9
X
X
m ->
l
X
ei
(3
fc
m
i
Roosevelt kondigt ontmoeting
met Churchill aan.
Mannen -
en ook Vrouwen
BA
N
3
VIER JAREN.
III.
D. Zooals in een vorig stukje werd opge
merkt: het zou kunnen zijn, dat de afge-
loopen vier jaren en vooral de laatste
maanden de noodzakelijkheid van een goede
verstandhouding tusschen Nederland en
Duitschland had: en aangetoond, als niet de
moeilijkheid van den lOen Mei 1940 rees.
Want nog steeds is het velen Nederlanders
onmogelijk, zich te vérzoenen met de bezet
ting van hun land.
Er zit in deze teleurstelling iets onlogisch.
Twintig jaar lang hebben wij na den eersten
wereldoorlog moeten aanhooren, dat bij een
nieuw Eurooeèsch conflict ons land niet
de kans zou krijgen, neutraal te blijven. Ik
zou niet zoo dadelijk kunnen zeggen, op
grond waarvan men destijds meende, dat wij
vast en zeker onze neutraliteit zouden moe
ten prijsgeven, maar in "ieder geval is ons
de mogelijkheid, neen, de waarschijnlijk
heid, straks in een Europeeschen oorlog te
worden betrokken, jaren- en jarenlang
voorgehouden. En nu moet het klaar en
duidelijk zijn geweest, dat partij kiezen in
een Europeeschen oorlog voor ons land be
zetting zou beteekenen, bezetting door een
der grootmachten, die hier haaf troepen en
oorlogsmateriaal heen zou brengen, omdat
het Nederland zelf aan voldoende man
schappen en wapenen mankeerde. En wan
neer men nu zou zeggen, dat het een heel
verschil maakt of een land door zijn bond
genoot dan wel door zijn voormaligen tegen
stander \#ird{ bezet, dient er op gewezen,
dat ook ie bezetting door een bondgenoot
het dragen van den oorlogslast medebrengt.
IJsland, om maar een voorbeeld te noemen,
kan daarvan meepraten.
Dit in het voorbijgaan. Het voornaamste
is, dat met de herinnering aan den tienden
Mei 1940 zich altijd.de klacht verbindt: Ne
derland wenschte neutraal te blijven. Ned en-
land had geen enkele behoefte, zich te men
gen of gemengd te worden in den twist
tusschen zijn buren en niemand had het
recht, ons land in een Europeeschen oorlog
te betrekken.
Zóó is het oordeel nog steeds in breede
kringen in ons land. En nu wordt het na
vier jaren eindelijk tijd, dat ons volk zich
op dit oordeel bezint én de drogreden leert
herkennen, die er aan ten grondslag ligt.
Want die hartelijk gëwenschte neutraliteit
is een onwaarheid, beter gezegd misschien:
een halve waarheid. Zeker, de brave burger,
die in goed vertrouwen op de rustige rust
waaraan hij gewend was, ieder het zijne
gunde en oorlogvoeren een onaangename
bezigheid éond. had vanzelfsprekend een
ingewortel "en afkeer van alle krijgsbedrijf
en koe- terde'geen ander verlangen dan te
mogen '-ven in ongestoorden vredestijd.
Maar. zv «e. kwesties van oorlog en vrede
worden rv maal niet bepaald door brave
burgers. 1 '"ïbhen wij lange jaren in die
democ-' illusie geleefd. Die worden
behandeld in de afzondering van statige ge
bouwen en "oor lieden, die de verantwoor
delijkheid dragen jegens het volk en het
land, waartoe zij behooren, door regeerin
gen en generale staven, door ministers der
kroon en door raadgevers van het hoogste
gezag.
Het was in deze kringen in Nederland, dat
men vóór 1940 niet neutraal was maar zich
vertrouwd maakte met het vooruitzicht,
straks partij te zullen zijn in het Euro-
v>£waef»l-i fDnflift
Het Witboek, dat op 30 Juni 1940 door het
ministerie van Buitenlandsche Zaken te
Berlijn werd gepubliceerd, laat dienaan
gaande geen twijfel. Het behandelt de be
sprekingen van de generale sta verf van En
geland en Frankrijk met die van België en
Nederland en nu is er maar één conclusie,
die uit de in dit Witboek overgelegde cor
respondentie kan worden getrokken en die
is, dat tusschen Novèmber 1939 en Mei 1940
er een voortdurend overleg tusschen ge
noemde instanties heeft plaats gehad met
geen ander doel dan de voorbereiding van
een aanval op Duitschland. En we] op het
Ruhrgebied. waartoe tusschen haakjes ook
Luxemburg goede diensten moest bewijzen.
De plannen waren deugdelijk getroffen:
Het Fransche leger zou zich met het Belgi
sche vereenigen tot den opmarsch. Langs de
Belgische kust zouden Fransche troepen op
trekken om den linkervleugel te beveiligen,
o.m. door bezetting van Viissïtigen. Breda en
Tilburg. Aan het Nederlandschë leger was
de taak toebedeeld, het Duitsche leger, dat
natuurlijk zou trachten, zich op dezen lin
ke vleugel te storten, tegen te houden, in
v< band waarmede het Peelgebied en de
G bbelinie in de correspondentie tusschen
de generale staven herhaaldelijk genoemd
werden met de aangekondigde mogelijkheid,
straks van de Grebbelinie uit eveneens een
aanval op Duitschland in te zetten.
In egn lang memorandum van 23 Maart
1940, dat generaal Winkelman aan den Ne-
derlandschen gezant te Brussel deed toe
komen werd dit alles nóg eens in den breede
uiteengezet. Het samengaan van Engeland,
Frankrijk, België ert Nederland worst er pis
een voldongen feit in aangemerkt en woor
delijk leest ge er o.m. in:
„De Engelsche tegeering wordt verzocht,
ter beschikking te stellen:
a) een divisie, gesteund door luchtstrijd
krachten en luchtafweermiddelen ter ver
dediging van Zeeland,
b) luchtstrijdkrachten en luchtafweer
middelen voor de verlediging van het hart
des lands.
Wanneer aldus uit officieele stukken
blijkt, dat de hoogste Nederlandschë autori
teiten maanden lang voor Mei 1940 hun bui
tenlandsche staatkunde op de belangen aer
Geallieerden richtten, wat blijft er dan over
van de regeeringsverklaring van 12 Mei
1940, waarin ceze regeering verklaart,
waakzaam te zijn en maatregelen te nemen.
om de grootst mogelijke veiligheid aan ons
neutrale land te waarborgen?
Dat Engeland en Frankrijk zich na het
uitbreken van den oorlog den steun van Ne
derland en België trachtten te verzekeren is
verklaarbaar en van hun kant volkomen
begrijpelijk. Maar is het niet even begrijpe
lijk, dat Duitschland met de dreiging van
een opmarsch der Westeuropeesche staten
voor oogen het gevaar niet afwachtte maar
toesloeg en zijn legers bracht op in feite
reeds niet meer neutraal gebied?
Dit is de achtergrond, waartegen de ge
beurtenissen van Mei 1940 moeten worden
gezien. Dat was niet mogelijk tijdens of kort
na die fatale Meidagen. Dat was, psycho
logisch bezien, misschien ook niet mogelijk
in het begin van den bezettingstijd. Maar
thans, nu de stukken voor ons liggen, nu
aan de hand der bescheiden voor de his
torie is vastgelegd, dat de vaste wil van ons
volk, zijh neutraliteit te bewaren, wel
bewust is gecontrarieerd door de toenma
lige Nederlandsche regeering en de toen
malige Nederlandsche legerleiding, die ge-
meene zaak maakten met Frankrijk en
Engeland en zich daardoor onvermijdelijk
Duitschland tot vijand maakten, stelt het
gezond verstand zijn eischen.
ORGELBESPELING.
In de Groote- of St. Bavokerk te Haarlem
wordt Donderdagmiddag van 3-4 uur door den
organist Egbert Vos een orgelconcert gegeven.
Het programma luidt: I. Praeludium und
Fuga g. kl. t., D. Buxtehude; 2. Ciaconna und
Fuga d. kl. t., J. Pachelbel; 3 Preludium und
Fuga, c. kl. t., J. S Bach; 4 a. Vision, b. Abend
friede, c. Monologe, J. Rheinberger; 5. Prélude.
Fugue et Variation, César Franck; 6. Grand
Choeur, Th. Salorfié.
FAILLISSEMENTEN
Door het verbindend worden der uitdee-
lingslijst is geëindigd het faillissemei^ van
wijlen Joh. Verdegaal, in leven landbouwer
te Aalsmeer, Zwarteweg no. 78. Curator Mr.
J. Verlooy, te Haarlem.
Bij arrest van het Gerechtshof tc Amster
dam d.d. 23 Mei 1944 is vernietigd het von
nis der Arr. Rechtbank te Haarlem d.d. 11
April 1944 wparbij C. G. M. van 't Hoff, sla
ger, wonende te Beverwijk in staat van fail
lissement is verklaard. Curator Mr. E. van
Tuinen, te Beverwijk.
CURSUSSEN „VREUGDE EN ARBEID
De Gemeenschap „Vreugde en Arbeid" van
het Nederlandsche Arbeidsfront zal in-de ko
mende maanden ook te Haarlem cursussen or-
ganiseeren in moderne talen en algemeene ont
wikkeling (Ned. taal, rekenen, kennis van land
en volk).
Evenals in arydere plaatsen het geval is, zul
len bij voldoende deelneming cursussen voor
beginnelingen en gevorderden worden ge
vormd.
Vierniogendhedenconferentie te
Washington op komst.
President Roosevelt heeft op de pers
conferentie medegedeeld, dat hij Churchill
in den loop van het volgende halfjaar, vóór
20 Januari 1945, hoopt te ontmoeten.
Roosevelt zeide, dat zijn plannen met be
trekking tot een ontmoeting met Churchill niet
verder gaan dan zijn huidige ambtsperiode,
die op 20 Januari van het volgende jaar af
loopt.
De vertegenwoordiger in de Vereenigde Sta
ten van dè Londensthe Daily Mail en van de
Sunday Dispatch verklaart, dat er goede reden
bestaat, om aan te nemen, dat Roosevelt bin
nenkort naar Engeland zal gaan, daar hij aan
de beraadslagingen met De Gaulle Wil deel
nemen, den oorlog van Engeland uit van nabij
wil gadeslaan en de talrijke bezoeken van
Churchill aan de Vereenigde Staten met een
tegenbezoek beantwoorden wil.
Op de persconferentie te "Washington heeft
men Huil gevraagd, of er verdere plannen be
staan voor deelneming der Amerikaansche re
geering aan de besprekingen met De Gaulle
te Londen. Huil antwoordde echter dat hij óver
dit onderwerp niets had te verklaren.
Naar gemeld wordt is de Amerikaansche am
bassadeur te Londen, John Winant, Dinsdag
na een verblijf van veertien dagen in de Ver
eenigde Staten te Londen teruggekeerd. Tij
dens zijn verblijf te Washington moet Winant
met Roosevelt en Cordell Huil besprekingen
gevoerd hebben.
Vredesplannen.
Volgens Reuter heeft de Amerikaansche mi
nister van buitenlandsche zaken medegedeeld,
dat hij met toestemming van Roosevelt bereid
is ongedwongen besprekingen over de inter
nationale veiligheid te voeren met Groot-Brit-
tannië, de Sovjet-Unie en Tsjoenking. Reuter
verklaart, dat Huil waarschijnlijk Groot-Brit-
tannië, de Sovjet-Unie en Tsioenking zal uit-
noodigen vertegenwoordigers te zenden voor
de door hem voorgestelde ongedwongen be
sprekingen.
Huil heeft de ambassadeurs ontvangen voor
het openen van informeele besprekingen over
de vredesplannen na dezen oorjog. Zoo spoedig
mogelijk zouden conferenties worden gehou
den.
Op de persconferentie heeft Huil verklaard,
dat tijdens de bijeenkomst der vier mogend
heden te Moskou, in den herfst van het vorige
jaar, een door Molotof ingediende resolutie is
aangenomen betreffende een conferentie te
Washington, die zich zou hebben^ bezig te hou
den met een „organisatie tot het behoud van
den vrede". De gedelegeerden voor deze be
sprekingen zijn echter ndg niet bekend. Het
vaststellen van den datum der conferentie is,
Hoofdredacteur: F. C. Deiks, Haarlem, Chef van
Dienst en Binnenland: S. R. Kuiper, Haarlem.
Sport en Stad: A. Overmeer, H'stede. Buiten
land: J. C. van der Laag. H'.stede, Nieuw
en reportage voor Velsen en omgeving: J. J. E.
van Baarsel, Santpoort. Verantwoordelijk voor
tie advertentie-rubriek: W. van Ommen, H'stede.
Door een 41 overwinning op Heerenveen behaaiïle de Vole-
wijekers Maandag te Amsterdam het nationale voetbal
kampioenschap. De kampioenen in de bloemetjes na afloop van
den wedstrijd. (C.N.F.-Noske Pax c)
KORT NIEUWS
De minister
president van Nrd.
Ierland heeft een
nieuw ministerie
ingesteld, zonder
het aantal leden
van het kabi-
blnet uit te brei-
net uit te brei-
departement om
vat gezondheid en
openbaar bestuur.
Tengevolge van
een ontploffing in
een munitiedepot
moest vrijwel de
geheele bevolking
van een plaats in
Essex geëvacueerd
worden.
die de veertig zijn gepasseerd en lijden aan
Rheumatische pijnen, moeten voorkomen
dat ze de dupe worden van hun leeftijd.
Met de jaren verslappen de bloedzuiverende
organen, verzwakt ook de spijsvertering. Dan
gaan zich onzuiverheden vormen in het bloed
en die hoopen zich op. Zulke menschen
moeten Kruschen nemen. Kruschen wordt
over de heele wereld erkend als hei middel
tegen rheumatische pijnen en als voorbe
hoedmiddel tegen ontijdige ouderdoms-
kwaaltjes. Bij Apothekers en Drogisten 1.47.
0.76, 0.41, uitsluitend in de bekende gele
verpakking. N.V. Rowntree, Amsterdam.
aldus Huil, overgelaten aan de drie andere be.-
langhebbende regeeringen.
Eventueeie eisehen
Het liberale Amerikaansche tijdschrift Na
tion acht het een uitgemaakte zaak, dat in
geval van een Geallieerde overwinning over
het lot van het Duitsche volk uitsluitend door
Anglo-Amerikanen en bolsjewisten zal worden
besligt. Het blad noemt het vanzelfsprekend,
dat de Sovjets'controle over Duitschland zul
len uitoefenen. De Sovjet-Unie bezit overigens
de militaire macht om ook in dit opzicht haar
wil desnoods aan haar bondgenooten op te
leggen. Moskou zal verwachten Duitschland te
kunnen opnemen in een Europeesche Sovjet
coalitie.
De Nation bestempelt zulks éls de maximale
eisch der Sovjets en vervolgt dan: ..Hoe sterk
ook de Anglo-Amerikaansche strijdkrachten
mogen zijn, die bij een succesvolle oprichting
van het tweede front den Europeeschen bodem
zullen betreden, het roode leger zal toch nog
sterker zijn."
Zestig procent der Amerikanen wenscht, dat
de eilanden in de Stille Zuidzee, die tijdens
het verloop van dezen oorlog door de Ameri
kanen op de Japanners werden veroverd, ook
na het sluiten van den vrede in Amerikaansch
bezit blijven. De News Chronicle meldt zulks
uit Washington en voegt daaraan toe, dat men
niet dient te vergeten, dat onder deze eilan
den er ook zijn, die voorheen Britsch protec
toraat waren of tot 't Australische mandaats-
bezit behoorden, waardoor deze aangelegen
heid een onprettigen bijsmaak krijgt.
Deze gegevens berusten op een onderzoek
van het bekende Galiup-instituut.
RADIO-PROGRAMMA
DONDERDAG 1 JUNI 1944.
HILVERSUM I, 414.4 M.
6.45 Vroeg op goed geluimd. 7.00 BNO Nieuws.
7.10 Ochtendgymnastiek. 7.15 Vroeg op goed
geluimd. 7.40 Sportnieuws. 7.50 Progr. overz. 8.00
BNO Nieuws.'8.15 Luchtige ochtendklanken. (Van
8.458.50 Voor de huisvrouw). 9.00 Licht klassieke
balletmuziek. 9.45 Godsd. uitz. 4-0.00 Salonork. en
gram.muz. 11.00 Boeken van inzicht. 11.15 Zang,
piano en fagot. 12.00 Almanak. 12.15 De familie
de Boer. 12.30 Gram.muz. 12.45 BNO Nieuws. 13.00
.Amusementsork. en gram. intermezzo. 14.00 Oud-
vaderlandsche folkloristen IX. 14.15 Ork. Gerard
van Krevelen en soliste. 15.00 Viool en piano.
15.30 En hier is de koffergrainofoon. 16.00 Melo-
ci-sten en solist. 16.45 BNO Nieuws. 17.00 Theo
Uden Masman. 17.30 Nieuws in een notedop. 17.40
Johan Jong, orgel en Josée Sann. 18,00 BNO
Persoverzicht. 18.05 Duitsche operafragmenten.
18.45/jgrandende kwesties. 19.00 BNO Nieuws en
act. 15e:seh. 19.15 Nederlandsche liederen. Ca. 19.30
Concertgebouwork. 20.00 Een fotocentrale voor
muziekmanuscripten. 20.15 Het Concertgebouw-
ork. 21.00 Het was op eenen zomerschen dag.
22.00 Nieuw*- en cult. ber. Van 22.15 af alleen
voor de Radio-Centrales. 22.15 Mannenzang. 22.30
Populair orkestconcert. 23.1524.00 Licht klassieke
kamermuziek
HILVERSUM II, 301.5 M.
17.00 Kamermuz. van' Beethoven en Brahms.
18.00 Een vroolijke noot. 19.00 BNO Nieuws en
act. besch 19.15 Voor de jeugd. 19.20 Gram. muz.
19,80 Cabaret Cameleon II. 20.00 Van ouder op
ouderofvan mond tot mond. 20.30 Ned.
Voiksklanken, 21.15 Musette ork. en soliste. 21.45
Avondwijding. 22.00 BNO Nieuws- en cui^t. ber.
*5 Zie progr. H'sum I. 22.30 De stem van het
Rijk.
a
t
3
c
C r
•taf
CM
O
45
Mn
tl
8
KORT NIEUWS
De leden der Coöp. Boaz-Bank te Drach
ten hebben besloten tot overdracht van dit
bedrijf aan de Noord-Friesche Middenstands-
bank N.V., gevestigd te Leeuwarden, en tot
het liquideeren der Coöp. Boaz-Bank De
Nóord-Friesche Middenstandsbank N. V,
neemi alle vorderingen en schulden der
Boaz-Bank oter.
Wegens oplichting van den Ned. Volks-
dienst heeft de 41-jarige kantoorbediende
E. K. van S. zich voor de Haagsche recht
bank te verantwoorden gehad. Door het fin-
geeren van een vrij groot aantal steunge-
vallen en het ten eigen bate innen dezer
gelden uit de kas van het stedelijk kantoor
Den Haag van den N.V.D., wist hij in het
geheel ongeveer 4170 in handen te krijgen.
De officier van justitie eischte twee jaar en
zes maanden tegen hem.
Een bewoner van de Sloterkade te Am
sterdam had in zijn woning een geheime
distilleerderij ingericht. Terwijl hij afwezig
was, ontplofte de distilleerketel, waardoor
de muren van de kamer werden ontzet. De
politie kwam er aan te pas en ontdekte spoe
dig de oorzaak. De bewoner heeft hot raad
zaam geacht, tot nu toe nog niet terug te
keeren.
Uit het Noordhollandsch Kanaal bij Am
sterdam is het lijk opgehaald van een onbe
kende vrouw, dat met steenen was verzwaard,
terwijl de voeten met ijzerdraad aan eikaar
waren vastgebonden.
In den ouderdom van 77 jaar is te Delft
overleden Guiseppeina Capocci, weduwe van
Antonio Benedetto Fusco. Zij genoot in Delft
en vooral in studentenklingen, bekendheid
als het kleurigste en zwierigst gekleede Ita-
liaansche orgelvrouwtje.
Bij Amersfoort stonden twee 15-jarige
meisjes E. en S. ,voor een onbewaakten over
weg te wachten om een trein, komende uit
de richting Amersfoort, te laten passeeren.
Toen deze voorbij was, staken zij met haar
fietsen den overweg over en werden gegre
pen door een trein, die van de tegenover
gestelde richting kwam. Het meisje E. was
op slag dood. Het meisje S. overleed kort na
aankomst in het ziekenhuis.
De officier van justitie bij de rechtbank
te Zutfen. heeft een gevangenisstraf van 15
jaar geëischt tegen den 28-jarigen J. van D.
uit Apeldoorn, die het vorig jaar in een
bosch te Apeldoorn een meisje, H. S., van
het leven beroofde.
In het circus Mikkenie Strassburger,
waar tijdens het verblijf te Hilversum twee
tijgertje» het levenslicht aanschouwden, is
enkele dagen geleden te Utrecht opnieuw
een tijgerwelp geboren. Een probleem vormt
de voeding, want de tijgerbabies moeten
volle melk, eieren en suiker hebbëh. Over
wogen wordt een hond als voedster aan te
schaffen.
-r- Te Amersfoort is een elfjarig meisje uit
Rotterdam aangehouden, dat in het bezit
was van een hoeveelheid paling, welke zij
op clandestiene wijze naar Rotterdam wilde
vervoeren. Het meisje vertelde eiken dag
door haar moeder er op uit te worden ge
stuurd van Rotterdam naar Spakenburg om
visch machtig te worden. Het kind moest de
visch in obscure kroegjes in Rotterdam tegen
hooge prijzen van de hand doen.
Voor den kantortrechter te Amsterdam
hebben ongeveer 20 mannen terecht gestaan,
die in de omgeving van het Stadion plaats-
kaarten voor den onlangs gespeelden wed
strijd De VolewijckersV. U. C. hadden ver
kocht voor prijzen welke varieerden van
10 tot 40. De meesten kregen geldboeten
van 100 tot 200. Enkelen, die de normale
prijzen hadden berekend kwamen er met ge
ringere boeten af, wegens overtreding van
de politieverordening.
In Het Rijksmuseum te Amsterdam is
een tentoonstelling geopend van smeed- en
gietijzer voornamelijk sloten en sleutels
uit vorige eeuwen.
Het O.M. bij de rechtbank te Assen
heeft twee jaar gevangenisstraf geëischt
tegen den 29-jarigen assuradeur H. M. te
Goevorden, die ten nadeele van een firma in
Roosendaal 3306 had verduisterd. Hij had
het geld in eafé's te Amsterdam grootendeels
opgemaakt en ooi?- honderden guldens per
maand aan clandestiene rookartikelen uit
gegeven.
Doordat de gaskraan niet goed gesloten
was, is de heer T. te De Steeg om het leven
gekomen. Bij zijn echtgenoote konden de
levensgeesten Weer opgewekt worden.
Een ex-veldwachter uit Hierlo. die geen
politiebevoegdheid meer"" bezat, had twee
onvoldoend gekleede zonnebaders met een
bekeuring gedreigd, doch na een doosje siga
retten en 50 ontvangen te hebben, daarvan
#ifg ezien. De man is in hooger beroep tot
2V2 jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Een 36-jarige ambtenaar van den 'ge
meentelijken dienst van Sociale Zaken te
Amsterdam had met medewerking van twee
werkloozen en met behulp van vervalsehte
kwitanties 3000 verduisterd. Er is tegen
hem 2 jaar en tegen de beide werkloozen
ieder 1 jaar gevangenisstraf geëischt.
V
