BIWEMjAM).
Haarlem, 27 Augustus 1883.
De heer J. Kollerie Boschbaas
alhier had. gisteren het voorrecht
den dag van zijn 50jarigen dienst bij
de Gemeente Haarlem te gedenken.
HU. MM. de Koning en de Ko
ningin bezochten Zaterdag opnieuw
de Amsterdamsche Tentoonstelling
en onderhielden zich minzaamst met
de aanwezigen. De Koning vroeg
o. a. den heer Cordes of 't hem
alsnog vergund was een en ander
in te zenden in de afdeeling retros
pectieve kunst, hetgeen natuurlijk
niet werd geweigerd, maar integen
deel met blijdschap aangenomen.
Er werden aan het déjeuner drie
toosten gedronkenEen van den
Burgemeester, die de hooge onder
scheiding genoot het hoofd van den
Staat en diens vorstelijke gemalinne
aan zijn disch te ontvangen, op Z. M.
den Koning, H. M. de Koningin en
de Prinses.
Tweemaal voerde de Koning het
woord. Den eersten keer was zijn
glas gewijd aan Alexander, prins
van Oranje, wiens verjaardag heden
in den lande werd gevierd en de
tweede maal was 't naar aanleiding
der tentoonstelling gewijd aan de
vreemdelingen.
Eerst tegen 4 uur keerden de
vorstelijke personen op de tentoon
stelling terug, waar zij in de Hol-
landsche afdeeling de rijtuigen in
oogenschouw namen. Terwijl Z.M.
het Parijsche Paviljoen bezocht en
eene korte wandeling- deed door de
koloniale afdeeling, hernieuwde de
Koningin hare inkoopen van Fransch
speelgoed. In de afdeeling retros
pectieve kunst troffen HH. MM.
elkander weder. Daar werden ze,
(benevens het nu talrijk gezelschap
daar alle genoodigden van het dé
jeuner mee waren gekomen,) ont
vangen en rondgeleid door dc lieeren
Jitta, van der Keilen, Rikoff, De
Roever, De Groot Jamin en vrij
lang vertoefden ze in deze zeer cu-
rieuse afdeeling onzertentoonstelling.
Ruim 5 uur keerden HH. MM.
terug, om tegen helf zes per extra
trein van den Rijnspoorweg te ver
trekken.
Den Burgemeester betuigden zoo
wel de Koning als de Koningin bij
herhaling hunne hooge waardeering
en bijzondere tevredenheid met het
geen ze hadden gezien.
Uit hetgeen wij omtrent het!
tweedaagsche vorstelijk bezoek heb
ben medegedeeld, is genoes^g^m
gebiste» «ehtóïröha de Bur-
8eineester van Amsterdam en mevr.
Van Tienhoven de eer en de waar
digheid der hoofdstad bij deze heu
gelijke gelegenheid hebben opge
houden.
Ook nu weder genoot de Burge
meester de eer in het rijtuig van
HH. MM. plaats te nemen.
Aan de Ned. Bell.-Telephoon-
Maatscliappij is, onder voorwaar
den, voorloopig vergunning verleend
tot het plaatsen van palen op den
Rijksweg tusschen Arnhem en Wa-
geningen, ten behoeve van eene
door haar aan te leggen electrische
geleiding tusschen haar Centraal-
bureel te Arnhem en het Konink
lijk landgoed Oranje-Nassau, te
Renkum.
Blijkens een hij het Departe
ment van Koloniën ontvangen te
legram, is de Gouverneur-Generaal
en Hilda Sturm. Dikwijls waren zij
door pracht en weelde in 't fraaiste
gedeelte der stad of eene badplaats
omgeven, dan weder hadden ze be
hoefte aan het allemoodigste, -woon
den armoedig en gingen allereen
voudigst gekleed. Het mocht echter
wezen zooals het wilde, een ding
werd nooit vergeten en dat was
het onderwijs. Zij scheidden zich
nooit van hunne hoeken en geen
enkele maal werd er eene les over
geslagen. Gottfried Sturm was voor
zijne kinderen een liefdevol, vriende
lijk vader. Hij beminde in zijn le
ven, behalve zich zelf, slechts drie
wezensZijne vrouw en zijne twee
dochters. Alles deelde hij met hen.
Waarheen Sturm zich ook begaf
steed nam hij zijne kinderen met
zich mede en zij leerden veel, voor
al toen hij in de gelegenheid kwam1
ze op eene goede school te doen.
Zoo werden de meisjes groot en
schoon en dikwijls richtte de vader
van Nederlandsch-lndie, den 23sten
dezer, van zijne reis naar Atjeh te
Batavia teruggekeerd, en was de
toestand in Atjeh bevredigend. Wie
't gelooven wil!
Amsterdam. De Heer G. A.
Willing, die op dit oogenblik te
Ems verblijf houdt, heeft in eene
aldaar verschijnende courant eene
oproeping geplaatst aan de te Eins
vertoevende Nederlanders, om bij
dragen in te zenden voor de opspo
ringvan de Varna. Het is aangenaam
te zien, dat ook onze landgenooten
in den vreemde zich willen aanslui
ten bij de pogingen voor deze goede
zaak. Moge liet voorbeeld navolging
vinden
Hilversum. Zaterdag jl. heeft
de Ilaarlemsche Mannenzangveree-
niging«Cresceudo» alhier een concert
gegeven.
De heide eerste nummers «In 't
bosch» en «Lentelied» van Verhuist
werden keurig uitgevoerd en droe
gen dan ook de algemeene goed
keuring weg. Vervolgens trad de
vereeniging op met de «Columbus
van Andriessen.Dit grootsche werk
van Cressendo's directeur werd met
dezelfde geestdrift uitgevoerd als op
het voorlaatste concert in Haarlem.
Aan de toejuichingen scheen geen
einde te zullen komen.
Ook Heinze's werk Wie zijtg'ij»
het verplichte koor voor het laatste
concours te Amsterdam, waar Cres
cendo toen zooveel succes mee had,
werd ook thans weer uitstekend
voorgedragen.
Ten slotte werden nog' ten ge-
hoore gebracht «Meiplanting» van
Verhulst en «de Uitwijkelingen»
van Gevaert. Na dit laatste num
mer waren de zangers door het
donderend applaus genoodzaakt nog
een nummer buiten het programma
te geven, waarvoor «de Avondstond»
van Verhulst gekozen werd.
Crescendo heeft in Hilversum zijn
ouden roem op eene waardige wijze
gehandhaafd.
Edam. De gemeenteraad al
hier heeft besloten de zoogenaamde
«poortjeskermis» niet meer te doen
plaats hebben.
Deze miniatuur-kermis, die den
derden Zondag van Augustus placht
te worden gehouden, is een voor-
looper van de eigenlijke kermis,
die het laatst van September het
aantrekkingspunt van velen in den
omtrek is. Volgens sommigen is zij
een aanhangsel van de kermis te
Monnikendam, en dankt zij haar
ontstaan hfèrsfiBplat de doortrek-
kermisgasten zich veelal te
Edam eenigen tijd tusschen de Mon
nikendammer- en Pummerpoort op
hielden, en de feeststemming daar
dan reeds een aanvang nam. Lang
zamerhand is dat gewijzigd, totdat
de poortjes-kermis werd wat zij nu
was, en dat was volgens een der
raadsleden een feestelijkheid van
zeer onschuldigen aard. Met cijfers
toonde hij aan, dat het drankge
bruik daar betrekkelijk zeer gering
was. Een ander raadslid wilde deze
kermis verplaatsen van den Zondag
op den volgenden Woensdag. Met
zes tegen vijf stemmen besloot ech
ter de Raad tot algeheele afschaf
fing. De «poortjes-kermis behoort
dus voortaan tot de geschiedenis.
Terschelling. De nieuwe
posstoomboot brengt tal van bezoe
kers naar de eilanden Vlieland en
Terschelling, en vooral des Zondags
komen hier velen, die nog nooit de
wateren der Noordzee hebben ge-
zijne oogen onderzoekend op zijne
kinderen. De oude egoïst in hem,
die tegenover zijne kinderen zoolang
gesluimerd had, ontwaakte weder.
Zoo dikwijls hij zijne schoone
dochter Freia aanzag, kon hij de
gedachte niet verbannenKon
ik haar toch zoo opvoeden, dat zij
dacht zooals ikWelk eene beweging
zou ik door haar te voorschijn roe
pen: zij moest in plaats van mij
redevoeringen houden en men zou
eens zien welk eene uitwerking, dat
zou hebben. De menschen zouden
haar aanhooren en vol vuur volgen.
Zijne schoone Freia moest eene
leerares voor 'tvolk worden. Dik
wijls was hij urenlang met haar
bezig, zoodat het meisje zich ver
wonderde over haar onderwijs en
hare opvoeding. Dikwijls waren er
oogenblikken, waarin zij er niet
veel goeds van dacht, wijl zij vreesde
dat zij voor het tooneel werd opge
leid, waarvoor zij niet de minste
zien. Donderdag en Vrijdag werden
deze eilanden bezocht door den com
missaris des Konings in Noord-Hol
land, vergezeld van eenige andere
hooge ambtenaren. Alle g-emeente-
belangen werden nauwkeurig be
sproken en een nauwgezet, deskun
dig onderzoek ingesteld omtrent den
toestand der verschillenden gebou
wen. Men vleit zich met de hoop,
dat thans in eenige toestanden be
langrijke verbeteringen zullen wor
den aangebracht. Bijna alle publieke
gebouwen en particuliere woningen
waren in de drie dorpen met de
vaderlandsche driekleur getooid, ter
eere van de hooge bezoekers.
Delft. De verpleegde uit het
krankzinnigen-gesticht alhier, die
eenige dagen geleden aan zijn ge
leider wist te ontkomen bij een uit
stapje naar Scheveningen, is onder
j de gemeente Woerden terugge
vonden.
Rotterdam. De jury voor het
ontwerp van een nieuw' Schouw-
burg-gebouw alhier heeft in haar
rapport niet kunnen besluiten tot
eene definitieve keuze van éen der
8 ingezonden ontwerpen. Zij heeft
besloten aan de inzenders van twee
ontwerpen. Thaliadoor Prof. Giese
en Weidner, te Dresden, en Apollo,»
door den architect Verheul, te Rot
terdam ieder 2000 aan te bieden,
om daardoor de beschikking te
krijgen over de beide ontwerpen,
j welke alsdan kunnen gebruikt wor-
iden tot het tot stand brengen van
een nieuw plan voor dezen bouw.
Het programma was eerst ge
maakt op eene raming van 4 a 5
ton, doch werd later door de ver
eeniging «Rotterdamsche Schouw
burg verminderd op 350,000 met
overigens dezelfde eischen.
Dordrecht. De Heer Dr. S.
A. van der Chïjs, directeur van het
krankzinnigengesticht alhier, is be
noemd tot directeur van de inrichting
Bethesda, te Hoog-Soeren.
Deventer. De Landbouwten
toonstelling van de Geldersche Maat
schappij van Landbouw, kan als
uitmuntend geslaagdbeschouwd
worden. Er zijn tal van inzendingen,
zelfs van uit het buitenland. De ten
toonstelling wordt morgen voor het
publiek geopend en gehouden op
«de Worp» die smaakvol versierd
is. Aan de entrée van het feestter
rein is een sierlijke «èerepörirt» "op
gericht. v/aarbij de zinnebeelden van
de Landbouw zijn aangebracht. Het
gebeele terrein is prachtig gedeco
reerd. Een doorslaande muziektem
pel munt bovenal uit. De noodige
aanstalten voor de illuminaties, die
morgen- en overmorgen-avond zul
len gehouden worden, zijn aange
bracht en een plankier voor het bal
champêtre is reeds in orde. De bur
gerij heeft veel stoffelijke bewijzen
van sympathie voor het feest gege
ven, zoodat de regelingscommissie,
die tijd, kosten of moeite gespaard
heeft om zich naar behooren van
haar taak te kwijten, reeds nu vol
doening genoeg heeft. Sommige in
gezetenen g-aven reeds vroeg in den
morgen blijken van sympathie door
het uitsteken der vlaggen. In de
geheele stad heerscht reeds heden
een recht feestelijke stemming en
vooral over de I.Tselbrug naar de
Worp, beweegt zich een groote men-
schendrom. Heden avond zijn het
Hoofdbestuur der Geldersche Maat
schappij van Landbouw, de kenr-
meesters, de leden van verschillende
commissies door het Gemeentebe
stuur op bet stadhuis plechtig ont-
roeping gevoelde. Freia Sturm was
zeventien jaar oud en schoon als
eene geopende rozeknop in de maand
Juni. Zij liad prachtige donkere
oogen, eene trotsche maar ook ge
voelvolle uitdrukking op 't gelaat;
alles aan haar was in volkomen har
monie en moeilijk zou men iets
kannen vinden, waarop men iets had
af te dingen. Het was geen open,
vroolijk meisjesgelaat, het was meer
droomend en de oogen hadden dik
wijls eene dweepende uitdrukking.
Het fraai gevormde hoofd en de
schoone gestalte met hare gratieuse
bewegingen, het volle, golvende,
zwarte haar brachten den vader in
verrukking. Hoe schooner zij werd
des te meer werd hij ervan overtuigd,
dat zij volkomen geschikt werd voor
ziju doel en nooit kwam de gedachte
in hem op, dat zij zijne plannen zou
dwarsboomen. De, man die de ge
lukzaligheid predikte, droomde er
niet van, ze aan zijne eigene dochter
vangen, alwaar hun tevens de eere
wijn werd aangeboden. Om uur
was er vergadering van het Hoofd
bestuur om 8 uur concert. Morgen
wordt de algemeene vergadering ge
houden.
De ministers van binnenl. zaken
en van waterstaat, handel en nijver
heid zullen morgen een bezoek bren
gen aan de landbouwtentoonstelling.
De eerste telephoongeleiding van
de firma Ribbink en van Bork is
hier gisteren bij de firma Noorg
Van der Lande van hun kantoor
naar hunne fabriek, ruim 1/2 uur
gaans van elkander gelegen, tot
stand gekomen en uitmuntend ge
lukt.
De hooioogst, tweede snede, is bui
tengewoon groot en de kwaliteit uit
muntend.
De man die dezer dagen door
zijne vrouw met petroleum werd be
goten en in brand gestoken, is Za
terdag in het ziekenhuis overleden.
IJselmuiden. Ter bestrijding
van de menigvuldige branden, die
deze gemeente eene treurige re
nommee hebben bezorgd, is door den
gemeenteraad verleden jaar de poli
tieverordening op het punt van bet
brandwezen herzien en zijn vele
bepalingen verscherpt. Door de politie
wordt streng de hand aan deze ver
ordening gehouden en voornamelijk
een nauwlettend toezicht op het
kunstmatig drogen van russchen,
de hoofdoorzaak der rampen, uit
geoefend. Gedane huiszoekingen bij
verscheiden mattenmakers, die hoog
noodig bleken te zijn, bij sommigen
vond men de licht brandbare stof
eenvoudig om den gloeienden kachel
of den open haard nedergezet, ver
wekten eene menigte processen-
verbaal, gevolgd door vonnissen van
het kantongerecht. Dit gaf aanvan
kelijk tot groote opschudding en
verontwaardiging onder de matten
makers aanleiding, maar heeft nu
tot het gevolg geleid, dat verschei
den mattenmakers, ingevolge de wet
van Juni 1875 vergunning aan het
gemeentebestuur aangevraagd en
verkregen hebben, om brandvrije
drogerijen "op te richten. Anderen
maken zich gereed, om dit goede
voorbeeld te volgen, waarmede dan
de voorname oorzaak van brand
gevaar in de gemeente IJselmuiden
zou zijn weggeruimd.
GEMENGD NIEUWS.
Het bericht, dat de brandkast,
vroeger toebehoord hebbende aan
Jannetje Struik, dezer dagen geopend
zou zijn, doordat men het «woord»
vond van het letterslot, is naar de
Amst. meldt ten deele onjuist. Uit
schriftelijke getuigenissen blijkt dat
eene brandkast, van een maaksel
als waarvan hier sprake is, op deze
wijze niet te openen is. Het kan
niet anders, of men moet den sleu
tel er bij gehad hebben. Al was
evenwel het bericht, niet waar, 't
was toch aardig gevonden.
In het buitenland komen on
gelukken niet zelden juist met met
zoogenaamde pleiziertreinen voor.
In hoever de onnadenkende gulheid
der reizigers zulke onheilen kan
helpen bevorderen, mag blijken uit
het getuigenis van een conducteur,
dat hem op éen tocht zes-en-twin-
tig malen drank was opgedron
gen, en dat de meesten der reizigers,
zijn weigeren zeer euvel namen.
Te Tonkin is een plant ont
dekt, waaraan een wonderdadige
te geven; hij die openlijk tegen
elke autoriteit te velde trok, dacht:
er niet aan, dat zijne eigene doch
ter hem ongehoorzaam zou kunnen
worden.
Het meisje heeft geest, harts
tocht en vuur, zeide hij in zich zelf,
als hii aan Freia dacht. Zij zal
mijnen naam met roem verbreiden.
Yan hare schoone lippen zal men
veel aannemen, wat men van mij
niet aanhooren zou.
Hij had met Freia nog niet van
zijne plannen gesproken. Op zekeren
dag had hij haar in de kamer laten
komen, die hij den naam studeer
kamer had gegeven, om haar zijne
plannen mee te deelen.
Gij zijt zeer schoon geworden
Freia, zeide hij, terwijl hij haar
vast aanzag, zeer schoon, en het
is meer dan tijd, dat gij verneemt
waartoe de hemel u deze schoonheid
heeft geschonken.
Het jonge- meisje glimlachte en
geneeskracht wordt toegekend. De
bast moet niet alleen in staat zijn,
den heet van den dollen hond, maar
ook dien van de giftigste slang te
genezen. Steeds wanneer in derge
lijke gevallen baat bij deze plant
gezocht werd, volgde de genezing
schier onmiddellijk, terwijl "zij in
alle andere gevallen gebleken is als
een hevig- vergif te werken. De ge
neeskracht van de Hoangnan, zooals
de plant in de Anamitische taal ge
noemd wordt, was tot voor korten I
tijd nog slechts aan een enkele in-
landsche familie bekend. Toen deze
nu onlangs tot het Christendom be
keerd werd, openbaarde zij het ge
heim uit dankbaarheid aan de Fran-
sche zendelingen. De plant en haar
eigenschappen zijn uitvoerig be
schreven in een werk van den heer
Lassenteur, vroeger zendeling te
Tonkin, tegenwoordig directeur van
de buitenlandsche zendingen te
Parijs.
Gisteren is de spoorweg naar
den top van de Rigi in Waadland
voor het publiek geopend. Bij den
proefrit werd de afstand naar den
top, die 340 meters bedraagt, in
zeven minuten afgelegd. De wagens
zijn zoo ingericht, dat de reizigers
steeds kunnen blijven zitten en heb
ben een automatisch, een pneuma
tisch en een gewoon remtoestel. De
proefrit werd gedaan onder toezicht
van de Zwitsersche ingenieurs.
Ofschoon er geen gevaar is, kon
toch menig reiziger een rilling niet
onderdrukken, toen de trein zoovele
steile afgronden passeerde. Evenwel
werd allen, die den tocht mede-
maakten, deze kleine angst ruim
schoots vergoed door het prachtige
gezicht op het meer van Genève,
dat men van den top had.
In een Duitsch plaatsje heeft
zich dezer dagen, volgens de bladen,
het zeldzame geval voorgedaan, dat
iemand voor de derde maal met
dezelfde vrouw in den echt trad.
De bruidegom, een slachter, zag
reeds tweemalen zijn huwelijk met
de vrouw zijner keuze ontbonden,
en men verwacht, dat de derde echt
scheiding wel niet lang uitblijven zal.
Hoe ver de lichtgeloovigheid
soms gaat, bewijst het volgende:
Onlangs kondigde men in de bad
plaats Teplitz aan, dat zeker «Pro
fessor» des avonds de acht schoonste
vrouwen van Europa in levenden
lijve zou voorstellen. Zijn tent was
's avonds overvol van badgasten. De
vertooner verscheen, deed een paar
goochelkunsten en verklaarde toen,
dat hij zooeven een telegram ont
vangen had, volgens, 't welk het
bewuste achttal niet dan na 2 dagen
komen kan. Nu onstond een groot
geweld, totdat men vernam dat
ieder zijn geld kon terug krijgen.
Men verdrong zich om het kan
toortje, doch 't bleek dat er al zeer
spoedig geen penning meer voor
handen was. De «professor» had
zich met al 't overige weggepakt.
De acht vrouwen worden nog ver
wacht.
Dr. Domingas Frieze, een Bra-
ziliaansch arts, heeft, naar 't schijnt
met goed gevolg, den oorsprong van
de gele koorts opgespoord. Hij heeft
namelijk ontdekt, dat het bloed van
den lijder een bacil bevat, die in
een of anderen vorm ook na den
dood van den patient blijft leven.
Na dit feit deugdelijk te hebben
vastgesteld, beveelt dr. Frieze aan,
de lijken van personen, die aan gele
koorts gestorven zijn, te verbranden.
Een proef nemende op een konijn,
Zij herinnerde zich niet,
zoo iets ooit van haren vader ge
hoord te hebben.
Gottfried Sturm voer voort.
Gij hebt een grootsche taak
in uw leven te vervullen, Freia.
Gij moet niet denken dat opschik,
pleizier, liefde en huwelijk zooals
bij andere meisjes het einddeel van
uw bestaan is. Gij hebt een veel
gewichtiger toekomst.
Zij zag hem verwonderd aan.
Ik wist niet dat ik eene taak
te vervallen had, zeide zij.
Waarin bestaat die?
Het is de grootste, de meest
verhevene, die ooit eene vrouw ten
deel viel. Ik heb mijn geheele leven
gepredikt, ik heb alles, mijne hoop,
mijn eerzucht aan het welzijn van
het volk opgeofferd. Ik heb het,
menschdom gediend en er voor
geleefd en nu valt, als bij de profeten
der schrift, mijn mantel neer op uwe
schouders. Wordt vervolgd
