Haarlemsche Courant
Strijd om Vlissingen ontbrand.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Tankaanvaüen inN. Brabant
289e Jaarg. No. 258
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendaplein 21.
IJmulden-O. Rembrandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
r Donderdag 2 Nov. 1944
(Jitg.: Graf. Bedrijven Damlai
Haarlem. Abcrwr^menten: pe.
week 26 ct., per mnd. 1,15»
per kwartaal 3.42, fr. p. post
3,73. Losse nummers 6 cent.
K 1297
Het Weermachtbericht van Woensdag luidt:
Het garnizoen van ons bruggenhoofd ten
Noord-Oosten van Brugge heeft zich met
uiterste taaiheid verdedigd tegen de met tanks
aanvallende Canadeezen.
In de ochtenduren van heden is de vijand,
gesteund door zeestrijdkrachten, geland in het
gebied van Vlissingen. Om stad en haven
wordt hevig gestreden.
In Noord-Brabant heeft de vijand op het
geheele front tusschen het eiland Tholen en
het gebied ten Oosten van Oosterhout zijn
krachtige tankaanvallen voortgezet. Zij stuit
ten op verbitterden tegenstand. Alleen in het
gebied van Geertruidenberg kon de vijand
enkele kilometers naar het Noorden oprukken.
Patrouillebooten hebben voor de Neder-
landsche kust een Britsche motortorpedoboot
tot zinken gebracht en een tweede.zwaar be
schadigd.
Sinds bijna twee maanden trachten de Ame
rikanen en hun Fransche hulptroepen door
ons«front in het Westen der Vogezen heen te
stooten. Ook gisteren vielen zij concentrisch
aan ten Noorden van Baccarat en ten Oosten
van Rambervillers, teneinde een vooruitsprin
gende stellingbocht uit ons front weg te bre
ken. Met krachtig gebruik van tanks gelukte
het aan Fransche troepen in Baccarat binnen
te dringen. Zij verloren daarbij echter doojr
onze vastberaden afweer volgens voorloopige
berichten 24 tanks en gepantserde verken
ningswagens. In het bosch ten Oosten van
Rambervillers bleven de vijandelijke aanval
len steken. Ook in het penetratie-gebied ten
Westen van St. Die konden doorbraakpogin
gen der aanvallende Amerikanen worden af
geslagen. Het garnizoen der vesting l'Orient
heeft vijandelijke aanvallen uiteengeslagen en
door tegenaanvallen zijn voorterrein tot voor
bij de stad Elène naar het Noorden en Oosten
Uitgebreid. Het maakte daarbij gevangenen en
een aanzienlijke buit.
Italiaansche alpini hebben in midden-Italië
een penetratie in het gebied van Castel Nuovo
opgeheven en bij een succesvolle stoottroep
actie talrijke Brazilianen als gevangenen bin
nengebracht. Ten westen^ van Imola is de
vijand uit een belangrijk heuvelterrein, ge
worpen. Britsche aanvallen ten noordoosten
van Forli bleven reeds in het vuur van onze
voorposten stuiten.
Binnen het bestek van onze distancieerings-
bewegingen op de Balkan werd Saloniki, zon
der hinder van vijandelijke zijde, ontruimd.
In de beide hoofdgevechtsgebieden Pristina
en Kraljewo zijn talrijke Bulgaarsche en bols
jewistische aanvallen gestrand.
Tegenover Duitsche tegenaanvallen verlie
ten Bulgaarsche formaties in allerijl het ge
vechtsterrein en lieten een bergbatterij in
onze handen achter. In Kroatië werd het ge
bied tusschen den middenloop van de Dravë
en de Save door Kroatische formaties van
benden gezuiverd. In het gebied van Kecske
met zijn harde gevechten aan den gang met
den tusschen Theiss en Donau opdringenden
vijand. Slagvliegers hebben de troepen van
het leger gesteund en den Bolsjewisten zware
verliezen aan tanks en voertuigen toegebracht.
Aan de Oostgrens v%n Slowakije en in de
Oostelijke Beskiden hebben Duitsche en Hon-
gaarsche troepen talrijke Sovjet-Russische
aanvallen afgeslagen.
Ten Noorden van Warschau hebben onze
troepen verscheidene vijandelijke aanvallen en
concentraties uiteengeslagen. De gevechten
van den vorigen dag aan weerszijden van
Ostenburg leverden voor de Bolsjewisten bij
zonder grodfee verliezen op. De stormloop -an
zes divisies infanterie en talrijke tankforma
ties mislukten. 81 Sovjet-Russische tanks en
86 stukken geschut werden vernietigd. Daarop
verminderde gisteren de vijandelijke aan-
valsactiviteit.
De gevechten in Koerland zijn in hardheid
nog toegenomen. Duitsche troepen plaatsten
tegenover den voortdurenden stormloop der
Bolsjewisten ten Zuid-Oosten van Libau en
in het gebied van Outs taaien tegenstand en
verhinderden in verbitterde afweer ook gis
teren alle doorbraakpogingen. De laatste drie
dagen zijn in dit gebied in luchtgevechten en
door afweergeschut der luchtmacht 142 Sov
jet-Russische vliegtuigen neergeschoten.
In Finland zijn onze marsch- en distanciee-
ringsbewegingen volgens de plannen verloo-
pen Een Bolsjewistisch bataljon, dat op den
IJszeeweg ten Oosten van Ivaldo aanviel,
werd uiteengeslagen.
Britsche terreurvliegers hebben overdag
bommen geworpen op het Rijnlandsche gebied
en des nacht» Keulen en Hamburg aange-
val'»-
>e strijd in Nederland.
In de morgenscnemering van Woensdag kon
digde een artilleriebeschieting uit zee, die on
geveer een uur duurde, de reeds verwachte
landingspoging van de Britsch-Amerikaansche
strijdkrachten in het gebied van Breskens op
het eiland Walcheren aan, teneinde de daar
staande Duitsche zware batterijen, die zij on
danks de tallooze bomtapijten' niet hadclen
kunnen uitschakelen, te elimineeren. Onder
het gebruik maken van den nevel werden
voor deze onderneming ongeveer 50 tot 60
landingsbooten in den strijd geworpen. De
eerste golf van d^ bij het Vlissingsche haven
hoofd gelande strijdkrachten werd in het af-
weervuur der automatische wapens neerge-
maaid. Ondanks de zwarg. verliezen voerden
de Britten voortdurend versterkingen aan,
waarmede de verdedigers zich op het oogen-
blik in zwaren strijd bevinden. Ten Westen
van Walcheren zijn door verkenningen een
slagschip van de King George klasse, vier
kruisers, verscheidene monitors en talrijke v. Wageningen te Enter.
landingsbooten waargenomen, zoodat met nog
een landingspoging aan de Westkust van Wal
cheren moet worden rekening gehouden. In
het bruggenhoofd aan de Schelde ten Noord-
Oosten van Brugge zette het numeriek in de
meerderheid zijnde eerste Canadeesche leger
zijn aanvallen voort. Het in het Westelijk ge
deelte van Zuid-Beveland door de Duitsche
troepen gevormde bruggenhoofd werd in den
ioop van den dag teruggenomen. Nadat de
voorbereidingen tot het doen springen van
den verbindingsdam tusschen Zuid-Beveland
en Walcheren met alle grondigheid waren ge
troffen zijn da, Canadeesche formaties begon
nen hun formaties te ververschen en hun ar
tillerie opnieuw op te stellen. Ook op den
rechtervleugel van het Maasfront zijn de
Britten bezig hun strijdkrachten aan te vullen.
Cfevechtsgebied Breda-Tilburg.
Nader meldt het D.N.B.: Een van de brand
punten van den strijd in ons land ligt de
laatste dagen in het gevechtsgebied Breda-
Tilburg. Met drie gevechtsgroepen hebben de
Geallieerden aanvallen ondernomen in de
richting van de overgangen over de Maas. Zij
stieten bij deze aanvalsondernemingen op een
hardnekkige Duitsche verdediging en werden
in zeer hevige gevechten verwikkeld op een
lijn, die van Breda in Noord-Oostelijke rich
ting loopt tot even ten Westen van 's Herto
genbosch. De strategisch belangrijke Maas
bruggen bij Raamsdonkveer en Keizersveer
bevinden zich vast in Duitsche hand. Aanval
len van Britsche en Canadeesche formaties
ten Noorden van Bergen op Zoom tot Breda
strandden op het krachtige Duitsche afweer-
vuur. Bij al deze gevechtsacties verloren de
Geallieerden in totaal 45 tanks. Ten Zuid-
Oosten van Helmond leden de zevende Ame-
rikaansche en de elfde Britsche tankdivisie
bij hot afweren van Duitsche aanvallen groote
verliezen aan tanks.
Slag om Koerland.
In den vijfden dag om den slag om Koerland
boette het Bolsjewistische dubbele offensief
als gevolg van de zware verliezen belangrijk
aan élan in. Ten Zuid-Oosten van Libau
drongen de Duitsche troepen in concentrische
tegenaanvallen de Bolsjewisten naar het Zui
den terug. In Hongarije gaat de slag tus
schen de Donau en den benedenloop "van de
Theiss zijn hoogtepunt tegemoet. Het gelukte
den Sovjet-Russen ter weerszijden van Kecs
kemet naar het Noorden op te rukken. In de
Noordelijke bocht van de Theiss verloopt
de Duitsche distancieeringsbeweging volgens
de plannen.
Zeegevecht bij Hoek van Holland.
In de ochtenduren van Donderdag is het
weer voor de Nederlandsche kust herhaal
delijk tot gevechten tusschen Duitsche pa
trouillevaartuigen en Engelsche motortorpedo-
booten gekomen. Ten Westen van Hoek van
Holland werd een torpedomotorboot tot zin
ken gebracht en een tweede aanzienlijk be
schadigd. De Duitsche vaartuigen hebben geen
verliezen geleden.
KORTE BERICHTEN.
United Press meldt, dat de Roemeensche
regeering Sanatescu is afgetreden. Aan het
aftreden waren communistische straatbetoo-
gingen voorafgegaan. De nieuwe regeering
zou reeds zijn samengesteld.
De Engelsche nieuwsdienst meldt, dat
Eden Maandag in Rome is aangekomen. Thans
brengt hij een bezoek aan generaal Alexan
der aan het front.
Het Japansche Hoofdkwartier meldt:
Onze speciale eenheden voor torpedoaanval-
ien hebben op 28 October Oostelijk van het
eiland Pililiou een vijandelijk convooi aange
vallen en vier transportschepen tot zinken
gebracht. In samenwerking met deze eenhe
den slaagden tevens onze troepen er in ben
landing op de Noordkust van het eiland te
volbrengen
HET CONFLICT IN DE GEREF. KERKEN
Naar wij vernemen breidt het conflict in de
Geref. kerken in de prov. (jfoningen zich al
sterker uit. Naast de kerken van Overschild,
Schildwolde, Schouwerzijl en Ten Post is
thans ook die van Enumatil uit het kerkver
band getreden. Deze kerk telt 1035 zielen en
heeft als predikant ds. H. H. Schoemakers, die
haar sedert 17 Mei 1925 dient en reeds ruim
66 jaar oud is. Onder de ruim 40 uitgetreden
predikanten is hij de oudste.
In Sappemeer en Zuidwolde (Gron.) vonden
eveneens afscheidingen plaats. In laatstge
noemde plaats zijn 3 ouderlingen uitgetreden
en vergadert het uitgetreden deel Zondags in
een boerenschuur. 26 Oct. hebben de uitgetre
den kerken in de prov. Groningen hun eerste
classicale vergadering gehouden. Ook in
Harkstede en Roodeschool zijn groepen be
zwaarden.
BEROEPINGSWERK
Geref. Kerken buiten kerkverband. Beroe
pen en aangenomen naar Rotterdam-Zuid D.
v. Houdt, cand. en hulppred. te Ysselmonde,
die bedankte voor een ber. tot hulppred. te
Voorburg-Rijswijk. Benoemd tot hulppred. te
Rotterdam-O. J. F. de Weger, cand. aldaar.
Aangenomen naar Bergschenhoek H. J. Schil
der. cand. en hulppred. aldaar.
Geref. Kerken. Benoemd en aangenomen
als hulppred. naar Weesp. G. Rienks, cand.
en hulppred. te Sappemeer.
Ned. Herv. Kerk. Beroepen en aangenomen
naar Veesen (Geld.) (toez.) G. Rienstra, cand.
en hulppred. te Workum.
Geref. Kerken. Bedankt voor de Krim J. J.
Amsterdam dankbaar jegens Texel.
Schip met verrassingen
„In den nood leert men zijn vrienden ken
nen" zullen de Amsterdammers hebben ge
dacht, toen dezer dagen een boot uit Texel
aan de Prins Hendrikkade meerde. Het bin
nenkomen van een of ander vaartuig was en
is voor Amsterdam waarlijk geen zeldzaam
heid, maar ditmaal klopten de harten van vele
hoofdstedelingen toch iets sneller dan ge
woonlijk, omdat die zoo gewone boot een on
der de tegenwoordige omstandigheden onge-
wonen inhoud had: Amsterdam kreeg levens
middelen,weliswaar in zeer beperkte mate,
maar—toch eenige uitkomst brengend, nu de
voorziening aan zoovele bezwaren onderhe
vig is.
Wie zou in normale tijden zoo'n bescheiden
schip hebben opgemerkt? Wie zou er dan in
teresse hebben gehad voor het feit, dat er een
hoeveelheid aardappelen en meel. groenten en
olie werd aangevoerd?
Breeroo's voorspelling, dat het kan verkee-
fen, is in vervulling gegaan. Niet langer heeft
de Amsterdammer er geen erg in, wanneer er
eetbare waren naar de hoofdstad worden ge
bracht. Integendeel, de behoefte is groot en
de mogelijkheden om hierin te voorzien zijn
gering. Is het dan een wonder, dat er zooveel
belangstelling was toen de Texelscbe boot De
Vlijt aan de Prins Hendrikkade meerde
Texel wilde Arnhem helpen, maar vernam
van Apeldoorns burgemeester, dat er reeds
voor de Arnhemmers werd gezorgd. Toen werd
besloten Amsterdam te verrassen en De Vlijt
werd bevracht met 75 ton aardappelen, 16 ton
groenten, 6 torn meel, 2'/2 ton erwten en boo-
nen, 350 Kg. schapenvleesch, 350 Kg diversen,
zooals grutterswaren en 300 liter olie. Alles
werd voor niets beschikbaar gesteld, gemalen,
naar de boot gebracht en daarmede verzonden!
Amsterdam is Texel dankbaar. De hoofd
stedelingen, die er het meest behoefte aan
hebben, zullen van de goede gave profiteeren.
En zij zullen er van overtuigd zijn, dat de
levensmiddelen getuigen van een medeleven,
dat ook later, wanneer Amsterdam niet meer
op het binnenkomen van een boot vol ver
rassingen let, werkelijk niet mag worden ver
geten
TERAARDEBESTELLING A. J. F. VIS.
Velen waren Woensdagmiddag op de alge-
meene begraafplaats aan de Kleverlaan bij
eengekomen, om de laatste eer te bewijzen aan
het stoffelijk overschot van wijlen den heer
A. J. F. Vis, in leven secretaris der afd. Haar
lem van de vereeniging „Onze Vloot" en be
stuurslid van de afd. Haarlem van het Ned.
Genootschap tot Zedelijke verbetering der
gevangenen.
Aan de groeve, waar vele bloemstukken wa
ren neergelegd, herdacht de heer De Jong, als
vriend, hetgeen de overledene voor zijn gezin
en vrienden beteekend heeft. De heer Vis was
■öiet zijn standvastig karakter een rots in dit
woelige leven en liet zich leiden door zijn
warme hart, waaruit het goéde deel kwam, dat
hij aan velen gegeven heeft. Namens allen be
tuigde spr. zijn dank.
De heer P. C. Woudsma sprak als voorzitter
van de afdeeling Haarlem van de Vereeniging
„Onze Vloot" woorden van dank voor hetgeen
de heer Vis gedaan hegft. Altijd was hij een
ijverige secretaris en een prachtige samenwer-
ker voor Indië, waar hij vele jaren gewerkt
heeft. Spr. heeft hem leeren kennen als mede
bestuurslid en later als vriend: steeds was hij
werkzaam en bereid hulp te verleenen. Na
mens bestuur en Ieden bracht spr. den doode
dank voor het vele werk ten tor afdee
ling verricht.
Mr. Th. F. Raedt, voorzitter, die met dé
heeren mr. C. Blankevoort, secretaris, 'W. P.
J. Overmeer en C. L. Becking, het bestuur der
afdeeling Haarlem van het Ned. Genootschap
tot Zedelijke verbetering der gevangenen ver
tegenwoordigde, zeide dat de afdeeling den
Overledene veel dank verschuldigd is voor het
geen deze gedaan heeft. Stil en eenvoudig
ging hij zijn gang. waarbij hij zich niet op den
voorgrond drong. Zijn woord had gezag. Daar
door heeft hij een groote plaats in het reclas-
seeringswerk ingenomen. Noode nemen zijn
medebestuursleden afscheid
Nadat een neef een afscheidswoord had-ge
sproken, dankte de heer De Jong, namens de
nabestaanden voor de blijken van deelneming
Ds. H. C. Bartlema. predikant der Ned
Hervormde Gemeente te Heemstede, besloot
de plechtigheid met het lezen van de zalig
sprekingen en het bidden van het Onze Vader
ZONDAGMIDDAGCONCERT H. O. V
Op het orkest-concert dat de Haarlemsche
Orkest Vereeniging Zondag 5 November in de
Gemeentelijke Concertzaal te Haarlem zal ge.
ven, zal als soliste optreden de violiste Lida
Langerveld. Het orkest, dat onder leiding staat
van Marinus Adam, opent met de ouverture
;,ïpb:genia in Aulis" van Chr. W. von Gluck
in de bewerking van Rich. Wagner Hierna
wor-tt de Symphonie No. 15 in Bes. gr. terts
„La Rtine" van Jos. Uavdn ten gehoore ge
bracht. Na de pauze speelt Lida Langerveld
met begeleiding van orkest het vioolconcert
No. 3 in b. kl. terts van C Saint-Saëns. Tot
slot volgt een uitvoering -an de Ouverture
„Oberon" van C M. "'„her
INBRAAK AAN DE ZANDVAART TE
HEEMSTEDE.
Er werd een inbraak gepleegd in een schuur
tje staande op een tuin ten Westen van De
Zandvaart, waar diverse goederen, zooals
rubberlaarzen, een stofjas, twee tuinwagens
op luchtbanden en een dekzeil, werden ont
vreemd. De politie stelt een onderzoek in.
GEVONDEN VORWERPEN.
Laarsje, Out, Ged. Raamgracht 13 B rd.: por
temonnaie Hypotheekbank, Ged. Oude Gracht
65: portemonnaie Bureau van Politie. Smedes-.r
rozenkrans, Hardesmit, v. 't Hofstraat 283: ro
zenkrans, Sanders, Zijlstraat 3 rd.; tasch. Ras
man, van Olststraat 12; want, v. d. Eijnde,
Oranjebooomstraat 144.
Volksconcert der
H. O. V.
De proeve om op Woensdag
namiddag een volksconcert te
geven mag volkomen geslaagd
heeten; een volle zaal betuig
de zijn instemming.
Adam liet met gereduceerd
strijkorkest de graag gehoor
de Kleine Nachtmusik van
Mozart uitvoeren, als inleiding
van het programma. Nog min
der dan bij de Unvollendete
van Schubert ervaren wij bij
dit charmante werk, dat het
niet compleet is. De titel Sere
nade wijst er echter op, dat
het oorspronkelijk nog een.
tweede menuet moet gehad
hebben, wat trouwens ook
bevestigd wordt door een ca
talogus van Mozart's compo
sities, door den componist
zeif aangelegd. Maar de vier-
deelige sonatevorm, waarin
Eine kleine Nachtmusik ons
overgeleverd is, vormt een zoo
afgerond geheel, dat het ons
doet vergeten dat het stuk niet
beantwoordt aan zijn titel. En
Mozart neemt ons pog verder
in 't ootje; want wat hij als
finale een Rondo noemt, is
welbeschouwd een stuk in'
hoofdvorm. Maar wat doet het
er toe? Het is een allergees
tigst muziekje, merkwaardig
in evenwicht, ongekunsteld en
toch knap, bevattelijk en toch
boeiend. Het is kunst die
iedereen bevredigen kan en,
wanneer ze zoo frisch en pun
tig vertolkt wordt als ditmaal
het geval was, de bekorende
kracht bezit wasjan men
niet ontkomt.
Een zeer belangrijk stuk uit
Mozart's rijpste jaren is buiten
kijf ook het hoorn-concert in
Es, (K.V. 337), vermoedelijk
het laatste van de vier con
certen, die de componist voor
dit instrument schreef: .in
ieder geval het interessantste
en rijkst doorwerkte. De eer
ste solist van het orkest, de
heer Jo van der Beek kon er
zijn vaardigheid mee demon-
streeren en het orkest had een
dankbare taak om het fijne
partituurtje mee tot k!inken te
brengen. Men kan zich afvra
gen hoe een hoornist in Mo
zart's tijd deze solopartij op
de primitieve waldhoorns van
toen heeft kunnen realisee-
ren. Zoo goed als zeker heeft
de componist het werk voor
een hoornvirtuoos van uitzon-
derlijk^beteekenis geschreven.
En dan ligt ook het vermoe
den voor de hand, dat het. op
zoo'n natuur-instrument ge
speeld. heel wat ruimer ge*-
ktanken zal hebben dan z^o-
als wij het nu te hooren kre
gen. Want met al de hulp
middelen van het moderne in
strument gaat er toch heel
wat verloren van den echten
waldhoorn-toon
Na de pauze bracht Adam
ons met het volledige orkest
in de sfeer der Scandinaaf-
sche Muze. met composities
van Svendsen en Grieg. Van
den eerste ging de legende
voor orkest soort sympho-
nisch gedicht Zorahayda.
en van den tweede de eerste
Peer Gynt-suite Svendsen's
goed georchestreerde parti
tuur laat nog al wat invloeden
van Liszt en romantische
Franschen hooren. maar mist
toch uiteindelijk een bepaajd
eigen Scandinaafsch karak
ter niet. Evenwel is Grieg een
sterker persoonlijkheid. al
meent m£n hem te kunnen na
geven dat hij mee=ta' kort van
adem is.
Adam bereikte met het stuk
van Svendsen een uitnemend
resultaat; dergelijke roman
tische muziek ligt onzen diri
gent toch eigenlijk het best.
Giis Beths verklankte heel
fijpai de solooartii De Peer
pvnt- suite had mede een goed
en welverdiend succes.
JOS DE KLERK.
Het ifekenverveer
te Haarlem
Velen zullen zich hebben
afgevraagd hoe het met het
ziekenvervoer te Haarlem
staat, nu er geen gas meer kan
worden betrokken Naar wij
vernemen is er een - oplossing
gevonden, waarvan een zoo
goed mogelijk gebruik wordt
gemaakt. Auto's zijn alleen
nog beschikbaar voor ernstige
gevallen, doch overigens ge
schiedt het vervoer door mid
del van een rijwielbrancard.
Als vanzelfsprekend draagt
deze oplossing een noodkarak-
ter, doch in ieder geval is de
mogelijkheid om zieken nog
tijdig te vervoeren gehand
haafd.
