Haarlemsche Courant
Een „Poolsch Comité" te Moskou
Totale mobilisatie van arbeidskrachten.
De geschiedenis herhaalt zich.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Nieuwe taak voor Dr. Göbbels.
Decreet van den Führer.
De grootste slag van dezen
oorlog.
Eisch inzake Duitsch
gebied
Britsch-T sjecho-Slowaaksch
comité.
289e Jaargang No. 173
Bureaux: Groote Houtstraat #3.
Tel. Advertenties 10T24, Redactie 10600.
Postgiro 134058 Haarlemsohe Ct.T Haarlem
Bijlkantoor, Soenda-pleln 21 Telef. 12230
ïJmuiden: Rembrandtlaan 55, Uiriuiden-O.
|j Hoofdredacteur: F. G. Derks.
Woensdag 26 Juli 1944
Verschijnt dagelijks, behalve o«p Zon»
en Feestdagen.
TJltjg.r Graf. Bedrijven Damiate, Haarlem
AJbonnementen: p. week 28 ct, per mnd,
1,15, per kwartaal 3,42, fr. per posfc
3,73. Losse nummers 6 eent.
k vm
•i»
Opdracht aan maarschalk Göring om het geheele openbare leven in
Duitschland, het daarbij aangesloten en het bezette gebied, aan te
passen dan de eischen van den totalen oorlog.
De Führer heeft op 25 Juli 1944 voor het
gebied van het groot-Duitsche rijk en dien
overeenkomstig voor de daarbij aangesloten
en de bezette gebieden een decreet uitgevaar
digd over het totale gebruik van arbeids
krachten voor den orlog, welks essentieele
bepalingen als volgt luiden:
De oorlogstoestand dwingt tot een volledige
uitbuiting van alle krachten voor weermacht
en bewapening. Derhalve verorden ik:
De voorzitter van den ministerraad
voor de Rijksverdediging, Rijksmaarschalk
Hermann Göring moet het geheele open
bare leven in ieder opzicht aanpassen aan
de eischen van de totale oorlogvoering.
Ter uitvoering van deze taak stelt hij mij
een „Rijksgevolmachtigde voor het totale ge
bruik van arbeidskrachten" voor. Deze moet
er in het bijzonder zorg voor dragen, dat alle
openbare verrichtingen aangepast zijn aan
de doelstelling van den totalen oorlog en
geen krachten onttrekken aan weermacht en
bewapening.
Hij moet het geheele staatsapparaat
met inbegrip van Rijksspoorwegen, Rijks-
post en alle openbare instellingen, inrich
tingen en bedrijyen nagaan met het doel
om door een absoluut rationeel gebruik
van menschen en middelen, door stop
zetting of beperking van voor den oorlog
minder belangrijke taken en door ver
eenvoudiging der organisatie en der pro
cedure het maximum aan krachten voor
weermacht of bewapening vrij te maken.
Tot het bereiken van deze doelstellingen
kan hij van de hoogste Rijksautoriteiten in
lichtingen eischen en hun instructies ver
strekken. De op grond daarvan door de be
voegde hoogste Rijksautoriteiten uit te vaar
digen rechtsvoorschriften en principieele be-
stuursverordeningen worden uitgevaardigd in
overeenstemming met den Rijksminister en
chef der Rijkskanselarij, den leider der partij
kanselarij en den algemeenen gevolmach
tigde voor het Rijksbestuur.
2. De leider der Partijkanselarij zal de
door mij verordende maatregelen krachtdadig
ondersteunen door het optreden der partij
op grond van de hem verleende volmachten.
Op grond van dit decreet heeft de
Führer op voorstel van den voorzitter van
den ministerraad voor de Rijksverdedi
ging, Rijksmaarschalk Hermann Göring,
Rijksminister dr. Göbbels benoemd lui
„Rijksgevolmachtigde voor het totale ge
bruik van arbeidskrachten voor den oor
log."
Verhouding tusschen Berlijn en
Ankara ongewijzigd.
Op vragen betreffende de ontwikkeling van
de betrekkingen tusschen Duitschland en Tur
kije is door den woordvoerder van het Duit-
sehe departement van buitenlandsche zaken
medegedeeld, dat geen maatregelen aan den
dag zijn gekomen, die een nieuw licht werpen
op de Duitsch-Turksche verhouding.
Spanje en fret bolsjewisme.
De medestichter van de Falange, vroegere
minister en ambassadeur van Spanje, Fernan
dez Cuesta, heeft in een hoofdartikel in het
Spaansche blad Arriba uitdrülckelijk vastge
steld, dat er nooit van eenige toenadering tus
schen Spanje en het bolsjewisme sprake zal
kunnen zijn.
Finland drooggelegd.
De Finsche regeering heeft een algemeen
alcoholverbod afgekondigd. Alle zaken, die'
alcoholhoudende dranken verkoopen, zijn vogr
onbepaalden tijd gesloten.
Zorg voor Moeder en Kind, steunt
de Collecte op Zaterdag 29 Juli.
De B-correspondent van het A.N.P. te
Berlijn meldt: Uit de operaties aan de
verschillende punten van het Oostelijk
front heeft zich thans de grootste slag van -
dezen oorlog ontwikkeld. Met ongekend
geweld stooten de bolsjewisten tegen en in
de Duitsche linies.
Warschau is ongetwijfeld op het oogenblik
het eerste en voornaamste doel hunner opera
ties, wélke zich vooral ten Zuidoosten van de
stad uitermate snel ontwikkelen en voor het
centrum van het Gouvernement-Éeneraal een
toenemend gevaar gaan beteekenen.
Hun tweede doel is klaarblijkelijk met de
pantsermassa's dwars door het vroegere Pool-
sche gebied te stooten, de Weichsellinie te be-
reikep, en deze, zoo mogelijk, te overschrijden.
In het gebied van het Gouvernement-generaal
schijnen de bolsjewisten de Duitsche legers te
willen vernietigen. In perscommentaren stelt
men vast, dat de vijand het heroverde terrein
niet zoo maar krijgt. Het is echter duidelijk,
zoo zegt men, dat ook de grootste dapperheid
van een leger op den duur een overmacht niet
kan tegenhouden.
Hieruit volgt, dat men thans niet meer
genoegen kan nemen met het spaarzaam
versterken der linies, maar dat grootere en
vérstrekkende tegenmaatregelen genomen
moeten worden en ook genomen zullen
worden. Zij zullen, schrijft de Völk. Beob-
achter, bestaan in een sterke concentratie
van reserves ver achter het front.
a
Waar de linies van deze reserves zullen lig
gen, ^al afhangen van den tijd, welken men
noodig heeft om hen op te stellen en van de
schatting van de resteerende offensieve kracht
van den vijand. De voorbereidingen hiertoe
zijn begonnen.
In den kring van den generalen staf meent
men te moeten vaststellen, dat de Duitsche lei
ding er in geslaagd is den opmarsch der snelle
Russische legers ip het Noorden van het Ooste
lijk front met richting Estland, Letland, Li-
tauen en Oost-Pruisen op te vangen en het
gevaar voor deze gebieden althans voorloopig
te keeren.
Een andere aanwijzing voor de juistheid de
zer conclusie meent men te vinden in de ver
plaatsing van het zwaartepunt der offensieven
van het Noorden naar het midden en naar het
gebied van Lemberg, Lublin en Lukow, een
verschuiving, waartoe de Russen door den
6terker wordenden Duitschen tegenstand ge
dwongen waren. Men neemt aan, dat_ met het
terugtrekken der troepen en het aanvoeren der
reserves ook in het centrum een verstijving
der linies zal worden verkregen.
In verband met de ontwikkeling in het Oos
ten zijn de verklaringen van den woordvoer
der van. het Auswartige Amt te Berlijn niet
oninteressant. Spreker verklaarde, dat de bui
tenlandsche politiek van Duitschland steeds
actief is geweesteen dat zij het ook in de toe
komst zal blijven. Men moet echter steeds voor
oogen houden, dat de opperste wet volgens
•velke de Duitsche regeering handelt, een mili-
^oir axioma is. Zij gaat uit van het standpunt,
dat Duitschland zuiver militair gezien den
aorlog zal winnen.
Slechts van- dit standpunt gezien, kan
men op het oogenblik de buitenlandsche
politiek van het Rijk aan een beschouwing
onderwerpen en haar activoering begrijpen
Het is duidelijk, dat ook de met Duitsch
land verbonden landen eenzelfden wég
hebben ingeslagen en dat maatregelen ge
nomen zijn, die tot een verdere totalisee
ring van den oorlog hebben geleid. De
- resultaten hiervan zullen binnen zeer kor
ten tijd zichtbaar worden.
KORT NIEUWS.
Zaterdagoch
tend zijn de nieuwe
bonkaarten, be
stemd voor Ochten
(Echteld), ander
maal gestolen. Dit
maal is niet het
distributiekantoor
overvallen, doch
werd een overval
gepleegd op den
postbode, die post
zakken, waarin
zich behalve de
gewone poststuk
ken ook de van het
distributiekring-
kantoor Tiel afge-
1 komen nieuwe
distributiebeschei
den bevonden,
naar Ochten ver
voerde. De over
val geschiedde
door drie onbe
kend gebleven
mannen, die per
auto zijn verdwe
nen.
Ie Engelsche oorlog 16521654, 2e Engelsche oorlog 1665167, 3e Engelsche
oorlog 16721674, 4e Engelsche oorlog 17801784.en ook nu weer den
zelfden vijand, Nêerlands erfvijand ter zee.
Evertsen, Tromp, de Ruyterzij gingen ons voor, zij stierven als
helden,wij strijden door
Urenlang wordt het zeegebied op verschilienae c., m
alle richtingen op vijandelijke mijnen doorzocht en hiervan
grondig gezuiverd. (O-H P. c)
Aanmelding als vrijwilliger bij de Kriegsmarine staat open voor iederen
Nederlander van 17-45 jaar en kan geschieden bij de Marineannahmestelle-
West, Zweigstelle Niederlande te Utrecht, bij alle Marine-dienststellen,
Hafen- en Ortskommandanturen en bij de verschillende Nebenstellen der
Waffen SS, alwaar tevens alle gewenschte inlichtingen worden verstrekt.
Zwijgzame ontvangst van het bericht te Washington. Protestverklaring
der Poolsche emigrantenregeering te Londen. Waarschuwende stem
uit Zweden.
Na den mislukten bomaansiag op het leven van den Führer. De
Führer en de Duce op de plaats, waar de helsche machine tot
ontploffing kwam, (telefoto Hoffmann-Stapf Pax c)
De zender te Moskou heeft een manifest
gepubliceerd van het door Moskou aange
stelde Poolsche comité, welks samenstel
ling reeds bekend is. Het comité wordt
daarin „het eenige wettige orgaan" voor
de Polen genoemd. Dit „uit Poolsche pa
triotten in de Sovjet-Unie" bestaande
comité, zoo wordt o.m. gezegd, is de eer
ste wettige machtsbron. De emigranten
regeering te Londen echter heeft zich, vol
gens dit manifest zelf aangesteld, waarbij
zij zich gebaseerd heeft op een onwettige
grondwet. De leden dezer emigrantenre
geering worden avonturiers genoemd, die
Polen dicht bij de catastrophe hebben ge
bracht. De wetgeving gaat thans over op
het „Poolsche coniité der nationale be
vrijding".
Als programpunt behelst het manifest o.m.
de „verdrijving der landverraders van Septem
ber 1939, opheffing van het grootgrondbezit,
herstel van de joden in hun rechten en „wraak
oefening jegens de Duitschers en de landver
raders".
Voorst wordt een uitbreiding van de Pool
sche grens tot aan de Oder, de inlijving van
belangrijke kustgebieden, van Oost-Pruisen en
Silezië geëischt.
Als waarborgen voor de uitvoering \fan dit
program wordt „de bond der Slavische vol
ken" aangegeven.
Het comité is als volgt samengesteld: André
Witos, "Wanda Wasilewska. generaal Rola Ze
ienski, luitenant-generaal Siegmund Berling en
Poleslau Drosner.
Reactie te Washington en Londen
Volgens berichten uit,Washington heeft Cor-
dell Huil geweigerd zich uit te laten over de
.instelling van 't nieuwe comité. Het is echter
in de Vereenigde Staten bekend, dat dit comité
gevormd is tegen den wil van Washington en
door de regeering van Roosevelt niet wordt
prkend.
De Poolsche uitgeweken regeering
Londen noemt de vorming van het comité
in het door de bolsjewieken bezette gebied
.een „poging van den kant van een handvol
usurpatoren om de Poolsche natie een
politieke leiding voor te schrijven, die in
tegenstelliftg staat tot de overweldigende
meerderheid van de natie."
De Poolsche „premier" en de „minister v^n
buitenlandsche zaken" hebben Dinsdag een be
zoek gebracht aan Eden.
In welingelichte Poolsche kringen te Londen
wordt de proclamatie van een Poolsch be-
vrijdingscoraité ,,ten zeerste betreurd". Offi-
cieele Poolsche kringen onthouden zich voor
loopig van iedere verklaring; zij leggen echte
den nadruk op de wettigheid der „Poolsche
regeering" te Londen. Er moet op gewezen
worden, dat zoowel Londen als Washington
en de meeste andere Geallieerden en ook en
kele neutrale regeeringen de „Poolsche regee-
ring te Londen" als de eenige rechtmatige re
geering hebben erkend en dat hieraan, zooals
Churchill en ook Eden in het Lagerhuis heb-
Uit Londen wordt gemeld, dat er een
Britsch-Tsjecho Slowaaksch comité is ge
vormd. Voorzitter is de Britsghe conserva
tieve afgevaardigde Hamilton Kerr. Voorts
behoor en. tot het comité Wilfred Roberts
en Vernon Bartlett als vice-voorzitters.
ben verkTaard, niets veranderd is. Ook wijzen
de Poolsche kringen op het officieele bezoek
van den „ministerpresident" Mikolaitsjik als
erkend chef van de Poolsche „regeering" aan
president Roosevelt.
Daar zoowel de Sovjet-Unie als Polen, zoo
verklaart men voorts, bondgenooten zijn van
Groot-Brittannië, aan wie Groot-Brittannië
door de alliantieverdragen gebonden is, wordt
de veronderstelling geuit, dat de oprichting
van het nieuwe z.g. „bevrijdingscomité" een
politiek-diplomatiek probleem in een acuut
stadium brengt.
In Engelsche politieke kringen is men van
opvatting, dat de uitgeweken Poolsche regee
ring te Londen het spel verloren heeft. Alles
wijst erop, dat de „Poolsche nationale raad"
in Moskou een grooteren invloed in het Pool
sche gebied heeft dan de uitgeweken regee
ring. Ook uiterlijk beschouwd kunnen de
bolsjewieken beslissen over de manier, waarop
Poolsche gebieden bestuurd moeten worden.
Duitsch commentaar.
De Duitsche pers ziet in de constitueering
van het Poolsche comité het verwachte voor-
loopige einde van een sinds lang waargenomen
ontwikkeling. Als bijzonder kenmerkend voor
den toestand wijst de Berl. Börsen Ztg. er op,
dat er thans twee Poolsche vertegenwoordi
gingen zijn, een bolsjewistische en een te Lon
den, die elkander wederkeerig ieder bestaans
recht ontzeggen.
Het heeft het Poolsche comité te Londen, al
dus het blad, niets gebaat, dat het zich heeft
beroepen op 't Atlantic Charter, geanticham
breerd heeft in White Hall en pelgrimstochten -
naar Washington heeft ondernomen. Nu dan
een Poolsch-bolsjewistische regeering gevormd
is. zonder dat in de Ver. Staten en Engeland
ook maar een bewijs van een ernstig gemeende
oppositie aan den dag is getreden, zal toch de
toestand ook voor den ontoegankelijkste:!
Europeaan wel gemakkelijk te begrijpen zijn.
Zweedsche stem.
Goeteborgs Morgenpost schrijft, dat Moskou
zich in het geheel niet laat binden door de
beloften en garanties, die Engeland en de
Vereenigde Staten hebben gegeven. In Polen,
Finland, de BaltischÊ landen, op den Balkan,
in Duitschland, ja zelfs in Noorwegen, voert
Moskou zijn eigen imperialistische politiek,
zonder rekening te houden met de Tyenschen
vari de bondgenooten. Het is wellicht tijd, dat
men in Zweden tracht zich er van bewust te
worden, wat dit in de toekomst kan betee
kenen. Nog onverstandiger dan de befaamde
gewoonte van de struisvogel is het, zich in de
huidige politieke situatie op te houden met
verouderde probleemstellingen, die spoedig
geen spoor meer zullen hebben van actueel
belang.