Haarlemsche Courant
Verbitterde gevechten
in Zuid-Oostelijk Nederland.
Spanje op den tweesprong.
Hevige strijd in grensgebied
van Lotharingen.
De striid in ons land.
Communisten uit de Belgische
regeering.
Giraud leider der oppositie.
Blauwe divisie geïnterneerd
289e Jaarg'. No. 271 x x
Bureaux: Groote Houtstraat 9J
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendaplein 21.
IJmuiden-O. Rembrandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Vrijdag 17 Nov. 1944
Uitg.'. Gral. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct., per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p. post
f 3,73. Losse nummers 6 cent.
Hoofdredacteur: F. C. Derks.
K 129T
Het Duitsche w^ermachtbericht van Don
derdag luidt
Aan het Westelijk front zijn onze troepen
in Zuid-Oostelijk Nederland en in het grens
gebied van Lotharingen in verbitterde afweer-
gevechten gewikkeld met de aanvallende
vijandelijke divisies. Tusschen het Noorder
kanaal bij Weert en de. Belgische grens heb
ben zich uit de aanvallen van sterke Engel-
sche tankformaties zware gevechten ont
wikkeld.
Ten Noord-Oosten en Oosten van Dieden-
hofen is de slag na een korte pauze opnieuw
ontbrand. P^s na zware wisselvallige gevech
ten gelukte" het aan verscheidene aangevoer
de Amerikaansche pantserstrijdkrachten ter
rein te winnen en het bruggenhoofd op den
Oostelijken oever uit te breiden.
In het gebied van Metz duren felle afweer-
gevechten met de concentrisch aanvallende
vijandelijke strijdkrachten voort. Ten Oosten
van Gravelotte werd de vijand weer uit een
penetratieplek verdreven. Duitsche grenadiers
en tanks wisten ondanks sterken vijandelijken
druk het strijdgebied tusschen den bovenloop
van de Nied op Fransch gebied en Dieuze
te behouden. In Moerchingen konden de
Amerikanen na verbitterde gevechten binnen
dringen. Ten Zuiden van Dieuze werden door
onze tegenaanvallen belangrijke heuvels her
overd, waarbij vijandelijke tanks in vrij
grooten getale werden vernietigd. In het ge
bied tusschen het Rijn-Marnekanaal en den
bovenloop van de Meurthe, alsook aan weers
zijden van den bovenloop van de Doubs du
ren de plaatselijke begrensde gevechten op
vijandelijke "penetratiepiekken voort.
Wederom lag het vuur der Duitsche ver
geldingswapens op Londen en Antwerpen.
In midden-Italië is de Britsche aanvalsgolf
voorloopig uitgeput. Noch in de Romagna
noch in <?e bergen tusschen Forli en Modig-
liana is de vijand weer tot den aanval over
gegaan.
Op den Balkan hebben onze marsehgroepen
de gebieden ten Noorden van de linie Elba
zana-Skoplje bereikt. In het gebied ten Oosten
Van Budapest zijn hernieuwde groote aan
vallen der Bolsjewisten na geringe aanvan
kelijke successen mislukt, waarbij 9 vijande
lijke tanks werden vernietigd. Aan het overige
Oostelijke front bleef de gevechtsactiviteit
ook gisteren gering.
Voor de Westkust van Noorwegen deed een
sterke formatie Britsche kruisers en torpedo
jagers een aanval op een Duitsch convooi.
Duitsche lichte beveiligingsstrijdkrachten aan
vaardden den strijd ondanks een meer dan
25-voudige artilleriemeerderheid en konden
in even heldhaftige als opofferende gevech
ten de vijandelijke formatie zoolang in be-
Over den nieuwen Britschen aanval tegen
de Duitsche bruggenhoofden aan de Maas ten
Zuid-Oosten van Helmond wordt gemeld, dat
de Engelschen infanterie-troepen en tanks in
den strijd werpen. De Duitschers hebben hun
strijdkrachten iets teruggetrokken. De Britsche
granaten sloegen derhalve in leege stellingen
in en de Britsche infanterie kwam naderhand
in een hevig Duitsch afweervuur terecht.
Ook in het gebied van Venlo ondernemen
de Britten vrij sterke aanvallen. De Engelschen
beschikken hier over 6 divisies, waaronder 4
tankdivisies. Het slechte weer is oorzaak, dat
zij hun luchtmacht niet kunnen gebruiken.
De aanvankelijke successen der Britten zijn
slechts gering, terwijl de verliezen, bijzonder
aan tanks, zeer zwaar zijn.
Over den strijd in ons land wordt in Duit
sche militaire kringen gezegd, dat de Geal
lieerden een doorbraak trachten te forceeren
naar het Ruhrgebied, nadat de Duitsche uit-
wijkbeweging tot achter den Maasmond het
gevaar van een Duitschen flankaanval van
het Westen uit op den corridor tot Nijmegen
heeft doen verdwijnen. Daar een dergelijke
actie te verwachten was, moet het resultaat
daarom thans reeds meer dan dubieus geacht
Worden.
De gro.ote brug over den Moerdijk, die
reeds eenigen tijd geladen dcor de Duitsche
troepen onbruikbaar was gemaakt, is thans
door een „Spregkommando" der Oorlogs
marine zoo grondig vernield. dat herstel
binnen geruimen tijd onmogelijk is.
In de haven van Terneuzen vielen drie
vernietigingsbootën een Geallieerd convoo;
aan en brachten een zwaar geladen munitie
schip en twee andere schepen tot zinken. Een
vierde vernietigingsboot richtte zijn lading
midden tusschen een groep schepen en be
schadigde verschillende vaartuigen. Alle Duit
sche vernietigingsbooten keerden op haar
basis terug.
Weer een hospitaalschip
opgebracht.
In de Middellandsche Zee hebben de Brit
ten opnieuw het volkenrecht geschonden. Het
Duitsche hospitaalschip Gradiska is met tal
rijke gewonden aan boord, door een Britsche
torpedojager opgebracht en wordt sedert 28
October vastgehouden.
dwang houden tot dat belangrijke deelen van
het Duitsche convooi de haven van bestem
ming hadden bereikt.
Anglo-Amerikaansche terreurvliegers wier
pen overdag bommen op Westelijk- en Zui
delijk Rijksgebied. Des nachts werden de
Rijkshoofdstad en plaatsen in West-Duitsch-
land door Britsche stoorvliegtuigen aange
vallen.
Naar Reuter uit Brussel meldt, zijn in ver
band met den eisch der communisten om de
geheele verzetbeweging in het. leger op te
nemen, thans de drie communistische minis
ters der reegering Pierlot afgetreden.
Aftan Tidningen meldt, dat het in geheel
België onrustig is. Het is tot heftige protest-
betoogingen gekomen naar aanleiding van het
feit, dat voor het einde der week de wapens
moeten worden ingeleverd. Met auto's der
partisanen werden er Woensdagmiddag te
Brussel uitnoodigingen rondgebracht voor een
groote protestbijeenkomst der verzetbeweging.
Naar Reuter meldt had de Brusselsche politie
en gendarmerie Donderdagmiddag veel man
schappen geconcentreerd toen honderden
leden der verzetbeweging in burger en uni
form bij het parlementsgebouw een demon
stratie op touw trachten te zetten tegen het
besluit der regeering om hun organisatie
voor Zaterdag te ontbinden.
Welingelichte kringen zijn van meening,
dat de nieuwe ministers gekozen zullen wor
den uit de partijen van de rechtervleugel.
Politieke waarnemers achten het aftreden der
communistische ministers de ernstigste ont
wikkeling, waarvoor de regeering Pierlot zich
tot dusver heeft geplaatst gezien.
Generaal Giraud, die na een kort bezoek
aan Parijs in Zwitserland is aangekomen,
heeft de leiding op zich genomen van de
Fransche conservatieve oppositie. Hij zeide,
er van overtuigd te zijn, dat De Gaulle er
niet in zal slagen de toenemende communis-
tischen invloed den baas te worden.
Zegeningen der bevrijding.
Het Engelsche blad Sphere schrijft, dat mén
de hoop, dat er met Kerstmis vrede zou zijn,
gerust kan laten varen. In Engeland is men
over het verloop van den oorlog zeer teleur
gesteld. Wat de bevrijde volken betreft, zoo
schrijft de Sphere, kan men zeggen, dat zij
nu hun zwaarsten oorlogswinter moeten mee
maken. Zij zullen hongeren koude moeten
verdragen.
De verliezen op Walcheren.
De eerste Lord der Britsche Admiraliteit,
Alexander, deelde mede, dat de Geallieerde
verliezen, zoowel op de Schelden alsook bij
hun landingspogingen op Walcheren, buiten-
Spijsolie op Bon 295. -
De secr.-gen. van het dep. van Landbouw en
Visscherij deelt mede. dat in de distributie-
kringen 's-Grvenhage (317, 670, 671, 672, 314)
Rijswijk (385), Voorburg (409), Wassenaar (414)
Delft (303). Gouda (312), Vlaardingen (407)
Maassluis (315), Leiden (340), Hillegom (331),
Katwijk (333), Noordwijk (364), Oegstgeest (367),
Amsterdam (174), Bussum (181), Hilversum
(194), Laren 197), Weesp (209), 's-Gravenland
(186), Haarlem (187), Heemstede (190), Zaandam
(214) en Wormerveer (213) met ingang van Vrij
dag 17 November bon 295 van de tweede nood-
kaart geldig verklaard is voor het koopen van
450 gram of een halven liter spijsolie. Deze olie
kan bij bepaalde daartoe aangewezen winke^
liers worden betrokken. Desverlangd zullen de
distributiediensten een opgave verstrekken van
de adressen. Men dient voor het afhalen van
deze olie goed gereinigde flesschen of ander
verpakkingsmateriaal mede te brengen, daar
deze in den winkel gevuld zullen worden. De
aandacht van het publiek wordt er op geves
tigd, dat behalve voor kleine kinderen, vóór
het einde van het jaar geen andehe bonnen
voor boter, margarine, vet of olie kunnen
worden aangewezen, zoodat men hiermede
met de verdeeling van zijn rantsoen over deze
periode rekening dient te houden.
Dr. H. Colijn overleden.
Naar wij vernemen is onlangs dr. H. Colijn
aan de gevolgen van een ernstige ziekte
overleden.
Dr, Colijn werd 22 Juni 1869'te Haarlem
mermeer geboren. In 1892 ward hij 2e luite
nant der Infanterie bij het Ned. Indische
leger. Hij nam deel aan de expeditie naar
Lombok en verwierf de Militaire Willems
orde 4e klasse. Vervolgens was hij bestuurder
in Atjeh (eeresabel, Militaire Willemsorde 3e
klasse) en adjudant van Van Heutz; verliet
in 1909 als majoor den militairen dienst, werd
in 1909 lid van de Tweede Kamer en in 1911
minister van Oorlog en in 1912 tevens minis
ter van Marine tot 1913, toen het kabinet
Heemskerk aftrad. In 1914 werd hij directeur
der Bataafsche Petroleum Maatschappij en
lid van de Eerste Kamer, in 1923 minister
van Financiën, in 1925 kabinets-formateur en
daarna nog vier maal kabinetsformateur
(1933, 1935, 1937 en 1939) en minister-president
Tevens was dr. Colijn een tijdlang voor
zitter der Anti-Revolutionaire partij en hoofd
redacteur van De Standaard als opvolger van
dr. A. Kuyper. Vaak heeft hij Nederland op
internationale conferenties vertegenwoordigd.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk: Beroepen te Baflo J. L.
Springer te Kortezwaag. Benoem^ tot hulp-
pred. te Leiden J. Kjgendael, zendeling-
leeraar te Oegstgeest; te Steen wijk ds. Ph.
Bergkotte, pred. te Oosterbeek.
Benoemd tot hulppred. te Amsterdam (wijk
19) O. Ewoldt, pand. aldaar; te Rotterdam
(wijk I) P. v. d. Vloed, diaconessenhuispred.
aldaar.
Chr. Geref. Kerk: Bedankt voor Haarlem-C.
C. Smits te Dordrecht.
EEN AANSTAANDE VACATURE.
Uit Washington wordt gemeld, dat voor hét
geval de ziekgeworden Cordell Huil zal af-
«gewoon hoog zijn geweest. Van de ingezette.treden James Byrnes, thans chef van de Oor-
patrouillevaartuigen bedroegen de verliezen logs-mobilisatie, de Amerikaansche minister
bijvoorbeeld 38 van Buitenlandsche Zaken wordt.
s
Volgens een bericht van Exchange uit Ma
drid verluidt, dat generaal Infantes, de chef
van de Spaansche blauwe divisie, die tegen
de Sovjet-Unie heeft gestïeden en de broeder
van den generaal, kolonei Infantes, door
Franco in de gevangenis zijn geworpen en
dat de soldaten van de blauwe divisie in
concentratiekampen zijn geïntertieerd. Het
bericht van Exchange voegt hieraan toe, dat
dit een kemnerkend licht werpt op de ont
wikkeling in Spanje. De actie is klaarblijke
lijk" een tegemoetkoming aan de republikei
nen.
Ofschoon men hier van een onbetwistbaar
succes van- rood-Spanje kan spreken (dat
duizenden en duizenden welbewapende aan
hangers in Frankrijk telt en onlangs op een
vergadering in Parijs in tegenwoordigheid
van een representant van De Gaulle aan de
regeering Franco den hernieuwden oorlog
verklaarde) blijkt het, dat ook tusschen Ma
drid en Londen verkoeling is ontstaan.
De diplomatieke medewerker van Exchange
meldt namelijk, dat de Britsche ambassadeur
te Madrid, lord Templewood, binnenkort naar
Madrid zal terugkeeren. In dit ver-band wordt
bevestigd, dat „bij de Britsche regeering een
opmerkelijke afkoeling ten aanzien van het
tot dusver vriendschappelijke verkeer met het
kabinet van generaal Franco geconstateerd
kan worden". Scherpe reacties in de Britsche
pers hebben, zoo wordt verder gezegd, onge
twijfeld niet nagelaten indruk te maken op
het Engelsche ka,binet, want opnieuw is tot
pitdrukking gekomen, dat bij het breede
publiek van Engeland geen sympathieën be
staan voor het regime van Franco. De mede
werker van Exchange verneemt verder, dat
van den kant van Eden instructie is gezon
den aan lord Teplewood om opnieuw met
generaal Franco het probleem van Tanger
ter sprake te brengen. De Britsche regee
ring heeft nooit de eenzijdige regeling, die
Spanje ten aanzien van Tanger heeft inge
voerd, als definitief erkend.
Richard Law, de Britsche minister zonder
portefeuille bij het ministerie vaff Buiten
landsche Zaken, heeft gisteren in iSt La
gerhuis in antwoord op een vraag betreffen
de generaal Franco en de vredesconferentie
de volgende verklaring afgelegd:
„De Britsche regeering is van meening,
dat er geen reden voor is, dat welk land ook,
dat geen positieve bijdrage heeft geleverd
tot de oorlogsinspanningen der vereenigde
naties, bij de vredesconferentie) "of bij welke
andere beraadslagingen ook over het vre
desverdrag zou zijn vertegenwoordigd".
Toen de onafhankelijke Thomas Driberg
vroeg: „Mag ik uit- dit zeer bevredigende
antwoord afleiden, dat de Britsche regeering
zich niet om den tuin zal laten leiden door
een vertraagde uitspraak van generaal Fran
co vóór de democratie?" antwoordde Law:
„Ik geloof, dat de Britsche regeering waak
zamer is dan iemand, wie het ook zij, aan
neemt".
De Daily Telegraph noemt die antwoord
een „beleefde afwijzing".
De News Chronicle geeft uiting aan de
grootste voldoening over het antwoord van
Law. Door dit anwtoord is ondubbelzinnig
vastgesteld, aldus het blad, dat Engeland
geen belangstelling heeft voor een streven
van de Spaansche en andere regeeringen om,
zij het ook met vertraging, op den geallieer
den wagen te klimmen.
De Daily Herald merkt op: „Langzaam ko
men de conservatieven in de Engelsche re
geering nader tot een beslissing ten aanzien
van Franco. De arbeidersbeweging heeft
nooit verheeld, dat zij Franco veroordeelt".
Dat Franco er aanspraak op maakt, bij het
sluiten van den vrede mee te spreken, noemt
het blad „onbeschaamd".
Nog wordt gemeld, dat Fransche gendar
mes den staat Andorra in de Pyreneeën bezet
hebben en dat de Spaansche consulaten in
Zuid-Frankrijk ontruimd en gesloten zijn.
Het conflict in de Cer.
Kerken.
Behandeling van een zaak
in kort geding.
In kort geding is Vrijdag
morgen voor den president
van de Haarlemsche recht
bank behandeld een zaak, wel
ke verband houdt met het
conflict o in de Gereformeerde
kerken. In Krommenie ^is een
geschil ontstaan. Zij, die zich
van de bestaande kerk hebben
afgescheiden, maken gebruik
van het kerkgebouw. Hier
tegen hebben de leden van
het oude verband bezwaar en
zij eischen, dat zij de beschik
king over de kerk hebben.
Voor de eischende partij
trad mr, A. Bruch op als pro-
"qureur en mr G. H. A. Gros
heide uit Amsterdam als ad
vocaat en voor hen, die «ge
bruik maken van de kerk mr.
Sake van der Wall als procu
reur en mr. R.Kalbfleisch uit
Gorkum als advocaat. De uit
spraak van den president volgt
later.
CONCERT CORRY BIJSTER
EN TINY KAISER
De sopraan Corry Bijster en
de pianiste Tiny Kaiser zuilen,
een liederen- en pianomatinee
geven in het gebouw van den
Nederlandschen Protestanten-
Bond, Postlaan 16 te Heemste
de op Dinsdag 21 November.
Het programma vermeldt
voor zang met pianobegelei
ding werken van Fr. Schubert,
Joh. Brahms, Rich Strauss, A.
Voormolen, G. H. G. von
Brucken Fock en R Mengel
berg. Tiny Kaiser zal als pia-
nosoii ten gehoore brengen
„Papillons" van R. Schumann,
Prelude in Des-dur en Polo
naise in fis-moll van Fr. Cho
pin
ALLE-DAG-KERK HAARLEM
Voorloopig alleen Dinsdags
middag^ van 3.30-4 u. in het
koor of de consistorie der Gr.
Kerk. 21 Nov. a.s. Dr. H. v. d.
Loos. Medew. van mej. Lies-
beth Siegers (viool). Van 3-3.39
zangdienst. Toegang vrij,
MEVROUW A. BINNERTS—
VAN CALCAR OVERLEDEN.
In den ouderdom van 76 jaar
is te Haarlem overleden mevr.
A. BinnertsVan Calcar, we
duwe van ds. A. Binnerts Szn.
die- van 1907 tot 1930 predi
kant bij de Doopsgezinde Ge
meente is geweest. Mevrouw
Binnerts heeft in den loop der
jaren belangstelling gehad
voor de werkzaamheden van
Doopsgezinde vereenigingen.
Ook was zi^ vele jaren regen
tes van het Zuiderhofje aan
de Zuiderstraat en van het
Doopsgezinde weeshuis. De
begrafenis is bepaald op Za
terdag 18 November op de
Begraafplaats te Westerveld.
THEO UDEN MASMAN IN
HET REMBRANDTTHEATER
Van Zondagmiddag af zal
het dans-orkest van Thee
Uden Masman in het Rem
brandt theater een aantal
concerten geven.
AGENDA.
Gem. Concertgebouw: Za
terdag 18 Nov. 2 uur: Doops
gezind Zangkoor „Die Jahres-
zeiten", generale repetitie.
Zondag 19 Nov. 2 uur: Doops
gezind Zangkoor „Die Jahres--
zeiten".
Rembrandt Theater, iederen
werkdag 2 uur: Frans Mikke-
nie's variété (van Zondag af,
130 en 3.30 uur, werkdagen
2 uur: Theo Uden Masman en
zijn dmisorkest).
Geb. Ned. Prot. Bond, Post
laan," Heemstede: Dinsdag 21
Nov., 2 uur, Liederen en
piano-matinée te geven door
Corry Bijster en Tiny Kaiser.
GEVONDEN VOORWERPEN
Das, J. Veen, Zaaneniaan 159;
Geld, Blok, de Haasstraat 14;
Gewicht, B. Hubers, Spaarn-
hovenstraat 34; Handschoenen,
Hermes, Zomervaart 38; Hand
schoen, v. Hesteren, Nieuwe
•Kruisstraat 13rood; Koffertje,
Noordhoff, Emmalaan 1; Klop
per, Kranendonk, Twijnders-
laan 19zw.; Muts, Hendriks,
Oyionweg 31; Portefeuille m.i.,
v. Osch, Preangerstraat 35;
Regenpijp, Kuipers, Meester
Cornelisstraat 36; Rozenkrans,
Vos, Bakkerstraat 1; Tasch,
Klassen, Eikenstraat 48; 2 tas-
schen, Broers, Pijnboomstraat
36; Veiligheidsspeld, Brand,
Schoterboschplein 3; Want,
Burgers, Lange Veerstraat 6;
Want, v. d. Putte, Lange Raam
straat 24, I
