POPULAIR MRU'S-1 Oplage 10000 Ex. Maandag 10 December 1883. No. 131. FEUILLETON. „GROEFWANG". HtlMERSDt ABONNEMENTSPRIJS: Voor Haarlem per maand40 Cents. Franco door geheel het Rijk p. maand 55 Afzonderlijke Nommers 5 Verschijnt Dagelijks uitgenomen Zon- en algemeene Feestdagen. Bureau: KLEINE HOUTSTRA AT No. 9. Drukkeruitgevers: BOMAHS Co., te Haarlem. ADVERTENTIES: van 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 5 cents. Groote letters naar Plaatsruimte. Advertentiën worden aangenomen tot 's middag 12 uur. Hoofdagenten voor liet Buitenland: Gompagnie Générale de Publicité Etrangrre G. L. DAUBE Co. JOHk. F. JONES, Sucr.. Parijs, 31bis, Faubourg Moutmnrtre. Van Haarlem naar Amsterdam. 7.—. 8-32. 8 55, 9.30,11.15, 11.39* 11.56. 1.8, 2.39* 3.53, 4.15. 4.44. 5.42, 6.40, 7.13, 7.44* 8.54,9.46,10.23. 10.59*. VERTREKUREN der SPOORTREINEN. Van Amsterdam naar Haarlem. 6.15, 7.30* 8.10, S.30, 9.35, 9.50. 11.5,11.50* 12.15, 1.5. 1.30, 3.26, 3.45, 4.30. 4.45, 5.20* 7.30, 8.30, 9.50,11.—. Van Haarlem naar Rotterdam. 7.53*, 8.33,9.4,10.13.12.12*, 12.46.1.53, 3.50, 4.16, 5.12, 5.43*, 8.1, 10.13. WINTERDIENST. Van Rotterdam naar Haarlem. 6.40, 8.10,9.10,10.20*. 11.5, 1.23* 2.45, 3.35,5.10.6.27* 7-20, 8.50. 9.50*. De vertrekuren zijn berekend Station Dclftscne Poort. De met een geteekende treinen alleen le en 2e klasse. Van Haarlem naar den Helder. 6.51,10.7,1.37, tot Alkmaar, 5.2. 8.57. Van den Helder naar Haarlem. 6.10, 9.30, 1.30, 7-20 Van Haarlem naar Zandvoort. Station 11. IJ. S. M. 7-55, 10.15, 11.38, 1.33, 4.59, 8.3. Van Zandvoort naar Haarlem. S.26 10.49, 12.42, 4.17, 6.15, 8,28. Bericht aan onze lezers. Zrij die zich nog in den loop var- dif Jaar abon neer en. infrongen als premie le. den boelenden Bloman lie Kloek des B aders. 2e. Ken prachtig en in vier kleuren gedrukten icand kalender. De brand in het Paleis der Natie in Belgie. Als nader en uitvoeriger bericht omtrent den brand in het gebouw van Afgevaardigden te Brussel, waarvan wij in ons vorig nommer melding maakten, dient het vol gende Het was omstreeks kwart voor vijf toen men den brand ontdekte. De zitting der Kamer van afgevaar digden was in vollen gang, toen men den president kwam verwit tigen dat er boven den koepel brand was uitgebroken. Tegelijkertijd drong eene dichte rookwolk de zaal binnen. De zitting werd terstond op geheven, en de leden der Kamer benevens het publiek verlieten in allerijl het gebouw. De wacht der karabiniers, aan den Parkschouwburg geposteerd, was het eerst op het tooneel van den brand en hield, met behulp der toeschietende politie-agenten, de ruimten voor en achter het paleis vrij. Het vuur greep intusschen met verbazende snelheid om zich heen; de vlammen sloegen aan weerszij den en boven het dak uit. Wel trachtte men van binnen denbrand te blusscheu, maar wat vermogen zwakke waterstralen op zulk eene zee van vuur! Een waterdruppel in een bakoven (Een roman uit de achtste eeuw.) UIT nET HOOGDUITSCH VAN ADOLF GLASER. 28) Intusschen was koning Karei door den oppersten bisschop te Rome, paus Hadrian, tot beschermheer der kerk uitgeroepen geworden, nadat hij den koning der Longobarden had overwonnen, en aan het graf van den heiligen Petrus te Rome den paus on verbreekbare vriendschap had beloofd. Welk een geweldig man was koning Karei voor dien tijdAls men van hem hoorde spre ken, meende men, dat een enkele blik van hem voldoende was om iederei tegenstander te vernietigen. Nauw< lijks had hij den oorlog te- Reeds vatte de prachtige biblio theek vuur, eene der schoonste van Europa. Verschillende afgevaardig den, met den heer Goblet d'Alviella aan 't hoofd en bijgestaan door verschillende militairen en burgers, trotseeren het steeds dreigender wordende gevaar, om de kostbare boeken, manuscripten, schilderijen enz. aan het vernielend element te ontrukken. Weldra echter moeten zij wijken, en helaas! het grootste deel der bibliotheek aan de vlammen prijs geven. Midderwijl zijn de spuit gasten der verschillende posten ver schenen doch al hun pogingen zijn vruchteloos. Steeds meer en meer grijpt het vuur om zich heen. Met een donderend geraas storten de zolderingen van de Kamer der af gevaardigden en van de bibliotheek naar beneden. Weinige oogenblikken daarna- brengt men twee met brandwonden overdekte spuitgasten naar buiten. Aanhoudend komen nieuwe brand weerlieden op het tooneel van den brand; van Schaerbeek en St. Gil lis; van Molenbeek St. Jean en Cu- reghem. Bijna de helft van het garnizoen is op de been. Een groot aantal militairen worden gebezigd bij het verhuizen van documenten, enz., van de achterzijde van't Paleis naar het daartegenover liggende gebouw van den Moniteur. De anderen die nen om de nieuwsgierigen in be dwang te houden. Ook bij de aan jagers zijn militairen geplaatst. Ver schillende stoompompen zijn in het park werkzaamwel meer dan vijf tig waterstralen tasten nu den brand aan. Weldra echter bepaalt men zich, het nuttelooze hiervan inziende, uitsluitend tot het nathouden der aangrenzende gebouwen. Voor het paleis bevinden zich gen de Saksers ten einde gebracht, of de krijg met de Longobarden riep hem weder, want koning Desiderius had zich met de partij der jeugdige zonen van Karel's broeder verbon den, om Karei ten onder te brengen. Maar laatstgenoemde overwon De siderius, nam diens land in bezit en schonk er een deel van aan den paus, terwijl hij zichzelven de ijze ren kroon der Longobarden, die een nagel van het heilige kruis waaraan de Verlosser stierf bevatte, op 't hoofd zette. Ook in Groefwang leefde de trots der oude Saksers, maar voor koning Karei, die een halve wereld ten onder had gebracht, en zelf overal zijne legerscharen tegen den vijand aanvoerde, de wetenschappen beschermde en het christelijke ge loof als voorbode eener edelere ont wikkeling trachtte te verbreiden, verdween alle menschelijke eigen waan en zijn tijdgenooten stonden verbaasd over zulk een vereeniging verschillende ministers, burgemees ter Buis, een groot aantal leden der Kamers en verschillende journalis ten. Een dichte vonkenregen daalt op ons neder. Een ijskoude wind, die het vuur nog aanwakkert, doet het water dat, zooeven op de gloei ende muren gespoten, half in damp overging en daarop in stroomen neerplast, terstond bevriezen. In pel sen en in zware jassen gehuld stampt en trappelt een ieder op den krakenden grond. Alleen de arme spuitgasten staan onbeweeglijk op hunne ladders, terwijl hunne natte kleeren aan 't lijf verstijven. En toch lacht het toegapende volk har telijk, als een der pompiers door eene verkeerde beweging bespoten wordt Daar doet zich weer een gekraak hooren, en met een vreeselijk ge raas vallen de twee verdiepingen van het middengebouw van het pa leis naar beueden. Verder geeft de laatste editie van de Independence, nog eenige bijzon derheden. Een luitenant der brandweer, de heer Bicheroux, heeft zich vrij ern stig de linkerhand gewond bij het doorstooten van eene ruit. Van ern stiger aard schijnt de toestand te zijn van den gasopzichter Degaert. die de hoofdkraan der gasleiding heeft afgedraaid, maar op den terugweg gewond werd door, en beklemd ge raakte onder neerstortende balken, zoodat hij met moeite daaruit ver lost kon worden. Hij werd naar den nabijliggenden Cercle artistique ge transporteerd, waar liii volgens loo- pende geruchten reeds aan zijne wonden zou overleden zijn, van de waarheid van welk gerucht de In- dépendance zich echter nog niet had kunnen overtuigen. Een spuitgast heeft eene zijde van zijn gelaat en van verstand en dapperheid. En dezen man, die zich zoo hoog boven de gewone menschelijke natuur ver hief, zoodat men hem bijna voor een godheid hield, zou Groefwang nu van aangezicht tot aangezicht zien. Hoe ongelooflijk het hem eerst ook toescheen, toen de abt Burg hard hem mededeelde, dat hij er over had gedacht, hem tot den Ko ning te zendeu, moest hij het toch ein delijk wel voor waar houden, toen de abt hem duidelijk had gemaakt, dat juist zijn nauwkeurige kennis der gebruiken en zeden in Saksen, gevoegd bij zijne oudere bekwaam heden, den koning van groot nut kon zijn. De jonge man wist hierop niet anders te zeggen, dan dat hij zich deemoedig aan den wil des abts zou onderwerpen en hem en den koning gaarne zijne krachten beschikbaar wilde stellen. De abt zeide hem dat de koning, uit Italië teruggekeerd, zich op zijn burcht te de linkerhand verbrand, maar zijn toestand boezemt geene bezorgdheid in, terwijl het gerucht dat een ser geant der karabiniers onder neder- stortende balken in het gebouw verpletterd is, tot dusver nog niet bevestigd is. Daarentegen kan het blad enkele andere geruchten stellig tegenspre- Ken; o. a. dat de politieagent Fon taine gedood zou zijn, terwijl hij volkomen ongedeerd isdat de Brus- selsche afgevaardigde Goblet d'Al viella bij zijne lofwaardige pogin gen om voorwerpen en papieren van waarde te redden, door het vuur verrast en waarschijnlijk omgeko men zou zijn, van welk verhaal ge lukkig geen woord waar is. Wel heeft deze afgevaardigde wakker de grootste gevaren getrotseerd, en met gunstig succes, daar o. a. de por tretten der verschillende voorzitters der Kamer, eene schilderij van Gail- lait, eenige kostbare boekwerken en de verzameling historische medailles door hem gered zijn, maar hij is volkomen ongedeerd uit het bran dende gebouw gekomen. Omtrent de oorzaak der spoedige verbreiding van het vuur na de ontdekking van den brand, deelt de verslaggever der Independencedie op de journalisten-tribune gezeten was, mede, dat dit voor een gering deel het gevolg is van de paniek, waardoor aanvankelijk zonder eenige orde en beleid gehandeld werd. Maar wel was dit hoogstens eene belem mering der flinke maatregelen, die terstond door enkele afgevaardigden en beambten genomen werden. In een oogwenk, zegt hij, waren de slangen en de brandkranen ge schroefd. en de kranen geopend, maar met het water was de brand, helaas! niet te bereiken. De boven verdiepingen bleken hooger te lig- Worms ophield, waar hij zichzelven nog door geleerde mannen in de wetenschap liet onderrichten. Groef wang moest zich reisvaardig hou den en door een der broeders ver gezeld, op een bepaalden dag naar Worms vertrekken, om daar zelf aan den koning te worden voorgesteld. Wel geloofde Groefwang reeds veel merkwaardigs en prachtigs te hebben gezien, maar wat was dat alles bij de indrukken, die hij nu opdeed. Zijn Saksische geboorteplaats en de heerenhoven die hij in zijn vaderland had bewonderd, hoe ver zonken die in 't niet bij den aanblik der gebouwen van de Frankische edelen en hoofdzakelijk van den ko ninklijken burcht te Worms. Wel bleef het heiligdom zijner stamge- nooten met de Irmenzuil steeds in vergelijking van de gebouwen, die hij nu zag, een grootsch en won derbaar bouwwerk, maar toch toonde de vergelijking hoe verschillend de gen (Ket geheele paleis ligt opeen heuvel) dan de perspomp der water leiding te Ixelles, zoodat het water zoo hoog niet opgevoerd werd. Eerst toen de stoomspuiten begonnen te werken, d. i. een h anderhalf uur na de ontdekking van den brand(!), was er sprake van eene ernstige be strijding van het vernielend element. Ook was er eene andere ernstigs belemmering, en wel dat toen ein delijk de brandweer gekomen was, geen enkele der manschappen den weg wist in het labyrint van gan gen en trappen, terwijl de boden en andere ambtenaren allen in de bovenverdiepingen bezig waren in te pakken en uit de nabijheid van het vuur te brengen alles wat nog gered kon worden. Dit vooral was 't wat in den aanvang de organi satie van het reddingswerk zeer be lemmerde. Naar het zich tusschen 5 en 6 uur liet aanzien, was het geheele paleis met eenige aangrenzende ge bouwen als verloren te beschouwen. Uit dat oogpunt mag de aangerichte schade betrekkelijk nog geringge- noemd worden, meent de Indépen dancedaar alleen het gebouw der Kamer van afgevaardigden vernield is, en voor het overige de schade zich tot waterschade bepaalt, en in de aangrenzende gebouwen alles wat slechts eenige waarde heeft intijds naar elders is kunnen worden over gebracht. Maar het verlies van het gebouw der Kamer is op zich zelf reeds, zoowel uit het historisch als uit financieel oogpunt, eene groote ramp. ALGEMEEN OVERZICHT. Zoo langzamerhand begint men het in Frankrijk toch in te zien, dat ook de belangen van dat land ten beide volkstammen in hunne bijzon derheden waren. Bij de Saksers was alles uit de ruwe natuur des bodems voortgeko men en de ijzersterke boomstammen, de met schors bedekte wanden en de reusachtige beerenhuiden, dat alles had iets woests en schrikwek kends en was volkomen in tegen stelling met de soort van gebouwen en hunne inrichting in 't Franken land. Op de hoven der edellieden trof men fraaie en nuttige vogels aan. die voor de huishouding nut tig waren en wier prachtige veeren in de zon als dof goud schitterden. Hier had reeds de kunstige bouw orde der Romeinen het hare gedaan, en ofschoon de Germaansclie stam men in hunne woede, bijna alle bouwwerken uit den tijd der heer schappij van de gehate vreemdelin gen weder vernietigden, zoo konden zij toch niet verhinderen, dat de invloed der Romeinsche bouworde

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1883 | | pagina 1