NIEUWS EN ADV ERTENTIEBLAD.
De Goudvallei.
5e Jaargang:.
Donderdag 5 Januari 1888.
No. 1381.
HAARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem, per 3 maandenƒ1.20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
ADVERTENTIES:
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale de Publicite Etrangére G. L. DAJJBE Co., JOH. F. JONESStier., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
STADSNIEUW S.
Haarlem, 4 Januari.
De beide gemeenteambtenaren F.
C. Misset en J. Koper, die op 1 dezer
respectievelijk hunne 40- en 25-ja-
rige loopbaan vierden, hebben vele
blijken van belangstelling mogen
ondervinden; o. a. werd hun door
den gemeenteraad eene gratificatie
geschonken.
In den afgeloopen nacht is hier
ter stede overleden de heer F. T.
Frankemölle, sedert 3843 pastoor der
1 R. K. parochie van den H. Domini-
cus, aan het Spaarne. Door zijn hoo-
gen leeftijd had hij in het vorige
jaar zijn kerkelijk ambtwaarin
hij veel goeds heeft verricht en dik
werf tot leniging van het lot der
armen bijdroegnedergelegd. De
stichting van het nieuwe fraaie kerk
gebouw dier parochie ishoofdzake-
ijk aan zijn initiatief en medewer
king te danken.
Aan het gereformeerde weeshuis
alhier is door wijlen mejuffrouw
de wed. W. Webbekes eene som van
f500 gelegateerd, vrij van succes
sierechten.
De directeur van de Vereeniging
voor de verpleging van lijders aan
vallende ziekte alhier, heeft over
December van het vorige jaar weder
belangrijke giften ontvangen, als
door ds. Escher alhier van N. N. te
H. f200, P. L. alhier f100 en van
K. te Amsterdam f1000, en nog
giften van f 25, f 5 en minder bedrag.
Een merkwaardig boek is dezer dagen
verschenen.
Het is een Keurboek der stad Haarlem,
bewerkt door de heeren mr. A. J. En
schedé en C. J. Gonnet en uitgegeven
door de firma's Joh. Enschedé en Zonen
alhier en Marlinus Nijhoff te 's-Hage. In
1879, zoo wordt in het prospectus mede
gedeeld, vormde zich eene Vereeniging tot
uitgaaf der bronnen van het oude vader-
landsche recht, die zich hoofdzakelijk zou
ghouden met het bekend maken van
de oude, tot nu toe onder het stof begra
ven stedelijke keurboeken, en zagen dan
ook reeds de keurboekeu van Dordrecht,
Delft en Leiden, met ophelderingen, het
licht. Het spreekt van zelf, dat de tweede
stemhebbende stad van Holland, Haarlem,
niet werd uit het oog verloren. Doch de
archivaris van Haarlem, mr. A. J. Enschedé,
was toen reeds lang bezig met de oudste
keuren der stad tot 1500 te verzamelen
en te drukken, niet in den trant en vorm
als de Vereeniging had aangenonen, maar
zooals hij, medeeigenaar van het Huis
Joh. Enschedé en Zonen dat voor een go-
denkstuk van voorvaderlijke rechtsspraak
en rechtsbedeeling passend achtte, en met
de typografische hulpmiddelen, die hem
ten dienste stonden, kon uitvoeren. Dat
werk, waaraan vele jaren arbeid zijn be
steed, is thans voltooid.
Het is gedrukt met de letters van de
Nederlandsche incunabelen der 15e eeuw,
die het handschrift van dien tijd naboot
sten. Die letter moet omstreeks 1480 ge
sneden zijn en is dezelfde, welke in 1778
voor den beroemd geworden herdruk van
het //Tractaat der nadere Unie van Utrecht"
werd gebruikt.
Die letter heeft eene geschiedenis. De
voorrede van het Keurboek meldt ons
daarvan het volgende: In 1496 drukten
de Collatiebroeders te Gouda de //Devote
ghetiden van den Leven eude passie Jhesu
Christ" (Campbell, Annales p. 315) er
mede; in 1499 dienden de kapitalen aan P.
Van Os te Breda voor cijfers, eu in 1496
werd de kleinere soort door H. Eckert
van Homburg te Delft en door P. van Os,
toen to Zwolle, bij hun uitgaver. gebruikt.
Haar geschiedenis laat zich verder gere
geld vervolgen, sedert Hendrik Cornelisse,
omstreeks den aanvang der 16e eeuw,
eerst te Antwerpen en vervolgeus te Delft,
waar hij zijn drukkerij vestigde, zich van
haar bediende. Van hem ging zij over op
zijn zoon Cornelis Hendriks, lettersnijder;
van dezen op Aelbrecht Hendricx, die in
1582 ordinaris drukker der Staten van
Holland werdvervolgens op diens schoon
zoon liillebrant Jacobz Van Wouw, wiens
weduwe en erfgenatnen de zaak geruimen
tijd aanhielden. Van hen kocht ze in* 1670,
nevens de matrijzen, Christ, van Dijk,
stempelsnijder en directeur der lettergie
terij van Daniel Elsevier te Amsterdam,
van wiens opvolgers zij eindelijk, in 1767,
overging in het bezit der firma Joh. En
schedé en Zonen, waaraan zij heden ten
dage nog toebehoort.
Zoowel het //Niewsblad voor den Boek
handel" als de //Ned. Spectator" prijzen
de uitvoering van dit werk zeer, „een
werk", zegt het prospectus, „dat als rechts
bron en rechtsboek een trouw beeld geeft
van het beheer eener aanzienlijke stad in
de middeneeuweu, en dat als proeve van
drukkunst in den geest terugvoert naar
den tijd, waarin werk werd geleverd, dat
ons nu wel verbaasd doet staan, maar dat,
naar de bewijzen, die men er hier van
aanbiedt, minstens wel geëvenaard kan
worden."
Dinsdagnamiddag heeft ten huize
van den wagenmaker Knipper in de
Groote Houtstraat alhier een begin
van brand plaats gehad, ontstaan
doordat een 4-jarig kind, dat eenige
oogenblikken zonder toezicht in de
achterkamer was gelaten,met vuur uit
de kachel had gespeeld. Het behang
sel en eenige andere voorwerpen
stonden reeds in vlam, toen de brand
ontdekt werd, die door de knechts
en de buren is gebluscht.
Door de politie alhier is proces
verbaal opgemaakt tegen een bier
huishouder wegens het verkoopen
van sterken drank in het klein zonder
vergunning.
Men meldt ons uit Haarlemmer
meer
Dinsdag jl., des voorm. ten elf ure,
had de inwijding der chr. school te
Hoofddorp plaats.
Reeds een uur vroeger waren de
ouders met de kinderen, die als leer
lingen waren ingeschreven, in het
nette schoolgebouw aanwezig, al
waar ze werden opgewacht door
het hoofd der fcchooi alsmede door
de commissie.
Vervolgens gingen allen naar het
gebouw der hervormde kerk, alwaar
reeds eenige belangstellenden tegen
woordig waren. Als feestredenaar
trad op ds. PiersoD, directeur der
Heldringgestichten te Zetten, die
in eenvoudige doch boeiende woor
den tot de vergaderde menigte
sprak.
Na het eindigen der feestrede
gingen de kinderen met hunne ouders
naar het nieuwe schoollokaal, al
waar de kleinen werden onthaald
en nog menig hartelijk woord, zoo
wel tot ouders als tot kinderen werd
gesproken.
Naar men verneemt zijn reeds 80
leerlingen voor die school inge
schreven.
LETTEREN EN KUNST.
Het 16e deel van dr. Jan Ten Brinks
Literarische Studiën en Critieken is bij
den uitgever Sijtkoff te Leiden verschenen.
Aan de vijfhonderd eerste nieuwe
abonné's op den 5en jaargang van „De
Leeswijzer" zal gratis worden uitgereikt
een roman- en novellen-bibliotheek, in
formaat en omvang van het blad, alle
veertien dagen verschijnende, met deels
oorspronkelijke, deels vertaalde romans en
novellen. Men ontvangt dan voor den ge
ringen prijs van f3,50 pl. m. 2000 (twee
duizend) pagina's gewoon boekformaat. Bij
voldoende deelneming zal van deze roman-
en novellen-bibliotheek 15 Mei a. s. het
eerste nummer het licht zien.
Te Berlijn zal de acteur Denicke
een eigenaardig jubilé vieren; hij trad
sedert 1853 5000 maal op in denzelfden
schouwburg aldaar.
Yoor het wintersemester zijn bij de
Academie van beeldende kunsteu te Mün-
chen ingeschreven 413 leerlingen, waaron
der 79 uit Oostenrijk, 34 uit Amerika,
16 uit Zwitserland, 10 uit Rusland, 3 uit
Griekenland, 2 uit Engeland, 2 uit Azië,
1 uit Noorwegen, Turkije, Servië, Rumenië
en Luxemburg.
Inhoud van de Portefeuille No.
40Eacsimilés van teekeningen door mid
del van houtgravure. (Met plaat.) Aan
boord, met teekening van J. C. Hoynck
van Papendrecht. f Francois Bon vin.
E. Rittner Bos, kunstliteratuur.
Keizer Karei en het Rijk der Nederlan
den. Twaalf zangen in middeleeuwschen
versbouw, door Julius de Geyter, Ilde
zang. Von, Muzikale Kroniek. Ger-
braud, Euterpe en de Traviata. Auti-
critiek. Kleio, Verhalen en Schetsen
door A. M. Kollewijn Nz., 4de deel.
De S. N., Eene waarschuwing. Goed
koop Schouwburgbezoek. A., Costu
mes op 't Tooneel. Tooneelnieuws uit
België. A., Het Tooneel in d© Hoofd
stad.
Inhoud van de Verzekering s-
bode: Ziekteverzekering, door den
heer M. Henriquez Pimentel. Onaan
tastbaarheid van polissen. Voorgangers
en Leidslieden. (Rehuel Lobatto.)
Rechtspraak (Binnenlandsche.) Berich
ten. Brandverzekering. Literatuur.
Wetenschappelijke Bijdragen. In
gezonden. Laatste Berichten. Cor-
LEGER EN VLOOT.
Z. M. heeft den gepens. kapitein der
inf. van het leger in Ned.-Indie L. J. F.
B. Hamers, op verzoek, eervol ontslagen
uit zijne betrekking van kapt.-adj. bij het
kol. milit. invalidenhuis op Bronbeek, met
toekenning van den tit. rang van majoor.
Het contingent aanvullingstroepen
voor het Indische leger, dat in den loop
van het jaar 1888 zal worden uitgezon
den, is voorloopig vastgesteld als volgt:
Infanterie: 115 onderofficieren, 50 kor
poraals en 4 stafhoornblazers.
Cavalerie4 wachtmeesters, 6 korporaals
en 72 cavaleristen.
Artillerie3 ouderofficieren-vuurwerkers,
6 sergeanten, 6 korporaals en 229 solda
ten. (Voor de eene helft te leveren door
de bereden- en voor de andere door de
vesting-artillerie).
Genie: 5 korporaals en 27 soldaten.
Administratie: 20 soldaten-schrijvers.
Met inbegrip van deze militairen zal
het geheele contingent vooreerst tot een
getal van 2000 onderofficieren en minde
ren worden uitgezonden.
Naar Suriname voorts 85 infanteristen
en naar Cura9ao 44.
Op 1 Januari waren op den artille
rie-cursus te Delft geplaatst 14 leerlingen
van het 3e, 22 van het 2e en 15 van
het 1ste studiejaar.
De dirigeerend off. v. gez. 2e kl. J. M.
Engelhart is in aanmerking gebracht voor
chef van den militairen geneeskundigen
dienst in het Se district, standplaats
Utrecht.
De luitenant ter zee der 2de klasse
M. H. E. Sachse, dienende aan boord Zr.
Ms. wachtschip te Willemsoord, wordt met
den 16en dezer op non-activiteit gesteld
en vervangen door den luitenant ter zee
der 2e klasse W. van Voss.
De 2e luit. Geij van Pittius, van het 2e
regiment vesting-artillerie te Amsterdam,
wordt met 1 Februari a. s. voor 3 maanden
gedetacheerd te Delft en aldaar belast met
het toezicht op het keeren van buskruit.
De 2e luit. der infanterie van het
O.-I. leger J. J. Stolk zal 20 dezer per
stoomschip //Conrad" naar Indië ver
trekken.
ONDERWIJS.
Tot leden der pl. schoolcomm. te
Haarlemmermeer zijn in de jongste raads
vergadering herbenoemd de heeren P. S.
Zijlmans en P. Koppes.
Naar wij uit goede bron vernemen, is
aan dr. M. Treub, directeur van 's lands
plantentuin te Buitenzorg, een professo
raat in botanie en directoraat van een
botanischen tuin aan eene groote buiten-
land8che universiteit aangeboden. (A.)
VISSCHERI j.
Nieuwediep, 3 Januari. Heden kwa
men van de groote visscherij binnen de
sloepen //Hendrika Adriana", sch. Koster,
//Presto II", sch. Zwartveld en //Burge
meester de Jong", sch. Bronder, respec
tievelijk met 5000, 5000 en 2000 schelv.;
de beide eerste hadden hunne vangst reeds
te IJmuiden afgeslagen, om alhier te leve
ren, de schelv. van de laatste gold
f 21 het honderd. Door den kotter HD 63
werden 200 tongen, 130 bunschollen en
een partijtje schelvisch, kabeljouw en rog
aangevoerd, waarvoor f 180 werd besomd,
Tessel, 3 Januari. Door de garna-
lenvisschers zijn in de maand December
2709 manden garnalen gevangen voor de
FBUILLETO 3NT.
1231
XL. HOOFDSTUK.
Het tantalusgenot.
Gij zult hem hebbeD, hernam de Canadees koel
bloedig.
Wacht, zeide Pedro Diaz, ik zal door een ge
weerschot een einde maken aan dat onderhoud.
Neen, riep de Mediana hem tegenhoudende uit,
laat ons eerst eens zien tot hoever de dwaasheid van
dien vreemdeling gaat. En wie onder ons, vriend, riep
hij op spottenden toon uit, is het, wien gij de wet der
woestijn wilt leeren?
Aan u, riep Fabiaan uit, die zich eensklaps op
hetzelfde oogenblik vertoonde waarop ook Pepe zich aan
zijne zijde oprichtte.
Ah! altijd gijl antwoordde de Mediana met eene
van woede en verbazing verstikte stem.
Ea ik ben het die u sedert veertien dagen voet voor
voet volg, riep Pepe, en die God dank zeg, ein
delijk eene oude rekening van meer dan vijftien jaren met
u te kunnen vereffenen.
Wie zijt gij vroeg don Estevan, terwijl hij te ver
geefs zocht te raden met wien hij te doen had. Zoodanig
hadden de jaren en de kleeding, welkehij droeg, den ouden
grensbeambte veranderd.
Pepe de Slaper, die niet zooals gij zijn verblijf in de
gevangenis van Ceuta vergeten heeft.
Op dien Daam, die hem de bedreiging van Fabiaan bij
de brug van den Salto de Agua verklaarde, verloor don
Estevan eensklaps de uitdrukking van minachting, die tot
nu toe op zijn gelaat zichtbaar was geweest. Een plotseling
voorgevoel waarschuwde hem, dat zijne gelukssler onderging.
Hij wierp een vreesachtigen blik rondom zich.
De steile rotsen, die van den eenen kant de omheining
der Goudvallei vormden, konden hem tegen het vuur der
jagers, die meester van de hoogte waren, beschermen. Een
korte afstand scheidde hem er van, en een oogenblik ried
de voorzichtigheid hem aan, naar die schuilplaats te snellen;
maar zijn trots kwam daartegen in opstand en deed hem
op zijn plaats blijven.
Welnu! wreek u dan op een vijand, die de vlucht
veracht! riep de adellijke Spanjaard op trotschen toon
tot Pepe.
Heeft men u niet gezegd, hernam deze laatste
koeltjes, dat wij u alleen levend in handen willen
hebben
XLIe HOOFDSTUK.
de gevangene.
Gedurende zijne geheele krijgsmans- en zeemansloophaan
had de hertog van Armada nog nooit zulk vreeselijs ge
vaar geloopen als dat hetwelk hem thans bedreigde.
De vlakte bood hem geen beschutting aan tegen de ka
rabijnen van den Canadeeschen jager en den Spanjaard.
Wat waren de vuurwapenen in de onbekwame handen zij
ner ruiters tegen de gegroefde loopen met dubbele draag
kracht der hunne, behandeld door twee schutters, wier oog
onfeilbaar was en wier arm nooit beetde? Deze geduchte
tegenstanders hadden daarenboven nog het voordeel eener
unverwinnelijke stelling en de schietgaten der rotsen, waar
achter zij verschanst waren. Als een der ruiters ééne be
weging, één teeken van vijandelijkheid maakte, dan was
het met minstens twee hunner gedaan.
Don Antonio ontveinsde zich de uitgestrektheid van het
gevaar niet waaraan hij blootgesteld was; maar om hem
recht te laten wedervaren, moeten wij zeggen dat zijn moed
niet verzwakte. Deze toestand kon evenwel niet lang du
ren; allen gevoelden het, zoowel boven op de rots als in
de vlakte.
Kom aan, laat ons er een einde aan maken, riep
met donderende stem de Canadees, wiens edelmoedigheid
er een afkeer van had om van zijne voordeeliger stelling
gebruik te maken en die er zich eene gewetenswroeging
van maakte bloed te storten, wanneer men zulks konde
vermijden. Gij hebt allen gehoord, dat wij alleen te doen
