NIEUWS- EN ADVERTENT i-BEAD. De Goudvallei. K 5e Jaargang. Maandag 2 Januari 1888. No. 1378. ABONNEMENTSPRIJS: A5D7ERTENTIEN: Dit Immer tóaat ait twee Mei Uit Iiisulinde. HET IJS. •o: ei Di 331 t lig i dal M Voor Haarlem, per 3 maanden1.20. Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65. Afzonderlijke nummers- 0.03. Dit bind verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 123. - Je'u'jc ■s a imi1 .Kr: of, jifi va, 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10. cents. Groote letters naar plaatsruimte. ".'w. Bij groote opgaven aanzienlijk raDat. onnementen en Advertentiën worden aai.genomeu door onz' a itenen door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers, - Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale de Publieite Etrangère G. L. DAUBE J* Co., JOH. F 1h 5'. Stier., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre. De Administratie heeft de eer haren geachten Geabonneerden hierbij een Wandkalender voor 1888 aan te bieden. Tevens deelt zij mede dat de uitgifte van het Blad, die in den laatsten tijd door omstandigheden buiten hare schuld iets later plaats had, wederom geregeld vroeger zal geschieden. EERSTE BLAD. Wanneer men van Madioen naar Ponorogo reist en dan den grooten postweg volgt, trekt men verschei dene Javaausche dorpen voorbij, waaronder het nederig dorpje Prad- jan bij de bevolking van het om liggende land eene vermaardheid heeft gekregen vanwege een warme h-on, elf paal ten zuiden gelegen bekend onder den naam van jndang Pragan. iv.-.i." bpon, in wier onmiddellijke bijheid voorheen *a wellicht nog den ten dage de woning staat ,n den djoeroeioentji, gewoonlijk n Javaan uit den prijesterstafld, iens betrekking wii zoiuden kun- en gelijkstellen met die Aan pör- .er, ontleent hare vermaardh-eid niet Heen aan de wonderbare heel op schoonheid kunnen beroemen, de bron Sendang Pragan een druk be zoek brengen en zich in haar gaan baden, terwijl de zieken de bron niet minder druk bezoeken om ins gelijks door een bad genezing te erlangen. Voor de waarheid van 't bovenstaande kan schrijver dezes zich niet verantwoordelijk stellen, dasr hem dit door Javanen is mede- geleeld, een volk dat niet altijd de wtarheidsliefde betracht en op het gebied van onwaarheid en verdich ting zijn toppunt van volmaaktheid heeft bereikt. J) Na deze kleine inleiding gaan ij over tot de mededeeling eener legende, zooals zij ons door een "rang Djawa zeiven is verhaald die ons den oorsprong der bron iendang Pragan doet kennen. Er leefde eens in overoude tijden een groot en machtig vorst, L-m- |oe Peteng genaamd, die zijn zetel had gevestigd in de stad Ngoera van, ter plaatse waar nu het dorpje van dien naam ligt, in de nabijheid der bron Sendang Pragan. Hij be zat twee dochters Ret: a Dewi Ka- oedaninggrat en Retna Tjindjaga, ie wij bij verkorting Retua Dewi ra Retna zullen noemen. De oudste letna Dewi bezat een buiteuge- oon schoon gelaat, dat dat der :odinnen evenaarde en vormde te ezen opzichte eene scherpe tegen - telling met haar jongste zuster \etna, die om haar gedrochtelijke en tracht, die in haar schrijft, me,ar gedaante en het afzichtelijk voor- jók aan een zonderlinge eigenschap?^o^en, dat zij had bij niemand in waardoor het water zoude kunnen tel was en wler beeld nergens in het - - - 'Vmliggende land zijns gelijke vond. Heif spreekt van zelf, dat om deze redeuien Retna Dewi haar dagen in vreugüje doorbracht, steeds omringd door de prinsen van vreemde hoven, die om Nare hand dongen, terwijl Retna om ide weinige aantrekkelijk heden, die ;zij bezat, zich steeds aan haar lot o'-yergelaten zag, slechts omringd doo'vr haar staatsjuffers, haar dagen doorbrengende in droefheid bestempeld worden met den veel- belovenden naam van «schoonheids water». Niet minder vreemd ie het, dat volgens de bewering der bewo- ners van Pradjan het water uit de bron geschept, op de plaats zelve gedronken, den smaak van Seltzer- water bezit, doch naar eene andere overgebracht dezen smaak verliest. De opsporing der oorzaken dezer verandering laten wij den beoefenaars der natuur wetenschappen over. Na het boven genoemde is het dus niet te ver wonderen, integendeel eene zeer natuurlijke zaak, dat de Javaansche vertegenwoordigers van het schoone geslacht, die zich juist niet altijd 0 De goedgunstige lezer duide mij (leze woorden niet tie:: kwade. Eene veeljarige ondervinding omgedaan in den dagelijk- schen omgang met Javanen heeft mij tot deze niet fteer vereerende conclusie gebracht. 3) Bewoner van». Java: een Javaan. F33UILLETO HST. en smart. En nu gebeurde het op zekeren dag, dat Retna bizonder in zichzelven was gekeerd en voort durend zat te staroogen, terwijl nu en dan de heete tranen haar over de wangen biggeldenwelke zij zich haastte af te drogen, uit vrees van opgemerkt te worden. Alle vragen, haar gedaan, beantwoordde zij niet of slechts zeer kort. Van alle heerlijke gerechten en dranken, die haar voorgezet werden, weigerde zij te gebruikenzij voedde zich slechts Qet zeer eenvoudige spijze. Een inwendig vuur scheen haar te verteren en de worm der bittere smarte knaagde haar aan 't harte. Het kon niet anders of de erbar melijke toestand, waarin de onge lukkige prinses zich bevond kwam ter oore van haar vader, den vorst Lemboe PetiEg, die op zekeren dag ve u|!.*d uit. „Hij is reeds meer- der/i'ig bekleedt bovendien de aan- ziesiijk:. waardigheid van Boepati en bezil'ius voldoende wijsheid, om indeze'aak zelf te handelen, zelf te kunnn doen of laten al naarmate hs met zijn belangen strookt of drarmed in tegenspraak is". In deza zin dan ook beantwoordde di vorstpewo Koesoemo den brief zjns bieders, die over deze wei gering ertoornd, nu alles in 't werk s.elde, jn verzoek kracht bij te zetten, iaartoe beval hij zijne leger- horfden :c viziers het gansehe heir- leger ojpde been te brengen en ze strjdvaadig te maken. Den volgen- dei dag hadden de legerhoofden het bevl huns vorsten volbracht. Z over aet oog reikte zag het de stijders in dichte rijen opgesteld, tir.wijl iet verbliad werd door de en nu verhaalde Retna onder eeii het weinig teng haar tot zich riep en haar naar defpèfiït^^A en flikkering der speren oorzaak van haar verdriet vroeg j ta 'aarden en be' gehinnik Ier j .ajren, vergezeld van de dui zenden nenschenstemmen een oor- verdoovod geraas maakte, waartoe klateren der wapenen niet ijdroeg. Toen Lemboe Pe- nomen had, dat alles ge reed wa? e vertrekken, 6tak hij zich in schittereld krijgsgewaad, bekleedde met gout en edelgesteenten en stelde zich, omiingd door zijne legerhoof den, wiej kleedij niet minder glans rijk was dan die des vorsten aan het hoofd d«r troepen. Als eene reus achtige tlangwier kronkelingen gepaard ging met gekletter en gerinkel, zette zich de legermacht iu beweging naar den priDS Pandji Tjokro ïlegoro. Aldus, meende de vorst Lemboe Peteng zou Fandji Tjokro Negoro 't stellig uit zijn her sens late», nu hij met zoo'n geducht leger kwam aanzetten, het verzoek van de hjmd te wijzen. (Slot volgt.) vloed van tranen, dat zij de vrouv wenschte te worden van haar neef den prins Pandji Tjokro Negorc zoon van den vorst Dewo Koesoemt broeder van den vorst Lemboe Pt* teug, duch dat de gedachte, ntmmtf haar wensch vervuld te zien hair hevig folterde en tot 't toppunt vm razernij dreigde te voeren, daar haat afzichtelijk voorkomen en mismaaktt gestalte, die vervulling wei altijc zouden verhinderen. Met innerlijk: ontferming bewogen over het lo zijner ongelukkige dochter en jegen haar met diep medelijden vervult, beloofde de vorst haar heilig als mogelijke pogingen in 't werk s stellen, den prins Pandji Tjokro N- goro over te halen, haar tot vroiw te nemen. Dientengevolge zond de vorst Len- boe Peteng een brief, waarin aij zijn broeder Dewo Koesoemo de re denen van zijn schrijven outvou'de en hem tevens dringend verzoht, al zijn invloed op zijn zoon, leu prins Pandji Tjokro Negoro, ui te wenden, ten einde dezen te bewt en met de prinses Retna in het hu.- lijk te treden. Hoe vreemd de» t Dewo Koesoemo opkeek toen hii brief ontving met de zonderii P(.[en opdracht, kunnen wij ons voovstei n. „Waarom heeft mijn broeder en STADSNIEUWS. Haarlem, 31 December. Op de aardappelen- en botermark ten alhier zijn in de afgeloopen maand aangeT. verk. laagste hoogste pr. A:trdapp. ipelen 1710HL. 1380 HL. f125. f3.— 640 431 - 2.—. -8.—. 230 «172 - - 2.—. -4.—. p. K.G. p. K.G. 900 kil. 900 kiL fl.20 fl.50. - r. i - P- stuk. p stuk. brief niet gericht aan mijn zoo: ;gen 442 'stuks 372 stuk» f5.—. t l9. ven, inplaats van aan mij"?rie i ter Eindelijk teekent de thermometer sedt enkele dagen eenige graden beneden hei vriespunt en doet de wintervorst zich in afwisselende kracht gevoelen. De wateren stolden onderzijn killen adem, en waar men voor korten tijd slechts een enkel wandelaar ontdekte in stille bewondering van het prach tig sneeuwlandschap verzonken, is thans het dorado van den schaatsenrijder: bevroren vlakten, singels en sloten. Overal waar maar eenige ruimte is om de beenen uit te slaan, ziet men oud en jong, die het tot verschillende hoogte in de kunst heb ben gebracht, deftig zwierend of zich rep* pende op de ijzeren vleugels over de gladde banen. De singels bieden daarvoor een uitmun tende gelegenheid, zoowel op Schooier- f Kloppersingel wordt druk gereden de banen zijn wat hobbelig daa' sneeuwijs is, dat het rijden r schaatsen lastig1 maakt. Sedert eénigte dagen was I den Overveenschen weg bezig van de //Haarlémsche JJscHV brengen. Hardnekkig-wal er t en wat.f*r ggajfr-r.pl, maar ten s het weder gunstig eu kwamen tot stand. En schoone banen In groote bochten loopen zij, ter .- ik van 20 en 25 M., over dë; ijsvlakte. In hun midden verheft zich een hooge paal van welks top, wanneer de zon ten onder is, het electrisch licht zijne blhnwacbtigen doch helderen glans oyer; de vh»" werpt,. Een krachtige dynamo lis rechte van de baan, door een i'.ie be wogen, zorgt voor vohiotroe Eenigszins terug vindt men de kt en doel matig ingerichte restauratie-te. talrijke gerieflijkheden voorzien, t aan den ingang van de baan zicb halte der Haarlem-Zandvoort-Spoo maatschappij bevindt, waar de lede; club afstappen, die voor 10 cents retourbillet Haarlem-ijsbaan kunnen' krijgen. Vrijdagmiddag werd de baan ge en reeds terstond werd er druk gebrul'; gemaakt. Des avonds was het terreir trisch verlicht en deden de opwek tonen der schutterij-muziek zich lu Honderden rijders en rijd et essen hy zich op de groote banen; voor de beginn enden" was een afzonderlijke ingericht. De banen zijn door palen, \v«- langs touwen gespannen zijn, geschei en van afstand tot afstand ziet men v lijk wapperende vlaggen. De prakti inrichting der banen, gebouwen, enz. het bestuur eer aan, dat met onverm den ijver dit alles tot stand heeft gebra Tal van werklieden en baanvegers we vlijtig onder zijne bevelen en verd 120: XL= HOOFDSTUK. Het tantalusgenot. Ieder ander gelukzoeker wiens gelukster hem naar deze plaats hadde geleid, zou zich g aast hebben zooveel goud in te zamelen als hij maar ko' dragen en dan met zijn buit te ontvluchten. Maar bij V-jchillo was de hebzucht eene wel overdachte hartstocht, die hij tot de uiterste grens door dreef. De bandiet wilde eerst eens zijne oogen laten v reiden over dezen gelief koosden schat, waaraan hij twee; <*p- dacht had en waarvoor hij zelfs niet geaarzeld had leve' van al zijne makkers op te offeren. Na eenige oogenblikken in vervoering die schatte n aan- schouwd te hebben, nam Cuohillo zijn paard bij den teugel, liep snel naar de bergen en bond het vast aan £:en der struiken die in eene vrij diepe engte groeiden, om het aan alle onbescheiden blikken te verbergen; daarna heg'on hij- de pyramide te beklimmen. Op den top gekomen, had hij met het o de mringende woestijn onderzocht om zich te verzekerer vel alleen was. Een nauwkeurig onderzoek van ee e minuten had hem opnieuw gerust gesteld. Inderdaad ion li tevan en zijne drie gezellen van den eenen kant de C: cadeesche jager en zijne beide vrienden van den iere. kant, die allen minder juiste aanwijzingen hadden, wireu :oodzaakt de plaatsen te verkennen en bevonden ui. tusschen de heuvelen en buiten het bereik van ju gezicht. Ten hoogste voldaan over de stilte die rondor. -m iieerschte, had Cuchillo, een oogenblik door de nnb Leid san zijne voeten uitgestalde schatten bedwelm^ 'erut gelijk z.jne blikken gericht naar den waterval. De watermassa, die, achter df p; ramiden neervallende, op haar top boven den afgrord eene brug van gesmolten zilver scheen te werpen, opmie zich somtijds in haar val. Door de regenhoogkleurige di.mpen die de nevel verspreidde, schitterde d,- v. in de stralen der zon een blok goud, dat door de eeuwenlange werkng des waters bloot lag. De monster ach tigste der vruchten ooit aan een katoenboom gewiegeld hebben, overtrof he niet in omvang. Voortdu rend gereinigd door de na. lofdeeltjes van den waterval, erscheen dit blok goud i al zijn glans en scheen elk jogenblik gereed om uit het halve omhulsel kiezelsteen dat hem weerhield te ontsnappen en sedert eeuwen misschien dreigde hij met zich een vaarde in den afgrond te storten die de losprijs eens koninfs waardig was. Op het gezicht var. iet blok dat hij, door den arm slechts uit te strekken, ui een te kunnen grijpen, maakte zich eene zinnelooze vreugde van Cuchillo meester. Met hebzuchtige blikken over den afgrond gebogen, de 1 uitgestrekt en met uitpuilende oogen, zwol zijne borst tens op en hij zou aan die knellende ontroeringen be ken zijn, indien een kreet van smart en vreugde tege niet aan zijn mond ontsnapt was. Dit was de kreet dien de Canadees en zijne beide m kers gehoord hadden. Weldra evenwel ontrukte hem een schouwspel dat li midden dezer woestijn niet verwacht had, een anderen maar ditmaal wa het een kreet van razernij. De bar bemerkte daaT feen mehsc' -"1, een man, die ais hij hsécXsk -«Pea tan jus levens, die schat met voeten trad, w nde aan hem toe te hehooren. Bois-Rosé en Fabiaan de die.»te omkoini van den Goudvallei nog voor zijne „ugea onzichtbaar;! chillo dacht dat de ex-karabinier alleen was en zonder te denken, en bijna zonder zich den tijd te gunnen om mikken, had hij vuur op hem gegeven. Zoodoende was Pepe aan den kogel dien hij langs zi ooren had hooren fluiten, otsnapt. Het is ons onmogelijk de woede en de verbazing den bandiet te beschrijven, toer. hij, zelf achter de van een der pijnboomen verse".. Vi: g hoe twee i zich bij Pepe voegden, toen ee i hunne a lange gestalte een dier vreese ke jagers herke'Je, in la Poza tegen de tijgers - ,a het wo i ha gee in den anderen Fabiaan, dengene, die reeds twiem zijne hinderlagen ontsnapt was. (Wndt wrf i-;.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1888 | | pagina 1