BERICHT.
Als het maar mode is!
De Wraak van Ai
2e Jaargang,
Maandag 24 November 1884,
No. 425.
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem per maand40 Cents.
Franco door geheel het Rijk p. maand 55
Afzonderlijke Nommers 5
Verschijnt Dagelijks uitgenemen Znn-en algemeens Feestdagen.
Brieven, gelden, advertentiën enz. franco te adresseeren
aan liet Bureau, Kleine Houtstraat No. 9.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Strang ere G. L.
DATJBE Ce., JOH. F. JONES, Stier., Partje, 3liie Faubourg Montmartre.
ADVERTENTIËN:
van 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 5 cents.
Groote letters naar Plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot 's middag 12 uur.
MUSEUMS EN
op het Paviljoen. Geopend op werkdagen
ANDERE BEZIENSWAARDIGHEDEN VAN HAARLEM.
10 tot 4 uur; op Zon- en Feestdagen ran. 12} tot 4 uur. Kinderen keaeden de 8 jaar hebben geen toegang, kinderen
Rijksmuseum van Schilderijen op het Paviljoen. Geopend op werkdagen van 10 tot 4 uur-, op Zon- en Feestdagen van 12} tot 4 uur. Kinderen beaeden de a jaar hebben geen toegang, Hinderen van 8 tot 12 jaar alleen onder geleide.
Toegang vrij Koloniaal museum op het Paviljoen. Ingang Drecfcijde 2e deur. Geopend dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents per persoon. Donateurs en leden der Nederlandscke Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op
Vertoon van diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap, leden met 1 dame. Museum van kunstnijverheid op het Paviljoen. Ingang Drccfzijde le deur. Geopend dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents per persoon. Donateurs en
leden der Nederlandschc Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben ep vertoon van diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap, leden met 1 dame. Bisschoppelijk museum voor kerkelijke oudheid, kunst en geschiedenis, vooral
van Nederland en meer bijzonder van het Haarlemsche Bisdom, Kruisweg No. 59. Geopend dagelijks, uitgenomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, van 10—5 uur. Toegang 25 cents per persoon. Doorloopcnde toegangskaarten voor een geheel jaar
l 1 gulden. Museum der stad Haarlem op het Raadhuis. Geopend van 15 April tot 14 October alle werkdagen van 104 uur, vai 15 October tot 14 April op die dagen van 10—3 nnr tegen betaling van 25 cents per persoon, alleen op
Zondagen kosteloos van 12—4 uur, de overige Christelijke feestdagen tegen betaling van 25 cents per persoon. Kinderen beneden de 8 jarem worden in het geheel «iet tocgclatei
let/Iers museum in de Damstraat.. Geopend dagelijks uitgenomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen vaH 11—3 uur. Teylers bibliotheek. Geopend Woeasdag, Donderdag, Vrijdag t
Woensdag en Zaterdag van 2—4 uur. Orgel-bespeling in de Groote Kerk. Dinsdag van 1—2 en Donderdag van 2—8 uur. Toegang (deur Oudegroenmarkt) vrij.
kinderen
Zaterdag t
8 tot 14 jaren niet dan onder behoorlijk geleide.
i 14 uur. Stadsbibliotheek Prinsenhof. Geopend
Dit nummer bestaat uit twee
bladen.
Eerste Blad.
Aan onze geabonneerden.
Aan onze geabonneerden binnen
en buiten Haarlem wordt medege
deeld, dat de prijzen voor de ver
loting op 5 December a. s. zijn
tentoongesteld, en weleen keii-
rige mahoniehouten Tafel in bet
Magazijn van den heer Randoe,
Lange VeerstraatNo. 30, en zes
fraaie Stoelen in bet Magazijn van
den heer van den Haak, tJrsu-
lasteeg No. 6, alwaar ze voor ieder
voorbijganger zichtbaar zijn gesteld.
Binnenkort ontvangen al onze ge
abonneerden een lot voor deze ver
loting.
Zij, die zich abonneeren vóór 1
December a. s., ontvangen ook een
lot, alsmede, zoolang de voorraad
strekt, een exemplaar van een prach-
tigen roman.
Deze verloting zal plaats hebben
op 5 December in bet lokaal War
moesstraat No. 27, ten overstaan van
drie bevoegde personen; terwijl ieder
een bij de trekking tegenwoordig
kan zijn. De Administratie.
In de laatste tijden heeft het
denkbeeld, dat de menscb van apen
afstamt, hoe langer hoe meer ingang
gevonden; nu, wat ons betreft, wij
gunnen bun, die dit aannemen, de
FEUILLETON.
Naar het Fransch
VAN XAVIER DE MONTÉPIN.
53.
Wederom groette Nicaise en kwam
in de keuken. Hij bad gaarne ter
stond den weg naar Thil-Ch&tel
aangenomen. Doch dit was onmo
gelijk. Tegen wil en dank moest de
marskramer zijn koopwaren weer
te voorschijn balen. Waarschijnlijk
bad nimmer een koopman minder
trek om te verkoopen en met koop-
lustiger klanten te doen. Juffrouw
Josette en de jongejuffrouwen Toi-
non, Mariol, Cathérinette en Msthu-
rine, verklaarden eenstemmig, dat
Nicaise dien dag dezelfde niet meer
van vroeger was, en zij niet wisten
eer zich als apen te beschouwen en
hebben nog eigenwaarde genoeg
om ons voor redelijke schepsels te
houden. Toch, indien er iets pleit
voor de leer van mannen als Vogt,
Darwin en anderen, dan is bet zeker
wel de wijze, waarop de menscben
trachten zich als apen voor te doen
en de woorden naapen, naaperij, aap
achtig, die men in ieder Neder-
landscb woordenboek vinden kan,
duiden maar al te juist aan, hoe en
wat sommigen onzer natuurgénoo-
ten doen en zijn. Het schijnt, dat de
zucht tot navolging, ieder onzer eigen,
zieb niet alleen openbaart in het
handelen naar bet goede voorbeeld
ons door anderen gegeven, maar dat
bij voorkeur bet verkeerde en be
spottelijke ons bijzonder aantrekke
lijk ter navolging voorkomt
Wanneer men in bet dagelijkscb
leven rond zich ziet, ontwaart men
telkens dat aapachtige in den menscb;
telkens meent men groote en kleine
apen voor zich te zien en in letter
lijken zin komt ieder oogenblik de
aap uit den mouw kijken. Die zucht
om zoo in alles anderen na te doen,
komt vooral voor in het opvolgen
van de grillen der mode! Wat is
mode? zouden we kunnen vragen, en
ons antwoord zou luiden: De gril
ligste en machtigste vorstin, die ge
biedt over alles, wat zich in de vijf
werelddeelen beschaafd en voornaam
wil beeten. De mode is de nooit te
bevredigen gebiedster, wier wil dade
lijk uitgevoerd wordt; maar die,
naarmate zij meer gehoorzaamd
wordt, ook strenger regeert. Of kan
men wel iets zonderlingers en grilli-
gers bedenken dan de wetten, die
zij geeft! Wat vandaag mooi heet,
was gisteren leelijk en krijgt na
weinige maanden den naam van
ouderwetsch en afschuwelijk; tien
jaar later beet bet opnieuw mooi, en
waar zijn gewone vriendelijkheid
en beleefde manieren gebleven wa
ren. Ten slotte eindigden ook de
aankoopen dezer achtenswaardige
personen. Nicaise kon zijn mars weer
op den rug zetten en zich naar
Thil-Ch&tel begeven, waar bij, zoo
als wij weten, met smartelijk onge
duld verwacht werd.
Toen bij de keuken van bet kas
teel de Yezay verliet, zat de simpele
nog altijd stom en roerloos onder
den schoorsteenmantel ineengehurkt.
Jeanne bad den folterenden angst
der onzekerheid geen weerstand kun
nen bieden. Ougeveer ter halver
wege ontmoette haar de marskra
mer. Zij was op het mos ondereen
grooten boom gaan zitten, om van
verre Nicaise te zien aankomen.
Zoodra zij hem gewaar werd snelde
zij hem te gemoet.
Welnu, Nicaise, hebt gij hem
aangetroffen? riep zij uit.
Ja, juffrouw Jeanne.
wee hem of haar, die zich tegen die
uitspraken verzet! Ja zelfs blijft het
daar niet bij; als de mode bet in
bet hoofd krijgt, ons arme stervelin
gen te pijnigen, dadelijk vaardigt zij
een paar wetten uit, waarran arti
kel 1 luidt: Alle heeren en dames
zullen zich zulke nauwe laarzen en
laarsjes aanschaffen, dat zij dag en
nacht geplaagd worden door lik
doorns, terwijl de bakken zoo hoog
en smal moeten gemaakt zijn, dat
de dragers en draagsters ieder oogen
blik gevaar kunnen loopen uit te
glijden en zich bals, armen en bee-
nen te breken. Art. 2. Iedere vrouw,
die zich in houding, manieren en
kleeding als een dame gedraagt,
behoort zich zoodanig door middel
van corsetten te rijgen, dat baar
middeltje smaller is dan dat van Sarah
Bernard, magerder gedachtenis 1 Art.
3, wezenlijk uit de nieuwste wet door
de mode voorgeschreven: Iedere dame
uit den aanzienlijken stand zal om
bet te doen voorkomen, dat zij door
de pokken geschonden is, zich door
een pijnlijke operatie zoogenaamde
kunstpokputjes in bet gelaat doen
aanbrengen. Weldra kan men dan
ook verwachten, dat onze deftige
Europeescbe heeren en dames, zoo
als de Roodhuiden van Amerika,
ziek bet gelaat, de borst en armen
met scherpe messen zullen tatoueeren
en, »m de indrukken blijvend te
maken, eenig bijtend vocht in de
wonden zullen gieten. Ook zullen
binnenkort voorschriften gegeven
worden, dat alle meisjes, zoodra zij
den leeftijd van vier jaar bereikt heb
ben, koperen schoentjes aan den voet
krijgen en die nimmer meer mogen
uittrekken. We zien dus, dat de mode
groote macht uitoefent en gebiedt
met een willekeur, als nooit in het
hoofd van een Sultan van Turkije
of eenig Aziatisch despoot is opge-
Hebt gij hem gesproken?
Ja, juffrouw Jeanne.
Heeft hij mijn brief gelezen?
Ja, juffrouw Jeanne.
Heeft hij u met een boodschap
voor mij belast?
Ja, juffrouw Jeanne, en ziehier
zijn eigen woorden, dien bij mij ver
zocht aan u over te brengen Zeg
aan de jonge dame, die u zendt,
dat zij binnen drie dagen een ant
woord zal ontvangen.
Niets meer?
Volstrekt niets.
Drie dagen! fluisterde het
meisje, mijn Hemel, wat een
eeuwige tijd!
Vervolgens ondervroeg zij Nicaise,
die tot in de geringste bijzonderhe
den alles moest verhalen, wat hij
op het kasteel de Vezay gezien en
gehoord had. De brave marskramer
stelde het zich tot plicht om zoo
wijdloopig mogelijk te antwoorden
en onbewust reet bij meermalen
komen. Naar baar grillen geeft zij
haren onderdanen een bespottelijk
of wel een onfatsoenlijk voorkomen;
zij stelt hen aan verkoudheid bloot
of doet hen onder een berg van
kleeren bezwijken; zij maakt hen
mager of gezet, lang of kort en geeft
hun, al naar zij voorschrijft, een
blozende of wel een bleeke gelaats
kleur! Als er een wet door eenig
vorst uitgevaardigd wordt, dan zijn
de ministers gewoonlijk de ontwer
pers daarvan en deze zijn tevens
met de uitvoering belast.
Ook de mode houdt er als ge
biedster der wereld baar ministers
op na, maar bij voorkeur bedient
zij zich van vrouwelijke waardig
heidsbekleders, die hare wetten op
maken en uitvoeren. Ook heeft zij
een vaste woonplaats uitgekozen,
vanwaar zij de wereld bestiert en
het moderne Babyion, het ijdele en
lichtzinnige maar toch bevallige
Parijsis haar eenige residentie.
Voorbeen waren bet de dames
uit de aanzienlijkste Parijsche krin
gen, die den toon aangaven in klee
ding en anderen tooi. De ex-keizerin
Eugénie bad nog voor weinig jaren
de «ogen van alle dames op zich
gericht en zij schreef voor, boe de
mode gehoorzaamd wilde zijn. Wel
waren bet eigenlijk bare modistes
en tailleuses, laten we liever zeggen
hare naaisters, die, gelijk de ambte
naren op de bureau's der ministers,
zich met het opstellen der voor
schriften bet hoofd braken, maar zij
bad toch den naam bet te doen.
Tegenwoordig beeft de mode andere
uitvoersters barer bevelen. Niet meer
een keizerin of koningin heeft dat
voorrecht, bet zijn thans de actrices
der Parijsche schouwburgen, die aan
alle dames der wereld voorschrijven,
boe zij zich moeten kleeden en kap
pen. Dames van verdachte reputatie,
Jeanne's smartelijke en bloedende
wonden open.
De diplomatische zending, waar
mede Nicaise voor bet kasteel de
Vezay belast was, werd den 13en
September ten uitvoer gelegd. Daar
burggraaf Lucien beloofd had om
binnen drie dagen een antwoord te
zenden, moest Jeanne dit uiterlijk
den 16e ontvangen.
Nu kon Lucien slechts op één
wijzeantwoorden,en wel, door in per
soon op Thil-Ch&tel te komen. Jeanne
begon dus reeds den 14e in den
ochtendstond, de Villedieu's bezoek
af te wachten, wijl zij nog immer
in den waan verkeerde, dat zij hem
elk oogenblik kon zien aankomen.
Als zij den hoefslag van een paard
op den weg langs den ringmuur
van bet slot boorde weerklinken,
trilde bet meisie plotselingver
bleekte en voelde haar hart niet
meer kloppen. Paard en ruiter trok
ken voorbij, maar van Lucien was
die nergens grootscb op kunnen
gaan dan op den twijfelachtigen
naam van kunstenares, noemen zich
de uitvoersters van de wetten der
mode. Vandaar dat de tooneelver-
slagen der groote dagbladen een uit
voerige beschrijving bevatten van
de kleeding der tooneelspeelsters.
Het heeft den schijn, alsof die too-
neelrecensenten jonge meisjes van
zestien jaar of oude vrijsters van over
de vijftig zijn, zoo precies weten zij,
ook ten onzent op te geven, hoe de
kleeding en het kapsel waren van
baar, die den titelrol of een anderen
voornamen rol vervulde. Zijn niet
de namen van verschillende stoffen
aan tooneelwerken ontleend? Wijst
niet de naam Frou-Frou op de tooneel-
wereld? Nauwelijks was bet nieuw
tooneelstuk Fédora voor bet eerst
vertoond, of de kappers haastten zich
aan de wijze, waarop Fédora gekapt
was, dien naam te geven en thans
is er geen jong meisje, zelfs uit den
fatsoenlijken burgerstand, of ze weet
heur schoone haartooi h la Fédora,
dat wil zeggen afschuwelijk en be
spottelijk leelijk, pardon, dames! ik
bedoel charmant schoon op te makenl
Parijs, zeiden we zooeven, is sinds
eeuwen de bevoorrechte woonplaats
der wereldgebiedster en vandaar
vaardigt zij haar wetten uit. Wel
trachtten verscheidene naijverige
steden haar uit de gunst te dringen
maar bet gelukte niet. We lezen o.
a. dat Karei II, de wufte koning
van Engeland, begeerig om de voor
deden te trekken, die toen de Fran-
schen genoten, een nieuwe mode
uitdacht, en op een goeden morgen
verschenen al zijn hovelingen in
een werkelijkschilderachtiggewaad.
Nauwelijks echter komt dit nieuws
ter oore van Lodewijk XVI, den
Franscben koning, of dadelijk be
veelt hij, dat al de lakeien, stal-
geen spoor te ontdekken. Eén om
standigheid vooral maakte juffrouw
Caillouët bezorgd. Dag en nacht
peiusde zij, in welke bewoordingen
zij het moest inkleeden, om Lucien
de schrikbarende tiiding te melden:
De vrouw, die gij zult huwen,
is uw zuster! Hij, wiens naam zij
draagt, is de moordenaar van uw
vader
Zij zocht te vergeefs naar een
passende formule. En daar zij ge
voelde, dat zij door het aanhoudende
mijmeren waanzinnig zou worden,
besloot zij Lucien's tegenwoordig
heid af te wachten en te zeggen,
wat haar dan in de gedachte zou
komen.
De avond van den 14e brak aan,
zonder dat de burggraaf zich had
vertoond.
Dan zal het morgen zijn,
dacht Jeanne.
De volgende dag liep ten einde
en de Villedieu verscheen evenmin
