emsciie
Af weerslag bij Aken nadert
zijn hoogteputn
Nieuwsblad voor Noord-Holland
De kerk als wapen
depot.
289e Jaarg. No. 279
Bureaux. Groote Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendaplein 21.
IJmuiden-O. Rembrandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Maandag 27 Nov. 1944
CJitg.. Graf. Bedrijven Damlate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct., per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42," fr. p. post
3,73. Losse nummers 6 cent.
Hoofdredacteur: F. C. Derk3.
K 1297
Het Duitsche weermachtbenoht luidt:
De afweerslag bij Aken nadert zijn hoog
tepunt. Ter aanvulling van hun zware ver
liezen voerden de Amerikanen gisteren in
het gebied tussdhen Geilen.kirdhen en
Eschweiler nieuwe strijdkrachten uit het
achterland aan en probeerden hun uit
gangsstellingen te verbeteren, teneinde de
aanvallen voort te zetten. Onze divisies
vernietigden pantserconcentraties door
geconcentreerd artillerievuur en wierpen
den vijand in tegenaanvallen terug. In het
hooggelegen woud bij Huertgen raakte het
gros van de Amerikaansöhe aanvallen in
zware boschgevechten verstrikt. Eigen ge
vechtsgroepen zetten in het gebied van
Metz hun tegenstand in de oude forten
voort. Ten Noorden en Noordoosten van
het Bischwald in oostelijk Lotharingen
zijn talrijke vijandelijke aanvallen mis
lukt. Tegenaanvallen van onze tanks
drongen ten noorden van Saarburg de
vijandelijke bewegingen van 't noorden uit
in de flank. In de stad Straatsburg en haar
omgeving verdedigen zich gevechtsgroe
pen in vrij oude verdedigingswerken en
vestingen. Om de bergkam van de Mid
den-Vogezen hebben zidh levendige ge
veenten ontwikkeld. Onze troepen in de
Boven-Elzas hebben het grootste deel van
het boschgebied flink van den vijand vrij
gevochten en rukken over een breed front
naar het westen en zuidwesten op. Ten
noorden van Belfort houdt de sterke druk
van den vijand op de grens van de Elzas
aan. Ontlastingsaanvallen op onzen ver
sper rmgsgrendel ten noordoosten van
Delle en pogingen van den afgesneden
vijand om uit te breken mislukten. Aan de
Bourgondische Poort wenden, volgens de
voorioomge berichten, sinds den 16den No
vember 98 vijandelijke tanks vernietigd.
Behalve Londen en Antwerpen werd
overdag en des naolhts vooral weer het ge
bied van groot-Luik in versterkte mate
met onze lange-afstandsvuurwapenen be
schoten.
In de Etruskisohe Apennijnen hebben»
AmenkaansChe formaties onze bergstel-
lingen ten Zuidwesten van Vergato tever
geefs aangevallen. Tusschen Faenza en
Forli hebben onze troepen ook gisteren de
met een geweldig gebruik van materiaal
ondernomen doorbraakpogingen van de
Britsohe divisies, na zware gevechten, die
den geheelen dag aanhielden, uiteenge
slagen
In Zuidelijk Hongarije zijn de bolsjewie
ken met sterke strijdkrachten opnieuw
uit de bruggenhoofden bij Epatin en Ba-
tina tot de doorbraak overgegaan. In», ge
concentreerd afweervuur werden zij reeds
na een korten opmarsch weer tot staan ge
bracht. In Midden-Hongarije werd vlak
ten Zuiden van Budapest verbitterd ge
vochten. In de brandpunten van den af
weerslag bleven in het gebied van Hatvan
en aan weerszijden van Miskolc nieuwe
sterke vijandelijke aanvallen vruchteloos,
afgezien van onbeteekenende terreinwinst.
Ten Noordwesten van Angvar en aan den
Doeklapasweg stortten plaatselijke aan
vallen der bolsjewieken voor onze stel
lingen ineen.
In den tweeden grooten afweerslag in
KperiSr.d behaalden onze dappere forma
ties tegen den stormloop van acht Sovjet-
legers een volledig afweersucces. De door
braak der bolsjewieken, die na een artil-
lerievoonbereiding van bijna 200.000 scho
ten met talrijke tanks werd ondernomen,
wer:l, ten deele in tegenaanvallen, afge
slagen en onbelangrijke penetraties wer
den opgeheven. De strijd op het schier
eiland Sworbe is afgeloopen. De dappere
bezetting, die naar het Zuidelijke deel van
Critiek op W. Europeesch statenblok
Skandinavië wil afzijdig blijven.
Onder het opschrift „Westelijke Entente of
Oostelijk BlóTc" publiceert „Svenska Dag-
bladet" een hoofdartikel, waarin verklaard
wordt, dat men zonder overdrijving kan zeg
gen, dat Zweden, evenals waarschijnlijk ook
Noorwegen en Denemarken, niet geneigd zijn
zich voor de toekomst te binden aan een
Westelijke entente tegen een Oostelijk blok.
Het Noorden wil niet tusschen hamer en
aambeeld raken, maar hoopt op „oprechte,
vriendschappelijke 'betrekkingen naar alle
windstreken". Ook in Amerika wordt het
plan van een West-Europeesch statenblok
hevig becritiseerd. De New York Sun vraagt
ironisch of men van plan is met het oog op
den komenden vredestoestand de klok achter-
Uit te zetten. Amerika krijgt al meer het ge
voel. dat deze oorlog moet dienen om Europa
door twee groote mogendheden te laten be-
heerschen. Feitelijk' is er geen reden meer om
het Volkenbondsplan van Dumbarton Oaks
door het Congres te laten behandelen.
In een bericht van Stockholms Tidningen
uit New York wordt eveneens de nadruk ge
legd op de „teleurstelling en ontmoediging"
in de Ver. Staten, veroorzaakt door het plan
voor een West-Europeesch statenblok.
Tegen den dienstplicht in Canada.
Reuter meldt, dat de in Quebec uitgebroken
onlusten zijn overgeslagen naar Chicoutine
225 kilometer verder naar het Noorden, waar
eenige honderden personen demonstreerden
tegen den algemeenen dienstplicht en de
Union-Jack neerhaalden.
het schiereiland was opgedrongen, werd
gisteren in den loop van den dag bij voort
durende afweer van veelvuldig overmach
tige aanvallen der Sovjets door formaties
van de Dudtsahe marine en landingspio
niers naar het vasteland overgebradht.
Vijandelijke stoorvliegtuigen wierpen in
den afgeloopen nadht verspreid, bommen
in verschillende deeTen van het rijksge
bied.
De strijd bij Aken.
De oorlogscorrespondent van het D.N.B. in
het Westen, Alex Schmalfusz meldt: In de
afgeloopen 24 uur werden in het gebied van
Groot-Aken weer groote gevechten geleverd.
Dit gebied wordt meer en meer een massa
graf voor de Amerikanen. In Zuid-Oostelijke
richting worden de heen en weer golvende
gevechten door de lijn Geronsweiler, Weisz
weiler, Groszholz en het plaatsje Schmidt
gemarkeerd. Bijzonder verbitterd werd ge
streden bij Weiszweiler. In totaal onder
namen de Amerikanen vijf zware stormloo-
pen, vijf maal achtereen werden zij met
bloedige verliezen afgeslagen. Weiszweiler
bleef in Duitsche handen. Ook om het
plaatsje Groszholz werd verbittérd gestreden.
De bosschen ten Zuid-Westen van Düren, in
vredestijd het ontspanningsoord van de in
woners van Keulen en Aken, zijn sinds weken
het tooneel van den strijd.
Mislukte aanvallen in het Westen.
Het Internationaal Informations-Büro meldt:
In het gebied van Aken kwam het gisteren
vooral tusschen Juelich en Geilenkirchen tot
zeer zware gevechten. De Amerikanen had
den hier talrijke nieuwe tankformaties in den
strijd geworpen, die een doorbraak trachtten
te forceeren. Alle aanvallen mislukten echter
evenals ten Oogsten van Aken.
De strijd in Lotharingen.
Over den strijd in Elzas-Lotharingen meldt
het Internationaal Informations-Büro: Duit
sche pantser-grenadiers heroverden in Lotha
ringen door een aanval op den flank van de
Amerikaansche aanvalswig verscheidene
plaatsen. In de midden-Vogezen kwam het
tot plaatselijke gevechten, waarbij de Duit
sche linies in eenige plaatsen op dominee-
rende hoogten werden teruggenomen
Regeering Bonomn afgetreden.
De reegering Bonomi is in zijii geheel af
getreden, aldus meldt Reuter.
Het kabinet Bonomi volgde dat van Badog-
lio den lOen Juni van dit jaar op. Bonomi
zelf speelde een belangrijke rol bij de om
wenteling van 25 Juli van het vorig jaar.
De toestand in België.
Onlusten te Brussel.
Zaterdag is het te Brussel tot onlusten ge
komen in de regeeringswijk. De troepen
schoten op de demonstranten. die daarop
terugschoten, doch verdreven werdén, op
sommige plaatsen met behulp van een machi
negeweer. De woede der menigte keerde zich
in het bijzonder tegen Pierlot.
Naar Reuter meldt is minister-president
Pierlot te Brussel teruggekeerd om een onder
zoek in te stellen naar de botsingen van
gisteren. De Belgische regeering zal Maan
dag in bijzondere zitting bijeenkomen om den
♦oestand te bespreken.
Telefonisten staken.
In Ohio zijn 5000 telefonisten in staking
gegaan, in weerwil van de waarschuwing der
regeéring dat zij de oorlogsspanning in een
kritieken tijd in gevaar brengen. Volgens
Reuter verwacht men, dat Roosevelt zal in
grijpen om te voorkomen, dat de staking
zich over het geheele land uitbreidt. Ver
moedelijk zal de president de telefoonkan
toren in Ohio laten overnemen door militairen
Intusschen is een deel der 2500 telefonisten
van Washington in sympathiestaking gegaan,
doch na een korte onderbreking is het tele
foonverkeer met de hoofdstad hersteld. In
Detroit, het centrum. der Amerikaansche
oorlogsindustrie, hebben 2000 telefonisten ge
dreigd het werk neer te leggen. In Illinois zijn
volgens verklaring van de presidente der
organisatie 8000 telefonisten in staking ge
gaan.
Nader wordt gemeld: De telefoonstaking
'*i de Vereenigde Staten is van ernstigen om
vang. 31 steden in het belangrijke oorlogs-
'ndustriegebied Ohio zijn telefonisch niet
meer te bereiken. De oorzaak van de staking
is een loon geschil.
Mikolajczyk afgetreden.
De minister-president van het Poolsche
emigranten-comité te Londen, Micolajczyk,
is afgetreden. De reden voor dit totaal onver
wacht aftreden zoekt men hierin, dat de
minister-president niet genoeg ondersteuning
kon vinden voor de wijze, waarop hij het
conflict met de Sovjet-regeering dacht op te
lossen.
Harriman te Londen.
De Manchester Guardian meldt, dat Harri
man, de Amerikaansche ambassadeur te Mos
kou, zich thans te Londen ophoudt voor het
voeren van besprekingen in vei band met de
voorgenomen samenkomst tusschen Stalin,
Churchill en Roosevelt. Voorts heeft hij met
Engelsche- en aniere Geallieerde staatslie
den het Poolsche vraagstuk besproken.
Het vergaan der „Hansa".
Het Internationaal Informations-Büro is
van officieele marine zijde gemachtigd te
verklaren, dat niettegenstaande de mislei
dende en onjuiste Geallieerde berichten over
het vergaan van het Zweedsche stoomschip
„Hansa", geen Duitsche vlootstrijdkrachten
hetzij boven of onder water, noch vliegtuigen
zich in of boven het gebied van de ramp
hebben bewogen. Daar Sovjet strijdkrachten
ter hoogte van Oesel en Memel en in het
Zuidelijk deel van de Oostzee zijn waarge
nomen, kan alleen een Sovjet-Russische duik
boot in het spel zijn geweest.
NIET GEWENSCHT.
Uit Rome wordt gemeld, dat de regeering
van De Gaulle geweigerd heeft Falery als
Pauselijk nuntius te aanvaarden, omdat hij
bij de regeering van Vichy geaccrediteerd is
geweest.
HET TEKORT.
Naar aanleiding van den oproep van Gene
raal Eisenhower meer granaten te produ-
ceeren, heeft het bestuur van de Engelsche
valcvereenigingen een open brief aan Chur
chill gezonden. Hierin wordt gezegd, dat de
schuld van het gebrek aan granaten niet bij
de Engelsche industrie-arbeiders ligt. Het
bestuur verzocht Churchill derhalve duidelijk
kenbaar te maken, dat het niet de Engel
sche-, doch de Amerikaansche arbeiders- zijn,
die de oorlogsbedrijven verlaten en daardoor
de productie drukken.
Uitvoering ven H.G.K.
Wagner's Fliegende Hollander -
De uitvoering van Der Fliegende Hollander
door Haarlem's Gemengd Koor is een groot
succes geworden. Dirigent Jan Booda heeft
de niet te onderschatten bezwaren om in
dezen tijd een groot en goed klinkend koor
bij elkaar te brengen en het voor zijn belang
rijke taak doelmatig af te richten, energiek en
met goed gevolg het hoofd weten te bieden.
En men weet het dan is het hem best
toevertrouwd een aergeiijk werk met glans
tot klinken te brengen. Een probleem was
het tevens hoe het orkest der H. O V. de
lang niet eenvoudige partituur op een paar
repetities behoorlijk zou kunnen realiseeren.
Doch hier is ook flink aangepakt en met een
extra-repetitie kwam men tot een zeer be
vredigend resultaat, althans zoo dat het
boven verwachting verliep. Met dat al was
het een uitvoering óp hoogspanning, en wan
neer er dan een temperamentvol leider voor
staat, die steeds ad rem is, kunnen er wel
eens verrassend goede dingen gebeuren Wat
dan nu ook het geval \tfas.
Lucien Lauman vervulde de zware partij
van den Hollander met het noodige brio.
Vooral in het derde bedrijf had zijn geluid
een volheid en zijn dictie -een dramatische
kracht, die deze hoofdfiguur vergt..
Corry Bijster was een Senta zooals men ze
haast niet beter verlangen kon, fritsch en
domineerend van geluid met in de uitdruk
king het dlveepend romantische sentiment,
waaruit ten slotte de tendenz van Wagner's
drama resulteert. Zij had haar rol uitstekend
begrepen.
Dit mag ook gezegd worden van Han Le
Fèvre, die de Erik-partij vervulde. Hij had
echter met een indispositie van de stem te
kampen, die in het duet en de cavatina van
het derde bedrijf gevaarlijk begon te wor
den. Het liep echter nog vrij geed af. Overi
gens lag deze.-rol uitnemend in het karakter
van zijn stem en zijn temperament.
De goedmoedige Daland had een goeden
vertolker in Herman Hulsmann, die -door
gaans qua dictie goed werk leverde, 't Was
echter jammer dat hij niet bij de zaak was
bij het trio waarmee het tweede bedrijf
afsluit.
Met een compliment aan Lien Korter voor
de vertolking van de Mary-partij en een
ruim voldoende voor den stuurman van Henk
Koene, is hiermee het voornaamste over de
solisten gezegd. Het dameskoor toonde zijn
voortreffelijke klankkwaliteiten in het spinne
lied en in het refrein der ballade, en zong
zeer vaardig de groote scène van het laatste
bedrijf. Het mannenkoor was zeer klankrijk
(het was een lust die frissche tenoren te
ho-oren!) en onderscheidde zich in de eerste
scène van III door een pittige rhythmiek.
Een overvolle zaal heeft aldus kunnen ge
nieten van een levendige en, naar omstan
digheden goed geslaagde uitvoering van
Wagner's reform-opera. Jos de Klerk.
Pianorecital George van Renesse.
Morgenmiddag zal de pianist George van
Renesse een recital gevèn in de Gemeentelijke
Concertzaal te Haarlem.
George van Renesse brengt voor de pauze
'e Sonate in Es gr. terts van J. Haydn en de
Sonate in Es gr. terts van Fr. Schubert, ten
gehoore. Na de pauze speelt .hij een Sonétine
van M Ravel; de Nocturne in As gr. terts, de
Mazurkg in a kl. terts, de Wals in As gr.-terts
en de Fantasie in f kl. terts'van Fr Chopin.
Overval in de Westerhoutsiraav.
Een geldkistje met 3200 en effecten
gestolen.
Zaterdagmorgen om halfzes vervoegden zich
bij een zeepfabrikant in de Westerhoutstraat
te Haarlem vier mannen, die meedeelden een
onderzoek te moeten instellen. Zij spraken
Duitsch, doch de familie kreeg den indruk met
Nederlanders te doen te hebben. Na hun „on
derzoek" vermisten de Jpewoners een geldkistje
inhoudend een bedrag van ƒ3200 en een groot
aantal effecten, ter waarde van ƒ20.000.
AUTO IN EEN BOMTRECHTER GEREDEN
Nabij Barneveld is een autobus, ;waarmede
twee-en-twintig zieken werden vervoerd, in
een bomtrechter gereden en gekanteld, waar
door drie zieken werden gedood en de meeste
anderen gewond werden. Zij zijn naar een
ziekenhuis te Barneveld overgebracht.
In het dorp Lemele n~
Ommen had men den laatsti
tijd verschillende malen waa,
genomen, dat wagens van ha
Nederlandsche Roode Krui.
voor de kerk stilhielden en-
pakken werden afgeladen. De
Duitsche controledienst om-
dekte later op de zolderve--
dieping der kerk een Engelsch
wapendepot. De geestelijke en
de koster zijn wegens mede
plichtigheid gearresteerd.
Geldigheidsduur
aardappelbonnen
verlengd.
De geldigheidsduur van de
aardappelbonnen 298 en R 39,
welke de vorige week waren
aangewezen voor het koopen
van resp. 2 en I kg aardappe
len, is verlengd tot 2 Decem
ber a.s.
Ned. Roods Kruis.
Verklaring van den
heer Piek.
Een vertegenwoordiger van
het A.N.P. heeft een onderhoud
gehad met den heer Piek naar
aanleiding van diens benoe
ming tot secr.-generaal van het
Nederl. Roode Kruis. Op zijn
vragen deelde de heer Piek het
volgende mede:
„Ik heb de functie van secr.-
generaal van het Nederland
sche Roode Kruis aanvaard,
ten einde deze uiterst nuttige
instelling bij moeilijkheden, die
haar bestaan bedreigen, met
raad en daad ter zijde te staan.
Het Dagelijksch Bestuur en
de beide secretarissen hebben
vóór mijn aankomst in Den
Haag hun functies neergelegd
en het bovendien niet noodig
geoordeeld voor een behoor
lijke overdracht van de loo-
pende zaken zorg te dragen.
Ik laat de beoordeeling over
deze gedragslijn en de daarin
tot uitdrukking komende
plichtsopvatting, gelet op den
ernst der tijden, over aan de
Nederlandsche samenleving. De
diensten in Den Haag geves
tigd en onder het Hoofdbureau
ressorteerende. hebben hun
verantwoordelijke taak zonder
onderbreking voortgezet.
Ik wacht de ontwikkeling in
de kringen en afdeelingen af
en wensch deze niet in het
minst te beïnvloeden. Het zal
blijken, wie in de organisatie
van het Nederlandsche Roode
Kruis de lijdende menschheid
dient, dan wel zichzelf zoekt of
doeleinden nastreeft, die in
strijd zijn met het volkenrecht
en de Conventie van Genève.
Ik beschouw het als mijn
plicht doel en streven van het
Nederlandsche Roode Kruis,
vastgelegd in het Koninklijk
Besluit en de statuten, met
strikte inachtneming van de in
ternationale afspraken, ta
handhaven en te beveiligen en
doe daarbij een beroep op de
medewerking van allen, die
van goeden wille zijn".
DIEFSTALLEN TE HEEM
STEDE.
Bij de politie te Heemstede
tverd kennis gegeven, dat -Za
terdag uit een weide achter
het Seminarie een schaap is
gestolen.
Voorts is een rijwiel, dat
onbeheerd voor een winkel
aan de aZndyportschelaan
stond, door een dief meege
nomen.
JUBILEUM
J. KLINKENBERG.
- 1 December hoopt de heer
J. Klinkenberg, assistent 1ste
klasse bij den postdienst te
Haarlem, den dag te herden
ken, waarop hij 25 jaar werk
zaam is bij deze administratie.
Van 1 October 1914 af ver
richtte hij zijn taak als tele
grambesteller te 's-Graven-
hage en op 1 December 1919
werd hij benoemd tot bestel
ler. Na het afleggen van het
eindexamen werd hij op 1
Maart 1933 aangesteld als as
sistent en ^jjn verplaatsing
naar Haarlem volgde Thans
verricht hij een 5-tal jaren
zijn dienst als toezichthoudend
ambtenaar 'ten bureele der
expeditie, Baljuwslaan. Ge
zien zijn uitgebreide taak :n
deze functie en zijn omgang
met het personeel, zal het de
zen plichtsgetrouwen ambte
naar, wonende Reigerstraat 8,
zeker op dien dag niet aan
belangstelling ontbreken.