Cursus om van een ziekte te genezen
Twee Haarlemmers oefenden
onbevoegd geneeskunst uit
f gp ,x& w
In het tot Haarlem behoorencie gedeelte
van Overveen is een instituut gevestigd,
van waar uit kruiden en schriftelijke lessen
verzonden werden naar tallooze zieken,
welke over het land verspreid waren. Bij de
politie van Haarlem kwamen verzoeken
binnen, om inlichtingen te verstrekken over
de betrouwbaarheid van het instituut. Dit
was voor de recherche aanleiding een on
derzoek in te stellen. De heer Marion, op-
perluitenant, had groote belangstelling voor
de zaak en begaf zich naar het instituut,
waar de gebr. Van de G. de leiding hebben.
Zijn poging, inlichtingen in te winnen,
leverde moeilijkheden op, omdat de ge
broeders spaarzaam waren in het verschaf
fen daarvan. De heer M. had echter geluk,
want er kwam juist een bode, om een groot
aantal pakjes, welke naar de patiënten in
den lande verzonden moesten worden, te
halen. Kort daarop hield hij den bode op
straat aan en daardoor kwam hij aan een
aantal adressen. De rechercheur Dijkstra
heeft eenige patiënten in hun woning opge
zocht en het gevolg was, dat tegen de gebr.
Van der G. proces-verbaal werd opgemaakt
wegens het onbevoegd uitoefenen der ge1
neeskunde.
Voor dit feit hadden zij zich Woensdag
middag voor den Kantonrechter-plaatsver-
vanger mr. T. A. M. A. van Löben Seis te
verantwoorden. Hun was tenlaste gelegd,
dat zij in October 1942 kruiden hadden ver
strekt aan den 22-jarigen G. B. uit Spijke-
nisse, die aan asthma leed en in December
1943 aan J. van H. uit Hoensbroek (Lr.), die
last had van eczeem en hartzwakte.
Verdachten deelden mede, dat zij brieven
kregen van patiënten naar aanleiding van
advertenties e.d. Dan stuurden zij een vra
genlijst toe en aan de beantwoording er van
bepaalden zij, welke kruiden of stoffen een
zieke gebruiken moest. Daarbij waren drie
mogelijkheden. De patiënt werd gunstig be
oordeeld om door het instituut te worden
behandeld; het geval was twijfelachtig en
dan werd naast de behandeling van den
huisarts de cursus van het instituut aanbe
volen of een zieke werd afgewezen, omdat
hij ongeneeslijk was (b.v. beroerte of kan
ker). Bij beantwoording der brieven, deel
den de gebroeders mee, wat het resultaat
van de commissie van advies was, doch ge
bleken is, dat beiden de commissie van
advies vormden. Zij verklaarden in het be
zit te zijn van een medisch archief, waaruit
zij hun conclusies haalden. Waar dat archief
lag, vertelden ze niet, want dat was geheim.
Voorts hadden zij in het vooronderzoek
meegedeeld, dat hun doel was propaganda
te maken voor natuurgeneeswijze, hun
brood te verdienen en te trachten een leer
stoel aan een universiteit te vestigen. In
dien een patiënt gebruik wenschte te ma
ken van het instituut, dan stortte hij een
bedrag (in enkele gevallen ƒ65 en ƒ90),
waarna toezending volgde van kruiden of
stoffen, benevens een schriftelijke cursus,
waaruit gegevens te putten waren om te
genezen.
Als getuige werd o.a. gehoord de patiënt
Van H. uit Hoensbroek, die mededeelde de
kruiden en den cursus ontvangen te hebben
na ƒ30, als eerste termijn gestort te hebben.
Veel hadden de kruiden niet geholpen. De
griffier las de verklaringen voor van den
asthma-patiënt, waaruit bleek, dat deze
dacht met gestudeerde menschen te doen te
hebben, anders zou hij niet ingeschreven
hebben. Mogelijk hebben de kruiden hem
iets geholpen, om het bloed te zuiveren. De
brieven, welke hij ontving, wekten veel
vertrouwen.
De Ambtenaar van het O.M., mr. Van der
Valk Bouman, besprak de moeilijkheden
van het vooronderzoek, omdat verdachten
alleen schriftelijke patiënten hebben. Dank
zij de activiteit van de heeren Marion en
Dijkstra is echter licht in deze zaak geko
men. Spr. kwam tot de conclusie, dat de
tenlaste gelegde feiten bewezen zijn en
eischte tegen beiden twee geldboetes van
ƒ150, subs, twee maal een maand hechtenis.
De verdediger, mr. Van Andel uit Den
Haag, merkte op, dat de wet in 1865 ge
maakt is en sedert dien is er veel veranderd
doch de wet is niet gewijzigd. Voorts zeide
hij, dat er in kranten veel reclame is ge
maakt voor middelen ter bestrijding van
ziekten. Een zelfde geval doet zich hier voor.
Medische raad wordt niet gegeven. Het is
wel merkwaardig, dat verdachten, die reeds
twintig jaar werken, nog nooit met de justi
tie in aanraking zijn geweest. Daarom is
volgens pl. een ernstige correctie niet noo-
dig en verzocht spr. indien een veroordee
ling mocht volgen, een lagere boete.
De Kantonrechter deelde in antwoord op
het verweer mee, dat de wet, ook al is ze
oud, toegepast moet worden. Wat de adver
tenties voor bepaalde middelen betreft,
merkte hij op, dat de adverteerders niet in
persoonlijk contact staan met de patiënten
en dat in dit geval de cursist door het fan
tastisch geschrijf met het instituut in ver
binding staat. Spr. wilde in aanmerking
nemen, dat gedurende de twintig jaar, dat
het vreemdsoortig bedrijf uitgeoefend wordt
geen vervolging is ingesteld en veroordeelde
daarom beiden tot twee geldboetes van ƒ50,
subs, twee maal twintig dagen hechtenis.
HET ECONOMISCH ZONDENRAPPOUT.
De economische recherche beboette twee Haar
lemmers wegens het koopen en verkoopen van
cokes zonder bon, alsmede een handelaar, die
tulpen tegen te hoogen prijs had verkocht en
twee caféhouders, die sterken drank tegen clan
destiene prijzen van de hand hadden gedaan.
Een horlogemaker ondervond, dat hij een wek
ker niet tegen een „zwarte" prijs mag verkoo
pen. Op de markt werd een koopman beboet om
dat hij voor klosjes garen ongeoorloofde prijzen
vroeg. Tenslotte greep de politie in bij zwarten
handel in shag en bij twee personen, die handel
in een speciale vergunning bedreven.
Uitreiking distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van distributiebeschei
den in de Gemeentelijke Concertzaal, .Lange
Begijnestraat, is het morgen Vrijdag de beurt
aan het restant van de letter W vanaf Wep
en X, IJ en Z
GEVONDEN VOORWERPEN.
Armbandje, M. v, d. Bosch, Schagchelstraat
42 zw.; badpak met handdoek, Bureau van Poli
tie, Smedestraat 9; beurs met inh., Agema, Dlek-
manstraat 42; band van kinderwagen, W. J. Val
len duuk, Papaverstraat 4; étui met vulpen en
vulpotlood, J. Dingemanse. Neptunusstraat 30;
hoed, Brand, Koorstraat 5; hoed, Boeree, Lange
Veerenstraat 12; hoed, v. d. Vlerk, Zijlstraat 5;
handschoen, J. Wouda, Koekstraat 4: hoed, Lan-
gerak, L-eidschestraat 39; hond. Wed. de Vries,
Westkolk 40. Spaarndam; hond, v. d. Geest. Pla
taanstraat 46; handschoen, D. Vonk. Eindenhout-
straat 21; manteltje, Agterberg, v. Kinsbergen-
straat 34; mes, J. Wouda, Koekstraat 4,. na 5 uur;
parapluie, Oriel, Neptunusstraat 48; portemon-
naie, J. Jonker, Allanstraat 65; pakket. Mars
bergen. Vosmaerstraat 101portemonnaie met
inh.. Bureau van' Politie, Smedestraat 9; porte
monnaie met inh., F. Hendriks, v. Oosten de
Bruynstraat 135; schoen, M. C. Jansen, Bilder-
dijkstraat 5 rd.; shawl, v. d. Waal, Westerhout-
straat 2; tasch met inh., Hoofdbureau van Poli
tie, Smedestraat 9; actetasch. Hoofdbureau van
Politie, Smedestraat 9; tasch met inh., Loogman
Sparenbergstraat 4; zakken, W. Vermeer, Rever
Anslostraat 56.
VAREN, DAT IS LEVEN!
Te land is er strijd, maar ook op de zee,
Daar vecht er „de Geus" ook nu weer voor twee!
Aanmelding staat open voor iederen Nederlander van 17-45
jaar. Inlichtingen worden verstrekt door de Marineannahm-
stelle West für Germ. Freiwillige, Plompetorengracht 24,
Utrecht, Het SS-Ersatzkommando Niederlande, den Haag,
Korte Vijverberg 5. Nebenstellen: Amsterdam, Dam 4;
Alkmaar, Langestraat 56; Groningen, Heerestraat 46; Enschedé,
Kengeloschestraat 30 en Heerlen, Saroleastraat 25 en door alle
Hafen- en Ortskommandanturen in Nederland.
KORT NIEUWS
De trots van
de geheele Brit-
sche heerenwe
reld, de 200 jaar
oude groote Lon-
densche heeren
modezaak Horace
Spleed. heeft
thans uit gebrek
aan „materiaal
en personeel"
haar deuren moe
ten sluiten.
De republi-
keinsch-fascisti
sche ministerraad
heeft de vorming
eener „economi
sche politie" be
volen, die de uit
voering van prijs
regeling, rantsoe
neering en distri
butie moet con
troleeren.
Admiraal Kim-
mel en generaal
Short, die voo-r
de ramp van
Pearl Harbour
vera n twoordelii k
werden geacht,
zijn op vrije voe
ten gesteld.
Volgens een
Japansch regee-
ringsbesluit kun
nen alle salarissen
onder de 150 yen
per maand met
tien procent ver
hoogd worden.
Reeds sedert
geruimen tijd
wordt op de wer
ven te Belfast ge
staakt. In totaal
staken 3.000 ar
beiders wegens
looneischen.
In vergelijking
met voor den
oorlog zijn de
prijzen van den
groothandel in
Tsjoenking-China
thans 230 maai
zoo hoog gewor
den.
De Wit-Roe-
theensche centra
le raad heeft ter
bescherming van
het vaderland een
bevel tot vorming
van een burger
wacht uitgevaar
digd.
JUBILARISSEN BIJ DE CENTRALE
WERKPLAATS.
Op 17 Maart vierende volgende arbeiders
hun zilveren jubileum in dienst van de Cen
trale Werkplaats der Nederlandsche Spoor
wegen: H. v. d. Steege, portier-nachtwaker;
A. de Vries, werkmeester 2e klas en W. Biji-
sma, bankwerker-electricien De arbeider
D. Steffers is op 20 Maart 25 jaar in dienst.
PIANO-CONCERT WILLEM ANDRIESSEN.
Zaterdag a.s. zal in den Stadsschouwburg
te Haarlem, onder auspiciën van de Haarlem-
sche Orkest Vereeniging, door Willem Andries
sen de vijfde avond van de serie „Groote Pia
nisten" gegeven worden. Willem Andriessen
zal werken ten gehoore brengen van: Joh. Seb.
Bach, F. Chopin, Cl. Debussy, C. Franck en
W. A. Mozart.
Hoofdredacteur: F. C. Derks, Haarlem, Chef van
Dienst en Binnenland. S. H. Kuiper, Haarlem,
Sport en Stad: A. Overmeer, H'stede. Buiten
land: J. C. van der Laag, H'stede. Nieuws en
reportage voor Velsen en omgeving: J. J. E. van
Baarsel. Santpoort. Advertenties: W. van Om
men, Heemstede.
Solistenconcert
Het door het solistentrio Greet Koeman, Jan
Henssen en Johan Jong gegeven concert bracht
ons een avond van gaaf, harmonieus musicee-
ren, van het openingsnummer Bach's d-moll
toccata tot den brillianten zang van den
tenor in Stradella's Kirchenaria en Greet Koe-
man's eenvoudige, maar diep doorvoelde ver
tolking van het zoo dikwijls bezongen Ma
donnakindje.
Reeds jaren geleden was Henssen een graag
gehoord medewerker op kunstavonden; sinds
dien heeft zijn goed ontwikkeld en ver dra
gend geluid aan warmte gewonnen. Het is,
sinds hij het populaire genre verwisselde voor
het serieuze concertrepertoire, gaver gewor
den. De espressieve weergave van v. Gluck's
aria uit „Iphigenie auf Tauris" was er waar
lijk een zingend voorbeeld van; zijn groote
podium-routine bleek in Stradella's Kirchen
aria „Se i miei sospiri" (wegens de bloeiende
melodiek ten onrechte aan dezen componist
toegeschreven). Henssen zong deze oude Ita-
liaansche aria vol dramatische kracht.
Toen Bach zijn cantate „Dominica post
Nativitatis Christi" schreef, zal hij niet heb
ben bevroed, welk een prachtige aria hij het
nageslacht schonk met „Bist du bei mir". Een
evenzoo groot bewijs van 's meesters buiten
gewone gave van behandeling van het geko
zen motief is „Dir, Dir, Jehovah, will ich sin-
gen". Greet Koeman zong beide aria's met een
muzikale interpretatie, die getuigde van een
innerlijken rijkdom. Haar stralend sopraan
geluid, niet gedragen door een aangeleerd
espressivo maar door het ware feu sacré van
een kunstenares, maakte haar Bach-vertolking
tot een bijzondere. De „Herzensfreude" van te
kunnen zingen hoorde men echter nog duide
lijker in Widor's „Non credo",van klank forsch
en teer tegelijk, prachtig van volume en van
adembeheersching, met kwaliteiten die haar
tot een operazangeres pur sang stempelen en
haar tot een aanwinst maken voor het Neder
landsche vocale solistencorps.
Als solist, die zijn instrument in alle opzich
ten beheerscht, toonde Johan Jong hoe hij de
Toccata in d-moll (met haar reminiscenties
aan de Italiaansche school) en Handel's zesde
orgelconcert vermocht weer te geven. In het
bijzonder kwam zijn meesterschap over het
koninklijk instrument van de Pauw tot uiting
in Boëlmann's Suite Gothique, waarbij weer
eens te hooren was hoe fraai de dispositie van
dit Cavaillé-Coll-orgel is met zijn lichten, zan-
gerigen toon en de gecultiveerde mixturen.
A. J. VAN DER WEIJDEN.
TOON VERHEY.
Naar „Het Vaderland" meldt, heeft de heer
Toon Verhey, vroeger dirigent van de H.O.V.,
thans, evenals Frits Schuurman eerste diri
gent van het Residentie-Orkest, met ingang
van 31 Mei ontslag uit deze functie verzocht,
hetgeen hem op de meest eervolle wijze is
verleend. Het is de bedoeling van den heer
Verhey in het vervolg alleen als gastdirigent
op te treden. Hij blijft zijn functie als direc
teur van de Rijks-orkestschool aan het Rijks
conservatorium te 's-Gravenhage waarnemen.
Verduisteren van 18.45-6.45 uur.
17 Maart: Zon op 6.51 u„ onder 18.47 u.
Maan op 1.51 u., onder 10.33 u.
Dr. N. iJapikse overleden
In den ouderdom van 71 jaar is in Den
Haag onverwacht overleden dr. N. Japikse,
bekend historicus, oud-directeur van het
Bureau voor 's Rijks geschiedkundige publi
caties en directeur van het Huisarchief. Ge
boren in Joure in 1872, bezocht dr. Japikse
de H.B.S. te Heerenveen en Sneek. Te Lei
den promoveerde hij op proefschrift: „De
verwikkelingen tusschen de republiek en
Engeland".
In 1902 werd hij in Den Haag bij het mid
delbaar onderwijs tot leeraar benoemd. Op
deze functie volgde, acht jaar later, die van
onder-directeur van het Bureau voor
's Rijks geschiedkundige publicatiën, van
welke instelling hij in 1918 de leiding kreeg,
als opvolger van prof. Colenbrander. Tot 1
December 1937 is hij zulks gebleven. In
1928 werd hij tevens directeur van het
Huisarchief. Met prof. Gosses schreef hij
het Handboek tot de staatkundige geschie
denis van Nederland.
Dr. Japikse was de redacteur van de bij
dragen voor vaderlandsohe geschiedenis en
oudheidkunde.
BEROEPINGSWERK
Ned. Herv. Kei'k. Bedankt voor Ameron-
gen Ir. D. Hartevelt te Vleuten.
Aangenomen naar Culemborg H. Kreb,
te Hoogwoud; naar Mijnsheerenland J. J.
Meuzelaar, cand. en hulppred. te 's Graven-
zande; naar Oosterzee-Echten (toez.) H. C.
Kranendonk, cand. en hulppred. te Bever
wijk.
Beroepen. Te Lemele (toez.) D. Bakker,
cand. en hulppred. te Kuinre; te Kaalte
(toez.) Er Dijkhuis, te Oldemark c.a.;
Geref. Kerken. Drietallen te Appelscha:
D. v. Houdt, cand. en hulppred. te IJssel-
monde, J. Nawijn id. te Heerenveen en G-
v. Rongen, id. te Breukelen.
Tweetal te Amsterdam (10e pred. pl.) J.
C. Gilhuis te Katwijk aan Zee en S. J. Pop-
ma te Amersfoort; benoemd tot hulppred. te
IJsselmonde Th. Hoff, hulpprediker.
VIJFTIENJARIGE STAL 500 BRANDSTOFFEN-
BONNEN.
De 15-jarige Haarlemmer D. vertoefde meer
malen in het kantoor van den brandstoffenhan-
delaar K. hier ter stede. Toen deze Maandag 500
brandstoffenbonnen vermiste, viel al spoedig de
verdenking op dezen knaap. Bij onderzoek bleek,
dat de jongen naar buiten was getrokken. Hij
is te Laren (N.H.), waar hij op familiebezoek
was, aangehouden. Een gedeelte van de bonnen
is in de voering van zijn jas gevonden. De jon
gen, die den diefstal heeft bekend, verklaarde
dat hij de overige bonnen op straat aan onbe
kenden had verkocht.
KORT NIEUWS
De rechtbank te Amsterdam heeft den
grossier in schoonmaakartikelen D. J. S. uit
Amsterdam wegens oneerlijke concurrentie
veroordeeld iot negen maanden gevangenis
straf en betaling van de civiele vordering.
De man had een ambtenaar, die kwam on
derzoeken of er leden van het personeel
voor uitzending naar Duitschland in aan
merking kwamen, medegedeeld «at twee
25-jarige neven bij hem in dienst waren.
Deze neven dreven echter samen een groot
handel en waren concurrenten van den
grossier. De man had op deze wijze ge
tracht zijn neven naar Duitsöhland te laten
sturen en zoo zijn concurrenten weg te
werken.
Inbrekers hebben zich toegang ver
schaft tot de gebouwen van de huishoud
school te Eindhoven. Zij maakten een voor
raad levensmiddelen buit en ook viel hun
een vrij groote partij textiel in handen,
waaronder honderden hand- en keukendoe
ken. Van de naai-afdeeling namen zij alle
voorradige stoffen mee.
In den ouderdom'van 78 jaar is te Lau
sanne overleden prof. dr. J. Simon van der
Aa, oud-hoogleeraar aan de Rijksuniversi
teit te Groningen.
In den ouderdom van 60 jaar is te
Leeuwarden overleden mr. D. Reilingh Wz.,
tot voor eenige jaren procureur-generaal
bij het Hof aldaar.
Voetbal
BEKERWEDSTRIJDEN. In verband met
den Technischen Dag zijn een aantal wedstrij
den in de voorronden om den N.V.B.-beker
uitgesteld. Wel zullen doorgaan: Terrasvogels
KW; BloemendaalKinheim; JEVVVB;
DSSH—Vliegende Vogels; ETODCO; SDZ—
DIO; Schoten—SDW; Aalsmeer—EHSRAP—
THB.
Waterpolo
n.W.R. 1—HAARLEM 1 3—2. In het Sport-
fondsenbad is Dinsdagavond een plaatselijke
ontmoeting gespeeld, tusschen D.W.R. en Haar
lem voor de kringencompetitie; spoedig na het
begin gaf Kollerie met een goeden doorslag D.
W.R. de leiding, waarna Schulte (Haarlem) gelijk
maakte. Na de hervatting nam Haarlem de dei-
ding door een goed schot van L. ten Berghe 12,
Kollerie en Swier doelpuntten hierna nogmaals
zoodat het einde kwam met een overwinning
van 32 voor „De Waterratten".
RADIO-PROGRAMMA
VRIJDAG 17 MAART 1944.
HILVERSUM I, 414.4 M.
6.45 Gram.muz. 7.00 BNO Nieuws. 7.10 Ochtend
gymnastiek. 7.15 Gram.muz. 7.40 Sportnieuws.
7.50 Progr.overzicht. 8.00 BNO Nieuws. 8.15 Disco-
varia. (Van 8.4-58.50 Voor de huisvrouw). 9.00
Licht orkestconcert 9.45 Godsd. Uitz. 10.15 Salon
orkest. 11.00 Voor de kleuters. 11.30 Zang en pia
no 12.00 Almanak. 12.15 Harmonie-orkest. 12.45
BNO Nieuws. 13.00 Land en volk brengt13.05
Orkest Gerard van Krevelen en soliste. 13.45
Voor de vrouw. 15.00 Godsd. Uitz. 15.30 Cello en
piano. 16.00 De filmband rolt. 16.45 BNO Nieuws.
17.00 Der Bettelstudent, operette. 18.00 BNO: De
Jordaner vertelt over sociale nooden. 18.05 Or
kestconcert. 18.45 Wat doet de directie van den
landbouw. 18.55 Spiegel van den dag. 19.00 BNO
Nieuws en act. besch. Van 19.15 af alleen voor de
Radio-Centrales. 19.15 Reportage. 19.45 De sociale
voorman. 20.00 Van allemansgading. 22.00 BNO
Nieuws: en cult, berichten. 22.15 Voor de lief
hebbers 23.15—24.00 Europeesche volksliedjes.
HILVERSUM II, 301.5 M.
17.00 Dansmuziek. 17.30 Soldatenfunk ..Nord-
West". 18.30 Zangvaria. 19.00 BNO Nieuws en act.
beschouwing. 19.15 Voor de jeugd. 19.20 Opera
concert. 20.15 Duitsche taalcursus. 20.40 Mededee-
lingen van het NAF. 20.45 7de Symphonie van
Bruckner. 21.45 Avondwijding. 22.00 BNO Nieuws-
en cult, berichten.
