NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Blanken en Zwarten.
6e Jaargang.
Donderdag 25 October 1888.
No. 1630.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIES:
B 1 N N K N l i N D.
Landbouw-enquête.
Oe werkloszen te Amsterdam.
HAARLEMS DAGBLAD
Voor Haarlem, per 3 maanden1.20.
Franco doov het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureen: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. rrlefooiinunimer 123.
▼an 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEftEBOtflü en JL B. AVIS.
Hoofdagenten
het Buitenland: Compagnie Generale de Publieite Etrangère G. L. VAUBE Co., JOH. F. JONES, Suer., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
STADSNIEUWS.
Haarlem, 24 October.
Bij de Dinsdag gehouden aanbe
steding van de levering derbenoo-
digdbeden voor bet onderhoud der
gevangenen alhier waren de laagste
inschrijvers voor
grove Ruhr- of ecbaalkoien, J. T.
Perquin en Zonen, voor f0.85 per
100 KG.
korte turf J.Overakker, voor 68 ct.;
cokes, J. T. Perquin en Zonen
voor fl.20 per 100 Kilo;
lange turf, J. T. Perquin en Zonen,
voor 32'/, ct.
Voor het examen ter verkrijging
van de akte van onderwijzeres, op
22 en 23 dezer te Amsterdam ge
houden, is o. a. geslaagd mej. J. J.
de Koek alhier.
LETTEREN EN KUNST.
»Le Parfum*, tooneelspel in 8 bedrijven van
Ernest Blum en Raoul Toché. heeft bij de eerste
opvoering in het Palais Royal te Parijs veel
succes gehad. De r»Femme3 nerveuBC3» van
dezelfde schrijvers is thans ook in studie te Lon
den en te Brussel.
De refendaris voor kunsten en wetenschappen
hij het departement van Binnenl. Zaken, jhr.
mr. Victor de Stuers, is benoemd tot terelid
van het Corp9 Académique van Antwerpen. De
koning der Belgen heeft deze benoeming goed
gekeurd.
Sir Arthur Sullivan heeft Vrijdag 11. te Bir
mingham, een voorlezing over de geschiedenis
der muziek in Engeland houdende, beweerd, dat
er tegenwoordig in Eogeland veel voor de mu
zikale ontwikkeling der natie gedaan werd en
dat er goede kans voor Engeland bestond, om
in de muzikale wereld weder een plaats van den
eersten rang in te nemen, gelijk het die ouge-
eer honderd jaar geleden innam.
Inhoud //H o 11 a n dsch e Lelie/'
2de jaargang No. 17Hoofdartikel.
Russische Martelaren (vervolg.) Causerie
uit Engeland. Berichten. Recepten.
Roman. Correspondentie. Week
kalender.
Bij kon. besluit is de uit-
betaliug vau vervolgingekosten aan
de deurwaarders der directe belas
tingen nader geregeld. O. a. is be
paald, dat hun maandelijks zeven
ten honderd wordt uitbetaald van
het vermoedelijke bedrag der kos
ten wegens bet uitbrengen van
waarschuwingen en aanmaningen
en het beteekerjen van dwangbeve
len, welke het loopende jaar voor
elk hunner zal opleveren, de ver
goeding van reiskosten daaronder
niet begrepen. Het meerdere wordt
na afloop van het jaar verrekend.
Het beslu't treedt in werking 1
Januari 1889, docht betreft niet de
belooning wegens werkzaamheden,
vóór dat tijdstip verricht.
Voort6 zijn bij resolutie van den
minister van Financiën nadere be
palingen vastgesteld nopens de be
noeming en belooDiDg der genoemde
deurwaarders. Behoudens de daarbij
gestelde eischen van bekwaamheid
en geschiktheid, waarvan bij een
jaarlijks te houden examen moet
blijken, zijn in de onderstaande
volgorde tot gemelde betrekking
benoembaar; a. klerken van pro
vinciale inspecteurs en van contro
leurs en ontvangers der directe be
lastingen, invoerrechten en accijn
zen; b. klerken van ontvangers der
registratie en domeinen, van nota
rissen, advocaten of procureurs of
werkzaam op de griffie van een
der rechterlijke colleges binnen
bet rijk.
Z. D. H. de prins von Wied
wordt a. s. Zondag in de residentie
verwacht, ten einde in de daarop
volgende dagen deel te nemen aan
de jaarlijksche jachtpartijen op de
goederen onder Wassenaar.
De van rege e r i ngswege
ontworpen voorstellen betreffende de
pensioeneu van burgerlijke ambte
naren en die van hunne weduwen
en weezen zijn van den Raad van
Slate terug ontvangen en gereed
om aan de Siaten-Generaal te wor
den aaugeboden.
De chin.eesche regee-
rings commissarissen, die thans te
's-Hage vertoeveD, hebben Dinsdag
hun opwachting gemaakt bij Z. Exc.
den minister van Buitenlandeche
Zaken.
O p eeue door Ged Staten
van Limburg aan den minister van
Binnenl. Zaken gedane vraag of,
ingeval de Provinciale Staten wei
geren de tot hiertoe genoten subsidie
van f600 ten behoeve van het Pare
vaccinogëne te Maastricht te blijven
verleeneu, eene hoogere toelage van
de regeering te wachten is, heeft de
minister ontkennend geantwoord.
Als vraagpunten, dienende tot
leiddraad bij bet door de landbouw-
commissie in te stellen plaatselijk
onderzoek ip tal van gemeenten
Daar den toestand van den Land
bouw in Nederland, zijn gesteld
I. Welke is de algemeene toe
stand der gemeente? <z. Aantal in
woners, grootte, ligging, fabrieken,
veestapel, enz. b. In geval van be
langrijke afwijking van toestanden
in andere gemeenten der streek,
welke zijn de oorzaken daarvan?
II. Welke is de toestand van den
bodem?
III. Hoe is bet bezit verdeeld?
IV. Welke zijn de voorwaarden
der pacht? a. Uitdrukkelijke, b. Door
welke gewoonten worden deuitdruk-
kelijke voorwaarden aangevuld? c.
Welke verbeteringen worden ge-
weneebt, betzij door de pachters,
betzij door de eigenaar»in de
paebtgebruiken?
V. Hoe is de toestand van de ver
keerswegen en de middelen van ver
voer
VI. Welke credietmiddelen wor
den er gebruikt a. Hoe verschaf
fen de boeren ich aanlegkapitaal
b. Hoe worden de winsten belegd?
c. Wordt gebruik gemaakt van kas
siers, credietinstellingen van nota
rissen? van private personen?
VII. Hoe staat het met het ver
zekeringswezen a. Wordt verzekerd
tegen brand, hagel, ziekte en sterfte
van vee? b. Op welke wijze? c.
Onder welke voorwaarden?
VIII. Hoe is de toestand van bet
bedrijf?
i. Welke prijzen hebben de land
bouwers in de laatste (10, 20) ja-
run kunnen bedingen L Is verbe
tering te bespeuren in de kwaliteit
der producten vergeleken met vroe
ger Zoo ja, waaraan moet die
worden toegeschreven? I. Wordt
door de landbouwers coöperatie in
toepassing gebracht? m. Zijn er
invloeden, die schadelijk werken op
de ontwikkeling van het bedrijf?
n. OutgiuniDg, droogmakerijen, in
dijkingen
IX. Kunnen nadeelige gevolgen
worden aaDgewezen ten opzichte
van het landbouwbedrijf, in het bi
zonder vana. grondbelasting, b.
mutatierechten, c. registratierechten
(verkoop van roerend goed), d. ze
gelrechten op huurcontracten (spe
ciaal huurcedulen), e. hypotheek
rechten, personeel.
X. Welke zijn de bizondere ge
woonten
XI. Hoe staat het met de welvaart
der landbouwers?
XII. Hoe is de toestand der ar
beiders? Welke veranderingen zijn
in de laatste jaren voorgekomen
Welke zijn de verdiensten van ar
beiders en dienstboden? Welke is de
levenswijze der arbeiders en welke
zijn hunne behoeften voor zoover
zij wonenop het platte land of in
bebouwde kommen
XIII. Welke is de algemeene con-
clu«ie van het onderzoek «.Welke
is de algemeene toestand? b.Welke
zijn de gebreken? e. Welke midde
leu tot herstel worden gewensebt
In Sarah Bernhardt's
contracten met de tooneeldirecteuren
itaat o. a., dat dezen zich verbinden,
haar eene serenade te doen bren
gen, die baar dan volgens de
couranten «blijkbaar verrast»,
terwijl zij «zeer gevoelig» is over
die spontane hulde des volks. Eu
toch weet een tooneeldirecteur ge
regeld Maecenassen te vinden, die
de kosten dier «verrassing» voor
hem dragen, zegt de schrijver der
«Haagsche Sprokkelingen» in het
L'tr. Daqbl.
Vanwege het bestuur
vau het «Koninklijk Oudheidkundig
Genootschap» wordt tegen den 25
«ten November a. s. in hare loka
len in de «Munt» te Amsterdam
eene tentoonstelling voorbereid vau
bescheiden, zoowel officieele als
particuliere, die betrekking hebben
op de gebeurtenissen in 1813.
Met 1 November komt er
waarschijnlijk eene belangrijke wij
ziging in de dienstregeling Amster
damLeeuwarden, via Znkhuizen
Stavoren.
Wij leven in een tijd van
snelheid. Voor de Ned. Rhijnspoorw.
Mpij. is men bezig nieuwe locomo
tieven te vervaardigen van betere
constructie eu sneller gang dan de
thans in gebruik zijnde.
De //N. Rotterd. Ct." bevat ket volgende
Onrustbarend vroeg zijn dit jaar te Am
sterdam de manifestaties der werkloozen
begonnen. Hoewel nog niet op zoo groote
schaal als in den winter van 1887, hou
den zij betoogingen langs de straten en
grachten. Die betoogingen dragen tot
beden een vredig karakter en worden
blijkbaar alleen ondernomen om de bur
gerij op de hoogte te houden van den
toestand. Zwijgend sjokken een aantal,
nu honderd, dan tweehonderd mannen een
gedeelte der stad door, hetzij naar bet
stadhuis om een adre3 in te dieneD, of
naar voorname werkgevers om nog eens
zekerheid te erlangen, dat er voor niemand
kans op plaatsing is.
Wij zijn pas in October hoe zal de
toestand zijn in December, Januari, als de
vorst de metselaars, de grondwerkers, die
nu nog werk hebben, verplicht den arbeid
te staken
Ik heb een paar maal de samenkom
sten der werkloozen in het Volkspark bij
gewoond, en de indruk, dien ik van de
aldaar verzamelde menigte ontving, was:
dat de menschen zich niet minder voor
doen dan zij zijn. Zij zoeken niet, door
bijv. in hunne kleeding eene zekere mise-
en-scène in acht te nemeD, 1de voorstelling
van hunne armoede te vergrooteu. De
meesten steken vrij knap in de plunje.
Wel zien zij er lusteloos uit en er staat
op hunne gezichten weinig vernuft, nog
minder energie te lezen. Een der sprekers
in de vergadering van laatstleden Vrijdag
gaf eene schets van het gros der werklui,
die op merkwaardige wijze overeenstemde
met hetgeen eigeu aanschouwing om
mij heen mij leerde. vEr bestaat" zoo
drukte hij zich ongeveer uit «er be
staat onder jullie geen aansluiting en geen
kameraadschap. Dat komt rndat jullie
niet nadenken over je toestand en dien
dus eigenlijk niet begrijpen. Hoe weinig
werklui zijn er, die ooit een boek in han
den nemen? Den vrijen tijd dooden jelui
met vogelkooitjes te maken. Dat zijn nog
de besten. De meesten meenen, dat ze een
kop hebben alleen om er een pruim tabak
in te stoppen of een glas jenever b' Nu,
als dronkaards zag de groote meerderheid
er toch niet uit maar dat er weinig
geest en geestdrift uit de koppen sprak,
moest ik toegeven. Er was ook schier
geen beweging in de hoop te krijgen. Zij
luisterden zwijgend naar het gesprokene,
en eerst nadat de voorzitter ettelijke kee-
ren gevraagd had//jelui gaat immers
allen mee in optocht naar deu burge
meester?" steeg er een //ja, allemaal!" uit de
menigte nog niet eens door allen in
gestemd. Zeer moeilijk ging het, een com-
*13 CJ X Xm JLu> Hl T1 O JST-
Een verhaal uii den amerihaanschen burgeroorlog.
58) XXXIVe HOOFDSTUK.
BENE ÖEAP VAN KAPITEIN LÏSANDER.
Met de mand aan haar arm en eene oude bruine muts
op het hoofd (deze muts was vroeger zwart geweest) ver
trok zij, en wandelde naar het huis van deu landbouwer.
Het huis bezat aan den linkerkant eene deur; door die deur
gaande kwam men in de keuken en in de zitkamer. De
weduwe klopte aan.
Men gaf geen antwoord. Zij klopte weer, maar met het
zelfde ge-olg. Toen lichtte zij den klink op (zelfs het huis
van den bemiddelden Stackridge had nog een klink) en zij
trad binnen. Hel huis was verlaten.
Zou er niemand thuis zijD? zeide de weduwe met
een onaangeDamen grijnslach, terwijl zij overal rondkeek.
Het huis was toch niet gesloten. Het zou mij niets ver
wonderen of juffrouw Stackridge is met hare kinderen naar
het gebergte. En waar is de oude tante Deb?
Zij gevoelde zich in den beginne teleurgesteld. Waarom
was mrs. Stackridge juist nu uit, nu zij iets van haar wilde
leenen? Maar toen zij de kasten en de provisiekamer on
derzocht en bemerkte, dat zij zich alleen in een huis be
vond, dat ruim met levensmiddelen was voorzien, helderde
haar gelaat op.
Ik kan nu evengoed leenen als in het geval, dat juf
frouw Stackridge thuis was, dacht de weduwe. En zij
begon hare mand te vullen. Zij voorzag zich van eene pan
met meel, terwijl zij de pan ook maar hield.
Ik zal die pan mee naar huis nemen, zeide zij
en haar terugbrengen als het meel op is. Wat is er in die
trommel? koffieI Ik zal alles maar meenemen en later de
trommel terugbrengen. Ik zou gaarne wat tabak willen
vinden waar zou zij toch de tabak verborgen hebben?
Dit uitmuntende schepsel veroorloofde zich al die vrij
heden niet zonder de vrees te koesteren, dat mrs. Stackridge
haar plotseling zou kunnen overvallen. Het was best mo
gelijk, dat zij haar man niet in het gebergte had gevolgd.
Misschien was zij met hare kinderen naar het dorp gegaan
om schoenen te koopeu, of een kennis te bezoeken?
Als zij terugkomt en mij hier ziet, zal ik zeggen dat
ik slechts kwam leenen. De bezittingen van die vervloekte
unionisten zijn verbeurd verklaard; ik kan dus nemen wat
ik wil. Hier heb ik een zakje peper; ik zal het maar mee
nemen, evenals dien klomp boter daar; ik zal dk-n maar
op een bord leggen.
Zij had hare mand spoedig gevuld, en betreurde het, dat
zij er geen twee had meegenomen, toen een mooie, tinnen
eminer haar aandacht trok.
Ik heb zulk een voorwerp juist noodig. Zij vulde
den emmer ook.
Juist toeu zij het deksel dicht deed, werd zij opgeschrikt
door voetstappen bij de deur.
O, goede hemel, wat moet ik nu beginnen Als het
mr. Stackridge eens was. Maar hij kan het niet zijn. Het
is misschien mrs. Stackridge, of een van de negers. Ik zal
alles verbergen.
Bom, bom, bom! er werd lu'd aan de deur geklopt.
Het ziju bezoekers. Wie kunnen dat zijn Zij zette
hare mand en haar emmer neer. Ik zal mij gedragen,
alsof ik hier thuis ben I
Zij sidderde, toen de kliuk werd opgelicht, eu twee vreem
delingen, met forsche maar vreemde gelaatstrekken, gewe
ren op den schouder, en in de uniform der geconfedereer
de!!, binnen traden.
Mrs. Stackridge? zeiden zij, in hun zwaren ger-
maanecher, tongval.
J-j ja, stamelde de weduwe, terwijl zij de mand en
den emmer onder ha'e schort zocht te verbergen. Wat
wilt gij van mrs. Stackridge
Een der vreemdelingen zeide iets in het duitsch tot den an
dere, terwijl hij op de dievegge wees,
Dat is de vrouw.1 e wij moeten hebben. Zij maakt
levensmiddelen voor ha;-; mis in het gebergte gereed.
Laat ons eens zien, of er voor ons iets is te eten,
zeide de andere.
Ofschoon mrs. Sprowl geen woord van hun gesprek ver
stond, bemerkte zij toch, dat zij over hare geleende bazit-
