ill N B N l N B.
Politiek Overzicht.
einde dezer week vertrekt hij vermoedelijk voor
dit doel.
Inhoud »H ollandache Lelie," 2de
jaarg. No. 18Hoofdartikel. Onze Insecten.
Huishoudkunde. Omzwervingen huiten.
Costuumleer. Russische Martelaren (slot).
Losse Schetsen. Leestafel. Berichten.
Recepten. Roman. Correspondentie.
"Weekkalender.
Aangaande de ziekte,
waaraan de vorstin van Waldeck
Pvrmont is bezweken, wordt uit
Pyrinont gemeld, dat deze bestond
in ontsteking van het ribbevlies,
benevens long-ontsteking. De onmid
dellijke oorzaak van den dood was
hartverlamming.
De ziekte schijnt zeer plotseling
een geweldigen keer te hebben ge
nomen. H. M. de Koningin moet
althans niet verwacht hebben, dat
Haar geliefde Moeder zoo spoedig
door den dood zou weggerukt wor
den.
De minister van Justitie
begaf zich Dinsdagochtend., verge
zeld van een viertal hoofdambte
naren van het departement, naar
Amsterdam. Vermoedelijk staat zijne
reis in verband met plannen tot
verbetering van de lokalen der kan
tongerechten in de hoofdstad.
Men leest in het Han
delsblad
Volgens een gerucht, dat ons ter
oore komt, zou de regeering aan de
Staten Generaal weldra het voorstel
doen, Atjeh te ontruimen en enkel
eene bezetting te houden voor den
vuurtoren op Poeloe Bras.
Ofschoon het moeite kost aan de
waarheid van dit gerucht te geloo-
ven, meenen wij het te moeten me-
dedeelen, omdat het door gewoonlijk
welingelichten als geeuszins on
waarschijnlijk wordt beschouwd.
Naar het W ee Ablad van
het Recht met zekerheid verneemt,
bestaat bij de Regeering het voor
nemen om de raadsheerplaats, welke
met 1 Januari e. k. in het ge
rechtshof te Leeuwarden zal open
vallen, wel te vervullen.
De heer IJ. van Son, te
Hilversum, heeft zich, blijkens me-
dedeeliugen in de Ind. Merc., tot
den Goev.-Generaal van Nederl.-
Indië gewend met het verzoek con
cessie te bekomen tot exploitatie
van een uitgestrektheid, groot 50,000
bouws, op het eiland Ceram. Aan
vankelijk had hij het geheele eiland in
exploitatie gevraagd, waarop hij
echter bij zijn verzoek om steun
aan den minister van Koloniën, ten
antwoord ontving, dat het eiland
wegens zijn uitgestrektheid en we
gens de rechten der bevolking op
den grond niet in aanmerking kan
komen om in zijn geheel in exploi
tatie te worden afgestaan.
De heer Van Son deelde o. a. in
zijn nota aan den Minister mede,
dat het benoodigde kapitaal in
Holland beschikbaar is en dat hem
ter kennis was gekomen, dat een
Duitscher voornemens was conces
sie voor het eiland te vragen en
kapitaal daaarvoor te Bremen te
zoeken. Op de tweede aanvraag van
den heer Van Son, om voor
50,000 bouws voorloopige concessie
te erlangen, ten einde over te gaan
tot een plaatselijk onderzoek, zal
da indische regeering hebben te
beslissen.
Volgens art. 20 der wet
op het hooger onderwijs behooren
de leeraren aan gymnasia tot de
burgerlijke ambtenaren, deelheb
bende in het burgerlijk pensioen
fonds. Van die deelgerechtigheid
zijn echter uitgesloten de leeraren
aan die gymnasia, tot wier oprich
ting de gemeenten niet verplicht
zijn, d. z. gymnasia in gemeenten
van minder dan 20.000 inwoners.
Thans is door belanghebbenden tot
Z. M. den Koning een adres gericht,
het verzoek behelzende, dat bij de
a. s. wijziging der wet betreffende
de burgerlijke pensioenen niet lan
ger onderscheid worde gemaakt tus-
schen gymnasia in groote en in
kleine gemeenten.
Tot het indienen van dit verzoek
schrift is de stoot gegeven door dr.
Lambrechts, rector van het gym
nasium te Assen. Het adres ia ge-
teekend door 91 leeraren aan 12
gymnasia en progymnasia.
De C ami rid ge Review
bevat een waardeerend artikel over
de cricketspelers in Holland. Men
brengt in herinnering dat de Londen-
club door de haagsche spelers gesla
gen werd. Het artikel werd in de
Daily Nems van Maandag overge
nomen.
De haagsche corr. van
het Utr. Dghl. schrijft:
De tentoonstelling van kunstnij
verheid is nu voor goed gesloten en
beter afgeloopen dan men dacht; er
komt nog 40 pet. van terecht, wat
met menige zaak niet het geval is.
Of 't bijv. even goed zal gaan
met de zaken van notaris Andnes,
is dezer dagen weer twijfelachtig
geworden. Men was op weg om
alles te schikkenmaar het plan is
n duigen gevallen, omdat er zooveel
borgtochten zijn, waarvan men de
onzekere kansen niet kon overne
men. Nu is, zegt men, deze week
de staat vaa kennelijk onver ogen
aangevraagd.
Dat echter sommige hopeloos ge
achte zaken nog wel terecht komen,
moet, naar ik verneem, blijken bij
de bereddering van een onlangs te
Amsterdam plotseling overleden
haagschen architect. Men meende
en hij zelf ook, dat zijn fiuanciëele
toestand reddeioGs in het achterspit
was en nu schijnt te blijken, dat er
eerder van een overschot dan van
eenig tekort sprake zal zijn, zoodat
Koen alweer gelijk kreeg met zijn
raad: aEnde desespereert niet».
Te Amsterdam zal op 27
November of 4 December e. k. een
najaars-reclame-optocht worden ge
houden.
Een loodgiatersknecht,
werkzaam op het dak van de in
aanbouw zijnde kerk aan het Melk-
pad te Hilversum, had Dinsdagmid
dag het ongeluk van een aanzienlijke
hoogte te vallen. Zwaar gekwetst
werd hij opgenomen; men wanhoopt
echter niet aan het behoud van zijn
leven.
Uit Schagen wordtvan
29 October gemeld
Da artikelen in een te Alkmaar
verschijnend blaadje, en de telkens
wederkeerende geruchten, dat men
op nieuw trachten zou, Guurrje
Borst van hier te verwijderen, heb
ben andermaal de gemoederen in
beweging gebracht. Ten einde zoo
veel mogelijk wanordelijkheden te
voorkomen, heeft het hoofd der ge
meente bevolen, dat voorloopig alle
koffiehuizen te 6 uren des avonds
gesloten moeten zijn. Ter verster
king van de plaatselijke politie is
heden avond eene brigade rijks
veldwachters uit Alkmaar en Den
Helder overgekomen. Heden avond
was er wei veel volk op de been,
maar vaa rustverstoringen was bij
het afzenden van dit bericht geen
sprake.
In de vorige week wer
den te Maasdam in ondertrouw op
genomen een 71-jarig man, reeds
tweemaal weduwnaar, en een 75-
jarige jonge dochter, wier hoofd
onder het loopen bijna even dicht
bij den grond komt als haar voeten.
Het schijnt, dat ondanks hun
hoogen leeftijd de onbezonnenheid
beiden tot het huwelijk deed beslui
ten, want dezer dagen kwam de
bruidegom mededeelen, zeker het
spreekwoord indachtig: tbeter ten
halve gekeerd, als ten heele ge
dwaald», dat hij van het huwelijk
afzag.... kennelijk z_nder eeuige
meewarigheid voor zijn lieftallige
bruid, welke hij nu aan haar lot
overlaat.
Deze week was te Goes
een echtpaar aan het stoeien. Bei
den trokken aan een sleutel en wil
den dien elkander afhandig maken;
nog een ruk en de vrouw Jet los.
Door dien schok kwam het voor
werp in het oog van den man te
recht, en kwetste dat zoodanig, dat-
de stoeierij waarschijnlijk met een
operatie te Utrecht zal eindigeD.
In de Maandag gehou
den zitting van den gemeenteraad
van Groningen werd een voorstel
van B. en W., om het herstel van
den Martinitoren te bekostigen uit
buitengewone uitgaven, en daarvoor
een bedrag van f 20,000 op de be
grooting van 1889 uit te trekken,
aangenomen met 18 tegen 8
stemmen.
Een voorstel van een der leden
om den post voor da kosten van het
armbestuur met f14,000 teverhoo-
geo, om haar in overeenstemming
te brengen met de werkelijkheid,
werd verworpen met 19 tegen 7
stemmen.
Nabij Bohneheide-Wit-
tem vond men 11. Zaterdagavond
den landbouwer A. Horbach in
bijna stervenden toestand in een
hollen weg liggen. Hij was onder
zijn voertuig geraakt en had een
wiel over het hoofd gekregen. Er
bestaat weinig hoop hem in het
leven te behouden. De ongelukkige
is gehuwd en vader van 4 kinderen.
Noch nie da gewesenl
Dezer dagen reed een limburg-
sche echoone, te Spekholzerheide
woonachtig, met haar hondekar
naar Aken ter markt. In het na
burige Horbach riep een ambtenaar
haar het welbekende, barsche chalt»
toe. Het karretje visiteerende, vond
de ambtsnaar eeo hoeveelheid brood,
waarvan het gewicht iets meer be
droeg dan 6 pond het maximum,
dat thans in Pruisen ingevoerd mag
worden. tMit, zum Ober-Zollamt!»
klonk het ruwe bevel, en de amb
tenaar wierp zijn geweer van den
schouder in het karretje. Te Aken
aangekomen, moest onze jongedoch-
ter een boete van 2 Mark (f 1,20)
betalen. Deze echter niet op haar
mondje gevallen, zooals de spraak
makende gemeente het uitdrukt
eischte 6 Mark van den ambtenaar,
als vrachtgeld voor het vervoeren
van het geweer. De noodige getui
gen waren weldra bij de hand, die
verklaarden, dat het geweer van uit
Horbach tot Aken door den hond
vervoerd was. De ambtenaar kreeg
bevel, aan de kloeke nederlandeche
burgeres een vergoeding van 4 Mark
te betalenzoodat deze nog een
winst had van 2 Markl
WETGEVENDE ÜÜACHT.
Een lijvig voorloopig vorslng is ver
schenen van do algeraeene beschouwingen
waartoe de Staatsbegrooting voor 1889 ia
de afdeeliugen aanleiding gaf. Allereerst
kwam het optreden van het tegenwoordig
Ministerie ter sprake, na de uitkomsten
der Maart-verkiezingen. Verscheidene leden
merkten op, dat de toen gebezigde ver
kiezingsleuzen zich niet door oprechtheid
hadden gekenmerkt. De toen gebezigde
bewering, dat de liberale richting tegen
den godsdienst gekant is, werd door som
mige leden nadrukkelijk ontkend en het
verwijt van verwaarloozing der financiën
werd weersproken in de openingsrede van
het kabinet door de verklaring, dat ver
sterking van 's Rijks middelen niet noodig
is. Hiertegenover werd de uitslag der ver
kiezingen aldus opgevat dat, terwijl de
liberale richting den godsdienst binnen de
kerk wil opsluiten, de meerderheid der
kiezers overtuigd was, dat de invloed van
den godsdienst zich ook op staatkundig
gebied meest doen gevoelen. Deze leden
weten de administratieve weelde aan de
richting, die jarenlang de meerderheid
heeft gehad. Intnsscheu begroetten ook
vele leden van een tegenovergestelde staat
kundige richting dan die van het Kabinet,
met genoegen de optreding van het Mi
nisterie in zooverre de onhoudbare poli
tieke toestand een einde nam, verklarende
zij zich bereid tot samenwerking met deze
Regeering in 's lands belang. Dezerzijds
was men echter minder gerust over het
beleid van den minister van Koloniën,
wiens antecedenten deden vreezen, dat hij
in onpartijdigheid, gematigdheid en poli-
tieken tact zou tekort schieten.
De beëindiging der Tjiomas-kwestie.de
benoeming van een lid der indische Re
kenkamer en van een goeverneur van Su
riname, het gebeurde met de beri-beri-
commissie gaven allerminst aanleiding tot
gerustheid. Van audere zijde achtte men de
benoeming van den minister, wiens han
delingen minder afkeurenswaardig zouden
blijken, een groote aanwinst voor het Ka
binet. Enkele leden verwachten van dit
ministerie weinig goeds wegens de ver-
schilende denkwijzen van de ministers over
zeer belangrijke onderwerpen, met name
het kiesrecht. De min. van Bnitenlandsche
Zaken scheen de anti-revolutionaire be
ginselen niet te huldigen; de min. van
Koloniën denkt over vele gewichtige on
derwerpen verre van eenstemmig met
zijne ambtgenooten en ook werd betwijfeld
of ten opzichte der afschaffing van de
plaatsvervanging met den min. van Oor
log eenstemmigheid bestaat. Anderen
hechtten meer aan homogeniteit omtrent
hoofdbeginselen van regeeringsbeleid. Vele
leden hadden van de Regeerirg meer
werkzaamheid verwacht dan tot nog toe
bleek en vreesden, dat er in de periode
van 8 jaren weinig zou komen van de uit
voering van het uitgebreid programma bij
do openingsrede aangekondigd, wanneer
er niet meer voortvarend gewerkt wordt.
Van bescherming der wet op het lager
onderwijs was nog niets te bespeuren. De
ter uitvoering der nieuwe grondwettelijke
bepalingen noodige wetsontwerpen laten
zich wachten. Omtrent de strekking van
do aangekondigde splitsing der meervou
dige districten voor de verkiezing ran
leden der Tweede Kamer werden nadere
inlichtingen gevraagd, bepaaldelijk of zij
gepaard zal gaan met eene verbeterde re
geling van het kiesrecht. Men vreesde, dat
de Kamerontbindingen, die van een tn
ander het gevoig moeten zijn, zouden be
letten in de eerste jaren veel tot stand te
brengen. Ook werd betoogd, dat de Regee
ring bij begrootingen evenmin blijk van
krachtige werkzaamheid heeft gegeven.
Men betuigde zijn ontevredenheid over de
nalatigheid van den minister van Koloniën
van de indische begrooting bijna drie we
ken te laat in te dienen. Overigens toonde
de Staat3begrooting niet, dat eene nieuwe
regeering is opgetreden, daar over 't alge*
meen alles vrij wel bij 't oude is ge
bleven, hoewel bij schier elk Departement
veel te doen is.
Deze beschouwingen werden weerspro
ken. De groote rampen, die velen van de
zegepraal der tegenwoordige meerderheid
vreesden, waren uitgebleven en de publieke
tegenstanders van het ministerie mochten
zich niet beklagen over gemis aan voort
varendheid van de Regeering in de toe
passing van hare staatkundige beginselen.
Is het regeeringsprogram niet in 3 jaren
te volvoeren, zij blijve zooveel langer aan
het bewind.
Het overige gedeelte van het verslag
vermeldt de uitkomsten van de uitvoerige
beschouwingen over 's lands financieelen
toestand. De uitkomsten der laatste dienst
jaren achtte men niet onbevredigend en
hierop beriep men zich, om aan te toonen,
dat men geen recht had om te beweren,
dat de tegenwoordige Regeering in een
desolaten boedel is opgetreden, want daar
uit bleek, dat vroegere bewindslieden, ge
drongen door de toenmalige meerderheid,
voor eer. gevulde schatkist voldoende heb
ben gezorgd.
Op spoedige indiening van een rege
ling vod do pensioenen der burgerlijke
ambtenaren werd met nadruk aangedron
gen. Voorts werd gevraagd, hoe de minister
van Financiën denkt over eene belasting
van het roerend vermogen, over afschaf
fing der successiebelasting in de rtchte
lijn en over regeling van de financieele
verhouding van Nederland enNederlandseh-
Indië. De overvloed van personeel bij vele
Departementen van Algemeen Bestuur trok
ten slotte de aandacht.
VISSGHEÜM.
T e s a o 1, 29 October. Iu <lsa afgeloopen week
brachten de Noordzcevisschers van hier elders
ter markt: 4600 tongen, 20 tarbotten, 150 rog
gen, 800 schelviaschen, 400 manden kleine acbol
en 200 manden scharren. De prijzen waren ak
volgt: groote tongen 40 a 50 et,, kleine en mid
delsoort dito 10 a 20 ct., tarbot f3 a f9, rog
80 ct. t\ f 1, schelriscli 25 a 35 ct. alles per
stnk. Kleine acbol f 1.50 a f 4, scharren f 1
alles per mand.
De duitsclie keizer heeft alweer een reis
achter den rug. Dinsdagmiddag cm drie
uur is hij na een hartelijk afscheid van
Bismarck en diens gemalin uit Friedrichs-
ruhe vertrokken. Nauwelijks is hij even
wel thuis of men hoort van nieuwe reis
plannen gewagen. Het bezoek aan Madrid
schijnt door de dagbladen ietwat voor
barig van de keizerlijke lijst van werk
zaamheden te zijn geschrapt. In de aan
staande lente zal de keizer hoogstwaar
schijnlijk ook Spanje bezoeken en misschien
en passant zijn grootmama Victoria, die
in 't vergeetboek geraakt schijnt.
Van een bezoek komt een bezoek. De
keizer vau Oostenrijk en de koning van
Italië bereiden zich zoor op eene contra-
visitie aan hun bondgenoot op diens ver
jaardag in Januari '89. Do drie monarchen
geven een navolgenswaardig voorbeeld, hoe
men aau de deftige en afgemeten polietiek
de joviale huiselijkheid kan verbinden.
Minder huiselijk gaat het toe, waar de
Czaar zijne bezoeken aflegt. Hij hult zich
in een oostersch-dcspotisch waas van ge
heimzinnigheid. Hij 3chuwt het helle licht
dor openbaarheid, zoowel waar hij zich op
Petershof als ergens anders in zijn onme
telijk rijk bevindt. Hij timmert niet aan
den weg en rekent het beneden zich, dat
schreeuwerige dagblad-reporters propaganda
voor hem maken uit het geschreeuw der
menigte. Hij komt ia zijne steden zooals
men komt in het huis van een vriend:
men verhindert wildvreemden dat zij mee
den deur binnenslippen om hun neus te
steken in wat er gezegd en gedaan wordt.
Dat hebben twee ongelsche bladende
„Timesen de „Standard" tot kun schade
gemerkt. Bij de intocht van den czaar
te Bakoe werden hunne correspondenten
achteraf gezet; men verhinderde hen een
voudig het schouwspel gade te slaan.
Zoo raakt het nieuws uit de wereld,
als meu de bronnen die vloeien moedwil
lig verstopt. Zij verdroogen spoedig ge
noeg uit zichzelve. Van Oost-Afrika bijv.
verneemt men in de laatste dagen niets
van gewicht, of men moest het van over
wegend belaDg achten, dat er eeD gerucht
loopt omtrent eene door Engeland voor
genomen versterking van Soeakim. Of men
moest bizouder gewicht gaan hechten aan
een door luitenant Wissmann gehouden rede
te Berlijn, waarin hij uit naam van de
duitsche commissie tot opsporing van
Emin-pacha de mooning uitsprak, dat de
opstand in Oost-Afrika niet gedempt kan
worden dan door do levering van wapenen
en ammunitie aan den vijand tegen te gaan
en door een vereenigd optreden van allen,
die zich de afrikaansehe zaak aantrekken
of erbij betrokken zijn: Duitschland, En-
drukking in de zij. Het was de korporaal, die hern met de
bajonet dwong te gaan liggen.
Ik wilde juist wat naderbij kruipen.
De korporaal scheen met deze verklaring tevredeD, maar
toen de knaap op handen en voeten vooruitging, bleef hij
hem dicht op de hielen, gereed om met de bajonet te stooten.
Juist op dat oogenblik had er iets plaats, dat bet werk
der Voorzienigheid scheen te zijn, om den knaap te helpen.
Op de rots verschenen twee menschelijke gestalten, eene
mannelijke en eene vrouwelijke, zij werden door het maan
licht beschenen, en staken tegen den donkeren hemel af.
Zij bleven slechts een oogenblik op den top, en daalden
toen langzaam naar benaden. Als Sprowl nog twijfel koes
terde over de ligging van het hol, dan was hij nu geheel
voldaan.
Wat Carl betreft, hij was het meest verwonderd over
deze verschijning. Zoodra had hij een hol als 'tware uit
gevonden, of twee menschen verschenen, die natuurlijk de
bewoners zijn moesten. De verbeelding was zoo volkomen, dat
hij zelf er door bedrogen werd. Het duurde slechts een
oogenblik. Toen hij steeds bleef kijken, zag hij weer ge
daanten, die van achter de heesters te voorschijn, en dus
uit het werkelijk hol kwamen. Lysander merkte dit belang
rijk feit niet op, en de korporaal hield Carl zoo voortdu
rend in het oog, dat hij van hetgeen verder voorviel, niets
bemerkte. De kapitein verborg zich achter eenige kreupel-
boschjes, en beval de twee anderen, naderbij te komon.
Korporaal, zei ie hij, loop vlug naar Ropes, en
zeg hem, met de zijnen dadelijk hier te komen. Ik zal
blijven wachten.
De korporaal kroop weg.
Carl hoorde het bevel, zag de beweging en zijn hart
trilde van vreugde. Hij was nu alleen met den kapitein.
Hij was niet langer ongewapend. Onder het kruipen was
zijne hand in aanraking met een eigenaardig stuk steen
gekomen. Hij had het tusschen zijne vingers geklemd. Het
had ongeveer den vorm van een appel, maar was platter,
ruwer en zwaarder. Ik dacht, zeide hij later, als
er iets zou gebeuren, dan kon die steen mij veel waard zijn.
Hadt gij mij dood willen schieten? vroeg Carl.
Dat had ik gedaan, als gij ons niet naar het hol had
gebracht.
Dat wil zeggen, dacht Carl, gij wilt mij toch
vermoorden, als gij het gevonden hebt. Hij merkte ver
der op dat Sprowl op zijne linkerzijde lag, terwijl bij de
rechterband vrij had, die zich in de nabijheid van den zak
bevond, waarin bet pistool was verborgen. Zou hij nu ont
snappen? het v/as nog nist ie laat. Hij voelde het angstig
kloppen van zijn hart. Iedere zenuw scheen door eene eigen
aardige aandoening te trillen. Zijne hand hield den steen
nog steeds omsloten, dien hij aldus onder het kruipen ver
borg. Hij naderde Lysander.
De toegang tot het hol is zeer moeielijk, zeide hij.
Hoe zoo? vroeg de kapitein.
Zij bevonden zich nu naast elkaar. Carl kwam nog meer
naderbij en verhief zich zachtjes, steunende op de hand,
die het vreemdsoortig wapen bevatte.
Ik heb beloofd u er heen te brengen; ik zal mijne
belofte op eene voorwaarde houden.
Voorwaarde? - herhaalde Lysander.
Dat heb ik gezegd! Eene kleine voorwaarde. Ik zal
ze u influisteren.
Carl hief zijne linkerhand op, alsof de mededeeling, die
hij zou doen, slechts voor Lysander's oor bestemd was.
Die voorwaarde is deze!
Toen bij de laatste woorden uitsprak, greep bij Lysander
met de linkerhand bij de pols, en gaf hem terzelfder tijd
zoo vlug mogelijk een slag met den steen op zijn slaap.
Wordt vervolgd.)
