Haarlemsche Courant
Hevige strijd om de Schelde monding.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Zuid-Grieken and wordt
ontru md.
Sterkere luchtacties aan de
fronten.
289e Jaarg. No. 243
Bureaux: Groote Houtstraat 93
postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendapleïh 21.
IJmuiden-O. Rembrandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Maandagr 16 Oct. 1944
CJitg.: Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct., per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,73. Losse nummers 6 cent.
K 1297
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
deelde Zondag mede:
De hevige gevechten om den mond van de
Schelde duren voort. De Engelsche druk aan
de Maas ten Zuiden van Gennep is sterker
geworden.
In zware aan weerskanten met groote ver
bittering gevoerde, stellingsgevechten sloegen
onze troepen vijandelijke aanvallen ten
Noord-Oosten van Aken uiteen en bestreden
zij met succes de Amerikaansche formaties,
die den Oostelijken rand van de stad na
derden.
In den afgeloopen nacht vielen snelle ge
vechtsvliegtuigen en des nacht opereerende
slagvliegtuigen een ravitailleeringsstreunpunt
van den vijand bij Aken met goede uitwerking
aari.
Ten Oosten van Lunéville en Epinal en
vooral ten Zuid-Oosten van Rémiremont zette
de vijand met geconcentreerde strijdkrachten
zijn aanvallen voort. Deze bleven ook giste
ren, na geringe aanvankelijke successen, ste
ken. De pogingen van het zevende Ameri
kaansche leger en zijn hulpvolken om in Lo
tharingen binnen te dringen en de Vogezen-
passen te veroveren, hebben den vijand tot
dusver slechts groote verliezen en geringe
plaatselijke terreinwinst opgeleverd, zonder
dat hij belangrijk dichter bij zijn doelen kon
geraken.
Onze kuststeunpunten maken melding van
voortdurende artilleriegevechten en luchtaan
vallen.
Londen en zijn voorsteden lagen wederom
onder het vuur van onze V 1.
In Italië zette de vijand aan weerskanten
van den weg van Bologna naar Florence en
aan het Adriatische front zijn krachtige door
overmachtige luchtstrijdkrachten gesteunde
aanvallen voort. De voorgenomen doorbraak
bleef hem door den taaien tegenstand en de
vastberaden uitgevoerde tegenaanvallen van
onze grenadiers, pantsergrenadiers en val
schermjagers ontzegd.
Door het verraad van Roemenië en Bulga
rije wordt de Duitsche positie^op den Balkan
in den rug bedreigd. Het werd derhalve
noodzakelijk om die reden Zuid-Griekenland
te ontruimen. Deze bewegingen, die op de
Egeïsche eilanden en de Peleponnesus begon
nen zijn, zijn reeds weken aan den gang. De
laatste achterhoeden hebben den 12den Oc
tober zonder strijd Athene ontruimd. In de
prijsgegeven gebieden is onmiddellijk de strijd
optbrand tusschen communisten en anti-com
munistische Grieken. Eenige goed bevoorrade
eilanden in de Egeïsche zee werden nog be
houden.
Aan de Morawa en aan den Zuidelijken rand
van Belgrado zijn onze troepen in hevige ge
vechten gewikkeld met opgedrongen bolsje-
Luchtslag in het gebied van
Formosa.
Gevechten duren reeds meer dan 30 uren
Het D.N.B. meldt uit Tokio, dat het Ja-
pansche hoofdkwartier het .volgende heeft
meegedeeld: I
Sedert de ochtenduren van 13 October vlo
gen opnieuw vijandelijke vliegtuigformaties
boven Formosa. Om 12 uur waren de afweer,
gevechten nog aan den gang.
In de wateren van Formosa en boven het
eiland woedt op 't oogenblik de grootste
luchtslag uit den groot-Oost-Aziatischen oor
log. Nadat Japansche verkenners de vijande
lijke vlootformatie, die in hoofdzaak uit vlieg
kampschepen bestond in de wateren ten Zuid-
Oosten van het eiland hadden ontdekt, start
ten Japansche bommenwerpers onmiddellijk
van hun steunpunten op Formosa voor hevige
tegenaanvallen, waaromtrent men zich nog
geen definitief beeld kan vormen. Bijzonder
opmerkelijk is bij dezen vijandelijken aanval
het feit, dat voor het eerst vliegtuigen van
vliegkampschepen en op het Chineesche vas
teland gestationneerde toestellen een gecom
bineerd luchtoffensief ondernemen.
In een later communiqué wordt gezegd:
Onze vliegtuigen hebben hun zware aanvallen
op vijandelijke vlooteenheden in de wateren
ten Oosten van Taiwan (Formosa) voortgezet.
Drie vliegtuigmoederschepen werden tot zin
ken gebracht, terwijl drie schepen van een
onbekend type alsmede een torpedobootjager
zwaar werden beschadigd.
De D.N.B.-correspondent. te Tokio meldt
nader-
De nu reeds meer dan 30 uur durende he
vige luchtslag in het gebied van het eiland
Formosa duidt er op volgens opvatting van
Japansche militaire kringen, dat de oorlog in
Oost-Azië daarmede in zijn tot dusver ern
stigste stadium is getreden. Men is er zich
van bewust, dat het huidige luchtoffensief der
Amerikanen slechts het voorspel vormt voor
komende grobtere gebeurtenissen. De groote
aanval op Formosa bevestigt opnieuw het vij
andelijke plan, met gebruikmaking van zeer
sterke strijdkrachten en met één slag ten
eerste de Japansche zeeverbindingen met het
Zuidelijke gebied te verbreken en ten tweede
gelijktijdig de Philippijnen weer te veroveren,
die sinds hun bezetting door de Japanners
gemaakt zijn tot een sterke voorvesting van
het Japansche moederland.
Aan Japansche zijde heeft men Üich even
wel de laatste jaren en maanden ter dege öp
deze gebeurtenis voorbereid. Formosa is thans
niet alleen militair, doch ook economisch tot
een sterke eilandvesting gemaakt.
wistische strijdkrachten. Aan de overgangen
van de Teiss tusschen Szeged en Scongrad
leidden eigen en vijandelijke aanvallen tot
verbitterde gevechten.
In de Poesztavlakte ten Zuiden van De-
breczen bleven gisteren nieuwe krachtige vij
andelijke aanvallen zonder succes. Vastbera
den door slagvliegtuigen gesteunde tegenaan
vallen van onze tanks en grenadiers wierpen
de bolsjewisten op verscheidene plaatsen te
rug. In het gebied van Czirokadal en van de
Doeklapas werd de vijandelijke druk sterker.
In de middenfrontsector zette de vijand zijn
groote aanvallen voort. Afgezien van een pe
netratie ten Noorden van Seroc bevochten
onze troepen in samenwerking met de lucht-
macht overal een bijzonder afweersucces te
gen den in aantal en materiaal overmachtigen
vijand. Talrijke bolsjewistische aanvallen op
het bruggenhoofd van Memel ten Zuid-Oosten
van Libau mislukten. 68 vijandelijke pantser
wagëns werden daarbij stukgeschoten. De
bloedige verliezen van den vijand waren
groot.
Pogingen der bolsjewieken bij Riga over de
Duna te trekken werden verijdeld.
Voor de kust van Koerland beschoot een
Duitsche vlootformatie de afgeloopen dagen,
ter ontlasting van onze bij Memel hevig strij
dende troepen, met goede uitwerking Sovjet-
Russische frontsectoren.
In het hooge Noorden distancieerden zich
onze bergjagers van het Noordelijke deel van
het Petsamo-fjord en maakten zij hun achter-
waartsche verbindingen vrij in een zwaren
strijd tegen de bolsjewistische omsingelings
pogingen.
Britsche en Amerikaansche bommenwer
pers ondernamen overdag terreuraanvallen op
Keulen, Duisburg, Kaiserslautern en vielen
andere plaatsen in het Rijnland en in Opper-
Silezië aan.
In den afgeloopen nacht wierpen de Britten
lukraak een groot aantal brisant- en brand
bommen op woonwijken der steden Duisburg
en Brunswijk. Tilsit, Hamburg en Berlijn
vormden het doel van andere nachtelijke
bomaanvallen. Vijftig vijandelijke vliegtuigen,
waaronder veertig bommenwerpers, werden
neergeschoten.
Verbitterde strijd bij Aken duurt voort.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
De algemeene opklaring van h'et weer heeft.
Zaterdag, naar het D.N.B. verneemt, geleid tot
aanmerkelijk' sterkere luchtacties der Anglo-
Amerikanep tegen het frontgebied en het
achterland. Aan het front poogde de vijand
door hevige bombardementen de Duitsche
versterkingen aan weerszijden van den Schel-
demond uit te schakelen. De zich daar be
vindende Duitsche marinebatterijen zetten
echter hun doeltreffend vuur op het vijande
lijk landingshoofd tegenover Vlissingen voort,
zoodat de Canadeezen. die daarin nog steeds
stevig zijn afgegrendeld, slechts vergeefsche
plaatselijke aanvallen naar het Zuid-Oosten
konden ondernemen. In hevige gevechten vin
gen de Duitsche troepen de Canadeezen, die
bij dé landtong bij Zuid-Beveland met in
fanterie- en pa'ntserformaties tot den aanval
overgingen op en wierpen hen- naar de uit
gangsstellingen terug. Aan den Oostkant van
Overloon ten Zuid-Oosten van Nijmegen bleef
de herhaaldelijk met infanterie en pantser
wagens aanvallende vijand in het moeilijk
door te trekken boschgebied voor de Duitsche
versperringen --■steken. In het gevechtsgebied
van Aken werd ook verder verbitterd gestre
den om eiken meter terrein. De vijand slaagde
er niet in, bij zijn krachtigen aanval ten
Noord-Oosten van de stad de verbindings-
sluizen naar Aken af te sluiten. De vijand kon
zijn penetratieplek in een fabrieksterrein niet
vergrooten, doch hij werd bij de industrie
spoorlijn door tegenaanvallen van de verde
digers van Aken op bloedige wijze afgeslagen
In groote trekken gezien bleef de toestand bij
Aken dus onveranderd.
GEEN POSTVERKEER VIA HET ROODE
KRUIS.
Ter algemeene kennis wordt gebracht, dat
door de koeriers van liet Nederlandsche Roo-
de Kruis enkel en alleen mogen worden
medegenomen ambtelijke dienststukken van
het Nederlandsche Roode Kruis.
Postzakken van de P. T. T., en losse parti
culiere brieven mogen in geen geval door
het Nederlandsche Roode Kruis worden ver-
i'oerd. Evenmin ambtelijke stukken van de
partementen of andere officieele bureaux.
Gsbruik slechts gekookte melk!
Het Voorlichtingsbureau van den Voedings
raad schrijft: Door de bestaande omstandig
heden wordt er slechts rauwe of onvoldoen
de gepasteuriseerde melk in den handel ge
bracht. Zij is niet gelijk voorheen, gepasteu
riseerd of gesteriliseerd. Het gebruik van
ongekookte melk kan zeer schadelijk voor de
gezondheid zijn, -doordat zij ziektekiemen be
vat. Door koken worden deze ziektekiemen
vernietigd. Hetzij op een houtvuurtje, top een
kacheltje( b.v. gemaakt van een blik of bus)
of op welke andere wijze dan ook, dient dus
alle melk, welke men van den melkboer of
melkinrichting ontvangt, voor het gebruik
goed te worden doorgekookt. Wij zijn er ons
volkomen van bewust, dat de uitvoering van
bovenstaande adviezen op gropte moeilijk
heden stuit door gebrek aan brandstof of
kookgelegenheid. Toch meenen wij met klem
-te moeten aanraden de melk (ft koken.
Generaal.veldmaarschalk Rommel Tabaksbonnen 45 en 44
overleden.
Het D. N. B. meldt: Generaal-veldmaar-
schalk Rommel is aan de gevolgen van de
ernstige hoofdverwonding, welke hij als
opperbevelhebber van een legergroep in het
Westen bij een auto-ongeval had opgeloopen,
overleden. De Führer heeft een staatsbegra
fenis bevolen. De Führer had Rommel's ver
diensten in den strijd om Noord-Afrika in
1942 geëerd door zijn benoeming tot Generaal-
veldmaarschalk en in 1943 door de toeken
ning van het Eieknloof met de zwaarden en
brillanten.
KORT NIEUWS
Naar.Swenska Dagbladet meldt, is de
termijn voor de demobilisatie van het Fin-
sche leger in overleg met de Sovjet-Russi
sche wapen-stilstandscommissie met een halve
maand verlengd.
Naar Stockholm Tidningen meldt, zijn
de eerste Engelsche leden van de Geallieerde
controle-commissie Zaterdag per vliegtuig
uit Stockholm te Helsinki aangekomen. De
Britsche delegatie zal uit ongeveer dertig
personen bestaan.
Naar de Britsche berichtendienst meldt,
heeft de Egyptische premier Naher Pasha
medegedeeld, dat binnenkort verkiezingen
zullen worden gehouden.
De Britsche berichtendienst meldt uit
Moskou, dat Churchill en Stalin op het Krim-
lin een bespreking hebben gehad, die drie
uur duurde, waarbij aanwezig waren Molo
tof, de chefs der Engelsch-Amerikaansche
missies, de chef van de staf van het Britsche
Rijk en de Amerikaansche ambassadeur.
De Bulgaarsche regeeringsdelegatie is
te Moskou aangekomen voor het voeren van
de onderhandelingen over een wapenstil
standsovereenkomst met de Sovjet-Unie, En
geland en de Vereenigde Staten.
Naar Reuter uit Moskou meldt hebben
de Poolsche minister-president Micolajczyk,
de Poolsche minister van buitenlandsche za
ken Romer en Eden Zaterdagavond een onder
houd gehad, dat meer dan drie uur heeft
geduurd.
Het Comité van de Fransche Nationale
Verzetbeweging heeft het sluiten van een
overeenkomst met de voorloopige regeering
bekend gemaakt. De overeenkomst voorziet
in de vereeniging van de Fransche binnen-
landsche strijdkrachten met het Fransche
leger.
Vandaag is het menu:
roggevlokkenpap.
Centrale keuken maakte 60.000 liter
gereed.
Vanmiddag of vanavond hebben tallooze
Haarlemmers eten uit de Centrale keuken op
tafel en ontevreden zullen zij vermoedelijk niet
zijn; daar er pap van roggevlokken voorgezet
wordt, die wel bij iedereen in den smaak zal
vallen.
Er is-door de administratie van de Centrale
Keuken is veel voorbereidend werk verricht en
uitgesloten is het niet, dat er hier en daar fout
jes gemaakt zijn. Over enkele dagen zal alles
wel vlotter loopen.
De keukens, waar de gort in den loop van
den dag werd klaar gemaakt, stonden voor
geen gemakkelijke taak. Bij de St. Vincenlius-
vereeniging aan de Nieuwe Groenmarkt en in
het Openbaar Slachthuis, waar ook vroeger het
eten gekookt werd," ïs° druk gewerkt, doch ook
in een aantal bedrijven, welke als filialen zijn
ingericht.
Leden van het personeel der Noord-Zuid-
Hollandsche Tramwegmaatschappij zijn inge
schakeld voor het vervoer van het eten van
de keukens naar de uitreiklokalen. Vanmorgen
zag men reeds vele trambestuurders en con
ducteurs op straat, om de pap rond te brengen.
Haarlem zorgt niet alleen voor de stadge-
nooten, maar ook voor de bewoners van Heem
stede en Bloemendaal. Uit het aantal liters, dat
vandaag gemaakt moest worden, n.l. zestig
duizend, blijkt, dat een gedeelte der Haarlem
mers zich heeft opgegeven. Vermoedelijk zal
de volgende week, als. er geen gas meer be
schikbaar wordt gesteld, het aantal porties stij
gen. Dan zal bekend zijn of het eten in den
smaak valt. Dat is wel te verwachten, daar de
aardappels van goede kwaliteit zijn en de
groenten, welke reeds ingeslagen zijn, even
eens. Zooals bekend worden de aardappelen
niet geschild. Alvorens ze de keuken bereiken,
worden ze gewasschen in een Haarlemsche
wasscherij.
Voor deze week is de belangstelling, om des
morgens het eten te halen grooter dan des
middags. Vermoedelijk houdt het vroéger don
ker worden hiermee wel verband. Het voedsel
kan worden afgehaald tusschen half twaalf en
één uur aan de uitreiklokalen of tusschen half-
vier en vijf uur.
Het menu voor deze week luidt: Maandag,
roggevlokkenpap; Dinsdag, stamppot van roode
kool; Woensdag, stamppot van witte kool;
Donderdag, roggevlokkenpap; Vrijdag, stamp
pot van bieten; Zaterdag, hutspot en Zondag,
capucijnerssoep.
Nieuwe aardappelbon.
Van 15 tot 21 October is op elk der bonnen
1-60, 1-61, 2-60,2-61, 3-60. 3-61 en 4.60 van
de noodkaart in Noord-Holland, Zuid-Hol
land en Utrecht één Kg. aardappelen beschik
baar gesteld. Op deze bonnen mag pas op
Maandag 16 October worden gekocht.
BRAND TE HEEMSTEDE.
Doordat een houten betimmeringvan een
schoorsteen vlam vatte, ontstond Zaterdag
middag omstreeks vijf uur brand in een wo
ning aan het Rhododendronplein. Het dak
werd door het vuur vernield. Een belendend
perceel kreeg waterschade.
ook geldig.
De secretaris-generaal van
het departement van handel,
nijverheid en scheepvaart
maakt bekend, dat voor het
tijdvak van 15 tot en met 28
October 1944 op elk der bonnen
„tabak 43" en „tabak 44" één
rantsoen sigaren, tabak of si
garetten kan worden gekocht.
Uitreiking noodkaarten
tweede serie.
Voor de uitreiking der nood
kaarten van de tweede serie
is het morgen Dinsdag te
Haarlem de beurt aan Lieuw
en de- rest van L en aan Ma
tot en met Meu; en Woens
dag aan Mey en de rest van
M en aan de N.
Nieuwe stamkaart (kring-
nummer 187) en het strookje
van de eerste noodkaart waar
op de letter K en het woord
„Noodkaart" voorkomt, mee
brengen.
Tweede Zondag,
middagconcert der
H. O. V.
Soliste Tiny Kaiser, piano.
Het tweede Zondagmiddag
concert van onze herboren
H.O.V. genoot een overweldi
gende belangstelling; niet min
der dan 1400 toehoorders wer
den in de zaal geperst! Wij
hadden niet anders verwacht.
Het voorloopig bestuur tracht
nu het verband tusschen pu
bliek en orkest nog te verste-
vigen, door een lidmaatschap
in te stellen en donateurs aan
te werven en alzoo de H.O.V.
weer tot een werkelijke ver
eeniging te maken. Alles wijst
er op, dat deze opzet slagen
zal.
De kwaliteit van de strijkers
bezetting van het ensemble is
zeer te prijzen; en wat er met
het complete orkest te bereiken
valt, mits nauwgezette voor
bereiding, waartoe men nu wel
de gelegenheid heeft, was
met verblijding te constatee-
ren bij de uitvoering van Mo
zart's ouverture „Die Ent-
führung aus - dem Serail", die
kraakhelder en correct, frisch,
geestig en gevoelig tot klin
ken werd gebracht.
Mevrouw Tiny Kaiser was
soliste met het Concert in d
kl. t. van Mozart, dit rijke en
rijpe werk, dat zoo sterk den
Don Giovanni-geest ademt
en waarin de galante stijl
grootendeels overwonnen is
door een hartstochtelijken ro-
mantischen inslag. De soliste
speelde het .stuk met vaardige
techniek. Toch mag niet wor
den verheeld, dat het- tempo
nu en dan schommelde en een
paar geheugenfouten aan 't slot
van de Romanze eenige stoor
nis brachten. Met haar caden-
zen was Tiny Kaiser zeer gé
lukkig; vooral wist zij de
dooreengestrengelde motieven
prachtig in relief te brengen.
Adam bleek ook veel werk
gemaakt te hebben van de
Tweede Symphonie van Beet
hoven, die met veel entrain
vertolkt werd en een storm van
toejuichingen ontketende.
Aldus een goed voorbereid
concert, dat goede indrukken
kon nalaten, wat in wezen het
beste propagandamiddel is
voor ons orkest.
Jos. de Klerk.
OLIE EN AUTOBANDEN
ONTVREEMD.
Bij de politie is aangifte ge
daan, dat onbekenden uit een
pakhuis aan het Donkere
Spaarne te Haarlem twee va
ten, elk inhoudende 200 liter
ruwe olie hebben ontvreemd.
De politie tracht de daders,
die'zich door verbreking van
een hangslot toegang tot het
perceel verschaften, oo *e
sporen.
Uit een pakhuis aan de Ba-
kenessergracht werden vijf
autobuitenbanden en 6 auto-
binnenhakden ontvreemd.
DOOR DE PRIJSBEHEER-
SCHING BEBOET.
De Inspecteur voor de Prijs-
beheersching heeft A. van
Mannekes en J. v. Mannekus
beiden te Heemstede, tot resp.
1000 en 3000 böete veroor
deeld, wegens het te duur
verkoopen van magnesiet.