ALGEMEEN OVERZICHT.
derzoek instellen, kunnen de voor
stellers niet toegeven. Niet alleen
de patroons en de werklieden, maar
ook deskundigen, als ingenieurs van
het stoomwezen, enz., zullen in deze
veel licht kunnen verspreiden.
Onder de verschillende meeningen
in het voorloopig verslag ontwik
keld, verdient zeker ernstige over
weging bet denkbeeld van de in
stelling van «Kamers van arbeid.»
De admiraliteit van Engeland
heeft besloten het oorlogschip
Hearty naar de Noordzee te zenden,
ten einde de bescherming der vis-
schersschepen te versterken. De be
velhebber van dit schip zal, naar
het zich laat aanzien, worden be
last met het toezicht over de kruis-
sers die zich voor genoemd doel op
de Noordzee bevinden.
De Pall Mall Gazette bevat eene
memorie, door lord Beresford, lid
van den raad der admiraliteit, aan
dien raad gericht, waarin de schrij
ver in krachtige taal den tegen-
woordigen staat van zaken bij de
admiraliteit en bij de marine af
keurt. Hij wijst op het gebrek aan
oorlogsmateriaal, op het gemis aan
een mobilisatie- en een campagne
plan; op de afwezigheid van elke
bruikbare organisatie tot voorbe
reiding van eenen oorlog en op de
onvoldoende sterkte van het perso
neel. Lord Beresford eindigt met
de noodzakelijkheid aan te toonen
van een doelmatig bureau, tot het
verzamelen van inlichtingen en het
samenstellen van plannen.
In Berlijn hebben vele letter-
zetters en drukkersgezellen het werk
gestaakt. Reeds vóór de werksta
king waren er 500 h 600 zonder
werk. Onder de werklieden in 't al
gemeen heerscht eene niet geringe
agitatie.
Ook te Aken is onder de letter
zetters eene werkstaking uitgebro
ken. De uitgevers aldaar hebben
nu bekend gemaakt, dat de loonen
bij hen goed geregeld en zelfs tot
het hoogst mogelijke bedrag opge
voerd waren, maar dat thans de
meeste zetters nog verdere verhoo
gingen eischen, waarin de patroons
niet kunnen toestemmen.
Het officieele politieorgaan van
Beieren bevat een rapport omtrent
den toestand des Konings, volgens
hetwelk de prognose is, dat dep
nezing van den aan «paranoia» lij
denden vorst ondenkbaar is. Dit
lijden is niet van invloed op den
levensduur van den patient, daar
deze soort van krankzinnigheid geen
stoornis noch nadeel teweegbrengt
in het organisch leven.
De Spaansche vice-admiraal
Arias heeft de portefeuille van ma>
rine aanvaard. Hij zal morgen den
eed afleggen.
De koningin heeft de benoeming
geteekend van generaal Blanca tot
bevelhebber der troepen in Cata-
lonië.
Eene commissie, samengesteld uit
de ministers van oorlog, justitie en
buitenlandsche zaken, zal worden
belast met het onderzoek van voor
stellen tot hervorming van het
leger. Lopez Dominguez zal onmid
dellijk nadat de Cortès weder ge
opend zullen zijn, voorstellen van
soortgelijken aard indienen.
De veroordeelde Villacampa, I
het hoofd van den gedempte opstand
is met zijne gezellen, die evenals
hij lijfsgenade hebben, Zondag naar
Cadix getransporteerd; vandaar zul
len zij op een oorlogschip naar het
eiland Fernando Po gebacht wor
den, om er hun straf te ondergaan.
Drie sergeants van het regiment
Albuera, wie het gelukt was naar
Portugal te ontvluchten, zijn te Lis
sabon gevat.
Uit Sofia wordt gemeld, dat de
Bulgaarsche regeering voornemens
de drie laatste, in onbsschaamden
toon gestelde nota's in dien zin te
beantwoorden, dat zij alle verant
woordelijkheid voor de gebeurte
nissen van Zondag van zich afwerpt,
aangezien het Russische agentschap
alleen die uitgelokt heeft.
De Russische agenten in Bulga
rije seinden allerlei leugenachtige
berichten naar St. Petersburg, de
geestdrift des volks voar Rusland
beschrijvende, welke de Bulgaarsche
regeering echter door haar terro
risme trachtte te onderdrukken.
Er heeft te Varna geen en
kele vijandige uiting tegen Kaul-
bars plaats gevonden. De generaal
ontving gisteren verschillende groe
pen van landlieden, die gekomen
waren om hunnen wensch naar
goede verstandhouding met Rusland
te kennen te geven. Ivaulbars ver
zekert, den indruk gekregen te heb
ben, dat de plattelandsbevolking
niet met Rusland wenscht te bre
ken. Hij heeft voorts verklaard dat
Rusland eene vredelievende politiek
zal blijven volgen en niet in strijd
met de Oostenrijksch-Russische over
eenkomst zal handelen. Alvorens
naar Bulgarije te gaan, heeft Kaul-
bars een bezoek gebracht aan Wee
nen, om aldaar den keizer plechtige
verzekeringen in dien zin te geven
De wond, welke aan den presi
dent van Uruguay, dr. Santos, in
Augustus is toegebracht, blijkt veel
erger te zijn, dan zij zich eerst liet
aauzien. De kogel drong door de
rechter wang binnen, ging onder de
tong door, verbrijzelde de linkerkaak
in tallooze splinters en verscheurde,
een uitweg zoekend, de geheele lin
ker helft van het gezicht. Het bloed
verlies was zeer belangrijk. Wel is
er nu geen levensgevaar meer, maar
de kracht van den president is ge
broken; hij is misvormd, spreken
en eten is zoo goed als onmogelijk
en zijn zenuwgestel is onherstelbaar
geschokt. Hoewel Santos niet zeer
betreurd zal worden, meent men.
dat zijn opvolger niet veel beter
zal zijn.
sporigheden te verwijtengeen oude
schulden te betalen. Ik was gezond
en sterk, en had wel is waar geen
lichamelijke pijnen, en toch, als ik
te bei lag, keerde ik mij om en
om op mijne peluw, en zeide tot
mijzelvenuw leven in de toekomst
zal voor u weinig meer zijn dan
een vloek.
Had de dood dan misachten iemand,
die mij dierbaar was, van mijne
zijde weggerukt Neende eenige
wezens, die ik ook had liefgehad,
mijne vader en mijne moeder, wa
ren reeds lang gestorven. Zuchtte
ik onder het leed van een onver
hoord minnaar? Neen; ik had nog
nooit met liefde in een vrouwenoog
gestaard, en zou het misschien ook
nooit kunnen doen. Noch dood noch
liefde waren oorzaak, dat het lot
mij toescheen als het ellendigste in
de wereld.
Ik was jong, zooals gezegd; vrij
als de wind om al mijne neigingen
Haarlem, 14 October 1886.
De heer J. H. Krelage alhier,
vestigt reeds thans in Het Nederl.
Tuinbouwblad de aandacht op de
wereldtentoonstelling te Parijs in
1889. Hij deelt een en ander mede
omtrent de 9e groep van het po
gramma, geheel aan den tuinbouw
gewijd es wijst op de groote be
langen, die er voor onze tuinbou
wers bij betrokken zijn om flink op
te treden. Doch dan zij men ook
vroeg gereed en goed voorbereid.
In de Haarlemmer Courant
van heden komt een ingezonden
stuk voor, geteekend door G. R. v.
d, Linden, W. de Vink en G. Din
gena, dat wij hier laten volgen
te volgen. Ik kon morgen aan den
dag Engeland verlaten, en de schoon
ste plekjes op den aarbodem gaan
bezoeken; plekjes, die ik mij vroe
ger vast voorgenomen had te gaan
zien. Nu wist ik, dacht mij, dat ik
ze nooit zien zou, en bij die ge
dachte voelde ik mij diep onge
lukkig.
Ik was sterk van lijf en leden.
Vermoeienissen en ontberingen kon
ik verduren. Ik kon het uithouden
tegen de beste en vlugste voetgan
gers. De jacht, en andere liefheb
berijen, waarbij duchtige lichaams
krachten vereischt worden, waren
mij nooit te vermoeiend geweest,
en als ik mijne linkerhand over mijn
rechterarm liet gaan, voelde ik, dat
de spieren zoo stevig waren als
ooit. Toch was ik zoo hulpeloos als
Simsom in zijne gevangenschap.
Want, even als Simson, was ik
blind
Blind! Wie anders, dan wie zelf
Beleefdelijk brengen ondergetee-
kenden, namens en in het belang
van alle Haarlemsche steenkolen-
werkers het volgende ter kennisse
van Haarlems geachte ingezeten.
De heer directeur vao de Haar
lemsche Gasfabriek en de heer G.
B. de Vaal, wonende aan de
Nieuwe Gracht no. 8 alhier, eene
lading steenkolen ontvangen heb
bende, hebben, niettegenstaande er
hier te Haarlem eene menigte han
den te over zijn, in dezen, helaas!
zoo werkloozen tijd, voor de lossing
dier lading expresselijk steenkolen-
dragers uit Amsterdam laten komen,
die fl.05 verdienden per hoed, met
vijftien man, terwijl de Haarlem
sche werklieden f 0,70 per hoed
hebben met tien man.
Met het oog op den naderenden
winter, en het gebrek, dat reeds
nu, door werkloosheid wordt gele
den, alsook beducht zijnde, dat het
voorbeeld van genoemde heeren
navolging mogt vinden, wagen zij
het, beleefd de Haarlemsche steen-
kolenwerkers in de protectie van
HH. steenkolenhandelaars en par
ticulieren aan te bevelen.
't Is niet zoozeer voor hen zeiven,
dat zij dit beroep doen, daar zij
ondergeteekenden, vaste patroons
hebbende, daarbij minder belang
hebben, maar omdat velen hunner
kameraads, waarvan het meereudeel
met groote gezinnen, zouden moe
ten toezien en gebrek lijden, terwijl
vreemde werklieden volop werk
ouden hebben en oorzaak zijn, dat
Haarlems armbestuur zou worden
lastig gevallen door hen, die daar
toe anders niet zouden genoodzaakt
zijn.
Tot leden der Commissie tot
onderzoek naar arbeiderstoestanden
zijn benoemd de HH. Beelaertvan
Blokland, Bahlmann, Ruijs van
Beerenbroek, Goeman Borgesius,
Heldt, Smit-, v. Alphen, Verniers
van der Loeff en Van der Heijden.
Door den Minister van bin-
nenlandsche zaken is aan de genees
kundige inspecteurs en adj. inspec
teurs eene opgave verzocht van alle
zich op 1 October jl. in hunne
provincie bevindende geneeskundi
gen. Men brengt die aanvrage in
verband met het voornemen der re-
geeriug om, daar waar noodig, door
het toekennen van subsidie in het
gebrek aan geneeskundige hulp te
voorzien.
De Staats-Cov/rant bevat het
Kon. Besluit, bepalende de plaatsing
in het Staatsblad van de op 3 Sep
tember 1886 te 's Hage uitgewis
selde verklaring, betreffende de we-
derzijdsche bescherming der han
dels- en fabrieksmerken in Nederland
en Oostenrijk-Hongarije en dat hou
dende nadere bepalingen omtrent de
kandijfabrieken.
Het telephouen-verkeer te
Leeuwarden, onder directie van de
firma Ribbink van Bork en Co. te
Amsterdam, werd den len Oct. 1885
geopend met 80 gealonneerden.
Sedert is dit getal gaandeweg toe
genomen en het bedroeg 1 Oct. j.l.
reeds 139. De abonnementsprijs is
f35 per jaar.
Neemt men dit in aanmerking,
dan blijkt het streven van een groot
aantal geabonneerden op de tele-
phoon te Rotterdam zeer gepast.
Deze n. 1. roepen bij adres de tus-
scheukomst der Kamer van Koop
handel in om van de Bell Tel.
Maatsck. goedkooper abonnements
prijs te verkrijgen. Het adres wijst
er op dat in Dordrecht de prijs tot
ongeveer f 50 is verlaagd.
Gisterenmorgen te elf uur had
buiten de Raambarrière, in de on
middellijke nabijheid van het Volks
park, aan de Erederik-Hendrik, Van
Houweningen en 2e en 3e Hugo
de Grootstraten te Amsterdam de
plechtigheid plaats van het plaatsen
van een gedenksteen van een ge
bouwd wordend blok huizen, groot
36 perceeles en 144 woningen. Dit
blok huizen wordt gebouwd voor
rekening der «Bouwmaatschappij
tot verkrijgen van eigen woningen».
De maatschappij, circa 900 leden
tellende, is op heden in het bezit
van 86 perceelen of 232 woningen,
maar hoezeer dit getal zeker be
langrijk is te noemen, wenschte het
bestuur dit aanmerkelijk uit te
breiden, zoowel om aan de vele
aanvragen der leden om woningen
eenigszins te voldoen, als om in een
ander volkrijk gedeelte van de stad
de zoo nuttige werking der Maat
schappij te doen gevoelen.
Zoo besloot zij, met goedvinden
der commissie van toezicht, dit aan
tal met ongeveer 300 woningen te
vergrooten.
Het Bestuur had den heer mr.
G. van Tienhoven, burgemeester
aldaar, uitgenoodigd de plechtigheid
te willen verrichten van het plaat
sen van den gedenksteen.
Alvorens deze daartoe overging
hield de heer mr. W. van der Vliet
een toespraak, waarin hij het doel
der Maatschappij nader besprak,
om voor een betrekkelijk lagen huur
prijs goede woningen aan de arbei
dende klasse te verschaffen. Dank
zij de welwillende hulp van het
Gemeentebestuur, was de Maat
schappij er in geslaagd ook op deze
plek een blok huizen te doen ver
rijzen.
Hij vond het thans noodig een
gedenksteen te doen plaatsen, ten
einde aan tijdgenoot en nazaat voor
oogeu te houden, dat ook in deze
tijden, waarin de sociale vraagstuk
ken steeds meer en meer op den
voorgrond treden en velen zich
daarmede bezighouden, er arbeiders
waren die nog voor iets anders be
grip hadden dan voor holle theo-
riën en in praktijk aantoonden hoe
onafscheidelijk kapitaal en arbeid
zijn. Daarop noodigde hij den bur
gemeester uit de plechtigheid te
verrichtten.
Aleer de burgemeester daartoe
overging deelde hij mele, dat het
hem een genoegen was den gedenk
steen te kunnen plaatsen van een
blok huizenvoldoende aan de
eischen voor lucht en licht, beant
woordende aan de gezondheidsleer.
Het bouwen van dit blok is een
merkwaardige daad. De groote
moeielijkheid was terrein te vinden,
daarin is men geslaagd. Men heeft
voor een half millioen verbintenis
sen aangegaan; een moeielijkheid
waarop het plicht is te wijzen
Spr. kon zeer goed begrijpen dat
de wensch ontstond om een ge
denksteen te plaatsen, om het feit
te vereeuwigen, dat er goede wo
ningen zijn gesticht.
De woning kan veel zijn voor de
moreele en materieele ontwikkeling
van een volk. Men heeft dit be
grepen; niet door onmiddellijk het
oude af te breken, maar door ge
leidelijke overgang. Het is der Maat
schappij voorbehouden geweest om
te toonen, hoe dit het best kan ge
schieden. Dit streven verwekt desym-
blind geweest is, dan de beteekenis
omvatten van het woord blind Wie
kan lezen wat ik thans schrijf, en
de angst begrijpen, waarmede ik mij
om en om keerde op mijne peluw,
bij de gedachte aan de vijftig jaren
van duisternis, die wellicht mijn lot
zouden zijn?Bij die gedachte wenschte
ik Eoms, dat ik, ingeslapen zijnde,
niet weer mocht ontwaken.
Blind! Na jaren achtereen om mij
heen geslopen te hebben, had de
demon der duisternis mij eindelijk
de hand op de schouder gelegd. Na
mij, voor een wijl, tot een bedrie-
gelijke gerustheid te hebben laten
komen, was hij mij eensklaps over
vallen, had mij in zijne groote don
kere vleugels gehuld, en mijn gan-
sche leven bedorven. Schoone vor
men, aantrekkelijke gezichten, schoo
ne landschappen fraaie kleuren
niets van dat al bestond meer voor
mij. De demon nam alles in beslag,
en liet mij niets dan duisternis, duis
ternis en nogmaals duisternis! De
dood immers was verkieselijkewel
licht zou ik ontwaken in een nieuwe
wereld van lichj; de sombere roode
gloed van 't rijk der dooden, den
Hades, is zelfs nog verkieselijk bo
ven de duisternis in deze wereld!
zoo riep ik uit in mijne wanhoop.
Deze laatste sombere gedachte
moge den zielstoestand schetsen
waartoe ik vervallen was.
De waarheid is, dat ik mij op
zettelijk voorgenomen had hopeloos
te zijn, hoewel alle hoop mij toch
nog niet benomen was. Jaren ach
tereen had ik gevoeld, dat mijn vij
and op mij lag te loeren. Wanneer
ik op eenig schoon verwerp staarde,
een prachtig tooneel aanschouwde,
welker aanschouwing de gave des
gezichts dubbel deed waardeeren,
dan was het mij soms alsof ik een
fluiste.ende stem achter mij hoorde,
die zeide: te eeniger tijd kom
ik weer, en dan is het uit met dit
pathie van allen, die een warm
hart toedragen aan onze tegen
woordige Maatschappij.
Als Burgemeester van Amsterdam
kan spr. de verzekering geven van
de belangstelling van het gemeen
tebestuur en van de sympathie der
burgerij. Die sympathie is vooral
ontstaan, omdat de Maatschappij
uit eigen kracht geworden is wat
zij is.
Wanneer spr. dus dezen gedenk
steen plaatste, dan deed hij dat, de
hoop uitende, voor volgende ge
slachten de zwijgende getuige te
mogen zijn van het geluk en wel
varen, die in deze woningen zullen
'heerschen. Daarop verrichtte de
burgemeester de plechtigheid. De
steen draagt tot opschrift:
Bouwmaatschappij ter verkrijging
van eigen woningen.
Opgericht 2 November 1868.
Gedenksteengeplaatst door den
Edelachtbaren Heer Burgemeester
Mr. G. van Tienhoven 13 October 1886.
Na afloop van de plechtigheid
bedankte de president der Maat
schappij, de heer Van den Berg,
den burgemeester voor de welwil
lendheid door hem betoond op dezen
voor de Maatschappij zoo gedenk-
waardigen dag.
Uit een particulier schrijven
van een der eerste handelshuizen
te Padang, gedagt, 31 Aug-. 1886,
wordt aan de P. O. Z. Ct. het
volgende meegedeeld:
«Het doet ons leed u te moeten
berichten, dat er nog maar steeds
geen betere stemming op onze
markt valt waar te nemen; hoofd
zakelijk het gevolg van het treurig
feit dat in de vooruitzichten van
den goevernementskoflieoogst te de
zer kuste geen verandering ten goede
te constateeren is. Immers, de loo-
pende oogst zal waarschijnlijk 60,000
pikols niet te boven gaan, waarte
gen een cijfer van 150,000 pikols
in 1878 kan gesteld worden, om
niet van nog grootere oogsten in
vroegere jaren te gewagenHet ligt
voor de hand, dat een dergelijke
staat van zaken zeer veel invloed
moet uitoefenen op den omvang
van den inporthandel, en de meest
tastbare bewijzen zijn dan ook reeds
aanwezig, dat de welvaart en de
daarmede zoozeer gelijken tred hou
dende koopkracht der bevolking
zeer gevoelig hebben geleden. Waar
zulke onmiskenbare teekenen voor
handen zijn, dat de goevernements-
koffiecultuur ter Sumatra's Westkust
door den grooten tegenzin der be
volking, tengevolge van inderdaad
te geringe betaling, geheel dreigt
te verloopen, moet, onzes inziens,
door de Regeering eindelijk een
besluit genomen worden, ten einde
of de goevernements-cultuur, door
middel van meer bevredigende be
taling, weder bij de bevolking in
gang te doen vinden, óf de parti
culiere landbouw-industrie te steu
nen, door in de eerste plaats een
afdoend reglement in het leven te
roepen tot regeling van de betrek
king tusschen planters, en van elders
aan te voeren arbeiders, evenals
voor Sumatra's Oostkust en Banda
bestaat, ten einde te voorzien in de
dringende behoefte aan vermeerde
ring van werkvolk. Door het gemis
aan werkkrachten toch wordt niet
slechts het bestaan der tegenwoor
dig in exploitatie zijnde onderne
mingen ernstig bedreigd, maar kan
bovendien van uitbreiding der cul
tuur onder de gegeven omstandig
heden hoegenaamd geen sprake
zijn.»
-Aan kardinaal Jacobini werd op
gedragen gisteren naar 's Hage te
vertrekken met voorstellen ten aan-
alles. Ik trachtte wel over mijne
vrees te lachen, maar met dat al
kon ik het voorgevoel van nade
rend onheil niet van mij afzetten,
Mijn vijand had mij eens reeds een
staaljte gegeven van 't geen hij ver
mocht, waarom niet een tweeden
keer
Zijn eersten aanval, zijn eerste
verschijnen, kan ik mij nog zeer
goed herinneren. Ik was toen een
dartele schooljongen, zoo geheel in
genomen door spelen en leeren, dat
ik er nauwelijks notitie van nam,
hoe zonderling dof mijn eene oog
werd, en hoe vreemd dat oog er
begon uit zien.
(Wordt vervolgd.)
