Haarlemsche Courant
Hevige gevechten om Metz
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Churchill over de V 2.
Sneller dan het geluid.
289e .Taarg. No, 267 x x
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendaplein 21.
-«Jmuiden-O, Rembrandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Maandag 13 Nov. 1944
Uitg.: Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 et., per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,73. Losse nummers 6 cent.
Hoofdredacteur: F. C. Derks.
K 1297
Het opperbevel van de weermacht maakte
II Nov. bekend
Aan de grens van Lotharingen probeert de
vijand met twee sterke aan vals wiggen Metz
van het Noorden en Zuiden uit te omsingelen
en uit ons front los te breken. Het zwaarte
punt van de gevechten ligt hierbij tusschen
'de Seille en het RijnMarnekanaal. Ten
Zuiden van Diedenhofen werden de Ameri
kanen weer over de Moezel geworpen en
werd de rechteroever van den vijand gezui
verd. Stroomafwaarts sloten volksgrenadiers
het vijandelijke bruggenhoofd ten Noord
oosten van Königsmachern in en drongen den
vijand verder naar de Moezel terug. In de
gevechtssector ten Noordoosten van Delme
weken de Amerikaansche formaties terug
voor de tegenaanvallen van onze reserves,
In het gebied van Chateau Salins werden de
vijandelijke pantserstrijdkrachten verder ver
sterkt en konden na verbitterden strijd voor
bij de stad terrein winnen. Zij verloren ech
ter door onze verbitterde afweer 52 tanks.
Het vuur van de vergeldingswapenen óp
Londen en Antwerpen werd voordgezet.
In de Etruskische Apennijnen maakten on
ze troepen bij succesvolle ondernemingen
talrijke gevangenen van de^le, 46e en 78ste
Engelsche divisie infanterie. In het strijdge
bied ten Zuiden van Forli deden zij een over-
zetpoging van Britsche formaties over de
Rabbi mislukken en verijdelden aanvallen
van den vijand aan de Westelijke rand van
de stad.
In Noordelijk Macedonië en Servië worden
Onze marsbewegingen volgens de plannen
voortgezet. Verscheidene bendengroepen wer
'den met zware verliezen voor. den vijand
uiteengeslagen. In Hongarije deed het regen
achtige'weer de gevechten beperken. Voor
Budapest hebben onze troepen in aanvallen
hun stellingen verbeterd. Ten Noorden van
de Midden-Theis werden de aanvallende
bolsjewieken afgeslagen en werden verschei
dene penetratieplekken, die van de vorige
dagen waren overgebleven door tegenaan
vallen ingekrompen. Na een hevige artillerie
voorbereiding vernieuwden de bolsjewieken
hun aanvallen ten Westen van de Lupkomer-
en van de Duklapas. Zij bleven in het vuur
voor onze bergstellingen steken.
In het Oost-Pruisische grensgebied is de
gevechtsactiviteit weer opgeleefd. Verken-
ningsaanvallen van de bolsjewieken aan weers
zijden van de Rominter-Heide mislukten,
Anglo-Amerikaansche vliegers en terreur-
Churchill heeft in het Lagerhuis over de
beschieting met de V 2 'gezegd, dat er tot
dusver geen officieele Britsche verklaring
over deze aanvallen is afgelegd. De reden
hiervoor' is gelegen in de omstandigheid, dat
men Duitschland door een verklaring belang
rijke inlichtingen in handen had kunnen ge
ven. Omtrent de uitwerking van de V 2 zeide
Churchill, dat deze raket voor de exploisië
'dieper in den grond dringt dan de V 1. De
uitwerking is daardoor ,,iets zwaarder". In
'de onmiddellijke nabijheid van den explosie
trechter is de uitwerking van den luchtdruk
echter iets minder sterk. De raket vliegt
door de stratosfeer tot een hoogte van 95 tot
110 Km. en is sneller dan het geluid. Door
de hooge snelheid van het projectiel kan aan
het publiek, zooals de zaken op het oogen-
blik staan, geen betrouwbaré waarschuwing
gegeven worden. Men hoopt, dat de gebieden
van waar de raketbommen worden afge
schoten, te gegevener tijd zullen worden in
genomen. Echter kan men niet van te voren
weten, of de tegenstander niet in staat zal
zijn, de draagwijdte van de projectielen te
vergrooten. Men kan dus niet met zekerheid
zeggen, of nieuwe' lanceerbases, die verder
achteruit liggen, bij een opmarsch zullen
kunnen worden uitgeschakeld.
In bevoegde kringen te Berlijn wprdt- mede
gedeeld, dat de V 1 en V 2 sinds eenige weken
behalve tegen het gebied van Groot-Londen
ook tegen Parijs en de haven van Antwerpen
worden gebruikt.
Churchill en Eden naar Parijs.
Reuter meldt, dat Churchill en Eden zich
Vrijdag per vliegtuig naar Parijs hebben be
geven. In hun gezelschap bevonden zich mrs.
Churchill, miss Mary Churchill en een aan
tal hooge regeeringsambtenaren.
Volgens inlichtingen uitbetrouwbare krin
gen, zou bij de besprekingen te Parijs tus
schen Churchill en Eden eenerzijds en gene
raal De Gaulle met zijn minister van buiten-
landsche Zaken Bidault anderzijds, de uit
rusting van het Fransche leger het voornaam
ste onderwerp van gesprok vormen.
Evacuatie naar de Noordelijke
provinciën.
Wij lezen in Het Volk: Na Friesland, dat
25.000 evacué's te verzorgen zal krijgen en
reeds de eerste contingenten zag binnen
treden, komen nu ook Groningen en Drente
aan de beurt. Vdorloopig zullen 12.000 eva
cué's in het Noorden van de provincie Gro
ningen onderdak krijgen. Dezer dagen zal de
eerste groep van 65 personen in Groningen
aankomen, die worden getransporteerd naar
Uithuizen. Drente krijgt twee a drie duizend
menschen te verzorgen. Een groot probleem
is de verzorging onderweg. Het Roode Kruis
in samenwerking met het evacuatiebureau
heeft hier practisch de leiding en zorgt voor
de inkwartiering.
formaties vielen in seheervlucht opnieuw
plaatsen en personentreinen in West-Duitsch-
land aan. Door het vuren met boordwapens en
bommen leed de burgerbevolking verliezen.
De vijand verloor 21 vliegtuigen, meerendeels
viermotorige bommenwerpers.
Waterleiding en vorstschade.
Met het oog op den naderenden winter
brengt de directeur van het Gemeentelijk
Waterbedrijf Haarlem het navolgende onder
de aandacht. Tijdens perioden van hevige
vorst is gebleken, dat in vele gevallen niet
wordt voldaan aan de desbetreffende voor
schriften van het Waterbedrijf. Zoo is o.m.
het navolgende bepaald:
Iedere „gebruiker is verplicht te zorgen
voor het vorstvrij houden van den water
meter en de binnenleiding. Schade toe
gebracht aan den watermeter door vorst
of anderszins, is voor rekening van den
gebruiker. Water, dat verloren is gegaan
uit door vorst veroorzaakte lekkage of
door openstaande leegloopkranen, moet
worden betaald.
Door 'thans de hieronder genoemde
maatregelen te nemen, kan men zich vrij
waren tegen groote schade en veel ongemak
in den komenden winter, want tijdens de
vorst zal het waterbedrijf weinig hulp kun
nen bieden.
De watermeter.
Er moet onderscheid gemaakt worden tus
■Schen watermeters geplaatst buitenshuis
in een meterput en watermeters geplaatst
binnenshuis. Voor eerstgenoemde geldt
het volgende
Men bescherme den watermeter en de
hoofdkraan in den meterput door het aan
brengen van een goed aansluitend houten
tusschendeksel, voorzien van èEn handvat,
waardoor rondom den Watermeter .en de
hoofdkraan een isoleerende luchtlaag wordt
opgesloten.
Een tusschendeksel kan men eiken winter
opnieuw gebruiken. Andere afdekkingen ge
ven veelal spoedig tot. vervuiling aanleiding
en moeten op verlangen van den .meter-
opnemer door den gebruiker worden ver
wijderd. Men kan het tusschendeksel boven
dien afdekken met een zak, gevuld met stroo,
hooi of dergelijk materiaal. Men bedenke
hierbij, dat deze opvulling geen warmte
geeft, doch alleen de afkoeling van den
watermeter c.a. tegengaat en dat deze op
vulling en het tusschendeksel na het ver
strijken van den winter uit den meterput
verwijderd moeten worden. Verder moet er
op gelet worden, dat het bovendeksel den
meterput goed afsluit tegen den wind, want
meestal wordt de bevriezing van den water
meter veroorzaakt door tocht.
^Watermeters, welke binnenshuis zijn
geplaatst onder den vloer, moeten worden
voorzien van een overal goed afsluitende
omtimmering. Men voorkome in dit geval
onnoodige afkoeling en tocht onder de vloe
ren doojr het dichtmaken van kieren en lucht
roosters, in het bijzonder bij dorpels van
deuren, waar de wind op staat. Watermeters,
die bevriezen, omdat zij onvoldoende be
schermd waren, zullen niet vervangen
worden.
Hoofdkraan bij den watermeter.
Men overtuige zich reeds nu, of de hoofd
kraan wel goed afsluit. Indien dit niet het
geval is, geve men daarvan onmiddellijk
schriftelijk of telefonisch (no. 10279 of 11834)
kennis aan het kantoor van het Waterbedrijf,
Kampersingel no. 4. Thans heeft het water
bedrijf nog gelegenheid de hoofdkraan te
herstellen, doch tijdens een vorstperiode zal
hiervoor vermoedelijk geen gelegenheid meer
zijn. Voorts dient men te bedenken, dat het
blijven druppelen van de leegloopkraan ver
lies beteekent van water, dat betaald moet
worden.
Leegloopen binnenleiding.
Men laat, waar de toestand dit noodig
maakt, tijdens de vorst de geheele binnen
leiding 's avonds zoo vroeg mogelijk leeg
loopen. (Water in voorraad nemen!) Dit dient
als volgt te geschieden:
a. Men sluite de hoofdkraan.
b. Men opene de leegloopkraan en alle
tapkranen en trekke de closetbakken door;
(indien eventueel zakken in de leiding aan
wezig zijn, zal meestal het water hieruit zoo
goed mogelijk door doorblazen van de leiding
dienen te worden verwijderd).
c. Men overtuige zich daarna of de leeg
loopkraan geen water blijft geven.en dus de
hoofdkraan goed afsluit. Is dit laatste niet
het geval dan zal in vele gevallen de leeg
loopkraan gesloten moeten worden totdat de
hoofdkraan door het waterbedrijf hersteld is.
d. Bij het weder in gebruik nemen van de
binnenleiding is het eerste werk de leegloop
kraan goed te sluiten, daarna moeten de open
staande tapkranen wordep gesloten en dan
pas moet de hoofdkraan worden geopend.
Het is absoluut noodzakelijk, ter vermijding
van onnoodige moeilijkheden, om direct hier
na de in de binnenleiding opgesloten lucht
gelegenheid te geven om te ontwijken, door
de hoogstgelegen tapkranen enkele minuten
te openen. Mocht vlak achter den watermeter
geen leegloopkraan aanwezig zijn, dan is
men verplicht deze terstond door een erken
den waterfitter (loodgieter) te laten aan
brengen.
Ligging van binnenleidingen.
Aangaande de binnenleidingen is in de ver
ordening bepaald, dat deze zoodanig gelegd
en onderhouden moeten -worden, dat zij niet
aan vorst zijn blootgesteld en geheel geledigd
kunnen worden. Om een vorstvrije ligging
van de leidingen te verkrijgen moeten deze
niet tegen en vooral niet in buitenmuren ge
legd worden. Het wegwerken van de leidin
gen in de muren is verkeerd, want een lek
kage is dan moeilijk te vinden en zal veelal
groote reparatiekosten veroorzaken.
Aan het begin van leidinggedeelten (aftak
kingen), welke weinig gebruikt worden of in
onverwarmde gedeelten van het huis liggen,
behoort eerv gemakkelijk bereikbare stop
kraan met leegloopkraan te worden aange
bracht, opdat bij vorst deze leidingen buiten
gebruik gesteld en geheel geledigd kunnen
worden.
Veranderingen in de binnenleidingen moe
ten door een erkenden waterfitter verricht
worden." Vooraf dient deze goedkeuring te
vragen aan het Waterbedrijf, Kampersingel 4,
telefoon 10279.
Men kan onnoodige afkoeling in de ruim
ten waar leidingen liggen voorkomen, door
het dichtmaken van kieren bij ramen en
deuren, in het bijzonder bij dorpels van deu
ren waarop de wind staat.
Men brenge tijdens vorst van eenige be-
teekenis ruimten, waarin leidingen aanwezig
zijn, behoorlijk in verbinding met plaatsen,
waar gestookt wordt, in het bijzonder ge
durende den nacht, of verwarme deze recht
streeks, indien zulks mogelijk is.
De gebruiker dient er aan te denken, dat
in den komenden winter bij bevriezing van
de binnenleiding of den watermeter het
waterbedrijf, voor zoover daartoe overigens
verplicht, zoolang de vorst duurt, praktisch
geen hulp zal .kunnen bieden om weer over
water de beschikking te verkrijgen en dat na
de vorst spoedige hulp zeer afhankelijk is
van hét aantal te behandelen gevallen.
Het nemro van de hiervoor vermelde maat
regelen is dus geheel in het eigen belang van
iederen gebruiker.
Boterbon verlengd.
Voor de provincie Noord-Holland is de
geldigheidsduur der bonnen 1-33, 2-33, 3-33,
4-33 en der bonnen 1-34, 2-34, 3-34, 4-34 ver
lengd tot 25 November a.s.
Wijziging rantsoenbonnen mielk.
De secretaris-generaal van het Dep. van
Landbouw en Visscherij maakt bekend, dat
met ingang van Zondag 12 November a.s. in
de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland
en Utrecht de melkha.ndelaren geen rantsoen
bonnen voor gestandaardiseerde melk meer
in ontvangst m<4£ën nemen. Op de reeds inge
leverde rantsoenbonnen mag tot en met 18
November gestandaardiseerde melk worden
afgeleverd. Na dien datum ontvangt het pu-
blieg hierop geen gestandaardiseerde melk
meer.
Van 12 Nov. a.s. af zullen de distributie
diensten voor zieken, aanstaande en jonge
moeders noodrantsoenbonnen uitreiken, gel
dig in de gemeente van uitreiking en rand
gemeenten. voor zoovej- dit laatste door de
provinciale voedselcommissarissen is vastge
steld. Deze nóodrantsoenbonnen geven met
directen ingang recht op het koopen van 134
liter gestandaardiseerde melk.
Voor ziekenrantsoenen komt voortaan
slechts de z.g. „A-groep" in aanmerking.
Voor bestaande gevallen dezer groep zullen
de distributiediensten in de week van 12 tot
en met 18 November noodrantsoenbonnen uit
reiken ter voorziening in de behoefte van
19 November af. Voor nieuwe aanvragen zul
len terstond noodrantsoenbonnen worden ver
strekt.
Jonge- en a.s. rnoeders ontvangen geduren
de een tijdvak van 32 inplaats van 65 weken
n.l. circa 16 weken vóór en 16 weken na de
bevalling, noodrantsoenbonnen op basis van
134 liter per week in plaats van 2Vz liter
per week. Voor de eerste maal vindt deze
uitreiking plaats in de week van 12 tot en
met 18 November over het tijdvak van 19
Nov. tot en met 23 Dec., waarvoor 5 bonnen
a 134 liter worden verstrekt. Daarna wór
den '4 bonnen a 134 liter per vierwekelijksche
periode gegeven,, waarmede aansluiting aan
de officieele distributieperióde is verkregen.
Voor giftigen arbeid worden geen nood
rantsoenbonnen verstrekt. Omwisseling van
rantsoenbonnen tegen .noolrantsoenbonnen
vindt niet plaats. Betrokkenen, zoowel voor
bestaande als voor nieuwe gevallen, ontvan
gen voor het afhalen van de noodrantsoen
bonnen een oproep van den plaatselijken
distributiedienst. Het heeft geen nut zich'
zonder deze oproeping tot de distributiedienst
te wenden.
KLEEDJES, MELKKANNEN EN ASCH-
BAKKEN ONTVREEMD.
Door verbreking van een ruit hebben onbe
kenden zich dezer dagen toegang verschaft
tot het restaurant van het Heemsteedsche
Sportpark. Er werd een aantal kleedies, asch-
bakken en melkkannen ontvreemd. De politie
stelt een onderzoek in.
DE HEER J. L. PIERSON OVERLEDEN.
Te Baarn is in den ouderdom van 90 jaar
overleden de heer J. L. Pierson, vroeger een
vooraanstaande figuur in bankierskringen en
stichter van de naar zijn vader genoemde Al-
lard Piersonstichting.
ZIEKENBONNEN ALLEEN ERNSTIGE
ZIEKEN.
Ook in Noord-Holland zullen de distributie
diensten voortaan uitsluitend aan zieken van
de z.g. A-groep ziekenrantsoenen uitreiken,
zulks in overeenstemming met de door de
hoofdinspectie van de Volksgezondheid vast
gestelde normen.
MUTATIES IN DIPLOMATIEKE
VERTEGENWOORDIGING.
Naar in welingelichte kringen te Berlijn
verluidt, kan een wisseling in de leiding der
Duitsche diplomatieke vertegenwoordigingen
in Madrid en Lissabon worden verwacht.
Concert .der H. O. V.
Solist George van Renesse.
Het als „buitengewoon"
aangekondigde concert van de
H O. V. op Zondagnamiddag
mocht ook buitengewoon hee-
ten voor wat de belangstel
ling betreft; niet alleen wa
ren alle beschikbare plaatsen
ingenomen in de zaal, op het
balcon en op het podium, maar
zelfs hadden een. groot aantal
luisteraars genoegen genomen
met een zitje in de tuinzaal.
Zoo kon men circa 1600 men
schen bergen, terwijl de zaal
normaal slechts 1200 zitplaat
sen heeft. Of er dus gang in
de H. O. V.-concerten zit
Het epitheta „buitengewoon",
Sat zoovelen gelokt had, duid
de echter op de medewerking
van een solist van buiten ons
stadsgebied, iets wat tot voor
kort heelemaal niets buiten
gewoons was, maar nu haast
een legendarisch feit wordt,
waarbij men zich afvraagt:
hoe is hij hier geraakt! te
•voet, per trekschuit, op een
damesfiets zonder gummi
banden, ofMaar goed en
wel, hij was er, de oud-gaar-
lemmer, sinds jaren Amster
dammer George van Renesse,
de fameuze pianist, een der
prominente figuren van het
Nederlands.ch pianistendom.
En hij kwam ons vergasten op
het éénige, maar dan ook
„eenige" piano-concert van
Schumann. George van Re
nesse vertolkte het mooie
romantische werk op zijn
•eigen wijze, een manier die
geen oogenblik herinneringen
opriep aan vroeger gehoorde
interpretaties. Het werd als
een synthese van den roman
tisch droomenden lyricus en
den wilskrachtigen, haast he-
roïschen Schumann. Het for-
sche ging uiteindelijk domi-
neeren, maar wij konden de
rustig poëtische opzet van het
hoofdthema van deel I niet
vergeten en zeker niet het
zeer delicaat vertolkte Inter
mezzo. De vertolking wekte
bij ons den indruk, dat de
solist zich tot doel gesteld had
de uitersten in het werk naar
voren te halen en deze doel
treffend te combineeren. En
als het orkest nu nog wat
secuurder afgericht was ge
weest op deze bedoelingen,
zou het resultaat nog over
tuigender zfjn geweest.
Meer werk bleek het orkest
te hebben gemaakt van de
brillante Euryanthe-ouverture
van Weber, die met veel gloed
gespeeld werd. En bijzondere
zorg had Adam leesteed aan de
Vijfde Sypmphónie van Dvo
rak. Wel werkte de tempera
tuur niet bepaald mee om de
blazers steeds zuiver te laten
intoneeren; maar. dat moeten
wij voor lief nemen; daar
kunnen de spelers in een on
verwarmde zaal niets aan ver
helpen. Hoofdzaak was dat het
werk vlot, met stuwing en ook
met innigheid correct vertolkt
werd, zoodat de uitvoering een
volwaardigen indruk gaf.
Waar het publiek dankbaar op
reageerde. Jos. de Klerk.
VOLKS-CONCERT H. O. V.
Op het> Volks-concert dat de
Haarl. Orkest Vereeniging op
Woensdag 15 November in de
Gemeentelijke Concertzaal te
Haprlem zal geven, zullen
twee solisten optreden, n.l. de
pianisten Corry Koppen en
Wiep Zijlstra, die met orkest
begeleiding het concert voor
twee vleugels in Es-dur K.V.
365 van Mozart zullen spelen.
Het orkest, dat onder lei
ding staat van Marinus Adam,
opent met de Ouverture „Eg-
mont" van L. v. Beethoven.
Hierna volgt het concert voor
twee vleugels. Na de pauze
brengt het orkest ten gehoore
de Suite „Jeux d' Enfants"
van G. Bizet; 2 Elegische me
lodieën voor strijdorkest van
Edv. Grieg t.w. Letzter Früh-
ling en Herzwunden en tot
slot wordt de Karelia Suite
Op. 11 van J. Sibelius uitge
voerd.
BEROEPINGSWERK.
Geref. Kerken.
Aangenomen naar Voorthui
zen (2e pred. pl.) J. F. Hörch-
ner Jr., cand. en hulppred. al
daar. Bedankt voor Bunscho
ten-Spakenburg (2e pred.pl.)
H. Torenbeek te Driebergen.
Benoemd als hulppred. te
Drachten J. A. de Bakker,
cand. en hulppred. te Heeren
veen.
