DAMIAATJES
Bach's Matthaeus-Passion.
Terwijl men overal elders in Nederland de
Jaarlijksohe uitvoeringen van dc Matthaeus-
Pa&sion van Bach moet missen. krijgen
de Haarlemmers, dank zij de onverstoorbaar
heid en de voortvarendheid van H.O.V. en
H O V -koor. ook dit jaar gelegenheid het
grootsche religieuse kunstwerk in de concert
zaal te hooren. En het feit dat niet minder dan
vier executies worden gegeven, om aan
de groote belangstelling te voldoen, bewijst
hoe zeer dit initiatief op prijs gesteld wordt.
Bach zal wel niet hebben kunnen vermoe
den. dat zijn werk, hetwelk tijdens zijn leven
slechts weinig opgang maakte (althans door
de Leipziger kerkgangers niet naar waarde
begrepen werd) voor het nageslacht niets min
der dan een apostolische beteekenis zou krij
gen: en dit nadat er in eenigen kerkdienst
aLs liturgisch element geen plaats mee? voor
zijn zou en het naar de profane concertzaal
zou worden verbannen.
Op een moment dat Bach's meesterwerk
totaal in de vergetelheid geraakt was en er
schijnbaar geen kans meer bestond dat het
ooit nog eens tot klinken zou worden gebracht,
beleefde het zijn opstanding, door de koene
daad van den jeugdigen Mendelssohn, die het
in de concertzaal bracht. Waarschuwende
stemmen hebben sindsdien niet ontbroken
en wellicht niet ten onrechte, want het ge
vaar was niet denkbeeldig, dat men in de
concertzaal de nevenzaken boven de hoofd
zaak zou gaan stellen om deze overheveling
te wraken. Maar achteraf bekeken is er iets
wonderbaars mee gebeurd Men heeft een
kunstwerk willen redden en dat kunstwerk
heeft zijn enorme geestelijke spankracht mee
gedeeld aan duizenden en nog eens duizen
den. die er wellicht geen besef van zouden
gekregen hebben, ware het bij zijn oorspron
kelijke bestemming gebleven
Dat talloozen zich genoopt voelen jaar
lijks Bach's Passiemuziek te beluisteren,
anders gezegd, dat Bach's Passiemuziek ieder
jaar ontelbaren bereikt, is juist daaraan te
danken, dat deze kerkmuziek verhuisd is naar
de concertzaal. En is niet precies het tegen
overgestelde gebeurd van wat door velen
langen tijd gevreesd werd. n.l. dat de concert-
practijk en de sfeer van de concertzaal deze
religieuse kunst naar beneden zou halen?
Want het ls toch een feit, dat onze Passie-
uitvoeringen ook in de zaal de ingetogen sfeer
kunnen verwekken, die men van een zoo diep
religieus werk verwachten kan, dat men er
niet naartoe gaat speciaal om een mooi con
cert te beluisteren, maar om het Lijdensver
haal te hooren vertolken in apostolischen
geest, en dat men er meestal vandaan kan
gaan met de opmerking, die de pastoor uit
„Mariken van Nimwegen" maakte, naar aan
leiding van een middeleeuwsch mysteriespel
„Tes soms beter dan een sermoen"
Sinds de eerste Passie-muzieken. die, voor I
zoover wij weten, terug gaan tot de 4e eeuw.
hebben talloos vele componisten hun krach-
•.eu gewaagd aan de verfo'v-*-., van het ver
heven geestelijk drama v.. -zus' Siiden en|
sterven. Bach i*, sieeuU oer velen. Mn'
ais samen*.tend genie leverde
overtroffen hoogtepunt Hij g' naai
den oorsprong naar den tekst Evan
gelie, en dat hij dit met bewusthi- o, met over
wogen inzicht deed, kunnen wij hieruit op
maken. dat hij den Evangelietekst met rooden
inkt in zijn partituur schreef. Al het overige
koralen, beschouwingen, enz. noteerde
hij in het zwart. Hiermee was aangeduid wat
kern en wat bijzaak was. Vanaf den middel-
eeuwschen oratietoon, waarop het lijdensver
haal geciteerd was, tot de levenssterke uit
drukking, die Bach aan zijn vertolking van
het Matthaeus-Evangelie geeft, is een gewei
dige afstand. Toch deed Bach niets, wat velt
anderen voor hem ook niet reeds gedaan had-
den; soms is er zelfs een treffende gelijkenis
met het werk van heel oude voorgangers, zoo
wel van Katholieke als van Luthersche com
ponisten; maar in overtuigende kracht en zuir
vere dramatiek, vooral ook in muzikale poten
tie wist hij toch allen te overtreffen. Bach
gebruikte b.v. in de vrije beschouwende ge
deelten evenals zijn directe voorgangers ook
de figuur van de Dochter van Sion, als ver
persoonlijking van het Christendom. Doch
niemand had dit beeld zoo prachtig in relief
gezet als hij het deed in het tooneel van
Jezus' gevangenneming en vooral in het ge
weldige inleidingskoor „Kommt, ihr Töchter,
helft mir klagen", waar twee koren elkaar be
antwoorden. terwijl een groep van knapen
stemmen daar bovenuit het koraal „O Lamm
Gottes unschuldig" het aloude „Agnus Dei"
laat klinken; ook het responsoriaal gezang
van den tenor met de geloovigen „O Schmertz!
hier zittert das gequalte Hertz", gevolgd door
de aria ,,Ich will bei meinem Jesu wachen'
is in de Passie-literatuur ongeëvenaard. E..
dit kan men van zoo goed als alle andere
ingelaschte lyrische en dramatische stukken
zeggen: van de vermanende alt-aria „Busz
und Reu", van „Blute nur" en vooral van het
verstild extatische „Aus Liebe will mein Hei
land sterben"; van het wonderlijk stemming
wevende „Ara Abend, da es kühle war", enz.
enz. Ook niet het minst van het treffende
elegische slotkoor „Wir setzen uns mit Tra
nen jjleder".
En hoe wist Bach met de koralen, die een
voudige volksmelodieën, al zijn voorgangers
te overtreffen! Nooit hadden zij zoo zinrijk
geklonken als in zijn bewerkingen.
Maar het merkwaardigst is bij Bach toch
de vertolking van den Evangelietekst, be
staande in hoofdzaak uit recitatieven. Wie
goed luisteren kan zal daar de machtige kern
van het onverwoestbaar kunstwerk uit ver
nemen Zoo moet Bach het ook bedoeld heb
ben, n.l. als overtuigende vertolking van het
Evangelisch Lijdensverhaal.
Ook m de concertzaal blijve dit de hoofd
zaak. En dan is er niets op tegen, dat Bach's
meesterwerk van de kerk naar de concertzaal
verhuisd is.
JOS. DE KLERK.
HAARLEMMEftUEDE
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: R. Boomgaardt, en R. F. Harms, d.;
C. 3. Bngele en J. M. van Diepen, z.; G. G. Groe-
&ewegen en J. L M. Evers, d
OVERLEDEN: J. van Keulen, 82 j.
ONDERTROUWD: c. A, van Es en A. Stegere.
Getrouwd
H. C. VAN OORT Jr. en
L. L. M. VAN LEEUWEN
die hartelijk dank zeggen
voor de vele blijken van be
langstelling ter gelegenheid
van hun Huwelijkssluiting
ondervonden.
Haarlem, 29 Maart 1945
Tempeliersstraat 45
18 April 1945 hopen de Heer
en Mevrouw
TRYSSENAAR
KLEINSTARINK
hun 50-jarige Echtvereeni-
ging te herdenken.
Haarlem, 4 April 1945
Duvenvoordestraat 90
Op 27 Maart werd door
een noodlottig on ge".* al
van ons weggerukt, onze
lieve onvergetelijke Man
en Papa
JOHANN LEONARDUS
MARIA PASSMANN
in d. ouderdom v. 43 jaar
Mevr. M. Passmann
Nieuwenhuyse
Fenny en Hans
Haarlem,
Gedempte Raamgracht 81
Op 21 Maart 1945 wer
den door een noodlottig
ongeval, van ons wegge
nomen, onze lieve Echt
genoot en Vader
JEAN HENRI JOSEPH
CORNEILLE BOUVY
in d. ouderdom v. 40 jaar
zijn dierbare kinderen
Johannes Léon Bouvy,
oud 15 jaar; Irene Maria
Bouvy. oud 11 jaar; J'au-
lientje Bouvy, oud 8
maanden; en onze dier
bare Vader en Groot
vader
ALPHONS
VAN MEEUWEN
S. M. A. Bouvy-
van Meeuwen
en Leontientje.
Ziekenhuis „Majella",
Bussum.
Heden overleed, na een
langdurige ziekte en
smartelijk lijden, tot onze
diepe droefheid, onze
lieve zorgzame Vader,
Behuwd-, Groot- en
Overgrootvader
WILLEM SWART
Weduwnaar van
Hillegond Timmer
in d. ouderdom v. 76 jaar
Uit aller naam:
C. Swart
Haarlem, 29 Maart 1945
Kennemerplein 7
De teraardebestelling zal
heden, Dinsdag 3 April,
plaats hebben te 1 uur
op de Algem. Begr.plaats
te Furmerend.
Heden overleed, nog on
verwacht, na een korte
ongesteldheid, zacht en
kalm, onze geliefde Man,
Vader, Behuwd- en
Grootvader
AART SLINGERLAND
in d. ouderdom v. 73 jaar
Uit aller naam:
C. R. Slingerland
Eenhoorn
Haarlem, 30 Maart 1945
Bercloheydestraat 8 rd.
De teraardebestelling zal
plaats hebben Woensdag
4 April a.s. te 12 uur op
de Algem. Begraafplaats
te Haarlem, ingang Kle
verlaan.
Heden overleed, na een
kortstondige zieWte, tot
onze diepe droefheid,
onze lieve Man en Vader,
Zoon, Schoonzoon, Broe
der, Behuwdbroeder en
Oom
Dr. A. DE BUCK
in d. leeftijd van 47 jaar
Uit aller naam:
L. de Buck-Jansen
Pieter en Diederik
Bloemendaal, 29 Maart '45
Laan van Boreel 14
Op Woensdag 4 April
vindt de teraardebestel
ling plaats te 2,30 uur op
de Begraafplaats a. den
Bergweg.
Heden ontvingen wij de
ontstellende f"
onze Zoon en
ANDRé
op den leeftijd van bijna
21 jaar, in Duitschland is
overleden.
Fam. Deelder
Liever geen bezoek
Heden overleed, na een
geduldig gedragen lijden,
tot onze groote droefheid,
onze lieve Vrouw, Moe
der, Behuwd-, Groot- en
Overgrootmoeder
JACOBA
A. C. W. S. KUPERUS-
geboren ROOS
in d. ouderdom v. 73 jaar
Uit aller naam:
T. Kuperus
Haarlem, 28 Maart 1945
Zomervaart 2
Condola tie-adres
ten Ka testraat 11.
De teraardebestell. heeft
heden. Dinsdag 3 April, te
3 uur plaats op de Alge-
meene Begraafplaats, in
gang Kleverlaan.
Heden overleed, na een
langdurig lijden, onze
lieve Moeder, Behuwd-
moeder en Grootmoeder
ALIDA
VAN JAARSVELD
Wed.e van Jan Neef
in d. ouQerdom v. 70 jaar
Uit aller naam:
G. Neef
Haarlem. 29 Maart 1945
Orionweg 119
De teraardebestell. heeft
heden. Dinsdag 3 April,
plaats te 12 uur op de
Algem. Begraafipl. aan de
Kleverlaan.
Heden overleed tot onze
groote droefheid, na een
langdurige, doch gedul
dig gedragen ziekte, in
de volle verzekerdheid
des Geloofs, onze Lieve en
zorgzame Man, Vader en
Behuwdvader
HENDRIK VAN ROEST
in d. ouderdom v. 52 jaar
Uit aller naam:
G. G. van Roest
Hooyer
Haarlem, 30 Maart 1945
van Oosten de Bruin-
straat 175 rd.
Verzoeke geen bloemen
De teraardebestelling zal
plaats hebben Woensdag
4 April a.s. te 3 uur op de
Begraafpl. „de Biezen" te
Santpoort.
Voor de vele bewijzen van
deelneming ons betoond bij
het overlijden van onze Ouders
Mevr. COLINA DE VLUGT—
FLENTROP
ea Dr. WILLEM DE VLUGT,
betuigen wij hierbij onzen
welgemeenden dank.
Uit aller naam:
G. C. DE VLUGT.
J 100.— BELOONING
voor terugbez. of inlicht, omtr.
grijzen Bouvier, gecoup. staart,
gecoup. gr. ooren, baard. Ver
mist sinds Woensdag 28 Maart.
Schmidt, Lorentzkade 166
Voor de vele blijken van be
langstelling ondervonden bij
het overlijden van onzen
Man, Vader, Behuwd- en
Grootvader
PIETER CORNELIS
MISSET
betuigen wij onzen hartelij
ken dank.
Namens de Familie
F. C. MISSET
Haarlem, April 1945
Olieslagerslaan 26
Voor de vele bewijzen van
deelneming, ontvangen bij
het overlijden van onzen lie
ven Man, Vader. Behuwd-,
Groot- en Overgrootvader
DANIëL EVERT
VAN WIJK
betuigen wij U onzen harte*
lijken dank.
Uit aller naam:
W. van Wijk—
Thijssen
Haarlem, Maart 1945
Koninginneweg 34
Voor de vele blijken van
toelangstelling en medeleven
welke wij mochten onder
vinden bij het onverwachte
overlijden van onzen innig
feliefden Zoon, Broeder,
ehuwdbroeder en Neef
WILLEM DENIJS
zeggen wij U allen langs
dezen weg hartelijk dank.
Uit aTTer naam:
Wed. J. DENIJS
Fred. v. Eedenplein 32
P. N. 3. KLUYVER, arts
Wijziging Spreekuren:
Particulier: Ma., Woe., Vrij.
1,30-2. Fondsleden: 8,30-9,f5
DE HAARL. HUISHOUD- EN
INDUSTRIESCHOOL
Voorhelmstraat no. 25
denkt haar lessen te hervatten
op MAANDAG 9 APRIL 1945,
om 2 uur.
Uit een exploit van mij,
deurwaarder, den 23en Maart
1945 ten verzoeke van CORNE
LIA WILHELMINA REMMé.
wonende te Haarlem, ten deze
aldaar domicilie gekozen heb
bende aan de Gr. Houtstraat
no. 10 rd. ten kantore van den
procureur Mr. J. VERLOOY,
beteekend aan JAN VELDT.
zonder bekende woon- en ver
blijfplaats in het Koninkrijk
en zonder bekende woonplaats
elders, blijkt, dat bij vonnis
d.d. 13 Maart 1945 door de Arr.
Rechtbank te Haarlem der
partijen huwelijk door echt
scheiding ontbonden is ver
klaard en JAN VELDT voor
noemd opgeroepen is om te
verschijnen den eersten Mei
1945 in de Raadkamer der Arr.
Rechtbank te Haarlem in het
Gerechtsgeb. aldaar aan de
Jansstraat no 81 des namid
dags om 1.30 ure, teneinde te
worden gehoord omtrent de
voorziening in de voogdij en
toeziende voogdij der partijen
nog minderjarige kinderen.
VAN DEN STEENHOVEN_-
Kinderhuissingel 108.
Vrijdag overleed, geheel
onverwacht, in het Diaco-
nessenhuis
ZUSTER HABERMEHL
in d. ouderdom v. 75 jaar
Zij is Woensdag op uit
drukkelijke eigen wensch
in alle stilte begraven
op het Kerkhof aan de
Kleverlaan.
De Execu trice
testamentair.
Diep getroffen door de vele
blijken var. belangstelling on
dervonden bij het smartelijk
verlies van onzen innig gelief
den Man, Vader, Broeder en
Oom
MATTHIJS ARENDSEN
betuigen wij langs dezen weg
onzen oprechten dank in
bijzonder aan buren, vrienden
bekenden.
Uit aller naam
A M. C. Th. ARENDSEN-
PIETERS
en Kinderen.
Voor de veie blijken van be
langstelling en vriendschap
ondervonden tijdens de ziekte
en bij het overlijden van onzen
lieven Man en Vader
BONIFACIUS WIEGEL
betuig ik langs dezen weg mijn
hartelijken dank.
A. WIEGEL—NAUTA.
Spionkopstraat 46.
EENIGE EN ALGEMEENE
DANKBETUIGING.
Voor Uwe welgemeende deel
neming en groote sympathie
betoond bij het ernstige en
smartelijke verlies dat ons trof,
betuigen wij U onzen innigen
en oprechten dank.
P. J. WEYENBERG.
J. R. WEYENBERG—
VISSCHER.
Oranje Nassaulaan 26,
Overveen.
Voor Uwe zoo hartelijke blij
ken van belangstelling tij
dens de ziekte en deelne
ming ons betoond bij het
heengaan van onzen besten
Broeder, Zwager en Oom
WILLEM FREDEKTK
BR A AI J
betuigen wij U hiermede
onzen oprechten dank.
Santpoort: Wed. G. Braaij-
Mandemaker
Haarlem: J. G. Braaij
Neven en Nichten
Haarlem, Maart 1945
Zijlweg 99
W. H. BIERMAN
Keel-, Neus-, Oorarts
van 3 tot 9 April
niet te consulteeren
Bij exploit van 23 Maart 1945
ten verzoeke van GERRIT VAN
DER LINDE, wonende te
Haarlem, uitgebracht door den
deurwaarder bij de Arrondis-
sements-Rechtbank te Haar
lem, PIETER VAN DEN
STEENHOVEN, wonende en
kantoorhoudende te Haarlem
aan de Kinderhuissingel 108, is
1. ADRIAANTJE OTGER,
echtgenoote van GERRIT VAN
DER LINDE, zonder bekende
woon- of verblijfplaats in het
Koninkrijk der Nederlanden
en zonder bekende woonplaats
elders, BETEEKEND: een von
nis den 16en Januari 1945 door
de Arrondissements-Recht-
bank te Haarlem tusschen re*
quirante als eischer en gere-
quireerde als gedaagde bij
verstek gewezem;
2. Uit kracht van dit vonnis
bevel gedaan om aan de uit
gesproken veroordeeling te
voldoen en de gerechtskosten
en andere executiekosten te
betalen;
3. ADRIAANTJE OTGER
voornoemd opgeroepen om op
Dinsdag 12 Juli 1945 des na*
middags te half twee te ver
schijnen in Raadkamer der
Arrondissements-Rechtbank te
Haarlem aan de Jansstraat 81,
ten, einde te worden gehoord
omtrent de voorziening in de
voogdij en de toeziende voog
dij over de uit het huwelijk
van requirante en gerequi-
reerde geboren minderjarige
IRENE HILLEGONDA GE-
RARDINA, welke exploit is
gedaan door aanplakking van
een afschrift daarvan en van
vermeld vonnis aan de Hoofd
deur van de Gehoorzaal van
de Arrondissements-Rechtbank
te Haarlem en overgifte van
een tweede afschrift daarvan
en van voormeld vonnis aan
den E.A. Heer Officier van
Justitie bij gemelde Rechtbank,
die het oorspronkelijk met
„gezien" heeft geteekend.
De Procureur van eischer,
Mr. SAKE C. v. d. WALL.
Haarlem, 24 Maart 1945.
Schouwburgstraat »9.
GEMEENTE VELSEN
Bij d. Luchtwaarschuwings-
dienst in de Gemeente Vel*
i worden gevraagd
Vrouwelijke Krachten
leeftijd 18-50 jaar. Loon
f 0,66 per uur, onder aftrek
van premie ziektewet 1 pCt.
en ziekenfondspremie 2 pCt.
DienstJïjd. 8 uur per dag.
Aanmelding ten spoedigste
bij den Kapitein-Corpsohef
v. Politie, Hoofdbureau van
Politie, Tiberiusplein Uitlui
den Oost.
De jaarlijksche algemeene
vergadering van aandeelhou
ders der naamlooze vennoot
schap
HOUTHANDEL
SJ. DE VRIES N.V.
te Haarlem.
zal worden gehouden op Zater
dag 21 April 1945. des voor-
middags 11 uur. in een der
•ergaderzalen van Café-Res
taurant v.h. GEBR. BRINK-
MANN N.V.. Groote Markt te
Haarlem. Aandeelhouders
kunnen ten kantore der ven
nootschap, Pijnboomstraat 119.
Haarlem, kennis nemen van
de te behandelen onderwerpen
Directie en Raad van
Commissarissen.
ALGEMEEN
VERKOOPLOKAAL, Haarlem
Nieuwe Gracht 74. Ao. 1909.
Makelaar P. Hoogeveen en Zn.
GEREGELDE 14-DAAGSCHE
VEILINGEN.
Te veilen 5 en 6 April
ALGEHEELE SMAAKVOLLE
INBOEDEL
(van Heerenhuis, Heerenweg,
Heemstede), bevattende o.m.:
complete Ameublementen voor
Salon, Huiskamer, Slaapkamer
en Logeerkamer, vaste vloer-
kleeden, tapijten, vitrage- en
overgordijnen, gang- en trap-
loopers, schilderstukken, Pia
nino, Vulhaarden, eleetrische
kronen en lampen. Pendule-
stellen, Porselein en Kristal,
Kleinodiën, Snuisterijen, Luxe
voorwerpen, keuken-uitrusting
linnengoed, diverse afzonder
lijke klein-meubelen en ver
der al hetgeen tot de aanklee
ding van een Eerste klas In
boedel behoort.
Kijkdag: Woensdag 4 April,
van 10 tot 3 uur.
PERS. GEVR. HUISHOUDING
NET DAGMEISJE gevr. van
8.304.30 m. warme maalt., Kros-
kinskl, Gr. Houtstraat 123.
Nette WERKSTER 1 of 2 OCht.
p. w., stromo. Kl Houtstraat tl
NET DAGMEISJE van 9—2 u.
m. mlddagkost, beh. Zaterdags,
Mevr. Peper, Burg, Sandberg-
straat 26
Voor dir. een FL. MEISJE v.
95, met warme maaltijd, v.
Hees., M. Hobbemastr. 11, Hst.
Ft. jonge WERKSTER, goed
loon, en maalt., Hendriks, Wa
genweg 29.
Eervaren DIENSTBODE v. d.
v.g.g.v., Mevr. Dufour—
Hall, Bentveldsweg 102,
Aerdenhout.
WERKSTER twee midd. p. w.,
verg. in levensm. Engelszstr 20
PERS. GEVR. BEDRIJF
Cruma's Bloemenmag. Tem
peliersstraat 3G vr. NETTE HULP
n de winkel.
NET MEISJE voor boekhou
ding. Stromo, KI. Houtslr. tl
PERS. A.G.B. HUISHOUDING
NET MEISJE, 18 b.z.a. voor
de huish., goede beh. bov. loon,
J. Lind, Patléntlestraat 7 r., H.
Juffr ZOEKT WERK IN DB
HUISH.. intern. Br. B 6073
B.Z.a. HUISHOUDSTER. 54 J„
P.G.. liefst bij heer of dame alt.,
teg. Mei. M. C .van Eseh—Meijer,
Drieheerenlaan 21.
HUISNAAISTER heeft nog
eenige dagen in de w. vrij. ook
bij boeren, liefst met warme
maalt., v. g. ref. voorz. Br.
B 6072
COSTUMIèRE b.z.a. met w.
maalt, en vergoeding Br. B 6071
KAMERS GEVRAAGD
Diacones, m. I„ zoekt ruime
KAMER(S) ongem m. stook- en
k.gel. ook gen. bij bej. echtp.,
hulpbeh., etc, Br, A 6106
Heer zookt SL.K. met st.gel.
liefst Zuid. Br. A #195.