Haarlemsche Courant
Zware Sovjetaanvallen van
Witebsk tot Nikopol.
Nieuwsblad voor Noord'Holland Kennemer Editie
Geallieerd offensief in
Z. Italië verwacht.
Groeiende macht van Moskou
te Algiers.
289e Jaargang' No. 6
x x
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel. Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein 37. Tel. 12230
Hoofdredacteur: P. C. Berks
Zaterdag' 8 Januari 1944
Verschynt dageiyus,
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 1271S
Kantoor iJmuiden: Rembrandtlaan 55,
IJmulden-Oost
Ultg.ï Graf. Bedrijven Damiate, Haarlem
K 1297
Zwaartepunten bij Berditsjef en Bjeiaja-Cerkof. Aanvallen ten N. van
Kirowograd teruggeworpen. Zware verliezen voor hen bij Propoisk.
Harde strijd om Witebsk. Motortorpedobooten brengen bij kust van
Z. W. Engeland 6 schepen uit convooi tot zinken.
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt
In den sector van Kirowograd heeft de
vijand zijn druk versterkt. Aanvallen van
sterke formaties infanterie en tanks konden
met steun van het luchtwapen aan beide
zijden der stad opgevangen worden, waarbij
51 tanks werden vernield. Ten Noorden van
de stad hebben onze troepen de bolsjewieken
in een tegenaanval teruggeworpen en 30
kanonnen buit gemaakt. De vijand leed zware
verliezen aan menschen en materiaal.
Ook ter weerszijden van Berditsjef duren
de zware, wisselvallige gevechten met nume
riek sterkere vijandelijke strijdkrachten voort.
Ten Westen van Propoisk zijn op verschil
lende plaatsen aanvallen der bolsjewieken
mislukte met zware, bloedige verliezen voor
den vijand.
Bij Witebsk hebben onze troepen tegenover
hernieuwde sterke bolsjewistische doorbraak
pogingen weer een volledig afweersucces be
reikt en 49 vijandelijke tanks vernietigd.
Aan de rest van het Oostelijk front zijn
slechts gevechtshandelingen van plaatselijke
beteekenis voorgekomen.
In het Westelijke deel van het Zuid-
Italiaansche front zijn ook Donderdag ver
scheidene aanvallen van den vijand met
sterken steun van artillerie en tanks mislukt.
Een plaatselijke penetratie werd afgegren
deld. Een penetratieplek ten Noordwesten
van Mignano werd in tegenaanval opgeheven.
In de overige sectoren verliep de dag bij
plaatselijke gevechtsactiviteit rustig.
Duitsche motortorpedobooten onder lei
ding van den Kapitan-leutnant Karl
Muller hebben op 6 Januari een aanval
gedaan op de Britsche convooiwegen aan
de Zuid-Westelijke kust van Engeland.
Zij brachten van een krachtig beveiligd
convooi 5 schepen met 12.500 brt. en een
bewakingsvaartuig tot zinken. Andere
schepen werden met torpedotreffers be
schadigd. De Duitsche formatie liep vol
tallig en zonder schade haar steunpunt
binnen.
Duitsche jagers hebben boven den Atlanti-
schen Oceaan een groot Britsch vliegtuig van
het type Sunderland doen neerstorten. Lucht
verdediging strijd krachten schoten boven de
bezette Westelijke gebieden 7 Britsche laag-
vliegende toestellen neer.
Donderdagnacht hebben enkele Britsche
bommenwerpers plaatsen in het Rijnsch-
Westfaalsche industriegebied aangevallen.
De Sovjets probeerden ook Donderdag het
geheele front van Nikopol tot Witebsk in be
weging te brengen, schrijft Martin Hallens-
leben, de militaire correspondent van het
Di N. B. en hij vervolgt: het offensief van de
Sovjets duurt voort.
Op eenige plaatsen evenwel, waar de
Duitsche afweer het den bolsjewieken uiterst
moeilijk maken, stokt de vijand, zoo bijvoor
beeld vlak bij Sjitomir.
Hier wordt weer de oude ervaring beves
tigd, dat in het Oostelijk gebied met zijn
slechte wegen de aanvaller meer in het na
deel is dan de verdediger. Daar komen de
zware verliezen bij, die de bolsjewistische
stormdivisies moeten incasseeren, meerendeels
elitteformaties die, nu gedecimeerd, worden
aangevuld door minder strijdvaardige troe
pen. In ieder geval rekent men aan Duitsche
zijde op een voortzetting van den grooten
aanval der Sovjets en heeft men dienover
eenkomstig zijn maatregelen genomen.
De zwaartepunten liggen op het oogenblik
ten Zuiden van de opgegeven stad Berditsjef
en ten Zuidwesten van Bjelaja-Cerkof. Óp
beide punten stuurt de bolsjewistische leiding
nieuwe divies in den slag. Haar taak is blijk
baar, meer ruimte te verschaffen aan het
offensief naar het Zuiden. Parallel hiermede
loopen Sovjet-aanvallen uit het gebied van
Tsjerkassy en Kirowograd, waar ten Oosten
van de stad hevige gevechten gaande zijn.
In het Noorden van den grooten deuk van
Sjitomir zetten de bolsjewieken hun druk in
de rechting van Rokitno voort. Ook de storm
loop der Sovjets op de Duitsche linies in het
gebied Witebsk-Newel duurt voort. Om
Witebsk wordt hard gevochten.
De gevechten worden bijna aan het geheele
front begunstigd door een voor dit jaargetijde
ongewoon zachte weersgesteldheid. Waar het
gesneeuwd en gevroren heeft, begint het tegen
de middaguren te dooien, zoodat de Ooste
lijke winter met zijn hooge koudetempera-
turen van 40 tot 50 graden, zooals hij in de
beide vorige jaren omstreeks dezen tijd re
geerde, tot dusver nergens is opgetreden.
Italië.
Martin Hallensleben schrijft over het Zuid-
Italiaansche front
Uit de krachtiger wordende gevechtsactie
op beide vleugels van het Italiaansche front,
alsmede uit de concentraties van artillerie en
pantserformaties dicht bij het front door de
Engelschen en Amerikanen valt op te maken,
dat de vijandelijke leiding het tijdstip voor
de opening van een nieuw algemeen offensief
voor gekomen houdt. Vooral echter duidt
hierop de omstandigheid, dit zoowel het vijf
de alsook het achtste leger nieuwe reserve
formaties naar de gevechtslinie sturen. De
verplaatsing van het hoofdkwartier van gene
raal Clark wijst er eveneens op, dat de tegen
woordige aanvallen der Amerikanen die
gericht zijn op het doel Cassino en de aan
vallen op de andere brandpunten blijkbaar
moeten overgaan in een grooten stormloop
op het Duitsche front in het Zuiden van
Europa.
In Duitsche militaire kringen is men van
opvatting, dat het vijandelijke offensief een
onderneming met zware verliezen zal blijken
te zijn, zoowel betreft de offers aan men
schen als de kosten aan materiaal.
Eisenhowers hoofdkwartier
te Londen.
Het hoofdkwartier van Eisenhower zal te
Londen worden gevestigd. Eisenhower zal
een groot gedeelte van zijn Afrikaansche
hoofdkwartier naar het vaderland mede
nemen. Men weet momenteel niet waar de
generaal verblijf houdt.
Generaal Montgomery die chef is gewor
den van de Britsche invasietroepen, bevindt
zich voor een kort verlof „elders in Enge
land".
Volgensi reizigers uit Londen, die te Lis
sabon arriveerden, maakt men zich te Lon
den zorgen in verband met de a.s. invasie.
Met koortsachtige haast bouwt men nieuwe
schuilgelegenheden. Men spreekt algemeen
over de reusachtige verliezen aan men-
schenlevens, welke men verwacht; de stem
ming is verre van opgewekt.
De Amerikaansche senator Albert Chand
ler een van de vijf senatoren, die destijds
de Europeesche fronten der Geallieerden
hebben bezocht, heeft in Long Beach ver
klaard, dat hij een invasie voor overbodig
houdt en dat overigens de poging tot een
invasie voor de Anglo-Amerikanen alleen
maar een „massamoord" zou beteekenen.
De Britsche openbare meening, zoo zeide
Chandler verder, staat afwijzend tegenover
de over het Kanaal leidende invasie-opera
ties daar de hiermede gepaard gaande risi
co's en verliezen te groot zouden zijn.
Er zijn nog steeds Amerikanen, die van.
een Geallieerde eindoverwinning een toe
komst vol melk en honing verwachten. Zij
zullen met onaangename gevoelens kennis
hebben moeten nemen van de publicatie in
zake de Amerikaansche staatsfinanciën.
Volgens deze zouden de oorlogsschulden der
V.S. 300 milliai'd dollar bedragen, hetgeen
een belastingdruk van 24 milliard dollar per
jaar beteekent.
In zijn 13de rapport over de leen- en
pachtwet heeft President Roosevelt o.a. ge
zegd, dat de luchtsteunpunten die nu in alle
werelddelen door de Vereenigde Staten zijn
gnaaelegd, na deix.oorlog geheel in rekening
zullen worden gebracht. Hij voegde hier nog
aan toe: „Het gebruik van deze steunpunten
na den oorlog zal zoowel uit strategisch als
uit commercieel oogpunt vele mogelijkhe
den bieden".
De stem der SS.
Luistert op Zondag 9 Januari van 11.30 tot
11.45 uur over den zender Hilversum I, op
golflengte 415 M., naar de stem der SS. Het te
behandelen onderwerp luidt: „Vrijwilligers
der Waffen SS schrijven."
„ONZE DIERBARE OUDE KOEIEN".
Het politiek weekpraatje, uit te zenden
op Maandag 10 Januari over Hilversum I
om 18.45 uur, draagt tot titel: „Onze dier
bare oude koeien".
De Nederlandsche Volksdienst en Winter
hulp Nederland zullen aan de onbekend
heid met vele volksliedjes, kinder-,
minne-, drink-, scherts- en jeugdliedjes
radicaal een einde maken. Tijdens de
collects van Winterhulp Nederland van
Zaterdag tot en met Maandag a.s. zullen
keurige zangbundeltjes worden aange
boden tegen een door U zelf te bepalen
bijdrage in de overbekende roode bussen
met het klaverblad.
(C.N.F.J. Zeylemaker Pax c)
Duitschlands oudste soldaat, generaal
Theodor v. Bomhard, zal op 12 Januari
a.s. geestelijk en lichamelijk nog vol
komen gezond, op zijn landgoed te
Chiemsee zijn 103den verjaardag vieren.
(Eurofot/Stapf Pax c)
Dr. Benesj als afgezant van Stalin
bij De Gaulle.
Op zijn terugresi uit Moskou is de gewezen
president van Tsjecho-Slowakije, Benesj, te
Algiers aangekomen, waar hij langdurige be
sprekingen heeft gevoerd met De Gaulle en
MacMillan en Bogomolof, resp. waarnemers
van het Witte Huis en van het Kremlin bij
het comité van Algiers. Benesj zou De Gaulle
een officieuze boodschap s'an Stalin hebben
overgebracht, welke een lijst van instructies
bevat die in de naaste toekomst moeten wor
den uitgevoerd. Volgens inlichtingen uit neu
trale bron zou dit mmeorandum handelen over
de organisatie van een communistische partij
in de Middelandsche Zee, onder de recht-
streeksehe bevelen van Stalin. Deze organi
satie zou als hoofddoel het oprichten van een
Sovjet-federatie van Noord-Afrika hebben.
Benesj heeft insgelijks de vertegenwoordi
gers van de pers van dissidenten en Anglo-
Amerikanen ontvangen. Hij zinspeelde op zijn
jongste verdrag met Sovjet-Rusland, dat de
eerste schakel vormt van een stelsel, dat ge
heel Europa diende te omvatten.
In Noord-Afrika volgen intusschen de inter-
neeringen, arrestaties en ontslagen elkaar on
afgebroken op. Door de z.g. zuivering in het
Fransche leger van Afrika, heeft het comité de
laatste elementen, die zich zouden kunnen ver
zetten tegen de bolsjewiseering, van alle ge
zag beroofd. Alle commandoposten werden toe
vertrouwd aan fanatieke linksghzinden. socia
listen en communisten. Het is zoover gekomen
dat het administratief apparaat volledig zou
stokken, indien De Gaulle het zou wagen een
maatregel te nemen, die niet geheel zou over
eenstemmen met de communistische ideologie.
Bovendien wordt thans de vrije teugel ge
laten aan de specifiek communistische vervol
gingsmethodes.
Tenslotte hebben de Fransche autoriteiten te
Rabat officieel aangekondigd, dat 122 tucht
straffen, gaande van ontslag tot schorting van
pensioen, degradatie en opsluiting, in Marokko
zijn opgelegd op initiatief van de zuiverings
commissie.
Keuringen.
Het SS-Ersatzkommando deelt mede: Iedere
gezonde Nederlander, in den leeftijd van 17
45 jaar kan zich aanmelden, ten einde gekeurd
te worden voor: De Waffen-SS, SS-Wachtbatal
jon in Amersfoort, Landstorm Nederland,
Kriegsmarine en de Germaansche SS in Neder
land.
Tijdens de keuringen worden alle inlichtin
gen verstrekt met betrekking tot de verzorging
van familieleden, duur der opleiding, extra
levensmiddelen, etc.
Personen, tusschen 1930 jaar, die aanmel-
dongsplichtig zijn voor de tewerkstelling, kun
nen zich eveneens aanmelden en worden ge
durende hun verbintenis van de tewerkstel
ling vrijgesteld.
Officier in de Waffen-SS kan ieder worden,
die na minstens een jaar diensttijd zijn ge
schiktheid voor de officiersopleiding heeft be
wezen. Zijn schoolopleiding is niet doorslag
gevend. Beslissend voor bevordering zijn: ka
rakter, gedrag, prestatie.
17.1.44 9-14 uur Rotterdam, deutsche ober-
schule, Westerlaan 2.
18.1.44 9-12 uur Breda, Restaurant Modern,
Markt;
15-18 uur Den Bosch, Hotel Noord-Bra
bant, Markt 45.
19.1.44 9-12 uur Venlo, Deutsches Haus, Eg-
mondstraat 16.
15-18 uur Arnhem, Café Royal.
20.1.44 9-12 uur Hengelo, Café Modern, Spoor
straat 18.
15-18 uur Zwolle, Hotel Gijtenbeek.
21.1.44 9-12 uur Assen, Concerthuls a. d.
Vaart.
15-18 uur Groningen, Heerestraat 46.
22.1.44 9-12 uur Leeuwarden, Huize Schaaf,
Breedstraat.
23.1.44 9-14 uur Amsterdam, Dam 4.
24.1.44 9-13 uur Utrecht, N.V.-huis, Oude
gracht 245.
25.1.44 9-14 uur Amersfoort, Pol. Durchgangs-
lager, Leusderweg.
26.1.44 9-14 uur Den Haag, Dierentuin, Be-
noordenhoutscheweg.
JEUGD
D. Nog niet zoolang geleden heeft er op
het Departement van Volksvoorlichting en
Kunsten een bijeenkomst plaats gehad van
vertegenwoordigers van diverse jeugdorga
nisaties met die van de Nederlandsche pers.
De Nederlandsche jeugdbeweging was er in
diverse schakeeringen vertegenwoordigd:
Jeugdherbergcentrale, Nationale Jeugdstorm
Ned. Arbeidsfront, Landstand e.a. Het doel
der bijeenkomst, die plaats had onder lei
ding van de sectie Jeugd ten departemente,
was, te komen tot een gedachtenwisseling
over het Jeugdvraagstuk hier te lande en
de korte inleidingen, die zoowel vanwege
het departement als door de vertegenwoor
digers der organisaties ten beste zijn ge
geven hebben inderdaad gevoerd tot een
vruchtdragende discussie.
Het behoeft geen betoog, dat een en ander
is opgemerkt over de toenemende verwilde
ring van- een deel der jeugd, speciaal de z.g.
rijpere jeugd. Hierover in bijzonderheden
treden is onnoodig. Iedereen kent de zorg,
die rijst bij het observeeren van de houding
van velen onzer jongeren, hun baldadigheid,
onbeleefdheid, verkwisting, hun gemis aan
gemeenschapszin en hun bekrompenheid.
Iedereen weet, dat veel van dit alles gevolg
is van het kwade voorbeeld der ouderen,
dat vrucht heeft gedragen onder de jonge
ren en dat veel, zeer veel schuld te zoeken
is bij hen, die door woord en gedragingen
de oorzaak zijn, dat een deel van het op
groeiend geslacht een bedenkelijk gemis
aan burgerzin vertoont.
Maar gelukkig kon ook een andere toon
worden vernomen. Want nog altijd groot is
dat andere deel onzer jeugd, dat op posi
tieve wijze een uitweg zoekt uit de impasse,
waarin niet alleen de jeugd, maar ons ge
heele volk is geraakt. Meer dan ooit stelt
deze tijd zijn vraagstukken, die de wereld
gebeurtenissen opwerpen. Veel van het
oude is verdwenen en zal naar menschelijke
berekening door iets anders worden ver
vangen. De inrichting van staatsbestuur en
van zoo menig ander bestuur ondergaat
wijzigingen, zoo ingrijpend en zoo talrijk
dat zelfs de mannen van het vak moeite
hebben, het bij te houden, oude zienswijzen
maken plaats voor nieuwe beschouwingen
in ons volk treden nieuwe groepeeringen
aan den dag. Dit alles schept moeilijkhe
den, wat te betreuren is, maar het stemt
tot verheuging, dat er althans een deel
onzer jongeren is, dat de moeilijkheden
aanvaardt en de zorgen dezer tijden niet
over het hoofd ziet, doch niettemin blijk
geeft, het geloof in de toekomst niet te heb
ben verloren.
Deze jongeren hebben het niet gemak
kelijk, zeker niet zij, wien het door de om
standigheden moeilijk wordt gemaakt een
uitweg uit de controversen onzer dagen te
vinden. Als er thuis of op school of
op de catechisatie zienswijzen worden
verdedigd die weinig gemeen hebben
met beschouwingen, die van andere zijde
tot hen komen, valt het niet mee. nog
een eigen, zelfstandig oordeel te komen, nog
minder, zulk een oordeel uit te dragen met
de kans, te worden aangezien voor een
nieuwlichter van gevaarlijk allooi. En toch
kan het aan den anderen kant een jong
mensch geen bevrediging schenken, bij zijn
hunkering, positief te willen medewerken
aan de komst van een wereld, waarin wat
meer drang naar gemeenschapsbesef en
menschelijkheid zal zijn, te moeten leven in
de vrees, hetzij voor een ongunstig oordeel,
hetzij voor een onaangename bejegening.
Het gevolg hiervan is dikwijls een stille,
tragische strijd, die door de jongeren ge
voerd moet worden om de beklemming te
verbreken, waarin zij door allerlei omstan
digheden worden gehouden. Wat groeit kan
nu eenmaal niet in de hulsels blijven zitten
en ieder opgroeiend geslacht voelt den
drang, getuigenis af te leggen van zijn oor
deel en beschouwing. Wie dit weet zal de
noodzaak, dat in dezen tijd de rijpere jeugd
zich onbevangen uitspreekt niet miskennen.
De bekende Max Blokzijl, die het in zijn
radio-causerieën uitmuntend verstaat, de
teekenen dezer tijden scherp te karakteri-
seeren heeft bij herhaling de moeilijkheden,
waarmede onze jeugd te worstelen heeft, in
het licht gesteld en naar aanleiding van zijn
woorden zijn deze moeilijkheden eerst recht
aan den dag getreden, zooals bleek uijt. een
stroom van brieven, die hem naar aanlei
ding van zijn beschouwingen bereikten. Er
was daar, natuurlijk, veel critiek bij, af en
toe misverstand en onverstand, maar vóór
alles en ondanks alles was er bijna altijd
een ondergrond van verlangen, daadwerke
lijk en persoonlijk mede te willen werken
aan de maatschappelijke vernieuwing, waar
toe de jeugd, en voor alles de jeugd, geroe
pen wordt.
Helaas is het den laatsten tijd voor velen
niet meer mogelijk, de radio te beluisteren
en het is uit deze overweging, dat de heer
Blokzijl gemeend heeft, een anderen weg te
moeten kiezen, om de Nederlandsche jeugd
te bereiken en haar in staat te stellen, ant
woord te krijgen op de vragen, die zich
voordoen. Hij heeft daartoe het middel van
de openbare vergadering aangewend, de
bijeenkomst dus, waar gelegenheid bestaat
tot vrije gedachtenwisseling. Deze bijeen
komsten zullen in de voornaamste plaatsen
des lands worden gehouden en de ervaring
heeft reeds geleerd, dat de belangstelling
voor deze onderlinge besprekingen zeer
groot is. Dinsdag a.s. wordt zulk een bijeen
komst hier te Haarlem gehouden en wel
voor jongeren van 1422 jaar. Mogen vele
jongeren deze gelegenheid aangrijpen om te
komen luisteren en, wat nog beter is, door
hun opmerkingen en vragen nader komen,
tot het doel, waarmede deze vergadering is
belegd: de bezinning onzer rijpere jeugd op
haar roeping in heden en toekomst.