Eene lezing van Dr. SGHftEPMAN. BEURSBERICHTEN. Te Yicenza werden dezer dagen dertien boeren elk tot drie jaren gevangenisstraf veroordeeld, omdat zij een bij bet omploegen van een land gevonden geldsom zich hadden toegeëigend, zonder de politie van den vondst in kennis te stellen of den eigenaar van het land het ge vondene te overhandigen. Uit het tuchthuis te Cronthal werd Zaterdag een gevangene ont slagen, die ter dood was veroordeeld wegens vergiftiging van zijne vrouw door arsenicum, doch wiens straf in tuchthuis was veranderd en die daardoor nu reeds tien jaar achter den rug had. Het was de apotheker Speichert, die steeds zijne onschuld betuigd had en die nu werkelijk onschuldig blijKt geweest te zijn. Speichert had steeds gewezen op het onwaarschijnlijke van het geval dat hij, een deskundige, eene ver giftiging met arsenicum zou ge pleegd hebben, wetende dat de spo ren daarvan no'it verloren kunnen gaan. Het lijk der vrouw is verle den week opgegraven en er werd noch daarin, noch in het hout en de aarde, waarmede het in aanra king geweest was, eenig spoor van vergif gevonden. Het is zeer zon derling dat men eerst nu tot dit onderzoek is overgegaan; de dag bladen zoeken het te verklaren door het feit dat bijna alle veroordeelden steeds hun onschuld betuigen en dat er op Speicherts verzekeringen dus ook geen acht geslagen werd. Uit Tunis wordt aan de Daily News bericht, dat men van de zee naar het eerste meer van Byerta een kanaal wil graven. De kosten worden op 121/» millioen geschat. Een kleermaker te Londen, die een zijner kameraden de linker helft van zijn knevel had afge knipt, werd door den rechter tot een boete van f 6 veroordeeld of 7 dagen «brommen.» In den avond van 20 Novem ber jl. is een groote school wal- visschen bij Cullivoe Yell, op de Shetiands eilanden, na eene hevige jacht, gevangen. Zij zwommen eerst in de nabijheid van het eiland Unit, en een tal van booten gingen dade lijk er op los. Na eene vervolging gedurende 6 uren werden de die ren op het droge gedreven en bij Cullivoe gedood. Er waren meer dan 60 walvis- scheu, van welke sommigen meer dan 20 voet lang waren. De Amerikaansche bladen zijn bekend door hunne Münchhausia- desaltijd zullen zij beproeven elkan der te overtreffen in 't verhalen der zonderlingste nieuwtjes. Zoo berichtte kortelings een dagblad: Eeu schilder heeft een dun lucifers houtje als marmer beschilderd en zulks zoo natuurlijk, dat het, in 't wa'er gelegd, zonk, alsof 't werke lijk marmer was. Ook zou diezelfde kunstenaar een winterlandschap ge schilderd hebben, dat een gedeelte van New-Hampshire voorstelt, en ook dit moet bijzonder natuurge trouw gedaan zijn, want een ther mometer vóór de schilderij gehou den, daalde zelfs tot 7 gr. onder 't riespunt. Een talrijk gehoor, bestaande uit heeren en dames, had zich Dins dagavond in «Diligentia» te'sHage verzameld ten einde de lezing bij te wonen van Dr. Schaepman, die de spreekbeurt vervulde in de «Katho lieke Leesvereeniging» aldaar. De Avondpost bevat daaromtrent het volgende verslag: Tal van leden der Tweede Kamer waren aanwezig om hun ambtge noot een zijner schoonste redevoe ringen te hooren uitspreken. Zij wer den niet teleurgesteld, want men heeft waarlijk genoten van 's spre kers meesterschap over het woord, waarmede hij partijgenoot en tegen stander in geestdrift weet te brengen. De heer Schaepman begon zijn redevoering met de verklaring dat die wellicht uitsluitend zou geschikt zijn voor het, onder vele opzichten, sterkere gedeelte van het mensche- lijk geslacht. Hij sprak nl. over: «De Parlementaire regeeringsvorm en eenige daarmede in verband staande zaken.» Welke zijn de beginselen waarop de parlementaire regeeringsvorm rust? In elke Maatschappij die in den loop der historie tot een eenigs- zins krachtig ontwikkeld staatkun dig bestaan is gekomen, zijn die be ginselen twee in getal, twee onaf scheidbare elementen. Het eerste is «het gezag» en de drager daarvan is de Koning, het symbool van de eenheid der Natie. In den Koning is de Staat als een geheel vertegenwoordigd. Het is een krachtig, levend symbool, want hij vertegenwoordigt het volk, om dat het door de wisseling der om standigheden het historisch gezag in zijne hand heeft omdat aan den vader van zijn stam uit den aard der gebeurtenissen dat gezag, zonder voorbehoud, is toevertrouwd. Bij den Koning berust het recht van oorlog, vrede en gratie. Hij is de bron van alle onderscheiding, van alles wat op staatkundig terrein wordt ver richt. Het hooge karakter van het ko ningschap wordt duidelijk verklaard door twee uitspraken van het En- gelsche recht. De eerste isde Ko ning kan geen kwaad doen (The King can do no wrong). Op zedelijk terrein is de IConing evenzeer aan zonden onderhevig als de minste zijner onderdanen; slechts in de staatkunde kan hij niet zondigen omdat er geen wetten bestaan die zijne overtredingen met straf be dreigen. Niet hij, zijn dienaren dra gen de verantwoordelijkheid voor zijne daden. Een tweede uitspraak is de Ko ning kan niet sterven. Ook de Franschen zijn die meening toege daan, immers het «Le Roi est mort, vive le Roi!» was in de dagen der Fransche Koningen steeds gebruike lijk. Die uitspraak toont aan dat. koningschap geen stelsel is. De mensch sterft, de waardigheid niet. Eu nu moge dat koningschap tij delijk gedragen worden door een kind, dat kind kan een maagd wor den, een Koningin, wier bestuur heil kan aanbrengen. (Toejuichin gen.) Naast het koningschap staat een tweede element, waaraan men te vergeefs getracht heeft alle macht te ontnemen of toe te kennen. Dat is «het volk». Heeft dat woord «volk» de eenzijdige beteekenis, die de volks menners er aan toekennen? Immers neen. Het volk zijn de onderdanen, niet geroepen te bevelen, doch te gehoorzamen. Toch heeft het zijn groote onmiskenbare beteekenis. Het is een historisch feit, het leeft en bestaat door eigen leven en bestaan. Beide elementen zijn met en door elkaar geworden, hebben te zamen geworsteld en gestreden voor de zelfde zaak, voor 't zelfde beginsel, voor 't boven alles heilige vaderland. Beiden zijn verbonden door banden des bloeds. Het volk is een organisch geheel 't heeft rechten en vrijheden die zelfs door den Koning moeten wor den geëerbiedigd omdat hij er zijn kroon aan te danken heeft. Die rech ten zijn geen bespiegelingen. Er is ook geen stelsel voor te vinden, want de historie heeft se doen ge boren worden, wellicht soms on danks en in weerwil van het ko ningschap doch waar zij niet strij den met de belangen des volks, be- hooren zij te worden erkend en ge ëerbiedigd. Wat is het verschil tusschen de volstrekte monarchie en de parle mentaire regeeringsvorm In het volstrekte koningschap rust op de schouders des Konings niet alleen de plicht om de waar digheid des lands te handhaven, doch om de eerste te zijn in het behartigen van de belangen zijns volks. In den parlementairen regeerings vorm neemt het volk zelf ten deele de zorg voor belangen op zich, niet op elk gebied, niet altijd, niet overal. Sommige zaken zijn den Koning geheel en al overgelaten. Het grootste verschil is merkbaar op wetgevend terrein. Bij de monarchie maakt de Ko ning de wet alleen en dringt zijn wil aan het volk op; zijn wil of zijn gril In den parlementairen regeerings vorm wordt de wet tot stand ge bracht door den Koning en de ver tegenwoordiging naar 't bevel van de Grondwet. In die Grondwet, waarin reeds zoovele leelijke woor den voorkomen, wilde spr. een zui ver, doch niet mooi Holl&ndsch woord invoeren. Hij zou willen le zen «in gemeen overleg» en spr. verdedigt dat standpunt dan ook in 't breede. Beiden, Kroon en Volks- vertegenwoordiging, moeten te za men en in gemeen overleg hande len, door dezelfde regenvlagen be dreigd; beiden zijn ze aan de zelfde gevaren blootgesteld; ze kunnen er beide door ten gronde gaan. (Ap.) De parlementaire regeeringsvorm is de vrucht der Fransche Revolu tie, zegt men. Spr. ontkent dien stel ligste. Na niet dóór deFransche Revolutie is ze ontstaan en dat is niet hetzelfde. Moet spr. aan de vele veroordee lingen die de Revolutie heeft on dergaan ook nog de zijne toevoegen Welnu, die Revolutie was een misdaad, een aanslag, gepleegd op de historie en op de wijsheid der menschen, die naar 't evenbeeld van hunnen Schepper gemaakt ook een deel van zijn Goddelijke wijsheid in zich vereenigd hadden, Maar 't was een wraakgericht te vens. Een wraakgericht over die Koningen die de waardigheid hunner kroon hebben doen ontaarden. Een wraakgericht over hen die het droit misbruikten om de kerk eD het volk, taillable et corvéahle a merci te onderdrukken en uit te zuigen, teneinde zich zelf in weelde te kunnen baden; een wraakgericht over hen die op den lang weerhou den revolutionairen volksgeest de woorden meenden te kunnen toe passen, die Beaumarchais in zijn Figaro schreef: tout fini par une ton; maar er weinig aan dach ten dat chanson waarmede deze zaak zou eindigen de Marseillaise of het Ca ira zoude zijn. (Luide toejuichingen.) Voorzeker, spr. erkende het, de absolute monarchie heeft haar goede zijde. Het steelde immer zijn kunst gevoel wanneer hij in het buiten land de kunstschatten zag door ab solute monarchen bijeenverzameld, doch dan was hij bij het aanschou wen daarvan altijd dankbaar geweest te behooren tot een volk dat be stuurders heeft gehad, die nooit of te nimmer geld wegwierpen, om weelde te scheppen; bestuurders die toen ze nog prinsen waren, reeds Koningen waren in den juisten zin des woords, de Prinsen van Oranje (bravo's.) De groote vraag bij de parlemen taire regeeringsvorm is die van het kiesrecht, aldus ging de spr. voort. Hij hield een pleidooi voor meer uitgebreid kiesrecht dan dat we thans hebben en betreurde het dat men in Nederland op dit stuk zoo traag en kleinmoedig is. Op recht en prak tijk moet het kiesrecht gegrond zijn, maar het is de vloek onzer dagen dat, zoo spoedig 't kiesrecht ter sprake komt, het partijbelang voor zit en het recht van de plaats dringt. Ee praktijk heeft niet bewezen dat algemeen of beperkt kiesrecht de voorkeur verdient, doch uitbreiding is noodzakelijk. Maar die wordt niet verlangd, zegt men. Ten onrechte, want door de groote en de kleine pers spreekt de publieke opinie in onze dagen over de handelingen der Kamer een kritiek uit, waarvoor minachting gevoelt. Slechts door uitbreiding van kies recht zal ook dit verdwijnen, want dan zal het geldenWie zijn neus schendt, schendt zijn aangezicht! Weliswaar zijn aan groote uitbrei ding talrijke bezwaren en gevaren verbonden; tegenover sluimerende, revolutionaire beginselen dient men krachtig te staan. De gevaren moet men niet duchten, maar ze onder de oogen zien, acht geven op de teekenen des tijds; niet vermetel, doch voorzichtig moet er gehandeld worden en de omstandigheden waar in men leeft niet vergeten. Niet koppig conservatief, niet woest voor uitstrevend, maar ordelijk vooruit moet er in de toekomst gewerkt worden; men zij daarbij tevens in dachtig aan het woord van een Poolsehen edelman: Liever de vrij heid met gevareD, dan de rust in slavernij. Luide toejuichingen vielen den begaafden redenaar aan 't slot van zijn redevoering ten deel en me nigeen zal van dezen cursus in de Staatsinrichting iets nieuws en iets nuttigs hebben medegenomen. zonden met verzoek om inlichtingen. Voortgezet zijn de debatten over de uitzonderingswetten, welke de heffing van wik- en weegloonen vergunnen. De Minister van Binnenlandsche Zaken hield vol tegenover den heer de Vos van Steenwijk, dat de slechte toestand van den zuivelhandel te wijten is aan de boeren zelve, hoe wel er tegenwoordig gelukkig ver betering in den toestand is waar te nemen. Door den Minister werd een amen dement overgenomen van den heer Rutgers, om de uitzonderingswetten voor de vier Noordhollandsche ge meenten niet voor vijf maar slechts voor drie jaren te verlengen, terwijl een amendement van den heer van Asch van Wijk, om 70 in plaats van 80 ets per 100 kilogram wik- en weegloon te heffen met 42 tegen 20 stemmen werd aangenomen. De vier wetsontwerpen, aldus ge wijzigd, werden met algemeene stemmen op 1 na aangenomen. Heden voortzetting. LETTEREN EH KUNST, Naar wij vernemen, is bij de uitgevers Swan Sonnenschein Co.. te Londen, een nieuw werk van G Mc. Call Then! ter perse, dat binnenkort onder den titel; History of the Boers in South Africa-», bij hen ver schijnen zal en zeker ook hier te lande veel belangstelling zal wekken. (N.R.Ct.) In verschillfnde bladen i3 meegedeeld, dat het tijdschrift *Jo»g Nederland' met lo. Januari zoude ophouden te bestaan. Van vertrouwbare zijde ingelicht, kunnen wij dit bericht ten volle tegenspreken: juist het te gendeel is waar, daar genoemd tijdschrift dat tot nog toe twee maal 's maands ver schijnt, op dien datum in een geïllustreerd weekblad van 8 pagina's hervormd wordt, zonder verhooging van den abonnementsprijs. Behalve dat het formaat wordt vergroot, zullen tevens prijsvragen v. f 5 f 25 worden uitgeschreven. In ^Nederland-» zal met 1 Januari een nagelaten werk van Busken Huet worden opgenomen: //Bijdragen tot de geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde in den jon sten tijd,'7 een reeks voordrachten, in de winters van 1860,'61 en '62 door Busken Huet te Haarlem, Amsterdam en Utrecht gehouden, en welke hij zelf onder dezen titel voor een gezamenlijke uitgave bestemd had. In de afgeloopen week is het reusach tig doek, voorstellende //De Verwoesting van Pompei/ zonder eenig ongeval te Amsterchm in het Panorama gebouw, Plantage, aange bracht. Wanneer men nagaat, dat het doek ruim 115 meter lang is, bij een breedte van 15 meter, en met de rol, waar het omheen gewonden is, een gezamenlijk gewicht heeft van 7000 kilo dan kan men zich eenigszins voorstellen, dat dit geen arbeid van gerin gen omvang is. Het doek stelt voor het oogenblik, waarop Pompei door de eerste uitbarsting van den Vesuvius getroffen wordt en de aschregen zich over de stad verspreidt: wel een oogenblik om op den toeschouwer een overweldigenden indruk te maken. Hoogstwaarschijnlijk zal het panorama nog vóór het einde van dit jaar worden her opend. Reeds zijn de heeren Van derWaaij en Witkamp druk bezig met het restauree- ren van het doek, waar het geleden heeft, of wijziging noodig is. Het doek zelf is van den Italiaanschen schilder Castalani. LEGER EN VLOGT. Aan den werkman le klasse bij den ge weerwinkel te Delft, N. Hoek, is gisteren de gouden medaille voor 36 jarigen dienst met daaraan verbonden gratificatie van f 100 uitgereikt. mmmm. Ned. Herv. Kerk. Uit de gisteren gehouden opening der stembrieven voor de verkiezing van 19 ge machtigden in het kiescollege der Ned. Her vormde gemeenr.e te Haarlem is gebleken, dat zijn benoemd van de candidaten van de Kiesvereeniging //Evangelie en Belijdenis// veertien en van die, door den Protestan ten-Bond gesteld, vijf candidaten. jOTiERBEtóHTiïl, H-BSèWlJX, 25 Nov. 2 65 M A. P 87 M on<W N. P. KnuLaa', 25 Nov. 3.03 bevan 0. Haarlem, 25 Nov. 1886. ItatetatojBu. mmm. N. "vvfichu U 2 4 >!tö dito iitu, 'i !.Vj «Ito dito. 3a 'ikiigatioE 18'jf# 3j Aito 18 88 /'Sik. AmoztSyncL 8 j WABfeffjpL favrjjzon v. Iiiuohf <8 «go»®»*®* 1887 dto m Papiar S 'oudieaising 5 dito 1881 4 jr. 1881/81 Ct.AdrnLsmais 5 ic. do.Nolihaniu» •o. Paasei. Leva. 8 Pdlg. in Papin? TWEEDE umm DEK STATEN-fiENERAAL, Zitting van 24 November. Het adres van mevr. Bulkley is naar den minister van Justitie ver- -iilio t dito dito Silver 5 4 Ito i dito 5 iito o Goal 4 ,.«1\ Schalk. 1344. 4 •|»!ïg. Bi, '58/80. 3 dito 1884 8 dito 1831S VöU II. 1788/15. 8 .i.Ina. 6o Sar. *85. S 1888. ...5 •iito 1864 Araat. 5 -iito 1866 Lmt. 5 «ito 1877 A mat. 5 1877 lo Ooit. 5 to dito Ssz. 'i dito dito 8 c dito 5 •iito 1878 Gooonx. 3 «ito 1878 iito 5 •ito 1884 dito 4Ua 18ÖÖ 2aL*on,4i •iito 1875 Geeons,4j «Iito 1880 dito 4 :<b.-Leeii.IS«7/63U '•to in goud 1888. 6 Sohuli 4 iblig. buitL 1876.8 ■ito binl. Amort- S. 4 'ito do. Perpet. do, 4 'SsFfege. ;bL Alg, S. 1881. 5 dito Gereg. dito 1868/65. .6 dito Gereg. dito 18696 iito Gereg. mmm. Mexico, zeug. 1851. 0 4o 1884. S BffUSlHS. )bl, Loni. 1865. 5 lito Loon. 1875.6 iito dito 1860. Ai tiïo dito 1863.4* iito iito 1888. Ai iito goud 1871,4* fraviiciile m I iijks leenlajp, (.zaïterdam. Obiig. 4 dito dito 1879. 4 dito dito 8} Sotterd. Obll886. 8; dito dito 1888.4 Genot- koers. 75 A 89 99f 100 78 '102 741 93 35± 93 95» »7rt 8Si 87* 07* 91 571 544 371 101» 181* 55 55- j 56* Si 97 96* 34* 91* 80 f S7S 106; 62x', 47 71 60>S 12» S7H 11* 100 98; iouj 100» 92* 94* Stad Haarlem. .8* 65 —70 dito dito ,.8J 85 —90 dito dito .4 9® —102 SssfafriMss m flüSB- silsk etiforiMiiip, Ö«no*. koers lOli 101 i 101* 101 100* 108; 103» 101. 1014 100* I02| 101 i 220 103; 101* 71 102* Am#t. H. Bk. Pkvii dito dito dito 4 Ar oh. Pbr.Hyp.-ïi. 41 dito dito dito. 4 Gemeente-Cred.Oi'.4 i dito dito Obi. 4 'e-Grav. Hyp.Pdbr.4* dito dito dito 4 Holl.Hy^-B.Pdbï, 4J dito dito dito. 4 Nat.Hyp.-B. Pdbr. dito dito dito 4 Ned. Bank. AaucL. Eott.Hyp.-B. Pdbr.di dito dito dito 4 Stv.M.BNed,«.AdD. dito dito Oblig.S dito dito dito 4j dito dito dito 4 Utr,.Hyp.-B!R. Pdbr.4j dito dito dito 4 55.-Holl.Hyp.Pdbi-.4l 101 Spoorwegtatops. Haarl.-Zaudv. Adxu. Holl.ïJx. Spw. dito Obligation 4 M.t,J£ir.v.8t.Sp. Ai. dito ObL 1879/81.4 dito dito 18SB .4 dito dito 1870 .5 dito dito 1878 ,5 Ned. Cnc.-Sp.Aand. dito dito Oblïg. dito gestemp. dito. Bew. van Ui tg. Sok. Nod.-Iad. Sp.Aaad. dito Obiig. 1875.8 dito dito 18 69.4 i N.Ryo-Sp volg.Ain. dito nict-Gaf. dito. dito dito dito dito. dito OW, 1865/88.4 dito dito 1875/78.5 dito dito 1870.6 Ned. Weitf.Sp.Ain, dito Obligatiën. .4* Hflongavfts. Theics-Aand. .5 dito Obligatiën. .5 Itallg. Viot. Em. Obiig. ,8 Weat-SiciL Spw. do<5 Zaid-Ital.Spw. dito,8 Fr.an.-Ooat. Obiig. 8 dito dito 8e Bm. 8 Elis.Sp. 8nEm.'73.B iP©a«S:. W arach.-Brb.Aand. A Wari.-Weonen. do. dito dito Obiig,5 Hnslaaid. Gr. Sp.-M. Aand.S Hypotheek Obiig, 4J dito dito .4 dito dito .8 Battia. Spw. Aand.S Charkovr Axow5 Iw ang.-Dombr .Obl.4 J Jolez-Grlaax. dito .5 Jolez-Orel dito .5 Kursk Chark. dito. 5 dito Azow dito.5 99J 101T 150 101J 118 100* 100J 106 25 71 14 180 90 100 104 112 150 104 J 101 31 65; 102» S2j 77* SU 50 921 108 120.» 92; 75; 61 98* 90J 94/ 100J 100J 98 Mcak.-Jarooi. ObL5 108* Motikuw-Kuisls. do,5 Moekow-Smol.dito.S Croi>Vsts'i:«k. dito.8 Loaow.-Stmast. do.5 Poth-Tiflin Obiig. .5 TranoB.Spwïa. dl'so.8 Spl-M'. Aüsd.6; Centr,Paoi8e.OWig.® Chic. North W»at. dito la Ilyo. 7 dito Jowa Midi. do.3 dito Mad, Eat. do.7 dito Mbaominao do.7 dito N.-W. Un. sc.,7 dito Wifl, St. P. do.7 dito South.-W, Ükl.f Illinois Leaa. Cert.4 dito Centr C. v. A„ Kansas Pacific.Obl.3 Louis v. N&b!lv, do.6 dito Adjust, bonds. Louis San P.r&ac.do.S dito AJgsKuHyp.da.S Mïjs.Xaas.ïex. do,7 dito. TJcion.Pae.do.8 Mioï.Pac.South. do. 6 8t.P.M.&M.ieH.ao.7 dito gso. So Hp. 4o.6 South. Pao. Spr/.di.S Union P&siac. dito.6 frassigpsiifëslip- pijss. Haar'. Trwm.Aand. I N.&3.-H, Stmtr. A. dito Obiig. freiielseiiegei. 1G7* ÜSROl koera. 102 100! S3 93; 100* 64 594 114; 140 131 181; 184 134 134! J 133 125; 85; 135 11H 99f 116; 110 108j 115 i 102; 1111 118* 110* 115* SUdAsut» ƒ1000.8 dito 100,8 Am at. Kan. Maats. Rotterdam.3 G sro senta-Crediet .3 PaLv.Volksvl.1887 lotsn ƒ3,50 Loi.MiL'61 fr. 45. 1866 dito lo. Bach,'88.fr. 20 do.'SiWeeyb./i.SO dito Gom» Crod.2; Adm.LouL de Year dito'31 Preib.fr.18, 8taè Aatw. 1S74.8 Stad Brunei 1879.3 iSOKgariffs?, Staatehf-uing 1870, Thei*e O'oiigatiëii .4 Staatoixonisg 13S4.1 dito I860.» dito 1864. Crsdiet Aast. 1858. K,K.G#t.B.Cr.AMAS Stad Wtencn 1874, SPETSiSssa. ObUeaaing 1855.8; StaatsUeaing 1334.5 «ito 1366.5 SKwftte&fSsad. Genivo.8 m&mu, CS.V fcF.Am.Sp. la Sor. dito dito do. dito dito 3e da, Yg. A. Hyp.Sp.ObL ObL Prov. Quebec, 109{ 108 104J 108 188* 1.50 17. 8,75 18.- 0,70 9.50 11.— 160* 108* 98; 100* XC5* 112 138; 148 3i; 1005 144 136 127 148 125 90 102* 1G8 Prolongatie 2* 4 8 pCt,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1886 | | pagina 3