4e Jaargang.
Dinsdag 21 September 1886.
No. 984.
ABONNEMENTSPRIJS:
Verschijnt Dagelijks uitgenomen Zen-en nlgeneene Feestdagen.
ADVERTENTIËN'
Specialiteiten.
FEÜILLETON.
Het gesticht Tan dotter Jam.
ALGEMEEN OVERZICHT.
LEU'S DAGBLA
foor Haarlem per maand40 Cent*.
franco door geheel het Rijk p. maand 55
Afzonderlijke Nommer* 5
Brieven, gelden, advertentiën ens. franco te adresseeren
aan het Bureau, Kleine Houtstraat No. 9.
Meo{dagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de rub licit e Btrangère O. L.
DATJBE $r Co., JOH. F. JONUSSucr., Parijt, 31bii Faubourg Montmartre.
ran 15 regel* 35 Cent; iedere regel meer 6 cent*.
Groote letter* naar Plaat«ruimte.
Advertentién worden aangenomen tot middag* IS uarj
MUSEUMS EN ANDERE BEZIENSWAARDIGHEDEN VAN HAARLEM
Kolomaal milium van Ut Tavtyon. Ingang aan ia Draehijie 2a lanr. Gaapand dagaliita van 10 tot nor rtWMKU tM.
/artooa van diploma vvjjaa toegang, donatenra met getal,chap, iaden met 1 dame. Muuwn van kunilnürtrAAd a. i.r P.Jin Uonst'ar« an laden dar Nederlandioha MaatiahaoBij ter ha.ord.rln. m-
'Mender Nederlandaahe Mnntvchappij ter bevordering vnn Nijvtrhaid hebban op vartooo van diploma vrijen toegang dnnateara mtt' gümaabn fj1#d'v" ''atPavjoen op better'»,. Gen,,, dag. 10—1 unr. Toegang 25 „ar.na'J
tan Nederland en maar btj.ondar vnn bat Hnarlem.ob. Bi,dom, Krnia.ag No 5». Gaop.ud dïg.lnk. n.twnomtnVw„ P' 1'd<"' 1 d,ln,e' «PP"V* voor k.rk.lóka ^Ed knn.t'V- n ■""ar' 'V
1 gnldan - Mu..u„ drr «ad Mm or A.t Kaadknu. G.opaod vla 15 April J 1* oS.fi? '.11.^. kdng.n VTo" iTÓ^W toT^T V -,ta P" S^ta^vJTÏfStdïï
SondAgëD kosteloos vaa 12-4 uur, de overige Christelijke fe„tdage» tegeu betaling van 25 cent. per persoon. Kinderei beuedlu da8 .S3 k uP?1 ?P dl' da«ea van 10—H tegen bStalinir va? 25 cent. ,,Ir n-r.n -g ll 1
gêfejrt museum in de Damttraat. Geopend dagelgks nitgenomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen van 11—8 unr. Teylert bibliotheek Bsnsin! W ,n h«t geheel niet toegelaten; kinderen van 8 tot 14 jaren niet dau ondeJIC' 2
Woanadag an Zat.rdag van l i nor. Or,M.,p.ün, 1. dt Groot. iL Din.dng V..T-2 .nJ)ond.,d°.g";.n S?.'4'Toagn'.'g (WJXïfrk™*
Wat men ook moge zeggen of
denken van onze eeuw, hoe velen
er ook klagen over dure of slechte
tijden, op het gebied van speciali
teiten zijn we toch op verre mis
deeld, want wie maar nu en dan
den blik laat wijden over de tal
rijke annonces in de dagbladen,
moet wel tot de overtuiging komen,
dat ons kleine landje alleen, reeds
duizenden bij duizenden specialitei
ten telt.
Ieder meeut dat zijn uil een valk
is, en, zoo hij slechts op eenig ge
bied een greintje meer weet dan
het gros der maatschappij, zoo hij
zich slechts een weinig op de studie
van eenig vak met bijzondere voor
liefde heeft toegelegd, noemt hij
zich met evenveel gerustheid en
zelfvertrouwen specialiteit daarin,
als de eerste de beste straatgooche
laar zich op een blafferig aanplak
biljet met den hoogdravenden titel
van prestidigitateur de la cour (hof-
goochelaar) oftewel professeur be
stempeld Doch, het zijn er dan ook
specialiteiten naar, en van hen mag
zonder overdrijving gezegd worden
«Als men niets is en niets schijnt
is men dubbel niets 1»
Of er dan geen werkelijke spe
cialiteiten in ons land zijn; mannen,
die wezenlijk in kennis of kunst
evenver boven hun tijd en landge-
nooten uitblinken als wijlen Klaas
van Kijten, de bekende Spaarnwou-
der reus, in grootte boven gewone
stervelingen uitstak? O, zeer zeker;
ons land kan er roem op dragen,
dat het mannen bezit, wier naam
door geheel Europa met eere ge
noemd wordt, lieden, die hun ver
maardheid niet aan kwakzalverij en
kwakzalversmiddelen te danken heb-
DOOK
EW. AUG. KÖNIG.
40) VlIIe Hoofdstuk.
De waard knikte toestemmend;
het was een geruststellend gevoel
voor hem, te weten, dat dit edele
meisje even levendig belang stelde
in Alfred's lot als hij zelf. Hij be
loofde haar te schrijven, zoodra hij
iets gehoord had en verzocht haar
tevens, dat ook zij, zooveel in haar
vermogen was, navorschingen zou
doen.
Hulda wees hem den korteten
weg naar het krankzinnigengesticht
die door den tuin en het park voerde,
en Lambert Bochner 7ermoedde stel-
ben, maar die óf door hun heelkun
dige operatiên en kennis der ge
neeskunde, óf door ontdekkingen en
berekeningen op ander gebied, óf
door buitengewone geleerdheid in
talen en wetenschappen zich een
eerenaam verworven hebben.
Het Amstel-Hótel is dagelijks ge
tuige van de Europeesche vermaard
heid van dr. Mezger, specialiteit in
massage, onder wiens behandeling
zich gekroonde hoofden, staatslieden
en aanzienlijken uit bijna alle landen
stellen. De professoren Donders en
Gunning zijn als oogheelkundigen
tot ver in het buitenland bekend;
Buijs Ballot heeft als sterrekundige,
zoowel als om zijn kennis van me
teorologie en zijn bekende wetten
een welverdienden naam, terwijl
velen onzer hoogleeraars door hun
bijzondere belezenheid, hun studie
van oude en nieuwe talen, rechts
geleerdheid, geschiedenis en zooveel
meer, als specialiteiten daarin mogen
doorgaan.
Naast deze echte zijn er echter
vele, die wel als zoodanig door de
groote menigte worden aangezien,
maar op wie het bekende: «Gewogen,
maar te licht bevonden» van toe
passing is. Daar hebt ge b. v. de
meeste onzer zoogenaamde Indische
specialiteiten. Hemel en aarde is
indertijd bewogen, opdat er toch
mannen in de Tweede Kamer zou
den komen, die zoo uitstekend op
de hoogte der Indische toestanden
waren, dat ze hun medeleden vol
komen konden voorlichten over alles,
wat onze Koloniën betrof, en bij
voorbaat noemde men ze reeds spe
cialiteiten. Hun licht mocht niet on
der de korenmaat verborgen blijven,
maar moest op den kandelaar ge
plaatst worden, want licht zou er
komen, nadat Multatuli, alias Dou-
wes Dekker, in zijn Max Ha velaar
lig niet, dat, toen hij dezen weg
insloeg, twee gloeiende oogen hem
volgden, tot de hoornen van het
park hem aan hun blik onttrokken.
Had hij zich omgekeerd en voor
het raam van het studeervertrek het
verwrongen gelaat van mijnheer
Frohberg geziendan zou diens
strakke blik vol gloeiende haat hem
opnieuw in zijne achterdocht ver
sterkt hebben.
Maargeheel vervuld van de
moeilijke taak, die hij zich zelf op
gelegd had en daarbij in gepeins
verzonken over Hulda s woorden
dacht hij er Diet aan om zijne om
geving in oogensehouw te nemen;
bovendien drong de tijd ook, als hij
's avonds weer te huis wilde zijn.
De oppasser, die hem open deed,
zag hem verbaasd aan, alsof hij hem
wilde vragen, hoe hij zoo onbe
schaamd kon zijn om toegelaten te
willen wordenmaar dit belette hem
nog niet, het geldstuk aan te ne-
beschreven had, hoe donker het er
daar uitzag.
Nu, die Indische specialiteiten
zetelden en zetelen nog op het
Haagsche Binnenhof; ze zijn kort
of lang in de Oost geweest, dat is
waar, hebben er als controleur, ad-
sistent-resident, resident, particulier
of wat dan ook, veel verdiend en
veel gezien en kunnen aardig over
de Oost meepratenongelukkig ech
ter weerspreekt de een telkens den
ander; wat A g ed noemt voor de
inlanders, oordeelt B slecht voor
heD, terwijl de tegenwoordige mi
nister van Koloniën, die in de Oost
lang op zijn bureau gezeten en bij
zonder veel van Indië gelezen heeft,
natuurlijk ook een Indische specia
liteit is, die niet-specialiteiten al
poedig aan het verstand brengt,
dat zij over Indische zaken niet
mee kunnen praten.
Ja, zoo g-aat het gewoonlijk. Wie
pecialiteit is, of het meent te zijn,
gelooft de wijsheid in pacht te heb
ben en kan ia den regel maar zeer
slecht velen, dat een ander zijn
woorden niet als een orakel opneemt,
terwijl tegenspraak in zijn oor als
majesteits- ja als heiligschennis
klinkt. Als specialiteiten op het ge
bied der krijgskunde hebben we in
onze Tweede Kamer Reuther, R*ose-
boom e. a., voor wie men om hun
kennis van krijgszaken en hun er
varing allen eerbied heeft; nauwe
lijks echter brengen zij advies uit,
of er verschijnen in dagbladen en
tijdschriften artikels, waarin hun
meening door zoogenaamde andere
pecialiteiten ten sterkste bestreden
wordt. Nauwelijks deed zich de heer
Kielstra, afgevaardigde voor Dok-
kum, op een kiesvergadering hooren
en besprak hij Indische zaken en
de verdedigingsmiddelen van ons
land en de koloniën, waartoe hij als
men, dat Bocht: er hem in de hand
drukte.
Ik wil noch den dokter lastig
vallen, noch uw gesticht bezichti
gen, zeide de waard, slechts
iéne vraag zal ik u doen: Is er
gisteren vóór veertien dagen een
nieuwe patient opgenomen
Gisteren vóór veertien dagen?
herhaalde de oppasser, als of het
hem moeilijk viel, dat ca te gaan.
Ja, het was op een Woensdag.
Een Woensdag? Neen, dat
weet ik zeker.
Maar er was toen toch bezoek?
Wij ontvangen geen bezoek.
Wat verlangt die heer?
vroeg eene scherpe stem, en in het
zelfde oogenblik zag Bochner den
dokter voor zich, dien hij dadelijk
herkende.
Hij vraagt naar een nieuwen
patient, zeide de oppasser schou
derophalend, ik begrijp hem niet
goed.
oud-officier zoowel hier als in de
Oost de kennis opgedaan had, of
aansUnds werd zijn oordeel daarover
als ongerijmd en onwaar gebrand
merkt. En wat het ongelukkigste
is? Iedere specialiteit op eenig ge
bied gelooft, wil ten minste anderen
er van overtuigen, dat zijn vak het
belangrijkste is en er het meeste
geld voor uitgegeven moet worden.
Het geheele budget van ons land
zouden de krijgslieden het litfst voor
leger en vloot, de specialiteiten in
het rechtswezen voor gevangenissen,
die voor onderwijs voor scholen
willen gebruiken; ieder hunner
zweert, dat het niet anders kan. Zoo
wordt de begrooting opgedreven,
terwijl de minister van financiën de
dupe van hen allen wordt en met
de handen in het haar zit, omdat
de uitgaven met de inkomsten niet
willen kloppenDe hemel, of liever
de kiezers bewaren ons daarom voor
nog meer specialiteiten. Ze helpen
ons dikwijls van den wal in de
sloot en vervelen ons met hun eeuwig
gekibbel. Daarenboven hebben we
er in het dagelijksch leven nog ge
noeg en het wemelt van «petites
spécialités». Onze jongens zijn er
ook reeds de slachtoffers van. Ieder
leeraar is een specialiteit in zijn vak
en dat vak is in zijn oog het eenig
ware, het eenig noodzakelijke, waar
aan de meeste tijd moet gewijd
worden. Zoo worden onze jongens
overladen met allerlei kennis, die
zoo spoedig ze de school den
rug toekeeren, als nuttelooze bal
last over boord werpen, hoeveel
moeite het hun ook gekost heeft,
die kennis te verwerven.
Gelukkig zijn er nog andere spe
cialiteiten, minder trotsch op waren
of vermeenden roem, minder inge
nomen met zichzelven en, wat nog
meer zegt, minder lichtgeraakt en
wat meer toegevendhun aantal is
legio en den naam van specialiteit
geven zij zich zeiven; wij bedoelen
de kooplieden en winkeliers, die in
eenig handelsartikel bijzonder goed
gesorteerd zijn, en die u in tallooze
advertentiën hun waren als de beste,
de duurzaamste en de goedkoopste
aanprijzen.
't Wemelt er van: specialiteiten
in Arnhemsche meisjes en jongens,
in Haagsche theerandjes, in Haar
lemmer halletjes, in Utrechtsche
wafelen, in Deven' erkoek, in Havana-
sigaren; andere dito's in echte cog
nac, in Kaapsche wijnen, in onver-
neden Schiedammer; weer andere
in gemaakte kleedingstukken, pia
nino's, schoensmeer, hielbeslag, vé-
locipèdes, gelegenheidsverzen en
bruiloftsliedjes.
Nu, hoe meer specialiteiten er van
zulke soort zijn, des te liever; dat
geeft concurrentie en de burgers
ontvangen daardoor goede waar voor
weinig geld 1 Sw.
Ik wilde slechts weten, of er
veertien dagen geleden een nieuwe
patient is opgenomen, antwoordde
Bochnerwien deze onverwachte
ontmoetinghoogst onaangenaam was.
Wie zendt u?
Niemand.
En wie zijt gij?
De vriend van een man, wiens
plotseling verdwijnen mij een raad-
rel is.
En dus meent gij dien man
hier te moeten zoeken?vroeg de
dokter lachend. Inderdaad, dat
is zeer naïf.
Lambert Bochner voelde hoe zijn
bloed begon te kooken, maar hij zag
in, dat hij zich bedwingen moest,
daar er volstrekt niets mee gewon
nen werd, als hij aan zijn wrevel
lucht gaf.
Men heeft mij gezegd, dat ik
hem hier misschien zou vinden,
antwoordde hij, den dokter doordrin
gend aanziende.
In het Engelsche Lagerhuis
verklaarde Fergusson Zaterdag, dat
het ondoelmatig en onvaderlands
lievend zou wezen, eenen spoedigen
afloop van de Egyptische expeditie
te beloven. Niemand kan verlangen
dat Egypte door Engeland verlaten
worde, alvorens de aldaar ingevoerde
hervormingen, die reeds goede vrucl i-
ten beginnen te dragen, voltooid, en
in het bijzonder de financiën des
lands verbeterd zullen zijn.
Het Huis heeft al de posten van
de begrooting van uitgaven goed
gekeurd.
De Engelsche regeering heeft
een belangrijk rapport ontvangen
Wie heeft u dat gezegd?
Iemand, die het wel kan weten.
Dan had gij dien «iemand» mee
moeten brengen, zeide Janin,
ik zou hem een antwoord gegeven
hebben, dat hem niet aangenaam
geweest zou zijn. Sinds jaar en dag
heb ik geen nieuwe patiënten op
genomen, want ik ben oud gewor
den en sta geheel alleen. Als gij
misschien het gesticht wildet over
nemen, dan zou het slechts daarop
aankomen of wij het over de voor
waarden eens konden worden.
Waarom nietl antwoordde
Bochner, dit voorstel, hetwelk be
loofde hem nader bij zijn doel te
brengen, aangrijpende, gij zoudt
mij natuurlijk toestaan, het gesticht
te bezichtigen
Verder kwam hij niet; kletterend
vloog de poort dicht en daarachter
liet zich een schaterend gelach
hooren.
De waard had dat kunnen voor-
