Haarlemsche Courant
290e Jaar jr., No. 21
douiairaai n
Postgiro 1349M.
Bijkantoren: Soendapleln 3L
IJmuiden. Kennemerlaan 154
Nieuwsblad rooi N^ord-Holland
Donderdag 25 Jan. 1940
171 tg.: Graf. Bedrijven Darmate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 16 et., per mnd. 1,15,
per kwartaal 3.42. tx. p. post
f 3,73. Loste nummers cent.
Hoofdredacteur: P C Derka.
De strijd aan liet Oostelijk front
Het tempo der Sovjet.aanvallen
afnemend.
Felle strijd in Oost Pruisen en
Oost Silezië.
van het Oostelijk front werd Dinsdagavond
medegedeeld, dat alle doorbraakpogingen van
de Bolsjewisten in Oost-Pruisen verijdeld zijn.
In Silezië behaalden zij slechts geringe vor
deringen. Penetraties die de vorige dagen wa
ren behaald, werden thans weder opgeheven
Langs den Donau hebben de Sovjets in Hon
garije terrein gewonnen.
In het Oosten van Oost-Pruisen is de slag
meer naar het Zuiden uitgebreid Hier wor
den de meest verbitterde gevechten geleverd
evenals in Oost-Silezië waar de strijd gaat
om de sleutelstelling der Duitsche indus-
trieele ondernemingen daar ter plaatse. Hevi
ge tankaanvallen der Sovjets werden inmid
dels hier met succes verhinderd.
In de dalen van Slowakije en de Beskiden
volgen de Sovjets. aldus een bericht van
Woensdagmorgen slechts een tactiek van voor
zichtig aftasten. Ten Zuiden van den Welch-
sel strandden de Bolsjewisten op de hechte
Duitsche verdediging, daar de Duitschers in
het heuvelachtige terrein diep geëchelonneer-
de stellingen hebben gebouwd.
Tot de voornaamste brandpunten van den
strijd blijft nog steeds Silezië te rekenen. In
het Noordelijk deel van het industriegebied
werden sterke Bolsjewistische strijdkrachten
opgevangen en teruggeworpen. Door krach
tige Duitsche actie werden zij hier in het
defensief gedrongen. In de richting Malepane
en Oppeln wisten de Bolsjewisten den Oder
te bereiken, doch werden teruggeworpen.
B»j Breslau zijn de Duitschers de gehcele
situatie weer meester geworden. Tusschen de
Warthe en Witzenstein ontbrandde opnieuw
een tankslag, waarbij de Duitschers de over
hand hielden. De slag duurt nog voort. Van
verandering in de situatie is reeds sprake bij
Posen, waar de Sovjets op den terugtocht zijn.
In Oost-Pruisen gaat de strijd onverminderd
voort. De Bolsjewisten streven er naar Dant-
zig te bereiken. Het tempo van den opmarsch
is sinds Dinsdag echter belangrijk vertraagd.
Bijzonder verbeten is gestreden om Deutsch
Eylau en Allenstein, alwaar in enkele uren
niet minder dan 93 tanks der Sovjets werden
vernietigd.
Bij Ostrolenka bleven de Sovjets in het
Duitsche vuur steken Bij Gumbinnen woedde
felle strijd. 40 K.M. ten Oosten van Konings
bergen konden de Sovjets worden terugge
slagen
Lt. Generaal Ditmar over het
Oostfront.
In zijn radiovoordracht van hedenavond zeide
Luitenant-generaal Ditmar onder anderen
De Bolsjewisten hebben, wat het aantal in
gevecht gebrachte tanks en de concentraties
daarvan in groote met alle hulpwapens uit
geruste formaties betreft ongetwijfeld pres
taties verricht, die al het tot dusver voorge-
komene in de schaduw stellen. Het is in eerste
instantie de „Tankstorm", die overwonnen
moet worden, doch dat hiertegen Iets te doen
valt, bewijzen de Duitsche successen in Koer
land, waar de Duitsche troepen overwinnaars
bleven in geweldige slagen tegenover sterke
strijdkrachten. Bijzondere vermelding ver
dienen de Duitsche formaties, die zich om zoo
te zeggen tusschen de vijandelijke marsch-
colonnes een weg banen. Men vergelijke daar
mede, dat houding van vijandelijke troepen
in soortgelijke omstandigheden De jongste
gebeurtenissen hebben nauwelijks de moreele
grondslagen noemenswaardig aan het wanke
len gebracht. Dit blijkt bijvoorbeeld uit het
taaie verzet bij de verbitterde gevechten om
Boedapest. Het herstel van het Oostelijk front
is een dringende taak. De Duitschers mogen
echter niets overijld doen, teneinde het wel
slagen mogelijk te maken, ook al zullen zij
aleer het zoover is, menige moeilijke situatie
moeten meester worden.
Het is thans in de eerste plaats een tank-
storm, die tegen het Westen is losgebarsten.
Na gewag te hebben gemaakt van Duitsche
afweersuccessen merkte Ditmar op, dat wat
bij den aanvang van het offensief aan duur
zame kracht ontbrak, thans in diepte aan
wezig moet worden geacht. Elk eiland var
verzet in de kokende zee van den Sovjet-
Russischen vloed is van groot belang. Een
spreker van Radio-Londen heeft verklaard,
dat men ook zijn kalmte moet bewaren, wan
neer het goed gaat Men moet niet vergeten,
dat de Russen nog lang niet in Berlijn zijn,
aldus de spreker, en de Duitschers niet zijn
vernietigd. Het hoogtepunt van het Sovjet-
Russische offensief moet nog komen.
Duitsche successen ter zee.
Duitsche marinestrijdkrachten hebben, zoo
als Maandag reeds was gemeld, twee vracht
schepen der Geallieerden tot zinken gebracht.
Hieraan werd Dinsdagavond toegevoegd, dat
inmiddels ook een derde vrachtschip was
vernietigd, waarmede in totaal 9000 br. r. t.
is vernietigd. Bovendien is een schip van
3000 ton in hetzelfde treffen zwaar beschadigd.
De kolenpositie van België.
De Belgische kolenpositie is thans dermate
ongunstig, dat medegedeeld is. dat een deel
der thans ongeroepen lichtingen in de kolen
mijnen te werk zal worden gesteld.
De aandeelen der Suez.Kanaal-
maatsehappij.
Van Sovjet-Russische zijde is het bericht
tegengesproken. als zouden voor Russische
rekening den laatsten tijd groote hoevelheden
aandeelen in de Suez-kanaaijnaatschappij zijn
overgenomen.
Aan het Westfront
7e Amerikaansche leger op den
terugtocht
In het Zuidelijk deel van het Westfront
hebben de Duitschers tegenaanvallen onder
nomen, waarbij de Amerikanen tot het op
geven van belangrijke terreingedeelten wer
den gedwongen.
Ten Z. O van Malmédy probeerden de
Amerikanen Dinsdag een aanval over een
breed front. Deze aanval bleef echter in het
Duitsche vuur steken. In en boven Elzas heeft
de strijd onder hevige sneeuwstormen plaats.
Fransche troepen gingen hier tot den aanval
over, doch bij een tegenaanval werden zij tot
voorbij hun uitgangspunt teruggedreven.
Over een front van 40 K.M. zijn de Duit
schers thans de Maginotliie binnengedrongen.
Hier is het 7e Amerikaansche leger thans ge
heel op den terugtocht. De plaats Hagenau
werd hierbij stormenderhand ingenomen
In den Eizas rukten Dinsdag de Duitschers
over Reichenberg-Hagenau op en veroverden
een groot aantal plaatsen. Het Amerikaansche
front is over een groote breedte ineengestort.
Het geheele bosc-h van Hagenau is thans van
Amerikanen gezuiverd. Duitsche aanvalsspit-
sen drongen Hagenau binnen en wisten sterke
Amerikaansche troepen te omsingelen.
Van de bruggenhooden aan den Rijn wor
den eveneens Duitsche vorderingen gemeld.
De Duitschers vielen bij Miilhausen aan, na
dat zij versterkingen hadden ontvangen en
sloegen Fransche formaties daarbij uit elkaar.
De strijd in ons land.
Van Duitsche zijde wordt medegedeeld, dat
de strijd in ons land ten N. W. van Nijmegen
nu al eenige dagen voortduurt en dat de
dorpen Hemmen en Zetten de meest om
streden punten
De conferentie van drie.
Weder in Teheran?
De Keizer van Iran heeft Stalin, Churchill
en Roosevelt uitgenoodigd hun tweede confe-
fentie opnieuw in de hoofdstad van Iran te
doen plaats hebben. Naar verluidt heeft de
Keizer nog geen antwoord op zijn uitnoodi-
ging ontvangen
De moeilijkheden in Joego Slavië.
Gemeld wordt, dat de weigering van koning
Peter, het accoord tusschen den premier
Sjoebasjitsj en Tito te erkennen, er toe ge
leid heeft, dat de regeering Sjoebasjitsj u
afgetreden De leider der Servisch-democra-
tische partij, oud-minister Groll zou door den
koning met de vorming eener nieuwe regee
ring zijn belast.
Koning Peter zou, zoo wordt gemeld, zijn
vertrouwen in Sjoebasjitsj verloren hebben
en ook Tito niet vertrouwen. De laatste van
zijn leant heeft alle onderhandelingspogingen
afgewezen en verklaard, nieuwe opdrachten
van den koning te zullen negeeren.
Dinsdag is, zoo werd Woensdagmorgen ge
meld, het kabinet Sjoebasjitsj bijeengekomen
om over het ontslag van het kabinet te ver
gaderen. Besloten werd „niets te ondernemen'
hetgeen blijkbaar betekent, dat het kabinet
voorloopig nog aanblijft. Sjoebasjitsj heeft
verklaard, een gedachtenwisseling met den
Brltschen gezant en met Tito noodig te achten,
Roode-Kruistrein beschoten.
Bij Milaan is een Roode-Kruistrein. die vol
doende van de Roode-Kruisteekens was voor
zien, door Amerikaansche luchtstrijdkrachten
aangevallen en beschoten.
Het schrikbewind.
Volgens mededeeling van bevoegde zijde
bevinden zich momenteel tusschen de 10 en
20 pet. der Roemeensche bevolking in concen
tratiekampen.
De Poolsche kwestie.
De Reuter-correspondent Neale zegt om
trent het memorandum van de uitgeweken
Poolsche regeering aan de Britsche en Ame
rikaansche regeeringen, waarin de instelling
van de inter-Geallieerde commissie en inter-
Geallieerde troepen tot handhaving van de
orde in de Poolsche gebieden wordt verlangd,
dat het Russisch-Poolsche conflict inclusief de
grenskwestie ln het kader der internationale
wetten moet worden bijgelegd.
De groot-moefti bedreigd.
De groot-moefti heelt van de Ster-organi
satie brieven ontvangen, waarin zijn leven
bedreigd wordt voor het geval hij het dood
vonnis tegen de moordenaars van Lord Moyne
onderteekent.
Guatemala en Spanje.
Guatemala heeft de diplomatieke betrek
kingen met Spanje verbroken onder het mo
tief. dat de buitenlandsche politiek van Spanje
en de manoeuvres van de Phalanx nadeel aan
Amerika berokkent en de veiligheid aantast.
Nieuwe 3apansche wapens?
Van bevoegde Japansche militaire zijde is
met nadruk verklaard, dat het tijdstip niet
ver meer is. dat Japan nieuwe wapens van
doorslaggevende beteekenis zal gaan gebrui
ken. Deze zijn zorgvuldig voorbereid en zul
len een verrassende werking hebben.
Onlusten op Sardinië.
Op Sardinië hebben zich ernstige onlusten
voorgedaan. Onder meer had er een bomont
ploffing plaats.
Arbeidsinzet in Amerika.
Voor mannen 18-45 jaar.
De Militaire commissie van het Amerikaan
sche Huis van Afgevaardigden heeft het wets
ontwerp goedgekeurd, volgens welke mannen
van 18 tot 45 jaar in de oorlogsindustrie te
werk kan worden gesteld. Mannen, die ge
schikt zijn voor den militairen dienst en wei
geren te voldoen aan een oproep om in dc
oorlogsindustrie te gaan werken, stellen zich
aan zware straffen bloot.
Drie dooden bij ongeluk te Velsen-
Noord.
Tijdens het sloopen van een woning heeft
zich te Velsen-Noord een ongeluk voorgedaan
waarvan drie personen, die aldaar aan het
werk waren, het slachtoffer zijn geworden.
Zij moesten een muur opzij duwen en legden
daarbij waarschijnlijk niet voldoende voor
zichtigheid aan den dag. Toen de muur name
lijk omviel brak de verbindingsbalk met den
tegenovergesteld en wand, die eveneens naar
beneden kwam. Drie arbeiders werden onder
het puin bedolven, en wel de achttienjarige
H. W. O. uit Haarlem en de drie-en-twintig-
jarige A. de V. uit Amsterdam, die direct
werden gedood, alsmede de zeventienjarige
J. J. S. uit Haarlem, die zwaar werd gewond
en 's nachts aan ziin kwetsuren bezweek
Het onderzoek van de Velser politie duurt
nog voort.
De aanvaring tusschen de
Lemmerboolen.
De Jan Nieveen. die Maandag een week ge
leden de noodlottige aanvaring met de Gro
ningen IV had, is enkele dagen geleden te
Amsterdam binnengeloopen. De boot had ook
nu weer een zeer moeilijke reis, daar men op
een niet gelicht wrak liep en de overtocht
volle 24 uur duurde. De schade was gelukkig
niet zoo ernstig en wordt thans te Amsterdam
hersteld. Dinsdag is de boot, de eenige die
thans rest voor den dienst op de Lemmer,
weer uitgevaren-
Betreffende de aanvaring deelde kapitein
H. Bouman mede. dat de Groningen IV een
defecte dynamo voor de verlichting had er
voer met groene en roode petroleumlich
ten, aldus „Het Volk". Het groene licht schijnt
op het kritieke moment uit geweest te zijn.
althans niemand op de Jan Nieveen heeft het
gezien toen de Groningen IV, om de Nieveen
te ontwijken, over bakboord ging en toen dus
het roode afgeschermde licht uit het gezicht
verdween en men normalerwijze alleen het
roene nog had moeten zien De Nieveen is
toen in dat volledige duister heel scherp over
stuurboord gegaan eri trof de Groningen bijna
"oodrecht aan den steven. Hierbij werd de hut
voorin ingedrukt en stroomde het water bin
nen in deze ruimte, waarin volgens een inzit
tende. die na afloop van de ramp alles nauw
keurig in teelcening kon brengen, twintig men-
schen zaten. Die het laatst over kon stappen
op de Nieveen wist, dat hij nummer acht was.
Men neemt dus aan, dat er geen 25 a 30 doo
den waren, zooals het eerste bericht was,
maar twaalf. Het zinken duurde ongeveer een
half uur, zoodat de Nieveen, die direct bijge
draaid was en met volle lichten op langszij
lag om de opvarenden te redden, alle passa
giers van de achterkajuiten gemakkelijk over
kon nemen. Zelfs heeft zij de Groningen nog
een stuk naar ondieper water kunnen slepen.
In plaats van op vijf ligt de boot nu op vier
meter, maar wegens gebrek aan een bok kon
het schip totnogtoe niet gelicht worden, zoo
dat volledige zekerheid niet bestaat. Was het
voorstuk niet ingedrukt geworden, dan zouden
gemakkelijk a"e onvarendPn gered kunnen
zijn.
MAALTIJDENKAARTL*-.
CENTRALE KEUKEN.
De verkoop van de maaltijdenkaarten van
de Centrale Keuken voor de volgende week
vindt op Donderdag van 1011.30 en van
13.3015 uur eri op Vrijdag van 1011,30 uur
plaats in de bekende uitdeellokalen.
Er moet worden ingeleverd bon 305 voor
aardappelen en de rechterbovenhoek van de
maaltijdenkaart van deze week of de boven
helft groentebon tweede periode 1945
Burgerlijke StanH
HAARLEM 24 Januari 1945
BE/VALLEN: 18 Jan., G. KooljmanKokkelko-
;n. z.: 19 Jan., T. van DamBraun. d M. T.
Geels—Toeset. z.; A. J. EerdmansVan Rassel.
L. van CranenburghTaverne, z.; L. Bouman
-Harder, z.: 20 Jan., A. P. Kooijvan Lunen
burg, d.; S. Bröcker—van Andel. z.; J. Keur—
Molenaar, d.; 21 Jan., C. Kenter—Bottelier, z.; C.
C van HemertKonings. d E. C. de Groot—van
Gijlswiik. z.\ L. SohultingHoenderdos, z.; J. J.
Rouw-Verdonk, z.; C. H. Brugman—Buiterman.
d.: P. J. JoostenHoekstra, d.: R. van Zomeren
Rietman, d.; 22 Jan., W. DavelaarHoussart.
dC, E-. Verheul—Veldman, z.: M. H. Blokker—
Kensen, z.; J. J. KoppenBlauw, d.; 23 Jan.. M.
G. ZweersLijnzaat. z.: M. J. ZwarterVerdam.
:oon.
OVERLEDEN: 18 Jan.. J. L. E van Poeteren. 77
Ripperdapark; E Jonkman—Paap, 68 j., A L
Dyserinckstraat; C Kloos—van Amstel, 77 j„ Wes-
eihoutpark: G. Holleman—van der Vlies. 73 j..
Kenauoark: J. E. Swaarbere. 80 j.. Westerhout-
park: 19 Jan.. A. van WesterhovenKerklaan. 68
j-. Lange Lakenstraat: H. F Oets. 53 j.. Ooster-
strsat; J. Peetoom, 42 j., Kamperlaan: C A. van
Dijk. 31 j.. Kamperlaan: A. Woud—Koppenol, 72
Zonnelaan: 20 Jan.. J. G. Vervooren, 71 j.. Ha.
gestraat: A. H. den Beider. 30 j.. van 't Hoff-
straat: F. Stam, 80 J.. Zomerkade: H. Dernlson.
59 Kennemerstraat: J H. van der Putten, 70
j.. Maerten van Heemskerkstraat: 21 Jan. W
Kabel. 62 j., Lorer.tzkade; T. van Egmond. *5 j.
Hagestraat; P. J. Olieslagers. 78 j.. Atjehstraat
22 Jan., J. T.. 6 m.. z. van D. Romkes. Holsteijn-
straat; J. Kremer, 71 J., Schotersingel: H. J. Pre
en. 58 J., Preangerstraat
ONDERTROUWD: 23 Jar.. A. M. C. Schelle-
kens en C. T. Leuver; C. vrugt en H. J. Toebes.
Een dubbele misdaad.
Dat er tegenwoordig zeer
vele fietsen gestolen worden is
een feit, dat geen bijzondere
vermelding meer verdient. En
dat de rijwieldieven er geen
bezwaar in zien, ook fietsen
van doktoren en verpleegsters
te stelen, waardoor deze en
hun patiënten ernstig gedu
peerd worden, is ook helaas a)
meermalen gebleken.
Dezer dagen hebben de die
ven opnieuw een bewijs gele
verd van hun treurige mentali
teit, door twee fietsen te ste
len van de rijwielbrancard der
fa. Mathot, waarmee deze fir
ma het noodzakelijke zieken-
vervoer verzorgt. Een der fiet
sen werd voor het ziekenhuis
gestolen, dc andere voor het
huis van een patient. Het ge
volg is. dat het personeel der
firma thans met de brancard te
voet moet gaan, waardoor
uiteraard het transport van
een zieke langer duurt en men
ook veel minder patiënten kan
vervoeren.
Misschien lezen de dieven
deze regels. Misschien zijn zij
nog zooveel mensch, dat zij de
fietsen terugbrengen
Herhaling van „La Vila
Nuova".
Zondag 28 Januari as. zal de
H.O.V. een herhaling geven
van het op 7 Januari j.l. met
veel succes uitgevoerde werk
„La Vita Nuova" (Nieuw Le
ven) van E. WolffFerrari,
tekst van Dante-Alleghieri,
voor bariton en sopraan-solo,
koor, orkest, orgel en piano.
Solisten zijn: Hélène Ludolph,
sopraan, Luciën Louman. ba
riton, Ang Bouter, piano en
Bets Nederkoorn, orgel. Verder
werken mee de Haarlemsche
Orkest Vereeniglng, het H.O.V.
Koor en het Knapenkoor uit de
St. Liduinakerk te Haarlem.
Het geheel staat onder leiding
van Marinus Adam.
Sneeuw en Ijs weg.
ruimen!
Het blijkt noodzakelijk, de
aandacht van hoofdbewoners
of hoofdgebruikers van binnen
de bebouwde kom gelegen ge
bouwen of gronderven te ves
tigen op de op hen rustende
verplichting, neergelegd in het
Sneeuwruimingsbesluit, tot het
wegruimen van de sneeuw en
het ijs van het voor of langs
het gebouw of gronderf ge
legen gedeelte van het open
bare voetpad. Bij gladheid zijn
genoemde personen verplicht,
dat weggedeelte met stroef
makende stoffen te bestrooien
en bestrooid te houden. Verder
moet worden zorg gedragen,
dat de sneeuw en het ijs op
den uitersten rand van het
openbare voetpad worden ge
bracht, zoodanig, dat het ver
keer hiervan geen hinder on
dervindt en voldoende ope
ningen worden uitgespaard
voor het afvloeien van dooi
water en dat brand- en riool-
putten vrij blijven. Het gebruik
van bijtende stoffen voor het
•erwijderen van sneeuw en ijs
is verboden.
Ook taptemelkpoeder
op noodriekenbonnen.
Het Rijksbureau voor de
Voedselvoorziening in Oorlogs
tijd maakt bekend, dat in de
provincies Noord-Holland, Zuid
Holland en Utrecht de levering
van gestandaardiseerde melk
voor kinderen, die geboren zijn
in 1944 of 1945, voorrang moet
hebben boven elke andere
levering.
De moeilijke melkpositie in
deze provincies maakt het
noodzakelijk, de hoeveelheid
gestandaardiseerde melk, welke
aan zieken, aanstaande en
jonge moeders en aan zieken
huizen en soortgelijke instel
lingen wordt verstrekt, voor
een belangrijk gedeelte te ver
hangen rioor taptemelkpoeder.
Met ingang van 21 Jan a.s.
geven de noodziekenrantsoenen
daarom recht op 3^4 liter ge
standaardiseerde melk en 100
gram taptemelkpoeder. terwijl
de toewijzingen voor zieken
huizen en soortgelijke instel
lingen op overeenkomstige
wijze zullen worden behandeld.
FAILLISSEMENT GEëlN'DIC.D
Door het verbindend worden
der UitdeeHngslijst is geëin
digd het faillissement van mej.
A G. van Kesteren. bollen-
kweekster. wonende te Heem
stede. Jac. de Witstraat 10 Cu
rator Mr. J C. Y. Nieuwenhuyg
te Haarlem.
