POPULAIR li» 1
3e Jaargang.
Maandag 12 October 1885.
No. 695.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIËN:
AFGEDREVEN?
FEUILLETON.
VERGETEN.
Voor Haarlem per maand40 Cents.
Franco door geheel het Rijk p. maand 55
Afzonderlijke Nommers 5
Verschijnt Dagelijks uitgenomen Zon- en aiyemeene Feestdagen.
Brieven, geiden, advertentiën enz. franco te adresseeren
aan het Bureau, Kleine Houtstraat No. 9.
Heofdag enten voor het Buitenland: (.omvagnie Générale de mblicite Etrangère G. L.
DA Tl BE Sr Co., JOH. F. JONES. Sitcr., Parijs, 3 Ibit Faubourg Montmartre.
▼an 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 5 cent».
Groote letters naar Plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot middags 12 uur.
MUSEUMS EN ANDERE BEZIENSWAARDIGHEDEN VAN HAARLEM.
Koloniaal muieum op het Paviljoen. Ingang aan de Dreefzijde 2e deur. Geopend dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents per persoen. Donateurs en leden der NederlaudBclie Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op
Wtoon van diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap., leden met 1 dame. Museum van kunstnijverheid op hef Paviljoen. Ingang Dreefzijde le deur. Geopend dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents per persoon. Donateur»
tden dor Nederlandsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op vertoon van diploma vrijen toegang, donateurs reet gezelschap, leden met 1 dame. Bisschoppelijk museum voor kerkelijke oudheid, kunst en geschiedenis, vooral
van Nederland en racer bijzonder van het Haarlemsche Bisdom, Kruisweg No. 59. Geopend dagelijks, uitgenomen Zaterdag, Zou- en Feestdagen, van 105 nur. Toegang 25 cents per persoon. Doorlooponde toegangskaarten voor een geheel jaar
1 gulden. Museum der stad Haarlem op het Raadhuis. Geopend van 15 April tot 14 October alle werkdagen van 10—4 uur, van 15 October tot 14 April op die dagen van 1.0—3 nur tegen betaling van 25 cents per pc-soon, alleen op
Zondagen koBtelooa vaB 12—4 nar, de overige Christelijke feestdagen tegen betaling van 25 cents per persoon. Kinderen beneden de 8 jaren worden in bet geheel niet toegelateu; kinderen van 8 tot 14 jaren niet dan ouder behoorlijk geleide.
Jeglers mustrnn in de Damstraat.' Geopend' dagelijks uitgenomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen van il3 uur. Teylers bibliotheek. Geopend Woensdag, Donderdag, Vrydag en Zaterdag i
Woensdag en Zaterdag van 24 uur. Orgel-bespeling in de Groote Kerk. Dinsdag van 12 en Donderdag van 28 uur. Toegang (deur Oudegroenmarkt) vrij.
14 nur. Stadsbibliotheek Prinsenhof. Geopsai
Nog maar korten tijd geleden
scheen het alsof we op den voor
avond stonden van een geweldigen
oorlog, die tusschen Duitscliland en
Spanje ging uitbarsten, maar geluk
kig, de onweerswolken, welke zich
zoo dreigend lieten aanzien, zijn
weggedreven, de politieke hemel is
opgeklaard en van die zijde althans
schijnt vooreerst geen gevaar meer
te vreezen. Toen de eerste opge
wondenheid in Spanje bedaard was
en de Duitsche bladen allerlei ver
klaringen gegeven hadden, waaruit
bleek, dat de bezetting van het
voornaamste eiland der Carolinen-
groep geen uittarting van de Spaan-
sche fierheid was, beg'on het zuide
lijk bloed wat minder te gisten en
werd de toestand beter overzien,
zoodat het denkbeeld eener scheids
rechterlijke tusschenkomst hoe lan
ger hoe meer aanhangers vond en
vooral werd dit het geval, toen Bis
marck, de ijzeren kanselier, aan
Paus Leo het voorstel liet doen, als
scheidsrechter in de Carolinen-
kwestie op te treden, zeer ten ge-
noege van het nog grootendeels
katholieke Spanje. De tusschenkomst
van den Paus is echter niet noodig
geweest, want alvorens die zaak aan
zijn oordeel onderworpen werd, zijn
de Spaansche en de Duitsche regee
ring het met elkander eens gewor
den en het gevolg er van is, dat de
Carolinen, in naam althans, aan
Spanje verblijven en het goed recht
van dat land op die koloniën dus
erkend is; in werkelijkheid echter
zullen de Duitsche landverhuizers,
die daar wonen en de Duitsche
handelshuizen, welke er mede in
betrekking staan, het meeste voor-
XX.
Nikolai kakin.
46)
En is het waar, vroeg Cla-
rita snel, wat zij elkander toe
fluisteren, dat toen werkelijk de eene
broeder den anderen vermoord heeft?
Nikolaï knikte: Ik vrees er
voor, dat het de waarheid is. Wla-
dimir Iwanoïwitsch werd met een
dolk doodgestoken.
Hoe ontzettend! Wat echter
werd er van den jongeren broeder?
De eenen verklaren hem eveneens
voor dood, de anderen zeggen, dat
hij naar Siberië verbannen werd.
Wat is de waarheid?
Het laatste, wat intusschen
deel trekken van die Spaansche be
zittingen, daar er tot nog toe bijna
geen Spaojaarden op gevonden wor
den. De Spaansche koning, die reeds
op zijn troon zit te waggelen, kan
weer kalm den toestand overzien,
het ministerie Canovas, dat in bui
tengewoon moeilijke omstandigheden
verkeerde en wiens omverwerping
door zijn tegenstanders zoozeer ge-
wenscht werd, zit weer vast in den
zadel, keizer Wilhelm kan zich de
eer toeschrijven, dat door zijn beza
digdheid de vrede behouden bleef,
terwijl de Duitsche kooplieden, die
door de al te vurige vaderlands
liefde der Spaansche handelaars
reeds groote schade leden, weer de
toekomst blijde tegemoet kunnen
gaan. Nauwelijks evenwel was de
eene bui van de lucht, of aan den
anderen kant betrok de staatkundige
horizont opnieuw en kwam er een
onweer opsteken met zulk een snel
heid, dat men zich afvroeg, vanwaar
het zoo spoedig gekomen was. De
beurs, de politieke barometer, had
niets voorspeld, geen stipje, waaruit
een onweer kon ontstaan, was te
bespeuren en toch, plotseling klonk
een donderslag, zoo geweldig, dat
het geheele Turksche staatsgebouw
er van daverde en op zijn grond
vesten schudde. Wat was er ge
beurd? Onverwacht, terwijl niets
het voorspelde, werd voor nauwe
lijks veertien dagen de omwenteling
geproclameerd in Oost-Roemelië, tot
dien tijd een deel van het Turksche
rijk. Sinds jaren was dit plan in
stilte voorbereid, maar alles was zoo
geheimzinnig geschied, dat niemand,
zelfs niet de wantrouwende Turken,
er iets van bemerkt of vermoed
hadden. Geheel Europa werd dan
ook plotseling voor een voldongen
feit geplaatst en die provincie, groo
tendeels door Bulgaarsche christenen
bijna gelijk staat met het eerste;
want de arme is dood voor de maat
schappij. Arme, ongelukkige Alexis!
ging Karin weemoedig voort, hij
boet de overijling van een onge
lukkig oogenblik zeer zwaar. Zijn
lot is beklagenswaardig!
Waarheen is hij verbannen?
En, voor hoe lang? fluisterde
Claritanauwelijks hare stem meester.
Dat weet ik niet. Het von
nis viel snel en bleef verborgen
voor het publiek; zoovael ik echter
daarvan begrijp, zal mijn arme,
jonge vriend nooit weer uit Siberië
terugkeeren.
Gij waart nader met Alexis
Ornatoff bekend?
Zeker, in zijne jeugd gingen
wij veel met elkander om, later ech
ter vervreemdde hij van mij, even
als van iedereen hier, zoodat zijn
lot dan ook onverschillig werd op
genomen.
En deed zijne familie niets
bevolkt, had het Turksche bestuur
de gehoorzaamheid opgezegd en riep
vorst Alexander vou Battenbergh,
het hoofd van Noordelijk Bulgarije,
ook tot zijn gebieder uit. In de
eerste verwondering meende ieder
in dien staatgreep het werk der Rus
sen te zien, die op het gebied van
kuiperijen en listen volieerde mees
ters zijn en wien het te doen is, de
Turken uit Europa te verdrijven en
Constantinopei, eenmaal de zetel der
Oost-Romeinsche keizers, in hun
macht te krijgen. Ieder vroeg zich
dan ook af, wat het gevolg zou zijn
van de onbloedige revolutie, die met
zooveel beleid tot stand gekomen
was en menigeen vreesde, dat een
groote Europeesche oorlog er door
ontstaan zou, want zoo ergens, dan
hebben in de staatkunde kleine oor
zaken groote gevolgen. Niemand
toch kan aannemen, dat het Turk
sche bewind lijdelijk den opstand
tegen zijn gezag zou aanzien, en het
zich een zijner beste provinciën zoo
goedschiks zou laten ontfutselen.
Doch zoo het dit niet deed, zou
Rusland dan den opgestanen Bul
garen niet te hulp komen en zou
den de mogendheden, die de eerste
viool spelen bij de gebeurtenissen,
dan zwijgen?
Allerlei gissingen werden alreeds
gemaakt en inmiddels trachtten de
opgestane Bulgaren zich in Rusland
een machtigen bondgenoot te ver
werven; van alle kanten trokken
vrijwilligers naar de grenzen en ook
vorst Alexander, die zich de keuze
had laten welgevallen, trok naar
Philippopel, de hoofdstad van Oost-
Roemelië, om de noodige maatrege
len te nemen, en te dien einde trok
ook het leger van Noordelijk Bul
garije eveneens naar de Turksche
grenzen, om, zoo de Sultan tot
krachtige maatregelen overging, bij
om het vreeselijke vonnis af te wen
den?
Zeker, maar er was niets tegen
te doen. Zooals Wera Sergewna mij
zelve zeide, verkreeg zij, in weerwil
van hare hooge vriendin aan het
hof, niets dan verschooning voor
den naam, welken haar zoon draagt.
En.... en.... zal vrouwe van
Ornatoff geen verdere poging meer
in de zaak ondernemen?
Wat kon zij na de weigering
harer beden nog doen Reeds door
zijne voortdurende afwezigheid uit
Rusland, evenals door onverstandig
geuite sympathie vuor Polen, was
Alexis Ornatoff al niet meer be
mind. Zoo sprak niets voor hem,
alles tegen hem. Geen verder ver
zoek om genade had toen een gun
stig vooruitzichtNiets kon hem
redden dan... de volledige bewijzen
zijner onschuld en die zouden niet
te leveren zijn.
Dus heeft hij de daad niet
de hand te kunnen zijn. Rusland
hield zich alsof het van niets wist,
en werkelijk schijnt ook de revo
lutie en de uitroeping van Alex
ander tot vorst van Oost Roemelië
of Zuidelijk Bulgarije niet op liet
programma van Rusland te zijn
voorgekomen, zoodat de Czaar open
lijk zijn ontevredenheid betoonde
en zijn officieren, die de Bulgaren
bewerkt hadden, terugriep. Bij wijze
van protest liet de Sultan een paar
dorpen in de opgestane provincie
bezetten, maar hield zich overigens
zeer kalm, daar hij vooraf den raad
der groote mogendheden inwinnen
wilde.
Zoo stonden de zaken toen zich
ook in Macedonië en Albanië, even
eens Turksche provinciën, maar voor
het meerendeel door christenen be
woond, oproerige bewegingen ver
toonden, terwijl Griekenland en Creta
ten zuiden, Servië ten Noorden,
Montenegro ten Westen en Oos
tenrijk in het Noordwesten met be
langstelling zagen, of de tijd om
in troebel water te visschen niet
voor hen gekomen was, onvermin
derd Rusland, dat de Sultan gaarne
uit Europa wilde verjagen.
Vorst Alexander, die bemerkte dat
hij voor Rusland niet de gewenschte
persoon was, daar hij zich bij som
mige gelegenheden te onafhanke
lijk betoonde, trad met den Sultan
in onderhandeling, beloofde, dat hij
zijn rechten wilde erkennen en
verklaarde alleen te willen, dat
Noord- en Zuid-Bulgarije onder hem
vereenigd bleven en hij overigens
voor het betalen van de vereischte
schatting, ook in de toekomst, zorg
zou dragen. Natuurlijk zou de Sul
tan veel liever ten spoedigste een
groot leger naar de opgestane pro
vincie gezonden hebben om de op
standelingen te tuchtigen en tot
bekend?
Clarita's oogen schoten vlammen
hij deze vraag, die Nikolaï Karin
ernstig beantwoordde:
Zoover ik weet loochende
hij ze.
Dan viel het verschrikkelijke
vonnis alleen op eene verdenking?
Die helaas maar al te bezwa.
rend was, de onverstandige vlucht
bevestigde ze ten volle; zelfs de
weinige vrienden van Alexis moes
ten dit toestemmen?
En gij? houdt ook gij Alexis
voor schuldig?
Hoewel het mij leed doet, kan
ik niet anders, antwoordde Ni
kolaï Karin, maar wat scheelt
u, dierbaarste Clarita, gij verbleekt 1
gij siddert!
Met geweld trachtte de arme vrouw
zich te herstellen.
Kan het u verwonderen,
zeide zij bevend, als ik, een kind
van het Zuiden, ineenkrimp hij de
reden te brengen, maar het ging
hem ais met ons land in 1713.
«Wij zullen onderhandelen bij u,
over u en zonder u,» werd ons
toen door den Franscben [gezant toe
gevoegd, en hoezeer het niet gezegd
is, toch heeft dezelfde handeling
ten opzichte van Turkije plaats
gehad. Waren ook al de voor
naamste raadslieden van den Sul
tan op de conferentie van de
vreemde gezanten te Constantino-
pel tegenwoordig, hun stem, die om
recht voor hun gebieder vroeg,
werd niet gehoord en eerst daar,
later te Friedrichsruhe, is door de
kopstukken der Europeesche staat
kunde bepaald, dat Oost-Roemelië
bij Bulgarije zal ingelijfd blijven en
vorst Alexander het hoofd dezer
vereenigde landen zal zijn onder
schatplichtigheid aan Turkije. De
Sultan kan niet anders dan toege
ven, want de naam van «Zieke
Man» is in dezen tijd vooral op
hem van toepassing. Zou hij in
het besluit der mogendheden niet
berusten, en zijn legers zenden om
erkenning van zijn gezag te eischen,
dan zou Rusland snel toeschieten,
om hem den genadeslag te geven,
en zelfs zonder dien bijstand van
den Czaar zouden de Turken het
hard te verantwoorden hebben,
want zoowel de Grieken als de
Serviërs en de Montenegrijnen zou
den van de gelegenheid gebruik
maken om, terwijl Turkije de han
den vol had met Bulgarije, stukken
van het Turksche rijk, waarnaar zij
reeds lang smachtend uitzien, in
bezit te nemen. Wat er toch nog
gebeuren zal, moet de toekomst
leeren; de verwikkelingen hebben
echter klaarblijkelijk aang-etoond,
dat de «Zieke man» op sterven ligt.
Evenals Napoleon III in 1870, moest
Turkije's gebieder heden ervaren,
gedachte aan uw ontzettend ijsgraf
Siberië? Bovendien heeft de gebeur
tenis van gisteren mijne zenuwen
inderdaad aangedaan; ik gevoel mij
zeer zwak 1
Ja, gij ziet er zeer lijdend uit,
liefste Clarita 1 Mijn gansche ziel is
van zorg voor u vervuld!
En voor Clarita het begreep of
vatten kon, hoe het geschiedde, had
Nikolaï Karin met eerlijke, eenvou
dige woorden hare hand gevraagd,
haar gebeden zijne gade te worden,
die hij beschermen en behoeden
mocht met zorgvuldige liefde.
Het valt moeilijk te zeggen, wat
Clarita gevoelde bij de snel gespro
ken woorden zijner warme liefde.
Zij had nauwelijks de beteekenis er
van begrepen, toen zij hem heftig
in de rede viel:
O, mijnheer van Karin, niet
verder, spreek niet verder 1 Het kan
niet zijn, ik kan nooit, nooit uwe
vrouw worden, nooit!
