dit oogenblik ia vrede ten opzichte' van elkander, doch beiden staan tot de tanden gewapend, en herhaalde-1 lijk blijkt het uit de artikelen, waarin de dagbladen hunne gevoelens te- genover den nabuur luchten, hoe j diep de nationale haat is. die hen bezielt. Het woord revanche ligt den echten Franschman op de lip- pen bestorven en telkens als dit j woord te Berlijn gehoord wordt, rammelt de kolossus van midden-j Europa met de wapens, als wilde) hij den beleediger tot een openlijken aanval tarten, 't Kost den regee ringen van beide landen ontzach- lijke moeite den strijdlust hunner j onderdanen te beteugelen, en vroeg of laat is het te voorzien, dat het tot eene uitbarsting komen zal, die dan in hevigheid elk harer voor-j gangsters zal overtreffen. Ook naar het oosten slaat Duitsch- land wantrouwige blikken. Het fei telijk overwicht in Europa wordt door Rusland en Duitschlaud elkan- j der betwist, en wij betwijfelen het of bij een mogelijken oorlog metj frankrijk ook de Russische Kozak- j ken niet een woordje meespreken zullen. Met Oostenrijk staat keizer! Wilhelm schijnbaar op een goeden voet, doch ook daar is het hardde vraag of men den toestand niet gunstiger voorstelt, dan hij werke lijk is. De slagen door Bismarck dit rijk t ;gebracht, zijn te diep, dan dat wij mogen veronderstellen, dat de litteekens zoo spoedig zullen ver dwijnen. Rusland en Turkije, ziet- daar twee mogendheden, die wel immer, 't zij openlijk, 't zij bedekt, met elkander in oorlog zullen blij ven zoolang- de laatste Turk niet ueu Bosphorus is overgestoken, want het testament van Peter den Groote, dat ideaal van eiken rechtgeaarden Rus, wacht nog altijd op zijne vol ledige uitvoering. Hoe de verhou ding van Oostenrijk tegenover Italië is. blijkt ten duidelijkste uit de groote beweging, die nog altijd in Italië is waar te nemen en waar door men hoopt nog eenmaal de streken, die oorspronkelijk tot dezen staat behoorden, aan eerstgenoemde te ontweldigen. Alleen Engeland houdt zich on der het bestuur van den grijzen staatsman Gladstone tamelijk onzij- lig bij al het gebabbel, dat de overigen verdeelt. Wel was men er voor enkele weken voor beducht, dat de oorlog, die op dit oogenblik door Frankrijk in Tonkin wordt ge voerd. tot ernstige verwikkelingen aanleiding- zou geven, doch die vrees wordt al meer en meer opgeheven: door de bezadigdheid, waarmede de Britsche regeering in deze zaak ge- handeld heeft. Let men op bovenstaande ver schijnselen en slaat men daarbij het oog op den zorg, dien elke regeering voor de uitrusting, de bewapening eu de versterking barer krijgsmacht aanwendt, dan geloof ik, dat nie mand mij van onwaarheid zal be schuldigen, als ik zeg: wij wande len in Europa op een vulkaan, die eiken dag tot eene uitbarsting- kan komen. ?t Is waar, de vorsten leg gen allerwegen bezoeken bij elkan- <ler£af; prinsen en koning-en trekken naar de verschillende hoven op reis, naar het heet om nieuwe vriend schapsbanden te leggen, doch hoe weinig is er slechts noodig om al die verbonden omver te werpen en den strijd te doen ontbranden. wilde reiken, zoo zond hij boden naar de overzijde der Elbe en eischte van den hertog der Saksers de on voorwaardelijke onderwerping. Wat stond er voor den dapperen man anders te doen? Hij onderwierp zich en beloofde den doop te willen ont vangen. Alle andere edellieden wil den zijn voorbeeld volgen, maar de koning wilde zich de beslissing voor behouden, daar hij besloten was den oorlog tegen de Saksers geheel ten einde te brengen en den doop des hertogs op gelegener tijd en onder groote feestelijkheid te doen plaats hebben. Eenige der wederspannige heereu. waaronder Wippo en de beide Krodos moesten zich gevangen ge ven en werden dadelijk onder een .terk geleide naar het binnenste van et Frankenland gevoerd. Vervolgens begaf zich de koning- aar Paderborn, om van daar uit jrdere maatregelen te nemen. Nauwelijks had Groefwang d'tj Bovendien is er nog een ander gevaar, hetwelk Europa bedreigt: de revolutie. Overal steekt zij dries ter dan ooit het hoofd op en krach tige maatregelen worden er aller wegen genomen, om haar te beteu gelen. De anarchisten in Frankriik, de socialisten in Duitschland, de nihilisten in Rusland, de radikaleu in Servie, de republikeinen in Italië en Spanje, zij vormen een groot monsterverbond, welker werking men in het openbaar kan tegengaan, doch voor wier kuiperijen men on mogelijk afdoende voorzorgsmaatre gelen kan nemen. De verschillende opstanden, die 1883 ons te aan schouwen gaf, zijn daar om te ge tuigen van den toenemenden in vloed, dien de leiders der beweg-ing op de eenvoudige menigte hebben, en ook van dien kant is derhalve) de toekomst geenszins rooskleurig. 't Is evenwel nog zeer goed mo- gelijk, dat de diplomatie in 1884 nog eene uitbarsting- zal kunnen voorkomen of, beter gezegd, haar tot een later tijdstip verschuiven, doch daarmede zijn de dreigende wolken nog- niet van den hemel weggevaagd, 't Gelukkigst zijn misschien de klei nere volken, die het geluk hebben van de groote rijken afgezonderd te lig-g-en en bij machte zijn hunne onzijdigheid te handhaven. Slaan wij een terugblik op het afgeloopen jaar, dan zien wij, dat daar ook nog al een enkele maal de oorlogskreet den vredezang heeft vervangen. Engeland heeft in Egypte de handen vol gehad om de orde te herstellen, die door het oproer van Arabi-pacha verbroken was en nog is liet ginder geen meester van den toestand. De opstand van den val- schen profeet kan een hernieuwd optreden der Britsche soldaten mo gelijk maken, en het staat nog te bezien of alsdan hunne taak wel zoo gemakkelijk zal zijn. Frankrijk kreeg het op het eiland Madagascar met de inboorlingen te kwaad en thans nog-ligt het overhoop me de benden der zwarte vlaggen in Tonkin bijgestaan door de gere gelde Chineesche troepen.Oostenrijk- Hongarije had een opstand in Croatië te dempen, die, hoewel minder ge vaarlijk, in den beginne een dreigend karakter scheen te hebben. De ko ning van Servië zag zijne kroon door de radikalen in gevaar gebracht, terwijl ook Spanje de twijfelachtige eer geniet een soldatenoproer in zijne geschiedrollen aan te teekenen. Zuid- Afrika was het tooneel van eene hardnekkige worsteling tusschen de Transvaalsche boeren en enkele kaf ferstammen, welke laatsten onder ling niet minder verdeeld waren. In Zuid-Amerika werd in dit jaar ten langen leste de strijd tusschen de republieken Peru en Chili ten einde gebracht, welke met den volkomen nederlaag van den eersten staat ein digde. Men ziet het, de algemeene wereldvrede, het ideaal van zoovele philantropen was verre te zoeken, en zij, die er op gehoopt hadden, dat 1883 rustig en kalm daarhenen zou vlieten, zien zich deerlijk teleur gesteld. Ook de parlementaire geschiede nis is niet minder rijk aan belang rijke gebeurtenissen. In bijna geen enkel land bleef het ministerie in denzelfden toestand, waarin het bij den aanvang van 1883 was; en zij die het tot heden uithielden, zijn in sommige rijken althans geen oogen blik meester van den toestand. In Frankrijk vooral Je wam de onstand- vernomen, of hij begaf zich met Editha, hare tante en zijn gevolg op weg naar het koninklijke hof. Eerst deed hij den koning een nauwkeurig verslag en verzocht hem daarna om de toestemming, hem Editha als bruid voor te stel len. Blijkbaar was de koning verrast bij den aanblik harer schoonheid en inderdaad was Editha zoo merk waardig veranderd, dat Groefwang zelf haar eerst met verwonderiug aanschouwde en de samenvoeging van waardigheid en zachtheid in haar wezen en in de uitdrukking van haar gelaat niet genoeg kon be wonderen. Zij had het beste van hare kleederen en sieraad, wat zij onder zijne bescherming nog aan de op buit beluste krijgers had kunnen onttrekken, medegebracht, en zooals zij nu met den diadeem op het largo, neergolvende, goudblonde haar, en de edele vormen haars vastigheid van het ministerieele leven duidelijk uit, en ware de buitenland- sche staatkunde niet zoo hachelijk, wie weet of het de oppositie niet reeds gelukt zou zijn ook het kabinet Ferry den voet te lichten. Ierland houdt de agitatie tegen de Engelsche regeeriug nog steeds vol. Herhaalde malen waren wij in de noodzakelijkheid van die afschu welijke misdaden te constateereu, die de bevolking als de uitoefening eener gerechte wraak schijnt te be schouwen. Verscheidene keeren werd bet dynamiet te hulp geroepen om politieke aanslagen te doen geluk ken, doch de waakzaamheid der politie voorkwam in vele gevallen het gevaar. Ongelukkig worden de ontevredenen stoffelijk en zedelijk gesteund door hunne landgenoten, die naar Amerika zijn uitgeweken, zoodat zij hun verzet tegen de her vormingsmaatregelen, welke de Brit sche regeèring- met de beste bedoelin gen wilnemen.kunnen volhouden.De heftige toon hunner woordvoerders, en de genomen besluiten op de bij eenkomsten der landleague geven weinig hoop, dat het in 1884 op dit schoone eiland heter zal gaan. Met een enkelen blik op den han del en de nijverheid, meenen wij j dit, ons algemeen overzicht, te kun nen besluiten. Over het g-ebeel werd allerwegen over stilstand en achter uitgang in deze beide hooftlmidde- ilen van bestaan geklaagd. Onder scheidene fabrieken waren genood- zaakt hunne werkkrachten te ver- minderen, en de loonen te verlagen, waardoor natuurlijk de ontevreden heid der werklieden in vele geval len zoodanig werd opgewekt, dat zij tot werkstaking hunne toevlucht namen. Ook de handelaars klaagden over slapte van zaken, en enkele !g*roote faillissementen strekten na tuurlijk niet om in dien toestand verbetering te brengen. De onzekere politieke toestand was zooals te be grijpen is, hieraan niet vreemd, en eerst dan wanneer het den staats lieden gelukt zal zijn daarin ver andering- te brengen, verwacht men eenige verbetering. En zoo gaan wij dan, met geene op wekkende vooruitzichten het nieuwe jaar in. Dat de onweerswolken, die dreigend aan den politieken horizon zich samenpakken, mogen overdrij ven, zonder schade aan te richten is voorzeker ieders hartelijke wensch. BIWENLAMD. Haarlem, 31 Dec. '83. Door de letterlievende Yereeni- ging «J. J Cremer» zal tot leniging van den vreeselijken zeeramp, die de zeevarenden van Brielle en Hel- levoetsluis heeft getroffen, eene wel dadigheids-voorstelling worden ge geven, die, bij genoegzame deelne ming. Woensdag over 14 dagen zal plaats hebben. Woensdag a.s. zullen de circulaires ter inteekening wor den rongezonden. Moge ook ditmaal een algemeene inschrijving voor de ongelukkige, nagelaten betrekkingen niet uit blijven! Z. M. heeft benoemd tot Minister van Koloniën den heer Sprenger Van Eijk, lid van den Raad van Neder- landsch-Indië. Gaarne geven wij een plaats aan bet volgende schrijven: Landgenooten In de dagen van weleer gebeurde lichaams in fraai bewerkte kleede ren gehuld, voor den koning boog, kon zij best met de sierlijkste Fran kische edelvrouw wedijveren. De koning sprak haar op wel- willenden toon aan. Gij bewijst mij een eer. edele jonkvrouw, zeide hij, dat gij dezen man, die zich vrijwillig in mijn dienst heeft hegeven, uwe hand wilt reiken. Ik ken de trots der Saksische edelen en weet, dat ieder hunner zich in rang met den groot sten vorst gelijk dunkt. Niets kan mij meer welkom zijn, dan wanneer uw voorbeeld navolging vindt, en daar ik mijn eigen dochter aan mijn geheimschrijver Eginhard heb uit gehuwelijkt, zoo kunt gij daaruit zien, hoe hoog ik zulke mannen schat. Uw toekomstige gade, zal in rang zoover met u j/ Hjk worden gesteld, als dit in lacht staat, en ik zal er ,L& hem tot de ïr- het, dat vorsten elkaar wederzijds keurbenden ten geschenke zonden. Die tijden zijn veranderd en met hen de zeden. Thans heeft de Amerikaansche «Fish Commission» zich bereid ver klaard aan het Nederlandsche volk twee millioen jonge elften, pas uit het ei te voorschijn gekomen, ten geschenke af te staan om in de Ne derlandsche rivieren te planten. Alleen de transportkosten zouden door Nederland moeten gedragen worden. Daar de bezending door twee er varen geleiders moet vergezeld wor den, van de suelvarendste stoom schepen moet worden gebruik ge maakt. en in Sonthampton een vaartuig gereed moet liggen om haar naar onze wateren over te brengen zullen die kosten niet min der dan vier maar ook niet meer dan achtduizend gulden bedragen. De minister van waterstaat heeft j hiertoe een post op de begroeting gebracht die echter doordeTveede Kamer op 22 December 11. me. 10 teg-en 27 stemmen verworpen word. Nu zich de regeering daardoor in; de onmogelijkheid bevindt hei ge schenk te aanvaarden, moet het volk toonen dat het deze zeldzame vrij gevigheid van een bevrienden Staat op prijs stelt en dat het bereid is er naar te streven de grootste resul taten die in de Vereenigde Staten van Noord-Amerika op het g-ebied van elftcultuur reeds verkregen zijn (zie de Gids van J nli 1883) in eigen I wateren .verwezenlijkt te zien. Geen beter begin daarvoor dan twee millioen vischjes in onze wn- Iteren te planten die over driejaren ;de groote van voor den handel ge schikte-elft verkregen hebben. Met, vertrouwen roep ik dus allen tot deelneming- op om boveng-enoemde som bijeen te brengen. Men melde mij voor hoeveel [tercent van het totaal bedrag (maximum f 8000) inen zich aansprakelijk wil stellen. Wordt voor 200 of 300 percent ingeschre ven zoo wordt natuurlijk liet bedrag- van iedere inschrijving pondsponds gewijze verminderd. Spoedig bericht is gewenscht, daar de leden der Amerikaansche «Fish Commission» met wie ik op de visseherij-tentoonstelling te Lon den deze aangelegenheid besprak, de voorbereidende maatregelen bij tijds behooren te kunnen nemen. De mog-elijkheid bestaat, dat het transport mislukt en de jonge visch jes de Nederlandsche rivieren niet levend hereiken. Dan is het nog in versterk ten zin! geld in het water ge worpen Toch vrees ik niet dat deze kwade kans hen zal weerhouden, die mij in ernst willen steunen, in mijne pogingen om Nederland te doen oogsten op het veld waar de Yer- eenigxle Staten gezaaid hebben, ten bate onzer visscherij als volksbedrijf en onzer volksvoeding. A. A. W. HUBRECHT, lid van het collegie voor de zee- visscherijen. Utbecht, 27 Dec. 1883. In de Donderdag jl. gehouden openbare vergadering van de Ned. Vereen, tot afschaffing van sterken drank, afd. Amsterdam, trad als spreker op de heer J. J. Bosch van 's-Hage. In eene boeiende rede toonde spr. aan hoe zeer onze hooggeroemde en heffen, voor hij u als gade in zijn huis geleidt. Bescheiden antwoordde Editha Ontvang- mijn dank verheven heer en koning, maar wanneer uwe genade het mij toestaat, dan zie ik gaarne van mijn hoogen rang af en neem er genoegen mede, de vrouw van een man te zijn, dien ik acht en liefheb, en die door uw genade reeds de hoogste onderschei ding, uw vertrouwen, bezit. Over dit antwoord was de koning ten hoogste verheugd, en hij ging in zijne goedgezindheid zoover, dat hij de belofte deed, op den dag,' waarop Editha's overgang tot het christendom en het huwelijk ge vierd zouden worden, zelf als ge tuige bij deze heilige plechtigheid tegenwoordig te zijn Toen Groefwang later nenigen avond bij den huiselijken haard doorbracht, kon hij zich dikwijls verlichte 19de eeuw nog onts wordt door veel kwaads en onzerz lijks, wat mede voor een goed wa aan den noodlottigen invloed md den sterken drank te wijten is.jpe In treffende voorbeelden aan dagelijksch leven ontleend, deed uitkomen dat het ongunstig- oord eens door Tacitus over onze vclza ouders uitgesproken, aangaa n limine verslaafdheid aan drankaui spel, nog bijna geheel op onzen §'e van toepassing is. De voorzitter,^ K. Scliarten. dankte den spr. v zijne belangwekkende voordracht sloot de vergadering met een trn€ passelijk woord bij den uitgang1 jaars. \u Bij het heengaan werd aan elk <110 aanwezigen een exemplaar van arf jaarboekje «De Goeden Raadgev!n uitgeraakt. aai Door de politie te Amsterd:11 werd Zaterdag een noodhulpdierirn( bode gearresteerd die, na 24 uijej! in een dienst te zijn geweest, z: t had schuldig gemaakt aan liet off vreemden van 12 paar zilveren lep Vi en vorken en eenige kleinoodiën \;n de baker, die mede daar in die: was. i. Zondagmorgen kwam ienuip0] faun een der politie"tyireatts allijvei nieedeeleii, dat bij zich aan ujta' i.rnilc van vertrouwen had schulhh gemaakt. Hij was door zijn pat ren belast geweest om twee kwitantfn k f 12 te ontvangen; hij had tevc Y. f 190 meege: "regen, om als het n\n dig- was een bankbiljet te kunujss wisselen. Het geldyas spoedig vCG brast. Hij werd naar de cel gebracjjer. Zaterdagavond is in de Palm 1 straat alhier eene vrouw door big omvallen van eene petroleumlan 1 in brand geraakt en in bedenkelijkm toestand naar het Gasthuis gebracït De hoofdcommissaris van j:ê"e litie te Amsterdam bericht, dat d'mi zer dagen aan de redactiën van ve^' schillende dagbladen de plaatsi#or verzocht is van eene advortenten onder het opschrift «Weldadigheid'!0' eu waarin' giften werden geviMa< voor een fatsoenlijk huisgezin. Pe* onderteekeniDg was C. Westerve'. Czaar Peterstraat 159, AmsterdaPg C. Westerveld is de naam d v moeder van Johannes Kooiman, dbl te Rotterdam onder de firma Opte-'Sb zieke, den naam zijner huisvrou'aa zaken gedaan heeft en tegen welf firma in verschillende dagbladen p>( gewaarschuwd. De aanbieder djnc advertentie, Hendrik Albert v:' Dolder, beeft te Rotterdam de h2rc ruchte firma Doesburg Co. gevoef0st Het doel is kennelijk de in te kom,rp gelden onder elkander te verdeelcsp Allen zijn thans woonachtig in -i0r Czaar Peterstraat 159 te Amsterdam De opneming- van het vore ar staande in de dagbladen wordt lm het algemeen belang wenschelies^ geacht. Het D. v. Aed. schrijft h g volgende «Naar aanleiding der ons verstrek" mededeeling over de waarde van di 1 prijs een stel met brillauten -m in de tentoonstellingsloterij op 100 genoteerd, heeft de commissie bela met het toezicht op de aangekocff u voorwerpen, een onderzoek ingestel* Zij heeft ons heden de rekening vt' den Parijschen fabrikant, die h/^ voorwerp leverde, de kwitatie, k bewijs van betaalde rechten toeg^( zonden, uit welk een en ander blijl^ dat voor den bewusten prijs werk311 lijk- honderd franc is betaald. J de in 't geheel niet begrijpen, h©e Csi tijd zoo snel verstreek, maar hij d in dienst van zulk een macht11! vorst staat, houdt doorgaans uk veel tijd over, dat hij zich aan hrs geluk, hem door het bezit van ee beminde vrouw geschonken, kaD overgeven. Meer dan eens wur Groefwang weken en maanden vat Editha eu de kinderen gescheideno en als zij dan weder vereenigde werden, dan waren de uren vork hem niet voldoende, om zich in dui: liefdevolle blikken van zijne schoonj vrouw en de krachtige ontwikkeon ling zijner kinderen te verheugen Slot Volgt.) c «g Dei ide de m

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1884 | | pagina 2