aarlemsche Couran!
Voortgezette strijd in de Vogezen.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verzwakte gevechten in
Hongarije.
De toestand in België.
Het verzet in Canada.
Verzetbeweging breidt uit.
289e Jaarg. No. 282
Bureaux Gioote Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendaplein 21.
IJmuiden-O. Rembrandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Donderdag 30 Nov. 1944
Ui tg.: Grai. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 et., per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p, post
f 9,13. Losse nummers 6 cent.
Hoofdredacteur: F. C. Derks.
K 1297
Het weermachtbericht van Woensdag luidt:
In den materiaalslag ten O. van Aken wordt
verder verbitterd gestreden om enkele ter
reinsectoren en plaatsen in het stroomgebied
vtan de Ruhr en om de Oostelijke uitgangen
van hel woud van Hirchen. Door succesvolle
tegenaanvallen ten N. O. van Sierk aan de
Moezel is de laatste dagen de daa» opge
drongen vijand teruggeworpen en een vrij
groot gebied van stellingen en kazematten
gezuiverd.
De Amerikanen zetten in Lotharingen op
een breed front hun aanvallen ten Oosten
van Büsendorff en Bochum voort. - Tegen
aanvallen brachten hen na geringe penetra
ties in ons hoofdgevechtsveld met vrij groote
verliezen aan tanks weer tot staan. Een vij
andelijke gevechtsgroep werd daarbij .afge
sneden en gevangen genomen.
Na het mislukken van zijn doorbraak
pogingen ten N. van Saarburg heeft de vij
and gisteren met vrij sterke strijdkrachten
aangevallen ten O. van de beneden-Vogezen.
Hoofdzakelijk in het gebied ten N. van
Buchsweiler zijn verbitterde afweergeve.chten
ontbrand. .In den Elzas verdedigen onze for
maties zich in een ver uitgehaalde front-
GEZAG.
D. Welk gezag kan in onze dagen een terug
gekeerde emigrantenregeéring doen gelden
Ziehier de vraag, Waarop in Brussel op het
oogenblik het antwoord wordt gezocht dooi
de uit Londen gerepatrieerde ministers met
Pierlot aan het hoofd.
Men kent de feiten. In het gevolg van de
troepen der geallieerden zijn de in 1940 ge
vluchte ministers teruggekomen, ongetwijfeld
in de verwachting, dat zij zonder eenige moeite
den vier en een half jaar geleden verlaten ar
beid weer zouden'kunnen opvatten en wel met
de volle instemming vqn het juichende volk.
Dat is een misrekening geworden. Niet alleen
lijdt het Belgische volk leel-ijk honger en kou
de, waarvoor het de teruggekeerde regeering
aansprakelijk steit, doch al spoedig bleek dat
■het communisme, als steeds, in troebel water
begon te visschen en iedere tegenstelling, die
tusschen volk en regeering aan den dag trad,
zoo breed mogelijk uitmat en zich daarbij den
steun zocht te verzekeren van de verzetbewe-
gingen, die ook in België zooveel moeilijk
heden hebben veroorzaakt. En aangezien Pier
lot heel goed wist, dat deze verzetbewegingen
ruim voorzien waren van wapens gaf hij bevel,
dat deze wapens moesten worden ingeleverd.
Gretig hebben de communisten deze kans
aangegrepen, om naar aanleiding van dit bevel
weer eens ouderwetsch den stokebrand te
spelen, zoowel onder het ontevreden, honge
rende volk als onder de verzetbewegingen. die
er niets voor gevoelden, met een plasdankje
naar huis te worden gezonden. Het gevolg
heeft bestaan in onlusten en. betoogingen,
straatgevechten in Brussel en naar luidt van
de laatste berichten zijn thans diverse com
munistische formaties in opmarsch naar Brus
sel. Daar heeft Pierlot de hulp van de troepen
der geallieerden ingeroepen die bevel hebben
ontvangen, de betoogers tegen te houden en te
ontwapenen.
Het gezag der teruggekeerde emigranten-
regeering steunt dus op de wapens van vreem
de troepen. Een bedenkelijk verschijnsel, nog
bedenkelijker dan de volmachten, die Pierlot
al even onontbeerlijk achtte, hierom vooral
bedenkelijk, omdat het de geringe kracht van
zijn gezag in het licht stelt. Want die assisten
tie van soldaten van overzee kan niet eeuwig
duren en zélfs zijn er teekenen, die er op wij
zen, dat deze hulp maar van korten düur zal
zijn.
Want men vergete niet en vergete nooit
ook achter deze woelingen, die de volkskracht
moeten ondermijnen; achter dit communistRch
gewroet staat Moskou en de macht van Mos
kou reikt nu eenmaal ver in deze dagen en de
stem van Moskou heeft nu eenmaal gezag, veel
meer dan het woord van weggeloopen en
teruggekeerde ministers. En Moskou steunt dus
dezen opstand tegen de oude-nieuwe regeering
en vindt het heelemaal niet aardig, dat Pierlot
den steun van vreemde troepen heeft-.
Kijk, daar komt de Times reeds met een ar
tikel, waarin wordt opgemerkt bij de bespre
king van hetgeen in België gebeurt, dat het
noodzakelijk is dat de regeeringen van be
paalde landen bedoeld is natuurlijk België
een hechten grondslag moeten vinden in de
algemeene waardeering van de zijde des volks.
Deze breede, hechte grondslag ontbreekt, aldus
constateert het Londensche blad, den naar
Brussel teruggekeerden emigranten. Daarom
moeten de militairen bij de steunverleening
aan deze regeeringen zeer voorzichtig en tact
vol te werk gaan, om bepaalde volksbewe
gingen niet te smoren of voor het hoofd te
te steunen, die bij het volk geen steun vindt.
Aldus de „Times". Nog één zulk een artikel
en de zwenking is voltooid. Want Moskou is
ontevreden over het verloop van zaken in
België en zou eerst recht ontevreden zijn, als
idaar in Brussel het communisme tot zwijgen
werd gebracht. Dat zal Moskou Londen wel
duidelijk hebben gemaakt 'en daarom waar
schuwt het Londensche blad de Britsche sol
daten, het in Brussel maar een beetje kalm
aan te doen. En als Pierlot niet meer rekenen
kan op de gewapende hulp van overzee
wat zal er dan overblijven van zijn gezag over
een opgezweept volk, dat honger heeft en
koude lijdt?. ,L,
bocht, die uit het gebied ten Z. van Straats
burg over den kam der Vogezen loopt en dan
naar het Oosten ombuigend de Rijnvlakte ten
N. van Mülhausen naar het Zuiden afgrendelt
J"egen dit front heeft de vijand gisteren
opnieuw vrij sterke aanvallen ondernomen,
vooral ten Zuiden van Straatsburg, in
het gebied van Bar op de bergpassen
en aan de Zuidelijke helling van het
Waschenwoud. Hij kon echter niet belangrijk
opdringen Een van onze hier in den strijd
gebrachte legerkorpsen heeft gisteren in
harde afweer 34 vijandelijke tanks ver
nietigd.
De gebieden van Luik en Antwerpen wer
den ook gisteren door ons lange afstands
wapen beschoten.
Uit midden Italië en van den Balkan wordt
geen belangrijke wijziging in den toestand
gemeld.
Uit "het gebied van Mohack zijn de bols
jewisten verder opgedrongen naar het Westen
en hebben Fünfkirchen bereikt. Hun aan
vallen op ons op de Drau steunend front
ten Z. O. daarvan zijn mislukt. Met het ver
zwakken van de gevechten in midden-Hon-
garije tusschen Budapest en Miskolv is de
poging van den tegenstander mislukt om
Budapest uit het Z. O. te nemen, en door te
stooten naar het West-Hongaarsche West-
Slowaaksche grensgebied. Duitsche troepen
hebben tezamen met de verbonden Hongaar-
sche strijdkrachten onder het opperbevel van
kolonel-generaal Frissner sedert 29 October
stand gehouden tegen de bijna onafgebroken
bestorming van 61 divisies en 7 pantser
corpsen der bolsjewieken en Roemenen. De
vernezen. van den vijand aan menschen en
materiaal zijn zwaar. 664 Tanks, nrm 100
kanonnen en ontelbare andere wapens en
oorlogstuig werden vernietigd of buitgemaakt
Luchtdoel-artillerie en formaties van de
luchtvloot onder leiding van kolonel-generaal
Desloch hebben bij deze gevechten 155 tanks
vernietigd en 153 vliegtuigen neergeschoten.
Bovendien vernielden zij 800 voertuigen, tal
rijke locomotieven en spoortreinen. In het
Oost-Slowaaksche en Oost-Pruisische grens
gebied benevens in Koerland zijn vrij zwakke
vijandelijke aanvallen mislukt.
Een Sovjet-Russische formatie slagvliegers
die op 27 November de haven van Libau aan
viel, verloor door de Duitsche afweer bin
nen enkele minuten 12 vliegtuigen en werd
gedwongen zijn bommen lukraak uit te wer
pen. Voor de Westkust van Noorwegen is een
Britsche motortorpedoboot tijdens een aan
val op een klein Duitsch convooi tot zinken
gebracht.
Boven Duitsch gebied was de vijandelijke
luchtactiviteit beperkt tot enkele aanvallen
in het gebied dicht bij het front en tot vrij
zwakke nachtelijke storingsvluchten. In de
vroege ochtenduren van heden hebben de
Britten terreuraanvallen gedaan op Essen,
Dusseldorf en Neus.
De voorzichtige Churchill.
Het „spoedig einde" wordt verschoven.
Chürchill heeft tijdens een verklaring in
het Lagerhuis onder meer opgemerkt, dat hij
enkele maanden geleden den domper heeft
moeten zetten op de „voorbarige hoop op een
spoedig einde van den oorlog". Ik heb, aldus
Churchill, toen gezegd, dat de oorlog tegen
Duitschland nog wel eens tot Januari of Fe
bruari zou kunnen duren. Ondanks de hierop
gevolgde teleurstelling, heb ik er toen reeds
op gewezen, dat het ook zelfs laat in het-
voorjaar of in het begin van den zomer zou
kunnen worden, ■tndien men thans een ver
andering zou moeten aanbrengen, dan zou
ik het woord „begin" voor het woord van
den „zomer" weglaten. Deze vertraging pro
beerde Churchill te verklaren met de slechte
weersomstandigheden. Vervolgens sprak
Churchill over de operaties in het Westen
Hij zeide, dat alleen bij de gevechten om
Antwerpen en in Nederland de Britsche en
Canadeesche eenheden 40.000 man hebben
verloren. Voorts waarschuwde Churchill er
voor ook maar een oogenblik de krachts
inspanning van den oorlog te verminderen
of om zich bezig te houden met toekomst
plannen, daar uitsluitend de oorlog de wetten
van het Engelsche leven dicteert. Met het
oog op den vijandelijken tegenstand moeten
Groot-Brittannië, de Vereenigde Staten en
de verdere Geallieerden hun uiterste krachten
inspannen.
Japansche fegenlanding
Sterke Japansche eenheden hebben volgens
Domei op 26 November een tegenlanding on
dernomen achter de--vijandelijke stellingen op
Morotai. Verbitterde gevechten worden ge
leverd.
Staking in Amerika.
In de sfreek van Detroit zijn 12600 arbei
ders bij vijf ondernemingen in staking ge
gaan. De ondernemingen werkten voor de be
wapeningsindustrie.
t Sforza retireert.
Uit Rome wordt gemeld, datGraaf Sforza
is afgetreden al^ voorzitter van het Comité
der zes Italiaansche Democratische Partijen.
Men meent, dat Sforza zich ook zal terug
trekken als candidaat voor de post premier,
vice-president en minister van Buitenland-
sche Zaken, aangezien zijn benoeming Enge
land onwelgevallig zou zijn.
Tanks in de straten van Brussel.
Communistische formaties trekken naar
de hoofdstad op.
Woensdagavond werd gemeld, dat van alle
kanten formaties van Belgische communisten
in opmarsch waren naar Brussel.
Gewapende troepen geallieerden bewaken
de stad en zullen de oprukkende benden ont
wapenen. Intusschen houden, in weerwil van
het verbod, de betoogingen aan, waarbij kre
ten als: „Geef ons brood en steenkool" en
„Dood aan Pierlot" worden geuit.
Gebleken is, dat de verzetbewegingen van
de 49.000 wapenen er slechts 27.000 hebben in
geleverd,. die bovendien gedeeltelijk onbruik
baar zijn.
Minister Spaak heeft een rede gehouden
voor de stakers, maar moest deze afbreken-j
door het tumult, dat in da vergadering werd
gem-aakt. In de straten i™ de omgeving van
de regeerin^sgebouwen zijn barricaden opge
worpen.
De stakimj in België breidt zich verder uit,
zoo meldt Reuter. Bijna alle postambtenaren,
telefoonambtenaren en een aantal arbeiders
van gieterijen en andere fabrieken zijn in sta
king gegaan. Slechts enkele trams rijden nog.
In de straten van Brussel patrouilleeren'
tanks.
De leider der verzetbeweging in België
schreef in de News Chronicle over de crisis,
dat de regeering in een paniekstemming ver
keert en niet begrepen schijnt te hebben, dat
er een revolutie in België heeft plaats gehad.
Het verzet in Canada tegedvde gedwongen
recruteering neemt hand over hand toe en
de premier Mackenzie King ziet zich bij voort
during tegenover een grimmige oppositie ge
plaatst. Mackenzie King is voornemens, in
het parlement de kwestie van vertrouwen in
zijn beleid aan de orde te stellen.
In Terracs in Britsch-Columbia zijn onge
regeldheden ontstaan onder Fransch-Canadee-
sche troepen. Stakende binnenlandsehe troe
pen beletten een regiment uit Saskatchewan,
bestemd voor overzee, te vertrekken.
In een der Canadeesche steden heeft de
volksmenigte twee Britsche vlaggen verbrand,
zonder dat hiertegen maatregelen genomen
zijn.
Problèmen voor Washington.
De voorzitter van de Amerikaansche Com
missie voor oorlogsarbeidskrachten heeft ver
klaard, dat ongeveer 90.000 arbeiders onver
wijld noodig zijn voor fabrieken met de
„meest urgente opdrachten voor oorlogsmate
riaal".
Radio Pitsburg meldt, dat in Pensylvanië
duizenden tonnen oorlogsmateriaal en levens
middelen geblokkeerd liggen op de stations
door gebrek aan arbeidskrachten. In een be
langrijke verschepingshaven staan 3500 goede
renwagens door dezelfde reden ongebruikt
Fusillade in Belgrado.
Tass meldt uit Belgrado, dat het oorlogs
gerechtshof aldaar, 105 personen, wi^n samen
werking met de Diutschers vervleten was,
ter dood heeft veroordeeld. Onder hen be
vinden zich drie oud-ministers, een generaal
en een dagbladdirecteur. Het vonnis is reeds
voltrokken.
r*
Dom van Keulen weer beschadigd.
Bij de jongste terreuraanvallen op Keulen
is de Dom wederom getroffen en aanzienlijk
beschadigd.
Ook moeilijkheden in Griekenland.
Exchange -meldt uit Athene, dat er thans
bij de onderhandelingen tusschen de regee
ring en de verzetbeweging groote moeilijk
heden zijn ontstaan. De linksche partijen
eischen onder anderen, dat binnen 2V2 maand
algemeene verkiezingen zullen worden ge
houden Met het oog op deze nieuwe com
plicaties heeft de Engelsche ambassadeur
zich in verbinding gesteld met de regeering,
de verzetbeweging en de partijen.
De opvolger van Huil.
De commissie voor Buitenlandsche aange
legenheden heeft eenstemmig de benoeming
van Stettinius als minister van Buitenland
sche Zaken der Ver. Staten aanvaard.
Naar Stettinius op de persconferentie van
gisteren heeft medegedeeld, hebben de Ver
eenigde Staten geen aandeel in de maatrege
len tegen graaf Sforza.
RAVITAILLEERING STAGNEERT
Van de Fransche grens wordt gemeld, dat
sinds Dinsdagmiddag het ravitailleeringsver-
keer van het Fransche leger naar den Elzas
is gestagneerd.
PETIOT OP VRIJE VOETEN.
Exchange meldt uit Parijs, dat de massa
moordenaar dr. Petiot, wegens ziekte tegen
borgstelling uit de hechtenis ontslagen is.
LUCHTACTIE BOVEN ZUID-ENGELAND.
Het Britsche Minister!^ voor Luchtvaart
maakt bekend, dat van zonsondergang tot
Woensdagochtend 7 uur Duitsche luchtactivi
teit is gericht tegen. Zuid-Engeland. Schade
en persoonlijke verliezen werden veroorzaakt.
Volks-concert der
H.O.V.
Solist: Anton Strikkers,
klarinet.
Ditmaal was de zon van de
partij; zij bracht in de zaal een
schijn van warmte en verblijd
de ons vooral om haar vrien
delijk licht. Zoo was haar te
genwoordigheid een voor de
zen tijd onbetaalbare factor om
dit Woensdagnamiddag-concert
mede te doen slagen. En dan
was er ook de Helios der mu
ziek, de immer stralende en
innerlijk verwarmende Mozart,
vertegenwoordigd met twee
van zijn heerlijke geesteskin
deren, de Don Juan-ouverture
en het klarinetconcert in A,
om in die sfeer van weldoend
licht een weelde van opperste
schoonheid te openbaren.
Een goede vertolking van de
ouverture bereidde de stem
ming, waarin nadien het klare,
doorzonde klarinetconcert als
een heerlijk lichtfestijn ons
kwam bekoren. Anton Strik
kers, de solo-klarinettist van
ons orkest, vertolkte dit werk
uit de laatste levensdagen van
den genialen meester, met ge
raffineerde technische vaar
digheid en bezonken muzikali
teit; en het orkest, onder Ma-
rinus Adam, deed de rest om
'jJe zeldzame schoonheden van
het opus naar waarde te be
lichten. En evenals bij zooveel1
andere solo-concerten van Mo
zart, bijv. die voor fluit, voor
hoorn, voor fagot, om niet eens
te spreken van die voor viool'
en klavier, wekte het verbazing
hoe de componist het te be
handelen hoofdinstrument, zoo
wel naar de technische eischen.
als naar het karakter, volle
dig heeft weten uit te buiten,
met een kennis en een handig
heid, alsof hij zelf die instru
menten als een virtuoos be
speelde. Dat was nog eens in-
strunjentale vakkennis! Maar
het beteekent ook liefde voor
het muzikale handwerk in al
zijn finesses. Het heeft ons op
recht verblijd dit verrukkelijke
stuk in een zoo gave uitvoe
ring weer eens te mogen hoo-
ren. En wij willen hopen, dat
de heer Strikkers te gelegener
tijd nog eens de gelegenheid
krijgt met dit meesterwerk
voor het publiek te komen.
Het Rosamunde-ballet van
Schubert klonk in al zijn zoe
te ^bekoorlijkheid en, de 8ste
Slavische Dans van Dvorak in
al zijn ruige karakteristiek.
Ten slotte ging met bravour
de Guillaume Teil-ouverture
van Rossini, waarin, wegens
afwezigheid, uit oorzaak van
ziekte, van den heer Eduard
Biele, de belangrijke cello-solo
partij vervuld werd door den
heer Onne van de Klashorst,
die zich keurig en zeer muzi
kaal van deze taak kweet.
Alles te zamen een geslaagd
concert.
JOS. DE KLERK.
VRACHTAUTO MET VATEN
BOTER GESTOLEN.
Een chauffeur was Dinsdag
morgen een woning in de Van
Marumstraat ingegaan en liet
zijn vrachtauto, beladen met
tien vaten, ieder bevattende
vijftig kilogram boter, onbe
heerd staan. Een of meer on
bekenden hebben de auto
meegenomen en toen de chauf
feur later op den dag zijn
wagen op het Klein Heilig
land zag staan, waren de va-
Jen met boter verdwenen.
JUBILEUM
ZR. BERTHA BOKEM.
Op 8 December zal de Eerw.
Zuster Bernardus (mej. Bertha
Bokem) in het St. Veronicage-
sticht, Spaarne 89 te Haarlem,
haar 50-iarig kloosterjubileum
vieren. Gedurende al deze ja
ren is zij bij het onderwijs
werkzaam geweest in verschil
lende plaatsen. Hier ter stede
hebben vele leerlingen hun
steno-type-opleiding bij haar
genoten.
EEN VREEMDE HANDEL IN
SUIKER.
Een Haarlemmer wilde een
handel beginnen in suiker en
had de medewerking ingeroe
pen van den zes-en-twintigja
rigen B., die verteld had aan
suiker te kunnen komen. Er
was echter veel geld noodig en
B. ontving een bedrag van
1450. Deze heeft evenwel niet
veel moeite gedaan, om de sui
ker te koopen, integendeel hij
heeft het geld voor zich ge
bruikt. De gedupeerde wendde
zich tot de politie, die B. ter
zake verduistering heeft aan
gehouden.
