Oplage 10000 Ex.
Dinsdag 11 December 1883.
No. 132.
FEUILLETON.
„GROEFWANG".
HAARLEmS DA
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem per maand40 Cents.
Franco door geheel het Rijk v. maand 55
Afzonderlijke Nommers 5
Verschijnt Dagelijks uitgenomen Zon- en algemeene Feestdagen.
Bureau: KLEINE HOUTSTRAAT No. 9.
Drukkers-Uitgevers: EO MANS k Co,, te Haarlem.
ADV KRTEXTIËN:
van 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 5 cents.
Groote letters naar Plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot 's middag 12 uur.
Hoofdagenten voor liet Buitenland: Compagnie Générale de Publicitc Etrangère G. L. DATJBE Co, JOHx. F. JONES, Sucr., Parijs. 31bis, Faubourg Montmartre.
VERTREKUREN der SPOORTREINEN. - WINTERDIENST. De met een geteekende treinen alleen lc en 2e klasse.
Van Haarlem naar
Amsterdam.
7.—. 8.32, 8.55, 9.30,11.15,
11.39* 11.56. 1.8, 2.39*,
3.53, 4.15, 4.44, 5.42, 6.40,
7.13, 7.44* 8.54,9.46,10.23,
10.59*.
Van Haarlem naar
Rotterdam.
7.53*, 8.33,9.4.10.13.12.12*,
12.46,1.53, 3.50, 4.16, 5.12,
5.43* 8.1, 10.13.
Van Amsterdam naar
Haarlem.
6.15, 7.30* 8.10, 8.30, 9.35,
9.50,11.5.11.50* 12.15, 1.5,
1.30, 3.26, 3.45, 4.30. 4.45,
5.20*, 7.30,8.30,9.50,11.-.
Van Rotterdam naar
Haarlem.
6.40. 8.10, 9.10,10.20*, 11.5,
1.23*, 2.45. 3.35, 5.10, 6.27*
7.20, S.50, 9.50*.
De vertrekuren zijn berekend
Station Delftsclic Poort.
Van Haarlem naar
den Helder.
6.51,10.7,1.37, tot Alkmaar,
5.2, 8.57.
Van den Helder naar
Haarlem.
6.10, 9.30, 1.30, 7.20
Van Haarlem naar
Zandvoort.
Station II. IJ. S. M.
7.55, 10.15, 11.38, 1.33,
4.59, 8.3.
Van Zandvoort naar
Haarlem.
8.26 10.49, 12.42, 4.17,
6.15, S,2S.
Bericht aan onze lezers.
T,ij die zich nog in den
loop van dit jaar abort-
neerenontvangen als
premie
Ie. den boetenden Roman
JDe 91 och des Waders.
2e. Wen prachtig en in vier
kleuren gedrukten wand
kalender.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Het débat in de Fransche kamer
van afgevaardigden over de crediet-
aanvrage der regeering, is Vrijdag
11. aangevangen. Een aantal sprekers
is ingeschrevan op de rollen der
débatten, want de voornaamste
woordvoerders der onderscheiden par
tijen schijnen over deze zaak hunne
wijsheid te moeten luchten. Natuur
lijk is het de credietaanvrage zelve
niet, die zooveel stof tot bespreking
geeft. Men is het er vrij wel over
eens, dat er geld moet zijn, en dat
het onverantwoordelijk zou zijn thans
nu de zaken eenmaal zoover geko
men zijn, de regeering de middelen
te onthouden, om de eer en de waar
digheid van Frankrijk op te houden.
Zelfs de radikale linkerzijde heeft
besloten voor het toestaan der ge
vraagde g-elden te stemmen, doch
zij wijst er met nadruk op, dat dit
besluit geenszins een bewijs van
vertrouwen in het ministerie is. Nu,
daaromtrent zal de heer Ferry zich
dan ook wel geene illusiën gevormd
hebben. Meer dan ooit toch staat
zijne staatkunde vijandig tegenover
die der roode republikeinen, en
hoogstwaarschijnlijk zou hij al bitter
weinig er mede ingenomen zijn, wan
neer hem van dien kant steun werd
(Een roman uit de achtste eeuw.)
UIT HET HOOGDUITSCH VAN
ADOLF GLASER.
29)
Daarna eerst wendde hij zich tot
"zijn gast en scheen blijkbaar in een
aangename stemming te zijn, want
hij groette dezen zeer vriendelijk en
zeide hem, dat de opperraadsheer
des konings, heer Alcuin, reeds over
hem had gesproken en de koning
zelf nieuwsgierig was, den jongen
Sakser te spreken.
Hij, Eginhard, moest de brief van
den abt Fulda aan den koning voor
lezen en zoo Groefwang een oogen-
blik wilde wachten, zou hij weer
spoedig terug zijn. Hij ging toen
door de deur naar d'e binnenkamer
en liet den Sakser alleen achter.
Groetwang droeg het gewaad eens
beloofd. Toch neemt dit niet weg,
dat zij het hem nog lastig genoeg
kunnen maken. Het valt niet te ont
kennen, dat er zoowel op politiek
als militair gebied, enkele onhandig
heden hebben plaats gehad, en het is
daarvan vooral dat de tegenstanders
van de regeering zich bedienen om
haar afbreuk te doen. Vooral het
krachtig optreden van Ferry tegen
de radikalen en hunne vrienden, de
anarchisten,heeft hem de verbittering
dezer partij op den hals gehaald, en
tot op zekere hoogte vindt zij na
tuurlijk in haren strijd steun bij de
monarchalen, die zeker al evenmin
reden hebben zich over het oestuur
van het tegenwoordig kabinet te ver
heugen. Ofschoon derhalvehetcrediet
nagenoeg met algemeene stemmen
zal worden toegestaan, is het nog
geenszins uitgemaakt, in welken
vorm de kamer haar besluit zal in-
kleeden. De kwestie van vertrouwen
wordt zeker gesteld, en daarover zal
het er bij de stemming nog al span
nen. Intusschen gelooft men tamelijk
algemeen, dat het ministerie, gelijk
bij vroegere gelegenheden, ook thans
weder zal zegevieren. Vrijdag den
2den Dec. hadden de Parijsche anar
chisten bestemd, tot het houden van
eene revolutionnaire demonstratie op
de Place de la Bourse.Een paar dagen
te voren waren er groote plakkaten
aan de muren gehecht, waarbij in
de meest opruiende taal, de werk
lieden werden aangespoord de demon
stratie mede te maken. In eene ver
gadering, die Zondags te voren ge
houden was, werd hiertoe besloten,
en het is waarlijk niet de schuld
van de leiders der partij, dat Parijs
voor een groot schandaal bewaard
gebleven is. De politie, tijdig ge
waarschuwd, nam hare maatregelen
kweekelings en had zich zoo goed
mogelijk voor het bezoek op den
koninklijken burcht voorbereid. Maar
toch klopte zijn hart niet weinig,
toen hij bedacht, dat hij nu weldra
voor den geduchtsten man zijns tijds
zou verschijnen. Het duurde niet
lang of de geheimschrijver kwam
terug, maar hij zeide, dat Groef
wang nog eenige oogenblikken wach
ten moest, tot de koning hem het
teeken om binnen te treden zou ge
ven. Intusschen deelde hij hem op
't vriendelijkst mede, hoe hij zich
tegenover den koning had te gedra
gen en hoe hij hem moest antwoor
den. In deze korte oogenblikken van
gesprek, gevoelde Groefwang zich
buitengewoon tot Eginhard aange
trokken. Beiden waren haast van
gelijken leeftijd; het edele voorko
men, de welluidende toon zijner stem
en de bedaardheid van Eginhard's
wezen oefende op Groefwang een
sterken invloed uit, en daar hij al
zeer spoedig bemerkte, dat eerstge
noemde ook grondige, wetenschap-
zóó, dat de proclamatiën onmiddelijk
werden afgescheurd toen zij waren
aangeplakt en de personen, die deze
taak op zich genomen hadden, achter
slot en grendel gebracht werden,
Van de bijeenkomst kwam, zooals
te begrijpen is, onder deze omstan
digheden niets. Indien het niet zoo
hoogst ernstig ware, zou het haast
vermakelijk zijn al den onzin, dien
de anarchistische raddraaiers zoo al
debiteeren, eens nauwkeurig te ont
leden. Niets beduidende phrasen zijn
het, en wij kunnen het ons best be
grijpen, dat het fatsoenlijke deel der
natie zich met walging van de lieden,
die zoo denken, spreken en schrijven,
afwendt. Gelukkig vinden zij, voor-
loopig althans, zelfs bij de groote
meerderheid der Parijsche bevolking
weinig steun, zoodat het gevaar, dat
van dien kant dreigt, nog niet veel
beteekent. De commune van 1871
heeft echter doen zien, waartoe het
komen kan, als men niet op zijne
hoede is.
In Duitschland maakte het be
richt, hetwelk door het agentschap
Wolft" aan de onderscheidene dag
bladen werd medegedeeld, als was
de Duitsche Kroonprins voornemens,
bij zijnen terugkeer uit Spanje de
reis over Rome te doen, met het
doel om Z. H. den Paus aldaar een
bezoek te brengen, zeer veel sen
satie. Men bracht het natuurlijk
onmiddellijk in verband met de
hangende kerkelijke geschillen, en
de katholieken verheugden zich reeds
bij voorbaat met het vooruitzicht
op eene spoedige, minnelijke schik
king. Of dit voornemen bij den
prins nu werkelijk bestaan heeft of
dat het slecht» een verzinsel van
den een of anderen grappenmaker
pelijke kennis bezat, zoo begreep
hij al spoedig, dat Eginhard reeds
op jeugdigen leeftijd een gewichtige
betrekking bekleedde.
Nog waren zij in druk gesprek
gewikkeld, toen een heldere toon,
die door den slag op een metalen
schijf scheen voortgebracht, den be
zoeker opmerkzaam maakte, want
het was het teeken tot binnentre
den. Eginhard schoof den dubbelen
voorhang, die de deuropening in
den muur sloot ter zijde en wenkte
den Sakser om binnen te treden.
In het eerste oogenblik was het
dezen, alsof alles met hem in een
kring ronddraaide, toen bevond hij
zich in het eenvoudige, koninklijke
vertrek, dat slechts door wapenen,
geweien van herten en schilden was
versierd, maar toch eau diepen in
druk maakte, tegenover den koning,
die op een klein ivoren plat bezig
was zich in 't schrijven te oefenen.
Het kwam Groefwang te pas, dat hij
in zijn vaderland aan groote en held
haftige mansgestalten gewend was
was. weet men niet; zooveel is even
wel zeker, dat de officieuse Nord-
Deutsche A lig. Zeitung thans in vrij
vinnige bewoordingen het gerucht
logenstraft. Gaat de prins werkelijk
naar Rome, zoo verzekert het blad,
dan zal hij in de eerste plaats zijne
opwachting bij den koning maken.
Er zijn er evenwel, die, ondanks
deze tegenspraak, blijven beweren,
dat het voornemen om den Heiligen
Vader een bezoek te brengen wer
kelijk bij den prins heeft bestaan,
doch dat prins Bismarck uit ver
schillende verschijnselen heeft op
gemaakt, dat bij een groot gedeelte
des Duitschen volks, alsmede bij
enkele naburige mogendheden, dit
bezoek een slechten indruk maken
zou. Daarom moet clan ook op het
laatste oogenblik van Berlijn tegen
bevel naar Madrid gezonden zijn.
terwijl de heftige taal, waarin het
bericht als logen wordt gebrand
merkt, alleen moet strekken, om
ieder te doen gelooven, dat er zelfs
aan de mogelijkheid van zoo iets
niet gedacht is. Intusschen zal het
centrum weder eene poging wagen,
om op andere wijze een einde aan
den strijd te maken. Toen de Mei-
wetten zouden worden ingevoerd,
was het noodig uit de grondwet
een drietal artikelen te lichten, die
met de voorgestelde bepalingen om
trent de' benoeming van geestelijken
als anderszins in strijd waren, en
nu is door deze partij bij den landdag
het voorstel ingediend om deze arti
kelen wederom in de constitutie op
te nemen. Hoe het met dit voorstel
zal afloopen, is nog niet met zeker
heid te zeggen. Het lot daarvan
hangt voornamelijk af van de hou
ding die de regeering en de con
servatieven zullen aannemen. Tot
en dat de strenge gelaatstrekken des
konings hem nog een zachten indruk
gaven in vergelijking met de trot-
sche en dreigende blikken, die vroe
ger zoo vaak op hem waren ge-
I richt.
J De koning beval hem nader te
j treden en verzocht hem in korte
I trekken zijne levensgeschiedenis te
vertellen. Groefwang deed dit op
eenvoudige wijze en de koning vond
er blijkbaar welgevallen in. want
hij zeide, dat zijn schrijver hem den
brief van den abt van Fulda had
j voorgelezen en het plan van om-
werking van het evangelie, in den
'geest der Saksische begrippen zeer
had aanbevolen. Ik zelve, i
I voegde hij er nog aan toe, heb
j in vroeger tijd de schrijfkunst wel
is waar als een nuttige, onontbeer
lijke zaak beschouwd, maar toch
als een voor een man onwaardige
bezigheid; ik ben er echter anders
lover gaan denken en begin nu nog
op gevorderden leeftijd, de chrijf-
teekens te leereu. Het valtm moei-
ernstige debatten zal het evenwel
zeker aanleiding geven.
Tusschen den Engelschen gezant
te Madrid en de Spaansche regee-
ring is eene voorloopige overeen-
j komst gesloten, die, naar men ver
moedt, weldra tot een formeel han
delsverdrag zal leiden. Over het
algemeen houdt men het er voor,
dat bij de Spaansche regeering het
voornemen bestaat tot eene algeheele
herziening van de bestaande tarie
ven van invoerrechten over te gaan.
Die herziening zou dan eene belang
rijke vermindering dier rechten be
oogen; terwijl de regeering hoopt,
daardoor den handel des lands aan
merkelijk te verbeteren.
Vrijdag 11. is in de Italiaansche
kamer van afgevaardigden een schan
daal voorgevallen, dat algemeen af
keuring verwekt. De ex- minister van
binnealandsche zaken, Nicotera, ont
moette in een der gangen van den
heer Lovito, secretaris-generaal van
zijnen opvolger, Depretis, en spuwde
hem in het gelaat. Natuurlijk was
een duel hiervan het gevolgjNico-
tera verwondde zijnen tegenstander
aan den arm, doch deze greep daarop
diens wapen en bracht hem daar
mede een drietal houwen toe. Naar
men verneemt, moet Nicotero zo©
op den heer Lovito vertoond zijn,
omdat hij vermoedt, dat het op
diens aanraden is, dat men den schrij
ver eener brochure, waarin het be
leid van den ex-minister scherp
wordt afgekeurd, eene onderschei
ding heeft toegekend.
De rechtbank te Lausanne in Zwit
serland heeft het vonnis, waarbij
zeven leden van het leger des heils
lijk deze kleine teekens in 't hoofd
te prenten, en mijne handen, die
slechts het zwaard en de zweep
hebben gevoerd, willen er zich niet
al te best naar voegen om fraaie
krullen en haaltjes voort te brengen.
Ik zal er wel nooit vaardigheid in
krijgen, daartoe behoort een vlugge,
jeugdige natuur. Maar ik begrijp
de beteekenis dezer nieuwigheden
en besef de groote macht, die het
geschreven woord heeft verkregen.
Hoogedele heer, zeide Groef
wang, waarom zult gij uzelven
vermoeien, daar u toch anderen ten
dienste staan, die de schrijfkunst
grondig hebben geleerd.
Wel hebt ge geluk, ant
woordde de koning, dat van mijne
zijde de moeite vergeefsch is, maar
mijne zonen moeten zich op het
schrift toeleggen, want deze kunst
is iets zeldzaams en het is licht te
begrijpen, dat het volk een toover-
kracht in haar vermoedt. Het
ijzeren wapen doodt en wondt in
de onmiddelijke nabijheid, maar
