Haarlemsche Courant Uiterlijke decentralisatie der Sovjet Unie. Nieuwsblad voor Noord-Holland Cordell Huil: „Een interne zaak van Moskou". Duitsch commentaar. 289e Jaargang No. 28 Bureaux: Groote Houtstraat 93. Tel. Advert. 10724, Redactie lost* Postgiro 134950 Haarlcmsche Ct, Haarlem BUkaatoor, Soendaplein 37. Tel. 12230 Hoofdredacteur: P. C. Berks Donderdag 3 Februari 1944 Verschijnt dagelijks, behalve op zon- en Feestdagen Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 10718 Kantoor IJmulden: Rembraudtlaan 35, IJmutden-Oost Uitg.: Graf. Bedrijven Damlate, Haarlem K 1297 De 16 Sovjetrepublieken zullen voortaan bij inter-GeaHieerde samen, werking ieder een stem gaan uitbrengen. Voorts gemakkelijker aan. sluiting van andere staten beoogd. Ook aparte commissariaten van defensie. Tass publiceert in extenso de rede, die Molotof gehouden heeft tijdens de slot zitting van de tiende bijeenkomst van den Oppersten Raad der Sovjet-Unie. Molotof verklaarde, dat het Sovjetleger op het oogenblik een algemeen Sovjetleger is, waarin afzonderlijke troepenformaties van de Sovjet-republieken niet bestonden. Thans wordt voorgesteld om troepenformaties der Sovjet-republieken in te stellen, als onder- deelen van het roode leger. Hierdoor ontstaat de behoefte om in de federale republieken commissariaten van defensie op te richten. „Nationale" troepenformaties, zoo zeide Mo lotof o.a., bestaan reeds bij het roode leger, n.l. Litausche, Letlandsche, Estiandsche, Geor gische, Armenische en enkele andere. Thans echter zijn „alle volken der Sovjetunie" ertoe bestemd hun plaats in de gelederen van het roode leger in te nemen. De Sovjet-wetgeving kent nu al reeds geen wettelijke beperkingen wat betreft het oproepen van deze of gene nationaliteiten. Doch er moest een bepaalde tijd verstrijken om de werkelijke verwezen lijking van de mobilisatie in het roode leger in alle deelen der Sovjetunie mogelijk te ma ken. In den loop van den oorlog is „de liefde van de volken der Sovjet-Unie voor het leger" nog toegenomen. Iedereen waardeert van gan- scher harte wat het roode leger „voor de voor bereiding van de bevrijding van Litauen. Let land, Estland, de Moldavische republiek en van de Karelo-Finsche republiek" doet. Bovendien heeft iedereen begrepen, dat het roode leger zijn „bevrijdingsmissie" niet 'alleen vervult wat betreft het eigen vaderland, doch ook voor alle democrati sche landen. De in de grondwetswijziging tot uitdrukking komende nieuwe belicha ming van de toenemende vriendschap on der de Sovjet-volken, zal ook de verdere stijging van het gezag der Sovjet-Unie in de oogen van de volken van het Oosten en Westen bevorderen. De politieke betrekkingen van de Sovjet- Unie met het buitenland waren tot dusver ge heel en al geconcentreerd in het federale com missariaat. Thans stelt de Sovjet-regeering voor om aan de federale republieken volmachten te verstrekken om met de büitenlandsohe staten directe betrekkingen aan te knoo- pen en met deze staten overeenkomsten te sluiten. Hierdoor wordt het noodzakelijk, commissa riaten van buitenlandsche zaken van de af zonderlijke Sovjetstaten op te richten alsmede een dienovereenkomstige reorganisatie van 't federale commissariaat in dergelijke afzonder lijke commissariaten van buitenlandsche zaken Tot dusver was de Sovjet-Unie in het buiten land vertegenwoordigd door al-Sovjetdiploma- ten. Thans ziet het vraagstuk van de buiten landsche betrekkingen der Sovjetrepublie ken er anders uit dan 20 jaar geleden, toen de Sovjet-Unie werd opgericht. Thans is de tijd voorbij, waarin enkele buitenlandsche staten hebben getracht het bestaan der Sovjetrepubliek te negeeren. Nu echter neemt integendeel in de buitenlandsche sta ten de drang om met de Sovjet-Unie diplo matieke betrekkingen aan te knoopen en te ontwikkelen toe. Er bestaat niet alleen een vriendschappelijke verhouding met Groot. Brittannië doch de Sovjet-Unie heeft even goede betrekkingen aan geknoopt met de Ver. Staten. Als voorbeeld voor de „krach tiger wordende vriendschappelijke betrek kingen met de Sovjet-Unie met de Europee- sche staten" noemde Molotof het sluiten van het zgn. Sovjet-Russisch-Tsjechische verdrag. In dit verband sprak hij van de fundamenten, die voor de samenwerking van de democratische landen met de Sov jet-Unie ook voor den tijd na den oorlog zijn gelegd voor de „waarborging van den vrede". Hierbij maakte Molotof nogmaals gewag van de uitbreiding der betrekkingen op het gebied der buitenlandsche politiek van de afzonderlijke Sovjet-republieken. Er bestaan, zoo zeide hij bv., niet weinig economische en cultureele behoeften in de Sovjet-republieken, die door de Al-Sovjet vertegenwoordiging in het buitenland niet bevredigd konden worden. Deze nationale eischen der republie ken zouden het beste door directe be trekkingen van de afzonderlijke Sovjet republieken met de betreffende staten bevredigd kunnen worden. Juist het uitbreiden van de betrekkingen der afzonderlijke Sovjetrepublieken met het buitenland is in het belang van de verste viging der samenwerking van de Sovjet- Unie met de andere staten in oorlogstijd, zoowel als in-den tijd na den oorlog. Voorstel aanvaard. Het voorstel van Molotof is na een be raadslaging van vier uren door den Opper sten Raad der Sovjet-Unie eenstemmig aangenomen. In het kader van dit plan zullen de zes tien Sovjet-republieken eigen ministeries van buitenlandsche zaken oprichten en zij De diplomatieke correspondent van het DNB, dr. Siegfried Horn sehrijft: De maatregel, die thans een feit is geworden, was reeds door aankondigin gen in de Engelsche bladen bekend. Het gaat hier alleen in schijn om een maatregel van decentralisatie, in wer kelijkheid echter is het een zoowel op het gebied der binnen- als buitenland sche politiek geweldige versterking van de centrale leiding der Sovjet-Unie. Dooi- dezen maatregel wordt Moskou in staat gesteld om bij alle belangrijke beslissingen op bet gebied der buiten landsche politiek en van liet economi sche leven die in de gemengde interge- alileerde commissies behandeld worden, niet een cventueelc doorslaggevende stemmenmeerderhoid op te treden, mo gelijke ontwikkeling, die enkele Brit- sehe en Amerikaansehc bladen reeds tot nadenken hoeft gestemd. Bijzonder actueel echter is deze maatre gel met het oog op het oplossen van kwes ties, die in den afgeloopen tijd in het mid delpunt van de belangstelling der wereld stonden. Den staten, resp. gebieden, die de Sovjet-Unie, zij het direct of indirect in haar ban denkt te slaan, moet de sprong in het duister door het voorspiegelen van een bepaalde autonomie vergemakkelijkt wor den en tevens moet voor de Engelschen en Amerikanen een gouden brug geslagen wor den. die hun in staat zou kunnen stellen thans ook openlijk het streven naar expan sie. d.w.z. vooral de Poolsche wenschen van Moskou te aanvaarden, zonder voor de openbare meening der wereld het odium op zich te laden, dat zij het Atlantische Charter over boord geworpen hebben. De door Mo lotof afgekondigde maatregelen worden in zekeren zin voorgesteld als een met de de mocratische beginselen van dit charter over eenstemmende vernieuwing, die voor oor logstijd en voor den tijd na den oorlog de consolidatie van de anti-fascistische coali tie garandeert. De uitdrukkelijke mededeeling van Molotof, dat de conferenties van Mos kou en Teheran hiervoor den doorslag hebben gegeven, moet beschouwd wor den als een bevestiging van de daar genomen principieele besluiten betref fende het prijsgeven van Europa aan het bolsjewisme, waarvoor ook de in terpretatie pleit, die Molotof geeft van .het Sovjet-Russisch-Tsjechische ver drag. Ongetwijfeld zijn de Britsche en Ameri- kaansche regeering op de hoogte gesteld van deze nieuwste truc en hebben zij haar toestemming gegeven, verheugd, dat zij een uitweg uit de impasse gevonden hebben, waarin zij door haar zwijgen over het ver raad van Moskou en Teheran geraakt wa ren. De publicistische voorbereiding van dit afgesproken werk komt reeds tot uiting in een commentaar van de Daily Herald, waarin gezegd wordt: „Wanneer het tot een vrede komt, zal de Sovjet regeering in staat zijn naar goeddunken de grens tusschen Sovjet Unie en Polen vast te stellen. De overige Geallieerden kunnen dat afkeuren maar niemand van hen zal kunnen wen schen of probeeren, het roode leger te ver drijven van een linie die het besloten heeft te bezetten. In het begin van h)ït nieuwe jaar zette Generaal-veldmaar- schalk Rommel zijn inspectiereis in het Westen voort en bezich tigde de verdedigingswerken aan de Belgische en Nederlandsche kust. De maarschalk met den bevelhebber der weermacht in Nederland, General der ïliegBr Christiansen, tijdens een be spreking. (PK Jesse/Sch/C.N.F. P. c) Wederom zijn honderden Nederlandsche Vrijwilligers naar de fronten vertrokken. Bij het afscheid in den Haagschen Dieren tuin worden de mannen voor het laatst op vaderlandschen bodem toegesproken. (C.N.F./Meijer Pax c) KORT NIEUWS Te Cairo wor den voorbespre kingen gehouden voor een Egyp- tisch-Russisch handelsverdrag door een Sovjet- delegatie, die drie weken in Palesti na had doorge bracht. Het gaat voornamelijk over katoen, waarbij Rusland sterk is geïnteresseerd, evenals Egypte, daar Engeland als gevolg van den oorlog belangrijk minder heeft kunnen afnemen. Het Vaticaan heeft besloten een gezantschap in Helsinki te vestigen, zoodra de omstandighe den zulks toela ten. Met het motief dat men hen el ders beter kan gebruiken worden de laatste maan den gemiddeld 100.000 dienst plichtigen uit het Amerikaansche leger ontslagen en naar huis gezon den. Het postver keer tusschen Frankrijk en Ita lië is weder op genomen. Ook de republiek San Marino heeft het postverkeer met Frankrijk weer opgenomen. De Führer heeft het Eiken loof met de Zwaarden behoo- rend bij het Rid derkruis van het IJzeren Kruis verleend aan ma joor Erich Ba- renfanger, als 45sten soldaat der Duitsche weer macht. mogen dan ook zelfstandig met andere sta ten verdragen afsluiten. Verder krijgen de Sovjetrepublieken het recht legers op te stellen en tenslotte in het hen mogelijk uit de Sovjet-Unie te treden. Tezamen met deze belangrijke verande ringen van de in 1936 tot stand gekomen eerste grondwet der Sovjet-Unie is de secretaris van het vakverbond der Sovjet- Unie, Nikolai Sjvernik, benoemd tot vice- president van den Grooten Raad en daar mede tot vice-president van de Sovjet-Unie. De Raad van Volkscommissarissen heeft den plaatsvervangenden commissaris van buitenlandsche zaken Korneitsjoek van zijn functie ontheven. Verklaring van Huil. De minister voor buitenlandsche zaken der V.S., Cordell Huil, heeft op vragen van journalisten verklaard, dat dit plan „bij zijn bezoek in Moskou niet in het bijzonder besproken" is, doch dat eenige regeerings- ambtenaren er toen op gezinspeeld hadden. Het betreft hier een exclusieve aangelegen heid der Sovjet-regeering. Huil weigerde een standpunt te bepalen ten aanzien van de vraag, of de Sovjet-Unie uit deze nieuwe regeling zekere voordeelen zou trekken bij de komende internationale conferenties. Associated Press schrijft: De Scrvjet-Rus sische plannen zullen mogelijk vérstrekken de gevolgen hebben. In de eerste plaats zou daardoor de Sovjet-Unie zestien stemmen krijgen in eiken eventueelen na-oorlogschen vol kenbond, terwijl de Vereenigde Staten slechts één stem zouden hebben. Een ander interessant sunt, dat misschien niet zoo duidelijk, maar toch altijd moge lijk is, is dat dit „nieuwe gemeenebest" een organisatie zou worden, volkomen tot aan passen geschikt en in staat zijn ledental vol komen ongehinderd, zonder moeilijke an nexaties of invloed oefenen op de soeve reiniteit van het nieuwe lid, te vergrooten. Zoo zouden b.v. landen als Joegosla vië, Bulgarije en Griekenland, hoewel geografisch van SovjetRusland geschei den, leden van het Sovjet gemeenebest kunnen worden en wel zonder afstand te doen van hun onafhankelijkheid. Britsche persstemmen. Het besluit is groot opgemaakt in de Engelsche pers verschenen. De correspon denten te Moskou schilderen uitgebreid het besluit van de hoogste autoriteit in de Sov jet-Unie, genomen in de schitterend ver lichte voormalige troonzaal in het Kremlin. De correspondent van Reuter zegt dat er wel eenige tijd mee gemoeid zal gaan voor de decentralisatie een feit is, hoewel men deze zaak onverwijld ter hand heeft geno men. Het staat vast dat alle zestien repu blieken zich in buitenlandsche hoofdsteden mogen laten vertegenwoordigen en dat elke republiek een delegatie naar de vredescon ferentie mag zenden. De commentaren in de Engelsche pers zijn nog terughoudend. Men wijst op de pa rallellen met 't Britsche imperium. Men is het erover eens dat het besluit van den Oppersten Sovjet „een handige zet" is, daar Rusland in de toekomst veel sterker zal worden vertegenwoordigd, dan toen het een staat was. De Daily Express schrijft dat de door de Sovjetregeering afgekondigde hervorming van de commissariaten van buitenlandsche zaken en defensie beschouwd moet worden als belangrijke bijdrage tot de beslissingen in Oost-Europa na den oorlog. Mocht de Sovjetregeering belangen sferen in Oost-Europa eischen, dan zou den de Oostzeelanden in ieder geval daarin betrokken worden. Mochten echter deze staten hun eigen politieken weg vrij kunnen kiezen, dan zouden vele argumenten, die thans tegen den eisch van Sovjet-Rusland spreken weg vallen. Een verdere consequentie van het besluit van Moskou zal zijn, dat het gewicht der stemmen van Sovjet-volken in de interna tionale politiek wordt versterkt. JONGEMAN DOOR ZIJN FAMILIE AFGEMAAKT. In den nacht van 2 Februari heeft zich in het gezin van de veehoudersfamilie Ver- rips in het buurtschap Weverswijk bij Leer broek een afschuwelijk drama afgespeeld. De 25-jarige zoon' is door de familie op beestachtige wijze afgemaakt om een zoo genaamd „offer" te brengen. De geheele fa milie, die teekenen van waanzin vertoont, is door den burgemeester onder bewaking van de marechaussee gesteld. Hevige strijd op de Marshall, eilanden. Uit Pearl Harbor wordt gemeld dat Ame rikaansche troepen op de Marshalleilanden zijn geland. Zij zijn te land gegaan op Rol en op Kwajalein en hebben daar brugge- hoofden gevormd. In het communiqué van Admiraal Nimitz wordt nog gezegd, dat de Japanners feilen tegenstand bieden. Met betrekking tot de operaties op de Marshalleilanden meld United Press, dat het onmogelijk is een duidelijk beeld van den stand der invasie te krijgen. Schout bij nacht Turner stuit op een met het uur toe- nemenden tegenstand. Van militaire zijde is herhaaldelijk verklaard, dat de landing op de Marshalleilanden veel gevaarlijker is dan de invasie op de Gilbert eilanden. Op een desbetreffende vraag in het Ja- pansche Hoogerhuis heeft de Japansche mi nister van marine Sjimada verklaard, d::t hij nog niet in staat was reeds nadere bij zonderheden te verstrekken over het ver loop van de operaties op de Marshall-eik n- den. Aldaar zijn sedert 30 Januari hevig"? gevechten gaande. De berichten uit dit gé- vechtsgebied komen niet zoo snel binnen als van andere fronten. Pseudo-recherchëurs stalen veor ongeveer 100.000. Bij een bewoner van het park Nieuw Wassenaar te Wassenaar drongen in den avond van Woensdag 26 Januari j.l. om ruirri acht uur vijf mannen de woning binf- nen. Hun woordvoerder diende zich aan als rechercheur van politie met opdracht voor een onderzoek in het huis. In 'e voorkamer werd door den zich noemenden rechercheur met den heer des huizes gesproken, in de achterkamer werden mevrouw en haar dochter in bedwang gehouden door een an deren indringer en de drie anderen ver spreidden zich door de woning. Toen het „onderzoek" was afgeloopen, vertrok het vijftal. Spoedig bleek, dat zij zich hadden meester gemaakt van de Perzi sche kleeden, een groot aantal sieraden en een waardevol schilderij, bij elkaar voor een waarde van pl.m. /1Ó0.00Ó. Het mocht de Wassenaarsche recherche in samenwerking met de rijksrecherche ge lukken binnen tweemaal 24 uur vier van de dieven te arresteeren en nummer vijf twee dagen later in te rekenen. Ook de ge heele buit kon worden achterhaald. „DE JEUGD KOMT IN BEWEGING". In de serie brandende kwesties zal Max Blokzijl heden om 18.45 uur over Hilver sum I zijn praatje .houden onder den titel „De jeugd komt in beweging". WERP GEEN „SCHERP" TUSSCHEN DE AARDAPPELSCHILLEN,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 1