NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Blanken en Zwarten.
6 e Jaargang.
Donderdag 1 November 1888.
No. 1636.
HAARLEM'S DAGBLAD
ADVERTENTIES:
▼an 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiera.
en J. B. AVIS.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Generale de Pubiicite Etrangère G. L. BA TJBE Co., JOH. F. JONES, Suer., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
SI A 1> S N IK U H S.
Haarlem, 31 October.
Het verslag van den toestand der
gemeente over 1887 is gedrukt en
tegen betaling van f 1,50 per ex.
ter Gemeente-Secretarie verkrijg
baar gesteld.
Aan de Dinsdag gehouden stem
ming ter verkiezing van 24 gemach
tigden in het kiescollege der ned.
herv. gemeente alhier is door 1296
stemgerechtigden deelgenomen.
De heer A. Beukers, coiffeur al
hier, heeft zijn zaak verplaatst naar
het daartoe ingerichte huis in de
Groote Houtstraat geteekend no. 91.
De nieuwe winkel maakt met zijn
fraaie pui een goeden indruk. De
hardsteenen onderkant en de nette
deuren links en rechts zijn smaak
vol bewerkt. De kolossale spiegel
ruit verleent een onbelemmerden
blik op de keurige étalage. Ook de
winkel en de daarachter gelegen
galon voor heeren zijn sierlijk inge
richt. De kleinere salon voor dame6
bevindt zich daarachter. De verbou
wing is geschied onder toezicht van
deD architect den heerVan den Arend,
door den heer A. F. Captein, die ook
de toonbank, winkelkasten enz. heeft
geleverd. Het schilderwerk is van
den heer A. T. Dolmans, de mozaïek
tegelvloeren van den heer Reijnders
en het behangwerk van den heer
J. A. Heine alhier.
Onze lezers worden verwezen
naar de in dit nummer voorkomen
de advertentie van het in de Groote
Houtstraat nieuw opgerichte siga-
rendépót van de welbekende firma
W. G. Boele Sr., sigarenfabriek
«De Beurs» te Kampen.
Dinsdagavond hield de heer Koch,
voorzitter van denNederlandschen Afscliaf-
fersbond, in de bovenzaal van de sociëteit
//Vereenigiug" eene voordracht over den
machtigen invloed der vrouw".
Het lag in den aard der zaak, dat spre
ker dien invloed zou schetsen in verband
met de bestrijding van het gebruik van
alkoholische dranken. Hij achtte het on-
noodig iu 'tbreede uit te wijden over de
rampzalige gevolgen, die het misbruik
daarvan heett. Het is niet het misbruik
waartegen hij zijne ernstige bedenkingen
hebben aan te voerenniet het kwaad
in zijn gevolgen, maar het kwaad in zijn
kiem, eischte eene vingerwijzing. Te velen,
die tegen het misbruik ijveren, zien
het gebruik door de vingers en trachten
het onkruid te wieden, wanneer het zijne
wortels reeds onuitroeibaar vast geschoten
heeft. Voorkomen is beter dan redden.
Hieraan moet ieder zijn kracht wijden
en hiertoe moet vooral de vrouw hare
krachten inspannen. Want zij is het, die in
deze over den grootsten invloed te beschik
ken heeft.
Spreker schetste als een verheven voor
beeld, wat in Engeland miss. Agnes Elisa
beth Weston tot stand gebracht heeft.
Deze bemiddelde en beschaafde dame had
te Bath, waar zich een instituut tot voor
bereiding van aanstaande zeelieden bevindt,
aan de jongelieden een gelegenheid tot
geoorloofde ontspanning bezorgd door het
oprichten van een koffiekamer, een lees-
inrichting e. d. Later stichtte zii een zon
dagschool en kwam op deze wegen in
aanraking met velen van hen. Groot was
hare invloed ten goede op de jonge lieden,
maar het kon haar niet verborgen blijven,
dat de sterkste vijand, dien zij te bestrijden
had, de drank was. Vandaar, dat zij zich
eerst in beginsel later als werkzaam
lid aansloot bij den engelschen afschaffers-
bond. Door een schijnbaar toevallige om
standigheid werd zij ertoe geleid haren
invloed bij voorkeur op de zeelieden aan
te wenden. Eenmaal gaf zij eeu jong zee
man, voor hij scheep ging een afscheids
brief mede, vol nuttige wenken op zijn
verder levenspad. Bij zekere gelegenheid
liet deze zijn epistel aan een makker lezen,
die er zoo door getroffen werd, dat ook
hij zulk een hartelijk en degelijk geschre
ven brief wenschte. Miss Weston voldeed
aan zijn verzoek en als een loopend vuurtje
ging weldra onder alle jonge leden der
bemanning het nieuws van die goede
vrouw, die iemand zulk een riem onder
het hart wist te steken.
In kleiner kring stichtte zij zoodoende
veel nut, uit dezen kleinen kring wist zij
door haar krachtig woord den drankduivel
te verbannen. Maar de kroon kon zij op
haar werk zetten, toen het haar bij wijze
van zeldzame uitzondering werd toegestaan
in persoon op de oorlogsschepen haar in
het hart grijpend woord te verkondigen.
Schoon en grootsch zijn de gevolgen van
haar navolgenswaardig optreden: 1/6 van
de bemanning der engelsche oorlogsvloot,
die 72,000 koppen telt, is tegenwoordig
lid van den afschaffersbond en vindt zeker
ruimschoots vergoeding voor zijne onthou=
ding van alkoholische dranken in de aan
alle redelijke eischen voldoende zeemans
huizen, die door haar toedoen in de voor
naamste engelsche haveus werden opgericht.
Met evengroot welgevallen stond spre
ker een oogenblik stil bij de figuur van
mej. Agnes Bobinson, die voor de engelsche
soldaten was, wat miss Weston is voor
de zeelieden en bij het beeld van miss
Willard, het hoofd der amerikaansehe vrou-
wen-vereeniging tot algeheele afschaffing
van 't gebruik en de fabricage van geest
rijke vochten.
Met smart en schaamte moest hij erop
wijzen, hoe weinig in tegenstelling van het
groote, dat op dit gebied in Engeland en
Amerika is gewrocht, in ons land is tot
stand gebracht. Hij bracht zijne hulde aan
den heer Gildemeester, die in 't vorige
jaar den minister, helaas met zoo weinig
goed gevolg, had geïnterpelleerd over de
afschaffing van den //oorlam" op de vloot.
Tevergeefs was het geweest, dat dit kamer
lid 'op het schoone voorbeeld der engelsche
vloot had gewezen. Men had zich niet
aangetrokken gevoeld tot de krans, die hij
bij zijae vergelijkende beschouwingen, on
merkbaar vlechtte om het hoofd van de
edele miss Weston.
Spreker beaamde volmondig, dat niet
iedere vrouw hetzelfde tot stand zou
kunnen brengen. Maar toch vermocht zij
veel, zij 't in kleiner kring. Hoe diepin
grijpend in 't kindergemoed is niet de
invloed der moeder! Kenschetsend in dit
opzicht was het voorbeeld van de moeder
van Garfield, door wier woord en wenk
de arme jongen was geworden de presi
dent der Vereenigde Staten, door wier
invloed op het jeugdig gemoed ook deze
groote man een afschaffer geworden was
met hart en ziel. Maar trekt het voor
beeld hier veelal ten goede, het kan ook
ten kwade leiden. In verband met eene
treffende ondervinding op dit gebied op
gedaan door den bekenden John Goff,
wees spreker erop, hoe gevaarlijk het is,
dat moeders hunne kinderen eraan gewen
nen zoo nu en dan eene kleine versnape
ring te gebruiken. Hij wenschte het kwaad
in beginsel te keeren en dit kan niet dan
door den radicalen maatregel: geen drank in
huis te nemen.
Door sprekende en uit het leven ge
grepen, meestal in eigen persoon opge
dane ervaringen gedacht hij voorts den
invloed der echtgenoote, die niet door
harde woorden, maar door stille liefde,
door het scheppen eener vriendelijke en
aantrekkelijke huiselijke omgeving den man
aan uithuizigheid en aan drankgebruik
kan ontwennen.
En niet alleen de getrouwde vrouw,
vermocht veel: ook de jonge vrouw kan
een steentje bijdragen tot dit schoone
werk. Er bcviudt zich hier in Haarlem,
zeide spreker, eene jonge dame, die hierin
op een navolgenswaardige wijze voorgaat.
Zij heeft eeu klasse van kinderen opge
richt, die zij, afgewisseld door vertellen,
zingen en andere aangename en vormende
leermiddelen, door middel van platen, een
duidelijk begrip geeft van het menschelijk
lichaam en van de nadeelige gevolgen, die het
drankgebruik erop uitoefent. Dit is de weg,
zeide spreker, want veelal is vroege on
kunde in deze de oorzaak van latere fou
ten. Hij knoopte hieraan een opwekking
vast voor de aanwezige jonge vrouwen (en
in dit opzicht sprak hij waarlijk niet voor
stoelen en banken) om op hare, zij 't ook
op eene andere wijze, van haren onweer-
staaubaren invloed op het kinderhart ge
bruik te maken.
En niet alleen op 't kinderhart, maar
ook op dat van den jongen man!
De vrouw kan alsmede ten goede ar
beiden als meesteres tegenover hare dienst
boden. Maar hiervoor is in de eerste plaats
noodig, dat zij niet alleen door het
woord maar bovenai door eigen onthou
ding toont welken weg zij op wil. Wie zijn
dienstbode het schadelijke van geestrijke
vochten preekt met een glaasje annisette
voor zich, is als de vos die de passie
preekt.
Spreker eindigde zijn schoone en tref
fende rede met erop te wijzen in welk een
nauw verband de sterke drank staat tot
het meerendeel der misdrijven in Neder
land. En het is niet alleen op de lagere
standen dat deze vloek drukt, in de hoogere
vindt zij eveneens hare slachtoffersde
sociëteit is zoo schadelijk als de kroeg.
Het zijn niet alleen de mannen, die zich
aan dit gif verslaven, er zijn tal van dames,
die de slavinnen der cognac geworden zijn.
Spreker vond hierin aanleiding om te
wijzen op de slechte gevolgen, die in dit
opzicht het verblijf in een herstellings
oord als Davos geeft. Wij kunnen hem in
dit opzicht geruststellen. De tijd, dat de
cognac aldaar bij een halve flesch per
dag verzwolgen werd, is voorbij. De cognac-
geneesmode zal de voorstanders der af
schaffing vooreerst niet door haar onnatuur
verontrusten.
Met een woord van opwekking om zich
aan te sluiten bij den bond, waarvan hij
voorzitter is, besloot de spreker. Hij wees
op mannen als Modderman, Borgesius en
Gildemeester, die in hunne rijen streden
en strijden. De eerste heeft door zijn drank
wet het volk aan zich verplicht, de laatsten
gaan roort in 's lands vergaderzaal, waar
't pas geeft, tegen het kwaad te ijveren.
Maar niet in de hand van onze regeering
ligt het de jenever en consorten onscha
delijk te maken wie de jeneverstokerijen
te Schiedam sluiten moet, dat is het
volk zelf.
Met de kennisgeving, dat de plannen
tot oprichting van een asyl voor dronkaards
hun uitvoering naderen en het verzoek,
dat ieder welgezinde hieraan zijn steun
zou bieden, eindigde spreker. Het was
zeker naar het hart der toehoorders ge-
proken, toen de voorzitter, de heer Brutel
de la Rivière hem den dank bracht voor
zijn krachtig en schoon woord.
Dat dit in onze stad nog niet overbo
dig en dat het lidmaatschap van den af
schaffersbond nog geen sinecure is, bewijst
de inhoud van een overdruk uit de//Haar-
lemsche Ct." van 21 Nov. 1.1. waarin aan
getoond wordt, hoe in het kleine Haarlem
tonnen gouds voor alkoholische dranken
worden uitgegeven welke overdruk aan
de vertrek keD den gratis werd ter hand ge
steld.
De gemeenteraad van Zandvoort
heeft besloten met 1 Januari a. s.
eene hondenbelasting te heffen.
Belanghebbenden wordt herin
nerd dat de najaars-koemarkten te
Velsen invallen op Zaterdagen, den
lOden en 24sten November 1888.
Het bericht, voorkomende in ona
blad van Vrijdag j.l., dat Donder
dagavond in de Ringvaart van
Haarlemmermeer nabij de Lynden
een man zou zijn verdronken, is
helaas Zondagavond bewaarheid ge
worden. Na lang dreggen heeft men
eindelijk het lijk van den ongeluk-
kigen turfschipper, C. Vechter, van
Haarlem, gevonden.
De ongelukkige, die met zijn vaar
tuig aan den Akerpolder lag, wilde
zeker den veenbaas bezoeken, die op
korten afstand van daar woont.
Waarschijnlijk door de donkerheid
misleid, schijnt hij op het smalle
pad te zijn uitgegleden en zoo in de
Ringvaart terecht gekomen. Er zijn
geen teekenen van geweld.
Uit Sloten wordt ons gemeld
Ten nadeele van den landbouwer
F. van der Mei was Dinsdagnacht
uit diens slaapkamer een zilveren
horloge ontvreemd. Van dezen dief
stal werd verdacht een persoon, die
den nacht aldaar in het hooi had
doorgebracht. In den loop van den
dag gelukte het den chef-veldwach-
ter Verplanke alhier den bewusten
persoon, zekeren W. D., aan te hou
den nog in het bezit van het horloge.
Hij is ter beschikking van de jus
titie gesteld.
LETTEREN EN KUNST.
Onze landgenoot, de heer Gerard Völlmar, die
in den afgeloopen zomer te Scheveniugen als so
lovioloncellist bij het Berlijusch Philharraonisch
Orkest werkzaam was en die, om verschillende
redenen zich niet verder aan dit orkest verbon
den heeft, is door den hekenden impresario Cam.
panari te Milaan geëngageerd voor een kun»treig
door Italië, gedurende 6 maanden. Reeds in he^
FBi UIXjLElTO
Een verhaal vit den amerihaanschen burgeroorlog.
64) XXXVft HOOFDSTUK.
EEN TOCHT IN DEN MANESCHIJN.
Dan hield vast. Het lichaam werd van uit de eenzame
rustplaats, die men het had gegeven, te voorschijn ge
haald. De lichaamsdeelen, die niet door het lijk van het ros
waren beschut, waren op afschuwelijke wijze verbrand.
Ropes legde het op den rug en sloeg het vuil er zooveel
mogelijk af. Het gelaat werd nu door de maan beschenen....
een afschuwelijk schouwspel! De linkerkant was geheel
verbrand en de haren die nog overgebleven waren, zaten
vol zand. De gelaatstrekken waren eehter te herkennen.
De mannen deinsden eensklaps achteruit. Zij herkenden
hun makker. Het was de spion, dien men had uitgezonden
om de vluchtelingen op te sporen. Het was de «slaper»,
die nooit meer ontwaken zou. Het was Gad.
XXXVie HOOFDSTUK.
EEN VREEMDSOORTIG- WAPEN.
In dien tusschentijd daalde Cail de door de maan be
schenen helling ai', met Sprowl's pistool aan den eenen
kant en de bajonet van den korporaal aan de andere zijde.
Zij liepen voorzichtig naar den met struikgewas begroeiden
heuveltop. Eensklaps hield Carl stil.
Is er iets? zeide Sprowl. Carl knikte, terwijl hij
vroolijk en vertrouwelijk glimlachte. Wat dan?
Gij zult het spoedig zien. Bukt een weinig. Hij
kroop dicht langs den grond, Zij volgden zijn voorbeeld.
Komt wat dichterbij. Ziet gij die rots?Lysanderzag
haar. Wel, daar is het niet.
Zij kropen weer verder. Toen hield Carl weer stil en
zeide: Ziet gij dien boom?
Welken?
Die daar zoo alleen staat. Lysander zag den boom.
Wel, daar is het niet, zeide Carl.
Zij gingen weer verder, hij hield weer op en wees weer
op iets.
Ziet gij die kleine heesters? Lysander zag ze tegen
den donkeren hemel afsteken.
Wel, daar is het ook niet, zeide Carl.
Hij wilde weer verder gaan, toen Sprowi hem bij den
kraag greep.
Wat bedoelt gij daarmede? of ik al die dingen zie!
Carl wendde zich naar hem om, glimlachte veelbetee-
keuend en verzocht den kapitein om zijn oor wat dichter
bij te houden, en fluisterde hem toen zoo geheimzinnig
mogelijk in:
Ik zie teekens.
Ha, dat is goed I zeide Lysander, die hem nu weer
verder liet gaan.
Carl kroop laDgzaam voort, terwijl hij voortdurend het
hoofd ophief en rondom zich zag. De bajonet dicht achter
zich, de kapitein naast zich. Hoe verder deze schurken van
de andere verwijderd zijn, des te beter is het voor mij,
dacht hij. Ten laatste zag hij de hoogte, van waar Penn
Cudjo had ontdekt, toen deze in dien vreeselijken nacht
zijne afgoden weer had aangebeden. De maan ging achter
het gebergte onder, en er lag eene schaduw over die rots.
Ofschoon hij er nog een mijl van was verwijderd, meende
de knaap, dat hij goed zou doen, met te zeggen, dat het
hol zich daar bevond.
Hij aarzelde, dacht nog een oogenblik na en trok Ly
sander zachtjes bij den arm.
Ziet gij de rots daarginds En daaronder die heesters.
Welnu, het hol bevindt zich achter die heesters, als gij het
vinden kunt. Dat was werkelijk waar. Lysander kroop
dichter bij. Hij lag op zijn buik, met het hoofd opgelicht,
juist als een slang, die langs den grond voortkruipt.
Nu is het mijn tijddacht Carl. Zijn hart kiopte
geweldig. Hij verhief zich op zijne knieën, gereed om weg
te springen. Lysander was minstens tien voet voor hem,
en met het pistool wilde hij de kans wagen. Ik loop weg,
hij schiet, zal mij missen, en dan ben ik weg. Maar de
korporaal Hij voelde juist op dat oogenblik eene hevige
ABONNEMENTSPRIJS:
Foor Haarlem, per 3 maanden1.20.
Franco dooi- het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnumnier 122.
Birecteuren-UHgevers «I. C. PEEREB009I