Oplage 10000 Ex. Maandag 23 Juni 188-t. No. 203. HAARLEM'S DAGBLAD. ABONNEMENTSPRIJS: Voor Haarlem per maand40 Cents. Franco door geheel het Rijk p. maand 55 Afzonderlijke Nommers 5 Verschijnt Dagelijks uitgenomen Zon- en aigemeene Feestdagen. Bureau: KLEINE HOUTSTRAAT No. 9. Brakkers-Uitgevers: BOMANS Co., te Haarlem. lloofdageti te it voor het BuitenlandCompagnie Générale de Publiciié F. tranar v G. L. ÏJAl'JBE S' Co., JOH. JONES. Sucr., Parijs, cl Ib is Faubourg Montmart re. ADVERTENTIËN: van 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 5 cents. Groote letters naar Plaatsruimte. Advertentiën worden aangenomen tot 's middag 12 uur. MUSEUMS EN ANDERE BEZIENSWAARDIGHEDEN VAN HAARLEM. Rijksmuseum van Schilderijen op het Paviljoen. Geöpend op werkdagen van 10 tot 4 uur; op Zon- c-n Feestdagen van 12}- tot 4 uur. Kinderen beneden de 8 jaar hebben geen toegang, kinderen van S tot 12 jaar alleen ouder geleide. •Toean» vrij. Koloniaal museum op het Paviljoen. Ingang Procfeijde 2e dour. Geopend dagelijks van 10 tot. 4 uur. Toegang 25 cents per persoon. Donateurs en leden der .Vedcrlandsclie Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op vertoon" van 'diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap, leden met 1 dame. Museum van kunstnijverheid op hel Paviljoen. Ingang Dreefoijdc le deur. Geopend dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 ccnl» per persoon. Donateurs en leden der Nederlandschc Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op vertoon van diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap, leden met 1 dame. Bisschoppelijk museum voor kerkelijke oudheid, kunst, en geschiedenis, vooral van Nederland en meer bijr.onder van het Haarlemsche Bisdom, Kruisweg No. 59. Geopend dagelijks, uitgenomen Zaterdag. Zon- en Feestdagen, van 10—5 uur. Toegang 25 cents per persoon. Doorloopende toegangskaarten voor een geheel juaf a 1 gulden.Museum der stad Haarlem op het Raadhuis. Geopend van 15 April tot 14 October alle werkdagen van 104 uur. van 15 October tot 14 April op die dagen van 10—3 uur tegen lietuling van 25 cents per persoon, alleen op Zondagen kosteloos van 124 uur, de overige Christelijke feestdagen tegen betaling van 25 cents jier persoon. Kinderen beueden de S jaren worden in het geheel niet toegelaten; kinderen van S tot 14 jaren niet dan onder behoorlijk geleide. JHeulers museum in de Damstraat. Geopend dagelijks uitgenomen Zaterdag. Zon- en Feestdagen var 11—3 uur. Tv/Iers bibliotheek. Geopend Woensdag. Donderdag, Vrijdag en Zaterdag van 1—4 uur. Stadsbibliotheek Pr.. Geopend "Woensdag en Zaterdag van 2—4 unr. Orgel-bespeling i - - t de Groote Kerk. Dinsdag van 12 en Donderdag i 2—3 t ir. Toegaug (deur Oudcgroenniarkt 'i Onze financiën. Op liet oogenblik, waarin wij dit schrij- ven, wordt in onze Tweede Kamer beraad- slaagd over het regeeringsontwerp tot invoering eener klassenbelastiug. 't Is j waarlijk niet uit weelde, dat het ministerie Heemskerk een dergelijk ontwerp ter tafel bracht. Reeds jaren achtereen keerden op onze begrootingen met onrustbarende ze kerheid de telkens grooter wordende tekor ten terug, en hoewel men daarin telkens trachtte te voorzien, door het vermeerde ren onzer vlottende schuld, soms vervan gen en afgelost door de opbrengst van uitgeschreven leeningen, zelfs den opper- vlakkigsten financier was het duidelijk, dat deze toestand opden duur onhoudbaar moest zijn. Verschillende drukkende be lastingen waren in den loop der tijden afgeschaft en vervangen door andere, die minder opbrachten, dan men aanvankelijk hoopte. De ongunstige toestand, waarin handel en nijverheid verkeerden, vermin derde de inkomende rechten en accijnsen zoodanig, dat zij telkens belangrijk beneden het geraamde bedrag bleven en, ondanks deze vermindering van de ontvangsten, ble ven de uitgaven, zoowel ten behoeve der departementeu van Oorlog" en Marine als voor dat van Handel, Waterstaat en Nijverheid. De bezuinigingsmanie, die zich telken male bij de behandeling der begrooting van onze volksvertegenwoordi ging meester maakte, was een vrij verklaar baar uitvloeisel van deze verontrustende verschijnscleu. Geen enkel minister van de velen, die in de laatste jaren aan de groene tafel plaats namen, zag dan ook zijn budget goedgekeurd of de Kamer had er verschil lende posten, hoe warm door den voor steller ook verdedigd, in geschrapt. Nut tige, ja, soms wel eens hoog noodige uitga ven werden geweigerd of uitgesteld tot betere tijden zouden aanbreken; maar met dit al, verdween het nadeelig saldo geen enkele maal. Wat toch konden enkelo dui zenden baten, waar het tekort millioenen bedroeg? Pessimisten beweerden, dat ous land langzaam maar zeker een staatsban kroet tegemoet ging. Gelukkig zagen niet allen de toekomst zoo donker in. Verschillende personen, die van ons financiewezen eene afzonderlijke studie gemaakt hadden, trachtten uit de cijfers aan te toonen, dat de toestand niet zoo onrustbarend was, als men deze wil de doen voorkomen. Wanneer de regeering slechts met vaste hand in onze belasting wetten wil ingrijpen, en onze financiën be ter wil regelen, zoo beweerden zij, dan zal het blijken, dat de lasten nog geenszins de draagkracht der natie te boven gaan. Daarover evenwel waren allen het eens: hervorming was dringend noodzakelijk, zoo zelfs, dat elk jaar uitstel tot verslechtiug van den toestand, tot vergrooting der moei lijkheden, die zich daarbij zouden voordoen, moest leiden. De oplossing van het raad sel, waarnaar men sinds jaren zocht, bleek evenwel vrij lastig. Prees de eene, als het eenig mogelijke middel dat tot herstel der kwaal zou kunnen voeren, eene inkomsten belasting aan, de ander wilde daarvan niets weten en verwachtte slechts heil van eene opvoering der indirecte belastingen, als zijnde deze het minst drukkend voor de bevolking. Nog altijd twistten de aanhan gers dezer beide stelsels met elkander over de meerdere of mindere voortreffelijkheid hunner middelen, toen op het onverwachtst de onlangs afgetreden minister van finan ciën Grobbée zijn klassenbelasting ter tafel bracht. Langen tijd scheen het daartoe strekkend ontwerp begraven onder een berg van staatsstukken; ja, zelfs was het een oogenblik, als ware het geheele ontwerp FEL I LI,ETON. DJE.LLA DE GEMASKERDE PRINSES. EEN ROMAN UIT ENGELSCH INDI VAN XA VIER DE MONTÉPIN. 111) Derde Gedeelte. DE SLUIER EN DE RING. Deze plaats door liooge muren om ringd en overdekt, gelijk de Romein- sehe cirques door een velum van wit en rood geruit zeildoek, was met roodachtig wonderbaarlijk moo: gepolijst graniet bevloerd. Aan een der uiteinden bevond zich een zeer groot wit marmeren bassin, waarin fonteinen sprongen. Dit bassin was zoo groot en diep, dat men er met gemak in kon zwem voor goed van de rol geschrapt. De publieke opinie, die zich in het eerst vrij luide over het ontwerp zoowel in goedkeurenden als in afkeurenden zin had doen hooren, zweeg eindelijk, een onvruchtbaar debat moede, totdat de zaak door de regeering weder ter i sprake werd gebracht, en deze eindelijk van de volksvertegenwoordiging eene beslissing op dit belangrijke punt vroeg. Wat het lot van het aanhangige ontwerp zal zijn, is tot heden niemand bekend. Ia de Kamer telt het bijna evenveel verdedigers als be strijders, zoodat de uitslag met geen moge lijkheid te voorspellen is. Het ligt geenszins iii ons plan in deze zaak partij te kiezen. De argumenten voor en tegen het beginsel eener inkomsten-belasting zijn reeds zoo dikwijls te berde gebracht, dat het waarlijk onnoodig is ze nog eenmaal stuk voor stuk aan eene oritiek te onderwerpen. Van meer belang evenwel is het eens na te gaan, in hoeverre de bewerirg van enkele tegenstanders van het aanhangige ontwerp, dat eene versterking der rijksin komsten onnoodig zal blijken, wanneer men slechts op de uitgaven wil gaan be zuinigen, gegrond is. Het zijn vooral de hoofdstukken onder wijs en openbare werken, waarop deze hee- ren het gemunt hebben. I» de laatste jaren, zoo zeggen zij, werden daaraan zoo groote sommen ten koste gelegd, dat de vraag gewettigd is of de lasten, die daaruit voor den Staat voortvloeien, niet te zwaar ge acht moeten worden. Het kan niet ontkend worden, dat vooral tengevolge der wet, van 187S de sommen voor het onderwijs besteed aanmerkelijk zijn gestegen. De voorschriften, welke de nieuwe wet gaf, maakten grootere uitgaven noodzakelijk. Gebrekkige en onvoldoende lokalen wer den afgekeurd en vervangen voor nieuwe, die vooral met het oog op de voorschriften door de hygiëne gegeven, aanzienlijke uit gaven vorderden. Kwamen vroeger de kos-j dan dit vroeger liet geval was, en hij duar- ten ten behoeve der nieuwe schoolgebou-1 door het recht heeft voor zijne diensten wen ten laste der gemeenten, thans werd ook eene betere belooning te verwachten, het rijksbudget voor een gedeelte daarmede j Ook iu de sterkte van het onderwijzend', bezwaard, en wij gelooven dat dit in vele personeel heerscht. naar onze meening,geent gevallen het betrachten eener overdadige j overdadige weelde. In eene eeuw, waarin weelde in de hand werkte. Elk onpartijdige keunis macht is, heeft elk ingezetene hot toch zal het moeten toestemmen, dat er daar-recht voor zijne kinderen voldoend onder men en was ten gebruike der vrou wen bestemd. Midden in de zaal stond een kost baar met parelmoer en schildpad ingelegd tafeltje, waarop een schel 'eriijk uit goud gedreven, beves tigd was. Doorgal-Sahib liep met groote stappen ongeduldig in deze zaal op en nedervan tijd tot tijd stilstaande, om weldra zijn wandeling weder te hervatten, gelijk een wild beest in een kooi opgesloten. Somtijds, als hij moê werd, liet hij zich even op een der divans nedervallen, om onmiddellijk weder op te vliegen, alsof rustnemen hem onmogelijk viel. Doorgal was niet zonder reden vertoornd. Hij Doorgal-Sahib, die tot heden immer gewend was geweest om alles en iedereen voor zijn wil te zien zwichten; zijne onstuimige begeer ten overal en waar ook te doen zege vieren, had sedert den vorigen nacht moeten buigen voor de standvastig heid van een jong meisje. Beloften noch bedreigingen of smeekingen hadden Mary kunnen overhalen om zich aan hem over te geven. Niets had gebaat. Haar weêr- stand en verachting waren onover komelijke hinderpalen gebleken, baar voor DoorgaPs plannen te winnen. Overwonnen door een kind! met schande overwonnen! Dat was te veel voor den hoog moed van den radjab. Ilij gevoelde zijn liefde in haat veranderen; zijne ware dierlijke, beestachtige driften en neigingen behielden de overhand op de weinige betere gevoelens die voor een korten wijl zijn gemoed hadden verteederd. Plotseling hield hij stand en schelde. Hij was tot een besluit gekomen. Hij zou eene laatste poging aan wenden maar dan als die bij somtijds wel eens met de ruwe bijl op werd ingehakt, en er met eenigeu goeden wil enkele duizenden guldens bespaard zou den kunnen zijn. wijs te verlangen: onverschillig of hij in staat zij de kosten daardoor veroorzaakt te ver goeden, ja dan neen art. 194 van de grond wet geeft hem liet recht. En waar nu elk Toch gelooven wij, dat men de zaak zou I zaakkundige moet erkennen, dat goed on- overschatten, wanneer men aan deze over-j derwijs alleen «laar mogelijk is, waar het drijving alleen het ontstaan onzer financi-1 aantal leerlingen, aan de zorgen van een eele moeilijkheden zou willen toeschrijven. onderwijzer toevertrouwd, het getal van 50 Bezuinigd kon er ongetwijfeld in den schoolbouw worden, doch het is onze over tuiging, «lat, een nauwgezet statistisch on derzoek zou aantoonen, dat dit hoogstens niet overschrijdt, daar zal het toch moei lijk vallen van weelde in de tegenwoordige regeling te gewagen. Naar onze juaceniug derhalve valt hier al zeer weinig tc br- tot besparing van luttele tonnen gouds ge-1 zuinigen, leid zou he'ohen. Gaan wij daarentegen de I De volgende week willen wij eens een andere uitgaven ten behoeve van het open-1 blik slaan in dc begrootingen van publieke baar onderwijs na, dan zullen wij van eenewerken, dergelijke overdrijving minder de sporen aantreffen. In verreweg «1e meeste gemeen ten van ons land toch zijn de tractemeu- ten van het onderwijzend personeel niet van dien aard, dat men ze te hoog zou kunnen noemen. Het is waar, zij zijn be langrijk hooger dan dit vroeger het geval Egyptische conferentie in geheel doch wij mogen niet uit het oog ver liezen, dat de toestanden eene belangrijke wijziging hebben ondergaan. Of zijn niet in allo takken der maatschappij de uitga ven aanmerkelijk gestegen. Vergelijk eens de prijzen der eerste levensbehoeften met die van voor 20 jaren, en wij gelooven niet, dat iemand dan nog zal durven be weren, dat de verhouding dan zoo geheel in het voordeel van den onderwijzer is. Bovendien mag men daarbij niet uit het oog verliezen, dat de eischen, thans aan den ouderwijzer gesteld, vrij wat hooger zijn, ALGEMEFA OVERZICHT. Nog altijd vraagt de aanstaande Europa ieders aandacht, ledereen gist er naar wat toch wei de over eenkomst tusschen de kabinetten van Londen en Parijs, deswegen gesloten, moge behelzen; doch niemand weet het fijne van de zaak. Wat toch den eenen dag als onomstootelijke waar heid wordt verkondigd, vindt den anderen weder heftige bestrijders, die, naar zij zeggen, uit goede bron het bericht logenstraffen. De regee ringen zelf houden zich leuk. Geen enkel woord laten zij uit, waaruit men het een of ander zen kunnen mislukte dan Welnu. dan zou hij door list en geweld zijn doel be reiken. Het ongelukkige meisje dat voor de verleiding niet bezweken was zou daartegen niet zijn opgewassen. Een oogenblik daarna verscheen er een der dienaren, met de be waking van den harem belast, die in eerbiedige gebogen houding, de bevelen van zijn meester afwachtte. Kadir, vroeg Doorgal welke der matrones uit den harem bewaakt op dit oogenblik het jonge meisje, dat hier dezen nacht is ge bracht Ayesha, doorluchtige heer, antwoordde de bediende zonder het te durven wagen de oogen op te slaan. j Zeg haar dat zij hier komt; neem gij in haar afwezigheid haar j plaats in en houd goed de wacht, indien gij aan uw leven hecht en niet onder zweepslagen wilt sterven. Kadir boog en verwijderde zich. Doorgal hervatte zijn afgebroken wandeling. Het duurde niet lang. want na eenige oogenblikken snelde eene kleine g-erimpelde vrouw, nog* uitgedroogder en gerimpelder dan een appel gedurende een gan- schen winter bewaard wier wan gen en wenkbrauwen waren geverfd, de zaal binnen. Deze wierp zich voor den radjak neder en wilde hem met alle geweld de voeten kussen. Sta op, Ayeshabeval Door gal, luister en wanneer ik uit gesproken heb, antwoord mij dan oprecht en naar waarheid. Ondervraag uw dienstmaagd, doorluchtige heer, riep de matrone uit. Uw dienstmaagd zal zich een der voorschriften onzer goden tebinnen roepen, hetwelk zegtGij zult niet liegen. Welnu, boe staat bet met het ijonge meisje? Zij doet niets dan schreien.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1884 | | pagina 1