I
WICKS
Nieuwe lichting NAD. „onder de schop"
Indrukken uit het kamp
van Mook
RHIZOPON C.
In de afgeloopen week hebben tiendui
zend jongemannen uit ons land hun huise-
Ujken haard tydelijk verlaten, om deel te
nemen aan de kampen van den Neder
landschen Arbeidsdienst. l)rie dagen wer
den gebruikt, om de vrijwilligers en dienst
plichtigen naar de plaats van bestemming
te vervoeren, zoodat de Nederland »che
Spoorwegen het druk heeft gehad, speciaal
in kleine plaatsen in het Oosten, Zuiden
en in Drente, waar de kampen gevestigd
zyn.
Wij hebben de reis per trein meegemaakt
met de opkomenden en ons tenslotte gevoegd
bij hen, die bestemd waren vijf en halve
maand in het kamp Mook door te brengen. In
den trein zagen we benauwde gezichten, welke
nog somberder werden, als medereizigers ..in
teressante" mededcelingen deden over het
leven in de kampen.
„Je wordt er geslagen", merkte iemand op
en een juffrouw vertelde: ,.Je mag wel op
passen, dat ze je niet in een brandvijver ver
drinken, zooals gebeurd is."
We kunhen niet nagaan, wat er van deze en
▼ele verhalen welke over het kampleven be
kend zijn, waar is, een feit is echter, dat er
nog nooit iemand verdronken is. Wel hebben
een aantal arbeidsmannen van de gelegenheid
gebruik gemaakt, om een kameraad, die een
tabakskaart gestolen had, te bestraffen door
den dief in een ondiepe brandvijver te stop
pen. Daardoor hoopte men te bereiken, dat
stelen achterwege bleef.
Maar niet iedere jongeman keek angstig.
Uit een andere coupé hoorden we vroolijke
klanken van een gitaar en de bekende liede
ren werden meegezongen. Opbeurende woor
den werden nog gesproken totdat de trein voor
de speciale gelegenheid in Mook stopte, om
een groote groep jongemannen te laten uit
stappen, die arbeidsman zou worden. Er zaten
nog eenige honderden jongelui in den trein,
doch die waren bestemd voor andere kampen,
welke in Limburg gelegen waren.
Enkele uren later.
In het kamp Mook heerschte in den namid
dag een zenuwachtige stemming. De jongens
wisten niet wat er gebeuren ging, doch de or
ganisatie, onder leiding van hopman Magielsen
was echter voortreffelijk, zoodat de formali
teiten spoedig vervuld waren. Een gemeen
schappelijke maaltijd werd aangericht, gevolgd
door een samenzijn, hetwelk er toe leidde, dat
er terstond een prettige sfeer hing.
„Kunnen jullie zingen?" was de vraag van
den hoofdopzichter, die belast is met de lei
ding van den zang en na een geestdriftig ja-
geroep was het zangkoor al gevormd. „Waar
de blanke top der duinen" klonk spoedig uit
150 keelen en de zangleider slaagde er in vijf
minuten in de jongens een liedje van den N.
A. D. te leeren, dat binnenkort bij de mar
genen gezongen zal worden.
De sombere gezichten, waarmee een deel
der jeugd in het kamp was gekomen, waren
verdwenen. Allen waren opgefrischt en dat
kwam daarna nog meer tot uiting, toen een
jongeman zich achter de piano zette, om op
vlotte wijze een aantal nummers te spelen.
Drie jongens haalden vlug hun gitaar uit hun
kamer en een muziek-ensemble was gevormd.
„Zijn er nog meer jongens, die een muziek
instrument kunnen bespelen?" werd er ge
vraagd en na de vele aanmeldingen, stelde de
hopman vast, dat er een huisorkest gevormd
kon worden, om bij bijzondere gelegenheden
te spelen.
Op de kamers
Tevreden over het goede verloop van den
eersten avond keerden de nieuwe arbeids
mannen naar hun slaapzalen. Velen, die moe
der beloofd hadden, direct te zullen schrijven,
waren in de weer. Anderen maakten zich wat
meer zorg over de bedden. De met stroo ge
vulde zakken, leken wel worsten. De raad
werd gegeven er wat op te stampen, dan zou
het bed wel zachter worden. Een paar dagen
wachten is ook niet kwaad, dan blijkt wel
PETROLEUM VOOR VERLICHTING.
Van 9 tot en niet 22 Jan. 1944 geven de
met „50 Verlichting*' en „51 Verlichting"
gemerkte bonnen der kaart S 121 en de
met „64 Verlichting" gemerkte bonnen der
kaart S221 elk recht op het koopen van
één liter petroleum. De geldigheidsduur dei-
met „48 Verlichting" en „49 Verlichting"
gemerkte bonnen der kaart S 121 is ver
lengd tot en met 22 Januari 1944. Deze bon
nen geven, zooals bekend, elk recht op het
koopen van één liter petroleum.
OEKAINSCHE MELOENEN IN
NOORD-HOLLAND.
Door de landvrouw Bakker te Hoogkars-
pel is een meloen gekweekt van 1270 gram
van een plantje, dat door den Productie
leider van den Nederlandschen Landstand
in Noord-Holland, den heer Kaper, uit de
Oekraïne is meegenomen.
Hoofdredacteur: F. C. Derks, Haarlem, Chef
van Dienst en Binnenland. S. R. Kuiper, Haar
lem. Sport en Stad: A. O vermeer, Heemstede.
Buitenland: J. C. van der Laag, H'stede. Haagsch
Redacteur: B. Korsten, H'stede. Nieuws en re
portage voor Velsen en omgeving: J. J. E. van
Baarsel, Santpoort. Advertenties: W. van Om
men, Heemstede.
dat het heerlijk slapen is op stroo. Raadgevin
gen werden gegeven en maatregelen werden
besproken, om het verblijf te veraangenamen.
„Valt het nogal mee?" was de vraag aan
een jongeman, die vroolijk lachte. „Mij wel,
was het antwoord, ik had gedacht in een soort
gevangenis te komen." Ook anderen waren
tevreden over hun verblijf, waarover zulke
vreemde verhalen de ronde doen.
Kort daarop werd het appèl gehouden, waar
mee de dag besloten wordt. Rust heerschte er
in de kamers, waar velen na een vermoeien-
den en met spanning tegemoet gezienen dag
spoedig een verdiende rust genoten. Dat was
de eerste dag van den arbeidsman.
Uitreiking distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van distributiebeschei
den is het morgen Dinsdag de beurt aan
de letters I, J cn L.
Voor Spaa'rndam van 9—12 uur voor de
letters A t.m. G en van 1416.30 uur voor
de letters H t.m. N.
LEZINGEN A. F. J. PORTIELJE.
Het instituut Erasmus zal, te beginnen
met Vrijdag 21 Jan, acht lezingen met
lichtbeelden laten houden door den heer
A. F. J. Portieije, inspecteur van „Artis" in
de muziekzaal van Brinkmann over „In
stincten en intelligente aanpassingen bij
verschillende dieren". Voor bizonderheden
verwijzen wij naar een advertentie in dit
blad.
In de (i:rste dagen van Januari is de nieuwe lichting van den
Nederlandschen Arbeidsdienst wederom opgekomen. De nieuwe
lingen marcheeren het kamp Venray-Endepoel binnen.
(C.N.F.-N.A.D.Hofmeester Pax c)
KORT NIEUWS
Een Am. vlie
gende vesting
heeft in Z.O.Zwe
den een noodlan
ding gemaakt.
Aan boord be
vonden zich 10
man. Uit vele ko
gelgaten bleek,
dat het toestel in
den strijd was
geweest. De uit
10 koppen be
staande beman
ning werd geïn
terneerd.
Alle Spanj aai
den, die sedert
den burgeroorlog
in het buitenland
leven en van
dienstplichtigen
leeftijd zijn, kun
nen voortaan naar
Spanje terugkee-
ren, zonder dat
zij wegens deser
tie ter verant
woording zullen
worden geroepen
Ver koudheids
Preparaten
över heet de wereld bekend
BEVERWIJK
Nieuwjaarsschaaktournooi
beëindigd.
Voorbeeldige organisatie een
buitengewoon succes.
Th. D. van Scheltinga (Amstïrdam) en
C. B. v. d. Berg (Leiden) winnaars van de
eere-groepen A. en B.
Het zevende Nieuwjaarsschaaktournooi van
de Hoogoven Schaakclub is een buitengewoon
groot succes geworden. Niet alleen door het
ongekende aantal deelnemers, waardoor dit
tournooi zeker tot één van de grootsten, zoo
niet het grootste, ons land is geworden, maar
ook door de voortreffelijke organisatie, waar
aan vele weken van voorbereiding vooraf
gingen en de vlotte medewerking, welke van
vele zijden werd verkregen.
Dc roem, die van dit H. O. S. C.-tournooi
reeds ver vooruit is gegaan, heeft ontegen
zeggelijk zijn stempel op Beverwijk en Ken-
nemerland gedrukt. wat onomstootelijk is
bewezen door de voldoening, welke alle deel
nemende schakers, van ver en dichtbij uit den
tande, hebben laten blijken. Derhalve heefi
het Hoogoven-tournooi een machtige propa
gandistische waarde voor de schaaksport in
Nederland gehad, welke dit ook ongetwijfeld
in de toekomst zal behouden.
Opening der vierkampen.
Eerst Zaterdagmiddag bleek welk een per
fecte organisatie door de tournooi-commissie
bestaande uit de heeren P. A. Veldheer, C. J.
Mulder en G. L. de Haas, het mogelijk had
gemaakt om een zoodanig massaal schaak-
tournooi tot stand te brengen, waarop niet
minder dan 234 deelnemers uitkwamen. In
keurig geordende rangschikking waren allen
in het Kennemer Theater ondergebracht.
Bovendien waren er een groot aantal schaak
liefhebbers, die de opening van dit ongekend
groote tournooi van de H. O. S. C bijwoon
den, waardoor Beverwijk als het ware met
schaakminnenden werd overstroomd.
De heer Veldheer verwelkomde alle aan
wezigen en zeide nog nimmer een zoo groot
aanta! schakers bijeen te hebben gezien. Per
soonlijk sprak hij zijn verwondering uit over
den goeden gang van zaken, zoodat door
vriendelijke medewerking ondanks de vele
deelnemers zelfs het logiesvraagstuk kon wor
den opgelost. Het Statenhuis was eveneens
voor slaapgelegenheid gebezigd, waarin een
20-tal schakers(sters) onderdak vonden. Den
200en deelnemer, den heer Bonkenburg uit
Heemstede, een vierkamper, mocht als premie
een boekwerkje van dr. Euwe ontvangen. Een
bijzonder welkom richtte de tournooileider
tot de heeren dr. M. W. Holtrop, directeur
der K. N. H. S.. G. van Harten, penning
meester van den A.N.S.B., J. Lankamp ert J.B.
van Burke, resp. secr. en penn. dei afd. N.H.
van den A. N. S. B. en drs. A. Demmers, chef
van het sociaal werk der K. N. H. S.
Dr. M W. Holtrop verrichtte de officieele
opening en schetste den roem van dit tour
nooi in Beverwijk, waardoor alles mede
werkte tot succes. Voorts rele^jeerde spr. het
ontstaan van de H. O. S. C. en herinnerde
aan het eerste onderlinge tournooi van Ken-
nemer schakers in 1938. In 1939 namen voor
de eerste maal de heeren ir. v. Steenis en
Cortlever, de prominente schakers deel en
werd de kamp uitgebreid tot 48 deelnemers.
In 1940 nam dr. Euwe aan het H.O.S.C.-
schaakfestijn deel. Het aantal deelnemers
groeide gestadig want in 1941 waren er 116,
in 1942: 144, in 1943: 168 en thans 234 deel-
I nemers.
I De oorzaak van dit succes moet vooral ge
zocht worden bij de initiatiefnemers, die ge
steund door de gunst der tijden en voor
namelijk door de medewerking van den
A. N. S B. den gestagen groei danken. Ver
volgens schetste spr. de atmosfeer van samen
werking en vriendschap van Hoogoven-Staten
met haar ruim 2000 leden door de zelfwerk
zaamheid. Ten slotte uitte dr. Holtrop den
wensch, dat het tournooi tot een internationale
kamp mocht uitgroeien, waarmede de vier
kampen op het sein van den heer G. L. de
Haas, wedstrijdleider, werden geopend.
Als bijzonderheid kan vermeld worden, dat
totaal 12 dames aan het tournooi deelnamen,
waarvan 3 in de zes- en 9 in de vierkampen.
Bij de voortzetting van de achtkampen
kwamen Zaterdag slechts drie partijen tot
een uitslag. In de B-groep beging Henne-
berke dezelfde fout als in zijn partij tegen
Mulder v. Leens Dijkstra, door tegen Croes
in beter remise-eindspel met het oog op
winst een foutieven zet te doen en daardoor
verloor hij. De Friesche kampioen Kramer
herstelde zich opnieuw door in de Agroep den
Rotterdammer Vlagsma het voile pond af te
nemen na 27 zetten.
Van den Tol, die enkele zetten te voren
na goed aanvangsspel, zich een minder goede
positie had bezorgd, wist Cortlever ten slotte
nog remise af te dwingen.
De afgebroken overige partijen vonden
Zondagmorgen hun beslissing bij beide eere-
groepen, zoodat de uitslagen van de zesde
ronde waren
Eere groep A KramerVlagsma 10
Wolthuisir. v. Steenis ]/2'/2i Cortlever
v. d. Tol l/2V2; KoomenVan Scheltinga
V2V2-
Eere groep B: Mr. Leembruggenmr. Roose
V2Vil HenneberkeCroes 01; Beenv. d.
Berg 10, waardoor laatstgenoemde zijn eer
ste verliespartij noteerde; VisserMulder
v. L. D. V2—V2.
De standen werden derhalve:
A-groep: 1. v. Scheltinga 4'/2 p. 2. en 3.
v. d. Tol en Koomen 3V2 P-i 4. en 5. ir. Van
Steenis en Cortlever 3 p.: 6. Kramer 2l/2 p.;
7. Vlagsma 2 y2 P- en 8- Wolthuis 2 p.
B-groep: 1. v. d. Berg 4y2 p.; 2. Mulder v.
Leens Dijkstra 4 p.; 3. en 4. Been en Croes
3'/2 P-; 5- mr. Roose 3 p.; 6. en 7. Henne
berke en Visser 2 p.; 8. mr. Leembruggen
IV2 punt.
Bij de zeskampen leverde de heer J. P.
Wever uit Heemstede een opmerkelijke pres
tatie door de vier gespeelde partijen alle te
winnen als eenige van de 66 deelnemers.
De Zondag.
De Zondag vormde als sluitingsdag van het
prachtige tournooi wel het glanspunt. Niet
slechts werd met spanning uitgezien naar de
winnaars van de achtkampen, waartoe de
eere-groepen een buitengewoon groote be
langstelling trokken, maar ook interesseerden
alle schakers zich voor de prestaties bij de
zes- en vierkampen.
Des middags vond de traditioneele erwten-
soep-maaltijd plaats. De verzorging hiervan
was weer in handen van den heer C. J. Mul
ders, wien ongetwijfeld voor zijn bemoeiingen
met betrekking tot de maaitijden, ook die
van de acht- en zeskampers in het Statenhuis
zeer veel waardeering toekomt. Alle deel
nemers waren vol lof over de buitengewoon
goede verzorging, die voornamelijk te dan
ken is ook aan de familie Noordman, welke
een keur van spijzen den gasten had voorgezet.
Behalve de reeds eerder genoemde voor
aanstaande figuren uit de schaakwereld en
anderen bevonden zich nog in de zaal o.m.
ir. P. van Delden en dr. ir. A. F. A. Reijnhardt
van de M.E.K.O.G., die mede deel uitmaakten
van de ongeveer 300 gasten.
Als tafelpraeses fungeerde de heer Dem
mers, die in zijn toespraak gewaagde van de
buitengewone medewerking, waardoor dit
zevende H.O.S.C. tournooi wederom volkomen
is geslaagd. Hij hoopte het volgend jaar onder
gunstiger omstandigheden een nog betere
ontvangst te Jjunnen bereiden. Releveerende
aan de organisatie en degenen, die deze had
den verzorgd, zeide de heer Demmers een
bijdrage te hebben geleverd om de Nederl.
schaakwereld tot één groote familie te doen
zijn.
De oud-voorzitter van den A. N. S. B., de
Behandel tijdig
uw wintervoorraad
aardappelen met
Remt de spruitvorming en
voorkomt voedselverlies.
Verkrijgbaar bij
drogisten, zaacihandelaren enz.
Indien niet voorradig, vraagt
odressen bij de
N.V. Amsterdamsche Chininefabriek
v..
heer G. W. Zittersteijn, roemde de organi
satie, die deze wedstrijden onvergankelijk
zullen doen zijn en schetste den geest van
kameraadschap en enthousiasme. Ook hij
roemde de maaltijden en noemde de gemeen
schappelijke lunch met erwtensoep het glans
punt van het tournooi.
De oudste deelneemster aan de zeskampen,
mej. J. M. de Klerk uit Wassenaar, schetste
de genoegelijkheid, welke in dit tournooi door
de sfeer wordt geschapen en de wedstrijden
op een hoog peil brengen. Namens alle scha
kers bracht zij daarvoor oprechten dank,
vooral aan den wedstrijdleider, den heer G.
L. de Haas, wiens arbeid zeker geen sinecure
was. Hel tournooi als zoodanig schetste mej.
De Klerk niet slechts als sieraad van Bever
wijk en Kennemerland, maar ook van Neder
land.
De heer Veldheer sprak een slotwoord,
waarin hij de prettige samenwerking en het
innige contact van de Tournooicommissie
loofde en voorts onbegrijpelijk vond, hoe de
familie Noordman op zoo sublieme wijze voor
de maaltijden heeft kunnen zorgen. Mevrouw
KrijgsmanMol en de heer Van Buuren, cal-
ligraaf. deelden in de hulde, alsook de heeren
van de achtkampen, welke een eigen sfeer
van kameraadschap vormden. Ook de voor
zitter van den Frieschen Schaakbond, de heer
Waling Dijkstra werd niet vergeten, even
min als de propagandist voor het tournooi
Chr. Vlagsma uit Rotterdam.
Na gewezen te hebben op de prachtige
prestaties van de jeugd in den B-achtkamp
riep de heer Veldheer alle deelnemers een
hartelijk tot weersziens toe, waaraan onge
twijfeld alle deelnemers, indien mogelijk, ge
volg zullen geven.
De zevende ronde van de eere-groep A.
was beslissend voor Van Schetinga, die met
Vlagsma remise speelde en totaal 5 punten
veroverde zonder geslagen te zijn. Koomen,
welke hem nog kon benaderen, won van Van
den Tol en werd tweede met e/2 punt en
gezien zijn eindresultaten een keurige pres
tatie leverde met één verloren wedstrijd.
Cortlever welke ir. van Steenis versloeg,
maakte daardoor zijn weifelend begin goed,
terwijl Wolthuis nog op zijn retour bleek en
in Kramer zijn meerdere erkende.
De B-achtkamp bracht den jeugdigen Lei-
denaar met 5 punten door tegen Visser re
mise te halen de zege, waarna Mulder van
Leens Dijkstra, die van mr. Roose verloor,
Been en Croes, die in remise eindigden en
de Groningsche kampioen met gelijk aantal
van 4 punten de tweede plaats deelden en
een „vluggertje" daarom speelden. In een
zeer lastig en moeilijk eindspel, van toren
tegen twee paarden die vaststonden, was het
de benjamin van de B-groep Henneberke,
welke mr. Leembruggen de winst afdwong
en zich daardoor ten slotte nog iets herstelde
op de ranglijst.
Mr. Leembrugge behaalde derhalve geen
enkele winstpartij en moest met slechts drie
remise-standen genoegen nemen. De uitsla
gen van de achtkampen van Zondag waren
voor de:
Eere groep A: VlagsmaVan Scheltinga
1/2—1/2; V. d. Tol—Koomen 0—1; ir. v. Steenis
Cortlever 01; Kramer Wolthuis 10.
Eere groep B: Mr. Roose—Mulder v. L. D.
1—0; v. d. Berg—Visser Vs— V2; Croes—Been
y21/2; mr. LeembruggenHenneberke 0I.
De eindstand van de A-groep is:
1. Van Scheltinga 5 p.; 2. Koomen 4Vz p.;
3. Cortlever 4 p.: 4. en 5. Van den Tol en
Kramer 3V2 p.; 6. ir. Van Steenis 3 p.; 7.
Vlagsma 2y2 p. en 8. Wolthuis 2 p.
B-groep: 1. Van der Berg 5 p.; (na onder
linge ronden voor de bezetting der plaatsen)
2, 3, 4 en 5. mr. Roose, Mulder V. Leens Dijk
stra, Croes en Been; 6. Henneberke; 7. Visser
en 8. Mr. Leembruggen.
Bij de elf zeskampen waren de heeren J. J.
Oosterwijk Bruijn uit St. Maartensdijk en A.
Herfst uit Haarlem de eenige schakers, welke
de volle vijf punten uit hun vijf partijen be
haalden.
De overige winnaars der zes- en vier
kampen zullen wij morgen weergeven.
De prijsuitreiking geschiedde door den heer
drs. A. Demmers, welke aan Van Scheltinga
een door de directie der Hoogovens aangebo
den fraai wandbord overhandigde, terwijl
Van der Berg het mooie boekwerk „Volk van
Nederland" van Jan de Vries in ontvangst
had te nemen. Alle overige prijswinnaars
ontvingen boeken en geschriften over het
schaakspel. y
AGENDA VOOR AMSTERDAM
MAANDAG 10 JAN. Stadsschouwburg:
„Gysbreght van Aemstel", 7 uur. Concertge
bouw: Piano-avond Willy Meeuwisse, 7.30 uur.
Centraal Theater: „Adriaan en Olivier", 7.30
uur. Leidscheplein Theater: „Alleen voor da
mes", 7.30 uur. Royal: „Alles of niets", 2.30 en
7.30 uur. Metropool: „De krant komt uit", 7.30
uur. Carré: circus. 2 en 7.15 uur.
DINSDAG 11 JAN. Stadsschouwburg:
„Rigoletto", 7 uur. Centraal Theater en overige
theaters: zie Maandag. Stedelijk Museum: ten
toonstelling „Wat Aarde bewaarde" (10-4 uur)
en „De Brug", dagelijks geopend.
Verduisteren: van 17,00 tot 8,45 uur
