Haarlemsche Couran
Felle gevechten aan de Maas bij Gennep.
Aanval in de richting Tilburg
verhinderd.
359e Jaarg. No. 235 x x
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Postgiro 134958.
BijkantorenSoendaplein 21.
IJmuiden-O. Rembrandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalv
op Zon- en Feestdagen
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemcr Editie
Vrijdag Oct. 1944
Uitg.Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 28 ct., per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,73.Losse nummers 6 cent.
K 12?7
Het Duitsche Weermachtbericht van Don
derdag luidt:
Aan de BelgischNederlandsche grens, ten
Z.W. van Arnhem en aan de Maas, ter
weerszijden van Gennep, duren de felle ge
vechten met zich versterkende Canadeesche
en Engelsche formatie^voort. De vijand won
ten Noorden van Turnhout opnieuw terrein.
Zijn pogingen om naar Tilburg door te stoo-
ten werden met vernietiging van .25 tanks
verhinderd. Na massale aanvallen ter weers
zijden van Geilenkirchen slaagden de Ameri
kanen erin hun penetratie bij Ubach uit te
breiden. Zij verloren echter bij een tegen
aanval van onze grenadiers verscheidene
honderden gevangenen en eenige tanks. In het
gevechtsgebied van Metz is het tot plaatse
lijke gevechten gekomen. Om één penetra-
tieplek wordt nog gestreden'.
In het woud van Parroy en op de heuvels
voor de Westelijke Vogezen handhaafden onze
corpsen in zware gevechten hun stellingen te
gen talrijke aanvallen van formaties van het
zevende Amerikaansche leger en wierpen in
krachtig uitgevoerde tegenaanvallen gepene
treerde tegenstanders weer -terug. Onze steun
punten aan den Atlantischen Oceaan bestre
den doeltreffend concentraties van den vijand
en sloegen verkenningsaanvallen af.
In Midden-Italië liepen ook gisteren weer
de krachtige aanvallen van het vijfde Ameri
kaansche leger op de door onze grenadiers en
valschermjagers taai verdedigde bergstellin-
gen der Etruskische Apenijnen af. Aan de
Adriatische kust mislukten verscheidene aan
vallen van den tegenstander
In de groote lus van den Donau zijn bij en
ten Noorden van Zajecar zware gevechten
met de. verder opdringende Sovjet-formaties
aan den gang. Ook ten Noord-Oosten van
Belgrado wordt verbitterd gestreden.
In het Hongaarseh-Roemeensche grensge
bied maakten Hongaarsche troepen bij Marko
plaatselijke vorderingen. Ten Zuiden van
Grosswardein sloegen onzq grenadiers vijan
delijke strijdkrachten in tegenaanvallen vol
élan terug. De tegenstander leed in deze ge
vechten zware bloedige verliezen.
Verdere Sovjet-Russische aanvallen in het
gebied van Thorenburg en in den Szekler-
top werden in hoofdzaak afgeslagen. Om een
penetratieplek wordt nog gestreden.
In de Bosch-Karpaten bleven felle aanval
len der Bolsjewieken in ons afweervuur lig
gen. De doorbraakpogingen van nieuw aange
voerde Sovjet-Russische divisies bij de pas
sen der Oostelijke Beskiden bleyen ook gis
teren zonder succes. De vijandelijke aanvallen
stortten voor een groot deel reeds voor onze
stellingen in het vuur onzer artillerie ineen.
Aan den Narew ten Noorden van Warschau
leverden eigen plaatselijke aanvallen succes
op. Een Sovjet-Russische penetratie in onze
stellingen ten Noordwesten van Schaulen
werd afgegrendeld.
Gisteren overdag hebben Amerikaansche
terreurbommenwerpers het stedelijk gebied
van München aangevallen. Er ontstond schade
aan woonhuizen, cultuurmonumenten en open
bare gebouwen. O.m. werden verscheidene
ziekenhuizen en zeven kerken vernield, res
pectievelijk zwaar getroffen. Afweergeschut
van het luchtwapen en jagers schoten gisteren
SI Anglo-Amerikaansche vliegtuigen neer.
In aanvulling op het Duitsche weermacht-
bericht wordt gemeld: Bij de afweergevechten
ten Noord-Westen van Metz en om Luxem
burg hebben zich in den tijd van 8 tot 11 Sep
tember de pantserbrigade „Feldherrnhalle" en
formaties van het 82ste legercorps bijzonder
onderscheiden. Ih harde gevechten van twee
dagen verijdelden zij door aanvallen op de
concentratie van den vijand de doorbraak
van twee Amerikaansche divisies naar Trier
en vernietigden daarbij 142 tanks en gepant
serde verkenningswagens, 40 stukken anti-
tankgeschut, een groot aantal gepantserde
voertuigen en drie vijandelijke jachtbommen
werpers. Formaties van het tweede jachtcorps
onder leiding van luit.-gen. Buelowius be
haalden boven het Westelijke gevechtsterrein
Groote aanval der Sovjets op
Oesel.
Het Int. Inf. Büro meldt: JNa voorberei
dingen, die vier dagen geduurd hebben en na
omvangrijke opmarschbewegingen is Don
derdagochtend de groote bolsjewistische
aanval van het eiland Moon af op Oesel be
gonnen, Het zwaartepunt der bolsjewistische
aanvalsactie lag daarbij aanvankelijk ter
weerszijden van den door Duitsche achter-
hoedetroepfopgeblazen wegdijk, die het
eiland Moon met Oesel verbindt. Hier kwam
het tot verbitterde gevechten, die op het
1 oogenblik nog voortduren.
Ter ontlasting van het zwaartepunt wier
pen de Bolsjewisten ten. Noorden en Zuiden
van den dijk met verscheidene honderden
stoFmbooten en lichte vaartuigen de strijd
krachten van ongeveer vier divisies infan
terie in den aanval op de Oostkust van Oesel.
In de middaguren waren in het geheele lan
dingsgebied verbitterde gevechten in vollen
gang waarbij het den beweeglijk opereeren-
den Duitschen verdedigers op verscheidene
plaatsen gelukte de bolsjewisten terug te
werpen en hun zeer zware verliezen toe te
brengen. Een Duitsche batterij schoot 28
voile landingsbooten stuk. die met man en
muis vergingen.
sedert het begin van de invasie de duizendste
overwinning in de lucht. Bij de gevechten in
het gebied van Arnhem heeft een gevechts
groep van de luchtcjoelartillerie onder kolo
nel Von Swoboda zich bijzonder onderschei
den. Bij de gevechten in het gebied der Bal-
tische eilanden hebben zich Noord-Duitsche
landings pionierseenheden onder leiding van
den ridderkruisdrager gen.-maj. Henke bij
zonder onderscheiden.
Aardappelbon aangewezen.
Twee k.g. per week, behalve voor babies.
In de week van 8 t. en m. 14 Oct. is voor de
provincie N.-Holland als aardappelbon aan
gewezen 1-24, 1-25, 2-24, 2-25, 3-21. 3-25 en
4-24. Hierop kan 1 kg. per bon gekocht wor
den. echter pas met ingang van Maandag a.s.
De bonnen 1-22, 1-23, 2-22, 2-23, 3-22, 3-23,
4-22 zijn een week verlengd. De bon 40
(aardappelen) loopt Zaterdag af. De detail
listen zijn verplicht den bon alsnog aan te
nemen, anders zal streng worden opgetreden.
Overval op spoorwegpostkantoor
te Rotterdam.
Daders namen 1.150.000 mee.
Een buitengewoon geraffineerde roofoverval
is Donderdag in Rotterdam* gepleegd. Op het
spoorwegpostkantoor, gelegen bij het station
Delftschepoort, werd namelijk een bedrag
buitgemaakt van ruim 1 millioen gulden. Don
derdagavond tegen acht uur stopte voor een
huis aan den Nieuwen Binnenweg, waar de
cassière van het spoorwegpostkantoor woont,
een avto, waaruif eenige in politie-uniform
gekleede personen stapten.. Zij vroegen de
cassière te spreken en gaven voor, dat er een
roofoverval gepleegd zou zijn op het genoem
de postkantoor. Men moest oogenblikkelijk
over den sleutel van de kluis beschikken, aan
gezien eenige leden van het personeel in de
kluis opgesloten zaten en den verstikkings
dood nabij waren. Toen de cassière draalde
ontrukte ihen haar het handtaschje met den
sleutel, waarna de mannen vlug verdwenen,
op één na. Deze laatste^ bleef ter bewaking
van de vrouw achter. In volle vaart stoof de
auto naar het spoorwegpostkantoor, waar de
pseudo-politiemannen, voorzien van den sleu
tel, gemakkelijk werk hadden. Uit de kluis
haalden zij een bedrag van 1.150.000 gulden,
met welke buit zij verdwenen, na eerst den
bij de cassière achtergebleven bewaker te
hebben gehaald.
Van de daders ontbreekt elk spoor.
Maak het de post niet te moeilijk!
De posterijen zijn er ip geslaagd, het post
verkeer door het geheele land, zij het met
vertraging, gaande te houden. Van een lan
delijk georganiseerden dienst kan echter niet
meer worden gesproken. De plaatselijke
postdirecties blijken evenwel zeer vindingrijk
te zijn op verkeersgebied. Mét allerhande
vervoermiddelen: een enkelen auto, paarden-
wagens, motorvraehtdiensten. fietsen en te
voet worden postzakken overgegeven. Er
komt post "door, ook uit afgelegen deelen des
lands; de ambtenaren zijn er zich van be
wust, dat het familieleven nu meer dan ooit
behoefte heeft aan postverkeer.
Aanvankelijk werd er weinig post aange
boden. Dat vergemakkelijkte het vervoer
met de beschikbare primitieve middelen.
Thans neemt het aantal poststukken echter
weer zoo toe, dat het haast onmogelijk wordt
de post te vervoeren.
Daarom verzoekt P.T.T. met klem: ver
zend all-een die poststukken, die werkelijk
verzonden moeten worden. Beperk u zooveel
mogelijk tot brieven en briefkaarten, be
zwaar de post in deze omstandigheden niet
met drukwerken, monsters, e.d., anders loopt
het vervoer vast.
JUBILEUM F. DEKKER.
Donderdag hoopt de heer F. Dekker, ambte
naar op het parket van den officier van jus
titie zijn zilveren jubileum in dienst van het
rijk te vieren.
VOOR GEëVACUEERDEN UIT
BUITENGEMEENTEN.
Geëvacüeerden uit buitengemeenten, die
zich in Haarlem gevestigd hebben, dienen zich
voor het aanbieden van een kwitantie voor
verhuiskosten te wenden tot het bureau van
den R.C.M., gevestigd Groote Houtstraat 176rd.
Daar zijn drie ambtenaren van half negen af
aanwezig, om het publiek te helpen. Later zal
de-uitbetaling volgen in het ggbouw voor So
ciale Zaken, Groote Houtstraat144.
STADS-BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL
VAN HAARLEM.
Statistiek van bezoek en uitleenihg over
September 1944 (1943).
I. Prinsenhof: Bezoek aan de leeszaal door
1200 personen (v.j. 1417), t.w. 1056 mannerujen
144 vrouwen. Bezoek aan de krantenzaal door
2072 personen (v.j. 2060), t.w. 1897 mannen en
175 -vrouwen. Totaal bezoek aan lees- en
krantenzaal door 3272 personen (v.j. 3477) t.w.
2953 mannen en 319 vrouwen. Uitgeleend wer
den 15790 boeken (v.j. 14970), waarvan 807
werken door de Muziekbibliotheek.
II. Filiaal „Huis te Zaanen": Bezoek aan
de leeszaal door 505 personen (v.j. 403), t.w.
463 mannen en 42 vrouwen. Uitgeleend werden
5604 boeken (v.j. 4665).
III. Hoofdbibliotheek en filiaal werden te
zamen bezocht door 3777 personen (v.j. 3880),
t.w. 3416 mannen en 361 vrouwen.
In het geheel werden uitgeleend 21394 boe
ken (v.j. 19635).
In memorlam Ds. P. E. Barbas.
1844 - 7 October - 1944
Zaterdag is het honderd jaar geleden, dat
ds. P. E. Barbas, van 17 November 1889 tot
zijn dood op 16 December 1924 predikant bij
de Ned. Hervormde Gemeente van Haarlem,
die hej kerkelijke leven bijzonder bevorderd
heeft, geboren werd.
Op 7 October 1844 aanschouwde ds. Barbas
in Besoyen (N.-B.) het levenslicht. Daar be
zocht hij de lagere school en later studeer
de hij aan de Universiteit in Utrecht, waar
hij in 1869 candidaat werd. In dat jaar deed
deed ds. Barbas zijn intrede bij de Ned. Her
vormde Gemeente van Otterloo. Een jaar la^
ter vertrok hij naar Amerongen, in 1878 'naar
Delden, in 1888 naar Doetinchem en op 17
November 1889 werd hij te Haarlem bevestigd
door zijn broer, ds J. Barbas uit Schaarsber
gen. Ds. Barbas nam te dezer stede een voor
aanstaande positie in en als voorzitter van
het classicaal bestuur heeft hij veel gedaan
voor de uitbreiding der kerken in de omlig
gende gemeenten. Vele jaren was hij voor
zitter van de Vereeniging tot stichting en
instandhouding van Scholen met den Bijbel,
Ds. Barbas had zijn wijk in het Kleverpark,
welke omgeving tijdens zijn arbeid te Haar
lem steeds is uitgebreid. In 1909 stichtte hij
de Noorderschool aan de Velserstraat en
daarna heeft hij bijzonder geijverd voor den
bouw van de Noorderkerk, welke in 1924
in gebruik is genomen.
Toen ds. Barbas op 16 December 1924 in
den ouderdom van 80 jaar overleed, schreef
ds. v. Paassen in 't Haarlemsche Predikbeur
tenblad dat vele jaren door den overledene
was geredigeerd o.a. over hem „Hij heeft in
de gemeente heel wat tot stand gebracht. Van
het Spaarne tot in het Kleverpark staan de
scholen, tehuizen en kerken, die onder lei
ding van ds. Barbas aan hun tegenwoordige
bestemming gewijd zijn.y Het geldt van hem
wel in zeer bijzonderen zin, dat zijn werken
hem navolgen. De organisatorische taleruten
van den overledene zijn hem wel te stade
gekomen. En zijn flink, doortastend optre
den heeft dikwijls hervormingen teweeg ge
bracht. Zijn nauwkeurig financieel beleid is
allerlei corporaties en ook wel particulieren
ten goede gekomen. Zijn hulpvaardigheid
heeft velen goed gedaan."
Op het oogenblik heeft men den beminden
predikant niet vergeten. Dat blijkt uit een
gift van f 100, welke het bestuur der Stich
ting Noorderkerk en school heeft ontvangen,
ter gelegenheid van den honderdsten ge
boortedag Het geld is bestemd, om zoo spoe
dig mogelijk weer een Iuidklok in den toren
van de Noorderkerk, welke ds. Barbas ge
sticht heeft, aan te brengen.
H.O.V. treedt weer op.
Eenige concerten in October.
Nu het niet mogelijk is de orkesten uit an
dere steden in Haarlem te laten optreden,
hebben de vroegere leden van het orkest
der Haarlemsche Orkestvereeniging plannen
gemaakt, om het cultureele leven in onze stad
te bevorderen en zij hebben besloten het or
kest weer te laten optreden. Op het oogen
blik is het niet mogelijk alle musici, die in
Groningen, Gelderland en elders vertoeven,
te bereiken. Daarom is thans een klein or
kest samengesteld, dat Zondagmiddag voor
de eerste maal in het Concertgebouw op
treedt. Het is de bedoeling op de volgende
Zondagen in October te concerteeren.
Voor 8 October zal Marinus Adam als di
rigent optreden en solisten zijn Gijs Beths
viool en Jacques Moolenijzer, hobo. Het
concert wordt geopend met het concert voor
strijkorkest in a. kl. terts van A. Vivaldi,
waarbij solisten zijn Gijs Beths, Leendert de
Graaf (beiden viool), Fred.' Leidner (alt
viool) en Eduard Biele (cello). Vervolgens zal
Gijs Beths met orkestbegeleiding het viool
concert in A dur K.V. 219 van Mozart ten
gehoore brengen en na de pauze zal Jacques
Moolenijzer met orkestbegeleiding het hobo
concert in g. kl. terts van G. F. Handel ver
tolken. Tot slot volgt een uitvoering van de
Vijfde Symphonie in Bes-dur van Fr. Schu
bert.
Het plan is, om op 15 October een Beet
hoven-programma uit te voeren met Cor de
Groot als solist.
Kolen voor hen, die nog niets
ontvingen.
Dezer dagen hebben wij medegedeeld, dat
het Rijksbureau voor Kolen zou trachten een
regeling te treffen voor die particulieren, die
op de bonnen 29 tot en met 32 BV, welke zij
destijds bij hun kolenhandelaar hebben inge
leverd, nog geen kolen hadden ontvangen.
Naar thans uit een in het advertentiegedeelte
van' dit blad opgenomen mededeeling aan den
kolenhandel blijkt, mag thans aan deze par
ticulieren één eenheid vaste brandstoffen
worden afgeleverd.
Van bevoegde zijde vernemen wij. dat in
verband met de huidige transportmoeilijk
heden het publiek in overweging wordt ge
geven, zooveel mogelijk de kolen af te laten
halen en voor zakken te zorgen.
Zeep voor kinderen.
De secretaris-generaal van het departement
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart maakt
bekend, dat van 1 tot en met 28 October voor
personen, geboren in de jaren 1930 of later,
op de bonnen C 401, D 401 en E 401 van het
inlegvel één rantsoen zeepvervangende wasch-
middelen of, voor zoover voorradig, wasch-
poeder beschikbaar wordt gesteld. Voor kin
deren geboren in bet jaar 1942 of later kan
men gedurende deze periode op de bon E 402
van het inlegvel één rantsoen toiletzeep
koopen.
KORT NIEUWS
Het staatspraktijkexa-
men 1944, dat op 10, 11 en
12' October te Utrecht zou
worden gehouden, is voor
onbepaalden tijd uitgesteld.
In Den Haag zal na 11
October geen gas meer gele
verd worden door de -gas
fabriek, daar de kolenvoor-
raad uitgeput is. Hierdoor
komen behalve Den Haag ook
Rijswijk, Wateringen, Mon
ster, Poeldijk, Naaldwijk, Hon
seiersdijk en 's Gravenzande
zonder gas.
Naar de Sovjetberich
tendienst meldt heeft Stalin
den Amerikaanschen ambas
sadeur, Harriman, ontvan
gen. Ter gelegenheid van den
verjaardag der onderteeke-
ning van het eerste protocol
betreffende Amerikaansche
leveranties aan-' de Sovjet-
Unie overhandigde de am
bassadeur Stalin een borst
beeld van Roosevelt.
Naar de Fransche be
richtendienst meldt, heeft de
Nationale Fransche verzets-
raad in een motie uiting ge
geven aan zijn pijnlijke te
leurstelling over het feit, dat
de voorloopige Fransche re
geering door de Geallieerden
nog steeds niet is erkend als
wettige regeering van Frank
rijk.
Vólgens mededeeling
van diplomatieke kringen te
Londen is een overeenkomst
te verwachten inzake een
schadevergoeding door de
Sovjet-Unie aan de Britsche
en Canadeesche belangheb
benden der nikkelgroeven in
Petsamo.
Naar de Sovjet-berich
tendienst meldt, heeft de Op
perste Sovjet de Soewarof-
orde, 1ste klasse, verleend
aan den Britschen lord
groot-zegelbewaarder, B ca
vern rook en de Britsche mi
nister van industrie Littleton
wegens hun bijzondere ver
diensten voor de organisatie
van Britsche oorlogsleve
ranties aan de Sovjet-Unie.
De Britsche berichten-
diènst meldt, dat in Detroit
in de Vereenigde Staten
6000 arbeiders het werk heb
ben neergelegd wegens een
loonconflict, waardoor 50.000
andere arbeiders eveneens
het werk hebben moeten sta
ken. Daardoor is de produc
tie van vliegtuigmotoren en
ander oorlogsmateriaal ge
daald.
De laatste gebeurtenis
sen aan het Noord-Finsche
front zijn voor de Zweed-
sche autoriteiten aanleiding
geweest om maatregelen te
nemen voor de evacuatie van
de Zweedsche grensstad Ha-
paranda. Het aan de Tornea-
elf gelegen deel van de stad
is reeds ontruimd.
EERE-HAAG VAN
HONKBALLERS
Donderdag is de bekende
honkballer J. M. Geurts, lid
van de vereeniging „Scho
ten" in het huwelijk getreden
met mejuffrouw P. Nachte
gaal. De belangstelling hier
voor was bijzonder groot en
op de Groote Markt waren
velen vereenigd. De leden
van „Schoten" toonden hun
belangstelling en hadden op
de trappen plaats genomen.
Met een slaghout in de hand
vormden zij een eere-haag.
GEVONDEN
VOORWERPEN
Beenkap. Bureau van Poli
tie, Smedestraat 9', kano, P. v.
Wees, Bakenessergracht 44rd.
kat, J. H. Scholte. Duven-
voordestraat 78, meetinstru
ment, de Oude, Prof. v. d.
Waalsstraat 41, portefeuille
m. i., Galama, Junoplant-
soen 67, portem. m. i. v. Eke-
len, Soendaplein 7, portem.
m. i., D. Wijte. Ruijchaver-
straat 9, rozenkrans, W.
Harting, Ged. Schalkburger-
gracht 6, zak, A. BrakeJ,
Soendastraat 52.
AGENDA
ZATERDAG 7 OCT. Turn
zaal Gem. Concertgebouw:
Viool-recital Renate Zwaar
demaker, 2.30 uur Rem
brandt: „Immensee" (14 j.)
2.30 en 5 uur. Palace: „Een
man voor mijn vrouw" (18
j.) 2 en 5 uur. Luxor: ,,-We-'
reldstaa-melodie" (18 j.) 2.30
en 4.45 uur. Frans Hals: „Da
Postmeester" (18 j.) 2.30 uur
Moviac: „Verlaten" (14 j.)
2.30 uur.
