Haarlemsche Courant
Van Eindhoven uit dringen tanks
naar het Noordoosten
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Nancy ging verloren en de penetratie bij Aken werd
uitgebreid.
889e Jaarg. No. 222
Bureaux: Groote Houtstraat 93
postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendaplein 21.
IJmuiden-O. Rembrandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Donderdag 21 Sept. 1944
CJitg.: Graf. Bedrijven Daniiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 et., per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,73. Losse nummers 6 cent,
K 1297
Het Duitsche weermachtbericht van Woens
dag luidt:
In Midden-Nederland werden de uit de lucht
gelande geallieerden in het gebied van Arn
hem door geconcentreerde aanvallen verder
samengedrongen. Goed ondersteund door
eigen jachtformaties leden de geallieerden
zware verliezen aan menschen en materiaal.
Tot dusver werden meer dan 1700 gevangenen
gemaakt. Uit het gebied van Eindhoven dron
gen de Geallieerden met tanks naar h^t Noord-
Oosten. De Duitsche troepen gingen ook hier
tot den tegenaanval over.
Ten N.W. van Aken konden de Geallieerden
met sterk gebruik van tanks hun penetratie
uitbreiden. Ten Z.W. der stad werden 0116
Geallieerde aanvallen ten deele met zware
verliezen voor den aanvaller afgeslagen. De
Duitsche tegenaanval wint langzaam terrein.
In het gebied Nancy-Luneville houden de
zware en onoverzichtelijke gevechten aan.
Nancy ging verloren. In Luneville wordt ver
bitterd gevochten.
In de overige frontsectoren slechts plaatse
lijke gevechtshandelingen.
De voortgezette aanvallen van de Geallieer
den op de vestingen Calais, St. Nazaire en
Boulogne werden afgeslagen. Na afloop van
den strijd in het volledig verwoeste gebied
van stad en haven der vesting Brest hielden
gisteren nog afzonderlijke gevechtsgroepen in
verbitterden strijd de laatste steunpunten op
het schiereiland Le Crozon.
Het V I vergeldingsvuur op Londen duurt
voort.
In Italië bereikten de zware afweerslagen
in het gebied aan de Adriatische kust hun
hoogtepunt. Het gelukte hier ook gisteren aan
de heldhaftige vechtende Duitsche troepen,
ten deele in nieuwe stellingen, de geallieerde
doorbraak te verhinderen. Ten N. en N.O. van
Florence werden geallieerde aanvallen afge
slagen. Plaatselijke penetraties werden in een
tegenaanval gezuiverd.
In Zuidelijk Zevenburgen en aan de punt
van Szeklen mislukten aanvallen der bolsje
wieken.
Evenzoo sloegen Duitsche troepen in den
sector Sanok-Krosno. hevige aanvallen der
Sovjets af, grendelden afzonderlijke penetra
ties af en vernietigden 27 tanks.
Bij Warschau probeeren de bolsjewieken,
onder bescherming van kunstmatigen nevel,
op verscheidene plaatsen over den Weichsel
te trekken. De overzetpogingen werden ver
ijdeld, enkele op den westelijken oever door
gedrongen gevechtsgroepen werden afgesne
den. Ook N.O. van de stad bleven herhaalde
aanvallen der bolsjewieken in het Duitsche
vuur steken.
Aanvallen Z.W. van Mitau leverden na het
afweren van bolsjewistische tegenaanvallen
verbeterde stellingen op.
In Letland en Estland werden de door tal
rijke tanks en slagvliegers ondersteunde aan
vallen der bolsjewieken afgeslagen of opge
vangen en Werden talrijke tanks vernietigd.
In driedaagsche boschgevechten 'vernietig
den Duitsche grenadiers in den sector van
Kandalaksja in energieke tegenaanvallen
twee bolsjewistische bruggenhoofden.
Gisteren in de middaguren ondernamen
Amerikaansche bommenwerpers aanvallen op
verscheidene plaatsen in Noord- en Noord-
West-Duitschland. Daarbij ontstonden vooral
in het stadsgebied van Koblenz verliezen on
der de bevolking en werd schade aan gebou
wen aangericht.
In den afgeloopen nacht/ werden geallieerde
terreuraanvallen gericht op MünchenrGlad-
bach en Budapest. Strijdkrachten der lucht
verdediging schoten 37 geallieerde vliegtui
gen omlaag.
In het Kanaal en in den Indischen Oceaan
brachten duikbooten vier schepen tot zinken
met een gezamenlijken inhoud van 26 duizend
bruto reg. ton, alsmede twee fregatten. Drie
andere schepen werden door torpedotreffers
zwaar beschadigd.
Het International! Informatiebureau meldt
omtrent den toestand in het Westen:
Het zwaartepunt der gevechten lag nog
steeds in het Midden-Nederlandsche gebied.
Tot dusver hebben de Angio-Amerikanen hier
ongeveer drie divisies neergelaten: De eerste
Engelsche luchtlandingsdivisie in het gebied
van Arnhem, de 83ste valschermjagersdivisie
in het gebied van Nijmegen en de 101ste
Amerikaansche luchtlandingsdivisie in het ge
bied van Eindhoven. Bij de poging, deze strijd
krachten in alle drie gebieden te versterken
en van oorlogsmateriaal te voorzien, leden zij
door Duitsche jagers en gemotoriseerde lucht
doelartillerie zeer groote verliezen. In totaal
werden 23 Britsche en Amerikaansche jagers
en jachtbommenwerpers, alsmede 328 vracht
zweefvliegtuigen neergeschoten en bijna al hun
materiaal buitgemaakt of vernietigd. In het
gebied van Arnhem werd een geheele lucht-
landingsgr'oep van de 1ste Engelsche lucht
landingsdivisie omsingeld en na een kort ver
zet overmeesterd, waarbij 1800 gevangenen
werden gemaakt. De pogingen om uit het ge
bied van Eindhoven met pantserverkenning
door te stooten naai- de bij Nijmegen omsin
gelde groep Amerikaansche valschermjagers
werden evenzeer verijdeld als de poging der
Amerikaansche valschermjagers zich meester
te maken van de bruggen naar- Nijmegen. Bij
de gevechten in het Zuid-Nederlandsche ge
bied verloren de Amerikanen in de beide
laatste dagen 43 tanks. Aan de Beneden-
Schelde zette het eerste Canadeesche leger de
aanvallen op -het Duitsche bruggenhoofd met
ongeveer 200 tanks voort. Deze aanvallen kon
den over het algemeen worden afgeslagen.
Enkele kleine penetraties, vooral in het gebied
van Sas van Gent, waar hevige straatgevech
ten ontstonden, konden worden afgegrendeld.
In het Zuid-Nederlandsche gebied duurde de
verbitterde worsteling ten N.W. van Maas
tricht voort. Sterke Amerikaansche pantser-
strijdkrachten slaagden er met groote verliezen
in Sittard binnen te dringen. In het Luxem-
burgsche gebied werd het bruggenhoofd Wal-
lendorf in een tegenaanval bijna geheel opge
ruimd en Wallendorf heroverd.
Militaire doelen in Eindhoven
gebombardeerd.
Naaf de luchtmachtcorrespondent van het
intern, informatiebureau van het Westelijke
front meldt, werd de sterke Duitsche lucht
actie in het Nederlandsche luchtlandings
gebied ook in den nacht van 19 op 20 Sep
tember met goede uitwerking voortgezet.
Snelle Duitsche gevechtsvliegtuigen en des
nachts opereerende slagvliegers richtten aan
vallen op Anglo-Amerikaansche troepen en
tanks in het gebied van Maastricht. Zware
Duitsche gevechtsvliegtuigen bestookten An
glo-Amerikaansche ravitailleeringssteunpun-
ten in het stadsgebied van Eindhoven met
bommen van zwaar kaliber. Hoewel de af
weer zeer krachtig was, wierpen de Duitsche
gevechtsvliegtuigen hun bommenlasten van
geringe hoogte op het stadsgebied neer. Er
ontstonden ontploffingen en branden, die af
komstig waren van getroffen munitie-opslag
plaatsen.
„De Nachtwacht" in Maastricht.
Lissabon, 20 Sept.. (A. N. P.) United Press
deelt uit het Geallieerde hoofdkwartier mede
dat in Maastricht een schuilplaats is ontdekt,
waarin zich een groot aantal schilderijen van
Nederlandsche meesters bevond, o.a. De
Nachtwacht van Rembrandt.
De toestand in Finland.
Het opperbevel van het Duitsche bergleger
in het hooge Noorden deelt mede: De Duitsche
troepen in het hooge Noorden hebbên bij hun
bewegingen, die door den Finsch-Sovjet-
Russischen wapenstilstand veroorzaakt zijn,
thans de Finsche grens, die zij drie jaren
lang tegen alle aanvallen uit het Oosten be
schermd hebben, op vele plaatsen over
schreden.
SOVJET DELEGATIE IN HELSINKI.
Naar Aftentidingen meldt is de Sovjet con
trolecommissie voor Finland, waarvan
Sjdanof voorzitter is, reeds te Helsinki aan
gekomen.
BERNHARD RAMCKE ONDERSCHEIDEN.
De Führer heeft den heldhaftigen ver
dediger 'van Brest Bernhard Ramcke het
Eikenloof met de Zwaarden en Briljanten
behoorend bij het Ridderkruis van het IJze
ren Kruis verleend.
FINLAND BREEKT MET HONGARIJE,
KROATIë EN SLOWAKIJE.
Volgens een. bericht van TT uit Helsinki,
heeft de Finsche regeering als gevolg van de
nieuwe politieke lijn de diplomatieke en con
sulaire betrekkingen met Hongarije, Kroatië
en Slowakije verbroken.
ZWARE ORKAAN BOVEN GEBIED VAN
NEW-YORK.
De zware orkaan, die, eenige dagen gele
den gewoed heeft boven het gebied van New-
York, heeft 55 dooden geëischt, naar Stock-
holms Tidningen uit New-York meldt. Daar
bij zijn de bemanningen der vermiste schepen
een torpedojager, een lichtschip, en twee
andere vlooteenheden niet meegeteld. Der
tig duizend woningen in New York nebben
nog steeds geen electrisch licht. Bijzonder
zwaar is Cape Cod getroffen, waar 25.000
personen dakloos zijn geworden. In een aan
tal plaatsen is de uitzonderingstoestand afge
kondigd
WALTHER LEHMANN NAAR EUROPA-
Volgens een door Stockholmer Tidningen
gepubliceerd United Press bericht uit Mont
real heeft de leider van de leen- en pacht
overeenkomsten Walther Lehmann, in de uit-
voerende commissie van de Unrra verklaard,
dat hij binnenkort zelf naar Europa zal ver
trekken. Hij bereidt de bevolking van de ge
bieden, die thans door de Geallieerden bezet
zijn of nog door hen bezet zullen worden,
erop voor, dat niet alles geleverd kan worden
wat zij noodig heeft. Er is bijvoorbeeld een
overschot aan tarwe, gebrek daarentegen aan
vleesch, vet, textielgoederen en zekere eind
producten.
AMERIKAANSCHE SCHEEPS VERLIEZEN.
Naar de Britsche berichtendienst meldt,
heeft het Amerikaansche ministerie van ma
rine Dinsdag bekend gemaakt, dat door Ja-
pansche actie bij de recente operaties bij de
Palau-eilanden de Amerikaansche mijnen
veger Perry met geringe verliezen verloren is
gegaan. Voorts is het Amerikaansche hulp
troepentransportschip Noa gezonken na eèn
aanvaring op den Stillen Oceaan met een
Amerikaanschen torpedobootjager.
De militaire situatie in Nederland.
De militaire correspondent van het D.N.B.
schrijft, dat de voornaamste kenmerken van
den oorlog in Europa op het oogenblik wor
den gevormd door de poging der Westelijke
Geallieerden, op hun linkervleugel door een
doorbraak naar de Rijndelta het front uit zijn
stagnatie los te maken, en de in hooge mate
stationnaire gevechtshandelingen aan het
Oostelijke front. Deze kenmerken dragen alle
mogelijkheden der komende ontwikkeling in
zich. Tengevolge van de verlichting, die de
toestand in het Oosten de laatste weken heeft
gebracht, is het Duitsche commando ongetwij
feld in staat gesteld, meer de vrije hand te
hebben voor het bedwingen van de wederom
groeiende moeilijkheden, welke de situatie in
het Westen brengt.
Deze moeilijkheden zijn van tweeërlei aard:
de weer meer naar voren komende lucht-
meerderheid der Anglo-Amerikanen in opera
tief opzicht en de ontwikkeling van het Geal
lieerde offensief tegen het gebied om Eindho
ven. De stoot tot de verandering, welke zich
afteekent, is ongetwijfeld gegeven door de
omvangrijke luchtlapdingsacties. Het Neder
landsche gebied met zijn tallooze waterwegen,
die de beweging van gemotoriseerde troepen
slechts mogelijk maken, als men er in slaagt,
de vele bruggen bijtijds en in goeden staat in
handen te krijgen, is het ideale terrein voor
het ondersteunende gebruik van luchtmacht
troepen. Het is nog volkomen de vraag, of de
Geallieerden met dit nieuwe hulpwapen het
zelfde succes zullen hebben als de Duitschers
in het voorjaar van 1940. De buitengewoon
zware verliezen, die de Geallieerde landings
formaties reeds in het begin van haar actie
hebben moeten lijden, bevestigen weer den
regel, dat, als twee hetzelfde doen, dat nog
niet hetzelfde is.
Het oogenblik ven verrassing heeft ditmaal
zonder twijfel niet gefunctioneerd. De Duit
schers, die zich juist in het Nederlandsche
gebied reeds bij den bouw der eerste verster-
kingswerken in den herfst van 1940 en gedu
rende 1941 op dergelijke acties hadden inge
steld, gullen hier dus nog in staat zijn tot een
tegenstand, die zelfs bij een toenemende he
vigheid der gevechten van aanzienlijke betee-
kenis zal zijn, zelfs als er een verbinding tot
stand is vbracht tusschen de aanvalslinie en
de neergelaten landingsgroepen. Het is in dit
verband niet onbelangrijk te weten, dat een
groot deel der landingsgroepen, die in totaal
verschillende divisies omvatten, reeds bij het
oprukken naar de hoofdverzamelplaatsen door
de Duitschers omsingeld en vernietigd is. Daar
bij betrof het districten, waarvan het Geal
lieerde commando niet kon aannemen, dat zij
door de Duitschers op doeltreffende wijze be
waakt konden worden. Dit schijnt vooral te
gelden voor de gebieden van Nijmegen en
Arnhem. Het vermoeden ligt dus voor de hand,
dat de Duitschers sterker zijn dan men aan
vankelijk verwachtte.
Intusschen kan niet ontkend worden, dat de
Duitschers zich op den uitersten Noordelijken
vleugel gedwongen zien, hun verdediging meer
te doen steunen op de Rijndelta.
Verwonderlijk is het beeld van den strijd bij
Aken, waar zich blijkbaar een massale Duit
sche opmarsch heeft voltrokken, die klaar
blijkelijk in staat is, ook tegen de krachtigste
aanvallen op te treden. Met het oog op dit ge
vaar schijnen de Geallieerden ook overgegaan
te zijn tot het oefenen van druk uit het gebied
van Maastricht tegen de Duitsche grens.
In ieder geval kan men uit alles, wat zich
thans aan het Westelijke front afspeelt, dui
delijk zien, dat het Geallieerde commando de
beslissing zoekt op de plaats, waar het eens de
zee beheerschende Engeland tot dusverre zijn
militaire en politieke positie in Europa veran
kerde: in het Noord-Europeesche kustgebied,
in België en Nederland. Maar dë moderne drie
dimensionale oorlog zou dergelijke "overwe
gingen onder omstandigheden snel op den ach
tergrond dringen, vooral na het verschijnen
van een geheel nieuw wapen, zooals de Duit
schers klaarblijkelijk bezitten. In dit verband
is niet oninteressant, dat de Duitschers, zij het
ook geleidelijk, weer met hun duikbóotwapen
te voorschijn komen en dat de V 1 op verras
sende wijze weer is verschenen. Hieruit blijkt,
dat duikboot noch V-wapenen afhankelijk zijn
van het kustgebied, dat men totdusverre be
schouwde als noodzakelijke voorwaarde voor
groote successen.
Aan het Oostelijk front valt het vooral op,
dat de Sovjets in weerwil van hun aanhou
dende zeer groote krachtsinspanning op de
voornaamste brandpunten van den strijd niet
meer oprukken. Een bewijs daarvoor is de
slag in het Baltische gebied, die voortduurt.
Uit bepaalde bewegingen, die de Duitschers
juist ten uitvoer leggen op plaatsen, waar de
druk, der bolsjewisten het minst merkbaar is,
wordt thans het strategische plan van het
Duitsche commando duidelijk. Het schijnt (den
Noordelijken vleugel verder te willen verster
ken en hem dan, als aan den voornaamsten
stoot der Sovjets de kracht is ontnomen, het
karakter te willen geven van een samenhan
gend blok voor het Oostpruisische gebied, om
op deze wijze rechtstreekschen invloed te kun
nen uitoefenen ook op de gevechtshandelin
gen in de Zuidelijker gelegen frontsectoren.
TALRIJKE FRANSCHE BLADEN
VERDWENEN.
Naar de Tribune de Genève uit Parijs meldt,
zijn daar talrijke vroeger verschijnende dag
bladen van het tooneel verdwenen en wel
blijkbaar voor altijd. Daaronder bevinden zich
de Oeuvre, de Matin, de Petit Parisien, de
Intransigeant en de Paris Soir. Ook de Temps,
het Journal des Debats en anderen verschij
nen niet meer, evenals het allergrootste deel
van de burgerlijke pers. Deze bla-'en zijn ver
vangen door de Franctireur Combattant, La
France Libre en Le Front National. Na vier
jaren zwijgen zijn de Figaro, Le Soir en
L'Aube weer opgedoken. De communistische
Humanité en de socialistische Populaire heb
ben de grootste oplaag.
Uitreiking distributie,
bescheiden.
Voor de uitreiking van de
nieuwe bonkaarten is het mor
gen Vrijdag te Haarlem, de
beurt aan de letters Knie tot
en met Kost en de letter P
van Por af en Q en Ra tot en
met Ras. Zaterdag is het de
beurt aan den letter R van Rat
af en Sa tot en met Schik.
BONKAARTEN EN NOOD-
KAARTEN VOOR EVACUéS.
Personen, die door omstan
digheden gedwongen zijn tij
delijk in een andere dan hun
gemeente van inwoning ver
blijf te houden mogen de le
vensmiddelenkaarten voor de
elfde en twaalfde periode (Ka
tot en met Ke 411412), als
mede de noodkaarten afhalen
bij de distributiediensten in
hun tijdelijke woongemeente,
indien aannemelijk kan wor
den gemaakt, dat zij niet in
staat zijn tijdig deze kaarten
in hun gemeente van inwo
ning te gaan afhalen of te
doen afhalen.
AFHALEN VAN BON
KAARTEN IN EEN ANDERE
GEMEENTE.
De secretaris-generaal van
het Dept. van Landbouw en
Visscherij maakt bekend, dat
personen, die door omstandig
heden gedwongen zijn tijdelijk
in oen andere dan hun ge
meente van inwoning verblijf
te houden, de levensmiddelen
kaarten voor de elfde en
twaalfde periode (KA- tot en
met KE 411-412) alsmede de
noodkaarten, mogen afhalen
bij de distributiediensten in
hun. tijdelijke woongemeent
indien aannemelijk kan wo--
den gemaakt, dat zij niet in
staat zijn tijdig deze kaarten in
hun gemeente van inwoning te
gaan afhalen of te doen af
halen.
BROOD OF BLOEM OP
BESCHUITBON.
De secretaris-generaal van
dept. van Landbouw en Vis
scherij maakt bekend, dat be
halve kindermeel of voedings
suiker op de beschuitbonnen
40 ook 100 gr. brood of 7Q gr.
tarwebloem en op de bonnen
Reserve E 78 ook driehonderd
gram brood of 210 gram tarwe
bloem mag worden gekocht.
Op rantsoenbonnen beschuit
mag behalve biscuits ook be
schuit, voor zoover voorradig,
worden betrokken.
NIEUWS VAN GISTEREN
De burgemeester van Haar
lem deelt mede, dat ook de be
woners van het zoogenaamde
Ramplaankwartier vóór Vrij
dagmiddag 6 uür zullen moe
ten evacueeren. Deze maat
regel wordt uitgevoerd in op
dracht van de Duitsche weer
macht. Het bovengenoemde ge
bied, dat geheel dient te wor
den ontruimd, zal na den ge
stelden termijn niet meer mo
gen worden betreden. Voor de
betrokkenen zullen in de De
Ruyterschool, Gilles School
meesterlaan 3 te Haarlem-W.
inlichtingen omtrent de huis
vesting worden verstrekt.
Het is met ingang van he
den verboden buiten de uren,
waarop officieel verduisterd
moet worden, electriciteit voor
verlichting te gebruiken. In
dien afwijking van dit voor
schrift wordt geconstateerd,
zal zonder meer tot afsluiting
worden "overgegaan. Voorts is
bepaald, dat eveneens met on-
middellijken ingang de tot op
heden toegewezen rantsoenen
voor electriciteit tot de helft
zijn verminderd.
De Haarlemmer R. v. d. Wal
heeft het initiatief genomen om
vrijwillige hulp te verleenen
bij de evacuatie. Nu een deel
der inwoners van Haarlem en
de randgemeenten hun woning
moeten verlaten, hebben voor
al de ouden van dagen en in
validen met talrijke bezwa
ren te kampen. Het is thans
de bedoeling om twee centrale
punten op te richten, namelijk
bij de brug over de Jan Gij-
zenvaart in Haarlem-Noord en
aan den ingang van het Kin-
heimpark te Bloeihendaal. Zij,
die geholpen wenschen te wor
den, kunnen aldaar hun naam
en adres opgeven, terwijl de
vrijwilligers (zooveel mogelijk
voorzien van transportmidde
len) zich eveneens aan beide
posten kunnen vervoegen. Fir
ma's, die over rijdend mate
riaal beschikken en zij, die ge
legenheid hebben personen op
te nemen of goederen op te
slaan, kunnen zich eveneens
aanmelden. Men kan er reeds
's morgens om half acht te
recht.
