Zuid-Afrika is en omvat, en waar
toe de bestaande dwaalbegrippen
omtrent land en volk al leiden kun
nen. Dwaalbegrippen die niet moes
ten bestaan, wijl de Transvaal meer
recht heeft op erkenning van de
resultaten van haren strijd, en ook
omdat de toestanden daartoe te klaar
en te helder zijn. Vervolgens werd
het gebied der historie betreden en
critiek geoefend telkens daar waar
sprake was van ingrijping derEn-
gelschen in de ontwikkeling van
de Kaapbevolking, die steeds ver
deeld was waar de Engelsche vlag
ontplooid was. Zoo werd met een
enkel w ord gesproken van Harren
Smith, in meer helderen trek Sir
Bartle Frère geschetst, de schijn
baar zachtzinnige, bijna vleiende
koninklijke commissaris, in werke
lijkheid de dubbelhartige autocraat
die de vrijheid der Boeren vernie
tigen wilde. Zoo Gladstone, bij wien,
hoewel in mindere mate, dubbelzin
nigheid valt op te merken opzich-
tens de Transvaal; zoo de Engel
sche regeering in het algemeen, die
door Frère in den waan gebracht
was dat het gezond verstand bij de
Boeren triomfeeren zou over den
afkeer van het Eugelsch gezagzoo
de annexatiestrijd en de zedelijke
steun dien de Transvaal vanwege
Nederland ondervond. Ook president
Burgers werd waardeerend herdacht.
Bijna anderhalf uur toefde spreker
bij het historisch gedeelte van zijn
onderwerp, waarbij hij zijn haat
te kennen gaf jegens de Engelsche
overheersching, wijl zij met dezelfde
pretenties minder recht van bestaan
had dan de Romeinsche overheer
sching; en jegens de Engelsche be
schaving, wijl zij eene valsche be
schaving is. Spreker deelde verder
een en ander mede omtrent Trans
vaal gelijk het thans is, een en
ander in algemeen trekken, gelijk
spreker erkende.
In wat al te algemeene trekken
voor wie verwacht had nieuwe fei
ten te zullen hooren ter vestiging
van een onbevangen en afdoend
oordeel over de Transvaalsche za
ken; meerdere feiten en gegevens
b. v. dan Tutoit in het voorjaar
van 1884 in «Burgerplicht» en later
Groll bij zijne uiteenzetting der
Transvaalsche spoorwegplannen ten
dienste schenen ta staan. De heer
Jorissen meende thans blijkbaar te
kunnen volstaan met de verzekering,
dat het volk goed en vrijheidlievend,
het klimaat heerlijk, de bodem rijk
en vruchtbaar is; dat het hypotheek
recht er gevestigd is op gelijken
voet als in Engeland; dat de lee
ningen solide en zeer rentegevend
zijnen met de hoop uit te spreken
dat weldra de nadeelen van de
binnenlandsche ligging van Trans
vaal zullen opgeheven worden door
de spoorverbinding, met mededee-
ling dat Engelsch kapitaal gereed
staat bij te springen, maar Trans
vaal alleen in Hollandsche handen
veilig zich waant. Spreker verklaarde
zich bereid voor nadere inlichtingen
aan wie dat wenscht. Van de ge
legenheid tot vragen tijdens de bij
eenkomst werd slechts door twee
gebruik gemaakt. Door den heer
H. Timmer werden twee vragen
gedaan, naar het antwoord oordee
lend van minder belaug; en door
prof. Spruijt, die twijfel uitsprak of
de Nederlandsche taal wel zou her
leven in Transvaal, waarop dr. Jo
rissen antwoordde, dat men zich
toelegt op zuiverheid van taal, en
dat de Boeren noch Engelschen
geleden verkeerdelijk binnengegaan.
Het was dezelfde gang, dezelfde
trap, en ik zou dezelfde kamer bin
nengaan, die het tooneel was ge
weest van die vreeselijke, nog on
gestrafte misdaad. Ik zou, thans met
gezonde oogen, de plaats zien, waar
ik, blind en hulpeloos, bijna het
slachtoffer geworden was van mijne
roekeloosheid. Maar Pauline, wat
bracht haar hier?
Ja, het was zooals ik verwachtte 1
zooals ik er zeker van wasDe trap
was dezelfde, het deurkozijn op de
zelfde plaats. Ik kon alles nog eens
beleven wat in dien vreeselijken
nacht was voorgevallen, zelfs de
duisternis ontbrak niet.
Voor een oogenblik vroeg ik mij
zeiven af, of die drie jaren niet een
droom waren geweest, en of ik nu
niet blind was, en of ik werkelijk
eene vrouw had? Doch ik zette
spoedig die hersenschimmen van mij.
Waar was Pauline? Toen ik goed
wilden zijn, n ,ch Nederlanders,
maar Hollanders.
De voorzitter van de Nederl.
Zuid-Afrikaansche Vereeniging, de
heer Cordes, die dr. Jorissen tot
deze spreekbeurt uitnoodigde
dankte hem en uitte de hoop dat
alles in het werk gesteld zou wor
den wat strekken kan tot bevorde
ring der banden tusschen beide
volken.
Twee jongens uit de Czaar
Peterstraat te Amsterdam wisten
Woensdagavond op een behendige
manier een kistje sigaren uit een
sigarenwinkel in diezelfde straat te
stelen, waarna zij het op een loopen
zetten. De eigenaar kon hen niet
achterhalen.
Woensdagmiddag werd op den
Haarlemmerdijk te Amsterdam een
man aangereden door een met hout
beladen handkar. Een hevige bloed
spuwing was onmiddellijk het ge
volg. In een nabijzijnd politie-bureau
werd hem de eerste geneeskundige
hulp verstrekt, waarna hij met eene
vigilante naar zijne woning is ge
bracht.
De bedelaars te Amsterdam heb
ben een nieuw middel ontdekt, om
uit de handen der politie te blijven.
Zij begeven zich daartoe op de
perrons der stations en geven daar
aan de reizigers met leedwezen te
kennen, eenige centen voor hun
reis te kort ;e komen, welke reis
natuurlijk in verband staat met het
bekomen van werk.
Zijn de centen in hun handen,
dan verdwijnen ze en in vele ge
vallen liefst in een der kroegen in
de nabijheid van het station.
De politie kreeg de lucht van deze
industrie en zond er een paar re
chercheurs op af. De eerste de beste
keer liep er al een in, die den
rechercheurs aansprak om een paar
centen ter completeering der reis
kosten, die 45 ct. moesten bedragen.
Aan het bureau gebracht, bleek
het dat hij slechts in het bezit van
3 centen was.
Door de rechtbank werd de man
wegens bedelarij aan den openba
ren weg tot 12 dagen hechtenis
veroordeeld.
Naar het Dagil. van Z.-H. en
's Gr. verneemt, is het lijk van vrouw
H., geb. v. d. V., die Dinsdagmid
dag in de Bagijnestraat te 's Hage,
naar het heette door verstikking in
den drank zou zijn bezweken, Woens
dag naar het gasthuis overgebracht
om gerechtelijk te worden geschouwd.
Daar het in die buurt van algemeene
bekendheid is, dat H. zijne vrouw
dikwerf ernstig mishandelde en er
nu geruchten zijn verspreid, dat
niet de drank, maar mishandeling
oorzaak zou zijn van den dood,
heeft de politie zich de zaak aan
getrokken en H. voorloopig in
hechtenis genomen.
H. leefde vroeger met zijne vrouw
zoo vreedzaam als dat voor een
bordeelhouder mogelijk is. Zijn oog
appel en ook die zijner vrouw was
een meisje, dat, uit ontucht gebo
ren, door hen tot zich was genomen
toen het drie dag-en oud was. Vijf
tien jaren werd dat kind door hen
gevoed en verzorgd, toen eensklaps
de moeder hare dochter kwam op-
eischen. Gemakkelijk stonden de
pleegouders hun pleegkind echter
niet af, en eerst toen de rechtbank
aldaar een vonnis ten voordeele der
moeder had gewezen, welke proce
dure eene geweldige sensatie in die
wijk te weeg bracht, werd het kind
weer bij zinnen was, begreep ik,
dat wij licht moesten hebben. Ik
haalde mijn wasjes-doosje uit den
zak, streek een wasje af, en bij het
licht van dat wasje ging ik de ka
mer binnen, waar ik vroeger eens
was binnengegaan, en toen weldra
weinig hoop meer had er ooit weer
levend uit te zullen komen.
Mijne eerste gedachte was Pau
line, het eerste waar ik naar zag.
Daar stond zij midden in de kamer,
met beide handen aan haar voor
hoofd. De uitdrukking van haar ge
laat en oogen was weinig veran
derd; het was gemakkelijk te zien,
dat zij nog niets begreep. Maar ik
voelde, dat er iets in haar worstelde,
en het oogenblik, waarop dat iets
vorm en samenhang zou krijgen,
maakte mij zeer bezorgd. Welke
akelige dingen zou het mij open
baren
Het afbrandende was brandde mij
de vingers, en ik streek een tweede
afgegeven. Dat was de nekslag voor
den huiselijken vrede. Veel geld
was aan het proces ten koste ge
legd, paard en rijtuig waren er aan
opgeofferd, en van dat oogenblik
bracht de jeneverflesch twist en dik
wijls ernstige vechtpartijen.
Het huis in de Schapensteeg,
waarin H. eene kleine tapperij houdt,
is gesloten.
Omtrent deze zaak deelt het Dag
blad nog mede:
Hoewel H. ontkent, schuld te
hebben aan den dood zijner vrouw,
verdenkt men hem echter, dat hij
door verworging een einde aan haar
leven heeft gemaakt. Vooreerst toch
hebben de overburen gezien, dat H.
zijne vrouw weinige oogenblikken
voor haar dood bij het hoofd vast
greep, waarop eene worsteling volg
de en moordgeschreeuw is gehoord.
Vervolgens heeft de geneesheer, die
geroepen was om eene verklaring
van overlijden te geven, dit gewei
gerd en het afleggen van het lijk
verboden, omdat hij in den nek
sporen van gepleegd geweld meende
te bespeuren. Deze ontdekking, in
verband met de omstandigheid dat
hij vrouw H. meermalen wegens
bekomen verwonding geneeskundig
heeft behandeld, gaven hem aan
leiding de aandacht der politie op
dit voorval te vestigen. Het verbod
tot het afleggen van het lijk is door
H. bovendien overtreden, en reeds
dadelijk waren door hem maatre
gelen genomen voor eene spoedige
ter-aardebesteiling, die evenwel door
de tusschenkomst der politie is ver
hinderd.
Mozes Hakker is ongeveer 50 ja
ren oud, en was 24 jaren met de
overleden vrouw gehuwd. Woens
dagavond is hij naar het huis van
arrest overgebracht.
Gisteren heeft in het gasthuis
eene confrontatie met de doode plaats
gehad, waarna tot de gerechtelijke
schouwing werd overgegaan.
Den 24n dezer zullen de drie
afdeelingen van de Staatscommissie
voor het onderzoek van de land-
bouwtoestanden te 's-Hage bijeen
komen. Na afloop dezer afzonder
lijke bijeenkomsten zal de Commis
sie een algemeene vergadering hou
den.
Dat een hond, al is hij gemuil
korfd, toch nog wel iets machtig-
kan worden, werd Woensdag mor
gen op den Dennenweg te 's Hage
bewezen. Een dienstmeid was bezig
met openstaande deur den looper
op een trap te leggen, toen er een
hond binnen kwam loopen, die langs
haar heen naar boven wilde gaan.
Hij liet natuurlijk de noodige slik-
sporen achter en de meid, hierover
verontwaardigd, joeg hem weg, te
gelijkertijd hem een schop willen
de geven, die echter miste, doch
waarbij haar muil over den kop
van het dier heen vloog. De hond
nam het schoeisel onmiddellijk in
zijn bek en droeg het eenige passen
verder, waar hij het liet liggen en
de meid het kon gaan halen.
(U. D.)
Te Delft leest men voor een ge
sloten huis in de voorstad:
«Gez
Blansjieussen.»
O, dat Eranschl
Aan een groot aantal arme ge
zinnen te Scheveningen zijn, van
wege een weldadige dame, ter ge-
wasje af. Ik zag vervolgens rond,
of er ook hier of daar eene kaars
of lamp zou staan, en tot mijne
groote vreugde vond ik op den
schoorsteenmantel eenen kandelaar
met een stuk kaars er op.
Niet zonder vrij wat moeite kreeg
ik dat stoffige, half ingebrande stuk
aan 't branden.
Pauline stonds steeds in dezelfde
houdingmaar haar ademhaling
ging sneller, dacht mij. Hare vin
gers waren in zenuwachtige bewe
ging rondom hare slapen, terwijl
zij haar zware hoofdhaar wegstreek,
en schijnbaar moeite deed, om ge
dachten bijeen te brengen in die
ledige hersenen. Ik kon niet anders
doen dan wachten; en al wachtende
liet ik mijne blikken rondgaan.
We stonden in eene ruime kamer,
tamelijk goed, maar niet elegant
gemeubeld, in 't algemeen als eene
kamer, die op verhuren is ingericht.
Het was duidelijk, dat zij in lang
legenheid van den verjaardag van
haar jongsten kleinzoon, brandstof
fen, brood en kruidenierswaren uit
gedeeld. Enkelen van de armsten
met groote gezinnen, ontvingen bo
vendien nog een geldelijke onder
steuning.
In de vorige week kwam iemand
als heer gekleed bij de boeren te
Pernis om boter te koopen, hij kon
den hoogsten prijs besteden, terwijl
de boter aan een opgegeven adres
moest geleverd worden. Een boer
bezorgde een ton boter aan dat adres,
maar heeft tot heden den kooper niet
te spreken kunnen krijgen, terwijl
ook van betaling nog niets geko
men is.
Als eene bijzonderheid wordt
medegedeeld, dat in het krankzin
nigengesticht te Rotterdam zich een
persoon bevindt, die op 16 Novem
ber 1826 als patient aldaar werd
opgenomen en alzoo den 16en dezer
den dag zal beleven, dat hij 60
jaren lang onafgebroken in dat ge
sticht werd verpleegd.
Als bergloon voor de opgevischte
balken, afkomstig van de lading
der in de Zuider Haaks gestrande
Engelsche stoomboot Greenwoudis
aan de visschers, die daarvan een
deel te Texel aanbrachten, fl.50
per stuk toegekend.
Een paar mouleurs zijn bezig
met een afgietsel te maken van een
reusachtigen, prachtig gebeeldkouw-
den, hardsteenen schoorsteenmantel,
welke eeuwen geleden een der ver
trekken van het voormalige mar
kiezenhof (tegenwoordig kazerne)
versierde en Tater op het stadhuis
te Bergen-op-Zoom werd geplaatst,
waar hij thans in de trouwzaal
prijkt. Het afgietsel is bestemd voor
het rijksmuseum te Amsterdam.
Naar men wil is deze schoorsteen
mantel eenig in zijn soort in ons
land. Ondanks zijn eerbiedwaardi-
gen ouderdom is hij nog volkomen
gaaf en men zou het hem waarlijk
niet aanzeggen, dat hij reeds zoo
ontzaggelijk veel in rook zag op
gaan.
Was het in het voorjaar het in
wendige van het paleis te Soestdijk,
dat door bekwame handen werd
gerestaureerd, thans is de beurt aan
het park en de omgeving. De bal-
cons a-n de tuinzijde worden afge
broken en vervangen door kostbaar
geboomte.Het prinsesse-tuintje wordt
op grooter schaal aangelegd; boo-
men worden geveld en gekapt, en
het geheel aanmerkelijk versierd.
Dit alles te zamen verschaft aan
vele handen werk. N.vd. D.)
Een kind van buitengewoon zwaar
gewicht bezoekt tegenwoordig de
R. K. meisjesschool te Gulpen. Het
meisje, eerst 6l/a jaar oud, weegt
54 K.G.
Onder vermoeden van vergifti
ging van haar stiefzoon is een ge
rechtelijk onderzoek ingesteld tegen
de vrouw van zekeren H.teWachtum
(Dalen.) Na het nuttigen van aard
appelen, die zij den jongen had
toegediend, is deze ernstig ziek
geworden; alle kenteekenen van
vergiftiging waren aanwezig.
Als een bewijs van den warmen
strijd welke Dinsdag bij de stembus
te Breda heeft plaats gehad, kan
niet was bewoond geweest; overal
lag dik stof op. Ik kon mij he;in-
neren in welken hoek ik gezeten
had, terwijl de moordenaars achter
mij bezig waren. Ik kon mij de plek
herinneren, waar ik op het stuip
trekkende lichaam neerviel, en ik
huiverde, terwijl ik onwillekeurig
naar den grond keek, om te zien,
of ik ook sporen van de misdaad
bespeuren zou. Maar al was ook
het tapijt hetzelfde, de donkerroode
kleur bewaarde goed het geheim.
Aan de eene zijde van de kamer
was een dubbele deur. Van achter
deze deur moest ik het akelig wee
klagen gehoord hebben. Ik stiet die
deur open, en de kaars in de hoogte
houdende keek ik naar binnen. De
kamer was ongeveer even zoo in
gericht als de andere, maar, zooals
ik verwachtte, er stond een piano,
dezelfde wellicht, welker tonen in
dien vreeselijken kreet van afgrijzen
waren overgegaan.
dienen, dat van de ruim 1300 kie-
zers voor den gemeenteraad 1115
hun stemmen hebben uitgebracht.
Zondagavond arriveerde te Breda
onder politiegeleide een troep Zi
geuners, bestaande uit mannen,
vrouwen en kinderen, doch zonder
de bij dat volkje behoorende tra-
ditioneele pa&rden en wagens.
Zij telden te zamen 43 personen
en konden hun bivouak op het
Mestplein buiten de voormalige Wa
terpoort opslaan, waar zij den nacht
onder toezicht van rijks- en ge-
meonte-politie hebben doorgebracht.
Zij kwamen van Gorkum en zijn
onder gewapend geleide der bere
den maréchaussée in de richting
van België over de grenzen gezet.
Zekere D., uit Gent, wilde, na te
Huisen tabak te hebben afgeleverd,
Woensdagavond huiswaarts keeren.
Waarschijnlijk door het schichtig
worden van zijn jong paard, viel
hij met zijn wagen om, en kreeg
eene diepe wonde in de holte van
de knie, waaruit hij hevig Hoedde.
Eenige menschen, die den slag van
de kar tegen een boom gehoord
hadden, kwamen aanloopen en brach
ten hem naar het huis van een
zijner in ile nabijheid wonende
bloedverwanten en riepen dadelijk
geneeskundige hulp in, die ook
spoedig verleend werd. Hij was in-
tusschen geheel bewusteloos en toen
de geneesheer kwam reeds een lijk.
Op verklaring van den dokter was
het hevige bloedverlies de oorzaak
van zijn dood.
Door het kantongerecht te Roer
mond is de postbode, die onlangs
hulp aan een politiebeambte wei
gerde, op grond dat hij in dienst
was, veroordeeld tot eene boete van
50 centen.
De verkeerde gewoonte van kin
deren om op de disselboomen tus
schen twee achter elkander gekop
pelde wagens te willen rijden,
kostte aan het achtjarig zoontje
van den daglooner K. Oldenhuis te
Bedum het leven. Met meer kinde
ren op den disselboom ge zen, is hij
er af gevallen, de wielen van den
wagen, beladen met turf, gingen
over zijn hoofdje en hij was onmid
dellijk een lijk.
Men meldt uit Peize:
Het wild is in onze omstreken
zoo schaarsch, dat de meeste jagers
dezer gemeente, ofschoon tot de
beste schutters der provincie be
hoorende, tegenwoordig meestal des
avonds platzak huiswaarts keeren.
De weinige patrijzen en korhoen
ders, die er nog zijn, zijn zóó schuw,
dat men ze bijna niet onder schot
kan krijgen. Hout- en poelsnippen
zijn er niet meer, en ook slechts
enkele geweest. Dat er zoo weinig
hazen worden aangetroffen, wijt
men aan het groot aantal stroopers
in onze omstreken, die zoodra het
veldwerk is afgeloopen, overal op
duiken en de gewone wandelpaden,
die de hazen des nachts volgen,
zoo goed weten te vinden, dat ze
meest allen in den strik loopen.
Wel wordt menige strooper be
keurd; maar wat maalt een stroo
per van beroep over een dag, vijf
zee hechtenis, waar hij den kost
toch voor het kauwen heeft.
De schapen in Friesland dalen
hard in prijs, zoodat het vleesch
le kwaliteit verkocht wordt tegen
15 ct. het 1/J KG.
Onder welken invloed was ik?
Wat dreef mij? Ik zal het nooit te
weten komen. Ik zette de kaars
neer, ik ging die achterkamer bin
nen; ik opende die stoffige piano,
en sloeg een paar accoorden aan.
Zonder twijfel deed het tragische
verband tusschen al wat er in mij
omging, mij onwillekeurig de tonen
aanslaan, waarmede dat lied begon,
dat ik gehoord had, terwijl ik nog
buiten de deur stond te luisteren
naar die lieve stemdie in niet
kende.
Terwijl ik die tonen aansloeg,
keek ik door de deur naar Pauline,
die nog altijd, roerloos als een beeld,
daar stond.
{Wordt vervolgd.)
