TREKKERS
QUAKER of H-O
Dit jaar brengt Sint
ftloemhollèn van
ENGELS OF DUITS
Een bord
dat is kostelijk voedsel.
Jubileum-uitvoering van
Doopsgezind Zangkoor.
I Haydn's Jahreszeiten.
Het gouden jubileum van Doopsgezind
Zangkoor werd Zondagnamiddag in de Ge
meentelijke Concertzaal gevierd met een uit
voering van Haydn's Jahreszeiten, onder
leiding van Jac. Zwaan en met medewerking
van de H. O. V. en als solisten de sopraan
José Candel, de tenor Han Le .Fèvre en de
bas Herman Hulsmann. Gosse Kroese ver
zorgde de klavierpartij bij de recitatieven
Men dient respect te hebben voor den
levenswil en het doorzettingsvermogen i n
de jubileerende vereeniging, om ondanks alle
remmende en fnuikende omstandigheden, deze
belangrijke uitvoering toch te hebben laten
doorgaan. Het publiek liet zich niet onbe
tuigd: er was een., overvolle zaal met belang
stellenden.
Het werk van Haydn, waarvan reeds ^1
van geslachten genoten hebben, heeft nog
niets van zijn frissche bekoorlijkheid ver
loren; de jongste generatie, mits onbedorven,
kan er weer mee dweepen zooals wij ouderen
in onze jeugd en zooals onze ouders en
grootouders er mee gedweept hebben.- Wel
licht komt dat omdat Haydn zoowel in de
guitigste passages als in de meest verheven
en karakteristieke deelen steeds eerlijk en
ongeforceerd de stemmingen van zijn rijke
gemoed weergaf en voortdurend den waar
achtigen adem der bezieling door zijn werk
liet gaan. Men vindt er geen doode formules
in, maar alles heeft er de kracht en de kleur
van het geziene en doorleefde, van de wer
kelijkheid, van het leven zelf. En dergelijke
kunstwerken zijn meestal onvergankelijk
De zware taak van het koor werd met veel
animo vervuld (vooral het jagdkoor verliep
goed) en wanneer de groep der bassen zoo
stevig ware bezet geweest als die der tenoren,
zou het resultaat hier en daar nog aanmer
kelijk beter zijn geweest. Het dameskoor
weerde zich best en zong vooral zuiver op
toon.
José Candel kwam pas goed op dreef in
het Allegro van de groote sopraan-aria „Die
Seele wachet auf" en zij vervulde met succes
haar guitige partij in het liefdesduet en in
het lied van den gefopten edelman.
Han Le Fèvre maakte niet alleen veel in
druk met zijn frissche, licht aansprekende
stem, jnaar vooral door zijn stevig rhythme
en zijn doorvoelde voordracht. Zijn heerlijke
zomer-aria en de geduchte winter-aria waren
hoogtepunten van de uitvoering.
Herman Hülsmann vertolkte zijn dankbare
partij zeer behoorlijk.
Het was te begrijpen en te vergeven dat
de uitvoering van het laatste deel, toen het
naar vijven liep, door gemis aan behoorlijke
verlichting (men behielp zich mpt twee
carbidlampen voor het heele orkest!) min of
meer onzeker werd. Maar men haalde toch
het einde zonder al te groote ongelukken.
Met dat al was dit jubileumconcert een
grfcot succes voor Doopsgezind Zangkoor en
voor zijn dirigent Jac. Zwaan.
De eerevoorzitter ds. J. M. Leendertz sprak
een passend woord en kondigde als volgend
uit te voeren oratorio aan Het Lied van de
Klok. Moge, zooals ds. Leendertz zich uit
drukte, dit werk als vredes-hymne kunnen
gezongen worden. JOS. DE KLERK
VFRKLARING VAN FINSCHEN PREMIER.
De nieuwe Finsche premier Paasikivi heeft
verklaard, dat Finland moet werken in we-
derzijdsch overleg met de Sovjet-Unie en de
wapenstilstandsvoorwaarden nauwkeurig na
moet komen
Onze spoorbruggen
Er komen thans nadere berichten over de
wijze, waarop enkele onzer groote spoorbrug
gen, die bij Nijmegen en over het Hollandsch
Diep bij Moerdijk, door de Duitsche Weer
macht onbruikbaar zijn gemaakt. Het opblazen
van de brug bij Nijmegen geschiedde door spe
ciaal voor deze operaties opgeleide en uitge
ruste manschappen. De kleeding van deze sol
daten is berekend op een zeer langdurig ver
blijft te water, terwijl ook aan de camouflage
zorg is besteed.
De soldaten, die met het vernietigen van
deze brug waren belast, gingen 10 km. van de
brug te water en moesten dus een zeer grooten
afstand te water afleggen. Zij slaagden hier
intusschen in en zagen kans, de springstof
lading aan te brengen, terwijl op de brug
vijandelijke bewaking aanwezig was. Nadat zij
zich in veiligheid hadden gebracht had de
explosie plaats.
De marine-correspondent van Internatio
naal Informations-Büro verneemt omtrent het
opblazen der spoorbrug bij den Moerdijk, dat
ook'deze onderneming, die onder zeer moei
lijke omstandigheden werd uitgevoerd, het
werk is geweest van Duitsche individueele
strijders. In booten voeren zes man, onder
leiding van den eersten luitenant» Prin-zhorn,
op slechts 1,80 meter afstands van de vijande
lijke stellingen in de ochtendschemering naar
de pijlers van de brug, waar zij mijnen aan
brachten. De lading springstof was de grootste
hoeveelheid, die in dezen oorlog ooit is ge
bruikt voor het opblazen van een brug.
Sistfwisfifo
HAARLEM 17 November 1944.
BEVALLEN: 15 Nov., G. M. Jonkèr—Kruining,
z.; C. J. RoestNupport, d.; C. W. Verhagen
Bouwman, z.; G. A. SpruijtThuis, d.; A. E.
Vermeervan Kaan, d.; E, A. MilatzZegers, d.;
16 Nov., A. J. C. LipsKurvérs, z.; M. M. de Jong
Bossen, d.; J. C. Beurskens—Geeïhoedt, z.; J
T. WigchertRijs, z.; B. KleinJelsma, d.; _J. B.
HuiibensKoster, z.; W. Böhmvan Lubeek. d.:
17 Nov., A. de Graafvan Schaik, z.
OVERLEDEN- 14 Nov., E. K. A. van Oosterzee.
66 j.. Slangenkruidlaan; 15 Nov., T. M., 14 d., z
van H. P. Verheugd, kamperlaan; A Binnerts
van Calcar, 76 j., Hooglandspark;-J. L., 3 m.. z
van D. Houweling, Oranjestraat; 16 Nov., C. C.
G. GerritsenKelderman. 80 .i., Potgieterstraat.
GEVONDEN VOORWERPEN
Hoofddoek, T. v. d. Meij, Spaanschevaartstraat
21; étui, Bureau van Politie, Smedestraat; mes,
Bartels, Zijl weg 207; portemonnaie, Broek, De
Clercqstraat 128; tasch, J. Jansen, Spionkopstraat
18; want, Vetter, Slachthuisstraat 34 zw.; want
v. Waart, Sterreboschstraat 12.
IJMUIDEN
Noordzeekanaal
in wording.
Verandering in en rond
het oude dorp.
Welk een drukte bracht het
graven van het Noordzeekanaal
In het oude dorp Velsen te
weeg. Alvorens met het groot-
sche werk werd begonnen vond
men er slechts rust, de stilte
van een grijs verleden, maar
toen eenmaal besloten was
Holland-op-zijn-Smalst voor
het verkrijgen van een goeden
vaarweg van Amsterdam naar
dè zdfe op te offeren, klonk het
lied van den arbeid er steeds
luider. Het gigantische werk
stelde hooge eischen, aan de
onderneming, die zich er mee
had belast en aan al degenen,
die er aan waren verbonden,
op welke wijze dan ook, doch
tevens moest de omgeving zich
aanpassen. Het karakter van
het oude ttorp veranderde zien-
deroogen.
Een vorige maal hebben .we
een en ander-wan de Breesaap
en het besluit van de eigena
ren daarvan om grond voor
het object beschikbaar te stel
len, verteld. Tevens hebben we
herinnerd aan den langen tijd
die noodig was voor er van
doorzettingsvermogen ten op
ziehte van Amsterdams moei
lijkheden wegens het gebrek
aan een goede verbinding met
de zee werkelijk sprake was.
Daarbij hebben we gewezen op
den profetischen blik van prof.
S. Vissering en de stichting
van de Kanaalmaatschappij
Duidelijk was toch wel, dat
het hier een nationaal belang
gold, maar desondanks liet de
ondernemingsgeest in het eigen
land te wenschen over. Het
werk moest hierdoor in den
beginne door buitenlanders ge
schieden, namelijk onder lei
ding van de Engelsche aanne
mers Lee en Freeman. Deze
hadden hun hoofdkantoor in
het vroegere heerenhuis* ^an
de buitenplaats Watervliet ge
vestigd. Het is de moeite waard
thans eerst een en ander van
dit landgoed te vertellen.
Watervliet.
Bekend is, dat Watervliet
zoowel in de achttiende als in
de negentiende eeuw een
prachtige buitenplaats was. De
eigenaars besteedden er veel
geld en moeite aan, waardoor
niet alleen de opzet weelderig,
doch ook het onderhoud alles
zins te loven was. Opmerkelijk
was de wijze, waarop de tuin
aanleg was verzórgd, terwijl
ook- het zware geboomte de
aandacht trok. Het laatst voor
het begin van de groote werk
zaamheden ten behoeve van
het Noordzeekanaal was het 't
eigendom van jhr. Elias. Het
was echter niet meer bewoond
toen de directie dér kanaal-
werken het heerenhuis om
streeks 1865 huurde, om er haar
hoofdkantoor te vestigen. Hét
was tevens de laatste bestem
ming van het eens zoo bemin
de landgoed, want tusschen
1870 en 1880 werd zoowel het
heerenhuis als de groote plaats
gesloopt. Een gedeelte van de
restanten van het goed werd
door den heer Jan van den
Berg te Haarlem gekocht. De
overige bossch^n (en jacht
terreinen werden eigendom
van jhr. J. S. H.-van de Poll
die onder Velsen reeds veel
grond bezat en ook het fraaie
Rozenstein onder zijn bezittin
gen kon tellen en van jhr. rid
der Pauw van Wieldrecht te
Leersum.
Bezien we nu de verdere
ontwikkeling van de werk
zaamheden voor de totstand
koming van het Noordzeeka
naal. Het is te begrijpen, dat
de firma Lee and Freeman niet
alleen Nederlandsche, maar
ook talrijke Engelsche beamb
ten en arbeiders in, haar dienst
had. Het zal ongetwijfeld
moeite hebben gekost allen
onderdak te brengen, doch het
gelukte hen in Velsen en om
streken te herbergep.
Druk komen en gaan.
Het yustige Velsen werd wel
uit zijn dommel opgeschrikt!
In het landelijke dorp werd
het een druk komen en gaan
van allen, die bij de veelzijdige
werkzaamheden waren betrok
ken. We zeiden reeds, dat het
karakter van de plaats er tij
delijk door werd beïnvloed. De
groote bedrijvigheid bracht
met zich. dat ondernemende
lieden winkels begonnen en er
ook hotels kwamen. We kun-
Na ongeluk overleden.
Op 24 Augustus j.l. werd de
zes-en-Veertigjarige J. D., wo
nende te IJmuiden-Oost, te
IJmuiden door een ernstig on
geluk gewond, zoodat hij in het
Antonius Ziekenhuis moest
worden opgenomen. Dezer da
gen is hij 's nachts in dit zie
kenhuis aan de «opgeloopen
kwetsuren overleden.
Voorzichtig met vuur.
Dezer dagen is te IJmuiden
weer eens gebleken, hoe nood
zakelijk het is, dat men zeer
voorzichtig met vuur omgaat.
Bij het bezoeken van geëva
cueerde woningen dientmen
in dit opzicht geen risicote ne
men, aangezien de gevolgen
zeer ernstig kunnen zijn. Het
maken van een vuurtje e.d. in
een ontruimd huis kan name
lijk, aangezien er gewoonlijk
geen mogelijkheid tot tijdige
ontdekking van het gevaar is.
een omvangrijken brand ten
gevolge hebben.
Clandestien fruit
vervoerd.
Bovendien zich aan
wederspannigheiö
schuldig gemaakt.
Door de politie werd gecon
stateerd, dat een inwoner van
Haarlem, P. F. v. B.. zich in
de gemeente Velsen met het
ongeoorloofd vervoeren van
fruit ophield. Toen hij op zijn
overtreding werd attent ge
maakt bleek hij het niet met
de politiemenschen eens te zijn
en wegens zijn gebrek aan
steekhoudende verontschuldi
gingen pleegde hij tenslotte
wederspannigheid. Hiermede
was de Haarlemmer van kwaad
tot erger gekomen, want hij
werd medegenomen naar het
hoofdbureau van politie
IJmyiden-Oosf,
te
waar boven
dien bleek, dat hij geen per
soonsbewijs bij zich bad. De
Tl an oorver pc Tot Pn
rijsopdrijving.
Zooals we gisteren hebben
medegedeeld is door de politie
een inwoner van Haarlem
aangehouden, die zich in de
gemeente Velsen aan prijs
opdrijving bij het verkoopen
van zeep, odeur, e.d. schuldig
maakte. Nader werd vastge
steld', dat hij zijn parfumerieën
van een Haarlémschen winke
lier, P. W., tegen te hoogen
prijs had betrokken. Laatstge
noemde werd daarom-'even-
eens bekeurd.
vele Engelschen leidde er bo
vendien toe, dat er in Wijker -
oog een bijzondere school werd
gesticht, waar door een En
gelsehen onderwijzer les aan
hun kinderen werd gegeven;
in 1876, in welk jaar het .ka
naal officieel werd geopend,
waren er ongeveer vijf en
twintig leerlingen. We kunnen
er nog aan herinneren, dat
men van de bovenkamers van
hotel Appeldoorn uit een ge
deelte der kanaalwerken kon
overzien.
Het is niet oninteressant om
tot besluit van dit artikel nog
eenige bijzonderheden over
Velsen in dien tijd te vermel
den. Eerst enkele cijfers over
de bevolking der gemeente in
Decemttgr 1873. welke we aan
Allan ontleenen. Op genoemd
tijdstip waren er 4203 inwoners
en bovendien 180 personen,"die
er tijdelijk verblijf hielden.
Omstreeks 1876 waren er on
geveer zeshonderd school
gaande kinderen in de ge
meente, die - behalve de En
gelsche school te Wijkeroog -
vier scholen voor gewoon la
ger onderwijs bezochten, na
melijk een in de dorpskom
van Velsen, een te Santpoort,
eeft op en een nabij De Heide.
Het dorp Velsen trok de aan
dacht door zijn Romaansche
Kerk (van de Nederlandsche
Hervormde gemeente), wëlker
stichtig aan Willebrord om
streeks bet jaar 700 wordt toe
geschreven; het Raadhuis, dat
in 1874 aanmerkelijk werd
vernieuwd en verfraaid, aan
gezien het niet langer aan de
behoeften voldeed; het daar
tegenover staand „Weeshuis
van de Diaconie der Gerefor
meerde gemeente", een flink
en goed onderhouden gebouw,
waarin ook toen reeds ouden
van dagen waren opgenomen:
een in de directe nabijheid
hiervan staande Bewaar- en
Geen kinderen in
verladen woningen.
Oplettendheid van de
ouders noodzakelijk.
Twee veertienjarige jongens
uit Beverwijk bevonden zich
dezer dagen in Velsen-Noorc
en begaven zich, ^zonder zich
blijkbaar van het verkeerde
van hun handelingen bewust
te zijn, in een huis, waarvan
de bewoners zijn ge'ëvacueerë
Zij troffen er enkele voor
werpen zonder waarde dan
en naiwen deze mede. Wan-
leer dit werd toegelaten zou-
ien er echter zeer onge-
wenschte toestanden ontstaa-
.1 toen de politie van èen en
ander kennis kreeg onderhiel;
:ij de jongens dan ook ern
stig.
Intusschen toont dit voorval
opnieuw aan, hoe gewenscht
het is, dat de ouders hun kin
iereh goed onder het oog
>rengen. dat zij zich niet
veriaten woningen mogen be-
gevv. Dergelijke handelinger
kunnen, ook voor de ouders,
tot groote onaangenaamheden
leiden.
Visseherij maakt bekend, -dat
winkeliers in de distributie
kringen 's Gravenhage (317. 870,
671, 672, 314) Rijswijk (385) Voor
burg (409), Wassenaar (414), Delft
(303), Gouda (312), VI aardingen
(407), Maassluis (351), Leiden
(340) Hillegom (331) Katwijk (367)
Noordwijk (364), Oegstgeest (387),
Amsterdam (174), Bussum (181),
Hilversum (194), Laren (197),
Weesp (209), 's Graveland (186),
Haarlem (187), Heemstede (190),
Zaandam (244), Wormerveer-(2l3),
die van het publiek de bonnen
295 van de tweede noodkaart heb
ben ontvangen, .deze bonnen vóór
Vrijdag' 1 December a.s. bij de
plaatselijke distributiediensten
dienen in te leveren. Voor elk
veelvoud van 10 rantsoenen
(één bon is gelijk aan 450 gram,
zijnde 2% rantsoen van 180 gram)
ontvangen zij toewijzingen voor
spijsolie met afgeknipte linker
bovenhoek. Deze toewijzingen
dienen zij. ter verantwoording
van de hun door ;.het Bedrijf
schap M.V.O. ter beschikking
gestelde spijsolie zorgvuldig te
bewaren. Voorts dienen de win
keliers er nauwkeurig op te let-
ten, dat zij geen bonnen van
andere distributiekringen in ont
vangst nemen, waar deze bon
niet is aangewezen, aangezien de
distrffcutiediensten deze zullen
weigeren
Geen hout van Duin en
Kruidberg.
Het is te begrijpen, dat er
nog steeds een groote vraag
naar hout is en alles in het
werk wordt gesteld om in het
bezit hiervan te geraken. Zoo
als gebleken is heerscht de
meening, dat er op Duin en
Kruidberg hout kan worden
gehaald, waardoor reeds meer
dan eens misverstanden zijn
ontstaan. Naar wij yan den
rentmeester vernemen dient
het publiek er rekening mede
te houden, dat er op Duin en
Kruidberg geen hout beschik
baar is. Bovendien kan aan de
bekende verbodsbepalingen in
zake het vervoer worden her
innerd
Niet te laat op straat.
Meer dan eens is er de aan
dacht op gevestigd, dat het ver
boden is zich na acht uur
's avonds in de openlucht te
bevinden, wanneer men daar
toe geen toestemming heeft
ontvangen. De burgemeester
van Velsen' heeft thans nadruk
kelijk de aandacht op het uit
gaansverbod gevestigd en in
verband hiermede medege
deeld, dat overtreders van de
bekende bepalingen ten streng
ste zullen worden gestraft
Hervatting onderwijs.
Zooals onlangs werd mede
gedeeld is van gemeentewege
nagegaan in hoeverre het on
derwijs zou kunnen worden
hervat. Het bleek spoedig mo
gelijk te zijn de lessen weer in
de openare lagere school no. 4
aan den Wijk aan Zeeërweg te
doen beginnen.
In het verzoekschrift van de
plaatselijke afdeeling van
Volksonderwijs, waarin op her
opening van de openbare scho
len werd aangedrongen, werd
ook de aandacht op de U.L.O.-
school gevestigd. Het is nu te*,
vens gelukt voor deze inrich
ting een regeling te treffen,
zoodat het onderwijs aan de
school hedenmorgen is hervat.
Met blijdsahap geven wij
kennis van de geboorte van
onze dochter
TINEKE
W. Zwemmer
J. W. Zwemmer-Beuneman
Hennie
16 November 1944.
Tijdelijk adres: Antlhonius
Ziekenhuis.
VEILING LOKAAL
,,'T CENTRUM"
Ged. O. Gracht 78, Haarlem
Alle weken Dinsdag verkoo-
ping onder Deurw. D. G. v.
Wijngaarden. Heeft U nog
Meubels, Textiel, Haarden,
Kachels. Porcelein of Aarde
werk, Goud, Zilver of An
tiek. Slechts één briefkaart
en Uw goederen worden ge
haald. Vraa.gt inlichtingen
aan ons Lokaal.
BEUNDER's Zaadhandel
KI. Houtstr. 41, Haarlem
Ziet de etalage
Komt bijtijds,
het loopt storm
OFFICIEELE MEDEDEELINGEN
TOEWIJZINGEN SPIJSOLIE.
De Secretaris-Generaal van het
Departement van Landbouw en
Personeel gevraagd
NET DAGMEISJE ge-vr.
Servaas, Velserduinweg no.
no, 205, IJVnuJden Oost.
Personeel aangeboden
NET MEISJE b.z.a. voor
de morgenuren. Dekker,
Oosterduinweg 20.
-*<">rsen
WIE RUILT 12 kop en
schotels voor 12 luiers of 6
baby-lakens en 6 sloooiea.
Wesselius, Zeeweg 55 R.,
IJm-uiden Oost.
VERLOREN: 1 H. hand
schoen van Acaciastr., Vel
serduinweg, lepenstr. Tegen
bel. ter. te bez. Bosman,
Acaciastraat 34.
nen aan twee namen herin
neren. wat de winkels betreft
aan .The English Stores" en
wat de hotels aangaat aan
„Appeldoorn". De stichters
van de nieuwe zaken behoef
den geen spijt van hun initia
tief te hebben, want de om
standigheden maakten het hun
mogelijk geregeld goede zaken
te doen. De aanwezigheid van
Werkschool, welke in 1861 werd
gesticht; en wat verder de in
1829 vernieuwde Gemeente
school, welke omstreeks 1876
door honderdzeventig leerlin
gen werd bezocht, maar reeds
te bekrompen bleek te Zijn.
De geschiedenis van het
Noordzeekanaal zullen we een
volgenden keer verder behan
delen.
in 8 mnd. 2.05 p. m. Opl. Practijkdiploma's 4.50 p. m.
Enkel-boekhouden; Ned. Taal en Corresp. ƒ1.55 p. m.
Middenstandsdiploma f 2.85 p. m.
NED. TALEN INSTITUUT - ROTTERDAM
BON Gratis proefles van
Naam
No. 40. Adres:
VRAAG UW WINKELIER
6
