Haarlemsche Courant
Verdere maatregelen in Engeland.
Sovjets om Sebastopol
afgeslagen.
Zweden overweegt
represailles.
Uitbraak uitTarnopol voltooid
Keuringen Waffen SS en andere formaties.
ïSfe Jaargang' No. 91
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel. Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein 37. Tel. 13230
Hoofdredacteur: r. C. Derks
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Woensdag 19 AprtI 1944
Verschijnt dagelijks,
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukkerij: z. B. Spaarne 12. Tel. 1ST19
Kantoor iJmuiden: Rembrandtlaan
iJmniden-Oost
Uitg.: Graf. Bedrijven D&raiate» Haarleaa
K im
Londen hoopt, dat ook Washington de rechten der buitenlandsche
diplomaten zal beperken. Churchill vervangt Eden, die vacantie
neemt. Duitsche commentaren over de Britsche maatregelen en de
nota's inzake de handelsbetrekkingen der neutralen met de As.
Te Londen zijn nieuwe uitzonderings
bepalingen gepubliceerd, waarbij amb
tenaren der politie gemachtigd worden
te allen tijde wegen af te zetten, ten
einde belangrijke militaire transporten
door te laten, en iederen soldaat het
recht wordt gegeven maatregelen te
nemen en van geweld gebruik te ma
ken om wegen voor het militaire ver
keer schoon te vegen.
Naar Reuter uit Dublin meldt, is Dins
dagavond de stopzetting bekend gemaakt
van het algeheele scheepvaartverkeer tus
schen Cork in Zuid Ierland en Groot-Brit-
tannlë.
Het voorschrift, dat bij het begin van
troepentransporten de normale treinenloop
volkomen buiten kracht gesteld wordt, is
reeds eenigen tijd geleden uitgevaardigd.
Een derde, op grond van de defensiewet
uitgevaardigde verordening beperkt de
immuniteit van diplomaten tijdelijk.
..Volgens deze verordening worden de
diplomatieke vertegenwoordigingen,
haar staven zoowel als haar huisper
soneel beschouwd als iedere andere
Belgrado gebombardeerd.
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt:
In het strijdgebied van Sebastopol zijn
pogingen van de Sovjets een de omgeving
beheerschend heuvelterrein te veroveren,
mislukt. Boven het Zuidelijke deel van de
Krim hebben Duitsche jachtvliegers op 17
April in hevige luchtgevechten 29 Sovjet-
Russische vliegtuigen, in hoofdzaak slag
vliegers, neergeschoten. Het luchtdoel
geschut schoot bovendien nog 11 toestel
len neer. Luitenant Lambert vernietigde
alleen 12 vijandelijke vliegtuigen.
Aan den benedenloop van den Dnjestr en
in het gebied van Jassy is de kracht van de
vijandelijke aanvallen Maandag iets vermin
derd. Een over de rivier gezette vijandelijke
gevechtsgroep werd in de pan gehakt.
In het Oostelijk deel van de Boekowina
hebben de Roemeensche troepen vijandelijke
strijdkrachten uiteengeslagen. In het gebied
van Delatyn-Stanislau en ten Oosten van Sta-
nislau hebben Duitsche en Hongaarsche for
maties hardnekkigen, vijandelijken tegenstand
gebroken en de Sovjets met zware, bloedige
verliezen teruggedreven.
Bij Tarnopol hebben nieuwe deelen van het
garnizoen volgens bevel zich al vechtende een
weg gebaand naar de in felle aanvalsgevech
ten opgedrongen en door de luchtmacht doel
treffend ondersteunde formaties van het leger
en van de Waffen-SS. Daarmede heeft de
heldhaftige strijd van het garnizoen, onder
leiding van den op den dag vóór het uitbre
ken gesneuvelden en inmiddels door den
Führer met het Ridderkruis van het IJzeren
Kruis onderscheiden gen.-majoor Von Nein-
dorff, zijn einde gevonden. In een verbitter
den strijd van 25 dagen heeft het garnizoen,
ondanks uiterst krachtige vijandelijke afweer,
in opofferend optreden door eskaders
transportvliegers verzorgd, den stormloop
van een meer dan tienvoudige vijandelijke
overmacht bij het zwaarste artillerievuur en
onafgebroken luchtaanvallen standgehouden
en door het bipden van vijandelijke strijd
krachten den opbouw van een vast afweer-
front mogelijk gemaakt.
Pas toen gebrek aan munitie en water den
verderen tegenstand onmogelijk maakte, werd
het bevel gegeven om uit te breken.
Maandagnacht hebben sterke Duitsche for
maties gevechtsvliegtuigen de spoorwegwer-
kien van Kief met goede uitwerking aange
vallen. In de als doel aangegeven gebieden
ontstonden verscheidene groote branden en
uitgebreide verwoestingen.
In Italië zijn stoottroepen eener Oostmark-
sche divisie grenadiers de vijandelijke stel
lingen binnengedrongen en hebben talrijke
onderkomens opgeblazen.
Amerikaansche bommenwerpers hebben in
den loop van 17 April opnieuw terreuraan-
vallen ondernomen op steden van Zuidoost-
Europa. Vooral te Belgrado werd schade aan
gericht in woonwijken en leed de bevolking
verliezen. Onder moeilijke afweeromstandig-
heden werden zes vijandelijke vliegtuigen
door strijdkrachten der Duitsche en Bulg'aar-
sche luchtverdediging neergeschoten.
Maandagnacht hebben eenige Britsche vlieg
tuigen bommen laten vallen op het stedelijk
gebied van Keulen.
buitenlander en zijn onderworpen aan
dezelfde beperkingen, d.w.z. -de toegang
tot bepaalde gebieden kan hun gewei
gerd worden en zoo noodig kunnen hun
zelfs bepaalde uitgaansverboden opge
legd worden.
Het ligt echter niet in het plan van deze
machtiging op het oogenblik gebruik te
ma.ken. In Washmgtonsche 'kringen vraagt
men zich af, of de Ver. Staten ten aanzien
van de opheffing der diplomatieke rechten
in Engeland het Britsche voorbeeld zullen
volgen. De New York Times meldt uit
Londen, dat men -daar hoopt, dat Washing
ton deze Britsche maatregelen spoedig zal
opvolgen.
Dr. Siegfried Horn, de diplomatieke cor
respondent van het D.N.B. schrijft:
In Berlijnsche politieke -kringen heeft
noch de maatregel als zoodanig, noch de
daarvoor gegeven motiveering de gering
ste verrassing gewekt. Wanneer het alleen
mocht gaan om een invasiekletspraat,
d.w.z. een nieuwe faze van den zepuwen-
oorlog, dan zou daarin de aan den anderen
kant heerschende nervositeit tot uitdruk
king komen. Moobt er daarentegen meer
achter steken, dan wordt er aan herinnerd,
dat Duitsehland allang is voorbereid óp
alle eventueele verrassingen. Het optreden
der Britsche regeering krijgt echter een
bijzondere beteekenis in het bestek van de
actie, die na de radiorede van Cordell Huil
op Paoschzondag tegen de neutralen en de
neutraliteit als zoodanig is ingezet. Onver
schillig of en welke reëele factoren den
grondslag leggen aan den maatregel, zij le
veren den Anglo-Amerikanen en den bols
jewieken opnieuw een voorwendsel tot de
ontrechting, niet alleen van de neutralen en
niet-oorlogvoereniden maar zelfs van hun
eigen bondgenooten, voorzoover zij niet
behooren tot het concern, dat, naar ook
Cordell Huil reeds liet doorschemeren, van
zins is, de wereld dictatoriaal te leiden en
vorm te geven. Opvallend is dat China
waaraan Hull in het concept der toekom
stige werelddictatoren nog een bijzondere
plaats had ingeruimd, thans wordt afge
schreven en slechts Engeland met zijn domi
nions, de Vereenig-de Staten en de Sowjet
Unie zich de voorrechten toekennen, dié zij
anderen ontzeggen en daarmede hun wil té
kennen geven, reeds thans in oorlogstijd
beginselen op te stellen, volgens welke zij
in geval van een overwinning de wereld
later onder voogdij willen houden.
De haiulel der neutralen.
De woordvoerder van het Duitsche mi
nisterie van buitenlandsche zaken heeft
over het thema der Geallieerde stappen te
gen de handelsbetrekkingen tusschen de
neutralen en Duitsehland het volgende ge
zegd: „De neutralen leveren ons geen grond
stoffen en goederen omdat zij ons zoo aar
dig vinden, maar omdat zij daarvoor grod-
stoffen en producten in ruil ontvangen, die
zij elders niet kunnen krijgen." De woord
voerder heeft er voorts op gewezen, dat de
Geallieerden met hun diplomatieke offen
sief tot dusverre zeer weinig succes heb
ben gehad. Churchill heeft in het Lager
huis de radiorede van Cordell Hull als „zeer
nuttig" bestempeld. Op een vraag, welke
beraadslagingen tusschen de Britsche re
geering en de Ver. Staten over de wijze van
de internationale organisatie van den vrede
en het voorkomen van de agressie, die Huil
vermeld had, hebben plaats gevonden, ant
woordde Churchill: Er vindt voortdurend
een voorloopige gedachtenwisseling plaats.
Het is echter een thema, dat er in het ge
heel niet onder zal lijden, dat men er gron
dig over nadenkt."
Minister Eden is voor korten tijd met va
cantie gegaan. In zijn afwezigheid fungeert
Churchill als minister van buitenlandsche
zaken en als leider van het Lagerhuis.
Zweden
Het Zweedsche ministerie van buiten
landsche zaken overweegt de mogelijkheid
represailles te nemen tegen het opheffen
van verscheidene diplomatieke privilegies
door Groot-Brittannië.
In diplomatieke kringen acht men het
geenszins uitgesloten, dat de Zweedsche
regeering met -de regeeringen van andere
getroffen landen voeling zal nemen, om na
te gaan, of op de Britsche diplomaten in het
buitenland ook een dergelijke beperking van
hun diplomatieke rechten kan worden toe
gepast.
Met betrekking tot de Amerikaansch-
Engeische nota's ten aanzien van den
Zweedscben export van kogellagers werpt
Morgon Tidningen de vraag op, of de mili
taire deskundigen der Ver. Staten werkelijk
gelooven dat b.v. de zeer onbelangrijke
Zweedsche uitvoer van kogellagers een aoo
danige vergrooting van kracht voor den
tegenstander beteekent, dat dit drastische
maatregelen, zonder rekening te houden
met geldige verdragen, rechtvaardigt. Het
is waarschijnlijker, dat de Amerikaansche
deskundiger, dé openbare meening willen
tegemoetkomen, die wellicht van opvat
ting is, dat de groote luchtaanvallen op
Duitsehland te groote verliezen hebben ge-
eischt zonder de groote resultaten op te
leveren, -die de propaganda in misschien al
te optimistischen toon heeft beloofd.
Bij onze Vrijwilligers. Een welverdiende dronk na harden strijd.
(SS PK Kemps/O/H P. c)
Het $S-Ersatzkommand© deelt mede: Iedere gezonde Nederlander kan
zich aanmelden, teneinde gekeurd te worden voor de Waffen-SS, SS-Wacht-
bataillon in Amersfoort, Landstorm Nederland, Kriegsmarine en de Ger
maanse,he SS in Nederland. Personen tusschen 19 en 30 jaar die aanmel-
dingspliehtig zyn voor de tewerkstelling, kunnen zich eveneens aanmelden
en worde» gedurende hun verbintenis van de tewerkstelling vrijgesteld.
Officier in de Waffen-SS kan ieder worden, die na tenminste één jaar
diensttijd zijn geschiktheid voor de officiersopleiding heeft bewezen. Zijn
schoolopleiding is niet doorslaggevend, beslissend voor bevordering zijn:
karakter, gedrag, prestatie.
Tijdens de keuringen worden alle inlichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden, duur der opleiding, extra levensmid
delen etc. Eveneens verstrekken alle inlichtingen en gratis reisbiljetten
voor de heen. en terugreis de navolgende Nebenstellen der Waffen-SS:
Amsterdam, Dam 4; Alkmaar, Langestraat 56; Heerlen, Saroleastraat 25;
Groningen. Heerenstraat 46; Enschedé, Hengeloschestraat 30 en het SS-
Ersatzkommando, Den Haag, Korte Vijverberg 5.
20 April, 914 u., Amsterdam, Dam 4,
21 April, .914.00 u., Utrecht, N.V.-Huis, Oude Gracht 245,
22 April, 914.00 u., Amersfoort, Pol. Durchgangslager, Leusderweg.
KORT NIEUWS
Het Anglo-
Amerikaansche
luöhtwapen heeft
in Maart boven
Nederland, Bel
gië en Noord-
Frankrijk onge
veer 200 vliegtui
gen verloren.
Te Eindhoven
ontstond brand in
een schuur aan
de Twijgstraat.
Twee kinderen
van de familie Van
der Water, res
pectievelijk twee
en drie jaar oud,
welke aldaar
speelden, liepen
hierbij dusdanige
brandwonden op,
dat zij aan de ge
volgen zijn over
leden.
Te Blija werd
's nachts brand
ontdekt in de
graandrogerij vak
de firma Hart-
mans. In eer,
oogenblik stond 't
geheele complex
in lichter laaie,
zoodat vrijwel
niets van den in
boedel gered kon
worden. De ge
heele drogerij is
uitgebrand, waar
bij een groote
hoeveelheid graan
verloren is ge
gaan.
HET VOEDSELVRAAGSTUK
EN DE INUNDATIE.
II.
D. In het voorgaand artikeltje zijn de
voornaamste maatregelen opgesomd, die
hier te lande genpmen zijn, ten einde het
voedselvraagstuk tot een zoo redelijk moge
lijke oplossing te brengen en waaruit geble
ken inoge zijn dat er een zeker evenwicht is
bereikt tusschen behoefte en beschikbaren
voorraad.
De inundatie van sommige gedeelten van
den Nederlandschen bodem nu zal bij me
nigeen de vraag hebben doen rijzen, of dit
evenwicht niet verstoord dreigt te geraken,
wanneer de productie vermindert. Gedeel
ten van Zeeland en de Zuidhollandsche
eilanden komen onder water. Dat beteekent
minder opbrengst aan suikerbieten en aard
appelen. In Noord-Holland ziet men thans
uitgestrekte watervlakten waar vroeger het
vee weidde en elders zal het wellicht niet
beter zijn.
Iedereen kan begrijpen, dat er met het
vooruitzicht van vermindering van bodem
opbrengst vraagstukken op te lossen waren,
moeilijke problemen, doch het stemt tot bij
zondere bevrediging, dat reeds thans kan
worden verklaard, dat de inundatie aller
minst catastrofale gevolgen voor de voed
selvoorziening zal dragen. Integendeel, zoo
de voorteekenen niet bedriegen zal er prac-
tisch weinig te bemerken zijn van het gemis,
dat de getroffen maatregelen nu eenmaal
veroorzaken.
Dat dit heel wat overleg heeft geëischt,
spreekt vanzelf. Het resultaat is echter, als
gezegd, zeer bevredigend, al zal bij voortdu
ring een beroep moeten worden gedaan op
het gemeenschapsbesef van ons volk, op den
boerenstand, ten einde tot een steeds hooger
opbrengst van den bodem te geraken, op
den handel, opdat de weg van producent
tot consument zoo veel mogelijk geëffend
worde, op den particulier, opdat deze zich
niet onrechtmatig bevoordeelt ten koste van
zijn volksgenoot.
Daarover straks nog een enkel woord.
Wanneer we nu nagaan, waar de nood het
meest aan den dag treedt, dan blijkt het,
dal suiker en vet de meeste zorgen geven en
voorts de groentenvoorziening. Om te be
ginnen lcar, men aannemen, dat de suiker
productie bij den volgenden oogst met een
derde zal terugloopen, hetgeen zonder meer
een aanzienlijke vermindering van ons sui
kerrantsoen zou beteekenen. Men heeft de
oplossing gezocht en gevonden bij de jam-
fabriek. De jamfabricage toch heeft tot dus
ver groote hoeveelheden suiker vereischt.
Daaraan wondt een einde gemaakt. De
jamfabrieken zullen in de toekomst als ver
vangingsmiddel glucose krijgen, het product
van de aardappelmeelfabrieken, dat in voe
dingswaarde met suiker gelijkstaat doch
voor de huishouding ongeschikt is en dooi
de aanwending van de glucose voor de jam
bereiding zal het mogelijk zijn, dat ons sui
kerrantsoen behouden blijft.
De koeien uit het verdronken land gaan
uit logeeren. Onze veehouders toch hebben
verlof gekregen, hun vee naar elders te
vervoeren. Er is nog weide genoeg en al
kan men de oogen niet sluiten voor de be
slommeringen, dien menige veehouder ten
gevolge van een en ander het hoofd krijgt
te bieden, van afslachten van het melkvee
uit de geïnundeerde gebieden zal geen
sprake zijn, zöoóat de melkproductie prac-
tisch geen verandering zal ondergaan. Men
verwacht zelfs een verhoogde opbrengst.
Ten opzichte van de vetvoorziening kan
een even bemoedigende klank worden ver
nomen. Want de met koolzaad bebouwde
bodemoppervlakte overtreft die van verle
den jaar en dank zij den zachten winter
valt het te voorzien, dat de opbrengst ook
ditmaal weer overvloedig zal zijn.
Moeilijker staat de groentenvoorziening
er voor. Want het is waarschijnlijk, dat heet
wat tuinbouwgrond van bestemming zal
veranderen en in plaats van groenten ander
gewas als aardappelen e.d. zal dragen. Bo
vendien doet zich onder den invloed van het
verkeersvraagstuk de moeilijkheid van het
groententransport meer en meer gelden,
zoodat de Nederlander zijn traditioneele
hoog opgevoerde wenschen op het gebied
van gewone en fijnere groenten zal moeten
inperken. In Groningen zal men dit jaar
niet te veel op Westlandsche producten moe
ten rekenen en wat in Zuid-Limiburg wordt
verbouwd komt dit jaar niet naar Noord-
Holland. Maar hier kan van particuliere
zijde veel worden gepresteerd. De volkstui
nen hebben verleden jaar duizenden gezin
nen over diverse moeilijkheden heen ge
holpen en dit jaar zullen de volkstuinders
hun prestaties ongetwijfeld nog belangrijk
verhoogen. Menige volkstuinder zal boven
dien zich het lot van een minder bevoor
deelden buurman aantrekken en hem af en
toe laten deelen in zijn betrekkelijken over
vloed. En voor hef overige zal uit den aard
der zaak het mogelijke worden gedaan, om
via de veilingen ons te voorzien van de
groenten, die zulk een voorname plaats op
onzen disch innemen. De groentenvoorzie
ning was trouwens het vorig jaar reeds veel
beter dan te voren.
Blijkt uit het bovenstaande, dat, onvoor
ziene omstandigheden daargelaten, onze
voedselvoorziening ten gevolge van de
inundatie geen verslechtering zal vertoonen,
men blijft natuurlijk bedacht op voortdu
rende vermeerdering van de productie.
Daartoe zal bij voortduring land worden ge
scheurd, de Noordoostpolder zal in versneld
tempo gecultiveerd worden en waar ons land
dit jaar over meer kunstmest zal beschikken
dan te voren zal ook dit medewerken, om
de schadelijke gevolgen van de inundatie
zooveel mogelijk te verminderen.
Mocht dit alles er toe bijdragen, dat door
gezamenlijke inspanning van bevolking en
autoriteiten ons land ook door deze impasse
heen komt, dan zou daarmede ons nationaal
zelfrespect op het schoonst gediend zijn.
Veel zal daarbij afhangen van ieders ver
antwoordelijkheidsbesef, anders gezegd: van
de vraag, hoeyeel de zwarte handel straks
weer zal trachten te rooven van hetgeen ons
volk in zijn geheel toekomt. Groot is helaas
nog steeds zijn buit en bestrijding van dezen
diefstal, aan den volksgenoot bedreven,
blijft plicht voor ieder, die in een redelijke
verdeeling van het weinige, dat beschikbaar
is, de oplossing erkent van 't voedselvraag
stuk hier te lande.
Bijeenkomst Churchill-Roosevelt?
In de Portugeesche hoofdstad blijft het ge
rucht van een hernieuwde ontmoeting tus
schen Roosevelt en Churchill hardnekkig cir-
culeeren. Passagiers uit Engeland maken
melding van een groot afgerasterd terrein in
de nabijheid van generaal Eisenhower's hoofd
kwartier, waar Roosevelt, aldus dit gerucht,
zou landen. Het terrein wordt streng be
waakt.
GANDHI LIJDT AAN MALARIA.
In een regeeringscommuniqué is mede
gedeeld, dat Gandhi sedert drie dagen aan
malaria lijdt. Hij is zwak, doch zijn toe
stand is, de omstandigheden in aanmerking
genomen, bevredigend.
Als de zolder ontruimd is, is het
brandgevaar geringer. Zorg
ervoor, dat hoeken en muren
bereikbaar zijn.