NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD.
De Goudvallei.
5 e Jaargang.
Zaterdag 8 October 1887.
No. 1307.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIES:
S T A 1) S N 1 E D W S.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem, per 3 maandenƒ1.20.
Franco door het geheele Kijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. irelefooiBnuBBtmcr 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale de Publicite Etrangère G. L. DATJBE 8f Co., JOH. F. JONES, Sucr., Parijs, 3Ibis Faubourg Montmartre.
IMF* Ingekomen aanvragen van
werkzoekenden bij de Arbeidsbeurs
aan het bureau van Haa/rlDagbl1
bankwerker (smid), 1 boekbinders-
joDgen, 1 fitter (gas en water) 2
metselaars, 1 knecht in verfwaren,
2 loopjongens, 1 magazijn knecht.,
tevens timmerman, 1 meubelmaker
1 timmermansjongen.
Ingekomen aanvragen van werk
gevers: 1 loodgietersknecht, 1 schil-
dersjongen.
Haarlem, 7 October.
Aan den heer L. Sabelis is door
het gemeentebestuur vergunning ver
leend tot oprichting van een steen
houwerij in de perceelen aan het
Donkere Spaarne get. no. 16 en 18.
De Koninklijke Vereeuigicg ,/het Neder-
landscli Tooneel" opende Donderdagavond
de reeks harer abonnementsvoorstellingen
in den schouwburg alhier, met //Eene
scheiding",drama in vier bedrijven, bewerkt
naar //Une Separation" van Legouvé.
Het zou ons te ver voeren om den in
houd van dit schoone, aangrijpende treur
spel in alle bijzonderheden weder te geven;
wij willen ons slechts bepalen tot eene korte
schets. De stof is ontleend aan een familie
drama, gelijk trouwens uit den titel reet!s
valt op te maken.
De echtelijke band is weinig jaren na
het huwelijk ten verzoeke der vrouw, op
grond van een laaghartige daad van den
man, ontbonden verklaard. De eeuige drijf
veer,waardoor de vroegere echtelieden elkan
der in de lange jaren van scheiding nu
en dan nog ontmoeten is de liefde voor
hun zoon en eenig kind. De genegen
heid, die deze voor zijne moeder heeft, wint
het echter van die voor zijn vader en dit
is de rede dat hij steeds zijn toevlucht tot
haar zoekt en haar met alle bewijzen zijuer
kinderliefde overstelpt. De vader tracht
echter den zoon, als deze tot den manne-
lijken leeftijd is gekomen, door allerlei
middelen aan zijne zijde te krijgen; maar
zijne pogingen stuiten telkens af op de
innige gehechtheid van het kind aan de
moederook schroomt hij, door wraakzucht
gedreven, niet, om zijne vroegere echtge-
noote allerlei kwellingen aan te doen,
zelfs zóó dat hij bij haar twijfel doet ont
staan omtrent zijn geloof en dat van hare
omgeving, aan hare zedelijke levenswijze,
door het gerecht ten allen tijde den toe
gang tot haar huis te verleeneneen middel
door de Eransche wet toegestaan, om zich
te overtuigen dat de gescheiden vrouw
hare plichten als zoodanig niet verzaakt.
Ook wil hij door eene meerderjarigheids
verklaring van den achttienjarigen zoon
dezen uitspraak laten doen tusschen hem
en zijne moeder, terwijl hij hem op allerlei
wijzen zoekt te bewegen zijne moeder te
verlaten. Door wanhoop gedreven dreigt
de laatste haren lieveling de ware oorzaak
harer scheiding mede te deelen, voor welk
tegenwapen der moeder de vader zwichten
moet.
Toevallig komt dit geheim den zoon in
eene badplaats ter oore; hij ziet hierin .echter
in den beginne niets dan laster en wil
zich, om de eer zijns vaders te redden, door
een duel wreken op hem die het hem
mededeelde. Het blijkt echter door de ver
klaring van den vader, dat het gerucht
slechts waarheid bevat en deze daarom
geen voldoening kan eischen in de plaats
van zijn kiud.
Met het wereldkundig worden van dit
geheim gaat het verlies van de fortuin
des vaders gepaard, daar hij dit aan een
edelman had ontstolen en deze tevens door
zijn toedoen tien jaren onschuldig, als
balling in Siberië had gesmacht. Met do
verklaring dat hij zijne vroegere echtge-
noote en zoon machtigde den rechtma-
tigen eigenaar het ontstolene terug te
geven, komt eene verzoening tot stand;
maar thans voelt hij voor zich den tijd
gekomen boete te doen en daar heen te
gaan waar het onmogelijk was hem te
volgen; het vertrek verlatende, waar hij
het laatste onderhoud had met moeder en
zoon, berooft hij zich eenige oogonblikken
later door een pistoolschot van het leven.
Hiermede liep het drama ten einde.
Schoon en breed opgezet geeft het den ar-
tisten, en voornamelijk zulken als wij
thans zagen, gelegenheid hun dramatisch
talent in alle richtingen te ontvouwen.
Mevr. Erenkel-Bouwmeester, die de rol
der moeder vervulde, ontving als passende
hulde eene fraaie corbeille; ook de overige
jpelers, van wie wij vooral roemen den heer
Louis Bouwmeester die de rol des vaders
en den heer de Jong die de rol des zoons
vertolkten, werden luide en herhaaldelijk
toegejuicht.
Met de opvoering van //Haar tweede
man", blijspel in één bedrijf van
Johan Gram, waarin mevr. S. de Vries
de heeren Spoor en Morin hun ko
misch talent deden schitteren, werd deze
eerste voorstelling, die door een talrijk
publiek werd bijgewoond, besloten.
handel heeft besloten, het adres van
de Haarlemsche Kamer, verzoekende
reductie van den prijs van binnen
en buitenlandsche briefkaarten tot
21/z en 5 cent, dus zonder verhoo
ging voor de formulieren, niet te
ondersteunen, maar liever bij voort
during de aandacht gevestigd te
houden op eene zaak, die van veel
grooter gewicht is, namelijk de g
lijkstelling van het Nederlandsche
porto naar eigen koloniën met dat,
betaald door andere natiën, die in
de wereldpostvereeniging zijn opge-
Gedurende de afgeloopen maand
zijn door de politie alhier 40 per
sonen vervolgd wegens dronkenschap
op straat. In de maand September
van het vorige jaar was dit getal
33, dus 7 minder.
Gisteren is door de politie alhier
aangehouden en naar het huis van
bewaring overgebracht wegens land-
looperij zekere R. oud 54 jaren, ge
boren te Heilo, vroeger ontvanger
der Registratie, doch als zoodanig
ontslagen.
Gedurende de maand Sept. is in
de Stuivers-Spaarbank van de af-
deeling Haarlem van den Volksbond
in 480 posten ingebracht f662.14,
34 terugbetaald - 243.57,
terwijl 22 nieuwe deelnemers zijn
ingeschreven.
De Dordtsche Kamer van koop
Bij gelegenheid van de kermis
werd Woensdag te Lisse eene hard
draverij gehouden van paarden van
zessen klaar. ZestieD, meest alle goede
dravers, namen aan den wedstrijd
deel.
De prijs werd behaald door de
bruine merrie de Snijboon, van
den heer W. H. J. Brom te Utrecht,
en de premie door de bruine merrie
Concurrent, van den heer Ver-
maat te Charlois.
De S n ij b o o n heeft reeds in me
nige harddraverij een prijs behaald.
LETTEREN EN KUNST.
Steeds wordt er in ons land voorzien
in goede kinderlectuur. Eene bijdrage
daartoe levert weder de firma Nijgh en
van Ditmar, die een nieuw tijdschriftje
voor jongens en meisjes uitgeeft. De be
knopte vorm en gezellige inhoud, bijeen
gebracht door de redacteurs de heeren A.
J. H. van der Sloot en A. Groeneveld,
twee bekende kindervrienden, doen een
goed resultaat van deze uitgave verwachten.
De abonnementsprijs bedraagt slechts
f2 per jaar, waarvoor men in wekelijksche
afleveringen twee flinke deelen met platen
ontvangt.
Wij verwijzen naar achterstaande
advertentie van den uitgever L. J. Veen
te Amsterdam, waarin deze de verschijning
aankondigt van eene vertaling van „Aus
zwei Weiten", door Carmen Sylva.
Door het bestuur der Ams'erdam-
sche afdeeliug van de Vereen. //Tesselschade"
is een grooten inkoop gedaan van nationale
costumes van Markers, Schereningers,
Eriezen en anderen, ten behoeve van eenen
Amerikaansche schilder.
Possart trad Dinsdagavond te Nij
megen en Woensdagavond te Arnhem als
Narciss op, voor volle zalen. Zelfs moes
ten de muziekanten hunne plaatsen den
toeschouwers afstaan.
Johanna Heymann, de jeugdige veel
belovende pianiste, zuster van Carl Hey
mann, vertrekt dezer dagen naar Parijs,
om daar, evenals hare zuster Louise, élève
van mme. Viardot, haar muzikale opvoe
ding te voltooien.
Kogel is als dirigent van het Phil—
harmonisch orchest te Berlijn Dinsdag
opgetreden en met groot succes. Hij diri
geerde o. a. de Leonore-ouverture, het
voorspel vau //Tristan", en Griegs //Aus
Hol bergs Zeit".
Den 8 en dezer wordt te Madrid het
reeds vroeger aangekondigde letterkundig
congres geopend. Er zullen bij die gele
genheid onderscheiden feestelijkheden plaats
hebben. Den eersten avond eene gala
voorstelling in den koninklijken schouw
burg. Het Escuriaal zal onder anderen
worden bezocht. Het schouwspel van een
stierengevecht komt almede op de lijst der
feestelijkheden" voor. Den laatsteu dag-
zal er ter eere van Cervantes eene séance
worden gegeven, hla afloop daarvan zullen
de leden van het congres aan den voet
van het standbeeld van den beroemden
schrijver van //Don Quichotte" kransen gaan
leggen
Men zegt dat de kunsttentoonstel
ling te Venetië tot hiertoe een deficit van
200,000 fr. heeft opgeleverd.
De Oostenrijksche min. van Fraaie
Kunsten heeft Matejko's schilderij, //Chris
tus' laatste gang na het Avondmaal", voor
2000 ff. voor het nationaal museum te
Weenen aangekocht.
LEGER EN VLOOT.
Naar men mededeelthebben alle
volontairs van den artillerie-cursus, die
aan het dezer dagen gehouden examen,
ter verkrijging van den rang van 2e luit.
hebben deelgenomen, aan dat examen
voldaan, t. w. de sergeant-volontairVan
de Koppel Huizer, Maes, Bomert, van
Rijn, van der Meer, Portheine, Danger-
man, Grootepas, Meijer, Vermeulen, de
Groot, Joosten, Mol, Buijtendijk, Methorst
en van Alphen de Veer.
Met het bevel van het detachement
huzaren, dat gedurende de wintermaanden
te Leeuwarden garnizoen zal houden voor
het geven van rijlessen, is de 2e luitenant
H. E. Ort, te Deventer, belast.
De le luit. Wafelbakker, van het
4e reg. vesting-artillerie te 's-IIage, is
met een detachement van de 13e compag
nie pantserfort-artillerie gedetacheerd op
het fort aan den Nieuwen Maasmond.
De 2e luit. der inf. A. Tromp zal
aangeschreven worden om 12 Nov. naar
Suriname te vertrekken per stoomschip
//Prins Willem I", zijnde bij het West-
Indische leger gedetacheerd.
Er hebben zich reeds vele officieren
van de schutterij tot de regeering gewend,
om hunne diensten voor 's lands verde
diging aan te bieden, voor het geval dat
na de aanneming der grondwetsherziening
de schutterijen mochten worden opgeheven.
De le luitenant H. A. Zegers, van
het 6e regiment infanterie, is overgeplaatst
bij het le reg. van het wapen.
Naar aan de WN. R. Ct." wordt
medegedeeld strekken de adviezen van de
voedingscommissiën in het algemeen, om
voortaan geen capucijners meer aan de
soldaten te verstrekken, zoodat wel aan te
nemen is, dat het wekelijksch menu in
dien geest gewijzigd zal worden.
ONDERWIJS.
Voor het volgen der lessen, gedurende
den cursus 1887/1888 aan de Instelling
voor onderwijs in de taal-, land- en volken
kunde van Nederlandsch-Indië, te Delft
te geven, zijn 44 studenten ingeschreven.
De heer mr. N. IC. F. Land, ben.
tot hoogleeraar in de faculteit der rechts
geleerdheid aan de universiteit te Gro
ningen, stelt zich voor zijn ambt te aan
vaarden met het houden eener rede in het
auditorium der hoogeschool, op Donder
dag den 13en October a. s., 's namiddags
te twee uren.
RECHTZAKEN.
Door den luitenant t. z. le klasse E.
ICempo is, naar wij vernemen, bij den
minister van Marine een klacht ingebracht
tegen den kapitein t. z. E. L. Baron Van
Ileeckeren van Waliëu, wegens misbruik
van gezag, waardoor nadeel aan den dienst
of aan personen is toegebracht, en waarin
is voorzien bij de wet. Tevens heeft hij
gerequestreerd, dat de minister mocht doen
onderzoeken, zijn zich bezwaard gevoelen
over een hem door den kommandant der
zeemacht in O.-I. opgelegde en ondergane
straf, ten gevolge van incidenten bij een
krijgsraad-zitting, waarin buiten de voor
schriften is gehandeld, hij in zijn vrijheid
als militair rechter ten zeerste word be
moeilijkt en arbitraire maatregelen werden
genomen door den president van dien
raad, en dat bij gegrondbevinding het hem
aangedaan ongelijk zooveel doenlijk zal
worden gebeterd. (Vad.)
FEJUIÏiIIETO HST»
481
XVe HOOFDSTUK.
Het nachtelijk vebtbek.
Ik zal er in voorzien, antwoordde de Spanjaard*
Ik zal u een ruim krediet bij PeDa verschaffen; ik wil dat
u niets ontbreke. Maar zult gij u, in geval van welslagen,
uwe overeenkomst herinneren
Yijf honderd duizend franken zoo verkwistend tot po
litieke doeleinden weggeworpen. 01 ware het mij even ge
makkelijk den bruidschat te veroveren als hem op te maken 1
De senator slaakte een zucht; na hem nog verschillende
wenken en instructies gegeven te hebben en nahem, door
zijne eerzucht, liefde en begeerlijkheid op te wekken, nog
maals herinnerd te hebben aan het doel dat zij beoogden,
drukte hij hem de hand en ging daarna een bezoek afleg
gen bij den haciendero.
Het gekletter der sporen van den Spaanschen signor deed
don Auguetin ontwaken, die op het gezicht van het rij
kostuum van zijn nachtelijken bezoeker uitriep
Is het dan al tijd om ter jacht te gaan?
Neen, maar voor mij is het uur geslagen voor eene
jacht, even ernstig als die op wilde paarden, antwoordde
de Spanjaard, het is hier te doen om het in vlugheid
te winnen van den vijand van de eer van uw huis, van
deu man die van de gastvrijheid welke gij hem verleendet,
misbruik maakte om tegen ons een geheim complot te sme
den, waardoor alles verloren zou hebben kunnen zijn, uwe
plannen, de mijne, die van Tragaduros I
Men ziet dat don Estevan de zaak van Tiburcio aan den
haciendero veel ongunstiger voorstelde dan aan den sena
tor. En niet zonder reden, want deze laatste moest natuur
lijkerwijze zijne mededinger overal en altijd haten, terwijl
de rijke grondeigenaar, op zijn hoogst genomen, de zaken
in een gunstiger of donkerder daglicht zon plaatsen, naar
gelang van de liefde voor zijne dochter.
De eer van mijn huisl de gastvrijheid waarvan men
misbruik maaktriep de haciendero vol verwondering uit,
terwijl hij met de hand een lang en breed zwaard van
Toledo greep dat boven het hoofdeinde van zijn bed hing,
evenals een man die steeds gereed is om ter wille van zijn
goed recht van het zwaard gebruik te maken. Wie be
dreigt de eer van mijn huis? wie maakt misbruik van
mijne gastvrijheid?
Wees kalmer, hernam don Estevan, heimelijk glim
lachende over de tegenstelling, die de drift van dezen reeds
bejaarden man, maar gewoon aan een leven vol gevaren,
aanbood met de bloohartigheid van den senator, de vijand
is niet meer hier, hij is gevlucht.
Maar wie is die vijand? vroeg Pena.
Tiburcio Arellanos.
Hij, een vijand I hernam de haciendero, dat is
onmogelijk. Eerlijkheid en moed zijn op zijn gelaat geschil
derd en het portret dat gij daar maakt, is dat van een
verrader en van een woordbreker:
Hij weet de ligging der «Goudvallei». Hij bemint uwe
dochter
Is het anders niet? Ik heb het n zelf gezegd!
Ja. maar uwe dochter bemint hem ook en dat was
juist wat gij niet weet.
En zonder hem iets teverzwijgen, maakte hij de haciendero
met de gebeurtenissen van den avond bekend.
Zoovee! te erger voor den senator, hernam Pena.
Denk aan uw eens gegeven woord, dat gij gegeven
hebt niet aan mij alleen, ook niet aan Tragaduros alleen,
maar aan een Spaanschen prins van koninklijken bloede
wiens dierbaarste belangen ik hier vertegenwoordig en wieu
door een oogenschijnlijk onbeduidend toeval, de gril van
een meisje, de kroon kan ontrukt worden! Denk aan uw
land dat zijne opstanding, zijn roem, zijn toekomstige macht
verwacht van het verhoud, waarvan uw woord het onder
pand is
Wat maken naast mijn woord al die beschouwingen?
Hebt gij dat woord niet? Ik herroep het nooit; maar het
is aan den hertog van Armada alleen dat ik het gegeven
heb en hij alleen ook kan er mij van ontslaan? Zijt gij
met deze verzekering tevreden?
Waarom zoude ik niet? riep de adellijke Span-
