NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
5e Jaargang.
Donderdag 24 Mei 1888.
No. 1498.
ABONNEMENTSPRIJS:
leger en vloot.
onderwijs.
WIE IS DE SCHULDIGE?
HAARLEMS DAGBLAD
Voor Haarlem, per 3 maanden1.20.
franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Burora: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer SS2.
ADVERTENTIES:
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 een
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiere.
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOJH en J. B. AVI§.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale de Publicite Etrangère G. L. DJTJJBE Co., JOH. F. JONES, Sucr., Parijs, 31bis Faubourg Monimartre.
S T A I) S li i E i; w s.
Haarlem, 23 Mei.
Wij maken belangstellenden op-
merkzaam,dat de inschrijving voor de
schutterij in deze maand behoort te
geschieden, bij.gebreke waarvan men
gevaar loopt met geldboete enz. te
worden gestraft.
De Nederlacdeche Studentenroei-
bond geeft Zondag a. s., beginnen
de te 1 uur, in bet Noorder-buiten-
spaarne zijn 6en jaarlijkschen wed
strijd. Aan het hoofdnummer moe
ten, zooals bekend is, alle vereeni-
ging-m, waaruit de Roeibond be.-taat,
deelnemen. Het zijn Njord(Leiden)
Laga (Delft), Triton (Utrecht), en
Nereus (Amsterdam).
Ziehier de verschillende nummers
van het programma, en de vereeni-
gingen die er aan deelnemen:
I. Hoofdnummers (vierriemsgie-
ken). Prijs 5 gouden medailles, en
het eerediploma van den studenten -
roeibond.
Ingeschreven: NjordLaga, Tri
tonNereus.
II. Bijnummers.
a. Jonge vier. Prijs: 5 zilveren
medailles. Ingeschreven; TritonLa
ga, Nereus. I. Oude twee. Prijs: 3
zilveren medailles. Ingeschreven
NjordLaga.
c. Jonge twee. Prijs: 3 zilveren
medailles. Ingeschreven: Njord, La
ga, TritonNereus.
d. Sculling-outrigger. Prijs-zilve
ren medaille Njord.
De heer E. P. C. Sol zal, daartoe
uitgenoodigd door de afd. Haarlem
van «de Dageraad», in de tweede
helfr der maand Juni alhier eeüe
voordracht komen houden over In
dische politiek.
Aan het Nationaal Concours, dat
door de schermclub «Concordia» te
Amsterdam, ter gelegenheid van
haar 5 jarig bestaan op Zaterdag
26 Mei a. s. in het gebouw «Plau-
cius» aldaar zal worden gegeven,
nemen de volgende stadgenooten
deel: van de vereeniging aBato», de
hh. Jac. Faber, F. H. Hessels en
Uhlenbroek; van de vereen. «Sparta»
Joh. G. Martin en A. J. Meijerink,
en 3 leden van de onderofficiers-
vereen. «Mars».
Op Donderdag 31 Mei a. s. zal te
Amsterdam een internationaal as-
saut op degen, sabel en korten stok
worden gehouden. Tot medewer
king daaraan heeft zich oa. opge
geven de heer A. J. Meijerink, pro
fesseur alhier. Voor deze gelegen
heid zijn, behalve vele Nederland-
sehe, ook liefhebbers en professeur6
ingeschreven uit België, Frankrijk
en Spanje.
Uit ons verslag van de voordracht
van Prof. G. Overbeek de Meyer
over ontsmettingsmiddelen" schijnt
een dubbelzinnigheid te kunnen
werden gelezen. De ontsmettings-
oven, die hier ter stede aanwezig is,
is niet gemeente-eigendom, maar be
hoort aan een particulier, den heer
B. J. van Liemt.
Deze is volgaarne bereid, de in
richting aan belangstellenden te
laten zien. Men gelieve zich daartoe
o trent dag en uur in verbinding-
te stellen met den heer D. de Clercq,
voorzitter der vereeniging vVolks
belang," Parklaan 10, ten einde
gezamenlijk de inrichting te be
zichtigen.
De afd. „Haarlem" vau de Maats, voor
Nijverheid hield Dinsdag eeue vergadering
in de bovenzaal van het Nutsgebouw.
Behalve aan huishoudelijke zaken was
deze bijeenkomst tevens gewijd aan de be
spreking van het onderwerp de reorga
nisatie van de Burgeravondschool. Daar
eenige autoriteiten waren uitgenoodigd
deze bespreking bij te wonen, ving men
daarmede aan.
Het onderwerp werd ingeleid door den
heer Scholtens, lid van bet bestuur, wiens
inleiding een levendige gedachtewisseling
uitlokte, waaraan deelnamen de heeren dr.
C. G. von lleeken, S. J. Graaf van Lim
burg Stirum, A. C. Kruseraan, mr. Joh.
Enschedé Jr. en prof. J. Bosscha.
Aan het einde van het debat sprak de
voorzitter, prof. J. Bosscha, de strekking
der verschillende betoogen samenvattende,
de meeniug uit, dat, hoewel niet op alle
punten eenstemmigheid heerschte, men het
hierover toch zeker eens was, dat het
allermeest noodig is het teekenonderwijs
uit te breiden en op de school gelegenheid
te geven aan dengeue die zich niet verder
i dan tot gewoon ambachtsman wenscht te
bekwamen en tevens aan hen die baas of
opzichter wilden worden.
De voorzitter bracht den dank der ver
gadering aan den inleider en aan diegenen,
die aan de discussie hadden deelgenomen,
waarbij hij tevens den wensch uitsprak,
dat deze gedachtenwisseling eenigen invloed
mocht hebben op het besluit, dat de Ge
meenteraad eerstdaags in zake dit belangrijke
vraagstuk zal hebben te uemen.
In de daarop gevolgde huishoudelijke
vergadering werden de punten voor de
aanstaande algemeene vergadering in be
handeling genomen, en vereenigde het dep.
zich met verschillende praeadviezen van
directeuren, uitgezonderd ten aanzien van
het Tijdschrift; de vergadering was van
oordeel, dat het wenschelijk was geeue
wijzigingen in de inrichting van het Tijd
schrift aan te brengen alsvorens de moge
lijkheid van de uitgifte van een Weekblad
als orgaan der Maatschappij meer nauw
keurig was onderzocht. Teu slotte werden
de candidateu voor het directeurschap be
noemd.
Op de hondeiitentocmsielliDg te
Brussel komen ouder de Holland-
sche bekroonden o. a. voor: «Mo
narch», Mighty» en «RoseofMel-
touvan deu heer WiLon, te Ben-
nebroek, en iu de afd. Eogelsche
Settere: «Ned of Overveen» en
«Young Bonnie» van mr. G. v. d.
Vliet, te Overveeu.
LETTEREN EN KÜNST.
De heer P. N. Van Kampen, de bekende
uitgever te Amsterdam, is in den ouder
dom van 70 jaren aan longontsteking
overleden.
In de Vlaamsche Academie werd mede
gedeeld, dat de heer Gaillard zich sedert
zes weken op het kasteel van Graaf Von
Loë bevindt en reeds de helft van Mner-
lant's handschrift heeft afgeschreven. Het
geheele werk (40.000 verzen) zal in 1889
verschijnen. De „Handelingen" der Aca
demie zijn voor het publiek tegeu intee-
kenprijs verkrijgbaar gesteld; de prijs is
3 frs. 'sjaars. De lieer Prayon Van Zuy-
len voerde het woord over den taalstrijd
in het land van Wales, waar de keltische
taal nog door een zeer groot getal per
sonen gesproken wordt. De Academie heeft
het drukken dezer verhandeliug bevolen.
Bezield met den wensch, om de na
men van de dapperen, die op Atjeh's grond
door 's vijands lood of staal den dood von
den, aau de vergetelheid te ontrukken en
aldus eeue eereschuld aan de gevallen krijgs
makkers te delgen, heeft zich te Kotta-
Radja eene commissie gevormd, welke zich
ten doel heeft gesteld, ter verwezenlijking
vau dezen wensch, op Kota-Petjoet, Kota-
Radja's doodenakker, een algemeen graf
monument te doen verrijzen, waarop de
namen staan gebeiteld van allen, onver
schillig van welken rang of landaard, die
in den Atjeh-krijg sneuvelden of aan hunne
daar bekomen wonden bezweken. Terwijl
die commissie zich reeds tot het bekomen
van geldelijke bijdragen voor gemeld doel
heeft gewend tot het leger, de zeemacht
en de civiele ambtenaren in Ned.-Indië,
bij wie haar denkbeeld levendigeu bijval
heeft gevonden, heeft zich op hare uitiioo-
diging thans ook hier te lande eene com
missie gevormd, om voor dit doel gelden
in te zamelen, zoowel bij het leger in Ne
derland, als bij hen die, hier te lande
vertoevende, aan het Indische leger of het
civiel bestuur van Indië waren of nog zijn
verbonden. Deze commissie, gevestigd te
's-Gravenhage, is samengesteld uit de bh.
F. M. B. Ridder Alewim, gen.-majoor,
adjudant des Konings in buitengewonen
dienst, commandant der bereden artillerie,
A. A. F. Lanziug, luit.-kolonel bij het reg.
grenadiers en jagers, A. J. J. Staal, ma
joor der genie van het leger in Ned.-Iudië,
W. G. T. Snijder, majoor van den gene-
ralen staf, G. van Tien hoven, kapt. bij het
reg. grenadiers en jagers en G. J. V. Yink-
huizen, kapitein der artillerie, secretaris.
Zondag werd te Edam de 44e jaarlijk-
sche vergadering der gew. vereen. Noord-
Holland van het N. O. G. gehouden. Be
halve tal van honoraire en gewone leden
waren tegenwoordig de hh. Van der Yen,
arr.-schoolopz. te Haarlem en Tuijn, wet
houder te Edam, terwijl 19 afdeelingen
vertegenwoordigd waren door afgevaar
digden.
Als plaats voor de volgende jaarverga
dering werd Schagen aangewezen. De heer
Kappenbnrg voorzitter, werd gekozen als
afgevaardigde naar de algemeene vergade
ring te Amersfoort.
De heer O. E. AZernike te Amster
dam behandelde de stelling: „Het her
haaldelijk spreken over de zedelijke opvoe
ding op de lagere school is een bedenkelijk
verschijnsel van onzen tijd."
In eene uitgezochte, keurige rede ver
dedigde de inleider deze stelling: I. omdat
het uitgaat vau de onbewezen beschuldi
ging dat onze school in zedelijke opvoeding
is achteruitgaan; 2. omdat het getuigenis
aflegt van een schromelijk overdrijven van
den invloed dor lagere school op de ze
delijke opvoeding, en 3. omdat er iu ligt
miskenning van wat hoofdzaak moest zijn,
nl. de persoonlijkheid des opvoeders. Na
eenige discussie, waaraan de heeren Yer-
sluijs en Meerwalt deelnamen, werd op
voorstel van den voorzitter de conclusie
aangenomen, dat het spreken over de ze
delijke opvoeding, zooals dit thans ge
schiedde, is een „heugelijk" verschijnsel.
Na de pauze trad de heer A. Coelingh,
onderwijzer te Sloten, op en sprak over:
„het zingen in de aanvangsklasse der la
gere school". In een keurig uitgewerkt
stuk, noemde spreker zijne rede achtereen
volgens eene causerie over deu aard en de
strekking van het kinderlied; over kinder
liederen overgebracht van vreemden bodem;
over goed vertaalde verzen en liedjes, op
gehelderd door voorbeelden; over de plaats
die het gezang moet innemen in de school;
de vorming van het muzikale gehoor, over
den zangouderwijzer in het algemeen en
in het bizonder en over de eerste zang
oefeningen naar het gehoor.
De heer D. van Pelt te Amsterdam
leidde in„De ontleding van den volzin
in onze scholen." Na eene echt practische
verhandeling ontspon zich eene discussie,
waaraan de hh. Stamperius en Lohr deel
namen, en nam de vergadering de vol
gende stellingen aan De zinsontleding van
den enkelvoudigeu en saraengestelden vol
zin is bij het taai-onderwijs in de boogste
klassen onmisbaar; de onTeding is mid
del, geen doel en doeltreffende ontleding
gaat samen met het vormen van ziunen.
Na een gezellig tochtje naar Volendam,
namen een 60tal leden deel aan den ge-
meenscliippelijken maaltijd.
Bij kon. besl. van 21 dezer is aan dr.
J. S. G. Gleuns, met ingang van 15 Juli,
op zijn verzoek eervol ontslag verleend
als leeraar aan de rijks hoogere burger
school te Gouda.
VISSCHERIJ.
Enkhuizen 21 Mei. lieden werden
door onze visschers alhier aangebracht van
100 tot 8090 stuks netjes-ansjovis, prijs
f 7 per 1000.
Door 11 Duitsche visschers werd aan
gebracht 1200 tot 1500 K.G. kl. schol,
prijs aan den afslag f 8.50 per wichtje of
50 kg.
Lemmer, 21 Mei. In de vorige
week werden nog 20.000 stuks of 100 tal
Zuiderzee-haring aan de bokkingrookerijen
alhier aangebracht, waarvoor de rookers
f30 per 200 stuks of tal betaalden. Door
alle visschers is nu de haringvisscherij
op de Zuiderzee gestaakt.
De vangst van bot op de Zuiderzee was
niet ruim, doch kwaliteit der vangst goed.
In ffeuoemde week werden alhier aange
bracht 1000 kilogram, die door de op-
koopers werden genomen voor f 0.14 per
kilo. In kleinhandel werd 20 a 30 cent
per kilo betaald.
T e s s e 1, 21 Mei. Door de Noord-
zeevisschers van hier werden in de afge-
loopen week elders ter markt gebracht:
200tongen, 400 roggen, eenige tarbotten,
100 manden kleine schol, 40 manden
scharren en 80 manden pooneu. De prijzen
waren ais volgtgroote tongen 30 a 40
ct., kleine tongen 10 a 15 ct., rog 50 a
60 ct., tarbotten f5 a f8 alles per stuk;
kleine schol f2 a f 3, scharren f 1 a f 1.50,
poonen f 1.50 alles per mand.
TT I Xj T, Eï T O LVT.
Naar hel Enc/elsch, van Anna Kalharina Green.
391
XV.
ER ONTSLUITEN ZICH NIEUWE WEBEN NAAR HET DOEL.
Met geweld de onaangename gewaarwording, die mij bij
het noemen van dit vertrek overviel, onderdrukkende, gaf ik
een ontkennend antwoord.
De benoodigde papieren zijn daar, en hij zegt op de
gewone plaats beter te kunnen werken dan ergens elders;
indien gij het echter verkiest, zal ik hem beneden laten
komen.
Ik wilde hier echter niet van hooren en ging zelf vooruit
naar de trap.
Ik heb er een enkele maal over gedacht om die kamer
te sluiten, ging zij haastig voort, maar daar is iets,
wat mij van de uitvoering van dat plan terughoudt. Ik kan
er evenmin toe komen, als het mij mogelijk is dit huis te
verlateneen macht die buiten mij staat dwingt mij om al
de verschrikkingen er van te trotseeren. Eu toch, ging
zij voort, word ik onophoudelijk door de bangste vrees
bevangen, soms in het nachtelijk duister.... maar neen,
viel zij zichzelve plotseling in de reden, ik wil u niet
noodeloos verontrusten. Ik heb dat nu reeds te veel ge
daan, en met een fiere beweging van het hoofd volgde
zij mij naar de trap.
Bij onze binnenkomst in het noodlottig vertrek, zat de
secretaris in den stoel, dien ik nimmer gedacht had door hem
bezet te zullen vinden. Toen ik zijn magere gestalte zoo
voorovergebogen zag op de plaats, waar zijne oogen nog
kort te voren gerust hadden op het ontzielde lichaam van
ziju patroon, moest ik mij verwonderen over de koele bedaard
heid van den man, die, waar zulke herinneringen hem voort
durend voor den geest moesten staan, die plaats niet alleen
voor eigen gebruik kon innemen, maar zelfs in staat was er
zijn werk met zooveel zorg en blijkbare kalmte te verrichten.
Juist toen ik aldus dacht, ontdekte ik echter, dat de wijze
waarop het licht in de kamer was aangebracht, juist die
plaats het meest geschikt maakte, om tot het door hem be
oogde doel gebruikt te worden, en terstond veranderde mijne
verbazing in oprechte bewondering van het kalme plicht
besef, waarmede hier alle persoonlijke neigingen werden ten
offer gebracht aan de noodzakelijkheid.
Zoodra hij ons hoorde binnen komen, hief hij het hoofd
werktuigelijk omhoog, zonder echter van zijn stoel op te
staan, terwijl de uitdrukking op zijn gelaat duidelijk bewees,
dat hij geheel in zijn arbeid verdiept was.
Hij is met den geest geheel bij zijn werk, fluisterde
Mary mij toe, dat is een eigenschap van hem. Het zou
mij niet verwonderen, of hij weet niet eens wat het is, dat
hem gestoord heeft. Dit zeggende trad zij verder de ka-
1 mer binueu en liep voor hem heen om zijne aandacht te
trekken, waarop zij hem toevoegde: Ik breng u hier
den heer Raymond, die u wenschte te spreken, mijnheer Har
well. Hij is zoo vriendelijk geweest in te stemmen met mijn
wenschen betreffende het manuscript, waarmede gij daar
juist bezig zijt.
Harwell stond, nadat hij zijn pen had afgeveegd en neer
gelegd, langzaam op, hierbij echter duidelijk toonende, dat
deze tusschenkomst hem inderdaad alles behalve aangenaam
was. Daar ik dit aanstonds merkte, wachtte ik niet, tot hij
mij had toegesproken, maar nam den bundel papieren, die
naast hem lag, van de tafel en zeide:
Het schrift schijnt bizonder duidelijk te zijn: wanneer
u het goedvindt zou ik het gaarne eens inzien om er een
algemeeuen indruk van te krijgen.
Hij boog bedeefd onder het uiten van eenige woorden van
toestemming, en zette zich, zoodra Mary het vertrek weer
verlaten had, langzaam neer om oogenblikkelijk ziju werk
te hervatten.
Onmiddellijk week mijne belangstelling in het manuscript
en alles wat er mee in verband stond naar den achtergrond,
en mijn geest werd opnieuw geheel vervuld met den toe-
stand van Eleonore en liet geheimzinnige waas, dat de intieme
j geschiedenis dezer familie scheen te bedekken. Ik zag den
secretaris dus flink in de oogen en hernam:
Het doet mij zeer veel genoegen, mijnheer Harwell,
dat ik in de gelegenheid beu eens een oogenblik afzon
derlijk met u te spreken, al ware het slechts om u te
vragen....
i Iets betreffende den moord, viel hij mij plotseling
