Haarlemsche Courant
Zware afweerstrijd op Walcheren.
Centrale keuken leed aan kinderziekten
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Gevechten bij Roosendaal.
t
NIEUWE BOTERBON.
Moeilijkheden worden
steeds opgelost.
S89e Jaar?. No. 260
bureaux: Groote Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendaplein 21.
Umuiden-O. Rembrand tl aan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Zaterdag 4 Nov 1944
(Jitg.: Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct„ per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,73. Losse nummers 6 cent.
K 1297
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakte 3 November bekend:
Het dappere garnizoen van ons bruggen
hoofd ten Noord-Westen van Brugge is na
felle gevechten op korten afstand om den
commandopost van zijn bevelhebber, gene-
raal-majoor Egerding, door den vijand over
weldigd. Opofferende tegenstand biedende,
heeft het in de zware gevechten der laatste
weken ruim 50 vijandelijke tanks in den strijd
op korten afstand vernietigd.
Op het eiland Walcheren zijn onze troepen
in het stedelijk gebied van Vlissingen en op
de Westpunt van het eiland in zwaren af
weerstrijd gewikkeld met voortdurende aan
vallen en landingen. Marinebatterijen hebben
zeventien groote landingsbooten van den te
genstander vernietigd en den vijand zware
verliezen toegebracht.
Beveiligingsstrijdkrachten der marine heb
ben voor de Nederlandsche kust twee Britsche
torpedomotorbooten tot zinken gebracht en
zes andere zwaar beschadigd.
Ten Noord-Oosten van Roosendaal zijn onze
troepen in strijd gewikkeld met vijandelijke
formaties, die er in slaagden in ons hoofdge-
vechtsveld binnen te dringen.
In het woud van Hürtgen. ten Zuid-Oosten
van Aken, hebben de Amerikanen met steun
van tanks, onze stellingen aangevallen. De
aanval stuitte na geringe aanvankelijke suc
cessen.
Fransche bataljons, die gisterochtend ten
Noorden van Baccarat hadden aangevallen,
werden teruggeworpen. Vastberaden tegen
stand en tegenaanvallen van onze grenadiers
hielden in de bosschen tusschen Meurthe en
Moratgne den reheelen dag door met vrij
sterke strijdkrachten aanvallende Amerikanen
tegen.
In Midden-Italië stond de dag bij voort
durend regenweer in het teeken van succes
volle eigen ondernemingen. Valschermjagers
wierpen den vijand uit belangrijke heuvel
stellingen ten Westen van Imola, grenadiers
sloe?°n Britsche aanvallen voor onze nieuwe
stekingen ten Zuiden van Fofli uiteen.
Op den Balkan ontzegt de succesvolle af
weerstrijd van onze troepen in het Stroemitza-
dal evenals ten Noord-Oosten van Skoplje en
Pristin de voortdurend aanvallende Bulgaren
iederen opmacsch. Ook in het brongebied van
de Westelijke Morawa sloegen onze formaties
de bolsjewieken terug. Het Drinadal en het
gebied tusschen Save en Donau ten Zuiden
van Vukovar is van henden gezuiverd.
Ten Noord-Westen van Kecskemet leveren
Duitsche en Hongaarsche formaties een zwa
ren strijd tegen bolsjewistische infanterie- en
tankstrijdkrachten, die opdringen naar Boe
dapest. In de gevechten hebben ook onze
slagvliegers, ondanks slecht weer, met goed
gevolg ingegrepen. In het gebied van Szolnok
heeft de vijand bij felle maar vergeefsche
aanvallen aanzienlijke verliezen geleden.
Tusschen de Woudkarpathen en het Koeri-
sche Haff is het slechts tot vergeefsche afzon
derlijke aanvallen van den vijand in de Oos
telijke Beskiden en bij Goldap gekomen. Het
élan der vijandelijke aanvallen in Koerland is
gisteren tengevolge van de doeltreffende
Duitsche afweer verminderd. Aanvallende bol
sjewistische formaties werden teruggeslagen
of sne! weer in bedwang gehouden.
Analo-Amerikaansche terreurbommenwer-
pers met sterke bescherming van jagers, heb
ben overdag Midden-Duitsch gebied benevens
de steden Bielefeld, Duisburg en Trier aan
gevallen. In verbitterde luchtgevechten en
door afweergeschut werden 82 vliegtuigen
neergeschoten. In den afgeloopen nacht be
haalden nachtjagers en luchtdoelartillerie bij
aanvallen van Britsche vliegtuigen op Dtissel-
dorf met het neerschieten van 52 viermotorige
bommenwerpers een nieuw afweersucces
Daarmede verloor de vijand in de laatste 24
uur boven, Duitsch gebied 134 yliegtuigen.
waarvan 108 viermotorige bommenwerpers.
De strijd in ons land-
Het eiland Walcheren is nog steeds het
tooneel van zware gevechten. De Britten
waren gedwongen hun bij West-Kapelle ge
lande strijdkrachten voortdurend te verster
ken. daar deze op de smalle duinruggen
slephts weinig van hun zware wapens kon
den meevoeren en steeds blootstonden aan
het vernietigende Duitsche afweervuur. Zij
trachtten hun aanvallen in de richting van
Domburg door sterke formaties slagvlieg
tuigen en zwaar scheepsgeschut te onder
steunen, doch deze poging bleef zonder succes.
De Geallieerden leden hierbij buitengewoon
zware verliezen. Ook in Vlissingen gelukte
het den Canadeezen niet de Duitsche verde
digers achter hun barricaden en grendelstel
lingen uit het Noordelijk deel der stad te
verdrijven. Nadat de Anglo-Amerikanen he*
hopelooze uit de ongewoon groote verliezen
hadden ingezien, staakten zij hun aanvallen
en Heten het slagveld wederom aan hun
bombardementsformaties over, die een eens
zoo bloeiende stad in puin en asch legden
De Duitsche batterijen ondersteunen de taa;
DOOR DE DUISTERNIS MISLEID.
Gisteravond te ongeveer half zeven is een
dame, die ddor de duisternis werd misleid
in de Raamsingel gevallen, öelukkig waren
er enkele jongelui in de nabijheid, die kordaat
optraden, waardoor de drenkelinge spoedig
op het droge kon worden gebracht. Zij bleek
met den schrik te zijn vrijgekomen. Intus-
schen bewijst dit voorval opnieuw hoe voor
zichtig men 's avonds in de omgeving van
het water moet zijn.
e'n verbeten strijdende Duitsche batterijen,
die tegenover een geweldige meerderheid
van menschen en materiaal het bovenmen-
schelijke presteeren, uitstekend.
In Noord-Brabant bleef het verder rustig
tot op een begrensden sector ten Noord-
Oosten van Roosendaal na, waar het tot een
verbitterd gevecht met de in de Duitsche linie
binnengedrongen Canadeezen kwam. Mont
gomery is hier op het oogenblik bezig, ten
gevolge van de enorme verliezen, zijn for
maties te hergroepeeren. De Duitsche troe
pen konden op vele plaatsen hun stellingen
verbeteren. Ten Noorden van Breda konden
zij een penetratie opheffen. Bij deze operatie
leden de Britten aanzienlijke verliezen. In
het Zuid-Oosten - van ons land zetten de
Anglo-Amerikanen hun oprfiarsch voor nieu
we stormloopbewegingen op de Westgrens
voort. Men kan aannemen, dat deze voor
bereidingen thans zijn beëindigd.
CONCERT CORRY BIJSTER EN
TINY KAISER.
Onder auspiciën van de H.O.V.-Concert-
bureau Alphenaar, zullen de sopraan Corry
Bijster en de pianiste Tiny "Kaiser een liede
ren- en piano-matinee geven op Woensdag
middag 8 November in het gebouw van den
Religieuzen Kring, Eikenlaan 5 te Aerdenhout.
Corry Qijster zal met pianobegeleiding lie
deren zingen van: Fr. Schubert, Joh. Brahms,
Rich. Strauss, A. Voormolen, G. H. G. von
Brucken Fock en R- Mengelberg.
Als piano-soli zal Tiny Kaiser ten gehoore
brengen de „Papillons" van R. Schumann en
de Prelude in Des-dur en de Polonaise in eis-
moll van Fr. Chopin.
Voor het tijdvak van 30 October tot 11 No
vember zijn alsnog aangewezen de bonnen
1-34, 2-34, 3-34 en 4-34, welke recht geven op
het koopen van 125 gram margarine of boter
of 100 gram bak- en braadvet of rundvet naar
keuze.
DE TABAKSBONNEN R 11.
Voor zoover de detaillisten intusschen be
voorraad zijn of de tabaksproducten nog in
voorraad hebben, dienen zij onmiddellijk tot
aflevering daarvan aan hun klanten die
bon R 11 van de tabakskaart bij hem hebben
ingeleverd, over te gaan.
Aardappelbon aangewezen.
Voor de week van 5 l./m. 11 November 1944
zijn op de bonnen 1-65, 2-65 en 3-65 twee kg.
aardappelen beschikbaar gesteld.
Op de bonnen 4-65 van de kinderkaart één
kg.
Aflevering door den detailhandel mag eerst
van 6 November a.s. geschieden.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Actetasch, J. v. Meij, Spaanschevaartstraat
2. Ceintuur, Schulteis, Kleverlaan 144. Lorg
net, Bur. van politie, Smedestraat 9. Karretje,
Bureau Rijksstraatweg. Portemonnaie, R.
Reus, Rijksstraatweg 1. Rozenkrans, Bouma,
Oranjestraat no. 9. Rozenkrans, G. v. Essen,
H. Mulierstraat 2. Schoeritje, E. Koopman, v.
Egmondstraat 52. Boodschappentasch, Bureau
van politie, Smedestraat.
DIENST VOOR GEëVACUEERDEN.
In de Immanuelkerk te Haarlem zal
Zondagmiddag half vier een kerkdienst
voor geëvacueerden worden gehouden,
waarin ds. I. P. v, d. Waal zal voorgaan.
Bijna drie weken is de Rijkskeuken, waar
van de gemeenten Haarlem, Bloemendaal en
Heemstede warm eten betrekken, ter verdee
ling onder de inwoners, aan het werk en ge
bleken is, dat de gebruikers tallooze klachten
hadden. Terecht werd er geklaagd over het
niet goed bereiden, over het feit, dat er op
bepaalde plaatsen te weinig eten beschikbaar
was en tenslotte, dat men af en toe langen
tijd moest wachten, voor men aan de beurt
was.
Het gevolg van deze kla'chten is, dat
het aantal te bereiden porties sterk ver
minderd is en teruggebracht is van 72.000
voor Haarlem en omgeving (waarvan
60.000 voor de stad) tot 42.000 porties.
Zij, die belast zijn met de regeling van de
Centrale Keuken, zijn er zich van bewust, dat
er fouten gemaakt zijn, doch de meeste hadden
niet voorkomen kunnen worden. In een gesprek
dat we met den heer H. J. van der Eijnden,
directeur van de Rijkskeuken, hadden, deelde
deze ons mee, dat men enkele dagen voor
het inwerking treden van de uitreiking veel
voorbereidend werk had te verrichten en op
Maandag 16 October moesten er 72.000 porties
gereed gemaakt worden. Voor dat doel werden
eenige noodkeukens ingericht, waarvan het
personeel zich nog moest inwerken. Het uit
reiken der bonnen leverde moeilijkheden op,
daar de verkoopers niet over voldoend mate
riaal beschikten. Bovendien waren de distri
butiebonnen niet bekend, zoodat de gebruikers
zich zonder resultaat meldden. Dan beschik
ten de gemeentebesturen over krachten, die
niet voldoende routine hadden, zoodat stag
natie in de eerste dagen niet uitgesloten kon
worden.
De heer Van der Eijnden vervolgde, dat de
klachten, benevens het beschikbaar stellen
van een halven litervin plaats van drie kwart
en het inleveren van de distributiebonnen,
waarvan in het bijzonder de groentenbon
voor talloozen aanleiding is geweest, hun eten
niet 'langer van de Centrale Keuken te be,
trekken. Daardoor is het aantal porties sterk
gedaald, doch het beteekent tevens, dat de
organisatie het publiek beter kan bedienen.
De reserve-keukens zijn daarom uitgescha
keld. zoodat et alleen voor het gewone eten
bij de St. Vincentiusvereeniging en in het
Openbaar Slachthuis gekookt wordt. Dan
blijven de keukens van Brinkmann (maagpa
tiënten) en van De Sierkan (zuigelingen) in
werking.
Gebleken is reeds, dat het publiek beter te
vreden is. In de eerste plaats is men er toe
overgegaan, de aardappelen vooraf wat te
schrappen, waardoor er minder schilletjes in
den stamppot komen. Dan hebben de onder
wijskrachten, die zich bereid hebben ver
klaard. het eten uit te reiken, wat routine
opgedaan en weten nu wat een halve liter is.
In het begin werd er onwillekeurig te veel
en ook te weinig gegeven, zoodat er bevoor
rechten en gedupeerden waren. Gehoopt
wordt, dat hieraan een einde is gekomen.
Verder zijn de leden van het personeel cler
N.Z.H., die o.a. voor het vervoer zorgen, be
ter ingewerkt. Men moet niet vergeten, dat
hoofdzakelijk met handwagens gewerkt wordt,
zoodat het eenigen tijd duurt, voordat het
eten uit de teuken de uitreiklokalen bereikt.
Als er nog een stagnatie bijkomt, moet het
publiek lang wachten.
Het is voorgekomen, dat er 'e^iorgens eten
te kort was en 's middags was er- meer dan
voldoende. Dat was dan aan het publiek te
wijten, dat opgegeve» had 'ewwridags te ko
men, doch het Verscheen op een ander uur.
Dit hoopt men te ondervangen door op de
bonnen te vermelden „ochtend" en „middag".
Ook trokken Haarlemmers naar een ander
uitreiklokaal dan waarvoor zij waren aange
wezen. Daardoor ontstonden eveneens moei
lijkheden. Verwacht wordt daarom, dat het
publiek zich houdt aan het uitreiklokaal en den
tijd, waardoor een nog vlotter verloop tege
moet gezien wordt.
De commissie van advies voor de Centrale
Keuken had verwacht, dat de verkoop van
het aantal porties eerder zou stijgen dan da
len. De ervaring heeft echter geleerd, dat tal
looze stadgenootèn een proef hebben willen
nemen, hoewel zij nog in staat waren zelf
voor hun eten te zorgen. 2ij zijn echter te
leurgesteld en trekken zich terug. De keuken
is evenwel een noodmaatregel en bestemd
voor hen, die door het staken van de gaspro
ductie en het ontbreken van voldoende brand
stof, niet in de gelegenheid zijn, te koken.
De heer Van der Eijnden merkte op, dat er
een verkeerde opvatting heerscht over de
grootte van de porties. Velen denken, dat zij
te weinig ontvangen, doch dat is onjuist. Ver
strikt wordt in ieder geval het minimum van
de rantsoenen, doch meestal iets meer. Om
organisatorische redenen is het onmogelijk de
bonnen voor vervangingsmiddelen in ont
vangst te nemen, doch het publiek krijgt in
het eten toch jusblokjes e.d. Boter en vet
worden in het eten niet verwerkt, omdat de
bonnen niet ingeleverd zijn. Als men echter
zelf een beetje margarine^n de portie ver
werkt, wordt ze smakelijker. Dat geschiedt
ook met toevoeging van zout, azijn, e.d. Er
wordt zoo weinig mogelijk zout of azijn ge
bruikt, daar de een er meer van houdt dan
de ander. Ook wordt de soep smakelijker, als
er een gebakken uitje door gedaan wordt.
Een en ander hangt natuurlijk af van het ini
tiatief van de huisvrouw. Voor Zondag a.s. is
wat vleesch beschikbaar, dat door het eten
verwerkt wordt; het publiek moet echter niet
verwachten, dat het veel ontvangt, doch
proeven zal het dat wel kunnen. De hoeveel
heid van de portie is teruggebracht tot een
halven liter, doch men krijgt een compactere
massa dan in de eerste weken. Het publiek
kan er verzekerd van zijn, dat het niet minder
ontvangt, dan het zelf op de bonnen kan koo
pen. De keuken mag dus 2 kg aardappelen
verwerken, een hoeveelheid, waarmee dp huis
vrouw zich ook tevreden moet stellen. Voorts
zal de keuken alleen werken als er voldoende
groenten en aardappelen aangevoerd worden.
Komt daarin stagnatie, hetgeen de Haarlem
mers,.die niet van de keuken gebruik maken,
in dat geval ook zullen ondervinden, dan
werk* men onder moeilijkheden. Op het
oogenblik zijn de vooruitzichten daaromtrent
niet somber, alleen dient men er rekening
mee te houden, dat uitsluitend die groenten
verwerkt kunnen worden, welke uit de pol
ders naar de ,stad aangevoerd worden. Op
veel variatie mag men dus niet rekenen.
Nu het aantal porties sterk verminderd is,
kan een goede administratie worden opge
bouwd. Breidt het aantal porties zich uit, dan
kan daarin gemakkelijk worden tegemoet ge
komen, beter dan in de eerste dagen, toen een
te groot aantal klanten zich had aangemeld.
Ook zal een regeling getroffen worden voor
de inlevering van distributiebonnen. Binnen
kort zal men eenmaal een kaart voor tien da
gen kunnen koopen en dan wordt er in plaats
van Maandag tot en met Zaterdag verkoch*
van Donderdag tot en met Woensdag. Enkele
dagen na het bekend worden der bonnen
kunnen ze worden ingeleverd en de huisvrouw
heeft gelegenheid ze rustig in haar woning
af te knippen. Het informeeren der nummers
aan de uitreiklokalen komt daardoor te ver
vallen.
Ophalen van vuilnis.
Schilleriophalers worden
ingeschakeld.
Het is de bedoeling van de
Gemeentereiniging het huis
vuil bij de Haarlemmers weer
te laten ophalen, waarvoor zij
de medewerking heeft inge
roepen van schillenophalers.
Dezen zullen tegen betaling
van een bedrag éénmaal per
week langs de huizen komen,
om het vuil te halen.
Comité van
aanbeveling H. O. V.
Daartoe aangezocht door het
directorium, dat ad interim
het bestuur der Haarlemsche
Orkest Vereenigiing waar
neemt, heeft de heer Johan
Spoor een comité van aanbe
veling gevormd Dit heeft in
hoofdzaak ten doel het regel
matig bezoeken der concerten
van de H. O. V. zooveel mo
gelijk te bevorderen, niet al
leen momenteel, doch ook
later, wanneer het wederom -
mogelijk zal zijn leden- en
„volksconcerten, oratoria, pae-
dagogische- en jeugdconcerten
te geven, en tevens, onder
auspiciën van de H. O. V.,
recitals te organiseeren.
Op uitnoodiging van den
heer Spoor zijn de volgende
dames en heeren als lid tot
het comité toegetreden: mej.
J. Berdenis van Berlekom, mr.
B. J. Besier, mr. J. A. P. C.
ten Bokkel, jhr. P. J. Boogaert,
mr. C. G. Bijleveld, mr. M. A.
van Eek, G. D. Gratama, F.
W. B. de Haas, baronnesse C.
van Hardenbroek, mej. C. M.
Heerkens Thijssen, notaris D.
M. Klijzing, G. J. C. Koot, dr.
K. Lubberink, mej. A. Maar
schalk, dr. W. M Naessens,
dr. J. A. G. Roeters van Ler.-
nep, P. «L Schuijer, dr. C.
Spoelder, jkvr. E. J. Strick v.
Linschoten en mevr. Lida Vo-
renkamp-Langerveid.
ZEVEN KONIJNEN EN DRIE
DAMESFIETSEN GESTOLEN
In een werkplaats aan den
Scheepmakersdijk had B. vijf
konijnen van zich zelf en ver
der stonden daar een konijn
van M en een van H., die ook
in het bezit was van drie
damesfietsen. Dezer dagen is
in de werkplaats ingebroken,
waarbij de konijnen en de
damesfietsen gestolen zijn.
KOLENHANDELAAR VER
MIST GENERATOR-
ANTHRACIET.
Door een defect raam heeft
men zich toegang verschaft
tot een pakhuis van een kolen
handelaar aan de Houtmarkt,
waar gestolen zijn 7000 K.G.
generator-anthraciet.
GOUDEN HUWELIJK
H. G. KLESSER.
Het echtpaar H. G. Klesser
en T. F. Berendrecht, wonen
de Leliestraat 24, herdenkt
Dinsdag 21 November den dag,
waarop een halve eeuw gele
den de reis in de degelijk»
huwelijksboót werd aanvaard.
De 76-jarige bruidegom, die
gedurende 28 jaar bij de f.T.T.
zijn werkzaamheden vervulde,
geniet evenals zijn 75-jarige
echtgenoote nog een goede
gezondheid Hun gezin werd
in de achterliggende periode
vermeerderd met vier dochters.
HET CONFLICT IN DE
GEREF. KERKEN.
In de Geref. kerk van Sche-
veningen hebben zich vier
ouderlingen en drie diakenen
vrijgemaakt van de taaluiter*
der Synode en de gemeenta
al.» wettige kerkeraad in een
vergadering bijeengeroepen.
Thans zijn er in Groot-'s-Gra-
venhage vrijgemaakte Geref.
kerken te Oost, West, Loos-
duinen en Scheveningen. ter
wijl ook te Rijswijk «a te
Voorburg vrijgemaakte Garef.
kerken :9|n ontsta»^
BEROEPINGSWERK.
Ned. Herv. kerk: Drietal te
WinterswJk (4e pred. pij P.
W. v. Arkeï te Edam; R. van
Gelder te Jerwerd en J. Y«r»
Rossum te Terwolde. Aange
nomen naar 's-Gravenland J.
F. Röth te Hilversum.
Chr. Geref. kerk: Bedankt
voor Zeist M. Holtrop te Hil
versum.
Ev. Luth. kerk: Benoemd
tot hulppred. te Utrecht F. C.
G. H. Kok. prop. te Utrech:.
Rem. broederschap: Aange
nomen naar Boskoop-Wad-
dinxveen P. D. Van Roijen,
prop. te Amsterdam.
Geref. kerken: Beroepen te
Bunschoten-Spakenburg (2de
pred. pi.) H. Torenbeek te
Driebergen.
