Haarlemsche Courant
Bruggenhoofd bij Turnhout uiteengeslagen
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Hanvallen op Duitsche steden.
Churchill bespreekt den
oorlogstoestand.
389e Jaarg. No. 239 x x
Bureaux: Groots Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendapleln >1.
IJmuiden-O. Rembrandtlaan ft
Verschijnt dagelij ka. behalvt
op Zon- en Feestdagen.
Vrijdag 29 Sept. 1944
UI tg.: Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct„ per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,73. Losse nummers 6 cent.
He opperbevel van de Duitsche weermacht
deelt mede:
In het strijdgebied van Westelijk Nederland
werd een vrij sterke vijandelijke aanval over
het kanaal Antwerpen-Turnhout in een tegen
aanval opgevangen. Een vijandelijk bruggen
hoofd ten Noorden van Turnhout werd uiteen
geslagen. Alle pogingen van den vijand zijn
penetratiegebied Eindhoven-Nijmegen naar het
.Westen uit te breiden mislukten. Ook ten N.O.
en Z.O. van Nijmegen werden sterke vijande
lijke aanvallen afgeslagen met ondersteuning!
van eigen formaties jachtvliegtuigen. De bin
nengedrongen vijand werd in een tegenaanval
teruggeworpen.
In den sector van Aken, aan het Eifelfront
en voor Metz nam de activiteit van de weder-
zijdsche artillerie toe. Sterke aanvallen van
den vijand, die uit het gebied van Nancy met
tanks naar het Noorden werden ondernomen,
werden afgeslagen. Daarentegen blijft de aan
val van onze tankformaties in het gebied bij
en ten Z. van, Chateau-Salins goede vorde
ringen maken, tn de zware gevechten die ook
op 27 September in het gebied Epinal-Remire-
mont voortduurden, werden verscheidene aan
vallen van den vijand die met sterke artillerie-
voorbereiding en ondersteuning van tanks
teerden uitgevoerd, afgeslagen. Aanvankelijk
verloren gegaan terrein werd in een tegen
aanval heroverd. De gevechten zijn nog aan
den gang.
Ten Oosten van Lure gingen in zware, wis
selvallige gevechten met een overmachtigen
vijand eenige plaatsen verloren. Het zware
artillerievuur en de onverpoosde aanvallen
van de vijandelijke luchtmacht op onze ver
sterkte steunpunten in het Westen duren voort.
Het dappere garnizoen van Calais sloeg ver
scheidene vijandelijke aanvallen af. Van La
Rochelle en de vestftig aan den mond van de
Gironde worden succesvolle eigen stoottroep
ondernemingen gemeld.
Terwijl de vijand in den Westelijken sector
van het Italiaansche front slechts vruchte-
looze plaatselijke aanvallen ondernam, zette
hij in het gebied van Firenzuola zijn sterke
mqt overmachtig materiaal ondernomen aan
vallen den geheelen dag voort. In de zware
afweergevectrten, waarirn. talrijke aanvallen
met zware verliezen voor den vijand werden
afgeslagen, gelukte het den tegenstander een
domineerende hoogte in bezit te krijgen.
Tegenaanvallen worden ondernomen.
Aan de Adriatische Zee zijn verscheidene
sterke aanvallen van den vijand door de eigen
afweer mislukt. Een plaatselijke penetratie
werd afgegrendeld.
In de Donaubocht heerschte aan beide zij
den van de IJzeren Poort verder levendige
gevechtsactie. Sovjet-Russische strijdkrachten
die van Orsowa naar het Zuiden waren op
gedrongen, werden teruggeworpen. Vijande
lijke formaties, die over den Donau waren
gezet werden uiteengeslagen.
Aan de Hongaarsch-Roemeensche grens tus-
schen Szeged en Grosswardein drongen onze
troepen den verder aanvallenden vijand op
verscheidene plaatsen terug.
In Zevenburgen tusschen Torenburg en de
Oostelijke Karpaten hebben Duitsche en
Hongaarsche troepen in den tijd van 15 tot 26
September den stormloop van meer dan der
tig divisies infanterie en verscheidene snelle
formaties der bolsjewieken en Roemenen in
harde gevechten afgeslagen en de door den
vijand beoogde doorbraak verijdeld. De
vijand leed zware verliezen aan dooden, ge
wonden en materiaal en verloor sinds den
eersten September 134 tanks en stukken
etormgeschut, 112 kanonnen, 51 granaatwer
pers en meer dan 550 machinegeweren. Bo
vendien vielen ruim duizend gevangenen in
onze handen.
Op de Noordelijke hellingen van de Woud-
Karpaten werden talrijke bolsjewistische aan
vallen in harde gevechten afgqglagen of op
gevangen.
In Warschau hebben gisteren onder den in
vloed van onze wapenen wederom een stads
wijk, alsmede in het oude fort Mokotow sa
mengedrongen resten van de opstandige be
weging gecapituleerd. Er werden eenige dui
zenden gevangenen'5 gemaakt en bovendien
meer dan 5000 Poolsche burgers geëvacueerd.
Daarmee is een' resultaat bereikt, dat de hoop
rechtvaardigt binnen zeer korten tijd den ge
heelen opstand volkomen neer te slaan.
Bij Sudauen bleven nieuwe plaatselijke
aanvallen van de bolsjewieken zonder succes.
Tusschen de Duna en de Golf van Riga "zijn
talrijke vijandelijke aanvallen door het taaie
verzet van onze troepen mislukt. Aan het
front van de IJszee verloren de Sovjets in
luchtgevechten en door luchtdoelartillerie
van de luchtmacht 24 vliegtuigen. Formaties
vijandelijke vliegtuigen ondernamen terreur-
aanvallen op Kassei, Keulen, Mannheim, Lud-
wigshafen en Mainz, alsmede op verscheidene
plaatsen in het Rijnlandsch-Westfaalsche ge
bied. In verbitterde luchtgevechten schoten
onze jagers 72 vliegtuigen, waaronder 65 vier
motorige bommenwerpers, omlaag. Drie vlieg
tuigen werden door de luchtdoelartillerie
neergehaald.
Boven het Nederlandsche strijdgebied wer
den opnieuw 18 Engelsch-Amerikaansche
vliegtuigen vernietigd. In den afgeloopen
nacht wierp de vijand talrijke brisantbom
men op Kaiserslautern.
Metz het aanvalszwaartepunt?
Interinf deelt mede:
Aan het geheele front van het Zuid Neder
landsche gebied tot de Bourgondische poort is
het gisteren nergens tot gevechten gekomen,
zoo hevig als de voorafgaande dagen. De
Amerikanen streven er naar versche strijd
krachten aan te voeren en zij hebben in de
eerste plaats als doel de operatie-basis uit te
breiden en te versterken. De gebieden Aan
Aken en Metz kunnen wprden beschouwd als
de vermoedelijke aanvalszwaartepunten der
Amerikanen. Binnen niet al te langen tijd
kunnen wederom hevige aanvallen verwacht
worden. In het geheele •Vlaamsche en Neder-
rijnsche gebied komt duidelijk tot uiting, dat
het Amerikaansche opperbevel uit de basis
Eindhoven-Nijmegen in Noordwestelijke rich
ting wil oprukken, om de Duitsche strijd
krachten, die in het landingsgebied van den
Rijn staan,van het opmarsch-gebied tegen
Rijnland en Westfalen weg te dringen en
daardoor den noordelijken flank uit te scha
kelen, nu dit plan door de mislukte luchtlan
dingsoperaties niet verwezenlijkt kon wor
den.
VOOR DE TOTALE MOBILISATIE IN
DUITSCHLAND.
Rijksminister Göbbels heeft als gevolmach
tigde voor de totale mobilisatie zeven nieuwe
verordeningen uitgevaardigd, om een aanzien
lijke hoeveelheid krachten vrij te maken voor
leger en bewapening, aldus het D.N.B.
„Nog verscheidene maanden van 1945
zullen noodig zijn."
Churchill heeft een rede uitgesproken in
het Lagerhuis, meldt het D.N.B.waarin hij
o.m. zeide, dat zich thans in Frankrijk tus
schen de een en drie millioen man geallieer
de troepen bevonden. De Engelsche verliezen
in Frankrijk bedragen tot dusverre negentig
duizend man, die der Amerikanen honderd
vijf en veertig duizend man. Men mag geen
grooïb verwachtingen hebben omtrent een
onmiddellijk einde van den oorlog, mog ver
scheidene maanden van 1945 zullen noodig
zijn om de gevechten te beëindigen. Engeland
gelooft naar den Stillen Oceaan een vloot té
hebben gezonden, cfie in staat is een alge-
meenen strijd tegen de Japansche marine te
aanvaarden. N
Het bondgenootschap der Sovjet Unie en de
Vereenigde Staten is nooit nauwer geweest
dan thans. Sovjet Rusland kan aanspraak ma
ken op Britsche hulp bij territoriale wijzi
gingen aan de Poolsche grenzen. Het heeft
recht op veilige grenzen en een bevrienden
staat aan zijn westelijken vleugel.
Men verwacht, dat de Poolsche president en
zijn collega's binnenkort hun besprekingen te
Moskou zullen hervatten.
Een. bevredigende overeenstemming zal te
Dumbarton Oaks wel niet bereikt worden.
Een nieuwe conferentie is noodig, die even
tueel .met deelnemij^ van de ministers van
buitenlandsche zaken moet worden gehouden.
Frankrijk zal in da toekomst weer een plaats
innemen in de geallieerde commissies. Het is
dringend noodzakelijk, dat Stalin zich aan
sluit bij een conferentie van drie, zoodra- de
militaire situatie dit veroorlooft. De toe
komst van de geheele wereld is afhankelijk
en in het bijzonder die van Europa, van de
hartelijke samenwerking tusschen Groot Brit-
tannië, de Vereenigde Staten en de Sovjet
Unie.
KORTE BERICHTEN.
Uit Londen wordt vernomen dat de
regeeringen van Sovjet-Rusland, Engeland en
de Vereenigde Staten zijn overeen gekomen,
af te zien van het voorgenomen sluiten van
een wapenstilstand met Bulgarije en den toe
stand, ontstaan door de verplaatsing van
Sovjettroepen naar Bulgarije, tot na den oor
log te handhaven.
Naar Reuter meldt zal Badoglio waar
schijnlijk ambassadeur worden te Londen. Er
zijn nog twee candidaten Graaf Sforza en
Prunas, doch Badoglio maakt de meeste kans.
Formaties Anglo-Amerikaansche bom
menwerpers komende via den Harz, hebben
boven Kassei en Nordhaüsen gevlogen. Het
aantal vijandelijke vliegtuigen, dat in zware
luchtgevechten is neergeschoten bedraagt 76.
waarvan het grootste deel uit viermotorige
bommenwerpers bestaat.
Monseigneur Spellman, de aartsbisschop
van New-York, is in Rome aangekomen.
De zender vjin de uitgeweken Polen te
Londen meldt: De hulp, die Warschau ont
vangen heeft is niet voldoende. Dikwijls wa
ren de levensmiddelen^in het geheel ,niet te
gebruiken. De Amerikaansche hulp bijvoor
beeld was slechts voldoende voor drie dagen.
Naar menschelijke berekening kan de stad
niet lang meer stand houden. Wanneer niet
zeer spoedig iets gebeurt, vloeit zeer binnen
kort de laatste druppel bloed.
De Finsche regeering zou de Sovjet-
regeering verzocht hebben om verlenging
van de termijn, die gesteld is voor de demo
bilisatie van het Finsche leger. De Finsche
regeering acht de termijn van 2*4 maand
te kort.
Reuter meldt: De na een. beraadslaging
van het Fransche kabinet, die twee uur heeft
geduurd, Woensdag bekend gemaakte inbe
slagneming van de Renault automobielfabrie
ken en van alle steenkoolmijnen in Noord-
Frankrijk wordt door plaatselijke waarnemers
beschouwd als een tegemoetkoming aan de
eischen van de uerzetbeweging, om lang
zamerhand door den staat de sleutelindus
trieën te laten overnemen,
Vijf en veertig jaar lager voetbal.
Een kleine bond groeide tot een
groote organisatie.
Het bestuur van de afdeeling Haarlem van
den Nederlandschen Voetbalbond had enkele
plannen, om het vijf-en-veertig jarig bestaan
op eenvoudige wijze te vieren, doch door de
omstandigheden kan er niets van komen. Er
blijft dus over een korte overpeinzing*Vooral
zij, die in de eerste jaren van het bestaan
van den Haarlemschen Voetbalbond hun
krachten hebben gegeven, zullen met veel
genoegen denken aan den tijd, dat zij actief
optraden, zoowel op het veld, als achter de
bestuurstafel. De tijden waren geheel anders.
Alle voetballers moesten meehelpen kalk-
lijnen te trekken of het kleedhuls in orde
te houden. De ouderen bewaren aan die jaren
de prettigste herinneringen.
Hoe kwam het, dat er 45 jaar geleden aan
dacht besteed werd aan het lagere voetbal in
Haarlëm en omgeving De jongere spelers
van H.F.C. en Haarlem, die niet regelmatig
a^n wedstrijden deelnamen, waren hierover
met tevreden en het gebeurde, dat zij geen
animo meer in het spel hadden. Dat was voor
den heer E. F. W. Gerth van Wijk aanleiding
vertegenwoordigers van voetbalclubsuit
Haarlem bijeen te roepen. Op 23 October 1899
werd de vergadering gehouden en spoedig
was men het er over eens, dat de Haarlem
sche Voetbalbond noodig was; tot oprichting
werd besloten. Het eerste bestuur bestond
uit de heeren E. Gerth van Wijk, voorzitter,
E. Th. M. Philippo, secretaris, J. A. Rijkens,
penningmeester, M. Teunissen en J. Blansert,
commissarissen.
Men was er spoedig bij, een wedstrijd te
organiseeuen, hetgeen blijkt uit den oudsten
brief, welke in het bezit is van de afdeeling
en waarin op 23 October 1899 (den oprich
tingsdatum dus) de heer M. Teunissen,
toen wonende Hasselaersplein 23, aan den
heer Gerth van Wijk, in diens functie van
president van den H. V. B. het volgende
mededeelt: y
„Hiermede bericht ik U, dat er Zater
dag a.s. een wedstrijd zal plaats hebben
tusschen de H.F.C.'s Haarlem 2H.F.C. 2
„ij n« icnein aan den Schoterweg. Indien
Haarlem 2 verhinderd zou mogen zijn,
weest dan zoo goed dit mij zoo spoedig
mogelijk te melden,"
Vermoedelijk is deze wedstrijd niet door
gegaan, want het verslag van den bond over
het seizoen 18991900 vermeldt, dat de eerste
wedstrijd op 19 November is gespeeld tus
schen H.F.C. 2 en Oranje en dat H.F.C. met
50 won. Inmiddels is het bestuur van de
afdeeling trotsch op den eersten brief, welke
in een: lijstje op het bondsbureau aan de
Du ven voord est raat hangt.
Acïïl elftallen werden ingeschreven en in
twee af deelingen ingedeeld, n.l. eerste klas:
Oranje, H.F.C. 2, Haarlem 2 en Unitas; tweede
klas: H.F.C. 3, Oranje 2, Unitas 2 en Voor
waarts. In totaal waren 155 leden ingeschre
ven, ingedeeld als volgt: H.F.C. 53, Unitas
29, Haarlem 28, Oranje 28 en Voorwaarts 17.
Alleen hebben H.F.C. en Haarlem zich in den
loop der jaren kunnen handhaven; de andere
zijn ontbonden of in andere vereenigingen
opgenomen.
In het begin heeft de heer Rijkens veel
voor den bond gedaan. Spoedig moest hij
door een onverwacht vertrek van den heer
Philippo het secretariaat waarnemen, het
geen hij tot aller tevredenheid deed. Later
hebben jhr. C. L. van Lennep en dr. P. C.
van Arkel het secretariaat vervuld en hun
verdiensten zijn erkend door de benoeming
tqj; eere-lid. Ldter waren de heeren A. van
der Aart en B. Kluit secretaris.
De bond is langzaam gegroeid tot een
groote organisatie. In het tweede seizoen wa
ren er 156 voetballers met zes vereenigingen
en acht elftallen en de ploegen van H. F C.
behaalden het kampioenschap. Na tien jaren
telde de bond 13 vereenigingen, 28 elftallen
era 494 voetballers. Toen was de belangstel
ling voor Koning voetbal zoo toegenomen, dat
er in alle buitengemeenten gespeeld werd.
Het aanvankelijke plan was, dat de H.V.B.
het lager voetbal voor geheel Noord-Holland
zou organiseeren. Alleen de Zaanlandsche
V. V. speelde eenigen tijd mee: later is de
Noord Hollandsche bond opgericht, die de
taak van Haarlem overnam. Het tweede
lustrum is o.m. gevierd met een wedstrijd
tusschen een elftal van den H. V. B. en Bloe-
mendaal; met 21 werd gewonnen. De ver
tegenwoordigers van de 2e klassen wonnen
met 31 van die der 3e klassers,
In de oorlogsjaren bleef het aantal leden
stationnair en bij het twintig jarig bestaan
waren er 965 voetballers en 43 elftallen. Het
zilveren jubileum in 1924 werd gevierd met
2600 voetballers, 36 vereenigingen en 130 elf
tallen. Toen was er ook reeds een afdeeline
voor junioren, die in 1917 was opgericht voor
H.F.C. en Haarlem en voorts een competitie
voor spelers, die op Zaterdagmiddag wilden
voetballen. Het veertig-jarig bestaan werd
ingegaan met 289 elftallen gn 5500 voetballers
en voor dit seizoen hebben zich 65 vereeni
gingen aangemeld met 300 elftallen. Mogen de
spelers spoedig in het veld verschijnen, om
hun geliefd spel te beoefenen.
De uitbreiding ontstond vooral door de
grootere belangstelling onder de jeugd, doch
ook door de samenvoeging met den D.H.V.B.
in den zomer van 1940.
Vele gebeurtenissen hebben zich in den
loop der jaren afgespeeld. Het elftal van den
H. V. B- kwam vele malen uit, het stedeliik
elftal heeft zijn krachten met andere steden
gemeten, tournooien werden georganiseerd
om wisselbekers, e.d., doch plaatsgebrek
noopt ons, daarover niet nader uit te weiden
Evenals, bij het veertig-jarig bestaan gaat
het bestuur een moeilijken tijd tegemoet.
Gezien het verleden kan men er verzekerd
van zijn, dat de belangen bij de tegenwoor-
4ia» bestuursleden, in goede handen zijn.
Een boete van 80.000
De firma Chemische Fa
briek ,,Akru" te Haarlem, fa
briceerde van begin 19 42 tot
September 194 3 een surro
gaat-boenwas. Hoewel zij in
Augustus 1943 een prijsvast
stelling kreeg, welke met te
rugwerkende kracht in Juli
1943 in werking trad, bleef
de ,,Akru" haar product voor
te hooge prijzen verkoopen.
Als boenwas was dit product
waardeloos. De afnemers van
de „Akru" verpakten deze
„boenwas" in kleinere doozen
en verkochten baar in deze
nieuwe kleedij als schoen
smeer.
Naar de Sectie Prijscontrole
Huiden en Leder mededeel
de, was de inwerking van dit
surrogaat op leder zeer scha
delijk. Ter zitting op de In
spectie voor de Prijsbeheer-
sching bleek, dat de firman
ten er bijzonder op gesteld
waren juist die kleur surro
gaat-boenwas te leveren, die
geschikt was om als schoen
smeer verpakt te worden. De
kleur rood werd slechts zeer
weinig gefabriceerd. De In
specteur voor de Prijsbeheer-
sching veroordeelde de
„Akru" tot f 80.000 boete.
Haarlemsche
Rechtbank.
Pakken shag gestolen
De 3 f-jarige chauffeur W.
M. maakte in Juni met B. een
afspraak, om een bezoek to
brengen aan den sigaren
winkel van den heer B. aan
de Jacobijnestraat. In gezel
schap van S., die op den uit
kijk stond werd dit plan in
den nacht van 13 Juni ver
wezenlijkt. Nadat een poging
om zich met behulp van een
breekijzer toegang te verschaf
fen had gefaald, werden de
dekplaatjes der winkelruit
verwijderd. Een luik werd ge
forceerd en spoedig hadden
de inbrekers hun doel be
reikt. De buit bestond uit vijf
pakken elk inhoudende 50
pakjes shag of tabak. Tegen
M., die zich terzake dezen
diefstal had te verantwoor
den vorderde de officier een
gevangenisstraf van 8 maan
den. Uitspraak 12 October.
OMRUILING NOOD KAART
TE HAARLEM
De Directeur van den Dis-
tributiedienst Haarlem maakt
bekend, dat kinderen, ^'gebo
ren in het jaar 1940 en die
in het bezit zijn van een
noodkaart K 1, K 2 of K 3,
voorzien van het kringnum
mer 187, deze alsnog kunnen
omruilen tegen een Nood
kaart K 4.
Deze omruiling vindt uit
sluitend plaats aan de lo
ketten 2 en 4t van het Cen-
traèl Uitreiklókaal Vleesch-
hal, waarbij de stamkaart
van het kind moet" worden
medegebracht.
NIEUWS VAN GISTEREN
In het gebied van Arn
hem werd op 2 6 September
het laatste verzet van de in
gesloten eerste Engelsche
luchtlandingsdivisie verbro
ken; in totaal zijn duizenden
dooden geteld en 6450 gevan
genen gemaakt.
-Ter gelegenheid van
den vierden verjaardag van
het Driemogendhedenpact
hebben de Duitsche minister
van buitenlandsche zaken
Von Ribbentrop, Mussolini,
als minister van buitenland
sche zaken der $ascistisch-
republikeinsche regeering en
de Japansche minister van
buitenlandsche zaken, Sige-
mitsjo£. per radio het woord
gevoeiTr tot de volken van het
Driemogendhedenpact.
In België is een nieuwe
regeering gevormd, waarin
twee communisten zitting
hebben.
Uit Mexico wordt ver
nomen, dat ex-koning Carol
van Roemenië besprekingen
voert over zijn terugkeer op
den Roemeenschen troon.
In de aula van het Ken-
nemer Lyceum wordt Zon
dagmorgen een godsdienst
oefening gehouden van do
Ned. Herv. Gemeente van
Bloemendaal.
AGENDA
ZATERDAG 30 SEPT. Rem
brandt: „Immensee" (14 j.)
2.30 en 5 u.#; Palace „De
moordenaar woont op 21"
(18 j.) 2 en 5 u.; Luxor: „Mu
zikanten," (18 j.) *2.30 en 5 u.
Frans Halq: „Dr. Crippen
aan boord" (18 jaar), 2.30
Mo viae: Ver la ten" (14 j.)
2 en 5 u.
