populair mm i
2e Jaargang'.
Maandag 22 September 188-1.
No. 371.
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem per maand40 Cents.
Franco door geheel het Rijk p. maand 55
Afzonderlijke Nommers 5
Verschijnt Dagelijks uitgenomen Znn- en algemeene Feestdagen.
Brieven, gelden, advertentiën enz. franco te adresseeren
aan het Bureau, Kleine Houtstraat No. 9.
Hoofdagenten voor het Buitenland-. Compagnie Générale de Publieité Etrangére G. L.
BA VBë Sp Co., JOH. F. JONESSncr., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
ADVERTENTIËN:
van 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 5 cents.
Groote letters naar Plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot 's middag 12 uur.
MUSEUMS EN
op het Paviljoen. Geopend op werkdage
ANDERE BEZIENSWAARDIGHEDEN VAN HAARLEM.
10 tot 4 uur; op Zon- en Feestdagen^ van 12J- tot 4 uur. Kinderen beneden de. 8 jaar hebben geen toegang, kinderen van 8 tot 12 jaar alleen onder geleide.
r*—ledeu ^dcr Ncderlnndsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op
Rijksmuseum van Schilderijen
Toegang vrij. Koloniaal museum op het Paviljoen. Ingang Dreefzijde 2e deur. Geopend dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents per persoon. Donateurs e
vertoon van diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap, leden met 1 dame. Museum van kunstnijverheid op het Paviljoen. Ingang Dreefzijde le denr. Geopend dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents per persoon. Donateurs en
leden der Ncderlandsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op vertoon van diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap, leden met 1 dame. Bisschoppelijk museum voor kerkelijke oudheid, kunst en geschiedenis, vooral
van Nederland en meer bijzonder van het Haarlemsehe Bisdom, Kruisweg No. 59. Geopend dagelijks, uitgenomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, van 10—5 uur. Toegang 25 cents per persoon. Doorloopende toegangskaarten voor een geheel jaar
l 1 gulden. Museum der stad Haarlem op het Raadhuis. Geopend vau 15 April tot 14 October alle werkdagen van 104 uur, van 15 October tot 14 April op die dagen van 10—3 uur tegen betaling vau 25 cents per persoon, alleen op
Zondagen kosteloos van 124 uur, de overige Christelijke feestdagen tegen betaling van 25 cents per persoon. Kinderen beueden de 8 jaren worden in het geheel niet toegelaten; kinderen van 8 tot 14 jaren niet dnu onder behoorlijk geleide.
Tevlers museum in de Ramstraat. Geopend dagelijks uitgenomen Zaterdag, Zou- en Feestdagen van 11—3 uur. Teylers bibliotheek. Geopend Woensdag, Donderdag, Vrijdag en Zaterdag van 1—4 uur. Stadsbibliotheek Prinsenhof. Geopemd
Woensda" en Zaterdag van 24 uur. Orgel-bespeling in de Groote Kerk. Dinsdag van 1—2 en Donderdag van 23 uur. Toegang (deur Oudegroenmarkt) vrij.
De Administratie van
'Haarlem's Dagblad heeft
het voornemen opgevat
om 5 December a. s. weder twee
Premien te verloten.
Deze zullen zijnle premie, een.
keurige mahoniehouten tafel;
2de premie, een zestal keurige
stoelen.
Deze voorwerpen zullen in een
nader aan te kondigen meubelma
gazijn of op eene andere voor ieder
zichtbare plaats worden tentoonge
steld.
Ieder, die zich abonneert, ont
vangt een lot, benevens, zoolang de
voorraad strekt, een exemplaar van
een boeienden Roman cadeau.
DE ADMINISTRATIE.
Faillissementen.
Behandelden wij in ons vorig
artikel die faillissementen waar noch
van kwade trouw, noch van oneer
lijke bedoelingen sprake was, thans
gaan we tot die faillietverklaringen
over, waarbij de personen in kwes
tie het er op aangelegd hebben, zich
ten koste van anderen te verrijken.
Toen op het laatst der vorige eeuw
Frankrijk op het punt stond een
staatsbankroet te ondergaan, gaf de
welsprekende Mirabeau in de Kamer
der Afgevaardigden het middel aan
de hand, deze schande te ontgaan.
«Ziet», zoo sprak hij, «hier is de
lijst der grondbezitters: kiest er de
rijksten uit; twee duizend hunner
kunnen met hun kapitalen het staats
bankroet voorkomenontneemt hun
dan hun geld en goed en daarmede
kunt ge Frankrijk redden!» Gelijk
Mirabeau die tweeduizend kapita
listen wilde opofferen, om het land
zijn krediet te doen behouden, zoo
kiezen ook de kooplieden, die het
„DE UITDRAGER".
Roman uit het alledaagsche leven.
{Slot.)
Mijn geliefde vader mijn red
der juichte van Aken; hij drukte
den ouden be venden man aan zijn
horst en bedekto diens lippen en
wangen met duizend kussen. Ma
thilda en Christina vielen den goe
den oude om den hals, en smeekten
hem om vergeving voor het wan
trouwen, het verdriet en alle akelige
uren, die zij in haar onverstand hem
bereid hadden.
Laat mij nu kinderenlaat mij
nu toch eens tot bedaren komen!
Ge kust mij anders nog heelemaal
plat, haha! Heden is het een rechte
er op aanleggen bankroet te gaan,
hun slachtoffers uit, niet om zich
door hen voor oneer te bewaren,
maar om zich schaamteloos hun geld
en goed toe te eigenen. Hoe dik
wijls gebeurt het niet, dat er per
sonen een magazijn of winkel op
richten, zonder dat zij, om zoo te
zeggen een cent bezitten? Dat nu is
op zich zeiven zoo kwaad niet, het
is een soort speculatie, die, wanneer
zij gelukt, vaak tot fortuin leidt.
Ook kunnen dezulken zich in hun
vroeger leven goede vrienden ver
worven hebben, die hen niet alleen
met raad, maar ook met daad kunnen
en willen bijstaan. Maar helaas,
onder de velen, die met niets begin
nen zijn er ook, en hun getal is
niet gering, die een zaak aanvan
gen met het voornemen zoo spoedig
doenlijk failliet te gaan. Alles wordt
daarop aangelegd. Links en rechts,
in het binnenland en in den vreemde
worden groote bestellingen gedaan.
Door de gedrukte tijden zijn de fa
brikanten blijde, als zij eens een
goede leverantie hebben; sommigen
hunner, die zoo voorzichtig zijn,
eerst onderzoek naar de soliditeit
der nieuwe firma te doen, willen
alleen tegen contante betaling zen
den, maar op den duur loopen zij
toch in den val, want na eenige
weken of maanden wachtens, krijgen
zij goede bestellingen, die dadelijk
betaald worden met het geld inmid
dels ontvangen, en die prompte be
taling duurt zoolang, tot de nieuwe
firma vertrouwen genoeg verworven
heeft om op driezes of twaalf
maanden krediet te krijgen en dan
begint het lieve leventje! Andere
fabrikanten echter hebben van den
beginne af dadelijk de orders der
nieuwe firma uitgevoerd, blijde als
zij waren met de aanwinst van zulk
een klant! Nauwelijks zijn de arti-
feestdag, een heilige dag, om zoo
te zeggen. Komt, laat ons naar boven
gaan in de oude woning. Vrees
niets, Eduardde heele nieuwe rom
mel, tapijten en lijsten, alles is weg!
Oud is het weer, oud en eerwaar
dig, evenals ten tijde uws vaders,
stuk voor stuk, alles staat weer op
de vorige plaats. Met de schoone
herinneringen mogen ook de schoone
tijden terug keeren.
Ach, Oberhof! zuchtte Edu
ard, en een glimp van vurige, innige
liefde trof Mathilda.
Daarboven in de oude woonka
mer met het .door Jonas gekochte
ameublement van Arnold weder
voorzien, zaten zij. De wereld scheen
voor hen weder nieuw geworden;
zij scheen zich te omstralen met den
rozengloed der oude kinderdroomen.
O, vader Jonas! bad Edu
ard, het lied, dat schoone lied
der jeugddat ach Mathilda
kelen in het pas geopende magazijn
of den nieuwen winkel aangekomen,
of de zwendelarij begint. Alle arti
kelen worden ver beneden de fa
brieksprijzen van de hand gedaan,
om aldus veel koopers te lokken en
spoedig eene aanzienlijke som te
ontvangen, want de eerste wissels
zijn in aantocht, en die moeten da
delijk betaald worden, om grootere
bestellingen te kunnen doen. Alles,
wat verkocht wordt, gaat voor min
der weg, dan het gekost heelt en
de nieuwe firma werkt dus met
verlies. Maar wat hindert dat? Het
is om het kapitaal te doen. Steeds
grooter hestellingen doet de bedrie
ger aan fabrikanten en groothande
laars; alles wat hem ten verkoop
aangeboden wordt, neemt hij aan,
onverschillig of het al of niet in
zijn vak te pas komt, en de reizigers
die hier zeer joviaal ontvangen wor
den, geraken in verrukking over
een klant, die hun zulk een aardige
som aan provisie bezorgt. Weldra
echter komt de aap uit den mouw!
Nadat eerst geruimen tijd de een
over en weer met het inmiddels
ontvangen geld van een ander be
taald is, en de arglistige koopman
een aardig kapitaal, dat aan zijn
leveranciers toebehoort, in handen
heeft, zorgt hij, dat er een mooi
sommetje op een veilige plaats komt,
staakt dan onverwachts zijn beta-
liugen en geeft zich aan als failliet.
Als een donderslag klinkt die tij
ding den bedrogen schuldeischers in
de ooren en te laat zien zij in, dat
zij de dupe waren van hun kort
zichtigheid en goed vertrouwen. Een
curator wordt nu aangesteld, en
deze titel zegt niets minder dan
voogd, raadsman, toeziener en dat
personnage zal nu orde op de zaken
stellen; want natuurlijk is er door
den bankroetier niet of slecht hoek
God, mijn God! ik word krankzin
nig als ik daaraan denk!
Hij sprong op en snelde naar de
zijkamer, naar de plaats, waar het
lijk zijns vaders gerust had. Hij
schreide luid en droevig, hij had
twee onherstelbare bezittingen ver
loren: zijn vader en zijn geliefde.
Daar klonk zacht de gitaar, het
oude lied van Oberhof.
Drie dingen zijn in 't leven,
Die nooit voor ons vergaan.
Alles was stom, als door aan
doening en weemoed verbijsterd.
Alleen in de kamer daarneven hoorde
men de zuchten des zoons om zijnen
vaderde snikken des verstootelings,
die om het Eden zijner eerste liefde
Daar stond Mathilda in den over
vloed barer wedergeborene liefde
op, en richtte zwijgend een smar
telijke vraag tot haren vader. Jonas
knikte lachendeMathilda sloop
gehouden, en zoo kan men niet na
gaan, wat er reeds door hem ver
duisterd is. Die curator moet nu
nagaan, hoeveel schuld er te beta
len is en wat er nog in het maga
zijn of den winkel voorhanden blijkt.
De goederen, die er nog aanwezig
zijn, schat hij zoo naar eigen goed
dunken en gewoonlijk slaat hij daarbij
den bal geheel mis, schrijft voor
een paar honderd gulden op wat
misschien zesmaal meer waarde heeft,
en onze bankroetier lacht bij dit
alles hartelijk in zijn vuistje. Zoo'n
curator is dikwijls een man, die het
eerst en het best voor zich zeiven
zorgt, die, zooals Schimmel zegt,
voor zich zeiven wat weet te halen,
waar geen ander sterveling dit kon
doen en die zeer gepast met weer
haken aan handen en voeten kan
afgebeeld wordenHeeft de curator
de balans opgemaakt van schuld
en bezit, dan biedt hij die aan de
schuldeischers aan. Hoe verbolgen
dezen ook zijn, de curator weet ze
wel mak te krijgen en bewijst hun
doodeenvoudig, dat waar niets is,
ook niets valt te halen, en zelfs de
keizer daar zijn recht verliest. Ge
woonlijk biedt hij dan uit naam
van den bankroetier een schikking
aan. Vijf, tien, hoogstens twintig
percent worden dan uitbetaald en
hoe zuur de schuldeischers ook zien,
zijn ze nog blijde iets uit de schip
breuk te redden. De bankroetier
echter heeft een aardig duitje ver
diend, zooals hij zegt, en is in weer
wil van zijn schelmsche streken,
weer als eerlijk man hersteld. Na
korten tijd begint hij op een andere
plaats met andere leveranciers het
zelfde spel, handelt evenzoo als den
eersten keer en failleert weldra voor
de tweede maal. Nu heeft hij zijn
scheepjes op het drooge, hij trekt
naar een vreemde badplaats, leeft
daar op grooten voet en lacht met
hen, die hij «zoo aardig bij den
neus gehad heeft,» dank zij de doel
treffende wetten onzer wetgeving!
Sw.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Op de aanmerking van de Temps
omtrent het onthlooten van Tunis
van Fransche troepen, antwoordt
Havas dat de troepen die naar huis
komen, hun diensttijd volbracht heb
ben en door conscrits vervangen
zullen worden. Het aangegeven cijfer
van degenen die teruggezonden wor
den, is ook onjuist.
Het bericht, als zou de minister
Hérisson zijn ontslag hebben geno
men, wordt tegengesproken.
Weder is het aantal der gissingen
omtrent het doel van de bijeenkomst
te Skiernievicz met eene nieuwe ver
meerderd. De Parijsche correspon
dent van de Daily News beweert
goede redenen te hebben om te on
derstellen, dat de drie Keizers en
hunne ministers het plan hebben
ontworpen voor eene algemeene ont
wapening. «De gewapende natie»,
zegt de correspondent, «vormt een
democratisch leger, waarop de re
geering bij hinnenlandsche beroerin
gen geen staat kan maken».
Wij vreezen, dat er weinig kans
bestaat op de verwezenlijking van
de eenigszins fantastische visioenen
van dezen correspondent. De onder
vinding heeft trouwens geleerd, dat
een goed gedisciplineerd leger, zoo
als de drie bedoelde staten bezitten,
zonder merkbare gewetensbezwaren
op democraten schiet, al zijn deze
democraten «verdoolde medebur
gers».
De Italiaansche minister Man-
naar de kamer daarnaast, en trad
op Eduard toe als de engel der ver
zoening.
Edu8rd, lieve Eduard! lis
pelde zij zacht, al het kwade is
nu voorbij, alles is vergeten en ver
geven. Laat ons als vroeger in in
nige liefde te samen zijn.
Neen, Mathilda, neenbarstte
de jonge man met geweld los. Ik
kan mij niet misleiden met den waan,
dat ik die schuldelooze knaap, dat
ik uw broeder nog benIk kan dit
huis niet het mijne noemen, deze
heilige plaats niet ^bewonen, want
ik heb wel uw meuelijden, uw ach
ting, uwe zusterlijke genegenheid
weder verkregen, maar uwe liefde,
die heb ik niet en zonder uwe liefde
is dit huis mij eene woesternij, het
leven eene kwelling. Ach, te diep
heb ik u gekrenkt, te diep hen ik
voor u gezonkenHoe kan de trouwe-
looze, de ongelukkige dan tot u, de
reine, zijn oog verheffen?
Eduard! fluisterde Mathilda,
liefde, ware liefde kan alles ver
geven! Zij reikte hem weenend
en blozend de hand.
Meisje! Dat hemelswoord, die
blos, die tranen, ze vervullen mij
met heilige verrukkingAch, mocht
gij voortaan ook mijn lot willen
deelen
Zij verborg haar gelaat aan zijn
onstuimig kloppende borst, een tril
lend ja vloeide zacht als een
engelengroet van hare lippen, en de
scheidende dag wierp een vergulden
afscheidsgroet op het gelukkige paar.
I Hand in hand traden zij terug, voor
de verheugde ouders.
Mag ik u dubbel vader noe
men, vader Jonas? Hebt gij nu den
moed uw kind aan mij toe te ver
trouwen
Maar, mijn hemel! och moeder!
wat zullen wij toch doen? De bril-
lanten bruidstooi moet immers ten
minste ééns gedragen worden!....