Haarlemsc'ne Courant Hevige strijd woedt bij Aken WAARSCHUWING 289e Jaarg. no. 273 Bureaux: Groote Houtstraat 93 Postgiro 134958. Bijkantoren: Soendaplein 21. IJmuiden-O. Rembrandtlaan 56 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Nieuwsblad voor Noord-Holland Maandag 20 Nov. 1944 (Jitg.: Graf. Bedrijven Damiate, Haarlem. Abonnementen: per week 26 ct., per mnd. 1.15, per kwartaal 3,42. fr. p. post 3,73. Losse nummers 6 cent. Hoofdredacteur: F. C. Derks. K 129"» Het opperbevel van de Duitsche weermacht maakte Zaterdag bekend: „De slag bij Aken is gisteren in den loop van den dag over een frontbreedte van ruim 70 km tot de grootste sterkte ontbrand. Bij mistig en regenachtig weer wordt aan beide zijden met krachtig gebruik van tanks en ar tillerie met de uiterste verbittering gestre den. In voorbeeldige standvastigheid sloegen onze troepen de met het zwaartepunt benoor den Aken ondernomen en tot 42 maal toe her haalde vijandelijke aanvallen uiteen. Bij wis selvallige gevechten om eenTge bijzonder vu rig omstreden plaatsen leed de vijand zware verliezen. De twee eerste dagen van den af- weerslag werden 122 Amerikaansche tanks stukgeschoten. In het gebied ten Oosten van Diedenhofen waren onze troepen ook gisteren in zware ge vechten gewikkeld, in welker verloop de vij and verder naar het Oosten kon opdringen. Aan de stadsranden van Metz werden vijan delijke aanvalstroepen tot staan gebracht. In het strijdgebied van Mörchingen hebben de door zware verliezen geteisterde Amerikaan sche divisies haar groote aanvallen niet voort gezet. In het Noorden van de Westelijke Vo gezen alsook aan de Bourgondische Poort duurt in afzonderlijke sectoren de felle strijd met opdringende Amerikaansche en Fransche formaties voort. Londen en het gebied van Antwerpen wer den wederom met onze langeafstandswapens beschoten. Uit Midden-Italië komen berichten over succesvolle eigen ondernemingen. Van den Balkan wordt gemeld, dat onze mars'-hbewegingen volgens de plannen ver- loopen. In den afweerslag tusschen Boedapest en het gebied van Miskolc probeerden de bolsje wieken in steeds nieuwe stormloopen tever geefs de doorbraak te forceeren. Aan Duitsche en Hongaarsche formaties gelukte het, in krachtige tegenaanvallen de hechtheid van het front te bewaren. De vijand leed op nieuw zware verliezen aSn menschen en tanks. Aan de geheele^rest van het Oostelijke front verliep de dag zonder gevechten van be- teekenis. De strijd aan het Westelijk front. De derde dag van den grooten slag bij Aken en de voortzetting van den aanval bij Lotharingen, die thans elf dagen duurt, heeft den Duitschen wapenen, afgezien van geringe plaatselijke terreinverliezen, een volledig af- weersucces gebracht. Noch in Lotharingen, noch in Aken zijn de Anglo-Amerikanen er in geslaagd door de Duitsche linies heën te stooten. Zij moesten opnieuw zeer zware ver liezen aan menschen en materiaal lijden. Vooral het negende en eerste Amerikaansche leger, die op een betrekkelijk smal front tal rijke divisies hebben opgehoopt. Bij Geilen- kirchen en het gebied ten Zuiden daarvan verloor het negende Amerikaansche legér gis teren 45 gevechtswagens. In het met mijnen bezaaide gebied en voor de bunkerstellingen der Duitschers liggen zij onder een voortdu- renden hagel van vuur, zoodat menig Ameri- kaansch bataljon reeds buiten gevecht ge steld is, alvorens het rechtstreeks kan in grijpen. In Lotharingen. Het plan der Amerikanen in Lotharingen van Mörchingen uit in de richting van Saar- burg door te stooten mislukten onder het ge bruik van sterke tank- en gemotoriseerde formaties. Zeer krachtige aanvallen van nu meriek sterkere tank- en inlanterieformaties tegen het Zuidelijk front van de vesting Metz werden in den tegenaanval opgevangen. De druk tegen de Noordelijke flank van de ves ting hield ook bondag aan. zonder dat d- Amerikanerf diepe penetraties konden be werkstelligen. In de Vogezen In het voorterrein der Centrale Vogezen mislukten talrijke aanvallen tegen de Duit sche stellingen. Daarentegen ontstond aan de Zwitsersche grens ten Westen van Delle tij delijk een critieke toestand, doordat de Fran sche troepen onder Amerikaansch commando met sterke strijdkrachten tot in den rug der Duitsche linies waren doorgedrongen. Nog in den middag kon het gevaar echter worden opgeheven door het in den strijd werpen van plaatselijke reserves. De doorgedrongen strijdkrachten werden afgesneden en terugge worpen en de oude toestand werd hersteld. Voorts wordt nog gemeld: Ondanks de he vigheid der Geallieerde aanvallen bij Roer mond. dragen de gevechten niet het kenmerk van operaties van grooten omvang. Men neemt aan, dat de Geallieerden daar beperkte doelen nastreven. In verband hiermede wijzen Duitsche militaire kringen er op. dat de Ge allieerden een buitengewoon groote hoeveel heid materiaal in den strijd hebben moeten brengen om in ,het bezit van eenige havens, in de eerste plaats van Antwerpen, te ko- men. Het gevolg is echter, dat een groot deel van het materiaal verbruikt is en dat de ha vens nog onbruikbaar zijn. Van Duitsche militaire zijde wordt nog ge meld. dat de krijgsoperaties der Anglo-Ameri kanen tegen het Duitsche Westelijke front het karakter dragen van een groot offensief. Van de Noordzeekust tot de Zwitsersche grens over een lengte van 700 kilometer wordt aan drié zwaartepunten: bij Metz bij Aken en bij Venlo gestreden en verwacht kan worden, dat de operaties nog zullen toenemen. Reeds thans schijnt vast te staan, dat de Duitsche strijdkrachten voldoende zijn. Ons luchtwapen viel vijandelijke ravitail- leeringscolonnes aan, vernietigde een trans porttrein en schoot 14 andere treinen in brand. Anglo-Amerikaansche terreurvliegers vielen Weenen, Salzburg alsmede plaatsen in Opper- Silezië aan. Bovendien werden hier en daar bommen geworpen op West- en Zuid-West- Duitschland. 27 vijandelijke vliegtuigen wer den vernietigd. De crisis in België Aan de Deutsche Zeitung ontleenen wij, dat het geallieerde oppercommando in de Belgi sche crisis heeft ingegrepen.-Generaal Erskine, die als leider der Britsche troepen in Brussel vertoeft, heeft Donderdag voor den Belgischen zender verklaard, dat het bevel der Belgi sche. regeering aan de verzetbeweging om de wapens in te leveren niet alleen de instem ming heeft van het geallieerde oppercomman do, doch dat generaal Eisenhower en de ge allieerden de Belgische regeering in haar streven, rust en orde te verzekeren, zullert steunen. Over eenige reactie hierop van de zijde der verzetbeweging is tot dusver niets bekend geworden. Het West-Europeesche blok Moskou-waarschuwt De „Istwestija" houdt zich thans ook bezig met het Engelsche plan inzake de vorming van een'Europeesch Westelijk blok en schrijft, dat de inzichtens nopens dit plan uiteen kun nen loopen. Het is volkomen begrijpelijk, als er waar schuwende stemmen worden vernomen, die er aan herinneren, dat Frankrijk niet slechts naar het Westen, doch ook naar het Oosten moet kijken en dat een nauwe samenwerking tusschen Frankrijk en Sovjet Rusland ook na den oorlog geboden blijft. Niet ten on- rechten wordt derhalve een Westeuropeesche groepeering als een blok tegen de Sovjet-Unie gericht of als een mislukte herhaling van den toestand voor den oorlog gekenschetst, t De Kapïtein-corpscommandant van politie te Velsen waarschuwt de bevolking namens den Officier®Van Justitie te Alkmaar, zich niet meer naar het Noorden der provincie te begeven om aardappelen en andere voe dingsmiddelen te halen. De toegangswegen zijn door politie en C. C. D. afgezet en er wordt strenge controle uitgeoefend. Verklaringen van Roosevelt. President Roosevelt heeft verklaard te ho pen, dat het Congres dezen winter zal be raadslagen over een wetsvoorstel tot invoe ring van den dienstplicht voor na den oorlog. Elke jongeman van 18 tot 23 jaar zal op zijn minst 1 jaar moeten dienen. In Argentinië is de militaire dienstplicht reeds ingevoerd. Elke man tusschen 20 en 50 jaar is daaraan onder worpen. President Roosevelt heeft voorts verklaard, dat de neutrale staten geen zetel zullen krij gen aan de tafel der vredesconferentie. Geen kolen naar Frankrijk De onderhandelingen, die gevoerd zijn door een Gaullistischen afgevaardigde inzake de levering van steenkool door Groot-Brittannië, die bijzonder dringend voor het civiel gebruik in Frankrijk noodig is, zijn, naar uit Parijs via Bern aan de D.Z. gemeld wordt, op niets uitgeloopen, daar Engeland het beschikbaar stellen van de noodige scheepsruimte heeft afgewezen en bovendien op. eigen moeilijk heden inzake de kolenvoorziening moest wijzen. AMBTENAREN ONTSLAGEN* IN ITALIë Radio Moskou meldt uit Rome:- Volgens een officieele mededeeling heeft, de ministerraad 70 ambtenaren van het departement van Bui- tenlandsche Zaken, die beschuldigd worden van medewerking met de fascistische regee ring, ontslagen. Zij vormen 16 pCt. van het diplomatieke en consulaire personeel. Ned. Hervormde Gemeente te Santpoort. Herdenkingsdienst ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan. Het honderd-jarig bestaan van de Ned. Hervormde Gemeente van Santpoort is Zon dagmorgen herdacht in een dienst, welke geleid werd door dr. M. van der Voet, predi kant van Haarlem-Noord. Aan deze gods dienstoefening werkte het kerkkoor mee onder leiding van den heer Steenpoorte Het zong o.a. na het lezen van Psalm 46 en het eerste deel van Openbaring 21, Gezang 149, verzen 1, 2 en 3 „Groote God, wij loven U" en na de predicatie Gezang 225, verzen 1, 2 en 4. Ds. Van der Voet had als tekstwoord ge kozen „Psalm 90 vers 1: „Heer, Gij zijt .ons geweest een toevlucht van geslacht tot ge slacht". In zijn inleiding tot de predicatie zeide de voorganger, dat Gcrd den tijd oor deelt uit de eeuwigheid en dat het bij de menschen andersom is, omdat zij de uren, dagen en jaren tellen. Voor hen is de eeuwig heid onmetelijk en bij God is de tijd slechts een ondeelbaar oogenblik er van. De men schen leven onder de koepel en onder het gericht der eeuwigheid, waaronder uit zij niet kunnen vluchten. Dan weten zij alleen iets over dén tijd. in verband met den leef tijd. Nu de NedT Hervormde Gemeente van Santpoort honderd jaar bestaat, kan men spreken van een deel van de eeuwigheid. Is er eigenlijk reden, om den da'g te herdenken? Er zijn periodes in de vaderlandsche ge schiedenis, welke snel voorbij zijn gegaan en welke zoo veel pijn hebben gebracht. De tegenwoordige tijd is weer zoo anders als vroegere en is ontzettend beklemmend. Van dag tot dag worden de menschen door vele dingen omsingeld en nu wordt de gemeente in dezen tijd opgeroepen om te ^gedenken. Spr. vervolgde, dat de periode van hon d,erd jaar geleden zoo rustig was; de men schen waren de tegenvoeters van die uit het tegenwoordige geslacht. Het was de tijd van de Camera Obscura, de tijd van lange pijpen en veel tabak. In godsdienstig opzicht was het leven gemoedelijk benevens rustig en de verdraagzaamheid wilde men handhaven. De gezapige rust van den braven burgerman was het hoogste .goed. Alles ging gepaard met vroomheid, waarbij 'Irren zich echter niet met felheid naar buiten keerde, omdat dat niet aan de orde was Daarna volgde de tijd van het modernisme Het jehgdige modernisme van de vorige eeuw, Süat eerlijk was, waar tegenover de orthoxie een struisvogelpolitiek voerde, sloeg om in een sterk critischen geest. Het was echter voor dien tijd n&odzakelijk. In de periode van den vorigen oorlog begon voor de kerk het leven rondom den mensch te groeien. De belangstelling van den predi kant voor het maatschappelijk leven, 'die tevoren weinig was, nam toe. Het vraagstuk van oorlog en vrede, te beoordeelen uit het hart der kerk, had aller aandacht. En wat de tegenwoordige tijd betreft, kan o.a. her innerd worden aan hetgeen de leiding der kerk gedaan heeft. Het is te hopen, dat de belangstelling in vele vraagstukken van dit oogenblik verdiept en bestendigd mag worden. Thans staan we voor het heden en de gedachten gaan even terug naar 25 jaar ge leden, toen in een gedenkschrift vermeld werd, dat het wereldgebeuren zich niet met Santpo'ort bemoeide. Nu is het anders, daar het gebeuren geen gehucht of dorp voorbij gaat en Santpoort heeft het ook aan den lijve-ondervonden, b.v. door de evacuatie. Het beste is te trachten te leven bij het heden en eiken dag van God te aanvaarden. Werpen we daarentegen een blik in de toe komst, dan vragen we ons af, wat er van het volk terecht zal komen en of de gemeente zich staande zal houden. Zulke vragen be klemmen ons, nu 'de oorlog zooveel leed ver spreidt en de gemeente bijeen is, om te ge denken. Toch doen we het laatste met over gave en denken aan het tekstwoord „Gij zijt ons geweest een toevlucht van geslacht tot geslacht." Over dezen tekst weidde spr. nader uit en besloot met te zeggén, dat er dezen morgen inderdaad reden is tot dankbaarheid. God is steeds op bijzondere wijze in dit kerk gebouw tegenwoordig geweest, waaraan de leden tijdens den doop, belijdenis en heilig avondmaal herinneringen hebben. God heeft groote oogenblikken gegeven Dan geven de vensters van het gebouw uitzicht naar Jeru zalem, en naar Jezus Christus, die. ons be waakt als we Hem trouw blijven. Indien dat zoo is, dan zullen de poorten der hel deze gemeente niet overweldigen. Dankbaar ge denken we dus Gods daden en met vol ver trouwen gaan we de toekomst tegemoet, want de toekomst is des Heeren. Gebrandschilderde ramen De heer D. C. van de Wiel. secretaris- penningmeester van het herdenkingsfonds 1944 deed mededeelingen over het aanbren gen van gebrandschilderde ramen. De com missie, bestaande uit ds. R. H. Oldeman. J. H. Visser, A. P F. Bijtelaar, L Gorter en D. C. van der Wiel. heeft, dank zij den steun van velen, gelden verzameld voor vier ra men. welke na den oorlog in de Zuidelijken gevel aangebracht zullen worden. De ont werpen ziin gemaakt c*£ior den heer Schrier. uit Haarlem, naar ideeën en teksten van ds. Oldeman. Ze geven een symbolische voor stelling van dezen tijd. Het eerste raam be at beelden van de vier apocalvptische paar den (naar Aanleiding van Openbaring'6. ver zen 2, 4. 5 en 8) en stelt de .vernietiging, van den oorlog voor: het onderschrift luidt: ..En hun werd macht gegeven." Het tweede i= een verzinnebeelding van den an»d van he* menschdom, met als onderschrift Mattheu' 8 vers 25. „Heer, behoede ons. wij vergaan." Het *Wde behandelt het b°houd van he* geloof en het vierde is een vredesraam. een tegenhanger dus van het eerste. Dit geeft *e zien de heilige s*a3 rn»t een vfucht duiven het onderschrift word* .Tessia 2 vers 4b: ..Zn zullen hun zwaarden s'aan tot spaden ep hun soiesen tot sikkelen: het eene volk za' tegen het andere volk peen zwaard onhnffen er zij "zullen geen oorlog meer 1 paren Ook deed de heer Van de Wi-gl mededee- b'ngen over de plannen om in den Noorde lijken gevel eveneens vier gebran "«"hilderdr ramen aan te brengen, met air r>"-Wwerr>e- ..Defc roep van Christus: kom* hQT-waarts" Gij zijt het licht der wereld". "^alig ziin de barmhartigen" en „Ik ben met uüedw al de dagen tot de voleinding der wereld" Spr. wekte allen op deze Dlannen te rt""ae" Etó president-kerkvoogd. notaris w A Dolleman, aanvaardde namens de kerkvoog dij het geschenk, waarna dr. Van der Voe' een slotwoord sprak. Met het bidden van het Onze Vader en het zingen van Gezang 293, 1, 2 en 3, werd de dienst gesloten. Er kan poeder in plaats van melk geleverd worden. v Aangezien de mogelijkheid niet uitgesloten is, dat in het i bijzonder in de groote steden in het westen des lands niet 1 steeds voldoende vloeibare taptemelk aanwezig zal zijn, om de aangewezen hoeveelhe den op de bonnen af te leve ren, dient het publiek er re kening mede te houden, dat in dergelijke gevallen inplaats van taptemelk, taptemelkpoe- der (z.g. walspoeder) beschik baar zal worden gesteld en wel 100 gram taptemelkpoeder voor iedere 7/8 L. taptemelk. De prijs, waartegen dit melk poeder aan consumenten ge leverd dient te worden, be draagt 9 cent per 100 gram voor gemeenten, ingedeeld in prijsklasse 1 (d.w.z. die plaat sen, waar de taptemelk-prijs 10 cent per liter bedraagt), respectievelijk 8 cent per 100 gram voor gemeenten in prijs klasse 2, (waar een prijs voor taptemelk geldt van 9 cent per liter). Gasverstikking te Alkmaar. Zes personen om het leven gekomen. Donderdagmorgen werden de bewoners van de Nieuw- poortslaan te Alkmaar er op merkzaam op gemaakt, dat van het perceel, bewoond door de familie W. nog steeds alles gesloten was. Men drong de woning binnen en kwam daar tot een wel zeer ontstellende ontdekking. Het bleek, dat de heer W. alsmede zijn echtge- noote cffeod in bed lagen. Ook bij drie meisjes in dén leef tijd van 7, 8 en 15 jaar waren de levensgeesten reeds gewe ken. De beide zoons, resp. 13 en 17 jaar oud, trof men be wusteloos aan. Zij werden naar het Centraal Ziekenhuis vervoerd, waar de 13-jarige jongen Vrijdagmorgen isver leden. De toestand van den anderen zoon is no<» ernstig. De heer W. heeft vermoede lijk getracht lanes "irauduleu- zen weg gas te verkrijgen, waazcoe hij aan de leiding ge prutst heeft Te Almelo werd veertig mille gestolen. Op 15 November, ongeveer 18 uur, hebben tenminste zes gewapende personen een over val gepleegd op het kantoor van ae Nederlar.dsch Bank te Almelo. Het personeel werd gedwongen in_de kluis te gaan en werd daar opgesloten. De telefoondraden werden door gesneden en vervolgens maak ten de overvallers zich mees ter van tien kisten met bank biljetten van 160 en f 25, tezamen ter waarde van (naar schatting) circa veertig mil- lioen gulden. Pianomatinee Theo van der Pas Woensdagmiddag zal Theo van der Pas een piano-matinee geven in de Gemeentelijke Concertzaal te Haarlem. Voor de pauze speelt Theo van der Pas het Italiaansche concert van J. S. Bach en de Sonate Appassionata van L. v. Beethoven. Na de pauze speelt hij een Sonatine'Van Robert de Roos (eerste uitvoering) en drie werkjes van Fr. Liszt, t.w. Waldesrauschen, Gnomenrei- gen en Mephisto-wals. DIACONESSENHUIS. Bij het examen voor Alge- meene Ziekenverpleging, diplo ma A slaagden in het Diacones- senhuis de zusters: F. Bos- graaf. H. Pronk. E. J. Schuyt, C van Strien, S. A. Zwaai, J. M. Zwaan, C. Zwaan. K Goe- degebuur en de heer W. K. Janssen. VFR "GLARING VAN FINSCHEN PREMIER. De nieuwe Finsche premier Paasikivi heeft verklaard, dat Finland moet werken in we- derzijdsch overleg met de Sovjet-Unie en de wapenstil standsvoorwaarden naulceurig na moet komen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 1