Haarlemsche Courant
Hevige strijd in Oost-Pruisen
en Pommeren.
290e Jaarg., No. 31
Bureaux; Groote Houtstraat H
Postgiro 134358.
Bijkantoren; Soendapleln tl.
IJmuiden, Kennemerlaan 154.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Dlnsdar 6 Febr. 194
CJtg.: Grar. Bear ij ven Uumiati
Haarlem. Abonnementen: pe
week M ct., per mnd. 1,11
per kwartaal 3.42. fr. p. pos
3.73. Losse nummers 8 een
Hoofdredacteur: F. C. Dertu
K 12»
De strijd aan het Oostelijk
front.
De berichten van het Oostelijk front wek
ken den indruk, dat er eenige ontspanning is
ingetreden en dat de toestand zich gestabili
seerd heeft. De Sovjets maken minder groote
vorderingen. Zij staan weliswaar op minder
dan honderd kilometer afstand van Berlijn
maar deze afstand levert veel grootere moei
lijkheden voor hen op dan de twee- a drie
honderd kilometer, die zij tijdens hun op-
marsch van de laatste weken in een inder
daad hoog tempo hebben kunnen afleggen. Dit
tempo hebben zij niet kunnen volhouden en
thans is hun opmarsch dan ook vrijwel tol
staan gekomen, hoewel het gevaar nog niet
geweken is. Het zal groote moeilijkheden op
leveren, dit gestopte offensief weer op gang
te brengen, temeer daar de Oderlinie geducht
versterkt is, vooral in de diepte.
In Silezië hebben de Duitsche troepen de
Sovjet-bruggehoofden aan den Oder verder
verkleind en tezamengedrukt. Bij Konings
bergen wordt nog steeds verwoed gestreden,
doch frontveranderingen van beteekenis heb
ben zich hier niet voorgedaan.
Tusschen Posen en Frankfurt aan de Oder
wisselen aanvallen en tegenaanvallen elkaar
af. Hier brengen de Sovjets steeds nieuwe
strijdkrachten naar voren tegen den steeds
toenemenden Duitschen tegendruk. Opvallend
is, dat de Sovjets hier slechts geringe aantal
len tanks in den strijd brengen.
Zweedsche schepen aangehouden,
Naar gemeld wordt, zijn de laatste weken
herhaaldelijk Zweedsche schepen aangehou
den door Sovjet-Russische onderzeebooten
Zweedsche schepen, die paketten voor Engel-
«che en Amerikaansche krijgsgevangenen in
Duitschland vervoerden en op weg waren
naar Lubeck, werden gedwongen, naar een
Zweedsche haven terug te keeren.
De Conferentie van Drie.
Naar uit Londen wordt gemeld te de Con
ferentie van Drie tusschen Roosevelt, Chur
chill en Stalin begonnen aan boord van een
oorlogsschip in een haven aan de Zwarte Zee,
Vermoedelijk Constanza. Deze plaats zou uit
gekozen zijn, opdat Stalin gemakkelijk con
tact met zijn generaals kan onderhouden.
Roosevelt en Churchill hebben ieder een
groot gevolg meegenomen, waaruit wordt af
geleid, dat op de conferentie veelzijdige on
derwerpen ter sprake zullen komen.
De bolsfewistlsche bedreiging.
In zijn wekelijksche artikel in Das Reich
zet dr. Goebbels uiteen, dat de politieke bour
geoisie van Europa zelfmoord pleegt door
samen te gaan met de Sovjet-Unie. Daardoor
moet Duitschland zich te weer stellen tegen
de vloed fn het Oosten. Wanneer Duitschland
door de andere Europeesche volken zou zijn
gesteund, dan zou het de Bolsjewistische be
dreiging gemakkelijk de baas zijn gebleven.
De ontwikkeling heeft echter een anderen weg
ingeslagen. De politieke bourgeoisie staat in
alle landen voor zijn belangrijke beslissing en'
heeft niet veel meer te verliezen. De Bolsje
wisten zetten alles op alles en schenken hun
openlijke- en verborgen vijanden niets.
Scherpe controle op vervoer naar
Westelijke provincies.
Het Rijksbureau Voedselvoorziening in Oor
logstijd te Den Haag heeft door middel van
aanplakbiljetten bekend gemaakt, dat zeer
binnenkort een scherpe controle zal worden
ingesteld op alle vervoer van levehsmiddelen
van het Oosten naar het Westen van het land.
Speciaal op het transport van granen, graan
producten, peulvruchten, kaas, boter, vet en
olie zal worden gelet. Voor vrachtauto's zal
levensmiddelenvervoer van Oost naar West
toegestaan zijn, wanneer men rijdt in op
dracht van den provincialen voedselcommis-
saris van de provincie, waarheen de goede
ren zullen worden vervoerd dan wel voor een
der bedrijfschappen. Vrachtauto's, welke rij
den in opdracht van den provincialen voed-
selcommissaris of een der bedrijfschappen,
zullen in het bezit van de noodige vervoerbe-
wijzen worden gesteld.
Bij ongedekt vervoer zal de lading in beslag
worden genomen, nog afgezien van de straf
vervolging die bovendien zal worden Inge
steld.
BEROEPINGSWERK.
Doopsgezinde Broederschap. Benoemd tot
w.n. pred. te Zaandam-Oostzijde ds. Th. v. Veen,
pred. te Heerlen.
Geref. Kerken. Benoemd tot hulppred. te
Driebergen J. W. Slingenberg, cand, te Kampen.
Aangenomen.
Nieuwe Duitsche duikboot
successen.
Het Duitsche weermachtbericht van Maan
dag luidt
In Hongarije hebben de Duitschers ten
Zuiden van het Velence-meer verscheidene
Bolsjewistische aanvallen, op enkele plaatse
lijke penetraties na, afgeweerd. Ten Noorden
•an Stuhl-Weissenburg en in het Noordelijk
deel van het Vertes-gebergte, wierpen de
Duitsche troepen de Sovjets naar het Oosten
terug. De dappere bezetting van Boedapest
werd in haar zwaren strijd door Duitsche
gevechts- en jachtvliegtuigen doeltreffend
ondersteund.
In het Zuidelijk grensgebied van Slowakije,
alsmede tusschen de Westelijke Beskiden en
de Oder mislukten talrijke aanvallen der
Bolsjewisten. Ter weerszijden van Bric-g
vielen de Sovjets vanuit hun bruggenhoofd
aan de Oder met zwakke strijdkrachten aan.
De Sovjets zetten hun aanvallen tegen Frank
fort aan de Oder, alsmede tegen Küstrin voort
ATTENTIE
Van bevoegde zijde wordt er op gewezen,
dat het ongeoorloofde onttrekken van
electrischen stroom aan afgesloten leidin
gen op grond van de beschikking van den
Rijkscommissaris over den uitzonderings
toestand als het in gevaar brengen van de
verzorging vervolgd zal worden.
Slechts de autoriteiten, bureaux, inrich
tingen. bedrijven en personen die daartoe
van bevoegde zijde uitdrukkelijk gemach
tigd zijn mogen stroom gebruiken
Ieder optreden, dat de voorziening in
gevaar brengt wordt op grond van het
decreet van den Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied betreffende
den Uitzonderingstoestand van 12 Mei 1944
met den dood gestraft Pogingen en deel
neming zijn op gelijke wijze strafbaar als
het voltooide strafbare feit
De winter in onze schilderkunst.
Hoe dramatisch de winter onder de tegen
woordige omstandigheden ook zijn mag, aan
onze schilderkunst en speciaal aan de kunst
van het landschap, heeft hij met zijn trans
parante, grijze sfeer en zijn fijn gezeefd licht
op het blanke land, steeds een eigen bekoring
geschonken.
Door de schoone eigenschappen van den
winter te benutten heeft dan ook menig schil
der als 't ware dwars door sneeuw en ijs zijn
weg naar het succes gevonden.
Het verhaal doet zelfs de ronde dat
fiksche sneeuwbui soms zulk een bedrijvigheid
onder onze schilders teweeg kon brengen,
dat in kunstenaarsdorpen als Laren vóór den
oorlog binnen enkele dagen geen tube wit
meer te koop was. Het verhaal lijkt wat over
dreven maar een feit is toch, dat het winter-
andschap zoowel voor de schilders als voor
het publiek steeds een bijzondere charme heeft
ehad In den tijd van onze grootouders w
het de romantische meesters en de voorloopers
van de Haagsche school, die met hun vlot
geschilderde wintertjes de liefhebbers van de
schilderkunst vaak het hoofd op hol brachten.
Een schilder als Louis Apol, die zich in het
winterlandschap gespecialiseerd had genoot
zulk een fabelachtige populariteit, dat er voor
ïem zulke gouden jaren waren, waarin hij
geen handen genoeg had, om aan alle op
drachten te voldoen. Een negentiende eeuw-
sche salon was feitelijk pas compleet als bo
ven de piano of schoorsteenmantel in een
breede gouden lijst een wintertje prijkte
Apol. Welk een goedige, vriendelijke sar
eving waarin zulk een knusse patriciërs-
cunst rustig gedijen kon 1 Het impressionisme
iracht later echter ook minder liefelijke
cunst. voort, zooals die van George Breitner.
De patriciërssalons moeten Beitner steenkoud
gelaten hebben. Hij schilderde de werkelijk-
ïeid, zooals hij deze zag en zooals zij hem
imponeerde en om de dames en heeren uit de
salons bekommerde hij zich heel weinig. Zijn
cunst werd bewogen door een felle drama-
'ische kracht en die kracht spreekt ook uit
:ijn sneeuwstukken. Het Amsterdamsche
:tadsbeeld in de grijze sfeer van den sneeuw-
dag met zwoegende werkpaarden voor zware
sleeperskarren heeft hem meermalen tot
boeiende kunstwerken geïnspireerd.
Zooeven hadden wij het over de schilders
uit den tijd van onze grootouders. Voor hun
meer anecdotisch gestemde kunst leverde het
winterlandschap onderwerpen bij de vleet,
zooals men in onze museums ziet aan de
boschgezichten van B. C. Koekkoek met sprok-
celende moedertjes en houthakkers terug-
keerend van hun werk. Niet minder vermaard
varen de wintergezichten van den ouden
Schelfhout, die met zijn gladgesehilderde ijs-
'afereelen een fijnschilder bij uitnemendheid
geweest is.
Waar men ook in de geschiedenis van onze
schilderkunst een greep doet, overal zal men
er bekwame schilders van sneeuw en ijs vin
den. Ook de beroemde zeventiende eeuw heeft
zijn winterschilders opgeleverd. Onwillekeurig
denkt men hierbij aan de geestig getoetste
wintertafereeltjes van Hendrik Avercamp.
Met ambitie schilderde hij de sierlijke joffers
en jonkers in hun kleurige kleedij op de
schaats, in de sleeën en arren en welk een
fijn artistiek genot is het die figuurtjes een
voor een van nabij te bekijken. Avercamp was
niet alleen een bekwaam en gevoelig schil
der, maar ook een knap en zorgvuldig teeke
naar, zooals men kan zien aan een winter-
'afereel dat Teyler van hem bezit en dat een
fraai voorbeeld geeft van 's meesters pittige
'eekenkunst
In het Frans Hals Museum bevinden zich
eveneens eenige wintertafereelen, zooals een
gezicht op het Spaarne van den achttienden
ceuwschen schilder Henricus Spilman.
Zoo heeft ieder museum zijn sneeuwstukken.
die soms zelfs geheele collecties vormen.
Zonder twijfel bewijzen al deze werken en
werkjes, dat er in den loop der eeuwen altijd
veel waardeering voor winterlandschappen
geweest is. Inderdaad zijn er met deze kunst
vermogens gewonnen, maar ook verloren ge
gaan Want er is niets veranderlijker dan de
gunst van koning Publiek, wat intusschen niet
wegneemt, dat het kunstwerk zichzelf steeds
gelijk blijft en zich van deze gunst bitter
weinig aantrekt JAN D. VOSKUIL.
zonder noemenswaardige resultaten te be
reiken. In Pommeren sloegen de Duitsche
formaties bij Pyritz, Deutsch-Krone en ten
Zuiden van Jastrow de Bolsjewistische aan
vallen af. Mariënburg en Elbing staan in het
brandpunt van verbitterde gevechten
Oost Pruisen duurt de strijd voort, waarbij
de Bolsjewisten Wormditte, Bartenstein en
ter weerszijden van Koningsbergen met over
machtige strijdkrachten aanvielen. Dank zij
de dapperheid der Duitsche troepen en hun
leiding konden de Bolsjewisten de beoogde
doorbraak niet tot stand brengen. De Duit
schers schoten 53 tanks en 62 stukken ge
schut neer. Duitsche zeestrijdkrachten gre
pen herhaaldelijk in en ontlastten de krijgs-
•errichtingen.
Duitsche gevechtsvliegtuigen bestreden in
Hongarije, Silezië en Neumark den vijand.
In totaal werden 73 tanks, 44 stukken geschut
en meer dan 900 voertuigen buiten gevecht
gesteld en 26 vliegtuigen omlaag geschoten.
In het Westen duren aan het Roerfront de
Geallieerde bewegingen en het sterke artil
lerievuur voort. In het gebied van Schleiden
brachten de Duitsche troepen een Amerikaan
sche doorbraakpoging in de dalversperring
van de Ourse tot staan en sloegen de aan
vallen af. In de Zuid-Westelijke uitloopers
van de Schnee-Eifel konden de Amerikanen
een Duitsche bunkergroep binnendringen,
doch bleven spoedig steken. De hoekpijler
van het Duitsche bruggenhoofd in den boven-
Elzas werd hevig aangevallen.
De Amerikanen, die in de Rijnlandsche
flank tusschen Breisag en Colmar aanvielen,
werden Noordelijk van Breisag opgevangen
en bij Colmar teruggeslagen. De Amerikanen
verloren daarbij 14 tanks. Bij Mühlhausen
werden hevige afweergevechten geleverd. De
artilleriestrijd bij Duinkerken en Lorient i«
versterkt.
In de avonduren wierpen Geallieerde ter-
reurbommenwerpers bommen op verscheide
ne plaatsen in West Duitschland, waarbij
vooral de woonwijken van Bonn en Godesberg
werden beschadigd.
Het vergeldingsvuur op Londen werd voort
gezet.
In de maand Januari schoten de strijdkrach
ten der luchtmacht en de luchtdoelartillerie
Geallieerde vliegtuigen, voor het meeren-
deel 4-motorige bommenwerpers, omlaag.
In feilen strijd tegen het Geallieerde ravi-
tailleeringsverkeer torpedeerden Duitsche
duikbooten 7 schepen met een inhoud van
54.400 br.reg.ton en 2 geleidevaartuigen. Bo
vendien werd het tot zinken brengen van 3
vrachtschepen van 13000 br.reg.ton en een be
wakingsvaartuig waargenomen. De ondergang
van nog meer Geallieerde schepen, waaron
der 1 groot troepentransportschip van 20.000
br.reg.ton kon eveneens worden waargeno
men.
DE HEER J. P. STRIJBOS Sr. OVERLEDEN,
De heer J. P. Strijbos Sr., die geruimen tijd
verbonden is geweest aan de school voor
Bouwkunde, Versierende Kunsten en Kunst
ambachten, welke destijds gevestigd was aan
de Dreef, is te Heemstede in den ouderdom
van 79 jaar overleden. Het vak meubelmaken
stond onder zijn leiding. Ook op andere
wijze heeft hij getracht het beoefenen van
handwerk te bevorderen door zijn bestuurs
functie van de destijds bestaande afdeeling
van de Vereeniging tot bevordering der vak
opleiding aan handwerklieden.
Dinsdagmiddag is zijn stoffelijk overschot
op de algemeene begraafplaats te Heemstede
ter aarde besteld.
DE HEER L. A. DUYN. t
Tachtig jaar oud is te Heemstede overleden
de heer L. A. Duyn, die vroeger in Haar
lem op verschillend gebied actief werkzaam
is geweest. Aan de Jansstraat leidde hij vele
jaren een zaak in meubelen. Van het kerk
bestuur St. Joannes de Dooper maakte de
heer Duyn destijds deel uit en zijn verdiensten
werden bij zijn afscheid erkend door hem te
benoemen tot eerelid. Dan was hij drager
van het eerekruis Pro Ecclesia et Pontifice.
Een bestuursfunctie vervulde hij bij de R.K.
Rederijkerskamer „Alberdinghk Thijm", Jans-
straat-Janswegvereeniging, Burgerwacht en
Centrum-comité en voorts heeft hij veel gedaan
voor vereenigingen op het gebied van den
middenstand.
DE HEER J. TATES OVERLEDEN.
Te Haarlem is in den ouderdom van 73 jaar
overleden de heer J Tates, oud-haltechef aan
de Spuistraat te Amsterdam der Noord-Zuid-
Hollandsche Tramwegmaatschappij De over
ledene behoorde tot de oude garde der E S M..
bij welke maatschappij hij op 26 Juni 1899 in
dienst trad en welke later door de N Z. H.
is overgenomen. In den loop der jaren klom
hij op tot halte-chef, welke functie hij ge-
ruimen tijd vervuld heeft. Bij de forensen
genoot hij destijds groote sympathie. Om ge
zondheidsredenen verliet de heer Tates ir
1934 den dienst. De overledene heeft zich
veel op sociaal gebied bewogen Dan maakte
hij voor de annexatie van 1927 vele jaren
deel uit van den gemeenteraad van Heem
stede, waarvan hij een ijverig lid was.
De teraardebestelling is bepaald op Don
derdag om twaalf uur op de Noorder Begraaf
plaats aan den Vergierdeweg.
Mr. J. J. W. EEKHOUT. t
In den ouderdom van 60 jaar is alhier over
leden mr. J. J. W. Eekhout, oud-Indisch
ambtenaar en lid van den Volksraad Dins
dagmiddag is zijn stoffelijk overschot op de
algemeene begraafplaats aan de Kleverlaan
ter aarde besteld.
DROGIST MOET VELE
ARTIKELEN MISSEN.
Na over ccn muur te zij
geklommen, heeft men ee
bezoek gebracht aan een ma
gazijn van een drogist aan he
Spaarne. Vermist worden o.a
een gros en een dozijn eau d
Cologne, negentig pakjes luci
fers, doosjes scheerzeep, hoe
veelheden toiletzeep, kinder
toiletzeep, drop en zoetstof.
1NBAAAK LEVERDE
GROOTE HOEVEELHEDEN
VASELINE OP.
Ongewenscht bezoek is ge
bracht aan een pakhuis aai
de Papen toren vest. waar ge
stolen zijn tien vaten vaseline
een vat gele vaseline, twe«
vaten stijfwit, drums machine
olie, auto-olie. parafine, zevea
balen was, alles tezamen eea
waarde vertegen woordigend<
van 7000.
DIEF EN HELER VAN
STROOP IN ARREST.
De Haarlemsche recherchi
heeft K. aangehouden, die be
kend heeft 75 a 100 K G. strooi
te hebben gestolen; hij had di>
artikel aan den grondwerkei
L. verkocht, die ter zake he
ling is ingesloten
INBRAKEN IN
KRUIDENIERSZAKEN.
Uit een filiaal van een krui-
deniersbedrijf aan de Generaal
Cronjéstraat zijn gestolen
hoeveelheden custard, aard
appelmeel en bloem en uit
een winkel aan de Velserstraat
een baal basterd suiker, 23 Kg.
biscuit, een baal havermout,
22 pakjes vet, twee en een
halve doos of 50 pakjes mar
garine, twee Goudsche en twee
Edammer kaasjes.
MEEL GESTOLEN UIT EEN
BAKKERIJ.
Ten nadeele van een bakker
aan de Meester Cornelisstraat
zijn uit het meelmagazijn drie
balen van 50 Kg. ongemalen
tarwe, veertien balen regee-
ringsbloem en een baal zout
gestolen en uit den winkel een
snelweger.
LEVENSMIDDELEN
MEEGENOMEN.
Onbekenden hebben een be
zoek gebracht aan een kelder
van een bewoner aan de Lo-
rentzstraat, vanwaar zij de
daar opgeslagen levensmidde
len en flesschen wijn hebben
meegenomen.
UIT EEN ONBEWOOND HUIS
GESTOLEN.
Tijdens afwezigheid van de
bewoners aan de Caninefaten-
straat heeft men een groote
hoeveelheid goederen, waar
onder kleedingstukken, schoe
nen, gordijnen, speelgoed, elee-
trische pannen, inmaakgroen-
ten en aardappelen gestolen.
MEVR. C. F. M. WESTER
MAN— KOCH, t
Te dezer stede is overleden
mevr. C. F. M Westerman
Koch, weduwe van dr. C. W.
J. Westerman, die vroeger een
vooraanstaande plaats innam
onder de Haarlemsche medici
en veel heeft gedaan voor het
Haarlemsche St. Elisabeths
Gasthuis, waaraan hij verbon
den was. Mevr. Westerman
heeft zich eveneens verdien
stelijk gemaakt o.a door haar
functies van presidente van
de Vereeniging voor zieken
verpleging. welke zich ten
doel stelt, het verschaffen van
gediplomeerde verpleegsters
en van secretaresse van de af
deeling Haarlem van den Ne-
derlandschen Bond voor Zie
kenverpleging.
In alle stilte is haar stoffe
lijk overschot ter aarde be
steld.
OPSPORING VERZOCHT.
De Commissaris der Recher
che te Haarlem verzoekt op
sporing van den minderjarige
Hendrik Vrugt, geboren te
Haarlem op 27 April 1930, die
sedert 24 Januari spoorloos is
verdwenen. Zijn signalement
luidt: lang ongeveer 1 55 meter,
rond gezicht, donker haar,
donkere oogen, gekleed in grij
ze jas, geruite das. bruine bi
vakmuts. blauw werkjasje,
korte bruine broek, lichte knie
kousen. zwarte hooge schoe
nen. Hij loopt eenigszins mank.
JUBILEUM J. VAN WIENEN.
Op 16 Februari zal het vijf-
en-twintig jaar geleden zijn
dat de heer J. van Wienen,
thans werkzaam als hulparbei
ders op de afdeeling werktuig
kundige dienst van de N V.
Grafische Inrichting Joh En
schedé en Zonen te Haar'.em,
bij deze N V. in dienst trad.
Voor Maandag «n Dinsdag J