Haarlemsche Courant
Uitzonderingstoestand voor
het geval van een invasie
Duitsche successen tegen de partisanen
Kathedraal van Leuven
verwoest.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Een decreet van den Rijkscommissaris
Aan de Dnjestr werden 7 Sovjet
divisies uiteengeslagen
Genua opnieuw getroffen;
289e Jaargang No. 112
en
!e- Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel, Advert. 10724, Redactie loseo
Postgiro 134938 Haarlemsclte Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendajilein 35. Tel. issm
Hoofdredacteur: F. C. Dsrks
Zaterdag: 13 Mei 1£44
Ve,rschynt dagelyks,
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 127*3
Kantoor iJmuiden; Rembrandtlaaa JJ5,
JJmuiden-Oost
Uitg,: Graf. Bedrijven D ami ate.
Haarlem
K 1297
k1 '?e' yerordeiringenblad van den Rijks
commissaris voor het bezette Nederlandsche
gebied is een decreet van den Rijkscommissa.
ris opgenomen (no. 15/1944, verschenen 13 Mei
1944), waarin voor het bezette Nederlandsche
gebied de uitzonderingstoestand wordt aange
kondigd voor het geval, dat de militaire situa
tie in West-Europa bijzondere maatregelen
vereischt. In dit geval zal op verzoek van den
Weermachtbevelhebber hr Nederland door den
Rijkscommissaris voor het bezette Nederland
sche gebied de uitzonderingstoestand worden
afgekondigd, de bevolking zal hiervan door
aanplakking en eventueel door een bekend
making in de pers, door middel van don radio
omroep of door een andere wijze van bekend
making, op de hoogte worden gebracht.
Het decreet houdt een reeks van bepalingen
in, die gelden voor den duur van den uitzon
deringstoestand,
In artikel 2 van het decreet wordt o.m. het
Volgende bepaald:
1. Hij, die zich met den vijand inlaat, de
kracht van het Groot-Duitsche Kijk en zijn
bon dj; en 001<-11 benadeelt, dan wel de uitvoering
van een militaire opdracht verhindert, wordt
gestraft met den dood.
2. Ieder verzet tegen maatregelen van de
bezettende macht, iedere verstoring van de
openbare orde. iedere benadeeling van het
arbeidsproces, ieder optreden, dat de voor
ziening in gevaar brengt, wordt gestraft met
den dood.
3. Poging en deelneming zijn op gelijke
wijze strafbaar als het voltooide strafbare feit.
4. Indien de doodstraf in uitzonderingsge
vallen, waarin bijzondere in den persoon van
den beklaagde gelegen verzachtende omstan
digheden bestaan, bovenmatig is te achten, dan
wordt gestraft met levenslange gevangenisstraf
of met gevangenisstraf voor den tijd van niet
minder dan 10 jaren. In alle gevallen kan naast
de vrijheidsstraf of de doodstraf een geld
boete tot een onbeperkt bedrag worden opge
legd.
5. Het nemen van maatregelen op hèt ge
bied van de Sicherheitspolizei blijft onaange
tast.
Artikel 3 van het decreet bepaalt het vol
gende
(1) Iedere rechter, ambtenaar of ander lid
van het personeel van een gerecht, een an
dere overheidsinstantie, een openbaren dienst
of bedrijf, een openbare instelling, inrichting
of bureau alsmede van een niet-openbare in
stelling of inrichting of van een niet-open-
baar bedrijf, waarin een belangrijke taak
wordt vervuld dan wel voor den oorlog be
langrijke opdrachten moeten worden uitge
voerd, iedere arts en apotheker, iedere vroed
vrouw en iedere dierenarts moeten de werk
zaamheden, die hun beroep of hun dienst
betrekking medebrengen, volgens de hiervoor
geldende bepalingen, in het bijzonder volgens
de bijzondere beschikkingen van de bezet
tende macht, verder uitoefenen en, indien
deze door overmacht zijn onderbrojpq^ de
zelve terstond na opheffing van de belem
meringen hervatten.
(2) Hij die de werkzaamheden, die zijn
dienstbetrekking of beroep medebrengen, in
strijd met de bepalingen van het eerste lid
niet of niet naar behooren uitoefent dan wel
In geval van onderbreking door overmacht
deze niet hervat, wordt gestraft met den dood.
De in de artikelen 2 en 3 van het decreet
genoemde strafbare feiten worden op grond
van de tot dusver geldende processueele voor
schriften berecht, d.w.z. met toepassing van
de thans geldende competentie-bepalingen
door de Duitsche civiele gerechten, de krijgs
raden en de SS- en politiegerechten, en
eventueel door de militaire standgerechten.
Met betrekking tot de werkzaamheid van
de Nederlandsche overheidsinstanties en be
drijven, enz bevat het decreet in artikel 6
de volgende bepalingen:
(1) Alle Nederlandsche overheidsinstanties,
diensten, instellingen, bureau's, inrichtingen
en bedrijven al dan niet vanopenbaar
karakter voeren de aanwijzingen uit, die
door militaire instanties of militaire com
mandanten rechtstreeks aan hen worden
gegeven.
(2) Dit geldt ook voor artsen, apothekers,
vroedvrouwen en dierenartsen.
Gedurende den uitzonderingstoestand zijn
in artikel 7 de Commissaris-Generaal voor
Bestuur en Justitie als algemeen plaatsver
vanger van den Rijkscommissaris en de Hoo-
gere SS- en Politieleider en Commissaris-
generaal voor de Openbare Veiligheid als
plaatsvervanger van den Rijkscommissaris
voor politiezaken aangewezen. Beiden tref
fen de maatregelen, die ter uitvoering van
militaire opdrachten voor het civiele ressort
noodzakelijk zijn.
De bevoegdheden, die de beide plaatsver
vangers van den Rijkscommissaris voor den
duur van den uitzonderingstoestand bezitten,
worden in artikel 3 van het decreet als volgt
geregeld:
1. Bij de uitoefening van de hun volgens
art. 7 toekomende bevoegdheden kunnen de
aldaar genoemde plaatsvervangers van den
Rijkscommissaris binnen den kring hunner be
voegdheid rechts- en bestuursvoorschriften
uitvaardigen, alsmede aan alle Duitsche en
Nederlandsche overheidsinstanties, met inbe
grip van de gerechten, aan alle diensten, in
stellingen. dienstbureau's, inrichtingen, en be
drijven al dan niet van openbaar karakter
aanwijzingen geven. Voor de gerechten geldt
dit, voor zoover in andere voorschriften niet
anders is bepaald, niet ten aanzien van de
rechterlijke werkzaamheid. Eveneens kunnen
aan artsen, apothekers, vroedvrouwen en die
renartsen aanwijzingen worden gegeven.
2. De door de plaatsvervangers van den
Rijkscommissaris uitgevaardigde rechtsvoor
schriften worden in het Verordeningenblad
voor het bezette Nederlandsche gebied afge
kondigd, voor zoover niet om bijzondere rede
nen een afkondiging door middel van aanplak
king, door den radio-omroep, door de pers of
op andere wijze noodzakelijk is. Geschiedt de
afkondiging van rechtsvoorschriften op ver
schillende wijze, dan treden de voorschriften
in werking op het tijdstip van de vroegste af
kondiging.
In overeenstemming met de in art. 8 aange
geven volmachten van de plaatsvervangers
van den Rijkscommissaris kunnen ook de ge
volmachtigden van den Rijkscommissaris aan
de in art. 8 genoemde instanties en personen
voor het gebied van hun provincie, resp. voor
hun stad, aanwijzingen geven en voorloopige
beschikkingen uitvaardigen.
Grieken verlaten de I.UO.
De Grieksche arbeidersdelegatie ter inter
nationale conferentie v6n den arbeid in Phi
ladelphia heeft deze conferentie verlaten. Zij
beschuldigt er haar regeering te Londen van,
een wig in de Grieksche arbeiders-organisa
ties te willen drijven.
De arbeiders dezer conferentie hebben een
scherpe, tegen de Argentijnsche regeering
gerichte verklaring opgesteld, waarin het be
wind dezer regeering „fascistisch" wordt
genoemd.
Ridderkruis voor Koga.
De Führer heeft aan den "(Tenno het vol
gende telegram gezonden
„Diep onder den indruk van het heldhaf
tige optreden van uwen vlootvoogd, groot
admiraal Koga, en uit waardeering voor zijn
historische verdiensten in den gemeenschap-
pelijken strijd, heb ik den gesneuvelden held
het Ridderkruis met het Eikenloof van het
IJzeren Kruis verleend".
Derrien krijgt levenslang.
Reuter meldt uit Algiers, dat de voormalige
vlootcommandant in Tunis, viee-admiraal
Edmond Louis Derrien, tot levenslange ge
vangenisstraf is veroordeeld.
Japanners veroveren de hoofdstad
.van Honan.
Groote vernietigingsslag tegen troepen
van Tsjoenking,
Twee afdeelingen van het Japansche le
ger, die deelnemen aan het groote offensief
in Honan en die van verschillende punten
uit hun opmarsch begonnen, hebben zich
volgens een mededeeling van het Japansche
hoofdkwartier vereenigd.
Het hoofdkwartier heeft verder medege
deeld, dat een groote vernietigingsslag
woedt ten Zuidwesten van Loyang tegen de
troepen van Tsjoenking. Sedert het begin
van het offensief in Honan heBBen de Ja
panners 19000 gesneuvelde soldaten geteld.
Verder zijn hun 4031 gevangenen in handen
gevallen: 81 stukken geschut en 7000 gewe
ren werden buitgemaakt. De Japansche ver
liezen bedroegen slechts 313 gesneuvelden.
Exchange meldt uit Tsjoenking, dat het
Japansche offensief in Honan een ernstige
tegenslag voor de Chineesche strijdkrachten
is. Het opperbevel te Tsjoenking maakt zich
ernstig bezorgd. Het laatste groote traject,
dat de Chineezen aan dep belangrijken
Spoorweg' Peking-Hankau controleerden, is
in Japansche handen gevallen. Het verlies
van deze strategisch belangrijke stellingen
zou nog zoo smartelijk niet geweest zijn, als
de Japanners er niet in geslaagd waren diep
door te dringen en in uiterst snel tempo het
geheele gebied van de vruchtbare tarwe
velden te bezetten, dat een groot deel der
Noordelijke Chineesche legers moet voeden.
Japansche troepen hebben, volgens een
later binnengekomen Japansch xrontbericht,
Loesjan, de voorloopige zetel van de pro
vinciale regeering van Honan en het Hoofd
kwartier van het 32ste Tsjoenkineesche le
ger veroverd. Na een strijd van slechts vier
pur moesten het 20ste en 22ste leger van
Tsjoenking hun stellingen ontruimen en
Loesjan prijsgeven. Met de verovering van
Loesjan zijn de Japansche troepen ongeveer
120 kilometer ten Zuiden van de Loenghai-
spoorlijn. meer dan 100 kilometer naar het
Westen opgerukt.
Implial.
Alle voorbereidingen zijn getroffen voor
een groot offensief tegen de vijandelijke
strijdkrachten, die den Japanschen troepen
in de vlakte van Iniphal wanhopigen tegen
stand bieden. De vijandelijke troepen^ die
weldra omsingeld zullen zijn, versterken
hun achterhoede door een zoogenaamde
ringformatie, waarbij zij tanks, artillerie en
vliegtuigen in den strijd brengen. De Ja
panners zijn er in geslaagd formaties der
vijandelijke achterhoede te vernietigen en
zoo het vijandelijke plan, tot dekking van
den terugtocht een tegenoffensief te onder
nemen, te verijdelen.
John Lewis verandert van
gedachten.
John. Lewis, de voorzitter van de vereenig-
de mijnwerkersvakvereeniging der Ver. Sta
ten heeft het verzoek om zijn vakvereeniging
op te nemen in de American Federation of
Labor ingetrokken.
Achter het Oostelijk front, ten Z. van Polozk sterke benden omsingeld
en^vernietigd. Voorts in de afgeioopen 4 maanden groot deei van het
Kroatische Kernland bevrijd. Zeven vrachtschepen en een torpedo
jager ten O. van Algiers tot zinken gebracht
Het Duitsche weermachfcberloht luidt als
volgt:
In ons verkleind bruggehoofd ten Westen
van Sebastopol boden de Duitseh-Roe-
meensche formaties ook Donderdag den
met overmachtige strijdkrachten aanstor
menden vijand hardnekkig verzet, waarbij
zij 'n vrij groot aantal pantserwagens stuk
schoten. Voor Toeapse boorde een duik
boot een Sovjet-torpedoboot in den grond.
Bij het opruimen van het vijandelijke brug
gehoofd aan den beneden-Dnjestr, waarvan
Donderdag melding werd gemaakt, hebben de
onder bevel van den generaal der infanterie
Buschenhagen staande troepen 7 vijandelijke
infanteriedivisies alsmede onderdeelen van 'n
artillerie- en ludhtafweerdivisie uiteengesla
gen.
Behalve duizenden gesneuvelden verloren
de bolsjewisten 2600 gevangenen,meer dan
600 stukken geschut en granaatwerpers,
334 mitrailleurs alsmede talrijke andere
wapens en oorlogsmateriaal.
In het aohterwaartsehe gebied ten Zuiden
van Polozk hebben formaties van het leger
en de politie, tezamen met vrijwilligers uit
dit gebied afkomstig, bij moeilijke weers- en
terreinsomstandigheden, door gevechts- en
slagvliegtuigen van de luchtmacht schitterend
gesteund, sterke bolsjewistische benden in
harde gevechten, die drie weken hebben ge
duurd, omsingeld en vernietigd.
De vijand leed zware, bloedige verliezen.
Er werden ruim 6000 dooden geteld; 6700
gevangenen werden gemaakt, 102 benden-
kampen, 264 kazematten en geveehtsposten
vernield en talrijke zware en lichte wa
pens,alsmede omvangrijk oorlogsmateriaal
werden buitgemaakt of vernietigd.
Bij herhaalde aanvallen van Sovjet-vlieg
tuigen op een Duitsch convooi voor de kust
van Noord-Noorwegen werden 16 vijandelijke
vliegtuigen door jagers en luchtdoelartillerie
aan boord van schepen neergeschoten. Een
eigen beveiligingsvaartuig ging verloren.
In Italië ondernam de vijand ten Zuiden
van Aprilia en ten Oosten van de Golf van
Gaeta talrijke vrij zwakke aanvallen, die met
zware bloedige verliezen voor den vijand wer
den afgeslagen. Lichte Duitsche vlootstrijd-
kraehten brachten in de Adriatische Zee een
vrij groot vijandelijk motorschip tot zinken.
In den strijd tegen communistische benden
op den Balkan heeft de 392ste Kroatische in-
fanterie-divisie, waarbij Duitsch opleidings-
personeei fs ingedeeld, onder leiding van luit.-
generaal Nickel in de laatste vier maanden
een groot gedeelte van het Kroatische kern
land bevrijd.
De communisten verloren in deze ge
vechten 3000 dooden en 1200 gevagnenen,
16 stukken geschut, 185 mitrailleurs, tal
rijke ravitailleeringskampen en munitie
werden buitgemaakt of vernietigd.
Formaties Duitsdhe torpedovliegtuigen
vielen op 11 Mei des avonds in het zeege
bied ten Oosten van Algiers een vijande
lijk ravitailleeringseonvooi aan en brach
ten 7 vrachtschepen met 'n gezamenlijken
inhoud van 49.000 brt. en een torpedojager
tot zinken. Twaalf vrachtschepen van te
zamen 86000 brt., een groot tankschip, een
lichte kruiser, alsmede twee torpedojagers
werden beschadigd.
Amerikaansche bommenwerpers vielen Don
derdag in den laten namiddag plaatsen in
Zuidwest Duitschland aan. Vooral in Saar-
brüeken ontstond schade en verliezen onder
de bevolking; 31 vijandelijke vliegtuigen wer
den vernietigd. Nog 16 vliegtuigen werden
neergeschoten bij nachtelijke aanvallen op de
bezette gebieden in het \yesten.
Patrouillevaartuigen beschadigden in den
nacht van 10 op 11 Mei voor de Nederland
s c h e kust twee Britsche motortorpedobooten
zoo zwaar, dat zij waarschijnlijk verloren zijn
gegaan. Een eigen patrouillevaartuig is gezon
ken.
Bombardementen op Brussel en
andere Belgische steden.
De Anglo-Amerikaansche luchtmacht heeft
Donderdagavond opnieuw een terreuraanval
ondernomen op het stadsgebied van Brussel.
Op woonwijken der stad werden brisant- en
brandbommen neergeworpen.
Britsch-Amerikaansehe vliegers, die op 12
Mei plaatsen in de bezette Westelijke gebie
den aanvielen, hebben in de Belgische stad
Leuven met bomtreffers zware verwoestingen
veroorzaakt aan de beroemde kathedraal, die
bijna geheel vernield werd. De verliezen onder
de bevolking in de gebombardeerde gebieden
zijn zwaar. Alleen al in een kleine plaats in de
nabijheid van Rijsel werden 77 burgers gedood
Donderdagnamiddag hebben Anglo-Ameri
kaansche vliegtuigen wederom Mechelen aan
gevallen. Dinsdag leerden de steden Nijvel en
La Louvière door de Angelsaksische lucht
macht geteisterd. In de laatste stad werden
12 personen gedood en 500 woonhuizen ver
nietigd.
Amerikaansche jachtvliegtuigen voor den
langen afstand, die in den laten namiddag tot
boven Zuidwest-Duitschland doordrongen, on
dernamen in scheervlueht aanvallen op de
landelijke bevolking. Daarbij werden in de om
geving van Mülhausen 22 personen, hoofd
zakelijk vrouwen en kinderen, gedood. Een
grooter aantal werd gewond.
Anglo-Amerikaansche bommenwerpers heb
ben Donderdag Genua aangevallen en brisant
bommen geworpen op woonwijken der stad.
Er ontstond schade en er vielen slachtoffers
onder de burgerbevolking. Het historische
doris Palei, de ^erk van San Benedetto en de
universiteitsbibliotheek werden getroffen.
Het Engelsche weekblad New Statesman and
Nation schrijft, dat men zich in Engeland ge
wend heeft aan een nieuwen irorm van oor
logvoering, n.l. aan den oorlog tegen de bur
gerbevolking. Niemand beweert meer, dat bij
de Engelsch-Amerikaansche luchtaanvallen
alleen industrieele schade wordt aangericht.
Er wordt geen onderscheid meer gemaakt
tusschen industrieele objecten en arbeiders
woningen. De luchtaanvallen zijn gericht te
gen alles, wat er in de steden en hun buiten
wijken is. Deze zware vorm van luchtaanval
len is door Engeland tot de Geallieerde offen-
iefrïlethode gemaakt, aldus het blad.
Geallieerde elite-troepen in
Z.-ltalië teruggetrokken.
De bevelhebber van het 5de Amerikaan
sche leger in Zuid-Italië is kortgeleden: in
het geheim naar de Vereenigde Staten ge
komen en heeft op het landgoed van Baruch
een onderhoud gehad met. president Roose-
veld. Ook met generaal Marshall, den chef
van den Amerikaanschen generalen staf van
het leger en andere hooge legerofficieren zou
luitenant-generaal Clark besprekingen heb
ben gevoerd.
Duitsche waarnemers aan het front bij
Cassino hebben geconstateerd dat de Geal
lieerde elite-troepen langzamerhand aan den
strijd aan het Italiaansche front worden ont
trokken. In welingelichte militaire kringen
neemt men aan, dat hiervoor twee redenen
kunnen worden aangegeven. Ten eerste: dat
men den troepen die aan vermoeiende ge
vechten hebben deelgenomen, gelegenheid tot
recreatie wil geven, en ten tweede dat men
van de ervaringen die deze troepen aan het
Cassino-front hebben opgedaan op andere
plaatsen gebruik wil maken.
Duitschland, Spanje en Turkije.
Er bestaat reden om aar. te nemein, dat
Duitsche amDassadeur te Madrid de Spaan-
sche regeering op de hoogte heeft gebracht
van de Duitsche meening over den toestand,
die voortvloeit uit de gesloten overeenkomst
tusschen Spanje en de Anglo-Amerikanen.
Ook al blijft men in Berlijnsche politiek»
kringen bij het beoordeelen van deze kwes
tie zeer gereserveerd, toch wordt melding ge
maakt van inlichtingen uit Britsche bron
volgens welke het bestaan van een Duitsch
consulaat in Tanger wordt voorgesteld als
een inbreuk op het internationale Tanger»
statuut. Hieruit zou men kunnen concludee-
ren, dat Engeland van plan is den status quo
ante te herstellen.
De Duitsche bladen publiceeren het korto
communique over het Duitsche standpunt in
zake het staken van de Turksche chroomleve
ranties. In toonaangevende kringen te Berlijn
wordt verklaard, dat bijzonderheden over da
demarche, die ambassadeur Von Papen bij
den Turksehen minister van buitenlandscha
zaken heeft ondernomen, niet medegedeeld
kunnen worden, daar deze een onderdeel vor
men van de diplomatieke behandeling. Des
alniettemin wordt hier de nadruk gelegd op
de in het Duitsche communiqué voorkomen»
de verklaring, dat de Turksche maatregel een
behandeling is in strijd met het verdrag.
„GROEIEND BESEF".
De titel van het politiek weekpraatje, uit
te zenden op Maandag 15 Mei over Hilversum
I om 18.45 uur, is: „Groeiend besef".
Leg uw kleeren bij het naar bed
gaan zóó op een stoei, dat u ze
gemakkelijk kunt meenemen.
