MERTENTIEBL1
4e Jaargang.
Zaterdag 25 December 1886.
No. 1066.
ABONNEMENTSPRIJS:
Verschijnt Dagelijks uitgenomen Zen- en slgemeene Feestdagen.
ADVERTENTIËN'
Humoristisch Zondagsblad.
KERSTFEEST.
FEUILLETON.
EEN OORDEEL GODS.
Foor Haarlem per maand40 Cent».
Franco door geheel het Rijk p. maand 55
Afzonderlijke Nonamer» 5
Brieven, gelden, advertentiën enz. franco te adresseeren
aan het Bureau, Kleine Houtstraat No. 9.
Hoofdagenten voor het Buitenland-. Compagnie Qtnlrale de rublieite Etrangère O. L
DATJBE 1" Co., JOH. F. JONES, Sucr., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
van 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 6 cem».
Groote letters naar Plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot 'b middags 12 uur»
MUSEUMS EN ANDERE BEZIENSWAARDIGHEDEN VAN HAARLEM.
Kolomaal museum van het Paviljoen. Ingang aan de Dreofzyde 2e
cartoon van ditiiozna vvgen toegang, donateurs Biet geselschap, leden met 1
ödacder Nedoriantluche Maatschappij ter bevordoring vaa Nijverheid hebben
Ha Nederland an racer bijzonder van het Haarlemsche Bisdom, Kruisweg
1 gulden. Museum der stad Haarlem op hgt Raadhuis. Geopend vau
leudagen kosteloos vaa 12i uur, ds everige Christelijke feestdagen tege.-.
%igt\rs museum in de Damstraat. Goopend dagelijks uitgenomen Zaterdag,
Woensdag en Zaterdag van 2uur. Orgal-bespaliny in de Qroote Kerk,
deur. Geopend dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents per persoon. Donateur» eu leden der Nederlandsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebbs» öj
dame. Museum van kunstnijverheid op het Paviljoen. Ingaug Krontzijde van liet Paviljoen op het terra». Geop, dag. v 104 UHr. Toegang 25 ot. p. persoon. Donateur» ea
op vertoon van diploma vrijen toegang, donateur» met gezeiachap, leden met 1 dame. Bisschoppelijk museum voor kerkelijke oudheid, knust eu geschiedenis, vooral
No. 59. Geopend dagelijks, uitgenomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, van 105 uur. Toegang 25 cents per persoon. Doorloopende toegangskaarten voor eeu goheel jaal
15 April tot 14 Octobor alle werkdagen van 104 uur, van 15 October tot 14 April op die dagen van 10—8 uur tegen betaling van 25 centB per persoon, alleen Oj
betaling van 25 cents por persoon. Kinderen beneden de 8 jaron worden in het geheel niet toegelaten; kinderen van 8 tot 14 Jaren niet dan onder behoorlijk geleide.
Zon- en Feestdagen van 118 uur. Teylers bibliotheek. Geopoud Woensdag, Donderdag, Vrijdag en Zaterdag van 14 uur. Stadsbibliotheek Prinsenhof, Geopené
Dinsdag van 12 en Donderdag van t3 uur. Toegang (dnur Oudegroenmarkt) vry.
Uithoofde van het
Kerstfeestzal het eerst
volgende nummer Maandag
avond verschijnen
Bij dit nummer wordt aau de
geabonneerde!) op het Humoristisch
Zondagsblad, No. 22 toegezonden.
Abonnementeu kunnen niet dan
bij het einde van elk kwartaal wor
den opirezegd.
Zij die zich abonneeren kunnen
tegen betaling de nommers van af
No. 1 bekomen.
DE ADMINISTRATIE.
Zij die zich vóór
lo. Januari 1887
op dit blad abonneeren, ont
vangen de reeds verschenen
nonimers van het thans opge
nomen Feuilleton van Elisabeth
Werner„Een oordeel Gods",
gratis.
De Administratie.
Kersttijd, het bij uitnemendheid
groote feest der Christenen, is dan
wederom daarVan alle kanten
trekt de menigte kerkwaarts, om de
geboorte vaa den Stichter des Chris
tendoms te herdenken en te vieren,
en menigeen die anders zelden zulk
een tocht doet, acht zich nu ver
plicht mede tempelwaarts te gaan.
Zelfs zij, die op het punt van ge
loof volstrekt geen kleur meer be
kennen, beschouwen dezen dag toch
als een feest, al was het dan alleen
maar ter wille van de verdraag
zaamheid.
Is het Kerstfeest dan voor een
ELISABETH WERNER.
Naar het Duitsch door Gerda.
4)
Wie is deze Danira eigenlijk
Zij heeft iets eigenaardigsiets
vreemds. Het is onmogelijk, dat zij
van Duitschen bloede is. Élk barer
trekken verraadt de Slavoonsche.
Ja, dit bloed verloochent zich
niet, zeide Arlow knorrig. Gij
hebt lieel juist gezien. Het meisje
stamt af van het volk, dat ons thans
zooveel te doen geeft, en zij stelt
u juist het beeld van dat volk voor
oogen. Toen Danira bij mij in huis
kwam, was zij een kind, dat nog
geen diepe indrukken van haar va
derland kon gekregen hebben. Zij
groot deel des volks nog altijd het
hooge kerkelijke feest, dat door hen
met den grootsten luister en eer
bied gevierd wordt, het heeft ook
nog andere aantrekkelijkheden, die
door allen op prijs gesteld worden,
want meer nog dan Paschen of Pink
steren zijn het de beide Kerstdagen,
die als het groote en algemeene
huiselijke feest in aanmerking ko
men.
De spoortreinen en alle overige
vervoermiddelen brengen vóór en
op die dagen duizenden bij duizen
den terug naar de plaatsen, waar
zij eens als kind gespeeld eu gedar
teld hebben, waar de herinnering
aan vroegere vreugde zoowel als
aan diepe smart hen zoo gaarne
doet verwijlen, waar een liefheb
bende moeder of een brave vader,
waar broeders of zusters, vrienden
en bekenden hen met open armen
zullen ontvangen, of waar het kerk
hof allen, die eens vurig bemind
werden, voorgoed in de schoot der
aarde opgenomen heeft.
Hoe ze zich spoeden om die fee
der geliefde moeder te omhelzen,
dien hoog geschatten vader met
dankbaarheid voor al zijn zorgen
met warmte de hand te drukken,
die vrienden en hekenden wederom,
na kortere of langere afwezigheid,
allerhartelijkst te begroeten en door
hen wederkeerig met al de vriend
schap, die in hen is, blijmoedig
welkom geheeten te worden!
Wat is het heerlijk op die dagen
alle oude herinneringen voor den
geest terug te roepen, elkander het
lief en leed dat het leven hun in
den tijd van scheiding opgeleverd
heeft, te vertellen, elkander te troos
ten en te bemoedigen, als het noo-
dig is, dierbare afgestorvenen te
herdenken, maar ook zich te ver
heugen in elkanders welvaart en
heeft dezelfde opvoeding genoten als
Editb, is als eece dochter des huizes
behandeld geworden en heeft uit
sluitend in onze kringen verkeerd.
Maar deze wilde, trotsche Slavoon
sche natuur is onveranderd geble
ven. Zij is noch met goedheid, noch
met strengheid te buigen.
Maar hoe kwam deze pleeg
dochter dan in uw huis? Hebt gij
haar vrijwillig opgenomen?
Ja en neen, al naar men het
nemen wil! Toen ik tot den post
geroepen werd, dien ik thans be
kleed, was de opstand, dien men
toen meende te onderdrukken, en
die thans als een vonk uit de asch
weer opflikkert, op het punt van
voorgoed uitgedoofd te worden. Er
hadden evenwel nog dagelijks ge
vechten plaats in de bergen. Bij een
derzelve viel een van de aanvoer
ders der opstandelingen zwaar ge
wond in onze handen en werd als
gevangene hierheen gebracht. Een
voorspoed of samen de middelen
op te sporen om ongelukkigen in
den nood bij te staan, gevallenen
op te heffen en den goeden weg op
te leideD, vijanden met elkander te
verzoenen
Hoe gezellig zijn die Kerstavon
den, als de geheele familie, mis
schien den eenigen keer in het jaar,
vereenigd is, als alle twisten en
veeten vergeten worden en gewijde
of ongewijde liederen, hetzij ter
stichting, hetzij uit opgewektheid
en vroolijkheid, uit aller mond
weerklinken; als een glimlach zich
plooit om ieders mond en de rim
pels, zij het slechts voor eenige
uren, zich ontvouwen op aller voor
hoofd. Lustig gaat de beker rond,
want het is het feest der huisgoden,
der gezelligheid, der liefde en dank
baarheid. Kersttijd, het is het groot
ste feest des vredes, want nog altijd
klinkt het lied: «Vrede den men-
schen, die van goeden wille zijn 1»
en dat zijn er gelukkig nog velen,
die zoo gaarne grievend onrecht
willeu vergeten, beleedigingen, met
opzet cf onwillekeurig hun aange
daan, zoo gaarne op dezen dag ver
geven en gedachtig aan de spreuk:
«Vergeld kwaad met goed» de hand
der verzoening aannemen en zelfs
aanbieden, als dat noodig is.
Ook de arme ontwaart dat het
Kersttijd is. Is hij nog aan het ge
loof zijner vaderen getrouw geble
ven, dan vindt hij in de beteekeuis
van het feest kracht, om zonder
morren en met gelatenheid de harde
slagen van het noodlot te dragen
en zelfs de tegenspoeden met blijd
schap te aanvaarden. Maar ook
iederen arme doen die dagen goed,
want zij, die zich in hun overvloed
verheugeD, vergeten den ongeluk
kigen broeder niet, maar zorgen,
dat er in de woningen, waar zooveel
paar dagen later kwam zijne vrouw
met hare beide kinderen en ver
langde hem te zien en te verplegen,
wat haar ook toegestaau werd. De
man bezweek aan zijne wonden.
Zijne vrouw, die zich in ons Laza-
reth de toen heerschende kwaad
aardige koorts op den hals gehaald
had, volgde hem binnen weinige
wekenen de kinderen, Danira en
haar broeder, waren wezen.
Gerald luisterde met klimmende
belangstelling. De jonge Slavoon
sche zou hem misschien onverschil
lig geweest zijn; maar hare afkomst
wekte zijne belangstelling op, eD
hij volgde vol aandacht het verhaal
van den kommandantdie thans
voortging:
Het was een plicht der mensch-
lievendheid en tevens eene zaak van
eer, zich het lot dier weezéo aan
te trekken. Ik en mijne officieren
waren het daarover eens; ook wis
ten wij dat het in hooger kringen
smarten geleden worden, waar kom
mer en ellende hun vaste woonplaats
schijnen opgeslagen te hebben, op
die dagen althans vreugde kan
heerschen, en wel verlaten moet de
ODgelukkige zijn, die zich heden niet
aan betere spijzen, aan een flink
vuur te goed kan doen!
Kon niet alleen het huisgezin,
maar ook de geheele maatschappij
dat liefelijke beeld des vredes toch
weergeven, doch helaas, dit is niet
het geval. Al wordt de oorlogsfak
kel niet in Europa gezwaaid, het
is er verre van rustig en vredig en
alles voorspelt, dat wij, misschien
ledig, aan den vooravond staan
van een vreeselijken krijg, aan den
vooravond wellicht van den kamp
tusschen kapitaal en arbeid, tusschen
bezittenden en onvermogenden. Wie
weet, hoe spoedig de strijd gaat
ontbranden? De brandstoffen zijn
meer dan voldoende opgehoopt en
een enkele vonk is slechts noodig
om die in lichterlaaie te zetteD
Brengen de couranten ons niet
dagelijks tijdingeD, hoe de groote
mogendheden zich uitrusten voor
een mogelijken Europeeschen oorlog;
hoe de troepen op de verschillende
grenzen verzameld worden en bijna
iedere regeering meer geld heeft
aangevraagd, om met het oog op
oorlogszuchtige en dreigende nabu
ren ten strijde gereed te zijn, als
de ure des gevaars daar is?
Duitschlands grijze keizer, d:e
zoo herhaaldelijk te kennen heeft
gegeven, dat hij het behoud des
vredes wil en die, gesteund door
zijn bekwamen rijkskanselier, alles
doet, wat hij vermag om strijd te
voorkomen, Duitschlands monarch,
hoezeer zijn veto nog altijd de
overwegende stem heeft, vreest zelf
den storm niet te kunnen bezweren
en geeft slechts hoop, dat zijn vrede-
niet ongaarne gezien werd, dat het
kroost van een gevreesden belhamel
der opstandelingen in onze bescher
ming bleef en door ons werd opge
voed. Vrede en verzoening waren
toenmaals het wachtwoord. Ik nam
ondertusschen de kinderen in mijne
woniug op, maar reeds na verloop
van een paar weken was de knaap
verdwenen.
Was hij weggeloopen?
Dat dachten wij in den be
ginne, maar weldra bleek het, dat
hij door zijne stamgenooten ontvoerd
was. Danira ontging hetzelfde lot
alleen daardoor, nat zij met Edith
in dezelfde kamer sliep. Daarbij telt
dit volk de vrouwen ook niet veel.
Den zoon van hunnen hoofdman in
onze handen te laten, dat vonden
zij schande, het meisje had voor hen
geen waarde.
En zoo bleef zij dus in uw
j huis?
Ja, op uitdrukkelijk verlangen
lievende pogingen met gunstigen
uitslag zullen bekroond worden;
maar toch, ofschoon toenadering in
de laatste dagen tusschen Rusland
en Duitschland valt waar te nemen,
diende de Minister van oorlog er
pas onlangs bij den Rijksdag he*
voorstel in, om het leger met 31
bataljons te versterken, en de over
winnaar in den strijd met Oostenrijk,
de zegevierende veldheer in den
Frausch-Duitschen oorlog, Von
Moltke zelf, die gewoonlijk bij alle
beraadslagingen een hardnekkig
stilzwijgen bewaart, stond in die
hooge vergadering op om de voor
stellen van den Minister van Oorlog
te steunen en de aanneming er van
als gebiedend noodzakelijk te ver
klaren met het oog op de omstan
digheden, waarin wij leven.
Rusland speelt nog altijd hetzelfde
gevaarlijke spel, en bewust van de
kracht, waarmee het kan optreden,
misschien ook om afleiding te geven
aan de ontevredenheid, die algemeen
in dat rijk heerscht, het bereidt zich
voor, om zoodra hel voorjaar aan
breekt, zijn wil m:t geweld door
te zetten en in Bulgarije een vorst
aan het hoofd der regeering te plaat
sen, die als een ledepop naar de
wenschen van den Czaar zal han
delen.
In Oostenrijk een Ivalnoky aan
de regeering, die in krasse woorden
te kennen gegeven heeft, dat, zoo
Rusland de vrijheid der Balkansta-
ten aanrandt, Oostenrijk als hun
verdediger zal optreden en, gesteund
door Engeland, niet aarzelen zal den
strijd met de Russen aan te binden.
Ook Frankrijk hoopt nog altijd
in een nieuwen Fransch-Duitschen
oorlog zijn verloren provinciën terug
te erlangen, en mannen als een
Boulanger aan het hoofd van het
departement van oorlog zijn maar
mijner overleden vrouw. Ik was er
van het begin af aan tegen, en het
is in vervolg van tijd gebleken, dat
ik gelijk had. Al die moeite en al
die vriendelijkheid waren verspild
aan dit meisje, dat ons thans na
jaren nog zoo vreemd is, ja ik zou
bijna zeggen, zoo vijandig tegenover
ons staat, als op den eersten dag.
Indien ik niet wist dat de opgewekte,
prettige gemoedsstemming van mijne
Edith zulke invloeden weerstaat,
dan zou ik mij bezorgd maken over
haar omgang met Danira, en er
reeds lang een einde aan gemaakt
hebben.
Ik houd ook niet van zulke
raadselachtige karakters, zeide
Gerald snel en met eene uitdruk
king, die bijna afkeer verried. Er
ligt iets onheilspellends over dit
meisje. Ik heb hare oogen nog maar
even gezien, maar 't was mij toen
te moede, alsof ik in een donkeren,
dreigenden onweersnarht keek. El.th
