1 M\ J
r
BUSSINK
tl
STROOP
„De Lage Landen" opent haar werkzaamheden
Centrale Verwarming
X
re
re
ss
,e
?-
N
S
re
re
in s
t
H-O of QUAKER
W. A. Schotten'*
Wat is mnemotechniek?
Gaslooze uren gewijzigd.
-J
fO
ft)
CD
(U
CD
:0
2 CD
1 QQ
W)
(5
<A
"U
C
g
>j)
'5
'g tH
ia
?-
j-
:n Öfl
•n ,E
n ins
?-
a
le
jg
ie O
Q.
id
Onderhoud met den voorzitter
den heer G. A. van Schaik.
Zaterdag 9 September belooft een belang
rijke dag te worden voor de Stichting Heem-
en Volkskundige Werkgemeenschap „De
Lage Landen", welke haar zetel te Haarlem
heeft. Dan zal in het gebouw Nieuwe Gracht
7. waar het bureau gevestigd is, een ten
toonstelling op het gebied van weef- en spin-
kunst worden geopend, hetgeen tevens be-
teekent, dat de stichting naar buiten optreedt
Tot heden toe heeft men binnenskamers ge
werkt, doch de voorbereidende werkzaam
heden zijn nu bijna gereed.
In verband hiermee hadden we een ge
sprek met den voorzitter van de Werkge
meenschap, den heer G. A. van Schaik, die
ons over de doelstelling het volgende mede
deelde. „Evenals de andere werkgemeen
schappen „Saxo Frisia" (omvattend de te
genwoordige provincies Friesland, Gronin
gen. Drente, Overijssel en een deel van Gel
derland) en .,De Spade" (omvattend Bra
bant, Limburg en een deel van Gelderland)
zal „De Lage Landen" (omvattend Noord- en
Zuid-Holland, Zeeland en Utrecht) tot dui
delijk toepasbare voorstellingen trachten te
komen, omtrent het karakteristieke wezen en
zijn uitingen van het Nederlandsche volks
leven overeenkomstig zijn structuur. Dit
moet worden bereikt door onmiddellijke,
persoonlijke aanraking met het volk. Be
halve de individueele betrekkingen, die de
leiding van de werkgemeenschap aanknoopt,
resp. die zich ontwikkelen, worden maan-
delijksche bijeenkomsten gehouden en af
en toe week-einden. Teneinde de aanraking
tier leiding met de bevolking in het geheele
gebied te onderhouden en leden te winnen,
op de hoogte te blijven van wat er omgaat
en wat men van noode heeft, zullen plaat
selijke werkgroepen gesticht worden, die
tusschen de leiding en het volk als schakel
bemiddelen''.
De heer Van Schaik vervolgde, dat het be
leven van iets, het kenmerk van de volksziel,
van het grootste belang moet zijn. De heem-
en volkskunde zal midden in het volk ge
bracht moeten worden, om daarna de massa
op te voeden, opdat ze op de hoogte kome,
wat ze weten moet. Er is reeds veel verloren
gegaan op velerlei gebied, doch gehoopt
wordt, dat daarin een verbetering zal komen.
Op welke wijze zal verdea* getracht
worden het doel te bereiken?
„Daarvoor staan verschillende punten -op
het programma. Een' doeltreffend middel,
ter bereiking van het doel is het maandblad,
dat op 9 September zal verschijnen. Daarin
zullen op bevattelijke, doch wetenschappelijk
verantwoorde wijze heem- en volkskundige
onderwerpen worden behandeld, zooveel mo
gelijk door of met medewerking van de le
den. Ook zullen gewestelijke geschriften van
heem- en volkskundig belang uitgegeven en
in den handel worden gebracht. Een eigen
bibliotheek wordt gesticht, waaruit ieder
naar behoefte kan putten. Dan zijn arbeids
gemeenschappen gevormd, o.a. voor de jeugd
natuur- en landschapsbescherming, verder
afdeelingen voor letterkunde en beeldende
kunst. Op het oogenblik bestaat er voor de
letterkunde groote belangstelling en er is
reeds veel gereed, dat we gaarne uitgegeven
zien. Vermoedelijk zal de afdeeling beelden
de kunst dit jaar exposeeren. De tentoon
stelling neemt een belangrijke plaats in niet
alleen in Haarlem, doch ook elders. Ter ge
legenheid van de opening wordt in enkele
zalen van het gebouw aan do Nieuwe Gracht
een expositie op het gebied der spin- en
weefkunst ingericht, welke later ook in an
dere plaatsen te zien zal zijn. Dan volgt la
ter een tentoonstelling op het gebied van
landelijke woning, welke vooral in de dor
pen de aandacht zal trekken. Tn verband met
het beschikbare materiaal zullen de tentoon
stellingen zoo eenvoudig mogelijk moeten
worden.
Hoe is de verhouding van „De Lage
ft
er bA
in laa
h-
Deventer knek
heeft een traditie
Uitzonderlijk fijne, aparte smaak.
Titer
ja
s
id Q)
i: m
ai re
it- s
9
e-
e:
ne
ns 5*
o-
krachtige voeding
Landen" tot andere vereenigingen, die op
het i^ebied der heemkunde werken?
„Op het oogenblik bestaan er tallooze ver
eenigingen, die goed werk hebben verricht.
Vaak gaat het om den bloei en den groei
ervan, doch een vraa.g is het, of de gelden
wel steeds goed besteed worden. Het is van
belang, dat deze vereenigingen blijven be
staan en als het werk der stichting meer en
meer bekend is, zal men tot samenwerking
komen. Bij herstel van gebouwen e.d. wil
„De Lage Landen" niet de leiding nemen en
architecten e.d. aanwijzen, doch ze wil het
initiatief en uitwerken van plannen aan de
plaatselijke vereenigingen of commissies
overlaten. Zoo mogelijk verleent de stichting
medewerking."
De heer Van Schaik besloot met te zeggen,
dat een reusachtige arbeid te wachten staat;
daarom hoopte hij, dat talloozen meewerken,
opdat de gewesten worden opgeheven uit ce
sfeer van vervlakking en men tot schooner
ontplooiing van de wezenlijke krachten komt
dan ooit te voren.
Middelbaar Technische School.
1919 - 8 September - 1944.
Na veel voorbereidend werk is op 8 Sep
tember 1919 de eerste cursus van de Mid
delbaar Technische School te Haarlem ge
opend in tegenwoordigheid van den toen-
maligen minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen, dr. J. Th. de Visser; van
den waarnemend commissaris der provin
cie, jhr. mr. D. E. van Lennep en van den
burgemeester van Haarlem, den heer C.
Maarschalk.
Over enkele dagen jubileert dus de school,
doch in verband met de tijdsomstandigheden
zal het 25-jarig bestaan onopgemerkt voorbij
gaan. We meenen echter goed te doen in het
kort de geschiedenis van deze voor onze stad
zoo belangrijke onderwijsinstelling, waar jon
gelieden opgeleid worden tot bekwame en de
gelijke medewerkers voor de nijverheid, in
herinnering te brengen, doch dan moeten we
terug' ran tot 1904, in welk jaar dr. A. Kuyper,
destijds minister van binnenlandsche zaken,
het denkbeeld koesterde in Haarlem een een
trale M.T.S. van rijkswege te vestigen. Die
plannen kwamen door het aftreden van het
ministerie niet tot uitvoering. In 1907 benoem
de het departement Haarlem van de Maat
schappij voor Nijverheid en Handel een com
missie, om te onderzoeken, in hoeverre de
stichting van een M.T.S. mogelijk zou zijn, in
verband met de plannen tot reorganisatie van
het M.O. te dezer stede. De commissie stelde
een ontwerp-programma voor een dergelijke
school op, maar staakte haar arbeid tengevolge
van het plan van minister Rink tot omvorming
van de Kweekschool voor machinisten te Am
sterdam tot een M.T.S.
Toen het in 1912 noodzakelijk werd geacht
een nieuw gebouw voor de Haarlemsche Am
bachtschool te ontwerpen, kwam de stichting
van een M.T.S. ook ter sprake. Plannen hier
voor waren begin 1913 gereed en een jaar later
deelde de minister van binnenlandsche zaken
mee, dat de hiervoor noodige subsidie op de
staatsbegrooting was uitgetrokken. In Novem
ber 1915 zegde de gemeente Haarlem haar
medewerking toe, doch door het uitbreken van
den oorlog was het noodig, de raming van
kosten voor den bouw en inrichting belangrijk
hooger te maken. Het bouwen ging door ge
brek aan materiaal e.d. niet vlot en toen op 8
September 1919 de eerste cursus officieel ge
opend werd in een der teekenzalen van het
tijdelijke gebouw, was de school nog niet ge
reed. De genoodigden maakten van de gelegen
heid gebruik tot bezichtiging der schoolge
bouwen en der plannen van de nieuwe school.
In September 1921 kon het nieuwe gebouw
worden betrokken en op 12 Mei 1922 geschied
de de officieele ingebruikneming, wederom in
tegenwoordigheid van dr. J. Th. de Visser. De
begroetingsrede werd uitgesproken door den
voorzitter van het bestuur der Vereeniging
voor Nijverheidsonderwijs, den heer H. J. Geyl
aan wiens onverzettelijke wilskracht de stich
ting en voltooiing van het gebouw vooral te
danken is.
Het aantal leerlingen bedroeg bij de opening
46, (van wie er twee spoedig de school ver
lieten) Zij kregen les in bouw- en waterbouw
kunde, werktuigbouwkunde en scheepsbouw-
kunde. De eerste eindexamens werden in 1923
gehouden; sindsdien verlaat elk jaar een groot
aantal jongelui de school met een diploma.
Het was de bedoeling alle scholen onder het
beheer van één algemeenen directeur te bren
gen, de uitbreiding der plannen voor de M.T.S.
deed het tenslotte doelmatiger blijken, deze
school een afzonderlijken directeur te geven.
De mogelijkheid hiertoe deed zich voor, toen
de heer G. A. Groote Haar, directeur der
Ambachtsschool en eerste directeur der M.T.S.
met ingang van 1 October 1919 eervol ontslag
vroeg in verband mét zijn benoeming tot in
specteur van het M.O. Ir. G. Hofstede volgde
hem op, die in 1930 Haarlem verliet, om op te
treden als inspecteur-generaal van het Nijver
heidsonderwijs. Daarna was dr. ir. G. de Gel
der tot 1 Mei 1942 directeur en thans staat ir.
J. R. G. de Veer aan het hoofd.Een verheugend
feit voor de school is het, dat bij het begin
van het 26e jaar de school weer aan den Kle
verparkweg gevestigd is.
In den loop der jaren zijn wijzigingen ge
komen in de programma's, doch door plaats
gebrek kunnen we daarop niet nader ingaan.
Dat de Haarlemsche school in hoog aanzien
staat, blijkt uit het groot aantal leerlingen, dat
ieder jaar het eindexamen behaalt.
TARWE WERD VAN GRONINGEN NAAR
HAARLEMMERMEER VERVOERD.
Begin April had een Haarlemmer tarwe ge
kocht in Groningen en N. P. Buys verleende
zijn medewerking, dat het graan naar Haar
lem werd vervoerd. Voor dit feit had hij zich
Woensdagmorgen voor den Economischen
rechter te verantwoorden, die hem veroor
deelde tot een gevangenisstraf van veertien
dagen. De tarwe was bestemd voor Haar
lemmermeer en J. de Laat stelde zijn vracht
auto beschikbaar voor het vervoer. Hij werd
veroordeeld tot een geldboete van 100, subs,
dertig dagen hechtenis.
Ds. O. Drijver met emeritaat.
Naar wij vernemen heeft ds. D. Drijver,
Ev. Luth. predikant te 's-Gravenhage, om
gezondheidsredenen tegen 30 September a.s.
na een diensttijd van 41 jaar eervol emeri
taat aangevraagd.
Ds. Drijver werd in 1879 geboren en in 1902
proponent om in 1903 te Bodegraven in zijn
ambt te worden bevestigd. In 1908 vertrok
hij naar Zaandam welke standplaats hij in
1917 met Haarlem verwisselde. 3 Maart 1935
verbond ds. Drijver zich aan zijn Haagsche
gemeente waar hij een vooraanstaande plaats
inneemt en bij geestverwant en niet-geest-
verwant zeer gezien is. Ds. Drijver is voor
zitter van de vereeniging „Gemeente-leven"
het centrum van het vrijz. deel der Haagsche
Luth. gemeente. Ook in den Ned Prot. Bond
en zijn examen-commissie neemt hij een
vooraanstaande plaats in. Ook met de pen
heeft ds Drijver van zich doen spreken en
is o.m. medewerker aan het N. Theol. Tijd
schrift. Zijn gezondheidstoestand zal hem
helaas niet veroorloven persoonlijk afscheid
te preeken van zijn gemeente.
Tegen inpoldering van de
Zuiderzee.
De heer Den Herder te Harderwijk, die
zich al jarenlang in woord en geschrift te
weer heeft gesteld tegen de inpoldering der
Zuiderzee, heeft dezer dagen een bijeenkomst
georganiseerd, welke in een stilgelegde con-
servenfabriek te Harderwijk werd gehouden.
Tevens was hier een tentoonstelling ingericht
ter aanbeveling van Harderwijk als plaats
voor het toekomstige Zuiderzeemuseum. In
deze bijeenkomst, welke o.a. door burge
meesters uit omliggende plaatsen werd bij
gewoond, hield de heer Den Herder een toe
spraak. Hij zeide thans den Afsluitdijk en de
nieuwe polders te willen laten wat ze zijn.
De eer van Nederland zal niet gedoogen, dat
zij weer verdwijnen. Maar ga geen stap verder!
Laat de twaalfde provincie, de twee Zuidelijke
polders, die de eigenlijke kom van de zee
zullen vervangen, nimmer geboren worden.
Want het water, de onweerstaanbare vloed
van 7 a 8 meter hoogte, die twee a driemaal
per eeuw bij een „super-storm" pleegt op te
treden, is niet te temmen, tenzij de Zuider
zee en de aangrenzende overstroomde gebie
den als bergplaats van de opgewaaide water
massa's dienen. Werd het jongste plan doorge
zet, dan zullen de beide Hollanden en de
twaalfde provincie misschien worden gered,
maar Friesland, Groningen, Drente, Gelder
land en Utrecht krijgen er de portie van drie
provincies bij. Tenzij de afsluitdijk op 9
meter wordt gebracht met dicht? afgedekte
kruin (dus zonder verkeersweg) èn de dijken
van het Friesche en Groninger land worden
verhoogd en versterkt, dan is men er nog
niet. Want dan kan het gebeuren, dat het
water zijn wilden weg zoekt langs de Noord
zeekust, de duinen overspoelt en zijn onheil
aanricht bij de groote rivieren en Zeeuwsche
stroomen, met een herleving van de Biesbosch-
en de Kinderdijkhistorie. De onontwijkbare
consequentie is derhalve: de heele duinen- en
dijkenkust. langs de Noordzee van R rek ens
tot Delfzijl versterken en verhoogen. Waar
halen wij het geld? Om te beginnen de millioe-
nen benoodigd voor de inpoldering van de
laatste twee groote polders!
Staking van de inpoldering biedt volgens
den heer Den Herder ook overigens niet ge
ringe voordeelen. Wanneer n.l. de huidige
sluisdeuren worden vervangen door ouder-
wetsche sluizen met vloed- en ebdeuren kan
het zoutgehalte in het Zuiderzeewater worden
geregeld, de prachtige visseherij blijft intact
en bot en paling zullen veel weliger gedijen.
Zelfs de melkgift van de koeien in de om
liggende polders zal toenemen, de kroös- en
muggenplaag zal verdwijnen en ook de bin-
nenvisch kan weer kuit schieten. Als regelaar
van den waterstand in de polders is het IJssel-
meer nu al een mislukking gebleken.
Oekralne-sigaretien.
De dienst perszaken van het Ned. Oost-
Instituut deelt mede: Mei ingang van Woens
dag 6 September zijn van de roode kaart bon
nummer 43 en van de blauwe kaart bon num
mer 36 geldig verklaard voor aankoop van
een pakje Oekraine-sigaretten, voor zoover
bij den winkelier voorradig.
HOOFDDORP
BENOEMING.
Onze plaatsgenoote mej. M. H. Biesheuvel
is benoemd tot evangeliste van de Geref.
kerk van Steenwijk, zulks voor den tijd van
een jaar.
rnaakl U met de Groningctf
stroop van W. A. Scholten*
Vraag het receptenboekje aan
bij onze stroopfabriek.
Weer zo n woord, wéér zo n moment,
waarop men z'n gebrek aan ont
wikkeling voelt. Het IVIO geeft een
mooie cursus, aansluitend op ac
tuele onderwerpen, waarmee U ITw
algemene ontwikkeling verrijkt.
1 Les per week, f 1.75 per maand.
Schrijf om 'n proefles'
HEEMSTEDb
De directeur van het Gemeentelijk Gas
bedrijf deelt mede, dat met ingang van heden,
6 September, wijziging is gebracht in de z.g.
gaslooze uren, zulks in verband met de
huidige kolenpositie.
Men kan thans in Heemstede gas betrek
ken van 6.30 tot 8.30 uur, van 11 tot 13 uuf
en van 17 t.ot 19 uur.
Zwitserland en het vluchtelingen
Gaslooze uren gewijzigd
RADIO-PROGRAMMA
DONDERDAG 7 SEPTEMBER 1944
HILVERSUM I 414.4 M.
6.45 Gram.muz. 7.00 BNO: Nieuws. 7.10 Och
tendgymnastiek. 7.15 Gram.muz. 7 40 Sport
nieuws. 7.50 Gram.muz. 8.00 BNO: Nieuws.
8.15 Lichte discoklanken (van 8.458.50 Voor
de huisvrouw). 9.00 Orkestfantasieën en rhap-
sodieën. 9.45 Godsd. uitz. 10.00 Orkest Gerard
van Krevelen en gram.muz. 11.00 Vrijkorps
„Schulz", voordr. 11.15 Beroemde componis
ten vertellen over hun werk, II. 12.15 Alma
nak. 12.15 Orkest Gregor Serban. 12.45 uur
BNO: Nieuws. 13.00 Land en volk brengt
13.05 Amusementsorkest, orgel en piano. 14.00
Voor de vrouw. 15.00 Jan de Peinder, piano.
15.30 En hier is de koffergramofoon. 16.00
Orkest Dick Groeneveld. 16.45 BNO: Nieuws.
17.00 Dansmuziek. 17.30 Nieuws in een note-
dop. 17.40 „Zes om drie". 18.00 BNO: Pers
overzicht. 18.05 Omroep-Opera-orkest en
solist. 18.45 Brandende kwesties. 19.00 BNO:
Nieuws en act. besch. 19.15 Concertgebouw
orkest en Ferd. Helmann. viool (i. d. pauze:
Uit de Edda's IV). 21.00 Gram.muz. Van 21.15
af alleen voor de Radio-Centrales. 12.15 Orgel-
en koorconcert. 22.15 Instrumentaal solisten-
concert. 23.00 Lichte -orkestsuites 23 4024.00
Kamermuziek van Beethoven
HILVERSUM II.
17.00 Kamermuziekconcert. iv.uu Septet
Jonny Ombach. 18.30 Optimistische klanken.
19.00 BNO: Nieuws en act. besch. 19.15 Voor
de jeugd. 19.20 Kwartet Jan Corduwener. 19.45
Musette sterren. 20.15 Mevrouw Bertonde
Lange over het voorbereidend onderwijs. 20.30
Componistenparade. 21.45 Avondwijding. 22.00
BNO: Nieuws- en cult. ber. 22.15 Zie progr.
H'sum I. 22.30 De stemr van het Rijk.
Verduisteren: van 20.15 tot /.00 uur
NET MEISJE voor de huis
houding gevraagd, voor d. of
d. en n. Goed loon. Dijkstra,
Binnenweg 113, Heemstede.
Mevr. KRUYT, Heemst.
Dreef 270, vraagt half Sept.
of Oct. een MEISJE voor dag
en n., v.g.g.v. Klein gezin.
Gevraagd een NET DAG
MEISJE, goed loon. GRÜN-
FELD, Plein 5.
Gevr. DAGMEISJE, zelfst.
kunn. werk. en koken. Zon
dags vrij en goed loon. Mevr.
NUGTEREN, Binnenweg 211
Heemstede.
Gevraagd voor direct een
DAGMEISJE of Hulp in de
Huishouding (ext.). Mevr.
MANGER, Oosterduinweg
no. 244, Aerdeivhout, vlak bij
tramhalte.
Mevr. TADSMA, Acacialaan
35, Bloemendaal, vraagt per
1 October a.s. een MEISJE
voor den dag of voor dag en
nacht. Goed loon.
SCHOONMAAKSTERS
GEVRAAGD
niet ben. 18 j. Aanm. Cem-
sto, Nassaulaan 32, Haarlem.
Mevr. SORGDRAGER, Ver.
spronekweg 93, vraagt een
NETTE WERKSTER.
In het Tehuis v. Ouden van
Dagen. Ger. Minnehuis, der
Ned. Here. Diaconie te Lei
den. is plaats voor 2 ZUS
TERS of Verpleeghulpen en
tevens voor een flinke KEU
KENJUFFROUW. Soil, aan
't College v. Regenten, Secr.
P. P. DÉ KONING, Zijlsingel
no. 72 a. Lelden.
WERKSTER gevraagd voor
assistentie bij het schoonhou
den van kantoorlokalen, da
gelijks van 5.30 tot 7 uur en
's Zaterdags van 1 tot 5 uur.
Persoonlijke aanmeldingen
ten kantore van de Levens
verzekering Maatsch. „Haar
lem", Wilsonsplein no. 11.
Gevraagd per 1 October 1944
een vrouwelijke KANTOOR
BEDIENDE voor lichte adm.
werkzaamheden. Typen ver-
eischt. Brieven m. inl. en
verl. salaris onder no. 2965.
TALENINSTITUUT 'vraagt
voor direct:
LEERKRACHT ENGELSCH
Brieven onder no. 2970.
Gevr.: RADIO-MONTEURS
voor werk in Haarlem. Br.
met volledige opgave en ver
langd loon onder no. 2962
Bureau van dit blad.
Gedipl. coupeuse
Neemt weer nieuw- en
veranderwerk aan
A. JANSEN
Indischestraat 132
Aanleg en onderhoud van
Electrische Installaties,
Sanitair en Loodgieters-
werken
frikemd,
v.h. Keiler Macdonald,
Tel. 11828. Jansweg 42. Hrl.
HET HUWELIJK
en een gezellig thuis maken
Uw leven rijker en gelukki
ger. Bureau „DISCRETIA
helpt ook U! Fr v. Mieris-
str. 62, A'dam-Z. Spr.u. 9U2
7-9. Voornaamste betaling
eerst na Uw huwelijk. Vraag
direct kosteloos inl. in blan
co enveloppe.
