Haarlemsche Courant
Duitsche verdediging in Italië blijft
zich handhaven.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
De offensieve plannen
van Moskou.
tf
WIE ZEE HOUDT, WINT DE REIS
289e Jaarsrang No. 128
^Bureaux: Groote Houtstraat 9».
Tel. Advert. 10721, Redactie 10600
Postgiro 131938 Haarlemsche.ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein 37. Tel. 13230
Hoofdredacteur: F. C. Berks
Zaterdag 3 Juni 1944
Verschijnt dagelijks, i
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukker^: Z. B. Spaarne 12. Tel. 1271S
Kantoor IJmuiden: Kembrandtlaan 35,
Ijmulden-Oost
Uitg.:
Graf. Bedreven Dam i ate, Haarlem
k im
YIER 3A81N
IV.
Geallieerden in sector ValmontoneVeHetri tot staan gebracht
Distancieeringsbeweging in het Noorden van de Lepiner bergen. Aan
het O. front tegenaanvallen der Sovjets bij Jassy afgeslagen.
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt:
Bij de zware gevechten in Italië, die
Donderdag vooral in het gebied van Vel-
letri en Valmontone tot de grootste hevig
heid zijn opgevoerd, heeft de strijdvaar-
dgiheid van onze troepen zich altijd weer
weten te handhaven tegen de numerieke
en materieele overmacht van den vijand.
Zoo werd daar ook Donderdag weer de
met geconcentreerde infanterie- en pant- x
serstrijdkrachten en met ondersteuning
van zeer sterke luchtstrijdkrachten aan
vallende vijand tot staan gebracht. Een in-
tusschen afgegrendelde penetratie, die de
vijand ten Noordoosten van Velletri kon
bereiken, kostte hem uiterst zware bloe
dige verliezen.
In dezen frontsector hebben zich de 65e
divisie infanterie ondér luit.-generaal Pfeiffer,
de door deelen van de vierde divisie valscherm
jagers versterkte derde divisie pantsergrena
diers onder gen.-majoor Hecker en een uit
eenheden van het leger en van de valscherm
troepen samengestelde gevechtsgroep onder
luit.-generaal Greiner, uitmuntend onder
steund door artillerie en dooi» luchtdoelartil
lerie van de luchtmacht, zich bijzonder onder
scheiden.
Des nachts opereerende slagvliegtuigen vie
len vijandelijke batterijen en colonnes in het
gebied van Artena, alsmede de plaats zelf,
met bommen en boordwapens aan. Aan de
Noordelijke helling van de Lepiner bergen heb
ben onze divisies zich na het afweren van tal
rijke vijandelijke aanvallen gedistancieerd op
den Noordelijken oever van de rivier de Sacco.
In het gebied van Sora werden voor onze
nieuwe stellingen alle aanvallen van den
vijand afgeslagen.
Lichte Duitsche zeestrijdkrachten brachten
voor Livorno een Britsche torpedomotorboot
tot zinken en beschadigden een andere boot
ernstig. Voor de kust van Dalmatië brachten
zij zes volledig' bezette kustmotorschepen en
een tankboot tot zinken. Er werden talrijke
gevangenen gemaakt.
Aan het Oostelijk front sloegen sterke Duit
sche en Roemeensche formaties ten Noorden
vna Jassy vrij sterke tegenaanvallen van de
Sovjets af en zuiverden eenige penetratieplek-
ken. Sterke Duitsche en Roemeensche forma
ties gevechts- en slagvliegtuigen brachten hier
bij den vijand zware verliezen toe aan men-
schen en materiaal. Aan de rest van het front
ontstonden er buiten plaatselijke gevechten in
het voorterrein van de Karpathen, geen ge
vechtshandelingen van beteekenis.
Donderdagnacht ondernamen formaties ster
ke Duitsche gevechtsvliegtuigen geconcentreer
de aanvallen op de spoorwegknooppuntenHa-
satin en Fastof.
In de Finsche Golf is een Sovjet-Russisch
bewakingsvaartuig na mijntreffers gezonken
Bij een aanval door 40 Britsche' vliegtuigen
«p een Duitsch convooi voor de Westkust van
Noorwegen, werden door escortevaartuigen en
luchtdoelgeschut /ian boord der koopvaardij
schepen elf vliegtuigen vernietigd, terwijl twee
andere toestellen in brand werden geschoten.
Van een groote bolsjewistische activiteit
was in de laatste weken niets te bespeuren.
Des te intensiever waren de bolsjewisten bezig
troepen en materiaal te sturen naar de beken
de zwaartepunten, vooral aan den Zuidelijken
vleugel van het Oostelijk front. Hier wil de
Sovjet-leiding schijnbaar door een concentri-
schen aanval via den beneden-Dnjestr in Wes
telijke richting en van het gebied van den
middenloop van de Sereth uit in Zuidelijke
richting den uitersten rechtervleugel van het
Duitsch-Roemeensche front aan het wankelen
brengen.
Een andere sterke bolsjewistische strijd
groep, waaraan nog in de afgeloopen dagen
nieuwe formaties per trein en autotranspor
ten zijn toegevoegd, staat gereed in het ge
bied Tarnopol-Brody voor een aanval in de
richting Lemberg. Zij heeft ongetwijfeld op
dracht om in over het algemeen Westelijke
richting zoo diep mogelijk door te dringen in
hét Gouvernement-generaal, terwijl een iets
zwakkere gevechtsgroep in het gebied van
Kowel in over het algemeen Noordwestelijke
richting waarschijnlijk in den strijd zal wor
den geworpen voor een aanval op het gebied
rondom Brest-Litowsk.
In den centralen sector van het Oostelijk
front zijn geen Sovjet-aanvalskampen in groo-
ten omvang waar te nemen.
Daarentegen teekenen zich in het gebied van
Witebsk, bij Pleskau en in het gebied van
Narwa duidelijk enkele nieuwe zwaartepunten
af. Hier hebben de bolsjewisten in de afgeloo
pen weken talrijke divisies infanterie en ge
motoriseerde eenheden samengetrokken. De
offensieve plannen op den Noordelijken vleu
gel zijn geheel ondubbelzinnig gericht op de
Oostzee-staten, waarbij ongetwijfeld bepaalde
politieke reacties in het geheele Oostzee-ge-
bied verwacht worden. Dit geldt in de eerste
plaats voor Finland, aan welks front in Kare-
lië de bolsjewisten sedert verscheidene dagen'
een bijzonder intensieve activiteit van stoot-
en verkenningstroepen ontplooien. Men hoopt
echter in Moskou ongetwijfeld ook op bepaal
de reacties in Zweden, waar in den jongsten
tijd ook de Anglo-Amerikaansche diplomatie
bijzonder actief is.
Londen, De Gaulle en Washington.
De Vereenigde Staten zullen geen vertegen
woordiger benoemen om deel te nemen aan
de besprekingen tusschen Churchlil en De
Gaulle.
Mochten er zich tijdens de besprekingen
vraagstukken voordoen die de Vereenigde
Staten aangaan, dan zal de Amerikaansche
ambassadeur bij de Britsche regeering zich
daarmede bezig houden.
Naar de Britsche berichtendienst uit Algiers
meldt, wordt de reis van De Gaulle naar Lon
den intusschen meer en meer dubieus.
De jongste reed van Churchill wekt nog
steeds verontwaardiging in Washington. De
uitnoodiging aan De Gaulle bevalt de Roose-
velt-clique, die steeds Giraud heeft geprote
geerd, niet. Ook de lof. die Churchlil Franco
heeft toegezwaaid, is in Washington gestuit op
een volkomen gebrek aan begrip. Mevrouw
Roosevelt was zoo verbolgen, dat zij op haar
persconferentie twee grove tactlooze opmer
kingen liet ontvallen. Ten eerste noemde zij
Churchill een ouden man. die zijn opvattingen
niet meer kan veranderen en ten tweede voeg
de zij dreigend hieraan toe, dat wat een enkeie
regeering zegt, niets beteekent zoolang de an
dere vereenigde naties, lees de Ver. Staten,
dit niet hebben goedgekeurd. Ook haar echt
genoot was niet zeer vriendelijk. Toen hem
een vraag gesteld werd over het vredesplan
van Eden, antwoordde hij met een geringschat
tend lachje, dat de regeering der Ver. Staten
ook dergelijke plannen heeft, doch het echter
beter acht niet ieder „ontwerp" aam de open
baarheid prijs te geven.
Engeische munitietrein ontploft.
In East Anglia is een munitietrein in de
lucht gevlogen. De vlammen sloegen over op
een gashouder. Vele gebouwen hebben groote
schade geleden. De kracht van de ontploffing
werd tot op 30 km. afstand bemerkt. Dit was
de tweede ontploffing van deze week. Reeds
Zondag werd een aantal personen gewond bij
de explosie van een munitie-opslagplaats in
Essex.
„Leve Stalin" in Vaticaanstad.
Op den morgen van tweeden Pinksterdag
ontdekte men te Vaticaanstad, dat op de ga
rage van het Pauselijke autopark met roode
letters geschilderd was: „Leve Stalin - Leve
het communisme - Leve de Sovjet-republiek
Italië". Hieronder bevonden zich hamer en
sikkel. Nadat de Paus hiervan op de hoogte
was gebracht, is een begin gemaakt met een
onderzoek.
Onder bescherming: van licht Flakgeschut
worden de ravitailleeringstransporten
naar het front gebracht.
(PK Trapp-Transo-Europr. P. c)
0. In de drié hieraan voorafgaande arti
keltjes is getracht, aan te toonen, dat de
verwachting, dat eenmaal de maatschappe
lijke structuur van ons land van voor Mei
1940 zal terugkeeren, op een teleurstelling
moet uitloopen, reeds omdat de ervaring
ons het tegendeel leert: dat tot de eischen,
die de nieuwe tijd zal stellen een aaneen
sluiting der Europeesche landen behoort,
hechter dan te voren; dat in dezen gedach-
tengang Nederland, mede op grond van
historie en traditie deze verbondenheid
sterker dan voor Mei 1940 ten aanzien van
Duitschland zal moeten beleven en ten
slotte dat de huidige bezetting van ons land
niet indruischt tegen een dus voorgesteld
verlangen van ons volk, neutraal te blijven
in het Europeesch conflict, maar gevolg is
van de volmaakt onneutrale. Duitsch-vijan
dige houding» onzer toenmalige gezagsdra
gers.
Om dit alles in te zien en te erkennen
heeft ons volle thans vier jaren den tijd ge
had. Is dat lang genoeg geweest? Vier jaar
is niet lang, vooral wanneer die vier jaren
bewogen jaren zijn, die weinig gelegenheid
tot rustig nadenken, tot voor en tegen af
wegen bieden. Daar komt bij, dat wij nu
eenmaal een conservatief volk zijn, dat een
maal verworven inzichten niet gemakkelijk
prijs geeft en in de derde plaats heeft de
propaganda uit Londen en Moskou niet stil
gezeten, al moest daarbij de leuze vergoe
den waaT het argument te kort schoot. En
ten slotte waarom 't ontkend de Duit
sche bezetting' heeft offers gevraagd en
offers worden nu eenmaal niet gebracht dan
onder tegenstreven, zuchten en klachten.
Hoe kortzichtig zou het zijn, dit alles niet
te begrijpen en van hoe weinig menschkun-
dig inzicht getuigt het, te smalen op dwa
lingen, die tientallen jaren zijn gecultiveerd
en zich hebben vastgezet in de arme hoof
den. Neen, vier jaren zijn niet lang waar
het geldt een ideeëncomplex te elimineeren
en er een nieuwe beleving voor in de plaats
te stellen. Wie de wereld wil veranderen
doet wijs, te bedenken, dat het vermoedelijk
pas een volgende generatie zal zijn, die de
nieuwe paden zal bewandelen.
Het zou dan ook een aantrekkelijke ge
dachte zijn, dat de tijd voor ons werkt en
dat verstand en waarheid toch zullen zege
vieren. Maar de zaak wordt anders, als wij
gaan bedenken, dat de tijd van overwegen
stilaan uit heeft en dat de loop der dingen
ons thans onvermijdelijk plaatst voor de
keuze.
Het is geen nieuws meer, dat wij aan den
vooravond van groote, wellicht beslissende
gebeurtenissen staan. Dat beteekent in goed
Hollandsch gezegd: voor een machtsver
plaatsing in het Europeesch bestel ten gun
ste van Amerika en Sovjet-Rusland óf van
een wending in de richting van een verbond
van Vereenigde Staten van EurofSa met
Duitschland als centrum. Tusschen deze
twee mogelijkheden gaat het. Een midden
weg is ondenkbaar.
Meer dan eens is hier ter plaatse in het
licht gesteld, wat de eerstgenoemde moge
lijkheid beteekent: Een Sovjet-Rusland, dat
staatkundig zal reiken van Oost-Azië tot
halfweg Polen. Dat moge nog' ver van huis
zijn, met die staatkundige grenzen zijn we
er niet. Er zullen ook ideologische grenzen
zijn, anders gezegd: het bolsjewisme zal zich
zonder veel moeite meester maken van het
grootste deel van Skandinavië, van Duitsch
land, van Frankrijk, van Italië. Hetgeen be
teekent. dat een gebolsjewiseerde massa zal
leven van de Japansche Zee tot„tot
Winterswijk" zeggen we hier in Nederland.
Goed, laat het tot 'Winterswijk zijn. Dan
zou ons land toch voor 't minst gecontro
leerd worden door Amerika, in dit geval
door zijn partner Engeland. En we weten
Eden en Van Kleffens hebben ons geen
twijfel gelaten in welke functie: als
bruggehoofd, als bolwerk tegen het bols
jewisme met zijn ongetelde millioenen en
zijn onuitputtelijke mogelijkheden. Laten
onze onderduikers niet al te gerust op de
toekomst zijn: Engeland en Amerika zullen
ons hun bescherming in dat geval niet voor
niets verleenen. Ons land zou dan één
groote vesting worden en als grenstroepen
van het Anglo-Amerikaansche wereldrijk
zouden natuurlijk Nederlanders gebezigd
worden.
Genoeg over dit alles. Er is al heel wat
over gesproken en geschreven en iedere
Nederlander weet thans wel waar hij aan
toe is. Een overwinning der Geallieerden
beteekent onafwijsbaar: niet dat ons land
zijn oude neutraliteit hernemen zal, niet
dat het als vrije, onafhankelijke natie ver
der zal kunnen leven, maar, nogmaals: de
ministers van buitenlandsche zaken van
Nederland en Engeland hebben het woorde-
Nederlandsche Arbeidsmeisjfcs helpen bij
het zaaien van boonen.
(C.N.F.-N.A.D.-V. d. Werf Pax c)
lijk verklaard: als grensvesting tegen Rus
land ter beveiliging van het Anglo-Ameri-
kanisme.
En nu geloof ik, dat de oogst van de ach
ter ons liggende vier jaren ligt in een ont
waken van het Nederlandsche volk tot dit
besef en het is van geringe beteekenis, dat
de domheid en de boosheid nog dagelijks
haaT stem verheffen om in illegale blaadjes
en met onverantwoordelijke praatjes ons
drogredenen te suggereeren, waarvan ieder
weldenkend mensch al lang de waarde heeft
leeren kennen voorzoover de oorlogsvoering
der'Geallieerden, waarvan wij de laatste
dagen weer zoo treurige staaltjes hebben
ondervonden, hem niet reeds de oogen ge
opend heeft. En dit besef, de overtuiging,
dat ons land en ons volk te goed zijn om
straks in de frontlinie te liggen Van een
alsdan onvermijdelijk treffen tusschen
Amerika en Sovjet Rusland kan geen an
dere consequentie meebrengen can de over
tuiging, dat dit gevaar alleen gekeerd kan
worden door een krachtig, onverdeeld ge
heel van Europeesche staten, die de lessen
der historie hebben verstaan, dat is te zeg
gen: die in vereeniging hunner belangen de
kracht vinden, hun gemeenschappelijke be
lagers te weerstaan.
Tot dit besef begint ons volk te rijpen.
3g is het een vaag ontwaken. Nog is er
geen bewustzijn van de schande, dat het
geen Nederlanders maar Duitschers zijn. die
de Nederlandsche kust van Europa moeten
beschermen en nog is er gemis aan begrip
van de natuurlijke verbondenheid der West-
Europeesche volken. Maar ondanks alles
gaat de historie haar ontwikkelingsgang .en
vereenigt wat natuurlijk verbonden is en
schept tegenstellingen, waar die geboden
zijn.
Aan ons, ook-aan ons volle is het, de les
sen der historie te vatten en haar waar
schuwingen te verstaan.
(I P.
Meldt U voor de Kriegsmarine
Indiensttreding bij de Kriegsmarine ia mogelijk voor iederen Nederlander tusachen
\t 45 jaar. Aanmelding en inlichtingen bij de Marineannohmeatelle Weal.
Plompetorengrac'hi 24. Utrecht: alle Hafen- om Ortakommaodanturett ®ei ,3e. ver
schillende BrMeldeatellen in ffeieïlainid.
De Sovjet-
Unie heeft aan
Iran het verlangen
te kennen gege
ven, dat de zich
op de Kaspische
Zee bevindende
schepen van Iran
ter beschikking
worden gesteld
van de Sovjets.
Te Port Said
is builenpest uit
gebroken.
De Turksche re
geering heeft haar
schepen tot nader
order het aandoen
van deze haven
verboden.
Uit een hinderlaag neergeschoten.
In de ochtenduren van 30* Mei werd de
beheerder van het kindertehuis De Beele in
Voorst, provincie Gelderland, de 60-jarige
Rijksduitscher Singenstreu, in het park van
het kindertehuis uit een hinderlaag dood
geschoten aangetroffen. Het onderzoek heeft
uitgewezen, dat de moordenaars illegale
elementen zijn, die met een auto in het park
van het kindertehuis waren vastgereden en
die op Singenstreu uit een hinderlaag het
doodelijke schot hebben gelost toen deze eer»
onderzoek naar het verblijf van de auto in
het park wilde instellen. Naar de daders
wordt nog gezocht.
De rede van den Paus.
In het verdere verloop van zijn toespraak,
waarvan gisteren melding werd gemaakt,
wees de Paus op de plichten van zijn ambt.
Bij de uitvoering van zijn goddelijke opdracht,
zoo vervolgde Pius XII, iaat de Paus zich door
geen menschelijke macht belemmeren.
Vervolgens maakte de Paus gewag van de
hedendaagsche stroomingen, die een ware om
wenteling teweegbrengen en legde den na
druk op de noodzakelijkheid, dat deze in har
monie blijven met de normen van het Chris
telijke leven. De Roomsch-katholieke kerk
kent hierin geen compromissen. Wanneer zoo
wel in de oorlogvoering als in de voorberei
ding van den toekomstigen vrede de Christe
lijke leer niet beter tot haar recht kan komen,
dan ligt dit aan de betreurenswaardige ver
deeldheid der Christelijke wereld en aan de
menigvuldige godsdienstige bewegingen, die
zich in den loop der tijden van de katholieke
kerk hebben los gemaakt.
Voorts richtte de Paus zich tegen de verte
genwoordigers van eenige Christelijke leer
stellingen, die in den jongsten tijd het karak
ter van den Paus als plaatsbekleeder van
Christus op aarde hebben bestreden.
Over de vorming van den vrede, zoo zeide
hij, zijn tot duver echter helaas voor het
grootste deel slechts woorden van onverstand,
gesproken. De uit die onchristelijkè overwin-
nings- en vredesplannen ontstaande economi
sche en sociale toestanden dreigen tot een
geesel voor de toekomst te worden. In de we
reld moet plaats zijn voor de vrije ontplooiing
der nationale krachten van alle volken.
Graziani roept een lichting op.
Bij decreet van den Italiaanschen minister
van oorlog maarschalk Graziani is de lichting
1923 voor de vloot opgeroepen,