Haarlemsche Courant
Finland legt de wapens neer
Strijd in het Belgische grensgebied
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Betrekkingen met Duitschland ivorden verbroken. Indien de
Duitsche troepen binnen 2 weken uit het land zijn verdtvenen,
wil Moskou spreken over de voorwaarden.
Vijandelijkheden heden om
8 uur gestaakt.
Zware afweer gevechten tusschen Atrecht en Verdun. Brest
handhaafde zich; batterij Cécembre staakte den strijd. Lyon
ontruimd. Sovjetaanvallen in Oost-Karpathen en tusschen
Boeg en Narew afgeslagen. Duitsche duikbootoperaties in de
Oostzee.
Beschieting van de Engelsche
kust.
289e Jaargang No. 2g7 x x
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
H£. Advertenties 10724, Redactie 10600.
Postgiro 134958 Haarlemsehe Ct., tjaarlem
Bijkantoor, Soendaplein 21. Teléf. 12230
EJmuMen: Rembrand Maan SS, IJmutden-O.
HooOdradacteur: T. C. Derks,
Maandag 4 September 1944
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon*
en Feestdagen.
Uitg.: Graf, Bedrijven Damiatè, Haarlem.
Abonnementen: g. week 26 ct, per mnd.
1,15, per kwartaal 3,42, fr, per post
f2,73, ïiosse nummers 6 cent.
K ItVZ
Volgens een mededeeling van het offi-
eieele Finsche persbureau zou, op grond
van een overeenkomst tusschen de Fin
sche regeering en de regeering der Sovjet
Unie, het tijdstip voor het staken der
vijandelijkheden in den frontsector van
het Finsche leger zijn: 4 September om
8 uur.
Maarschalk Mannerheim heeft een dien
overeenkomstige dagorder aan zijn troe
pen uitgegeven.
Voorts publiceert het Finsche nieuwsbureau
het volgende communiqué:
„De Finsche regeering heeft de betrek
kingen met Duitschland verbroken en ge-
eischt, dat de Duitsche troepen uiterlijk vóór
16 September uit Finland zullen worden te
ruggetrokken.
In geval de Duitsche troepen in den ge
noemden tjjd niet mochten zijn teruggetrok
ken zullen zij ontwapend en aan de Geallieer
den als krijgsgevangenen uitgeleverd worden".
Minister-president Hackzell heeft in een
rede het besluit der regeering gepoogd te
motiveeren. Hij deelde mede, dat het Finsche
parlement Zaterdagavond een zitting met ge
sloten deuren heeft gehouden, om de kwestie
van het herstel der vreedzame betrekkingen
tusschen Finland en de Sovjet-Unie te bespre
ken. Daar de militaire en politieke toestand
den laqjsten tijd een aanzienlijke verandering
heeft ondergaan, heeft de regeering zich na
zorgvuldige voorbereiding op 25 Aug. tot het
Sovjet-gezantschap te Stockholm gericht met
de vraag, of de Sovjet-Unie bereid zou zijn,
een Finsche delegatie te ontvangen voor
wapenstilstands- resp. vredes-onderhande-
lingen.
Op 29 Aug. is het antwoord van de Sov
jet-Unie ontvangen, dat na ruggespraak
tusschen de Sovjet-Unie en Groot Brit-
tannië en met goedkeuring van de Ver-
eenigde Staten aldus luidde, dat Finland
de betrekkingen met Duitschland diende
te verbreken en verlangen moest, dat
Duitschland binnen twee weken tijds zijn
troepen uit Finland zou terugtrekken.
Zoodra deze „voorloopige voorwaarden"
vervuld zouden zijn, zou de Sovjet-Unie bereid
zijn, een Finsche delegatie te Moskou te ont
vangen, om over wapenstilstand resp. vrede
of over beide te onderhandelen.
De Finsche regeering is tot de overtuiging
gekomen, dat maatregelen dienden genomen te
worden om zich met de Sovjet-Unie te ver
staan. De Finsche Rijksdag heeft dit besluit
goedgekeurd en zijn vertrouwen in de regee
ring uitgesproken. De kwestie van de Duitsch-
Finsche betrekkingen, zooals die door het be
sluit van de vorige Finsche regeering in dien
zin was geregeld, dat Finland geen afzonder
lijken vrede zou sluiten, meende minister
president Hackzell als door de gebeurtenissen
achterhaald te kunnen zien. Hij beweerde
bovendien, dat dit besluit door den vroegeren
president der republiek in zijn eigen naam
was genomen. Het desbetreffende verdrag
is niet aan het parlement voorgelegd en vol
doet derhalve niet aan de formeele eischen,
die de grondwet aan verdragen stelt. Om die
reden is het Duitsch-Finsche verdrag na de
presidentswisseling voor het staatshoofd niet
meer bindend geweest.
In het verloop van zijn uiteenzettingen moest
de minister-president toegeven, dat de op
grond van dit verdrag door Duitschland ver
leende onverwijlde hulp met de wapens voor
Finland „van groote waarde" is geweest, om
dat daardoor het front kon worden gesta
biliseerd.
De diplomatieke correspondent van het
D. N. B., dr« Siegfried Horn, schrijft:
Het besluit komt neer op afstand doen van
den wil tot zelfbehoud. Duitsche politieke
kringen wijzen op de verklaring van den
Finschen minister-president. dat de thans
ingeslagen weg vele onoverzienbare gevaren
verbergt, daar de Sovjet-voorwaarden nog
niet bekend zijn
Volgens de meening van politieke kringen
Italiaansche kabinet bijeen.
Onder voorzitterschap van den Duce is de
Italiaansche ministerraad op 31 Augr. in vol
tallige vergadering bijeengekomen. Op deze
vergadering werden talrijke maatregelen be
sproken en aangenomen, aldus een officieel
communiqué.
Verklaring van Roosevelt.
Volgens een Reuterbericht uit "Washington
heeft Róosevelt in een toespraak ter gele
genheid van den a.s. Labor Day verklaard:
„Wij moeten ons vertrouwd maken met het
vooruitzicht, dat de zwaarste gevechten en
<iê grootste taken nog voor ons liggen."
te Berlijn is het een gevaarlijke illusie om,
zooals de Finsche minister-president doet uit
de wijze waarop de Sovjet-Unie heeft ge
reageerd, een zekere tegemoetkomende hou
ding te willen afleiden.
Bij rustiger overleg zou ook de Finsche
regeering, op grond van de ervaringen, die
Finland, de Baltische landen, Polen en an
dere landen hebben opgedaan, tot de ge
volgtrekking gekomen zijn, dat de weg, die
zij van plan was te volgen, uitloopt op on
voorwaardelijke capitulatie.
Links gerichte Buigaarsche
regeering.
Na haft aftreden van de reg-eering-Bagria-
noff, die zich tot taak gesteld ha,d, Bulgarije
terug te voeren naar den toestand der neu
traliteit, maar welker pogingen naet gelukt
zijn, is thans ondej- Moeravieff een nieuwe
regeering gevormd, die een duidelijke zwen
king naar links beteekent. Het Sovjet-Rus
sische persbureau Tass verspreidde een lijst
met de namen der leden van het nieuwe
kabinet.
Roemeensche arbeiders naar de
Sowjet Unie.
De Sovjets zijn voor den wederopbouw van
hun land begonnen als eerste contingent der
voor de Sovjet-Unie bestemde Roemeensche
arbeidersbataljons 1.400.000 Roemeensche
arbeiders bijeen te brengen. Zij zullen over
eenkomstig hun vakopleiding te werk ge
steld worden. Hun gezinnen of verwanten
mogen zij niet meenemen.
Het Duitsche weermachtbericht van Zater
dag luidde:
„In Noord-Frankrijk leveren onze troepen
over het geheele front van Atrecht tot ia het
gebied van Verdun nog steeds zware afweer-
gevechten. Door taai volhouden en verbitter
de tegenaanvallen werden de vijandelijke
pantservoorhoeden steeds weer tot staan ge
bracht of uiteengeslagen.
Nadat de eerste groote aanval op de ves
ting Brest mislukt was, is de vijand Vrijdag
met sterke strijdkrachten, door talrijke tanks
en luchtstrijdkrachten gesteund, opnieuw tot
den aanval op het Westelijke front der ves
ting overgegaan. In weerwil van den voort-
durenden aanvoer van versterkingen werden
de Amerikanen overal afgeslagen. De vijan
delijke verliezen waren bij deze gevechten
bijzonder zwaar.
In het Rhöne-dal mislukten ook Vrijdag alle
vijandelijke pogingen om in het gebied van
Valence onze marschbewegingen, voor te
komen.
Strijdmiddelen der marine brachten voor
de Noordwest-Fransche kust ondanks krachti
ge vijandelijke afweer twee transportschepen
met een gezamenlijken inhoud van 15.000 brt.
tot zinken.
Zware batterijen vèrdragend geschut der
marine beschoten Vrijdagnacht Zuid-Engel-
sche havensteden met goed resultaat. Bij het
beantwoorden van Engelsch vèrdragend artil
lerievuur werd een vijandelijke batterij bij St.
Margret zoo zwaar getroffen, dat nog maar
één vuurmond vuurde.
Het vergeldingsvuur op Londen werd voort
gezet.
In Italië nam de kracht van den grooten
vijandelijken aanval in den Adriatischen
kustsector Vrijdag nog in hevigheid toe. In
zware en voor den vijand bijzonder veel ver
liezen opleverende gevechten sloegen onze di
visies alle aanvallen op een plaatselijke pene
tratie na, die afgegrendeld is, af en behaalden
daardoor opnieuw een volledig afweersucces.
In deze gevechten werden Vrijdag opnieuw 56
vijandelijke pantserwagens stukgeschoten. In
het achterwaartsche gebied werden bij ver
scheidene zuiveringsoperaties in de periode
van 26 tot 31 Augustus 994 terroristen in den
strijd vernietigd.
In de Oostelijke Karpathen sloegen onze
bergtroepen Sovjet-aanvallen in harde ge
vechten bloedig af. In het Noordwestelijke
deel van het bruggenhoofd over den Weich-
sel bij Baranof werden de bolsjewisten on
danks hardnekkig verzet verder teruggewor
pen. Ten Noordoosten van Warschau zette de
vijand zijn door sterke pantserstrijdkrachten
en slagvliegtuigen gesteunde doorbraakpo
gingen ook Vrijdag voort. Troepen der Waf-
fen-SS behaalden hier opnieuw een volledig
afweersucces en schoten 47 vijandelijke pant
serwagens stuk.
Tusschen Boeg en Narew hebben onze troe
pen in zware gevechten, die negen dagen heb
ben geduurd, den stormloop van dertig Sovjet
infanteriedivisies, verscheidene pantser- en
stormgeschutformaties uiteengeslagen en de
door den vijand beoogde doorbraak naar
Scharfenwiese verijdeld. Hierbij vernietigde
een in het zwaartepunt in den strijd gewor
pen cavaleriecorps alleen 138 vijandelijke
pantserwagens en stukken stormgeschut, 107
stukken geschut en talrijke andere wapens.
Aan—het overige Oostelijke front ontston
den slqchts in het gebied van Schaken vrij
groote gevechtshandelingen. Hevige vijande
lijke aanvallen stortten hier met zware, bloe
dige verliezen voor de bolsjewisten ineen.
Slagvliegtuigen vernietigden in aanvallen in
scheervlucht op een vijandelijk vliegveld in
Roemenië dertig vliegtuigen. Iu luchtgevech
ten en door de luchtdoelartillerie werden nog
50 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
In de Finsche Golf nemen onze duikbooten
sedert half Juli bij aanvallen onder en boven
water met succes deel aan den strijd tegen de
Sovjet-vlootstrijdkrachten.
In de maand Augustus vernietigde de lucht
macht aan het Oostelijk front 1571 vijandelijke
vliegtuigen. Hiervan werden er 1202 in lucht
gevechten neergeschoten.
Formaties vijandelijke jagers vielen over
dag West-Duitschland aan. Ook in Hongarije
werden verscheidene plaatsen met bommen
en boordwapens aangevallen.
In den nacht wierpen enkele Britsche vlieg
tuigen bommen op Bremen.
De luchtmacht vernietigde in de maand
Augustus 1868 Britsch-Amerikaansche vlieg
tuigen. Hiervan werden alleen boven het
Duitsche Rijksgebied 798 vijandelijke vlieg
tuigen in luchtgevechten en door de lucht
doelartillerie neergeschoten; 318 andere vijan
delijke vliegtuigen werden door vlootstrijd-
krachten, luchtdoelartillerie aan boord van
koopvaardijschepen en door de luchtdoelartu-
lerie van de marine neergeschoten".
Het Duitsche weermachtbericht van Zon
dag luidt als volgt:
„In Noord-Frankrijk zijn vijandelijke over-
zetpogingen over de Somme bij Abbeville
mislukt. Bijzonder hevig werd Zaterdag ge
vochten ten Noorden van Douai, ten Noord
oosten van Rethel en ten Noorden van Sedan.
Het garnizoen van de vesting Brest heeft
ook Zaterdag alle aanvallen der Amerikanen,
die hun van de gevechten der laatste dagen
zwaar geteisterde formaties door versch aan
gevoerde troepen moesten vervangen, afge
slagen. Geringe plaatselijke penetraties in het
voorterrein van de vesting zijn afgegrendeld.
De bloedige verliezen van den vijand waren
bijzonder zwaar. Alleen voor den sector van
een onzer compagnieën werden 150 vijande
lijke dooden geteld.
In den marsch door het Rhonedal naar het
Noorden zijn onze troepen volgens de plan
nen door Lyon getrokken. Sterke vijandelijke
aanvallen van het Oosten uit werden door
onze flankbeveiligingen afgeslagen, waarbij
een vijandelijk bataljon in de pan gehakt
werd.
Beveiligingsvaartuigen van de Duitsche ma
rine sloegen in den nacht van 1 op 2 Septem
ber in het Nauw van Calais in het vuur van
Engelsche stukken geschut voor den langen
afstand talrijke aanvallen van vijandelijke
torpedomotorbooten en jachtkruisers af. Hier
bij werden een vijandelijke torpedomotorboot
tot zinken gebracht en vier vijandelijke jacht
kruisers neergeschoten. Een eigen vaartuig
ging verloren, 2 andere vaartuigen werden
beschadigd.
Na een verbitterden strijd van vijf weken
tegen een veelvuldige vijandelijke overmacht
is de heldhaftige bezetting van de marine
batterij He de Cécembre onder bevel van den
eersten luitenant der reserve bij de marine
artillerie Seuss bezweken voor de vijandelijke
overmacht, nadat door onverpoosde luchtaan
vallen en onafgebroken scheepsartillerievuur
ook de laatste nog bruikbare wapens en stel-
Jingen waren vernietigd.
In Italië heeft de vijand met het krachtigste
gebruik van artillerie en tanks zijn groote
aanvallen aan de Adriatische kust over een
breedte van 20 km voortgezet. Bijzonder ver
bitterd waren de gevechten aan den kustweg
ten Noordwesten van Pesaro, waaraan ook
vijandelijke scheepsartillerie deelnam. Met
voorbeeldige standvastigheid verhinderden
onze divisies ook Zaterdag weer de doorbraak
van den vijand naar het Noordwesten; 55
vijandelijke tanks werden stukgeschoten.
In de Zuidelijke en Oostelijke Karpaten
werden nieuwe hevige aanvallen der Sovjets
afgeslagen. Aan de rest van het Oostelijk
front ontstonden nog slechts ten Noordoosten
van Warschau gevechtshandelingen van be
tekenis. Alle doorbraakpogingen van de
bolsjewisten werden hier ook Zaterdag ver
ijdeld, waarbij 35 vijandelijke tanks werden
stukgeschoten. De binnenstad van Warschau
werd na hevigen strijd volkomen van opstan
delingen gezuiverd.
Slagvliegers vernietigden bij aanvallen op
een Roemeensch vliegveld elf geparkeerde
vliegtuigen en een groote vliegtuighangar".
's Avonds om half tien binnen,
Pafé's e.d. moeten om halfnegen sluiten.
Beschikking: van den Generalkommissar
fiir das Sicherheitswesen betreffende de
vervroeging van het sluitingsuur en van
het tijdstip waarna men zich in het bezette
Nederlandsche gebied niet meer in de open
lucht mag bevinden.
Met ingang van 4 September 1944 wordt
voor het bezette Nederlandsche gebied het
sluitingsuur vervroegd en gesteld op 20.30
uur en wordt het tijdstip, waarna men zich
's avonds niet in de open lucht mag bevin
den vervroegd tot 21.30 uur.
Verder gaande plaatselijke regelingen,
die reeds uitgevaardigd zijn, worden hier
door niet aangetast.
De Generalkommissar fü£ das
Sicherheitswesen
(get.) Rauter
SS-Obergruppenführer und
General der Polizet.
De toegang tot het militaire
kustspergebied.
Bekendmaking van den Generalkommissar
für des Sicherheitswesen over den
toegang tot het militaire kust
spergebied en over het opheffen
van de potitie-spergebieden.
Ik deel hierbij mede, dat het militaire kust
spergebied, dat door den Weermachtsbevel
hebber in Nederland als zoodanig wordt, aan
gegeven, slechts door personen, die zich kun
nen legitimeeren met een nieuwe Ausweis
van de bevoegde militaire bureaux, mag
worden betreden en bereden.
In verband met de vorming van het mili
taire kustspergebied treden mijn bekend
makingen inzake spergebieden onmiddellijk
buiten werking. De door de politie-officierea
uitgereikte Sonder-ausweise blijven wat be
treft de hierop aangegeven tijd en plaats tot
en met 15 September 1944 geldig.
Ik vestig er de aandacht op. dat de grens
van het militaire kustspergebied een militaire
afsluitingslijn vormt in den zin van artikel 1
van de Verordening 10'42 Het overschrijden
van deze lijn door onbevoegden wordt door
de Weermachtsrechtspraak gestraft.
Personen, die in militair belang dit gebied
wenschen binnen te komen, moeten hun ver
zoek richten tot het bevoegde militaire bureau.
In het burgerlijke reisverkeer komen met
betrekking tot de wijze waarop een aanvraag
moet worden ingediend, geen veranderingen.
Personen, die om dringende economische of
familieredenen tot het militaire kustsper
gebied wenschen te worden toegelaten, die
nen zich met een schriftelijk verzoek om toe
lating te wenden tot den burgemeester van
de gemeente, waarheen zij zich wenschen te
begeven. Komen verschillende gemeenten
voor de reis in aanmerking, dan moet het
verzoek om een reisvergunning worden in
gediend bij den commissaris der betreffende
provincie. De reisvergunning wordt alleen in
uitzonderingsgevallen verleend.
In de aanvrage moeten familienaam, voor
namen, beroep, woonplaats en straat, datum
van geboorte en geboorteplaats van dengene,
die de aanvraag indient, worden vermeld.
Bovendien moeten uitvoerig de redenen wor
den uiteengezet waarom men een reisver
gunning wenscht. Ook de duur van het ver
blijf moet worden opgegeven.
Het verlaten van de provincie Zeeland
blijft aan personen. die niet de Duitsche
nationaliteit bezitten, alleen toegestaan met
schriftelijke toestemming van den burgemees
ter van de plaats hunner inwoning, voor zoo
ver zij in de provincie Zeeland wonen. Arti
kel 3 van mijn verordening over de regeling
van het in- en uitreizen, over het sluitings
uur en over den tijd, waarin men zich niet
in de openlucht mag bevinden voor de pro
vincie Zeeland van 20 April 1944, blijft van
kracht.
De Generalkommissar für das
Sicherheitswesen
(w.g.) RAUTER,
S.S.-Obergruppenführer u.
General der Poiizef.
DOODVONNISSEN.
De Dienststelle des Wehrmachtbefehlshabers
maakt bekend:
Jacobus Jeremias van den Boogert, geboren
21 Januari 1906, gemeente-ambtenaar in Epe,
is door een Wehrmachtgericht ter dood ver
oordeeld. Boogert, die reeds in 1941 illegaal
werkzaam was geweest, heeft in den laten zo
mer van 1943 een Engelschen agent verborgen
en hem gesteund bij zijn spionnagewerk.
Voorts was hij in het bezit van een pistool.
Het vonnis is na onderzoek der gratiekwestie
voltrokken.
De Nederlanders Joan Gelderman, geboren
18 November 1918, Tijmen Hoekstra, geboren
3 Januari 1898, Johannes Hendrik Cieraad,
geboren 20 Juli 1903. Hendrikus Limbeek, ge
boren 8 Januari 1919, zijn wegens spionnage,
begunstiging van den vijand, bezit van wa
pens en verspreiding van opruiende geschrif
ten door een krijgsraad ter dood veroordeeld.
De straf is na onderzoek van de gratiekwestie
voltrokken.
RADIOPRAATJE MAX BLOKZIJL.
Max Blokzijl spreekt hedenavond over
Hilversum I om 18.45 uur, over „De feiten
zijn de beste voorlichters".
De Hoofd-inspectie voor de Lucht
bescherming vraagt:
Zoekt U bij luchtalarm dekking?
