Haarlemsche Courant
Rechter Saaroeverin Duitsche handen
Kerstconcerten te Haarlem
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Churchill en Eden naar Athene
Besprekingen met Papandreu
en de Elas.
Amerikanen verliezen
180.000 man.
30.000 gevangenen.
889e Jaar?., No. 300
Bureaux: Groote Houtstraat 83
Postgiro 134858.
Bijkantoren: Soendaplein M.
IJmuiden, Kennemerlaan 154.
Verschijnt dagelijks, behalve
OP Zon- en Feestdagen.
Woensdag 27 Dec. 1944
UI tg.: Grar. Bedrijven Daralate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 38 et., per mnd. 1,1S,
per kwartaal J.43, fr. p. post
f 3.73. Losse nummers 8 cent.
Hoofdredacteur: F. C. Derks.
K 1387
Sterke Amerikaansche formaties
in den strijd geworpen
Van het Westelijk oorlogstooneel wordt
gemeld, dat generaal Eisenhower sterke for
maties in den strijd heeft geworpen tegen
Öe aanvallende Duitsche troepen. Deze for
maties werden aanvankelijk in het Zuiden
van het aanvalsfront ingezet, doch thans ook
tegen het Noordelijk deel ingezet.
In de Ardennen zijn Amerikaansche troe
pen ingezet, die aan het Saarfront zijn ont
trokken. Ettelbruck werd door de Duitschers
met succes bestormd. Tusschen Elsenbrug en
Stavelot konden de Amerikanen hun aan
vallen niet voortzetten. Duitsche tegenaan
vallen verliepen succesvol. De rechteroever
van de Saar is thans weer in Duitsche han
den behalve een klein bruggenhoofd, dat in
tusschen voortdurend nauwer wordt inge
sloten. Ook bij Bitsch konden de Duitschers
belangrijke stellingen heroveren. Aldus heb
ben zij in enkele dagen terug gekregen waar
voor de Amerikanen weken noodig hadden.
Tusschen de Saar en den Rijn werden
Zondag 13 Amerikaansche tanks stukgescho
ten.
Overigens is aan het weermachtsbericht
van Maandag nog het volgende ontleend:
In Midden-Italië vielen de Engelschen ten
Zuiden van Imola bij Noviglio en aan weers
zijden van Banjo-Cavallo aan. Ook gisteren
moesten zij plaatselijke terreinwinst ondanks
groot gebruik van materiaal met zware bloe
dige verliezen betalen
In Hongarije werden tusschen het Platten-
«neer en Stuhl-Weissenburg alle door pantser-
etrijdkrachten gesteunde aanvallen der Bols
jewisten uiteengeslagen. Een Duitsch pant
sercorps vernietigde hier in den tijd van 21
tot 23 December 216 Sovjets-tanks. Gisteren
vielen nog 25 Bolsjewistische tanks en tal
rijke voertuigen aan Duitsche slagvliegtuigen
ten offer. Vergezellende Duitsche en Hon-
gaarsche jagers schoten 19 Sovjet vliegtuigen
naar beneden.
Bij Budapest leverden Duitsche gevechts
groepen zware afweergevechten tegen Bols
jewistische strijdkrachten, die in het gebied
ten Westen der stad konden doordringen. De
Bolsjewisten leden in de buitengewoon harde
gevechten overal zware verliezen. Tegen
aanvallen van een Hongaarsche divisie ten
Noord-Westen van Budapest drongen de Bols
jewisten verder naar het Noorden terug. In
de pas van Ipolitsag en aan weerszijden van
de boven-Sajo wordt hevig gevochten. Ten
Noorden van Gross-Steffelsdorff heroverden
Duitsche grenadiers verscheidene plaatsen.
Hernieuwde, met sterke strijdkrachten onder
nomen en door gevechtsvliegtuigen en gecon
centreerde artillerie gesteunde Bolsjewisti
sche aanvallen ten Oosten van Kasschau
stortten met zware verliezen voor de Sovjets
ineen.
Op den vierden dag van den afweerslag in
Koerland hielden de Duitschers in de tot
dusver bestaande zwaartepunten ten Noor
den van Frauenburg en ten Noorden van
Dobien in het gevechtsterrein stand. Aan
vallende Bolsjewistische divisies trachtten
tevergeefs een doorbraak tot stand te
brengen.
Geallieerde terreurbommenwerpers en ja
gers vlogen gisteren overdag over een breed
front boven het Westelijk en Zuid-Westelijk
Rijksgebied. In het stadsgebied van Trier
ontstond opnieuw vrij zware schade. Ook op
den avond voor Kerstmis ondernamen de
Geallieerden zware luchtaanvallen vooral op
de gebieden aan weerszijden van den mid
denloop van den Rijn. Gisteren overdag wer
den boven het gevechtsgebied en bij vluchten
boven het Duitsche Rijk volgens tot dusver
ontvangen rapporten door Duitsche jagers en
luchtdoelartillerie van de luchtmacht 87 Ge
allieerde vliegtuigen, waaronder 43 vier
motorige bommenwerpers neergeschoten.
De strijd in Hongarije.
Aangaande den strijd in Hongarije wordt
gemeld, dat aan de Donau en ten Zuiden en
Oosten van Kaschau de Duitschers hun front
hebben gestabiliseerd. Aan de Slowaaksche
grens hebben voortdurend stormaanvallen der
Duitschers plaats. Twee communistische divi
sies werden volkomen vernietigd.
In het gebied van Kaschau woedt levendige
strijd. De Communisten behaalden hier twee
penetraties, die afgegrendeld werden.
Uit Athene wordt gemeld, dat de Elas in
het Noorden van Athene terreinwinst heeft
behaald.
De Aartsbisschop heeft Zondag een oproep
tot de Grieken gericht om den strijd te sta
ken.
Dinsdagmiddag werd medegedeeld: Chur
chill en Eden zijn te Athene aangekomen, al
waar zij een onderhoud hebben gehad met
generaal Alexander en Sir Henry Mac Millon.
Daarna had een bespreking plaats met miuis-
ter-president Papandreu. Tot e*n volgende
conferentie zal ook de Elas worden uitgenoo-
digd. De Aartsbisschop zal deze conferentie
presideeren.
De electrische centrale van Athene is, naar
wordt vernomen, in handen van de Elas.
Bij de operaties in het Westen verloren de
Geallieerden in de laatste zeven dagen 429
tanks en 213 pantser-verkenningswagens.
Sinds het Duitsche offensief werden er totaal
30.000 Amerikanen gevangen genomen. De
totale verliezen der Amerikanen met inbegrip
van dooden en gewonden worden geschat op
ongeveer 180.000 man, hetgeen neerkomt op
een sterkte van 8 a 10 divisies.
Verzwakte positie der Amerikanen
in Boer Sector.
De in het Weermachtbericht vermelde Ge
allieerde ontlastingsaanvalien op de Noorde
lijke flank van de Duitsche troepen, die de
Ardennen zijn binnengedrongen, werden on
dernomen met de aan het gebied van Aken
ontnomen strijdkrachten. Het feit, dat de
Amerikanen de tanks, die zij bij Stavelot
noodig hadden, uit het gebied van Aken heb
ben weggehaald, heeft hun positie in den
geheelen Roersector zoozeer verzwakt, dat
zij daar zelfs geen afleidingsaanvallen kon
den ondernemen.
De slag in Koerland.
In Koerland is de temperatuur plotseling
van 12 gr. gestegen tot 0 gr. Op een der
punten aan het front deden de communisten
een t"">alf maal herhaalden aanval zonder
succes te kunnen boeken.
Aan weerszijden van de lijn NitauFrauen
burg konden de communisten het slechts tot
geringe terreinwinst brengen.
Geallieerde vliegtuigen boven
Zwitserland.
Van Zwitsersche officieele zijde wordt ge
meld, dat Zondagmiddag geallieerde vliegtui
gen de Zwitsersche neutraliteit geschonden
hebben. Tot dusver zijn er door bommen 1
persoon gedood en 3 gewond.
Bommen boven de Phüippijnen.
Uit Tokio wordt gemeld, dat in het gebied
van Manilla een eskader 4 motorige Geallieer
de bommenwerpers verscheen. Japansche
jachtvliegtuigen dTeven echter het eskader
zoo afdoende uiteen, dat een groot aantal
vijandelijke vliegtuigen genoodzaakt was, zijn
bommen af te werpen zonder eenig doel te
raken.
De strijd ter zee.
Johan Spoor
overleden.
brand geschoten, waarna de andere booten
op de vlucht gingen.
Spijsolie in Januari.
369 Gram op bon 278.
In de provincies Noord-Holland, Zuid-
Holland en Utrecht zijn de bonnen 278 en
R 02 van de tweede noodkaart geldig ver
klaard voor het koopen van 360 gram of
ongeveer 4 d.L. spijsolie. Deze olie kan bij
bepaalde daartoe aangewezen winkeliers
worden betrokken, van wie de distributie
diensten desverlangd een opgave van de
adressen zullen verstrekken. De aflevering
van deze olie zal op verschillende tijdstippen
in den loop van Januari geschieden, al naar
gelang de voorraden beschikbaar komen.
Plaatselijk zal worden bekend gemaakt wan
neer met de aflevering een aanvang zal
worden gemaakt.
De aandacht van het publiek wordt er op
gevestigd, dat een belangrijk gedeelte van
deze olie in ongeraffineerden staat za! wor
den afgeleverd. De kleur is donkerder dan
die van de olie, welke op bon 295 in be
paalde distributiekringen werd verstrekt en
zij heeft een bijsmaak, doch is niettemin
voor de consumptie goed bruikbaar.
Bantsoenbonnen.
De rantsoenbonnen met datum 309'44
voor alle artikelen met uitzondering van de
rantsoenbonnen melk I zijn voor onbepaal
den tijd verlengd.
Aardappelhon 244 tevoren
inleveren.
In de provincies Noord-Holland, Zuid-
Holland en Utrecht zullen voor de week van
31 December tot en met 6 Januari de bon
nen 244 worden aangewezen voor het koopen
van X K.G. aardappelen. Deze aardappel
bonnen moeten voor zoover niet van de
Centrale keukêns gebruik zal worden gemaakt,
vóór Donderdag 28 December worden inge
leverd bij den aardappelhandelaar. Nadat
da handelaar hierop is bevoorraad zal zonder
nadere aankondiging tot aflevering worden
overgegaan, doch uitsluitend in de week van
31 December tot en met 6 Januari.
Kinderkoor „Inter Nos'
Geen kaarsjes en geen kerstboom, maar
toch een reine kerstsfeer door mooien samen
zang van heldere kinderstemmen! Er was een
talrijk publiek dat ingetogen luisterde en de
gewekte stemming op zich liet uitwerken.
Dirigent Jan Booda dirigeerde vanaf den
vleugel, dien hij zelf bespeelde; en het bleek
dat hij de uitgebreide kinderschaar zoo ste
vig getraind had, dat het samenzingen in twee
en drie stemmen zonder haperingen kon ver-
loopen, dat de aanzetten nagenoeg steeds ge-'
lijk waren en dat de klankschakeeringen
opmerkelijk goed uitvielen. De grootere
meisjes deden hun best om de door Catharina
van Rennes bewerkte Fransche Noëls zoo
mooi mogelijk te laten klinken en slaagden
er in om het „Vom Himmel hoch, o Engel
kommt" buitengewoon expressief uit te
voeren.
En dan was er Corry Bijster, die met een
drietal kerstzangen, vooral met Willem An-
driessens „Adeste", het gehoor bekoorde.
Als hoofdschotel ging verder de Kerst
cantate van Catharine van Rennes, waarin
Corry Bijster mat edel geluid en ingetogen
gevoel een solopartij vervulde. Maar ook de
kinderen vertolkten het werk met veel be
grip, prachtig zuiver van toon en in mooi
afgewogen klank. De fraaie nuanceering van
de laatste strofen maakte vooral veel indruk.
Ten slotte klonk op innig vredigen toon het
Danklied op het Kerstfeest" van Catharina
van Rennes.
Deze stemmige uitvoering zal Zaterdag
namiddag om 3 uur worden herhaald.
JOS. DE KLERK.
Concert van de H. O. V.
Voor den aanvang van het namiddag
concert op den eersten Kerstdag betrad de
secretaris van het tusschentijdige bestuur
der H. O. V., de heer Delfos het podium om
mededeeling te doen van het afsterven van
den heer Johan Spoor, propagandaleider van
de bestuurscommissie. Na welgekozen be
woordingen schetste spr. een beeld van den
afgestorvene en bracht eere aan zijn nage
dachtenis. Het orkest speelde hierna „Ases
Tod" van Grieg en het publiek verhief zich
van zijn zitplaats om eenige oogenblikken in
gedachten bij den aflijvige te verwijlen.
Adam liet het programma openen met het
concerto grosso no. 8 van Corelli, het z.g.
Kerstconcert, waarvan het karakter vooral
tot uiting komt in de stemmige Pastorale,
waarmee het stuk besluit. Daarna kwam het
hoogtepunt van den middag: een cantate voor
alt, continuo en strijkorkest van den vrijwe*
vergeten componist Chirstian Ritter, wiens
leeftijd ongeveer tusschen 1650 en 1725 moet
liggen. Het nu uitvoerde stuk moet hij ge
schreven hebben vóór 1688, tot welk jaar hij
als organist en onder-kapelmeester aan de
Katholieke hofkerk te Dresden werkzaam was
zijn cantate „O amantissime sponse Jesu" is
een prachtig staaltje van geestelijke barok
muziek, geënt op den monodischen stijl der
Venitianen, in casu dien van Monteverdi. De
zuiverheid van uitdrukking ls frappant en
Voor de Noorsche kust hebben Anglo-Ame-;
rikaansche vlootstrijdkrachten een aanval ge-
daan op een klein Duitech convooi Bij de ver-j Na een kortstondige onge-
steldheid overleed alhier op 22
- December de bekende muziek-
vriend Johan Spoor De heer
Spoor, stammende uit een ar
tistieke familie, werd in 1903
als amanuensis aangesteld aan
het Amsterdamsch Conserva
torium. Ln 1905 kreeg hij tl
deze functie den titel van ad
ministrateur. In 1912 verliet hij
dezen post. In 1939 verstierfe
hij zich te Haarlem, waar hij
direct contact zocht met de
commissie der paedagogische
concerten van de H. O. V.
in het voor kort samengeste'^e
voorloopige bestuur der H.O.*~.
nam hij zitting en wel als pro
pagandaleider.
In de H.O.V. zal men nooöe
zijn markante figuur en ziin
stille dech doelbewuste werk
kracht missen.
Johan Spoor bereikte den
leeftijd van 68 jaar. De teraar
debestelling had heden. Woens
dag plaats op de Algemeene
Begraafplaats.
HAARLEMMER MOET WAT
HAMSTERWAAR MISSEN.
Een bewoner van de Jan Gij-
zenkade heeft ongewenscht be
zoek gehad. Door verbreking
van een luitje beeft men zich
des avonds toegang verschaft
tot zijn woning en gestolen
zijn 50 kg tarwe, 25 kg bruine
boonen, 20 kg witte boonen,
zes flesschem spijsolie, drie
pond vet, twee kilogram rook-
spek, één pond rijst, twee kg
zout en enkele pakjes pudding.
AARDAPPELEN UIT EEN
KUIL GEHAALD.
Aan de Lorentzkade had een'
bewoner acht mud aardappe
len in zijn tuin gekuild; hij tó
tot de minder prettige ontdek
king gekomen, dat de aardap
pelen gestolen zijn.
INSLUITING BIJ
„DE SIERKAN".
Vermoedelijk door insluiting
heeft men zich toegang ver
schaft tot een zolder van de
Haarlemsche melkinrichting De
Sierkan. Gestolen zijn tien ba
len (100 kg) suiker, drie blik
ken volle melkpoeder en 175
pakken kaarsen.
WINTERHULP-COLLECTE.
Evenals vorige jaren zal de
actie van „Winterhulp-Neder
land" ook in de komende
maanden aller aandacht vra
gen. Er wordt op 4, 5 en 6 Ja
nuari een huis-aan-huis-col-
lecte gehouden, teneinde ook
dezen winter een uitkeering
aan hulpbehoevenden te doen
plaats hebben. Collectanten
kunnen zich dagelijks van halt
tien tot vier uur aar melden,
aan het plaatselijk buraeu
„Winterhulp-Nederland", Ged-
Oude Gracht 47.
DE MILDE GEVER
Hoewel ditmaal de traditio-
neele kinderfeesten achterwege
moesten blijven, heeft Sint-Ni-
colaas het jonge volkje geens
zins vergetenNiettegen
staande de vele vervoerspro
blemen en het gebrek aan di
verse goederen, werden er im
mers ook in Haarlem nog dui
zenden kinderen van fraaie ge
schenken voorzien. Er kan
thans worden medegedeeld, dat
de milde gever via het Provin
ciaal-bureau van den N. V. D.
ongeveer 3000 kinderen met
speelgoed verraste.
GEVONDEN VOORWERPEN
Horloge, Hazewinkel, Kle
verlaan 114: portem. m.i.. Berk
bout. M. v. Heemskerkstraat 24;
portem. m. i., Klaje, Oranje
kade 9: schoent.ie. Houtman,
Wagenweg 25; schoen. Geus-
kens, ten Katestraat 75; tasch
Soer, Bureau Smedestraat
taschje, J. de Ke'der, Einden-
houtstraat 4: taseh. Dubbe. Geit
de Wetstr. 53: wanten. Twen-
haar, Twijnderslaan 9: zakje,
Spijker, Steenbokstraat 2.
HENRIëTTE ROLAND
75 JAAR.
Zondag heeft de dichtere»
mevrouw Henriette Roland, die
vroeger te Santpoort heeft ge
woond. haar 75en verjaardag
gevierd.
Japansch profest.
De Japansche regeering
heeft bij de Amerikaansche
regeering krachtig geprotes
teerd tegen het tot zinken
brengen van een JapanscK
hospitaalschip door Ameri
kaansche vliegtuigen.
veel daartoe draagt ook bij het algeheel
uitschakelen van aria's naar een bepaald
vormschema. Alles dient èn tekst èn idee,
ook de sobere strijkersbegeleiding. De voor
dracht van dit delicate werk door de alt
zangeres Ans Stroink, was een verrassing.
Zij heeft ons ontroerd door een stijisehoone
bezonken en ingetogen interpretatie en dit
met stemkwaliteiten van buitengewone be-
heersching.
Na de pauze bracht Adam met het orkest
ais noviteit de suite „Die Flöte von Sans-
souci" van P. Graener. De componist heeft
hiermee een compromis bewerkstelligd tus
schen den stijl van zijn onderwerp (de mu-
zieksfeer aan het hof van Frederik den
Grooten) en zijn eigen romantischen aanleg.
Ten slotte hoorden wij de eerste uitvoering
van een Fantasie over „Merck toch hoe sterek"
van Marinus Adam. In een aantal caprieieuse
variaties heeft de componist het dankbare
thema ontwikkeld, om dan aan 't slot het lied
in zijn geheel als apotheose te geven. In de
bonte verscheidenheid van het geheel speelt
de orchestratie een voorname rol. Het pu
bliek heeft den componist om zijn jongste
werk hartelijk toegejuicht.
JOS. DE KLERK.
Bach's Weihnachts-oratorium
De jaarlijksche Kerstuitvoering van H.G.K.
had Dinsdagnamiddag onder groote belang
stelling plaats. Betreffende den duur van
het werk en de orchestrale bezetting ware»
ditmaal eenige compromis noodzakelijk. Zoo
had directeur Jan Booda, daar het orgel niet
kon gebruikt worden bij gemis aan stroom,
in de groote koornummers een ensemble van
blazers Ingelascht. Dat deze goede bedoeling
eenigszlns tot vergroving aanleiding gaf, mag
niet ongezegd blijven, al geven wij grif toe.
dat in dezen, tijd het zich behelpen met surro
gaten een noodzakelijk kwaad is.
Uitgevoerd werden de eerste twee cantates
in hun geheel; daarna, als intermezzo, de
Echo-aria voor sopraan en hobo-solo (prach
tig vertolkt door Corry Bijster en Jac. Molen
ijzer); en ten slotte de derde cantate, met uit
zonderling van het duo voor sopraan en bas.
Hoogtepunten waren benevens de reeds ge
citeerde Echo-aria, de tenor-aria met fluit
solo „Frohe Hirten", door Han Le Fèvre en
den heer Spies het recit „Unt sie kamen
eiland", van Han Le Fèvre, alsmede de aria
„Schliesse, mein Herze" voor alt en viool
solo, door Lien Korter en Gijs Beths.
eilend", van Han Le Fèvre, alsmede de aria
man was niet van de partij; hij werd ver
dienstelijk vervangen door Herman Hulsman.
Het koor zong stevig en zuiver; de fijne
afwerking van vorige jaren, vooral wat de
koralen betreft, was echter beduidend min
der, wat wij, de moeilijke omstandigheden
voor de voorbereiding in aanmerking ge
nomen, graag willen voor lief nemen, in de
hoop dat voor de eerstvolgende uitvoering
weer volop gelegenheid zal zijn om de punt
jes op de i's te zetten en d» heerlijke schep
ping van Bach naar den geest uit te diepen
JOS. DE KLERK.
