Haarlemsche Courant
Duitsche voorhoede in België
verder naar het Westen.
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
St. Vith gevallenbruggehoof-
den over tie Ourthe gevormd.
De strijd aan de fronten.
3e slag in Koerland ontbrand.
Ook nieuwe strijd in Oost.Pruisen.
289e Jaargr., No. 299 x
Bureaux. Groene Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendapieln 21.
IJmuiden, Kennemerlaan 154.
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Zaterdag 23 Dec. 1944
CTItg.: Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct., per mn<L 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p. po3i
f 3,73. Losse nummers 6 cent.
Hoofdredacteur: F.
C. Derks.
K 1297
Het Duitsche Weermachtbericht van. Vrijdag
luidt als volgt:
In Zuid-België werden ook gisteren alle po
gingen van den vijand om onzen aanval tot
staan te brengen, uiteengeslagen. Van de
vijandelijke steunpunten, die ingesloten ach
ter ons front achtergelaten werden, is gisteren
St. Vith in een concentrischen aanval geval
len. Het garnizoen werd gevangen genomen.
Onze aanvalsvoorhoede dringt verder naar
het Westen op en vormda verscheidene brug-
gehoofden over de Ourthe.
In het gebied van Stavelot ontwikkelden
zich zware gevechten met vijandelijke pant
serstrijdkrachten, die, uit het gebied van
Aken aangevoerd, probeerden in onze Noor
delijke flank te stooten. Ook in Midden-
Luxemburg maakt onze aanval goede vorde
ringen.
Door verrassende aanvallen van snelle for
maties op de achterwaartsche verbindingen
leed de vijand zeer zware verliezen. Onze
successen in België hebben de vijandelijke lei
ding gedwongen, sterke formaties uit de tot
dusverre bestaande aanvalsfronten weg te
trekken. Voor Aken kon de vijand derhalve
slechts een aantal vergeefsche bindingsaan-
vallen ondernemen. Aan de Saar moest hij
zelfs zijn bruggehoofd Enzdorf ontruimen om
nieuwe troepen vrij te maken.
In het gebied van Bietz heeft de vijand zijn
aanvallen niet voortgezet. Ten Noord-Westen
van Weisenburg werd hij uit een aantal bun-
kergroepen verdreven. In den Boven-EIzas
wordt ten Westen van Kaisersberg hevig ge
streden.
Londen en Antwerpen lagen ook gisteren
onder zeer zwaar vuur.
Aan den Kleinen St. Bernard ontstonden
plaatselijke gevechten, die met een nederlaag
der vijandelijke aanvallers eindigden.
Ten Noord-Oosten van Faenza in Midden-
Italië zijn de vijandelijke aanvallen in kracht
verminderd. In het gebied van Bagna-Cavallo
slaagde de vijand er eerst na talrijke zware
aanvallen in om onze troepen in een smallen
sector op den Noordelijken oever van de Se-
nio terug te dringen.
Aan de brandpunten van den afweerstrijd
in Hongarije zetten de bolsjewisten hun aan
vallen met sterke infanterie- en pantserstrijd-
krachten voort. Bij Stuhl-Weissenburg en ten
Oosten van het Velengtymeer werden de
vijandelijke aanvalstroepen na een geringe
terreinwinst door tegenaanvallen van onze
pantserwagens opgevangen. In deze gevechten
werden 33 vijandelijke pantserwagens vernie
tigd.
Aan de Slowaaksche Zuidelijke grens kon
den snelle Sovjetstrijdkrachten ten Oosten
van den Midden-Gran door een smalle ope
ning in het front in Noordelijke richting ter
rein winnen. Bij Sceczeny en aan den boven
loop van de Sajo mislukte een vijandelijke
doorbraakpoging op geringe penetraties na.
Ook ten Zuiden van Kaschau sloegen onze
troepen vrij sterke aanvallen van den
vijand af.
In Koerland ging de vijand in de ochtend
uren van gisteren ten Zuid-Westen en ten
Zuiden van Frauenburg na trommelvuur op
nieuw tot een grooten aanval over. Voor den
derden keer hielden onze aldaar strijdende
Het groote strijdgebied bij Aken is in den
loop der laatste 48 uur steeds meer een strijd-
tooneel van geringe beteekenis geworden.
Slechts bij Bitsch en Weissenburg ontstonden
gisteren nog zware afweergevechten met for
maties van het zevende Amerikaansche leger.
De bunkers in het voorterrein van den West-
wal konden evenwel overal worden behouden.
Het gebied, waar het Duitsche winteroffen
sief zich ontwikkelt, werkte ook gisteren als
een magneet, die de in Frankrijk en België
staande Amerikaansche operatiereserves met
kracht aantrok. Vooral in den Noordelijken
sector van dit strijdgebied werden gedeeltelijk
zeer zware gevechten geleverd. De Duitsche
bewegingen verloopen zonder eenige wrijving
en geheel volgens de plannen.
Het succes van Duitsche strijdmiddelen ter
zee in de monding der Schelde toont aan,
welke rol is toebedeeld aan de Duitsche ma
rine in dit offensief.
Men moge aannemen, dat reeds vijf Ge
allieerde divisies volkomen vernietigd en
zeven andere op overhaasten aftocht zijn.
Aangezien het reeds de zesden dag van het
offensief is, zullen de tegenmaatregelen der
Geallieerden binnenkort wel aan den dag
treden en de tweede faze van den winterslag
inleiden. Met vertrouwen ziet de Duitsche
leiding het verwachte hoogtepunt van den
slag tegemoet.
Het verrassende Duitsche offensief in het
Westen heeft niet den geringsten invloed op
de gevechtshandelingen aan het Oostelijk
front. Het Duitsche leger in het Oosten is
volledig in staat ook hier met verrassingen
voor den dag te komen. Het heeft maanden
rekening gehouden met de mogelijkheid, dat
de Bolsjewisten tot nieuwe groote offensieven
overgaan en zich daarop voorbereid.
Achter alle gebieden, die zwaartepu/nten
van den strijd vormen staan aanzienlijke re
serves gereed om in den komenden slag te
kunnen ingrijpen.
divisies stand tegenover den stormloop der
Sovjets. Slechts in enkele sectoren, slaagden
de aanvallers er in, geringe penetraties tot
stand te brengen, waarover nog zware ge
vechten aan den gang zijn.
Duitsche slagvliegtuigen steunden de ge
vechten van het leger, in het bijzonder in het
Hongaarsche gebied. Vergezellende jagers
schoten 18 vijandelijke vliegtuigen neer. Door
lucht verdedigingsstrijd krachten werden nog
■56 andere vijandelijke vliegtuigen neergescho
ten boven het gevechtsgebied in Koerland.
Britsche terreurvliegers vielen plaatsen aan
in het West-Duitsche gebied, alsmede in het
Oostzeegebied. Vooral in Trier en Bonn wer
den woonwijken vrij zwaar getroffen.
Amerikaansche vliegers wierpen zonder zicht
op den grond bommen neer op Zuid-Duitsch-
land.
Het Grieksche treurspel.
De Reuter-correspondent te Athene meldt,
dat in Epirus fel gestreden wordt tusschen
Elas- en Grieksche regeeringstroepen.
De toestand in Griekenland wordt, volgens
deze berichtgeving, steeds verwarder.
Uit Athene wordt gemeld, dat de kans op
het op groote schaal uitbreken van onlusten
in Epirus voortdurend grooter wordt. In ver
schillende gebieden van deze landstreek, o.a.
in het gebied van Castoria is het Grieksche
karakter bijna geheel verloren gegaan door
het binnendringen van vreemde krijgslieden.
De strijd in Hongarije.
Tien Communistische divisies zijn tusschen
Donau en Platten-Meer tot den aanval over
gegaan. De Duitsche infanterie heeft onmid
dellijk ingegrepen. Donderdagavond was de
strijd nog in vollen gang. Ook tusschen Do
nau en Platten-Meer woedden hevige ge
vechten.
De strijd in het Oosten.
Geallieerde vliegtuigen hebben bommen ge
worpen op Dalren en Moekden. De schade is
gering.
De Engelschen in Griekenland.
Tijdens de debatten in het Lagerhuis heeft
de plaatsvervangend leider der Labour Party
op een informatie ten antwoord gekregen, dat
de Engelschen in Griekenland ernstigen
tegenstand ondervinden.
In Koerland is Donderdag de derde slag
ontbrand. Over een front van 35 K.M. zijn
de communisten met niet minder dan 27 di
visies tot den aanval overgegaan. Niettemin
slaagden zij er slechts op enkele punten in,
de Duitsche linies binnen te dringen. Vol
gens Vrijdagavond ingekomen berichten heb
ben de Duitschers 39 gepantserde gevechts
wagens buitgemaakt. 51 Bolsjewistische vlieg
tuigen werden neergeschoten.
Gelijk met het winteroffensief in Koerland
is gisteren ook in Oost-Pruisen de strijd op
nieuw ontbrand. Vrij sterke communistische
formaties werden door de Duitschers ver
spreid en teruggeslagen. Alles wijst er even
wel op, dat ook hier de communisten tot het
offensief zullen overgaan.
Het Fransch-Russische pact.
Het tusschen Frankrijk en Sovjet-Rusland
gesloten verdrag heeft in Vaticaanstad zeer
de aandacht getrokken. Men heeft uiting
gegeven aan den indruk, dat de Sovjet poli
tiek sterker dan ooit in Europa naar voren
dringt.
Grenscontrole.
In verband met den veranderden toestand
der laatste dagen hebben de Fransche auto
riteiten bepaald, dat alleen personen met een
militaire taak de Belgisch-Fransche grens
mogen passeeren.
Het V-wapen aan het front
Amerikaansche correspondenten melden,
dat de Duitschers in versterkte mate het
V-wapen aan de fronten inzetten.
Het Poolsche vraagstuk.
Naar de Parijsche correspondent van de
New York Times uit toonaangevende kringen
verneemt is bij de gedachtenwisseling tus
schen Stalin en De Gaulle ook de grens
kwestie van Polen ter sprake gekomen. Hier
bij zou zijn overeengekomen, dat Breslau en
Frankfort aan Polen zouden komen, waardoor
de Poolsche grens niet meer dan 60 km van
Berlijn zou komen te liggen en een belangrijk
deel der bevolking in de te annexeeren gebie
den naar het Westen zou moéten verhuizen.
Aardappelbon 244 tevoren
inleveren.
In de provincies Noord-Holland, Zuid-
Holland en Utrecht zullen voor de week van
31 December tot en met 6 Januari de bon
nen 244 worden aangewezen voor het koopen
van 1 K.G. aardappelen. Deze aardappel
bonnen moeten voor zoover niet van de
Centrale keukens gebruik zal worden gemaakt,
vóór Donderdag 28 December worden inge
leverd bij den aardappelhandelaar. Nadat
de handelaar hierop is bevoorraad zal zonder
nadere aankondiging tot aflevering worden
overgegaan, doch uitsluitend in de week van
31 December tot en met 6 Januari
Spijsolie in Januari.
360 Gram op bon 278.
In de provincies Noord-Holland, Zuid-
Holland en Utrecht zijn de bonnen 278 en
R 02 van de tweede noodkaart geldig ver
klaard voor het koopen van 360 gram of
ongeveer 4 d.L. spijsolie. Deze olie kan bij
bepaalde daartoe aangewezen winkeliers
worden betrokken, van wie de distributie
diensten desverlangd een opgave van de
adressen zullen verstrekken. De aflevering
van deze olie zal op verschillende tijdstippen
in den loop van Januari geschieden, al naar
gelang de voorraden beschikbaar komen.
Plaatselijk zal worden bekend gemaakt wan
neer met de aflevering een aanvang zal
worden gemaakt.
De aandacht van het publiek wordt er op
gevestigd, dat een belangrijk gedeelte van
deze olie in ongeraffineerden staat zal wor
den afgeleverd. De kleur is donkerder dan
die van de olie, welke op bon 295 in be
paalde distributiekringen werd verstrekt en
zij heeft een bijsmaak, doch is niettemin
voor de consumptie goed bruikbaar.
Rantsoenbonnen,
De rantsoenbonnen met datum 309'44
voor alle artikelen met uitzondering van de
rantsoenlbonnen melk I zijn voor onbepaal-
den tijd verlengd.
Kerstzang.
Wat zou het feest van Christus' geboorte
voor de meesten onzer wezen, indien deze
dag, de stemmig poëtische Kerstdag, niet
doorweven werd van traditioneele melodieën,
welke de vreugde van dit feest van den
vrede op kinderlijk-vrome wijze uitdrukken
of op machtig verheven toon uitjubelen? Zul
len we de stille ontroering, die zij meedeelen,
in dezen somberen tijd, nu nood en ellende
rondspoken, nu rampspoeden allerhande ons
aangrijpen, w:llen missen? Ik geloof het niet,
want dan waren wij geestelijk gebroken, en
dat zou het laatste zijn. Oneindig velen zul
len dit jaar een magere, koude, iichtlooze
Kerstmis beleven, maar toch sterkte zoeken
bij de Kerst-traditie, en dit misschien inniger
dan ooit, omdat de beteekenis van den stal
van Bethlehem voor hen duidelijker kan ge
worden zijn. Ook zonder dennenboom met
kaarsjes kan het Kerstfeest zijn, maar zoo
goed als niet zonder Kerstliederen. En wie
ze zelf niet zingen kan, hetzij bij gemis aan
stemmiddelen, of omdat kommer en verdriet
hem de keel heeft toegeschroefd, zal er toch
naar willen luisteren. Zoo zal het populaire
Stille Nacht weer talloos velen in een vredige
stemming brengen; De Herdertjes lagen bii
nachte, Maria die zoude naar Bethlehem gaan.
Nu zijt wellekome, Eere zij God, en zoo veel
andere oudere en nieuwere Kerstliederen
meer zullen de sfeer van den dag verinnigen,
terwijl koraal en cantiek de vrome bespiege
ling zal bieden die bij het feest past.
Ook de gelegenheid om sfeer en verheffing,
om leering en schoonheid te vinden bij het
heerlijk Kerst-oratorium van Bach, dat net
als ieder jaar door H. G. K. zal worden uitge
voerd, zal voorzeker gretig worden aangegre
pen. In dit uitgebreide werk is het Kerstlied
in wezen hier het Luthersch Kerstkoraal
slechts een onderdeel, een rustpunt in het ver
loop van de epische ontwikkeling. Maar welke
heerlijke oogenblikken geven deze aloude
volksmelodieën! Wat een straling gaat er uit
van het ..Brich an, o schönes Morgenlicht",
welke stille ontroering deelen mede het ,.Er
ist auf Eerden kommen arm" en het „Jesu
meine Freud' und Wonne", welke sterkte
geeft ons het „Dein Glanz all' Finsternis ver-
zehrt"! Als wij deze Kerstzangen beluisteren
zingt er iets in ons mee; tekst en melodie
vinden met hun eenvoudige hartelijkheid al
licht de sympathische snaar in onze ziel, die
dan mede aan 't trillen gaat. En dit ondanks
het feit, dat deze zangen ons niet ras-eigen
zijn. Hoeveel sterker kunnen dan die Kerst
zangen op ons inwerken, welke op omzen
eigen bodem geboren en gegroeid zijn en die
geheel het kenmerk dragen van oms eigen
wezen? Ik denk hierbij aan zoovele zuiver
Nederlandsche liederen, die als 't ware wed
ijveren met de Kerstvoorstellingen onzer oude
schilders, welke niet kondon nalaten de poëzie
te zoeken in de realiteit der eigen omgeving.
Een levendig tafereeltje als Herders. Hij is
geboren, een teer wiegeliedje als Hoe leit dit
Kindeken hier in de kou, een beeldend stukje
als „Komt, verwondert u hier, menschen" en
zoovele andere juweeltjes van Nederlandsche
Kerst-lyriek, typeeren wel degelijk ons oude
sehildersras, dat het bestand realistisch en
poëtisch tegelijk te wezen.
Zingen in dezen benarden tijd? Och, zingen
kan ook overwegen zijn, en in den schat der
Nederlandsche Kerstliederen - maar welke Ne
derlander is daar behoorlijk in thuis?! ont
breken waarachtig de verdiepende bespiege
lingen niet, waartoe voorzeker in deze dagen
velen zich getrokken voelen. Nemen wij als
voorbeeld slechts de slotstrofe van het „Komt.
verwondert u hier, menschen", waarin de
dichter aan het Jezuskimd vraagt:
Sterk mij door uw teere handen,
maak mij door uw kleinheid groot,
maak mij vrij door uwe banden,
maak mij rijk door uwen nood,
maak mij blijde door uw lijden,
maak mij levend door uw dood.
Wanneer wij lezen van martelaren die op
den brandstapel het Te Deum laudamus aan
hieven, waarom zouden wij dan niet in dezen
sombersten Kersttijd dien wij ooit beleefden,
van harte het hoopvolle lied zingen van den
Vrede op aarde aan de goedwilligen?
JOS. DE KLERK
Het volgend nummer van dit blad
verschijnt Woensdag a.s.
Kerstconcert H.O.V.
Maandag (Eente Kenstdag)
zal de Haarlemsche Orkest
Vereeniging een Kerst-concert
geven met solistische medewer
king van de bekende alt-zange
res Ans Stroïnk.
Zooals de heer Luijken, ad
ministrateur der H. O. V., o$
het concert van Zondag 17 De
cember jl. mededeelde, zullen,
dank zij de medewerking van
het gemeentebestuur een twee
tal kachels in de Gemeentelijke
Concertzaal staan. Er is echter
ook brandstof noodig en die be
zit de H. O. V. niet. Zij doet
daarom een beroep op alle con
certbezoekers om voor een
blokje hout te willen zorgen.
De bezoekers kunnen de brand
stof inleveren bij het voorver
koop-adres of voor den aan
vang van het concert aan de
PIANO-MATINEE
WILLEM ANDRIESSEN.
Onze oud-stadgenoot Willem
Andriessen zal op Woensdag
middag 27 Dec. een piano
matinee geven in de Gemeen
telijke Concertzaal te Haarlem.
Willem Andriessen zal een pro
gramma van werken van Beet
hoven en Chopin ten gehoore
brengen, t.w. voor de pauze de
Sonate Op. 27 No. 2 (Mond-
schein) en de Sonate Op. 53
(Waldstein) van L. v. Beetho
ven en na de pauze Impromptu
Op. 36 en Op. 51; Zes Etudes
uit Op. 25, Scherzo Op. 39 en da
Ballade Op. 47 van Chopin.
TWEE INBREKERS
AANGEHOUDEN.
De recherche van Haarlem
heeft den 19-jarigen S. en de»
17-jarigen G. aangehouden, die
bekend hebben in de afgeloo-
pen twee weken eenige inbra
ken te 'hebben gepleegd. Een
gedeelte van het gestolene is
in beslag genomen.
BIJ EEN KAPPER
INGEBROKEN.
In de Essenstraat is bij een
kapper ingebroken, waarbij ge
stolen zijn eenige kieeding-
stukken, een halve hectoliter
aardappelen en vijf fleschjes
eau de cologne.
COKES GESTOLEN.
Uit een opslagplaats in het
centrum der stad is ten nadeele
van een brandstoffenhandelaar
zeventig H.L. cokes gestolen.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Jas, Hazebroek, Zuider Bui-
tenspaarne 88; kat, v. Epen,
Aelbertsbergstraat 56; mapje,
Zweipfennig, Hudsonstraat 16;
sleutel, Bois. Raamsingel 32 A.
HET CONFLICT IN DE
GEREF. KERKEN.
Ds. A. Kuiper te Jolwerd,
die door den kerkeraad met die
van Reitsum voor 3 maanden is
geschorst wijl hij zich niet aan
de synodebesluiten conformeert
heeft met een om de zelfde
redenen geschorste ouderling
en diaken nu eigen diensten
georganiseerd. De kerk van
Holwerd telt 630 zielen. 40 zijn
uit het kerkverband getreden.
De kerkeraad der Geref.
kerk van Houwerzijl heeft zich
vrijwel in zijn geheel losge
maakt van het verband der
kerken wijl hij zich niet ver
enigen kan met de synodale
besluiten. De kerkeraad van
het naburige Ulrum heeft
daarop met het trouw geble
ven deel der gemeente te Hou
werzijl opnieuw de ambten in
gesteld. De gemeente van Hou
werzijl telt 530 zielen en heeft
als predikant ds. K. Holwerda,
die reeds 66 jaar is én eerst
nredikant werd in 1924 te Wes-
terlee (Gron.) en sedert 1928 de
kerk van Houwerziil dient.
PREDIKBEURTEN.
Religieuze Kring, Aerdenhout:
Maandag 10.30 u. ds. G. J.
WaaTdenburg, predikant te
Haarlem. Gereformeerde
Kerk van Heemstede: Niet ds.
Van der Laan maar ds. J. H.
Teikamp leidt de diensten op
Zondag 9.30 u. aan de Camp-
laan, om 3 u. aan de Koediefs-
laan en Maandag om 10 u. aan
de Koediefslaan: verder leidt
ds. W. C. van den Brink Dins
dagmorgen om 10 u. een wij-
dingssamenkomst in de kerk
aan de Koediefslaan. Vrjje
Evangelische Gemeente: Zon
dag 10 u. ds. D. J. D. du Fossé;
Maandag 10 u eeredienst met
koorzang: 2.30 u. kinderkerst
feest; Dinsdag 2.30 u. jongelie-
denkerstviering. Ned. Pro
testantenbond, afd. Haarlem
mermeer: Zondag 2.30 u. Kerst
feest voor de Zondagsschool;
Maandag 10.30 u. mej. D. van
jden Sluis, Heemstede (zang v.
het kerkkoor).