Haarlemsche Courant
Strijd om bruggehoofd bij Moerdijk.
Nieuwe distributiebonnen.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Afweerslag in Lotharingen
woedt over 50 K.M.
i
Verdwijnend ^alcheren.
De striid aan 2 fronten.
Minder brood en taptemelk voor personen boven 4 iaar
Versnaperingen voor een
ieder beschikbaar gesteld
389e .Taarg. No. 265
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendapleln 21.
Umuiden-O. Rembrandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Vrijdag 10 Nov. 1944
Uitg.. Gra±. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct., per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,73. Losse nummers 6 cent.
Hoofdredacteur: F. C. Derks.
K 1297
Het Weermachtbericht van Donderdag luidt:
Het dappere garnizoen van het bruggenhoofd
bij Moerdijk beeft ook gisteren de voortge
zette pogingen der vijandelijke tankformaties
om door te stooten en het van de Maas af te
snijden verijdeld.
Aan het geheele front in Nederland heeft de
vijand den gèheelen dag sterke formaties slag
vliegers in den stïijd geworpen.
Van de sectoren aan weerszijden van Aken
wordt toenemend artillerievuur en levendig
afvuren van nevelgranaten gemeld. Evenals
den vorigen dag mislukte ook gisteren een aan
val op Würselen. Duitsche tanks en grenadiers
zetten de zuivering in het gebied van Kom
merscheid voort. Tegenaanvallen van Ameri-
kaansche bataljons werden ondanks krachtigen
steun uit de lucht met vele verliezen voor den
tegenstander afgeslagen en daarbij werden
talrijke gevangenen binnengebracht. Een aan
tal Duitsche soldaten wérd uit de gevangen
schap bevrijd.
De afweerslag aan de grens van Lotharin
gen woedt tusschen Pont a Mousson en aan het
Rijn-Marnekanaal op een breedte van ruim
50 kilometer. Tegenover den vastberaden
tegenstand .onzer stellingtroepen konden de
Amerikaansche divisies slechts in enkele sec
toren het Duitsche 'gevechtsveld binnendrin
gen. In andere „vporal ten Noord-Oosten van
Pont a Mousson werden zij bloedig .afgeslagen:
ten Westen van Chateau-Salins werden de
Geallieerde strijdkrachten in tegenaanvallen
teruggeworpen.
In het gebied van MarsaLzijn bijzonder felle
gevechten aan' den gang. Verdere aanvallen
aan den bovenloop van de Meurthe brachten
den vijand ook gisteren slechts geringe plaat
selijke winsten.
Het door V-2 versterkte vuur op Londen
werd voortgezet.
In het Oostelijk dee! der Etruskische Apen
nijnen en in den aansluitenden sector van het
Adriatische front zijn de formaties van tfet
8ste Engelsche leger na geweldige vuurvoor-
bereiding tot vrij groote aanvallen overge
gaan. In de bergen ten Noorden van Roccas
san Casciono liep de vijand vast in het vuur
der Duistche steunpunten. Op de vlakte van
Forli kon de vijand door krachtige concen
tratie van zijn strijdkrachten ons front terug
dringen en den Ronco-sector passeeren»'Duit
sche troepen sloegen in een tegenaanval het
vijandelijke bruggenhoofd ineen.
Het uit eenheden van marine en luchtmacht
bestaande garnizoen van het eiland Milos in
de Egeïsche Zee heeft na dagenlange harde
gevechten de met steun van een Britsche
vlootformatie gelande Anglo-Amerikanen te
ruggeworpen en hen weer verdreven.
Binnen het bestek der Duitsche bewegingen
op den Bhlkan werd het Stromiszadal ont-
Ter inleiding van een artikel, waarin de
eenheid eener organische samenleving van in
gemeenen nood beproefde volksgenooten in
ons land wordt bepleit, schrijft het Alg. Hbld:.
Walcheren is piet meer. Engelsche bom
men hebben den Westkapelsefien zeedijk ver
nield, teneinde de Duitsche afsluiting van
den toegangsweg tot de Antwerpsche haven
in het nauw te brengen. Ruim twintigduizend
hectaren uitmuntende cultuurgrond, bewoond
door 50.000 menschen, zijn daardoor prijs
gegeven aan de Noordzee en dus aan de woe
lende en uitsehurende werking van êb en
vloed. Dat dit vruchtbare en historische
eiland even groot als de Wieringermeer-
polder óóit weer zal kunnen Worden bedijkt
en herwonnen, is derhalve practisch onmo
gelijk.
De geschiedenis van het eiland gaat terug
tot in de grijze oudheid. Reeds in den tijd
der Romeinen was Domburg een zeehaven
en zeker is, dat de nagm Walachra al in de
vierde eeuw vóórkwam doch het eiland
strekte zich toen verder Westwaarts uit. Naar
mate de Noordzee meer land terugnam, werd
in den loop der jaren door bedijkingen in het
Oosten en Zuidoosten nieuw land aangemaakt
De oorspronkelijke duinenrij is allengs dun
ner geworden en op de Westelijke punt van
het eiland ten slotte geheel verdwenen. Daar
om werd in de 15de eeuw in de streek van
Westkapelle een dijk gelegd, die tegen
woordig 3800 M. lang is en ruim vijf meter
boven water uitsteekt.
Welke uitwerking eb en vloed zullen heb
ben op duinen, dijken, landerijen en gebou
wen, moge éénigermate duidelijk worden uit
het feit. dat het verschil tusschen hoog en
laag water te Westkapelle gemiddeld 3.30 M.
bedraagt, te Vlissingen 3.75 M en te Veere
2.96 M. Deze cijfers geven dus aan het ver
schil tusschen de gemiddelde hoogwaters en
laagwaters en wel gedurende een periode
van tien jaren. Zij geven dus niet aan het
verschil tusschen hoog- en laagwater per dag,
want dit het z.g. verval loopt uiteen
naarmate van.den maanstand. Bij Vlissingen
b.v. bedraagt het grootste verval 4.40 M. en
het kleinste 3.00 M.
Deze regelmatig in- en uitstroomende wa
termassa's schuren en woelen weldra aan
alles, wat tezamen Walcheren vormde: zij
spoelen de magere duinenrij weg, vormen
kreken in het land, klotsen de bebouwingen
in elkaar, kortom zij hebben een verwoes
tende werking, die bij storm nog tot een
veelvoud stijgt. Zoo zal dan dit welvarende
eiland, het werk van talooze generaties, lang
zaam ten onder gaan.
ruimd. In den sector van Papatien aan de
Donau hebben de Bolsjewisten vasten voet
kunnen krijgen op den Westelijken oever. De
gevechten zijn nog aan den gang. Bij het
bruggehoofd aan de Donau Dunavouldvar, ten
Zuid-Oosten van Budapest en ten Noorden
van Solnok mislukten aanvallen der Sovjet-
Russische formaties. Duitsch en Hongaarsch
luchtdoelgeschut en gevechtsvliegers grepen
doeltreffend in de gevechten ten Zuid-Oosten
van de Hongaarsche hoofdstad in. Door de
ferme tegenaanvallen der Duitsche troepen
ten Noorden van den bovenloop van de Theiss
werd de tot in het gebied van Mezoekoeves
doorgedrongen vijand opgevangen.
Aan het overige front tot de Golf van Riga
heerscht slechts geringe gevechtsactiviteit.
Vijandelijke terreurvliegers hebben aanval
len ondernomen op de woonwijken van Moers,
Homburg, Rheine, benevens op plaatsen in
midden-Duitschland. Vannacht hebben Brit
sche vliegtuigen bommen geworpen op Han
nover. Jagers en afweergeschut van het lucht-
wapen schoten 18 vijandelijke vliegtuigen neer.
Troepen-kommandeur Walter Nowotny, dra
ger van de hoogste Duitsche dappersheids-
onderscheiding heeft in den luchtstrijd. na
zijn tegenstander te hebben neergeschoten,
den heldendood gevonden. Met hem verliest
het Duitsche luchtwapen een van zijn meest
succesvolle jachtvliegers, die in totaal 258
luchtoverwinningen heeft behaald.
Ontwikkelend offensief ten
N. van Nancy.
In het gebied van Aken worden de teeke
nen, die er op wijzen, dat de door het eerste
Amerikaansche leger in den strijd geworpen
vier pantser- en 7 infanteriedivisies spoedig
tot het offensief zullen overgaan, steeds dui
delijker. Het artillerieduel is belangrijk in
hevigheid toegenomen, terwijl de activiteit
van het Amerikaansche luchtwapen groot is.
Het beschieten met nevelgranaten, teneinde
hierdoor de Duitsche artilleriewaarnemers te
verblinden, heeft zich thans tot andere front-
zones uitgebreid. Het offensief van het derde
Amerikaansche leger van generaal Patton tus
schen Pont a Mousson en het Rijn-Marne-
kanaal kan als eerste faze van den aangekon-
digden massalen aanval worden beschouwd.
De hevige gevechten duurden hier tot den
twaalfden dag met onverminderde hevigheid
voort. Generaal Patton wierp hier al zijn ter
beschikking staande bommenwerpers en
jachtvliegtuigen in den strijd, terwijl .ook de
artilleriestrijdkrachten versterkt waren. De
Duitsche troepen verdedigden zich hardnek
kig en sloegen de aanvallen met uitzondering
van twee penetraties met een diepte van on
geveer drie kilometer diepte bij Nomeny en
Chateau-Salins af. Op het slagveld tusschen
Donau en Theiss wisselden aanvallen en te
genaanvallen elkaar den geheelen dag of zon
der dat zich zware gevechten voordeden. In
den Adriatischen sector zijn hevige gevech
ten aan den gang om de stad Forli. Hier ge
lukte het de numeriek in de meerderheid
zijnde Britsche strijdkrachten om de Via
Emilia, de rand der stad te bereiken. In de
dalen ten Noorden van de Monte Trebbia, die
na taaien strijd moest worden opgegeven zijn
opdringende Poolsche soldaten voor de nieuwe
hoofdverdedigingslinie tot staan gebracht.
Verstrekken van hout of
veenkluiten.
Naar wij vernemen, zal dezer dagen begon
nen worden met het verstrekken, van brand
hout of veenkluiten tegen de van overheids-
T9wege vastgestelde prijzen. De aandacht
wordt er op gevestigd, dat de voorraad be
perkt is en daarom zal de verstrekking
slechts kunnen geschieden in hoogst ernstige
gevallen Zij, die voor deze verstrekking van
hout in aanmerking denken te komen, kun
nen een aanvrage daartoe indienen bij den
Gem. Dienst voor Sociale Zaken, Groote
Houtstraat 142. Elke aanvrage zal van ge-
meente-wege worden gecontroleerd. Het te
verstrekken hout kan door belanghebbenden
niet bij gedeelten worden afgehaald.
Van verschillende zijden ontvingen we
vragen om brandhout beschikbaar te stellen
aan kamerbewoners en aan hen, die op het
oogenblik één eenheid ontvangen hebben
Indien bij deze lezers van een ernstig gevalt
sprake is, geven we hun in overweging een
aanvrage in te dienen.
hoogland in nood.
Het dorp Hoogland is dezer dagen door een
tot dusver onbekend gebleven bende geter
roriseerd. Zoo verschenen op 3 November des
aVonds vier mannen met revolvers in de
hand op de boerderij van den heer Den
Ouden, zoogenaamdom een onderzoek in te
stellen. Zij stalen een zij spek, boter, sigaren,
f 9000, een aantal heerencostuums enz.
Het was vermoedelijk hetzelfde viertal, dat
een bezoek bracht aan de woning van den
expediteur Kolle te Hoogland. Zij eischten
inzage van zijn boeken, doch roofden onder-
tusschen f 2000, spek, vleesch. boter, slaolie,
badhanddoeken, epz.
Zeven a acht mannen drongen de boerderij,
van den veehouder Eyden te Hoogland bin
nen en wisten f 1500, lappen stof, bote^, kou
sen enz. buit te maken. Natuurlijk is een
gestreng onderzoek gaande.
konijnen gestolen.
Aangifte is gedaan van diefstal van zes ko
nijnen uit. een onafgesloten hok, dat was
geplaatst.aan den Kinderhuissingel en van zes
konijnen uit een achtertuin aan de Prof. van
der Waalsstraat.
Burgerlijke Stand.
HAARLEM, 9 November 1944.
BEVALLEN: 5 Nov.: J. Morra^-Roeland, d.;
6 Nov.: C. E. van VeenTijms, z.; 8 Nov.: J.
M. M. J. WensinckTesch, z.A. S. A. Bruins
Tiesselink, z.; F. B. L. JansenSmit, d.; 9
Nov.: L. SwierWelk, d.; M. E. PlantingVan
Schoonhoven, d.; A. BlokstraDe Jonge, z.
OVERLEDEN, 5 Nov.: C„ 10 m., d. van N. "C.
Beekhuïjs, Rollandstraat; J. van Haazel
Koetsier van der Waerden, 28 j., Berken
straat; 6 Nov.: M. A. Mulder, 68 j., Hazepaters-
laan; C. M. StolvoortStevens, 40 j.. Kam
perlaan; 7 Nov.: H. P. Lamers, 90 j., Van
Keulenstraat; C. M., 3 j., d. van L. J. Klaver,
Padangstraat; G. Ott, 73 j., Ripperdapark; 8
Nov.; D. van der Leest, 54 j., Twijnderslaan;
J., 1 m., z. van H. Vissers, Middenweg.
ONDERTROUWD, 9 Nov.: H. Becker en J.
Nieboer.
GEHUWD, 9 Nov.: P. Smit en C. M. Petri.
De Hoofd-inspectie voor de Lucht
bescherming vraagt;
U sluit toch de gaskraan af bij bom
inslag?
-77-
Elk der volgende bonnen van de noodkaart
tweede serie, voorzien van het kringnummer
187 der gemeente Haarlem zijn geldig ver
klaard voor de periode van '12 tot en met 25
November 1944.
Boter: 294: 125 gram boter of margarine of
100 gr. vet; R 35: 250 gram boter.
Brood: 290. 29!' ieder 8 rantsoenen; 200, 201,
202. ieder 4 rarw-'oenen.
Bloem: 203, 2 rantsoenen brood of bloem.
Kindermeel: R 31, R 32, R 33: 3 rantsoenen
brood of bloem of 250 gram kindermeel of
voedingssuiker.
Grutterswaren of peulvruchten: 204, 250 gr.
grutterswaren of 250 gr. peulvruchten.
Jam, stroop of suiker: 205, 250 gr. jam of
stroop, of 250 gr. kunsthoning of 150 gr. ha
gelslag of 125 gr. suiker.
Versnaperingen: 206, 150 gr. versnaperingen.
Vleesch of kaas: 207, 2V2 rantsoen vleesch
of 250 gr. kaas.
Kaas: 208. 100 gr. kaas.
Koffiesurrogaat: 209. 250 gr. kofEiesurrogaat.
Vervangingsmiddelen: 210, één rantsoen
vervangingsmiddelen.
Suiker voor kinderen: R 36, 250 gr. suiker.
Kinderdrankpoeder: R 37, 300 gr. kinder-
drankpoeden
Melk en taptemelk: 293, 7/8 liter taptemelk;
E405 (inlegvel) 10'/2 liter melk; D 405 (inleg
vel) 10p£ liter, taptemelk.
Verder zijn, nog geldig tot en met 25 No
vember: 1-37, 2-37, 3-37, 4-37 (noodkaart le
serie) 1 rantsoen éénheidstoiletzeep; 1-38. 2-38,
3-38, 4-38 1 rantsoen zeepvervangende wasch-
middelen of waschpoeder; C 403, D 403, E 403
(inlegvel) 1 rantsoen zeepvervangende wasch-
middelen of waschpoeder; E 404 (inlegvel) 1
rantsoen toiletzeep; r 10 (tabak) 45 gr. scheer
zeep (tof 7 Januari 1945).
Eventueel inleveren bon 204.
De bon voor grutterswaren/peulvruchten
moet door het publiek (voo-r zooverre niet
wordt deelgenomen aan de maaltijden uit de
Centrale Keuken) v^ór 15 November a.s. wor
den ingeleverd bij den winkelier, desver-
langd tegen ontvangstbewijs. Aflevering, voor
zoover niet mogelijk uit den aanwezigen voor
raad bij den winkelier, zal plaats vinden, zop
dra de winkelier op de ingeleverde bonnen
nieuwe voorraad heeft ontvangen.
Alle bonnen, met uitzondering van die voor
grutterswaren/peulvruchten, melk en tapte
melk, mogen eerst bij aflevering der goede
ren aan den winkelier worden afgegeven.
Aardappelbon
Voor de week van 12 tot en met 18 Novem
ber is op bon 297 2 kg aardappelen beschik
baar gesteld en op bon R 38 1 kg. Aflevering
ma» eerst van Maandag 13 November a.s. af
plaats vinden.
Taai-taai op den broodbon.
Het publiek kanop de voor het koopen
van brood aangewezen bonnen voor zoolang
voorradig, ook taai-taai bij den bakker of
kruidenier betrekken. Op één rantsoen brood
kan men één plak taai-taai van een gewicht
van ongeveer 100 gram koopen.
Wijziging uren van openstelling
Haarlemsche dienst.
Van Maandag 13 November a.s. zijn de dis
tributiekantoren van de gemeente Haarlem
des middags voor het publiek gesloten en uit
sluitend geopend van negen uur tot half twee
('s Zaterdags van negen uur tot half twaalf).
Bovenstaande lijst is ook voor alle omlig
gende gemeenten van kracht.
Voor Velsen en Beverwijk geldt zij even
eens, doch voor deze gemeenten vervalt de
mededeeling inzake de aardappelen, terwijl
aldaar geen hagelslag kan worden gekocht.
In den distributie-kring Hillegom is ook be
schikbaar gesteld 150 gram vermicelli op bon
1-58, 2-58, 3-58, 4-58 van de eerste serie.
De heer J. H. Bregonje
overleden.
In den ouderdom van tach
tig jaar is te Haarlem over
leden de heer j. H. Bregonje,
oud-lid van den gemeenteraad
die vroeger in verschillende
organ' «Vies een belangrijke
rol heeft vervuld. De overle
dene, die op 1 Augustus 1864
geooren is, trad op 22 April
1895 in dienst bij de firma
Enschede en Zonen als zetter
en tot 3 Augustus 1929 is hij
op de zetterij werkzaam, ge
weest. Veel deed liij voor de
typografen-organisatie door
zijn lidmaatschap van den
Raad van Beroep in verband
met de Ongevallenwet en van
de Kamer van Arbeid, afd.
drukkersbedrijven. Als ver
tegenwoordiger Wi den Vrijz.
Dcmocratischen Bord Vas
de overledene -an 1909 tot
1919 lid van den gemeenteraad
en dan maakte hij deel uit
van het bestuur der afd.
Haarlem van dezen bond Veel
heeft hij ge-laan voor de Coö-
oeratie „De Eendracht", waar
van bij kort na de ounchting
besm j-slid was. Veertig jaar
had hij zitting in hei bestuur
en vijf jaar geleden trad hij
af. Ter gelegmheid dafl-van
werd hij benoemd tot eere
lid. Ook maakte hij deel uit
van het bestuur der Coöpera
tieve woningbouwvereniging
,,On.s Genoegen'die huizen
bouwde aan de Bakkerstraat
en Casteleynstr'aat.
Met de;1 heer Bregonje is
een beminnelijk persoon heen
gegaan, die door zijn helder
inzicht en kalm optreden veel
goeds heeft tot stand gebracht
voor anderep.
chr. geref. gemeente
van centrum.
Naar vyij vernemen heeft
ook ds. C. Smits *e Dordrecht
voor het beroep naar de Chr.
Geref. gemeente van Haar
lem-Centrum in de vac. vaif
ds. W f. Laman. bedankt.
ned. herv. gemeente.
De commissie uit de Noor-
derkerk hier ter stede heeft
ter gelegenheid van bet 20-
jarig bestaan dezer kerk aan
de kerkvoogdij der Ned. Herv.
gemeente alhier een bedrag
van 5000 overhandig# voor
gedeeltelijke allossing der nog
op de Noorderkerk rustende
schuld. De schuld is thans
verminderd tot 20 500.
bezoek aan een schuurtje
achter een woning aan de
Kerklaan. De daders wisten
met hun bui*, bestaande uit
drie konijnen. waaronder
twee zilvergrijze rasdieren, te
ontkomen.
appelen gestolen van
een groentenhande-
laar.
Bij de politie is aangifte ge
daan, van diefstal van zeven
kisten goudreinetten ieder be
vattend 20" kg. en van één
kist appelen, bevattend 25 kg.
uit een pakhuis aan den Har-
menjansweg.
diefstal ten nadeele
van de centrale
keuken.
In een school aan de Zomer-
vaart waren opgeslagen voor
de Centrale keuken 15 kg.
basterd suiker; 35 kg. witte
suiker; 40 kg. vleesch in bus
sen; 90 Edammer kaas en 30
pond roggevlokken Onbeken
den hebben deze goederen ge
stolen
een dokter vermist
veel geld en een
portefeuille.
ffit een wachtkamer van een
dokter is een portefeuille uit
-een jas gestolen: de inhoud
bedroeg 500 aan bankpapier
en wat klein geld
diefstallen te
heemstede.
Er werd oij de politie aan
gifte gedaan dat onbekenden
uit een out !n een tuin aan
den Heerenwc-g een hoeveel
heid aardapoe'en hadden ge
stolen, waarbij tevens ter
loops een konijn werd mede
genomen. Vei der brachten de
leden van het dievengilde een
wezig. Deze goederen zijn in-
beslag genomen
heemstfden4 *r stal
een rijwiel.
Door de politie werd de
Heemstedenaar O. T. aange
houden, verdacht van diefstal
van een rijwiel en een konijn.
Het rijwiel kon worden opge
spoord, doch van het konijn
was nog slechts de huid aan-
