Haarlemsche Courant
Lt. gen. Dittmar over den toestand
Verbitterde strijd in Antwerpen
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
De gevolgen van een numerieke meerderheid
„Den tijd bevechten is de strategische
wet, waarvoor wij thans staan".
Bulgarije vraagt
wapenstilstand.
Overzetpogingen over de Moezel afgeslagen. Duitsche
verdediging in de Fransche middelgebergten.
Weer vele Duitsche
steden aangevallen.
289e Jaargang No. 210
x x
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel. Advertenties 10724, Redactie 10000.
Postgiro 134958 Haarlemsohe Ct., Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein 21. Telef. 12230
Umuiden: Rembrandtiaan 55, IJmuiden-O.
Hoofdredacteur: F. C. Derks.
Donderdag 7 September 1944
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon
en Feestdagen.
TJitg.: Graf. Bedrijven Damlate, Haarlem
Abonnementen: p. week 26 ct, per mnd.
1,15, per kwartaal 3,42, fr. per posfc
3,73. Losse nummers 6 cent.
K 1297
De bekende spreker van den Groot-Duit-
schen Omroep, lt.-gen. Dittmar, heeft heden
over den militairen toestand onder meer
grezegd
Met bijzonder veel zorg richten wij op het
oogenblik den blik naar het Westen, Engel-
schen en vooral Amerikanen hebben hier van
de numerieke meerderheid aan formaties en
strijdmiddelen gebruik gemaakt op een
wijze, die een vergelijking met onze door
braak door de Maginot-linie en den daarop
volgenden opmarsch tot den mond van de
Somme in 1940 volledig toelaat. Daarbij moet
steeds in herinnering worden gebracht, dat
wij toen vernietigingsoverwinningen behaal
den op een vijand, wiens totale sterkte niet
belangrijk bij de onze achterbleef. De ope
ratieve vruchten, die onze Westelijke tegen
standers thans plukken, zijn niet ontworsteld
aan een vijand van vrijwel dezelfde gevechts
kracht- en geen resultaat van een betere, d.
w. z. meer vermetele en consequente leidin;
Slechts m-et verbittering kunnen wij beden
ken, wat er zou gebeuren, wanneer wij tegen
over Engelschen en Amerikanen thans in een
krachtsverhouding zouden staan, die ook
maar bij benadering overeen zou komen met
de omgekeerde verhouding van 19 40.
Dit zijn geen ijdele gedachten, integendeel,
zij leeren ons, dat het. wederom, niet anders
dan in het Oosten, de ontoereikendheid der
middelen is, die ons thans het succes ont
zegt, dat ons vroeger in een meer evenwich
tige verhouding nauwelijks ernstig betwist
kon worden. Deze gedachtengang is niet het
uitvloeisel van een militaire aanmatiging,
die, om niet voor het heden de vlag behoeven
te strijken, in 't verleden vlucht. Integendeel,
wij erkennen volledig, dat de operatieve
prestaties, vooral van de Amerikanen, in op
zet en uitvoering op een peil van aanzien
lijke hoogte hebben gestaan. Maar juist te
gen dezen achtergrond worden de prestaties
van onze legers in het Westen bijzonder be
langrijk. Wat hier door Duitsche soldaten
gepresteerd werd in een strijd, .waarbij alle
uiterlijke voorwaarden, aantal, bewapening,
aanvoermogelijkheden. zoo ongunstig moge
lijk waren, waar brokstukken en resten van
Duitsche divisies, die sinds maanden ge
vochten hadden, zich steeds weer met ver-
sche vijandelijke formaties moesten meten,
is volkomen genoegzaam om ons zelfbewust
zijn nieuw voedsel te geven. Zeker, de won
den, die ons geslagen werden, zijn daarom
niet minder smartelijk. Maar wij weten toch
hoe het kwam, dat Britten en Amerikanen
doorstieten tot 't gebied van Metz, tot in de
Argonnen en den Westelijken rand der Ar
dennen. dat zij zich door Picardië en Artois
den weg naar de Kanaalkust banen.
Wat tot dusverre tegenover hen geplaatst
kon worden waren meestal slechts numeriek
zwakke formaties, die over een breed front
vochten en derhalve nauwelijks in staat wa
ren tot uitgebreide actie, en welker dunne
versperringsgrendel geenszins gevechts-
fronteji in den gebruikelijken zin van het
woord het opdringen der vijandelijke tank
strijdkrachten wel konden vertragen en in
andere richting dwingen, maar op den duur
niet tegenhouden. Hun taak was uitsluitend
van vertragenden aard. Onder de bestaande
omstandigheden, konden zij die niet beter
volbrengen, dan zij gedaan hebben en nog
doen.
Conclusies als deze raken wederom aan de
diepste oorzaak van onze moeilijkheden, het
gebrek aan een totale krachtsinspanning. Dit
feit kan eigenlijk slechts verrassend zijn voor
dengene die geen volledige voorstellmg'heeft
van de sterkte der wederzijdsche krschts-
groepen. Dit wordt thans anders. Juist c/p dit
beslissende punt is immers de groote mobili
satie begonnen. Dat ait nog niet vroeger ge
beurd is geeft ons niet het recht het ver
loop van den strijd tot dusverre uitsluitend
in een negatief licht te zien. Het is een zeer
trivale maar daarom niet minder nuttige
Een kijkje op een selectiebedrijf voor het
kweeken van tabakszaden in West
friesland. Om een bestuiving: met andere
soorten te voorkomen, zijn de bloemen
met een papieren zak afgedekt.
(C.N.F.-Kuiper Pax c)
wijsheid, dat men, om zonder zeer zware
schade te lijden, in den oorlog terrein te
kunnen verliezen, eerst terrein moet verove
ren. Wij hadden den grooten strijd ook nooit
tot op dit oogenblik kunnen doorstaan zon
der de breede materieele en personeele basis,
in de eerste jaren van den oorlog verworven.
Dat wij daar thans voor het grootste deel
hebben moeten prijsgeven is ongetwijfeld
bitter en geeft aanleiding tot menige smar
telijke vraag.
Wij staan thans voor nieuwe noodzakelijk
heden. Wij hebben jarenlang in Oost en
West met onze beperkte strijdkrachten een
geweldig gebied gedekt. Wij hebben er me
nig nut van gehad, ook in den zin van een
aanzienlijke voorraadvorming op talrijke
terreinen der oorlogseconomie, en de vijan
den gedwongen tot een herovering, die met
zware verliezen gepaard gaat. Dat zijn op
de-balans van dezen oorlog nog altijd hoogst
positieve factoren, ook als wij de offers, die
wijzelf hebben moeten brengen bij de ver
overing en bij den strijd om het veroverde,
geenszins geringschatten. Wij strijden thans
op een aanzienlijk gereduceerd gebied. Het
zou geheel onjuist zijn, deze ontwikkeling
voor te stellen als gewenscht of beoogd. Maar
dit is zeker, dat een grooter evenwicht tus-
schen gevechtskracht en oppervlakte, of
duidelijker tusschen aantal en gevechts-
waarde der beschikbare formaties eenerzijds
en de uitgebreidheid van het dekking behoe
vende front, anderzijds steeds voordeel^
blijkt voor dengene, die door de omstandig
heden in de verdediging wordt gedrongen. Is
onze volkskracht als gevolg van het volle
dige gebruik, dat het doel van al onze in
spanningen van den laatsten tijd vormt, be
schikbaar voor de verdediging op verkorte
voorbereide linies, dan zal dat is voor ons
volkomen waarschijnlijk het strategische
evenwicht, dat thans in het Westen verlo
ren is gegaan, op dezelfde wijze hersteld
kunnen worden als, tot verrassing van alle
kleingeloovigen, maar ook van onze vijan
den. aan het Oostelijk front gebeurd is.
Niemand zal over het hoofd kunnen zien,
dat, tot een nieuwe stabiliseering ook van
het Westelijke front bereikt is, nog onge
hoorde inspanning en buitengewone stand
vastigheid noodig zullen zijn. Daarbij mo
gen wij niet belemmerd worden door de ver
wijtende vraag, waarom alles, wat thans
gebeurt, niet reeds vroeger kon geschieden.
Vragen als deze belasten, zonder ons tot een
doel te brengen. Wij allen dragen een deel
van de verantwoordelijkheid voor het feit,
dat het zoo gegaan is, omdat al te diep in
het Duitsche karakter de neiging tot het
vastklemmen aan een beginsel ook in bijza
ken en tot overschatting van 't eigen werk
terrein verankerd ligt. Laat ons ook niet
over het hoofd zien, dat de eischen, die be
veiliging, bestuur en exploitatie der uitge
breide veroverde gebieden ook buiten het
zuiver militaire om, aan ons stelden, talrijke
werkkrachten in beslag namen, welke zoo
onttrokken werden aan het onmiddellijke
oorlogsdoel. Het was een zeer vertakte or
ganisatie, die voor deze doeleinden noodig
was. Als thans deze taken evenals zoovele
andere zijn weggevallen, kan dat er toe bij
dragen, dat onze directe personeele toerus
ting op de vereischte breede basis wordt
gebracht.
Want dit gezichtspunt blijft in ieder ge
val in onze positie het beslissende. Den tijd
bevechten, die noodig is voor de verwezen
lijking daarvan, is de strategische wet,
waaronder wij thans staan. Daarvoor moet
al het andere wijken. Wij zeggen het nog
maals, onze formaties hebben vaak en lang
genoeg moeten vechten zonder voldoenden
aanvoer uit het achterland. Wij denken
daarbij evenzeer aan den strijd in de lucht
als aan de fronten in engeren zin. Wij zullen
moeten opbrengen en ook kunnen op
brengen, wat ons ontbreekt. De tijd van
ongerechtvaardigde égards is voorbij. De
vraag naar den zin van een dergelijke in
spanning ligt te zeer voor de hand dan dat
v/ij ons aan de beantwoording daarvan
zouden kunnen onttrekken, waarbij wij be
seffen, dat de vraag naar de vermoedelijke
kansen van een ,,levée en masse" in de eer
ste plaats antwoord verlangt. Een Duitsch
volk, dat vastbesloten tot het uiterste zich in
nieuwe groote taken tot den strijd opmaakt,
is de eenige factor, waarop ook de meest
verbitterde vernietigingswil van onze vij
anden moet breken.
Fnsche vluchtelingen naar Zweden
Naar gemeld wordt beweegt zich een stroom
vluchtingen uit Finland naar Zweden. Alleen
via de vluchtelingen-quarantaine Umea in
Noord-Zweden zijn thans reeds meer dan
2000 Finsche vluchtelingen naar Zweden ge
gaan. Zondag zijn ondanks het stormachtige
weer c.a. dertig Finsche vluchtingen in boo
ten te Umea aangekomen.
Zweden behartigt belangen van
Duitschland en Finland.
Zweden werd officieel door de Finsche en
de Duitsche regeering verzocht de belangen
van Finland in Duitschland en die van
Duitschland in Finland te behartigen, zoo
meldt het Zweedsche telegraafagentsehap.
De facto, zoo zegt het bericht- verder, heeft
Zweden de behartiging dezer belangen reeds
op zich genomen, hoewel in deze kwestie nog
geen officieele besluiten genomen zijn. Dit
moet door den ministerraad geschieden.
De eindwedstrijd in het tournooi om den
zilveren bal vond Zondag te Rotterdam
plaats tusschen „Enschede" en R.F.C. De
heer van Hasselt, voorzitter van de zil
veren bal-commissie overhandigt den
aanvoerder van R.F.C., welke club na
spannenden strijd beslag op de trofee
wist te leggen, het begeerde voorwerp.
(C.NJT.-Hof Pax c)
Na oorlog van één dag.
Naar de Britsche berichtendienst meldt,
heeft de Bulgaarsche regeering door bemid
deling van de Sovjet-Russische legatie te
Sofia, de Sovjet-regeering om een wapen
stilstand verzocht. De secretaris-generaal
van het Bulgaarsche ministerie van Buiten-
landsche Zaken, dr. Sarafof, en de leider van
de politieke afdeeling van dit ministerie
Iwan Altinof hebben stappen gedaan bij den
Sovjet-Russischen zaakgelastigde te Sofia en
hebben hem medegedeeld dat zij door de
Bulgaarsche regeering er mede zijn belast de
Sovjet-regeering om een wapenstilstand te
verzoeken.
Gedeeltelijke mobilisatie der
Zwitsersche grenstroepen.
Naar officieel wordt meegedeeld, heeft de
Bondsraad, op voorstel van den opperbevel
hebber van het leger, besloten tot een ge
deeltelijke mobilisatie der grenstroepen.
De Zweedsche rijksdag.
i
„Aftonbladet" meldt, dat de Zweedsche
Rijksdag in October bijeen geroepen zal
worden. Reden voor de bijeenroeping is de
algeheele buitenlandsch-politieke toestand.
Het opperbevel van de weermacht maakt
bekend:
„In het gebied van Antwerpen werden onze
divisies teruggenomen naar het Albertkanaal.
In de stad zelf wordt nog verbitterd gevoch
ten. Op de linie Leuven-Namen-Sedan viel
de vijand over een breed front aan, doch hij
kon slechts onbeteekenende terreinwinst be
halen. Vijandelijke overzetpogingen over de
Moezel ten Noorden van Nancy werden afge
slagen. De bezetting van Le Havre sloeg een
door tanks ondersteunden aanval van den
vijand bloedig af. In het voorterrein van de
vesting Brest doorgedrongen vijandelijke
strijdkrachten werden in een tegenaanval ver
dreven. Nieuwe concentraties infanterie en
tanks van de Amerikanen werden door ge
concentreerd artillerievuur uiteengeslagen.
Onze uit Zuid- en Zuidwest-Frankrijk terug
genomen troepen hebben volgens het bevel
het gebied om Dyon en het plateau van Lan-
gres bereikt.
Op de paswegen ten Westen van de Fransch-
Italiaansche grens sloegen onze beveiligingen
sterke vijandelijke aanvallen bloedig af. In
den Adriatischen kustsector verijdelden onze
troepen ook gisteren alle doorbraakpogingen
van den vijand, die met zeer krachtig gebruik
van materiaal steeds weer op onze stellingen
losstormde. Sinds 31 Aug. werden bij deze ge
vechten 259 tanks stukgeschoten. Bij een on
derneming tegen benden in de Egeïsche Zee
werden door eenheden der Duitsche marine
88 vijandelijke motorzeilschepen vernietigd of
opgebracht.
In het Zuidelijke deel van Zevenburgen
wierpen Hongaarsche troepen, ondersteund
door Duitsche stukken stormgeschut, op
dringende Roemeensche formaties in een te
genaanval terug. Hierbij werden zes vijande
lijke batterijen en twee met oorlogstuig gela
den treinen buitgemaakt. Slagvliegers vernie
tigden bij aanvallen in scheervlucht op Roe-
meensch gebied 60 locomotieven en een vol
geladen trein met materiaal.
In de Oostelijke Karpaten werden wederom
talrijke aanvallen der bolsjewieken op de
paswegen in harde gevechten afgeslagen. Ten
Noorden van den Boeg werden de door sterke
pantser- en slagvliegersstrijdkrachten onder
steunde aanvallen der Sovjets door tegenaan
vallen aan den Beneden-Naref tot staan ge
bracht. In den verbitterden strijd vernietig
den troepen van het leger en luchtdoelartille
rie in den tijd van 3 tot 5 Sept. 240 vijande
lijke tanks en stukken stormgeschut. Van de
rest van het Oostelijke front worden slechts
plaatselijke gevechten gemeld uit het gebied
van Dorpat. De b"-'4e laatste dagen verloren
de Sovjets aan het Oostelijke front 73 vlieg
tuigen.
LONDEN WEER ONDER VUUR VAN V. 1.
In Berlijnsche bevoegde kringen wijst men
op de sinds gisterochtend hervatte beschie
ting van Zmid-Engeland met de V. 1. In
tegenstelling tot vijandelijke vermoedens, dat
het bestoken van militaire centra in het ge
bied van Zuid-Engeland en van Groot-Londen
had opgehouden, valt nu te constateeren, dat
het gebruik van het Duitsche V. 1 wapen
volstrekt niet is afgeloopen. Hoe ver de tech
nische ontwikkeling van de vliegende bom
men gekomen is en hoever de actieradius
van de projectielen verstei'kt is, daarover
worden geen nadere bijzonderheden ver
strekt. Het hoofdstuk Duitsche geheime wa
pens, zoo verklaart men te Berlijn, is echter
niet gesloten.
Bij aanvallen van vijandelijke bommenwer
pers op West- en Zuidwest-Duitschland wer
den vooral de steden Mannheim, Ludwigsha-
fen, Stuttgart en Karlsruhe getroffen. Des
nachts wierpen afzonderlijke Britsche vlieg
tuigen bommen op Hannover. Boven het rijks
gebied en het strijdgebied in het Westen wer
den 31 vijandelijke vliegtuigen neergescho
ten".
De conferentie te Dumberton Oaks.
Naar Efe uit Washington meldt, hebben
de Sovjet-afgevaardigden op de conferentie
te Dumberton Oaks hun deelneming als ge
ëindigd beschouwd. De besprekingen zuilen
volgens dit bericht worden voortgezet door
de vertegenwoordigers van de Vereenigde
Staten, Engeland en China en de thans aan
gekomen Fransche afgevaardigden.
Sovjetwetten in bezet Littauen.
Vologens een bericht uit Moskou heeft de
plenaire vergadering van het bestuur der
communistische partij van Littauen te Wilna
besloten, alle Sovjetwetten en verordeningen,
uitgevaardigd in den bolsjewistischen tijd
van den zomer 1940 tot den zomer 1941, weer
van kracht te doen worden en alle Sovjet-
en partijinstanties in de door de Sovjets be
zette deelen van Littauen te herstellen.
Turkije en Sowjet-Unie.
Radio Moskou heeft den volgenden aanval
van de „Prawda" op Turkije uitgezonden:
Tusschen de woorden en de daden van de
politiek der Turksehe regeering bestaat een
enorme tegenspraak. In woorden heeft de
Turksehe regeering de diplomatieke betrek
kingen met Duitschland verbroken, doch in
de practijk schijnt het, dat alles bij het oude
is gebleven.
Breda niet bezet
De perschef van den Rijkscommissaris deelt
ons mede: Sinds Maandag liepen er geruch
ten en de Britsche radio verspreidde het
officieel als bericht van Eisenhowers hoofd
kwartier als zouden de Engelsch-Ameri-
kaansche troepen Nederlandsch grondgebied
hebben bereikt en Breda bezet.
Deze geruchten hebben een groote verwar
ring teweeggebracht.
Het behoeft nauwelijks vermeld te worden,
dat Breda niet bezet is en dat deze geruchten
volkomen uit de lucht zijn gegrepen.
Het Duitsche weermachtbericht heeft sinds
de aanvang van den oorlog een onbetwistbare
autoriteit verworven door de harde juistheid
en betrouwbaarheid zijner gegevens. Ook ten
aanzien van oorlogsgebeurtenissen, die het
Nederlandsche belang zouden raken, kan men
de Duitsche legerberichten veilig als richt
snoer nemen.
Hongaarsch bloem mag worden
afgeleverd.
In afwijking van hetgeen reeds eerder
werd medegedeeld, mag de aflevering van
Hongaarsche bloem op de bonnen reserve
b 70 en reserve c 70 voor zoover deze bloem
voorradig is, met ingang van heden reeds
geschieden.
De hoofd-inspectie voor de Lucht
bescherming vraagt:
Zet gij ais het signaal luchtalarm
weerldinkï, uw fiets tegen een huis,
parkeert gij uw auto of uw paard
en wagen aan den rechterkant van
de straat?