DAMIAATJES Bach's Matthaeus-Passion. Terwijl men overal elders in Nederland de Jaarlijksohe uitvoeringen van dc Matthaeus- Pa&sion van Bach moet missen. krijgen de Haarlemmers, dank zij de onverstoorbaar heid en de voortvarendheid van H.O.V. en H O V -koor. ook dit jaar gelegenheid het grootsche religieuse kunstwerk in de concert zaal te hooren. En het feit dat niet minder dan vier executies worden gegeven, om aan de groote belangstelling te voldoen, bewijst hoe zeer dit initiatief op prijs gesteld wordt. Bach zal wel niet hebben kunnen vermoe den. dat zijn werk, hetwelk tijdens zijn leven slechts weinig opgang maakte (althans door de Leipziger kerkgangers niet naar waarde begrepen werd) voor het nageslacht niets min der dan een apostolische beteekenis zou krij gen: en dit nadat er in eenigen kerkdienst aLs liturgisch element geen plaats mee? voor zijn zou en het naar de profane concertzaal zou worden verbannen. Op een moment dat Bach's meesterwerk totaal in de vergetelheid geraakt was en er schijnbaar geen kans meer bestond dat het ooit nog eens tot klinken zou worden gebracht, beleefde het zijn opstanding, door de koene daad van den jeugdigen Mendelssohn, die het in de concertzaal bracht. Waarschuwende stemmen hebben sindsdien niet ontbroken en wellicht niet ten onrechte, want het ge vaar was niet denkbeeldig, dat men in de concertzaal de nevenzaken boven de hoofd zaak zou gaan stellen om deze overheveling te wraken. Maar achteraf bekeken is er iets wonderbaars mee gebeurd Men heeft een kunstwerk willen redden en dat kunstwerk heeft zijn enorme geestelijke spankracht mee gedeeld aan duizenden en nog eens duizen den. die er wellicht geen besef van zouden gekregen hebben, ware het bij zijn oorspron kelijke bestemming gebleven Dat talloozen zich genoopt voelen jaar lijks Bach's Passiemuziek te beluisteren, anders gezegd, dat Bach's Passiemuziek ieder jaar ontelbaren bereikt, is juist daaraan te danken, dat deze kerkmuziek verhuisd is naar de concertzaal. En is niet precies het tegen overgestelde gebeurd van wat door velen langen tijd gevreesd werd. n.l. dat de concert- practijk en de sfeer van de concertzaal deze religieuse kunst naar beneden zou halen? Want het ls toch een feit, dat onze Passie- uitvoeringen ook in de zaal de ingetogen sfeer kunnen verwekken, die men van een zoo diep religieus werk verwachten kan, dat men er niet naartoe gaat speciaal om een mooi con cert te beluisteren, maar om het Lijdensver haal te hooren vertolken in apostolischen geest, en dat men er meestal vandaan kan gaan met de opmerking, die de pastoor uit „Mariken van Nimwegen" maakte, naar aan leiding van een middeleeuwsch mysteriespel „Tes soms beter dan een sermoen" Sinds de eerste Passie-muzieken. die, voor I zoover wij weten, terug gaan tot de 4e eeuw. hebben talloos vele componisten hun krach- •.eu gewaagd aan de verfo'v-*-., van het ver heven geestelijk drama v.. -zus' Siiden en| sterven. Bach i*, sieeuU oer velen. Mn' ais samen*.tend genie leverde overtroffen hoogtepunt Hij g' naai den oorsprong naar den tekst Evan gelie, en dat hij dit met bewusthi- o, met over wogen inzicht deed, kunnen wij hieruit op maken. dat hij den Evangelietekst met rooden inkt in zijn partituur schreef. Al het overige koralen, beschouwingen, enz. noteerde hij in het zwart. Hiermee was aangeduid wat kern en wat bijzaak was. Vanaf den middel- eeuwschen oratietoon, waarop het lijdensver haal geciteerd was, tot de levenssterke uit drukking, die Bach aan zijn vertolking van het Matthaeus-Evangelie geeft, is een gewei dige afstand. Toch deed Bach niets, wat velt anderen voor hem ook niet reeds gedaan had- den; soms is er zelfs een treffende gelijkenis met het werk van heel oude voorgangers, zoo wel van Katholieke als van Luthersche com ponisten; maar in overtuigende kracht en zuir vere dramatiek, vooral ook in muzikale poten tie wist hij toch allen te overtreffen. Bach gebruikte b.v. in de vrije beschouwende ge deelten evenals zijn directe voorgangers ook de figuur van de Dochter van Sion, als ver persoonlijking van het Christendom. Doch niemand had dit beeld zoo prachtig in relief gezet als hij het deed in het tooneel van Jezus' gevangenneming en vooral in het ge weldige inleidingskoor „Kommt, ihr Töchter, helft mir klagen", waar twee koren elkaar be antwoorden. terwijl een groep van knapen stemmen daar bovenuit het koraal „O Lamm Gottes unschuldig" het aloude „Agnus Dei" laat klinken; ook het responsoriaal gezang van den tenor met de geloovigen „O Schmertz! hier zittert das gequalte Hertz", gevolgd door de aria ,,Ich will bei meinem Jesu wachen' is in de Passie-literatuur ongeëvenaard. E.. dit kan men van zoo goed als alle andere ingelaschte lyrische en dramatische stukken zeggen: van de vermanende alt-aria „Busz und Reu", van „Blute nur" en vooral van het verstild extatische „Aus Liebe will mein Hei land sterben"; van het wonderlijk stemming wevende „Ara Abend, da es kühle war", enz. enz. Ook niet het minst van het treffende elegische slotkoor „Wir setzen uns mit Tra nen jjleder". En hoe wist Bach met de koralen, die een voudige volksmelodieën, al zijn voorgangers te overtreffen! Nooit hadden zij zoo zinrijk geklonken als in zijn bewerkingen. Maar het merkwaardigst is bij Bach toch de vertolking van den Evangelietekst, be staande in hoofdzaak uit recitatieven. Wie goed luisteren kan zal daar de machtige kern van het onverwoestbaar kunstwerk uit ver nemen Zoo moet Bach het ook bedoeld heb ben, n.l. als overtuigende vertolking van het Evangelisch Lijdensverhaal. Ook m de concertzaal blijve dit de hoofd zaak. En dan is er niets op tegen, dat Bach's meesterwerk van de kerk naar de concertzaal verhuisd is. JOS. DE KLERK. HAARLEMMEftUEDE BURGERLIJKE STAND GEBOREN: R. Boomgaardt, en R. F. Harms, d.; C. 3. Bngele en J. M. van Diepen, z.; G. G. Groe- &ewegen en J. L M. Evers, d OVERLEDEN: J. van Keulen, 82 j. ONDERTROUWD: c. A, van Es en A. Stegere. Getrouwd H. C. VAN OORT Jr. en L. L. M. VAN LEEUWEN die hartelijk dank zeggen voor de vele blijken van be langstelling ter gelegenheid van hun Huwelijkssluiting ondervonden. Haarlem, 29 Maart 1945 Tempeliersstraat 45 18 April 1945 hopen de Heer en Mevrouw TRYSSENAAR KLEINSTARINK hun 50-jarige Echtvereeni- ging te herdenken. Haarlem, 4 April 1945 Duvenvoordestraat 90 Op 27 Maart werd door een noodlottig on ge".* al van ons weggerukt, onze lieve onvergetelijke Man en Papa JOHANN LEONARDUS MARIA PASSMANN in d. ouderdom v. 43 jaar Mevr. M. Passmann Nieuwenhuyse Fenny en Hans Haarlem, Gedempte Raamgracht 81 Op 21 Maart 1945 wer den door een noodlottig ongeval, van ons wegge nomen, onze lieve Echt genoot en Vader JEAN HENRI JOSEPH CORNEILLE BOUVY in d. ouderdom v. 40 jaar zijn dierbare kinderen Johannes Léon Bouvy, oud 15 jaar; Irene Maria Bouvy. oud 11 jaar; J'au- lientje Bouvy, oud 8 maanden; en onze dier bare Vader en Groot vader ALPHONS VAN MEEUWEN S. M. A. Bouvy- van Meeuwen en Leontientje. Ziekenhuis „Majella", Bussum. Heden overleed, na een langdurige ziekte en smartelijk lijden, tot onze diepe droefheid, onze lieve zorgzame Vader, Behuwd-, Groot- en Overgrootvader WILLEM SWART Weduwnaar van Hillegond Timmer in d. ouderdom v. 76 jaar Uit aller naam: C. Swart Haarlem, 29 Maart 1945 Kennemerplein 7 De teraardebestelling zal heden, Dinsdag 3 April, plaats hebben te 1 uur op de Algem. Begr.plaats te Furmerend. Heden overleed, nog on verwacht, na een korte ongesteldheid, zacht en kalm, onze geliefde Man, Vader, Behuwd- en Grootvader AART SLINGERLAND in d. ouderdom v. 73 jaar Uit aller naam: C. R. Slingerland Eenhoorn Haarlem, 30 Maart 1945 Bercloheydestraat 8 rd. De teraardebestelling zal plaats hebben Woensdag 4 April a.s. te 12 uur op de Algem. Begraafplaats te Haarlem, ingang Kle verlaan. Heden overleed, na een kortstondige zieWte, tot onze diepe droefheid, onze lieve Man en Vader, Zoon, Schoonzoon, Broe der, Behuwdbroeder en Oom Dr. A. DE BUCK in d. leeftijd van 47 jaar Uit aller naam: L. de Buck-Jansen Pieter en Diederik Bloemendaal, 29 Maart '45 Laan van Boreel 14 Op Woensdag 4 April vindt de teraardebestel ling plaats te 2,30 uur op de Begraafplaats a. den Bergweg. Heden ontvingen wij de ontstellende f" onze Zoon en ANDRé op den leeftijd van bijna 21 jaar, in Duitschland is overleden. Fam. Deelder Liever geen bezoek Heden overleed, na een geduldig gedragen lijden, tot onze groote droefheid, onze lieve Vrouw, Moe der, Behuwd-, Groot- en Overgrootmoeder JACOBA A. C. W. S. KUPERUS- geboren ROOS in d. ouderdom v. 73 jaar Uit aller naam: T. Kuperus Haarlem, 28 Maart 1945 Zomervaart 2 Condola tie-adres ten Ka testraat 11. De teraardebestell. heeft heden. Dinsdag 3 April, te 3 uur plaats op de Alge- meene Begraafplaats, in gang Kleverlaan. Heden overleed, na een langdurig lijden, onze lieve Moeder, Behuwd- moeder en Grootmoeder ALIDA VAN JAARSVELD Wed.e van Jan Neef in d. ouQerdom v. 70 jaar Uit aller naam: G. Neef Haarlem. 29 Maart 1945 Orionweg 119 De teraardebestell. heeft heden. Dinsdag 3 April, plaats te 12 uur op de Algem. Begraafipl. aan de Kleverlaan. Heden overleed tot onze groote droefheid, na een langdurige, doch gedul dig gedragen ziekte, in de volle verzekerdheid des Geloofs, onze Lieve en zorgzame Man, Vader en Behuwdvader HENDRIK VAN ROEST in d. ouderdom v. 52 jaar Uit aller naam: G. G. van Roest Hooyer Haarlem, 30 Maart 1945 van Oosten de Bruin- straat 175 rd. Verzoeke geen bloemen De teraardebestelling zal plaats hebben Woensdag 4 April a.s. te 3 uur op de Begraafpl. „de Biezen" te Santpoort. Voor de vele bewijzen van deelneming ons betoond bij het overlijden van onze Ouders Mevr. COLINA DE VLUGT— FLENTROP ea Dr. WILLEM DE VLUGT, betuigen wij hierbij onzen welgemeenden dank. Uit aller naam: G. C. DE VLUGT. J 100.— BELOONING voor terugbez. of inlicht, omtr. grijzen Bouvier, gecoup. staart, gecoup. gr. ooren, baard. Ver mist sinds Woensdag 28 Maart. Schmidt, Lorentzkade 166 Voor de vele blijken van be langstelling ondervonden bij het overlijden van onzen Man, Vader, Behuwd- en Grootvader PIETER CORNELIS MISSET betuigen wij onzen hartelij ken dank. Namens de Familie F. C. MISSET Haarlem, April 1945 Olieslagerslaan 26 Voor de vele bewijzen van deelneming, ontvangen bij het overlijden van onzen lie ven Man, Vader. Behuwd-, Groot- en Overgrootvader DANIëL EVERT VAN WIJK betuigen wij U onzen harte* lijken dank. Uit aller naam: W. van Wijk— Thijssen Haarlem, Maart 1945 Koninginneweg 34 Voor de vele blijken van toelangstelling en medeleven welke wij mochten onder vinden bij het onverwachte overlijden van onzen innig feliefden Zoon, Broeder, ehuwdbroeder en Neef WILLEM DENIJS zeggen wij U allen langs dezen weg hartelijk dank. Uit aTTer naam: Wed. J. DENIJS Fred. v. Eedenplein 32 P. N. 3. KLUYVER, arts Wijziging Spreekuren: Particulier: Ma., Woe., Vrij. 1,30-2. Fondsleden: 8,30-9,f5 DE HAARL. HUISHOUD- EN INDUSTRIESCHOOL Voorhelmstraat no. 25 denkt haar lessen te hervatten op MAANDAG 9 APRIL 1945, om 2 uur. Uit een exploit van mij, deurwaarder, den 23en Maart 1945 ten verzoeke van CORNE LIA WILHELMINA REMMé. wonende te Haarlem, ten deze aldaar domicilie gekozen heb bende aan de Gr. Houtstraat no. 10 rd. ten kantore van den procureur Mr. J. VERLOOY, beteekend aan JAN VELDT. zonder bekende woon- en ver blijfplaats in het Koninkrijk en zonder bekende woonplaats elders, blijkt, dat bij vonnis d.d. 13 Maart 1945 door de Arr. Rechtbank te Haarlem der partijen huwelijk door echt scheiding ontbonden is ver klaard en JAN VELDT voor noemd opgeroepen is om te verschijnen den eersten Mei 1945 in de Raadkamer der Arr. Rechtbank te Haarlem in het Gerechtsgeb. aldaar aan de Jansstraat no 81 des namid dags om 1.30 ure, teneinde te worden gehoord omtrent de voorziening in de voogdij en toeziende voogdij der partijen nog minderjarige kinderen. VAN DEN STEENHOVEN_- Kinderhuissingel 108. Vrijdag overleed, geheel onverwacht, in het Diaco- nessenhuis ZUSTER HABERMEHL in d. ouderdom v. 75 jaar Zij is Woensdag op uit drukkelijke eigen wensch in alle stilte begraven op het Kerkhof aan de Kleverlaan. De Execu trice testamentair. Diep getroffen door de vele blijken var. belangstelling on dervonden bij het smartelijk verlies van onzen innig gelief den Man, Vader, Broeder en Oom MATTHIJS ARENDSEN betuigen wij langs dezen weg onzen oprechten dank in bijzonder aan buren, vrienden bekenden. Uit aller naam A M. C. Th. ARENDSEN- PIETERS en Kinderen. Voor de veie blijken van be langstelling en vriendschap ondervonden tijdens de ziekte en bij het overlijden van onzen lieven Man en Vader BONIFACIUS WIEGEL betuig ik langs dezen weg mijn hartelijken dank. A. WIEGEL—NAUTA. Spionkopstraat 46. EENIGE EN ALGEMEENE DANKBETUIGING. Voor Uwe welgemeende deel neming en groote sympathie betoond bij het ernstige en smartelijke verlies dat ons trof, betuigen wij U onzen innigen en oprechten dank. P. J. WEYENBERG. J. R. WEYENBERG— VISSCHER. Oranje Nassaulaan 26, Overveen. Voor Uwe zoo hartelijke blij ken van belangstelling tij dens de ziekte en deelne ming ons betoond bij het heengaan van onzen besten Broeder, Zwager en Oom WILLEM FREDEKTK BR A AI J betuigen wij U hiermede onzen oprechten dank. Santpoort: Wed. G. Braaij- Mandemaker Haarlem: J. G. Braaij Neven en Nichten Haarlem, Maart 1945 Zijlweg 99 W. H. BIERMAN Keel-, Neus-, Oorarts van 3 tot 9 April niet te consulteeren Bij exploit van 23 Maart 1945 ten verzoeke van GERRIT VAN DER LINDE, wonende te Haarlem, uitgebracht door den deurwaarder bij de Arrondis- sements-Rechtbank te Haar lem, PIETER VAN DEN STEENHOVEN, wonende en kantoorhoudende te Haarlem aan de Kinderhuissingel 108, is 1. ADRIAANTJE OTGER, echtgenoote van GERRIT VAN DER LINDE, zonder bekende woon- of verblijfplaats in het Koninkrijk der Nederlanden en zonder bekende woonplaats elders, BETEEKEND: een von nis den 16en Januari 1945 door de Arrondissements-Recht- bank te Haarlem tusschen re* quirante als eischer en gere- quireerde als gedaagde bij verstek gewezem; 2. Uit kracht van dit vonnis bevel gedaan om aan de uit gesproken veroordeeling te voldoen en de gerechtskosten en andere executiekosten te betalen; 3. ADRIAANTJE OTGER voornoemd opgeroepen om op Dinsdag 12 Juli 1945 des na* middags te half twee te ver schijnen in Raadkamer der Arrondissements-Rechtbank te Haarlem aan de Jansstraat 81, ten, einde te worden gehoord omtrent de voorziening in de voogdij en de toeziende voog dij over de uit het huwelijk van requirante en gerequi- reerde geboren minderjarige IRENE HILLEGONDA GE- RARDINA, welke exploit is gedaan door aanplakking van een afschrift daarvan en van vermeld vonnis aan de Hoofd deur van de Gehoorzaal van de Arrondissements-Rechtbank te Haarlem en overgifte van een tweede afschrift daarvan en van voormeld vonnis aan den E.A. Heer Officier van Justitie bij gemelde Rechtbank, die het oorspronkelijk met „gezien" heeft geteekend. De Procureur van eischer, Mr. SAKE C. v. d. WALL. Haarlem, 24 Maart 1945. Schouwburgstraat »9. GEMEENTE VELSEN Bij d. Luchtwaarschuwings- dienst in de Gemeente Vel* i worden gevraagd Vrouwelijke Krachten leeftijd 18-50 jaar. Loon f 0,66 per uur, onder aftrek van premie ziektewet 1 pCt. en ziekenfondspremie 2 pCt. DienstJïjd. 8 uur per dag. Aanmelding ten spoedigste bij den Kapitein-Corpsohef v. Politie, Hoofdbureau van Politie, Tiberiusplein Uitlui den Oost. De jaarlijksche algemeene vergadering van aandeelhou ders der naamlooze vennoot schap HOUTHANDEL SJ. DE VRIES N.V. te Haarlem. zal worden gehouden op Zater dag 21 April 1945. des voor- middags 11 uur. in een der •ergaderzalen van Café-Res taurant v.h. GEBR. BRINK- MANN N.V.. Groote Markt te Haarlem. Aandeelhouders kunnen ten kantore der ven nootschap, Pijnboomstraat 119. Haarlem, kennis nemen van de te behandelen onderwerpen Directie en Raad van Commissarissen. ALGEMEEN VERKOOPLOKAAL, Haarlem Nieuwe Gracht 74. Ao. 1909. Makelaar P. Hoogeveen en Zn. GEREGELDE 14-DAAGSCHE VEILINGEN. Te veilen 5 en 6 April ALGEHEELE SMAAKVOLLE INBOEDEL (van Heerenhuis, Heerenweg, Heemstede), bevattende o.m.: complete Ameublementen voor Salon, Huiskamer, Slaapkamer en Logeerkamer, vaste vloer- kleeden, tapijten, vitrage- en overgordijnen, gang- en trap- loopers, schilderstukken, Pia nino, Vulhaarden, eleetrische kronen en lampen. Pendule- stellen, Porselein en Kristal, Kleinodiën, Snuisterijen, Luxe voorwerpen, keuken-uitrusting linnengoed, diverse afzonder lijke klein-meubelen en ver der al hetgeen tot de aanklee ding van een Eerste klas In boedel behoort. Kijkdag: Woensdag 4 April, van 10 tot 3 uur. PERS. GEVR. HUISHOUDING NET DAGMEISJE gevr. van 8.304.30 m. warme maalt., Kros- kinskl, Gr. Houtstraat 123. Nette WERKSTER 1 of 2 OCht. p. w., stromo. Kl Houtstraat tl NET DAGMEISJE van 9—2 u. m. mlddagkost, beh. Zaterdags, Mevr. Peper, Burg, Sandberg- straat 26 Voor dir. een FL. MEISJE v. 95, met warme maaltijd, v. Hees., M. Hobbemastr. 11, Hst. Ft. jonge WERKSTER, goed loon, en maalt., Hendriks, Wa genweg 29. Eervaren DIENSTBODE v. d. v.g.g.v., Mevr. Dufour— Hall, Bentveldsweg 102, Aerdenhout. WERKSTER twee midd. p. w., verg. in levensm. Engelszstr 20 PERS. GEVR. BEDRIJF Cruma's Bloemenmag. Tem peliersstraat 3G vr. NETTE HULP n de winkel. NET MEISJE voor boekhou ding. Stromo, KI. Houtslr. tl PERS. A.G.B. HUISHOUDING NET MEISJE, 18 b.z.a. voor de huish., goede beh. bov. loon, J. Lind, Patléntlestraat 7 r., H. Juffr ZOEKT WERK IN DB HUISH.. intern. Br. B 6073 B.Z.a. HUISHOUDSTER. 54 J„ P.G.. liefst bij heer of dame alt., teg. Mei. M. C .van Eseh—Meijer, Drieheerenlaan 21. HUISNAAISTER heeft nog eenige dagen in de w. vrij. ook bij boeren, liefst met warme maalt., v. g. ref. voorz. Br. B 6072 COSTUMIèRE b.z.a. met w. maalt, en vergoeding Br. B 6071 KAMERS GEVRAAGD Diacones, m. I„ zoekt ruime KAMER(S) ongem m. stook- en k.gel. ook gen. bij bej. echtp., hulpbeh., etc, Br, A 6106 Heer zookt SL.K. met st.gel. liefst Zuid. Br. A #195.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1945 | | pagina 2